Prawidłowość wykazania w zeznaniach rocznych zwrotów kosztów podróży uzyskanych na terenie Niemiec.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 września 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 6 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie prawidłowości rozliczeń podatkowych za lata 2021, 2022 i 2023.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Za 2021 r. i 2022 r. oraz 2023 r. dopełnił Pan obowiązku rozliczenia podatkowego w Polsce z dochodów osiągniętych w kraju oraz poza granicami kraju tj. z Niemiec.

W latach 2021, 2022 oraz 2023 był Pan i nadal jest rezydentem podatkowym Polski bowiem od lat Pańskim miejscem zamieszkania jest Polska, dokładnie (…) i w związku z tym posiada Pan nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce.

W latach 2021, 2022 oraz 2023 świadczył Pan pracę na rzecz niemieckiej firmy mającej swoją siedzibę w Niemczech i ta delegowała Pana do różnych miejsc wg zlecenia transportowego na terenie Niemiec.

Podczas wykonywanej pracy przypadającej na lata 2021, 2022 i 2023 przebywał Pan w pracy przez okres dłuższy niż 183 dni a do miejsca zamieszkania w Polsce, domu wracał Pan średnio raz w miesiącu.

Wynagrodzenie wypłacane było przez pracodawcę, który ma siedzibę swojej firmy w Niemczech.

Z tytułu dochodów osiąganych w Niemczech otrzymał Pan PIT Lohnsteuerbescheinigung tj. odpowiednik PIT-11 w Polsce.

Korzystając z danych niemieckiego PIT zadeklarował Pan przychody z pozycji nr 3 oraz pozycji nr 20 do rozliczenia rocznego w Polsce przenosząc je do załącznika ZG pozycji 8 a tym samym do PIT-36.

Poza przychodami z Niemiec otrzymał Pan z polskiego systemu ubezpieczeń społecznych emeryturę, którą wykazał Pan również w swoim rozliczeniu rocznym PIT-36.

Deklaracja niemiecka Lohnsteuerbescheinigung za 2021 r., 2022 r. oraz 2023 r. wykazuje: w pozycji nr 3 „wynagrodzenia brutto – przychody z tytułu zatrudnienia”. W pozycji nr 20 „przychody wolne od podatku jako wypłacone diety” dokładna interpretacja tego przychodu oznacza przychody zwolnione z opodatkowania wynikające z miejsca pracy poza podstawowym miejscem zatrudnienia diety z tytułu poniesionych kosztów z uwagi na to, że pracuje Pan jako kierowca zawodowy.

Pytania

1.Czy przychody z tytułu zwrotu kosztów delegacji niepodlegające opodatkowaniu w obu krajach tj. Niemczech i w Polsce powinny być wliczane do załącznika ZG oraz PIT-36?

2.Czy winny mieć wpływ na obliczenie stawki procentowej podatku w Polsce?

3.Czy dochody osiągnięte za granicą, o które jest zwiększona podstawa obliczenia podatku do ustalenia stopy procentowej winny być zwiększone o przychody dotyczące zwrotu kosztów za delegacje?

4.Czy wymienione przychody zwolnione z opodatkowania winny być wliczane do załącznika ZG i PIT-36? Czy powinny mieć wpływ na obliczenie stawki procentowej w konsekwencji wysokości podatku w Polsce?

Pana stanowisko w sprawie

Uważa Pan, że przychody z tytułu podróży służbowych, wykazane w Lohnsteuerbescheinigung w pozycji nr 20, które otrzymuje Pan w ramach zawartego stosunku pracy z niemieckim pracodawcą winny być zwolnione z opodatkowania w Polsce i nie powinny być wliczane do załącznika ZG i PIT-36; zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16a wolne od podatku dochodowego są diety i należności za czas podróży służbowej pracownika.

Ww. zwroty kosztów nie powinny mieć wpływu na obliczenie stawki procentowej bo nie świadczą o osiąganiu przez Pana przychodów, tylko zwrocie poniesionych kosztów.

Podobne stanowisko prezentuje interpretacja indywidualna z dnia 16 listopada 2022 r. 0112-KDIL2-1.4011.690.2022.2.MKA wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Na podstawie art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

Zgodnie z art. 3 ust. 2a ww. ustawy:

W myśl art. 4a ww. ustawy:

W kontekście powyższego wyjaśnienia wymaga, że ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy, czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

W świetle przedstawionego przez Pana opisu stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdzie umowa z dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz. U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90).

W myśl art. 4 ust. 1 ww. umowy:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. umowy:

Jednakże, zgodnie z art. 15 ust. 2 ww. umowy:

W świetle powyższego należy stwierdzić, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. umowy, wynagrodzenia pracowników mających miejsce zamieszkania w Polsce, podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce, chyba że praca jest wykonywana na terytorium Niemiec. W takiej sytuacji wynagrodzenia podlegają opodatkowaniu zarówno w państwie wykonywania pracy, tj. w Niemczech, jak i w państwie rezydencji, tj. w Polsce. Jednocześnie w celu zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu należy zastosować określoną w umowie metodę unikania podwójnego opodatkowania.

Z kolei w sytuacji, gdy łącznie zostaną spełnione warunki określone w cytowanym art. 15 ust. 2 ww. umowy, to otrzymane przez osobę fizyczną mającą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych na terytorium Polski wynagrodzenie z tytułu pracy najemnej wykonywanej w Niemczech podlega co do zasady opodatkowaniu wyłącznie w Polsce. Niespełnienie któregokolwiek z ww. warunków oznacza, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. umowy wynagrodzenie podlega opodatkowaniu w państwie miejsca zamieszkania podatnika oraz w państwie, w którym praca jest wykonywana.

W konsekwencji, uwzględniając dyspozycję art. 15 ust. 1 ww. umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec dochód uzyskany przez Pana z tytułu pracy wykonywanej na terytorium Niemiec może być opodatkowany zarówno w Niemczech, jak i w Polsce.

Jednocześnie, jak stanowi art. 24 ust. 2 lit. a) ww. umowy:

Wobec powyższego, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami ww. umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania może podlegać opodatkowaniu w Niemczech, to Polska może uwzględnić ten dochód przy obliczaniu podatku od pozostałego dochodu.

W myśl art. 27 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Metodę opodatkowania przedstawioną w wyżej powołanym art. 27 ust. 8 ww. ustawy stosuje się wyłącznie w przypadku, jeżeli podatnik oprócz dochodów zwolnionych z opodatkowania na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, osiągnął inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce na ogólnych zasadach albo chciał skorzystać z preferencyjnego rozliczenia rocznego np. łącznie z małżonkiem. W przeciwnym razie, podatnik nie ma obowiązku składania zeznania podatkowego w Polsce.

Stosownie do art. 9 ust. 1 ww. ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy stanowi, że:

Stosownie do postanowień art. 12 ust. 1 ww. ustawy:

Art. 12 ust. 2 ww. ustawy stanowi, że:

Stosownie do art. 12 ust. 3 ww. ustawy:

W myśl art. 12 ust. 4 ww. ustawy:

Mając na uwadze wyżej przywołane uregulowania prawne należy zaznaczyć, że przepis art. 12 ust. 1 ww. ustawy wymienia jedynie przykładowo przychody ze stosunku pracy. Świadczy o tym użycie słowa „w szczególności” co oznacza, że wymienione kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Oznacza to, że przychodami ze stosunku pracy są więc wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Zasadą jest, że wszelkie świadczenia pozostające w związku ze stosunkiem pracy powinny być traktowane jako element wynagrodzenia za pracę.

W konsekwencji, wartość świadczeń otrzymanych przez Pana od pracodawcy w postaci zwrotu kosztów delegacji, stanowi przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ww. ustawy. W takim przypadku mamy bowiem do czynienia ze świadczeniem, którego otrzymanie nie jest wynikiem zaistnienia zdarzenia o charakterze nietypowym lub okazjonalnym, lecz jest związane z wykonywaniem zadań służbowych. To z kolei prowadzi do wniosku, że w sytuacji braku tego świadczenia ze strony pracodawcy, Pan musiałby ponieść przedmiotowy wydatek.

Odnosząc się natomiast do kwestii pominięcia w zeznaniu rocznym PIT-36 kwoty diet, wykazanych w niemieckim dokumencie rozliczeniowym jako wolnej od podatku należy wyjaśnić, że na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym w 2021, 2022 i do dnia 18 sierpnia 2023 roku:

Zatem diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika na obszarze kraju i poza nim są zwolnione z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ww. ustawy do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju.

Należy mieć jednak na uwadze, że w przypadku podróży służbowych odbywanych na terytorium kraju delegowania innym niż Rzeczypospolita Polska (podróż krajowa), bądź też poza krajem delegowania innym niż Rzeczypospolita Polska (podróż zagraniczna), przepisami, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a ww. ustawy, są wewnętrzne przepisy obowiązujące w kraju delegowania (w tym przypadku w Niemczech) określające w drodze ustawy lub aktów prawnych właściwego ministra wysokość diet z tytułu podróży służbowych przysługujące pracownikom państwowym lub samorządowym.

Natomiast w myśl art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 19 sierpnia 2023 r.:

Z kolei według art. 21 ust. 15c ww. ustawy:

W obowiązującym stanie prawnym od 19 sierpnia 2023 r. art. 21 ust. 1 pkt 16 ww. ustawy nie ma więc zastosowania do przychodów ze stosunku pracy lub umowy zlecenia otrzymanych przez kierowcę z tytułu wykonywania międzynarodowych przewozów drogowych. Wyłączenie to nie ma w Pana sytuacji zastosowania, gdyż jak wynika z wniosku pracował Pan jako kierowca zawodowy w transporcie na terenie Niemiec; zatem nie wykonywał Pan międzynarodowych przewozów drogowych.

W związku z tym uznać należy, że przedmiotowe zwroty kosztów podróży, w tym diety korzystają ze zwolnienia od podatku na zasadach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ww. ustawy, tj. w wysokości określonej w niemieckich przepisach. Zatem do wysokości wynikającej z tych przepisów, zwrot kosztów otrzymane przez Pana korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ww. ustawy.

W konsekwencji, przedmiotowe zwroty kosztów podróży, w tym diety nie powinny być uwzględnione w kwocie przychodu na potrzeby zastosowania metody wyłączenia z progresją tj. nie mają wpływu na obliczenie stawki procentowej podatku w Polsce. Tym samym nie powinny być wykazywane w załączniku PIT/ZG oraz w zeznaniu rocznym PIT-36 za lata 2021, 2022 i 2023.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

W odniesieniu do powołanej przez Pana interpretacji indywidualnej informuję, że wydana została ona w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do zaprezentowanego we wniosku stanu faktycznego.