Skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości wraz z naniesieniami, wykorzystywanej w działalności gospodarczej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanów faktycznych w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

1 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 22 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnili go Państwo pismem z 16 października 2024 r. (wpływ 16 października 2024 r.). Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

Opis stanu faktycznego

27 lutego 2001 roku zawarta została umowa sprzedaży nieruchomości składającej się z działek nr (…) i (…) o powierzchni 0,4522 ha, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w (…) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (…) (dalej jako: „Nieruchomość”).

Kupującymi były następujące osoby:

1)   Państwo (…), na prawach współwłasności ustawowej małżeńskiej w 1/2 części,

2)   Państwo (…), na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej w 1/2 części,

– dalej jako: „Współwłaściciele”.

Nieruchomość została nabyta przez Współwłaścicieli ze środków prywatnych.

Współwłaściciele wskazują, że wygrali wówczas w (…) i stwierdzili, że kupno nieruchomości będzie dobrą lokatą nabytych środków. Gmina wystawiła wówczas Nieruchomość na sprzedaż, a Wnioskodawcy postanowili wziąć udział w przetargu.

W roku 1992 Wnioskodawcy założyli spółkę cywilną, która prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą (…) (dalej jako: „spółka cywilna”).

Po zakupie Nieruchomości, Wnioskodawcy złożyli wniosek o ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu dla inwestycji obejmującej budowę hali (…) na terenie (…) na ww. Nieruchomości.

Decyzją z dnia 4 czerwca 2001 r. Wójt Gminy (…) ustalił warunki zabudowy i zagospodarowania terenu dla inwestycji obejmującej budowę hali (…) (dalej jako: „Hala”) na terenie (…) na ww. Nieruchomości.

Po uzyskaniu warunków zabudowy Wnioskodawcy rozpoczęli budowę Hali ze środków pochodzących z majątku wspólnego małżeńskiego. Wszystkie nakłady poniesione na budowę Hali, a w konsekwencji wszystkie faktury za materiały i roboty budowlane zostały wystawiane na spółkę cywilną i rozliczane przez spółkę cywilną. Przedmiotowa inwestycja została zrealizowana w 2007 r.

W związku z powyższym, spółka cywilna wpisała do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych:

1)Halę, w tym (i) przyłącze wodociągowe – podniesienie wartości budynku oraz (ii) ocieplenie ściany – podniesienie wartości budynku hala demontażu samochodów);

2)kanalizację deszczową;

3)plac.

Hala, w tym (i) przyłącze wodociągowe – podniesienie wartości budynku oraz (ii) ocieplenie ściany – podniesienie wartości budynku

W dniu 18 maja 2007 r. w spółce cywilnej przyjęto środek trwały, tj. Halę. Wartość początkowa Hali do momentu podniesienia wartości budynku wyniosła (…) zł.

W dniu 30 września 2021 r. w spółce cywilnej przyjęto środek trwały, tj. modernizację hali.

Zgodnie z opisem środka trwałego wykonano ocieplenie i budowę ściany. Wartość początkowa środka trwałego wyniosła (…) zł.

W dniu 1 września 2021 r. w spółce cywilnej przyjęto środek trwały, tj. przyłącze wodociągowe. Zgodnie  z opisem środka trwałego wykonano przyłącze polegające na dostarczeniu wody do budynku Hali. Wartość początkowa środka trwałego wyniosła (…) zł.

Razem łączna wartość ulepszeń wyniosła (…) zł. Do 31 grudnia 2023 r. umorzono (…) zł, tj. po (…) zł miesięcznie.

Po dokonaniu ulepszeń budynku i podniesieniu wartości Hali, wartość początkowa wyniosła (…) zł.

Amortyzacja środka trwałego, tj. Hali odbywała się metodą liniową w stawce 2,5%. Wysokość miesięczna amortyzacji wynosiła (…) zł w odniesieniu do wartości nieulepszonej, z kolei w odniesieniu do wartości ulepszonej wartość miesięczna amortyzacji hali wynosiła (…) zł.

Kanalizacja deszczowa

W dniu 30 września 2021 r. w spółce cywilnej przyjęto środek trwały, tj. kanalizację deszczową.

Zgodnie z opisem środka trwałego doszło do wykonania kanalizacji deszczowej pozwalającej na odprowadzenie wód opadowych z placu. Wartość początkowa środka trwałego wyniosła (…) zł. Amortyzacja środka trwałego odbywała się metodą liniową w stawce 4,5%.

Wysokość miesięczna amortyzacji wynosiła (…) zł. Do 31 grudnia 2023 r. umorzono (…) zł.

Plac

W dniu 7 października 2021 r. w spółce cywilnej przyjęto środek trwały, tj. plac. Zgodnie opisem środka trwałego doszło do utwardzenia placu, wybetonowania, ułożenia asfaltu i innych prac związanych z jego ulepszeniem. Wartość początkowa środka trwałego wyniosła (…) zł. Amortyzacja placu odbywała się metodą liniową w stawce 4,5%. Wysokość miesięczna amortyzacji wynosiła (…) zł. Do 31 grudnia 2023 r. umorzono (…) zł.

Na marginesie należy wskazać, że ostatnie ulepszenie placu nastąpiło 28.10.2014 r. i polegało na wylaniu betonu.

Wszystkie powyższe środki trwałe były wykorzystywane w działalności gospodarczej pod firmą Spółka Cywilna (…).

Hala (…) służyła Wnioskodawcom jako miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej. Hala służyła przede wszystkim do rozbierania wycofanych z eksploatacji pojazdów na części i materiały, które mogły być ponownie użyte, sprzedane jako części zamienne lub poddane recyklingowi. Hala stanowiła specjalistyczne miejsce, gdzie przeprowadzano procesy demontażu w sposób zgodny z przepisami prawnymi i ekologicznymi.

Zatem od chwili uzyskania warunków zabudowy oraz rozpoczęcia budowy Hali do czasu zbycia Nieruchomości, tj. do 2024 r. wszystkie środki trwałe wpisane do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych służyły Wnioskodawcom jako miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Wskazać także należy, że w trakcie wykorzystywania Hali do działalności gospodarczej zarówno Wnioskodawcy byli czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług.

Wnioskodawcy wskazują jednak, że oprócz przedmiotowych środków trwałych, pozostała część nieruchomości będąca gruntem, nie była wykorzystywana przez Wnioskodawców do prowadzenia jakiejkolwiek działalności gospodarczej.

Wnioskodawcy wskazują, że przedmiotowa Nieruchomość (tj. ani grunt, ani środki trwałe) nie zostały odpłatnie udostępniona do używania spółce cywilnej. Własność tej Nieruchomości (tj. ani grunt, ani środki trwałe) nie została także wniesiona do spółki cywilnej. Nieruchomość stanowiła własność Współwłaścicieli, tj. Wnioskodawców i ich małżonek.

W dniu 26 lutego 2024 r. Współwłaściciele zbyli powyższą Nieruchomość oświadczając w umowie sprzedaży, że nieruchomość nie jest związana z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą. Wobec czego, do transakcji nie został zaliczony podatek od towarów i usług.

Stroną sprzedającą byli Współwłaściciele ujawnieni w księdze wieczystej, a nie spółka cywilna, której wspólnikami jest część Współwłaścicieli, a to z uwagi na fakt, że spółka nigdy nie nabyła prawa własności tej Nieruchomości. Na dzień sprzedaży środki trwałe nie zostały zamortyzowane.

Wnioskodawcy wskazują także, że Nieruchomość nie była udostępniana osobom trzecim ani w formie najmu, ani dzierżawy.

Współwłaściciele nie ponieśli żadnych nakładów związanych z przygotowaniem Nieruchomości do sprzedaży. Nabywca Nieruchomości zgłosił się do Wnioskodawców sam, bowiem usłyszał, że planują oni zbyć Nieruchomość. Nie zawarto z nim umowy przedwstępnej sprzedaży. Z nabywcą planowano zawrzeć umowę dzierżawy Nieruchomości, niemniej nie doszła ona do skutku. Nieruchomość była też wystawiana na sprzedaż na portalach internetowych.

W chwili obecnej Wnioskodawcy nie prowadzą już działalności w formie spółki cywilnej, gdyż po sprzedaży Nieruchomości została ona rozwiązana. Wnioskodawcy są emerytami.

Wnioskodawcy wskazują także, że poza Nieruchomością będącą przedmiotem niniejszego wniosku posiadają także inne nieruchomości wykorzystywane w celach mieszkalnych do swojego użytku prywatnego i nie trudnią ani nie trudnili się sprzedażą nieruchomości.

Pytania

1.   Czy sprzedaż – będącej własnością Współwłaścicieli – Nieruchomości, skutkować będzie powstaniem przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co wobec upływu 5 lat od daty nabycia nieruchomości będącej przedmiotem umowy sprzedaży, skutkowało będzie brakiem opodatkowania tej sprzedaży?

2.   W przypadku gdyby organ podatkowy uznał, że sprzedaż Nieruchomości będzie stanowić przychód z działalności gospodarczej Wnioskodawców w rozumieniu ustawy o PIT, to czy opodatkowane będą jedynie środki trwałe wykorzystywane w spółce cywilnej czy również grunt, który nie był wykorzystywany w ramach działalności gospodarczej?

Stanowisko Zainteresowanych w zakresie pytania nr 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż – będącej własnością Współwłaścicieli – Nieruchomości, skutkować będzie powstaniem przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, co wobec upływu 5 lat od daty nabycia nieruchomości będącej przedmiotem umowy sprzedaży, skutkowało będzie brakiem opodatkowania tej sprzedaży.

Uzasadnienie.

Zgodnie z ustawą o PIT, przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości może stanowić przychód z dwóch odrębnych źródeł, tj. z pozarolniczej działalności gospodarczej lub ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT. Źródłem przychodów będzie w drugim przypadku odpłatne zbycie:

1)nieruchomości lub Ich części oraz udziału w nieruchomości,

2)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

3)prawa wieczystego użytkowania gruntów

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Zatem, zaliczenie do tego źródła przychodu następuje pod warunkiem, że transakcja nie jest realizowana w ramach działalności gospodarczej.

Odrębnym od powyższego źródłem przychodów jest, wskazana w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, pozarolnicza działalność gospodarcza.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w art. 5a pkt 6 ustawy o PIT wskazuje, że jest to działalność zarobkowa, prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 ustawy o PIT.

Z powyższych regulacji wynika więc, że w przypadku sprzedaży nieruchomości w pierwszej kolejności należy zbadać, czy transakcja następuje w wykonaniu działalności gospodarczej, a zatem należy zbadać, czy można jej przypisać znamiona działalności gospodarczej określone w art. 5a pkt 6 ustawy o PIT. W judykaturze wskazuje się, że o tym, czy transakcja sprzedaży nieruchomości przeprowadzana jest w ramach działalności gospodarczej, decyduje całokształt okoliczności poprzedzających i towarzyszących zbyciu nieruchomości. Wśród tych okoliczności wskazuje się na: z góry założony cel ekonomiczny, istnienie elementu ciągłości danych czynności, stwierdzenie istnienia celu zarobkowego oraz ustalenie, czy do zbycia dochodzi w warunkach zorganizowania, o których mowa w art. 5a pkt 6 ustawy o PIT (zob. wyrok NSA z 3 października 2017 r. sygn. akt II FSK 2346/15; z 10 kwietnia 2013 r. sygn. akt II FSK 1686/11).

Działalność gospodarczą od innych form aktywności i zarobkowania osób fizycznych odróżnia m.in. jej ciągłość. Działalność gospodarcza nie obejmuje bowiem działań (przedsięwzięć) o charakterze incydentalnym i sporadycznym. W nauce prawa podatkowego podkreśla się, że działania incydentalne, jednorazowe nie mogą zostać zaliczone do działalności gospodarczej (zob. Komentarz do art. 5a ustawy o PIT A. Bartosiewicz, R. Kubacki, Komentarz. Lex). Ciągłość działania wiąże się z planowanym charakterem działań i realizacją poszczególnych zamierzeń w sposób ciągły. Wyłącznie takie transakcje wolno zaliczyć do przychodów z działalności gospodarczej, które cechuje ciągłość, stałość i powtarzalność (tak np. w wyrokach NSA: z 30 stycznia 2014 r. sygn. akt II FSK 867/12; z 13 czerwca 2013 r. sygn. akt II FSK 1987/11; z 2 października 2013 r. sygn. akt II FSK 2729/11).

Ciągłość zorganizowanego działania charakteryzująca działalność gospodarczą oznacza stały zamiar jej wykonywania, powtarzania określonego zespołu konkretnych działań w celu osiągnięcia efektu w postaci zarobku. Nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyprzedaż własnego majątku, posiadanego przez długi czas, lecz nabywanie rzeczy w celu ich dalszej sprzedaży. Ciągłość w wykonywaniu działalności gospodarczej oznaczać musi względnie stały zamiar powtarzania określonego zespołu konkretnych działań w celu osiągnięcia efektu w postaci zarobku.

Z treści art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT wynika, że do tego źródła zalicza się każdą sprzedaż incydentalną, jednorazową. Zastosowaniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przeszkadza dążenie jednostki do uzyskania jak najlepszych efektów ekonomicznych przeprowadzonej transakcji. Istotne znaczenie ma natomiast ustalenie, czy zamiarem podatnika było uczynienie sobie z odpłatnego zbycia nieruchomości stałego, tj. ciągłego źródła zarobkowania.

Niewątpliwie czynności mieszczące się w zwykłym zarządzie własnym majątkiem, tzn. mające na celu prawidłowe, racjonalne gospodarowanie tym majątkiem oraz zaspokajanie potrzeb własnych i swojej rodziny, nie mieszczą się w definicji działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o PIT. Przychody uzyskane z tytułu zbycia nieruchomości mogą zostać zaliczone do przychodów z działalności gospodarczej wyłącznie wtedy, gdy ich zbycie następuje w warunkach charakterystycznych dla działalności gospodarczej. Takie transakcje mają charakter profesjonalny, zawodowy, tj. wykraczają poza czynności zwyczajowo podejmowane w ramach zwykłego zarządu przez właściciela składników majątkowych, kierującego się normalnymi w takich przypadkach zasadami gospodarności.

Reasumując, można stwierdzić, że działalność gospodarcza na rynku handlu nieruchomościami to działalność, która:

-prowadzona jest w celach zarobkowych;

-prowadzona jest na własny rachunek podatnika;

-ma stały, zawodowy charakter.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego: udział w przedmiotowej nieruchomości nie został nabyty w celu jego dalszej odsprzedaży, udział w nieruchomości został nabyty ponad 24 lata temu przez Współwłaścicieli, środki ze sprzedaży zostaną przeznaczone na sfinansowanie wydatków osobistych, odmiennych w przypadku każdego ze współwłaścicieli. Również działalność spółki cywilnej, której wspólnikami była jedynie część Współwłaścicieli przedmiotowej Nieruchomości, a która korzysta tylko z budynku wybudowanego na Nieruchomości nie ma nic wspólnego z działalnością w zakresie nabywania i zbywania nieruchomości.

W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawców, sprzedaż Nieruchomości była czynnością podejmowaną w ramach gospodarowania majątkiem prywatnym, niespełniającą warunków dla uznania jej za działalność gospodarczą.

Zaprezentowane stanowisko znajduje również potwierdzenie także w licznych interpretacjach, a w szczególności w interpretacji indywidualnej z:

-14 września 2021 r. nr 0113-KDIPT2-1.4011.442.2021.3.KO,

-10 lipca 2020 r. nr 0115-KDIT1.4011.64.2020.3.MN,

-24 września 2019 r. nr 0113-KDIPT2-2.4011.425.2019.1.AKU.

Niezależnie od powyższego wskazać należy, że przychód ze sprzedaży przedmiotowej nieruchomości, nie mógłby zostać zakwalifikowany do przychodu z działalności gospodarczej również z uwagi na fakt, że przedmiotowa nieruchomość nigdy nie była własnością spółki cywilnej. Zgodnie bowiem z treścią art. 860 ust. 1 Kodeksu cywilnego przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług.

Kwestia ta jest tym bardziej istotna, że Współwłaścicielami przedmiotowej nieruchomości były dwa małżeństwa, w których obowiązywał ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, przez co poszczególne udziały w nieruchomości były (i częściowo nadal są) przedmiotem wspólności łącznej, ale wynikającej z ustroju małżeńskiego, a nie stosunku spółki cywilnej. Konieczność rozróżniania podstawy prawnej powstania współwłasności łącznej w takim właśnie przypadku, wyjaśnił Sąd Okręgowy w Krakowie w wyroku z 16 stycznia 2014 r. sygn. akt II Ca 2506/13, w którym wskazał, że: „pomimo podobieństwa między majątkiem spółki, będącym de facto majątkiem wspólnym wszystkich wspólników, a majątkiem wspólnym małżonków występuje różnica. Określone prawo majątkowe nie może jednocześnie przynależeć do majątku spółki i do majątków osobistych lub majątku wspólnego małżonków wspólników. Majątek spółki podlega regulacji zawartej w Kodeksie cywilnym (art. 860 do 875), a majątek wspólny małżonków regulacji zawartej w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym (art. 31 i nast.). Majątki te służą różnym celom; w przypadku spółki cywilnej jest to cel gospodarczy, a majątek wspólny małżonków ma służyć przede wszystkim ochronie rodziny. Zawarcie przez jedno lub też oboje małżonków umowy spółki cywilnej nie powoduje żadnych zmian w stosunkach majątkowych małżonków uregulowanych w dziale III Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego. Do składników, które małżonek wspólnik wniósł jako wkład do spółki cywilnej znajdują od tej chwili zastosowanie wyłącznie przepisy o spółce, bez względu na to, czy przedmiot wkładu przynależał do majątku odrębnego małżonka wspólnika, czy też do majątku wspólnego małżonków. Mając powyższe na uwadze, stwierdzić trzeba, że gdy małżonek wnosi do spółki cywilnej wkład niepieniężny w postaci prawa własności określonej nieruchomości, wymagane jest przeniesienie tego prawa z majątku wspólnego małżonków na majątek wspólników w drodze umowy zawartej w formie aktu notarialnego”.

A zatem, skoro przedmiotowa Nieruchomość nigdy nie została wniesiona na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego do majątku spółki cywilnej, to niewątpliwie Nieruchomość ta nie spełniała przesłanek dla uznania, że sprzedaż nieruchomości byłaby związana z działalnością gospodarczą Wnioskodawców.

Z uwagi na powyższe, skoro Współwłaściciele nabyli przedmiotową Nieruchomość w roku 2001, to wobec upływu 5 lat od daty nabycia nieruchomości będącej przedmiotem umowy sprzedaży, skutkowało będzie brakiem opodatkowania tej sprzedaży u Współwłaścicieli.

Stanowisko Zainteresowanych w zakresie pytania nr 2.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku gdyby organ podatkowy uznał, że sprzedaż Nieruchomości będzie stanowić przychód z działalności gospodarczej Wnioskodawców w rozumieniu ustawy o PIT, to opodatkowane będą jedynie środki trwałe wykorzystywane w spółce cywilnej.

Uzasadnienie

Na wypadek uznania, że stanowisko opisane w zakresie pytania 1 jest nieprawidłowe, jako przychód z działalności gospodarczej powinna zostać rozpoznana tylko ta część ceny sprzedaży, która odpowiada wartości środków trwałych.

Skoro bowiem z art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT, przychodem z działalności gospodarczej jest przychód ze sprzedaży środka trwałego podlegającego ujęciu w ewidencji środków trwałych, to przesłanka ta niewątpliwie nie obejmuje gruntu niezwiązanego ze spółką cywilną.

W konsekwencji, pomimo że przedmiotem umowy sprzedaży była nieruchomość gruntowa zabudowana budynkiem i z uwagi na związanie prawne gruntu z budynkiem, nie ma możliwości zawarcia odrębnej umowy sprzedaży, obejmującej tylko budynek, to jednak z uwagi na odrębność przepisów prawa podatkowego, prawidłowym byłoby wyodrębnienie w cenie sprzedaży wartości tej części nieruchomości, która nie spełniała przesłanek dla uznania jej za środek trwały.

Wówczas, na podstawie jednej umowy sprzedaży uzyskano by dwa przychody:

1)   przychód z tytułu działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1a ustawy o PIT – obejmujący część ceny odnoszącej się do środków trwałych;

2)   przychód z tytułu sprzedaży nieruchomości wchodzącej w skład majątku prywatnego, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8a ustawy o PIT – obejmujący część ceny odnoszącej się do gruntu nie będącego co do zasady środkiem trwałym.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady działania spółek cywilnych regulują przepisy art. 860 - 875 ustawy z dnia 3 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. z 2024 r., poz. 1061 ze zm.).

Stosownie do art. 860 § 1 Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z treścią art. 861 § 1 Kodeksu cywilnego:

Z powyższych przepisów wynika, że spółka cywilna jest umową zawartą przez wspólników w celu dążenia do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego. Właścicielami majątku wykorzystywanego w prowadzonej w formie spółki cywilnej pozarolniczej działalności gospodarczej są wspólnicy tej spółki w ramach współwłasności łącznej wspólników spółki cywilnej, a nie spółka.

Spółka cywilna nie jest odrębnym podmiotem prawa i stanowi wyłącznie stosunek zobowiązaniowy pomiędzy wspólnikami będącymi stronami umowy spółki cywilnej. Wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony w umowie spółki. Z uwagi na to, że spółka cywilna nie jest podmiotem prawa, nie przysługuje jej w związku z tym również zdolność do czynności prawnych, zdolność sądowa ani procesowa.

Spółka cywilna nie jest także przedsiębiorcą w rozumieniu art. 43¹ Kodeksu cywilnego oraz art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r., poz. 236, z późn. zm.); „przedsiębiorcami” w myśl tej ustawy są bowiem wspólnicy tej spółki.

Nie sposób zatem uznać, że  działania podejmowane przez wspólnika spółki cywilnej w ramach działalności prowadzonej w formie tej spółki są tylko wyłącznie działaniami spółki i należy je traktować w oderwaniu od osoby wspólnika.

W myśl art. 8 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

W związku z powyższym przychody i koszty związane z działalnością spółki niebędącej osobą prawną wspólnicy będący osobami fizycznymi powinni określać proporcjonalnie do posiadanego udziału w zysku tej spółki.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Powyższy przepis ustanawia generalną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkie uzyskane przez podatnika w danym roku korzyści majątkowe, z wyjątkiem tych, które na mocy ustawy wyłączone zostały z tego opodatkowania (np. poprzez wprowadzenie ustawowego zwolnienia z opodatkowania, czy też zaniechanie poboru podatku).

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawierają specyfikację źródeł przychodów, na podstawie których następuje przypisanie konkretnego przychodu do źródła przychodu. Jest to istotne, ponieważ w zależności od ustalenia źródła przychodów, dla tego przychodu powstają dalsze skutki podatkowe prowadzące do obliczenia uzyskanego dochodu lub poniesionej straty w danym okresie rozliczeniowym.

Wyszczególnienia źródeł przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy:

W rezultacie, odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw następuje po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Z powyższego wynika, że w przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma data nabycia tej nieruchomości i forma prawna jej nabycia.

Ponadto, przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazuje, że dotyczy przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw, które nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej.

Odrębnym bowiem źródłem przychodów jest, wskazana w art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, pozarolnicza działalność gospodarcza.

Zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 3 ww. ustawy:

Jednak stosownie do art. 10 ust. 3 ww. ustawy:

Zatem, aby przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości mógł zostać zaliczony do źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powinny zostać spełnione co najmniej dwie podstawowe przesłanki:

‒    nieruchomość nie może być przedmiotem odpłatnego zbycia w wykonywaniu działalności gospodarczej,

‒     nieruchomość nie może być składnikiem majątku, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (z wyjątkiem nieruchomości mieszkalnych).

Klasyfikacja przychodu do danego źródła przychodów powoduje określone konsekwencje podatkowe, w tym również w zakresie możliwości wyboru formy opodatkowania. Możliwość wyboru formy opodatkowania mają m.in. podatnicy osiągający przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, tj. ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przy czym – zgodnie z art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W świetle art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie natomiast z treścią art. 14 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy:

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera bezpośredniej definicji środków trwałych, dokonuje natomiast ich podziału na podlegające i niepodlegające

amortyzacji. Definicja pojęcia środki trwałe wywodzi się z ustawy o rachunkowości, gdzie zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 15 ilekroć w ustawie jest mowa o środkach trwałych – rozumie się przez to, z zastrzeżeniem punktu 17, rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne

do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w szczególności (lit. a) nieruchomości – w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki,

a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego.

Regulacją art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, objęty został przychód z odpłatnego zbycia tych składników majątku, które spełniają ustawową definicję środka trwałego, podlegającego ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, niezależnie od tego, czy podatnik wprowadził, czy też nie wprowadził te składniki do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jak również od tego, czy zaliczał do kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne dokonywane od ich wartości początkowej.

Stosownie zaś do art. 14 ust. 2c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zatem przychodami z działalności gospodarczej są zarówno przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą składników majątku (z wyjątkiem nieruchomości mieszkalnych wymienionych w art. 14 ust. 2c ww. ustawy) używanych aktualnie w działalności, jak i przychody uzyskane z odpłatnego zbycia tych składników majątku, które zostały z działalności gospodarczej z różnych względów wycofane. Jeżeli więc między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia upłynęło mniej niż 6 lat, to przychód z odpłatnego zbycia tych składników majątku stanowi przychód z działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 22 ust. 8 ww. ustawy:

Zgodnie zaś z art. 22c pkt 1 ww. ustawy:

Z powyższych wyjaśnień wynika, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają możliwości uznania danego składnika majątku za środek trwały od ujęcia go w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ani też dokonywania jego amortyzacji (zwłaszcza, że część środków trwałych objęta jest ustawowym wyłączeniem z amortyzacji podatkowej).

Stosownie do art. 22d ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 22f ust. 1 tej ustawy:

W myśl art. 22 f ust. 4 ww. ustawy:

W świetle powyższego, zaliczenie przychodu ze sprzedaży składnika majątku wykorzystywanego w prowadzonej działalności do przychodów z działalności gospodarczej jest możliwe, jeśli spełnione zostaną łącznie następujące warunki:

·składnik majątku wykorzystywano dla celów prowadzonej działalności gospodarczej,

·składnik ten stanowi/stanowił środek trwały w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

·składnik majątku podlegał ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że:

·   W 1992 r. Wnioskodawcy do prowadzenia działalności gospodarczej założyli spółkę cywilną, która prowadziła działalność gospodarczą pod nazwą (…).

·     27 lutego 2001 r. zawarta została umowa sprzedaży nieruchomości składającej się z dwóch działek o łącznej powierzchni 0,4522 ha, dla której to nieruchomości założona jest jedna księga wieczysta (dalej jako: „Nieruchomość”).

·     Wnioskodawcy nabyli ze środków prywatnych Nieruchomość wraz ze współmałżonkami, na prawach współwłasności ustawowej małżeńskiej, w 1/2 części – dalej jako: „Współwłaściciele”.

·     Po zakupie Nieruchomości, Wnioskodawcy rozpoczęli budowę Hali ze środków pochodzących z majątku wspólnego małżeńskiego. Wszystkie nakłady poniesione na budowę Hali, a w konsekwencji wszystkie faktury za materiały i roboty budowlane zostały wystawiane na spółkę cywilną i rozliczane przez spółkę cywilną. Przedmiotowa inwestycja została zrealizowana w 2007 r.

·     Spółka cywilna wpisała do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych następujące środki trwałe, które podlegały amortyzacji:

-Halę, w tym (i) przyłącze wodociągowe – podniesienie wartości budynku oraz (ii) ocieplenie ściany – podniesienie wartości budynku hali demontażu samochodów;

-kanalizację deszczową;

-plac.

·     Ww. środki trwałe były wykorzystywane przez Wnioskodawców w działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki cywilnej.

·     Od chwili uzyskania warunków zabudowy oraz rozpoczęcia budowy Hali do czasu zbycia Nieruchomości, tj. do 2024 r. wszystkie środki trwałe wpisane do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych służyły Wnioskodawcom jako miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Pozostała część nieruchomości będąca gruntem, nie była wykorzystywana przez Wnioskodawców do prowadzenia jakiejkolwiek działalności gospodarczej.

·     Nieruchomość (tj. ani grunt, ani środki trwałe) nie została odpłatnie udostępniona do używania spółce cywilnej. Własność tej Nieruchomości (tj. ani grunt, ani środki trwałe) nie została także wniesiona do spółki cywilnej. Nieruchomość stanowiła własność Współwłaścicieli, tj. Wnioskodawców i ich małżonek.

·     26 lutego 2024 r. Współwłaściciele zbyli Nieruchomość, oświadczając w umowie sprzedaży, że nieruchomość nie jest związana z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą. Z uwagi na fakt, że spółka cywilna nigdy nie nabyła prawa własności tej Nieruchomości, stroną sprzedającą byli Współwłaściciele ujawnieni w księdze wieczystej, a nie spółka cywilna, której wspólnikami jest część Współwłaścicieli.

·     Na dzień sprzedaży środki trwałe nie zostały zamortyzowane.

·     Nieruchomość nie była udostępniana osobom trzecim ani w formie najmu, ani dzierżawy. Współwłaściciele nie ponieśli żadnych nakładów związanych z przygotowaniem Nieruchomości do jej sprzedaży. Nabywca Nieruchomości zgłosił się do Wnioskodawców sam, bowiem usłyszał, że planują oni zbyć Nieruchomość. Nie zawarto z nim umowy przedwstępnej sprzedaży. Z nabywcą planowano zawrzeć umowę dzierżawy Nieruchomości, niemniej nie doszła ona do skutku. Nieruchomość była też wystawiana na sprzedaż na portalach internetowych.

·     W chwili obecnej Wnioskodawcy nie prowadzą już działalności w formie spółki cywilnej, gdyż po sprzedaży Nieruchomości została ona rozwiązana. Wnioskodawcy są emerytami.

·     Wnioskodawcy wskazują także, że poza Nieruchomością będącą przedmiotem niniejszego wniosku posiadają także inne nieruchomości wykorzystywane w celach mieszkalnych do swojego użytku prywatnego i nie trudnią ani nie trudnili się sprzedażą nieruchomości.

W odniesieniu do powyższego, w pierwszej kolejności należy wskazać, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji nieruchomości, wobec tego należy odnieść się do przepisów ustawy Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1984):

Wykładnia pojęcia nieruchomości była przedmiotem wielu orzeczeń Sądu Najwyższego, zgodnie z dominującą w nich koncepcją nieruchomością jest część powierzchni ziemskiej, dla której urządzono księgę wieczystą. Zatem, gdy dla określonej nieruchomości zostanie założona księga wieczysta obowiązuje reguła „jedna księga wieczysta – jedna nieruchomość” (zob. uchwała Sądu Najwyższego – Izba Cywilna, z dnia 21 marca 2013 r. sygn. akt III CZP 8/13, opubl: Biuletyn SN rok 2013, Nr 3 oraz Naczelnego Sąd Administracyjnego w wyroku z dnia 24 czerwca 2009 r. sygn. akt. II FSK 292/08). Zgodnie z tym poglądem graniczące ze sobą działki, będące własnością tej samej osoby, dla których prowadzona jest jedna księga wieczysta, stanowią jedną nieruchomości w rozumieniu art. 46 § 1 ustawy Kodeks cywilny.

W myśl zaś art. 47 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 48 Kodeksu cywilnego:

Grunty stanowiące odrębny przedmiot własności są więc z natury swej nieruchomościami, natomiast budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane są częścią składową nieruchomości zgodnie z zasadą superficies solo cedit, w myśl której własność nieruchomości gruntowej rozciąga się na budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, które stały się częścią składową nieruchomości. Budynek i inne urządzenia trwale związane z gruntem, jako część składowa gruntu, nie mogą być przedmiotem odrębnej własności.

Z powyższego wynika, że w przypadku wybudowania budynku i innych urządzeń trwale z gruntem związanych na własnym gruncie, grunt ten wraz z budynkiem i innymi urządzeniami trwale z gruntem związanymi, stanowi jedną rzecz (nieruchomość). Oznacza to, że skoro budynek i inne urządzenia trwale z gruntem związane nie stanowią odrębnej nieruchomości, to nie mogą być one samodzielnym przedmiotem zbycia bez gruntu, na którym zostały naniesione. Sprzedaż nieruchomości obejmuje zarówno zbycie gruntu, jak i znajdującego się na nim budynku wraz z innymi urządzeniami trwale z nim związanymi.

W przedmiotowej sprawie ponadto należy podkreślić, że prowadzenie inwestycji na gruncie jest jego wykorzystywaniem w działalności gospodarczej. Inwestowanie w obiekty budowlane przeznaczone na cel działalności gospodarczej i tak następnie wykorzystywane, wskazuje jednoznacznie na związek Nieruchomości z działalnością gospodarczą.

Przenosząc powyższe wyjaśnienia na grunt przedmiotowej sprawy – ze względu na sposób działania spółek cywilnych, nie można przyjąć, że nie wykorzystywali Państwo zakupionej za prywatne środki Nieruchomości do prowadzenia działalności gospodarczej. Jak wynika z opisu sprawy, od chwili uzyskania warunków zabudowy oraz rozpoczęcia budowy Hali do czasu zbycia Nieruchomości, tj. do 2024 r. wszystkie środki trwałe wpisane do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych (hala, kanalizacja deszczowa oraz utwardzony plac) służyły Państwu jako miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Ponadto do zakupionej w 2001 r. nieruchomości składającej się z dwóch działek o łącznej powierzchni 0,4522 ha, była założona jedna księga wieczysta. Nie sposób przy tym uznać, że grunt na którym wybudowano ww. środki trwałe wykorzystywane w działalności gospodarczej – tej działalności nie służył, nie był z nią związany. Tak więc poczynione na gruncie wszelkie naniesienia trwale związane z gruntem – stanowią jedną całość, która w obrocie handlowym stanowi jedną nieruchomość.

Zatem, w sytuacji sprzedaży udziałów w Nieruchomości, Państwo jako jej współwłaściciele będący wspólnikami spółki cywilnej sprzedają składnik majątku wykorzystywany w działalności gospodarczej. Powyższego nie zmienia fakt, że działalność ta była prowadzona przez spółkę cywilną. Jest to bowiem, na gruncie przepisów odnoszących się do podatku dochodowego od osób fizycznych, działalność gospodarcza prowadzona wspólnie przez wspólników spółki, gdzie każdy ze wspólników jest odrębnym przedsiębiorcą, a także podatnikiem z tytułu dochodów osiąganych z tego rodzaju działalności.

Podsumowując, sprzedaż – będącej własnością Współwłaścicieli – Nieruchomości, skutkuje powstaniem przychodu z działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 3 tej ustawy, podlegającym opodatkowaniu tym podatkiem. Skoro sprzedaż Nieruchomości stanowi po Państwa stronie przychód z działalności gospodarczej, to z uwagi na przynależność naniesień (środków trwałych) na Nieruchomości trwale związanych z gruntem, jako części składowej Nieruchomości służącej prowadzanej działalności gospodarczej – sprzedaż całej Nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W rezultacie, Państwa stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.Dodatkowe informacjeInformacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanów faktycznych, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzeń.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

W odniesieniu do powołanych przez Państwo interpretacji informuję, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego tą interpretację.

Ponadto wskazuję, że powołane w treści wniosku orzeczenia sądów administracyjnych nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości tej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, stwierdzam, że tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w tym postępowaniu.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanów faktycznych i zastosują się Państwo do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan (…) (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).