Skutki podatkowe uczestnictwa w programie o charakterze motywacyjnym. - Interpretacja - 0115-KDIT1.4011.514.2024.2.MN

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 16 października 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT1.4011.514.2024.2.MN

Temat interpretacji

Skutki podatkowe uczestnictwa w programie o charakterze motywacyjnym.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 czerwca 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych uczestniczenia w programie o charakterze motywacyjnym. Wniosek został uzupełniony – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 1 października 2024 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

A.A (dalej: „Wnioskodawca”) jest osobą fizyczną posiadającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegającą w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu) w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca jest zatrudniony na bazie umowy o pracę w X (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) Oddział w Polsce (dalej: „X”). X jest polskim oddziałem przedsiębiorstwa zagranicznego Y, którego siedziba znajduje się w Niemczech.

X jest członkiem międzynarodowej grupy kapitałowej (dalej: „Grupa”), na której czele stoi Z z siedzibą w Wielkiej Brytanii (dalej: „Z”), będąca spółką-babką X. Z jest spółką utworzoną zgodnie z prawem brytyjskim i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Wielkiej Brytanii. Funkcjonuje ona w formie prawnej Limited, która jest odpowiednikiem polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

W celu zwiększenia motywacji pracowników oraz zapewnienia bliższej identyfikacji ich interesów z interesami Grupy, jak również dla celów zmniejszenia odpływu wykwalifikowanej kadry menedżerskiej, w Grupie wdrożono program motywacyjny oparty na udziałach Z (dalej: „Program”), stanowiący system dodatkowego wynagradzania dla pracowników Grupy.

Zgodnie z założeniami Programu, pracownikom określonych spółek należących do Grupy, w tym pracownikom X, którzy spełniają ustalone warunki uczestnictwa w Programie (dalej: „Uczestnicy”), przysługuje prawo objęcia udziałów Z na preferencyjnych warunkach. Po spełnieniu warunków przystąpienia do Programu, wyrażeniu chęci uczestnictwa w nim (uczestnictwo jest dobrowolne), a także podpisaniu z Z stosownych dokumentów, Uczestnicy nabywają bowiem możliwość objęcia określonej liczby udziałów Z serii V za wkład pieniężny w wysokości określonej na bazie wyceny jako wartość rynkowa udziałów Z serii V na moment obejmowania. Udziały Z serii V nie są dopuszczone do obrotu na wolnym rynku, a ich posiadaczom nie przysługuje prawo do uczestnictwa w zysku Z, ani do wykonywania praw właścicielskich, ale gdyby np. doszło do likwidacji Z, to właścicielom udziałów Z serii V przysługiwałoby prawo do udziału w majątku likwidacyjnym. Po upływie określonego czasu i osiągnięciu przez Grupę określonych warunków finansowych (w tym określonego w zasadach funkcjonowania Programu poziomu wskaźnika (...) przez X oraz przewidzianej w zasadach funkcjonowania Programu wartości rynkowej udziałów Z serii A), część udziałów Z serii V – ustalona proporcjonalnie do stopnia spełnienia warunków finansowych przez Grupę – ulega konwersji na udziały Z serii A. Udziały Z serii A pod pewnymi warunkami mogą być przedmiotem obrotu, a ich posiadaczom przysługuje prawo do uczestnictwa w zysku Z, wykonywania praw właścicielskich czy udziału w majątku likwidacyjnym Z.

Warto dodać, że jeśli w trakcie funkcjonowania Programu Grupa nie osiągnie poziomu wyników finansowych przewidzianego w zasadach funkcjonowania Programu, to żadne udziały Z serii V nie zostaną skonwertowane na udziały Z serii A.

Co istotne, wartość rynkowa udziałów Z serii V jest – w określony w warunkach funkcjonowania Programu sposób – każdorazowo ustalana w oparciu o wartość rynkową udziałów Z serii A, proporcjonalnie pomniejszaną z uwzględnieniem stopnia realizacji warunków finansowych (który ma wpływ na to, jak wiele udziałów Z serii V zostanie skonwertowanych na udziały Z serii A), a także maksymalnej wartości rynkowej udziałów Z serii V przewidzianej w warunkach funkcjonowania Programu.

W związku z tym, na początku funkcjonowania Programu (gdy poziom przyszłych wyników finansowych Grupy wpływających na warunki konwersji udziałów Z serii V na udziały Z serii A jest trudny do przewidzenia, a wartość rynkowa udziałów Z serii A jest niższa niż docelowa wartość przewidziana w warunkach funkcjonowania Programu), wartość rynkowa udziałów Z serii V jest niska (i znacznie niższa od wartości udziałów Z serii A).

Gdy zaś nadchodzi koniec funkcjonowania Programu i wiadomo, jakie wyniki finansowe osiągnęła Grupa (w tym X) oraz jaki poziom osiągnęła wartość rynkowa udziałów Z serii A – w związku z czym wiadomo czy jakaś część udziałów Z serii V (a jeśli tak, to jak duża) będzie podlegała konwersji na udziały Z serii A – wartość rynkowa udziałów Z serii V rośnie (ale i tak każdorazowo jest niższa od wartości rynkowej udziałów Z serii A).

Jeśli Grupa osiągnęła wyniki finansowe przewidziane w zasadach funkcjonowania Programu, to następnie dochodzi do konwersji ustalonej w powyżej opisany sposób części udziałów Z serii V na udziały Z serii A. Udziały Z serii V podlegające konwersji na udziały Z serii A są konwertowane na taką liczbę udziałów Z serii A, których wartość rynkowa odpowiada wartości rynkowej konwertowanych udziałów Z serii V (tj. udziały Z serii V, których łączna wartość rynkowa na moment konwersji wynosi np. (...) GBP, są konwertowane na udziały Z serii A, których łączna wartość rynkowa na moment konwersji również wynosi (...) GBP).

Z kolei ta część udziałów Z serii V, która nie podlega konwersji na udziały Z serii A z uwagi na niewystarczający stopień realizacji założonego poziomu wyników finansowych przez Grupę, jest konwertowana na tzw. odroczone udziały Z (ang. deferred shares), które nie dają swoim posiadaczom żadnych praw, a ich wartość rynkowa wynosi 0 GBP. Odroczone udziały Z są następnie bezzwłocznie umarzane bez wypłaty ich posiadaczom wynagrodzenia.

Wartość rynkowa udziałów Z serii A jest ustalana na bazie wycen zewnętrznych i niepowiązanych podmiotów zainteresowanych nabyciem udziałów Z lub na bazie corocznych wycen dokonywanych przez zewnętrzne i niepowiązane banki inwestycyjne.

Z perspektywy Z Program wpływa na zwiększoną motywację pracowników poszczególnych spółek z Grupy. W efekcie skutkuje to ich większym zaangażowaniem w rozwój Grupy, a to z kolei ma pozytywny wpływ na wzrost jej wartości.

Jednocześnie na poziomie poszczególnych podmiotów tworzących Grupę (w tym X), celem Programu jest m.in.:

utrzymanie retencji pracowników,

zwiększenie motywacji do pracy pracowników, których indywidualne zaangażowanie wpływa bezpośrednio na poprawę wyników finansowych X,

zwiększenie atrakcyjności X na rynku pracy,

w długoterminowej perspektywie potencjalny wzrost rentowności działalności.

Podstawą funkcjonowania Programu w Grupie są decyzje zarządu Z, który jest jedynym administratorem i organizatorem Programu. Administratorowi Programu przysługuje pełne i wyłączne prawo do zarządzania Programem, jak również tworzenia zasad co do jego funkcjonowania, administrowania oraz nadzoru, czy wyznaczania Uczestników Programu. W omawianym kontekście należy podkreślić, że jeśli chodzi o realizację Programu, to Z działa niezależnie od X, tj. nie działa jako podmiot, któremu powierzono stosowne działania na podstawie umowy z innymi spółkami z Grupy.

Prawo do udziału w Programie nie wynika bezpośrednio z treści umów o pracę zawartych przez X z pracownikami zatrudnianymi przez ten podmiot, innych umów łączących pracowników z X, ani nie jest zawarte w innych dokumentach wewnętrznych obowiązujących w X, np. w regulaminie pracy czy przepisach dotyczących wynagrodzeń, a jest wyłączną decyzją Z. Warunkiem niezbędnym otrzymania możliwości partycypacji w Programie jako Uczestnik jest fakt nie tyle zatrudnienia w X, co pozostawania zatrudnionym w/lub współpracującym z jedną ze spółek Grupy objętej Programem.

Umowy zawarte przez X z Uczestnikami Programu nie wskazują, że Program stanowi część pakietu wynagrodzeń lub świadczeń Uczestników zatrudnionych przez X. Regulamin pracy ani inne regulacje dotyczące wynagrodzeń obowiązujące w X również nie wskazują, że Program stanowi element wynagradzania Uczestników.

X nie jest stroną umów, na bazie których Uczestnicy Programu będący pracownikami X przystępują do Programu. Co warte podkreślenia, X nie ma też żadnego wpływu na treść tych umów, ani jakichkolwiek innych dokumentów dotyczących Programu.

X nie może też podejmować decyzji co do warunków finansowanych, których spełnienie warunkuje konwersję udziałów Z serii V na udziały Z serii A, choć warunki są niekiedy konsultowane z Y (ale rola tego podmiotu ma wówczas wyłącznie doradczy charakter, ponieważ decyzje są podejmowane przez Z).

X nie jest reprezentowany w organach uprawnionych do podejmowania ustaleń dotyczących partycypacji Uczestników w Programie i działania Grupy w tym zakresie są od niego całkowicie niezależne.

Koszt ekonomiczny utworzenia Programu i umożliwienia Uczestnikom objęcia udziałów Z serii V czy konwersji udziałów Z serii V na udziały Z serii A spoczywa wyłącznie na Z.

Wnioskodawca jest jedną z osób, którym Z umożliwiła uczestnictwo w Programie. W konsekwencji Wnioskodawca podpisał z Z dokumenty regulujące zasady przystąpienia do Programu, a następnie objął udziały Z serii V. W roku podatkowym 2024 nastąpiła konwersja udziałów Z serii V, których własność przysługiwała Wnioskodawcy, na udziały Z serii A. W przyszłości Wnioskodawca będzie miał możliwość zbycia udziałów serii A po ich ówczesnej cenie rynkowej.

Co ważne, Wnioskodawca nie jest związany z Z umowami takimi jak umowa o pracę, umowa zlecenia, kontrakt menedżerski czy umowa o świadczenie usług. Wnioskodawca nie został również powołany w skład organów zarządczych czy nadzorczych Z.

Programy motywacyjne organizowane przez Z, taki jak opisany powyżej Program, mają charakter powtarzalny, w szczególności ze względu na ewentualną chęć objęcia nimi nowych uczestników. Wnioskodawca zakłada więc, że Z wdroży w przyszłości kolejny program motywacyjny (lub programy motywacyjne), w którym ponownie będą uczestniczyły m.in. osoby będące pracownikami X, w tym np. Wnioskodawca. Zasady ich funkcjonowania będą tożsame do zasad regulujących działanie Programu, z wyjątkiem technicznych różnic, takich jak np. inne określenie serii obejmowanych udziałów (zamiast serii V i A może to być np. seria (...) czy (...)).

Uzupełnienie wniosku

Udziały Z serii V odzwierciedlają ułamek kapitału spółki Z. Wkład pieniężny, w zamian za który nabywane są udziały Z serii V, jest wnoszony na kapitał zakładowy spółki Z. Z momentem uzyskania tych udziałów Wnioskodawca staje się udziałowcem spółki Z.

Udziały Z serii V nie są instrumentami w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, ponieważ nie są:

papierami wartościowymi (rozumianymi jako: a) akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2024 r. poz. 18 i 96), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne, bankowe prawa pochodne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 2488) i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego, lub b) inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego, odnoszące się do papierów wartościowych określonych w lit. a, walut, stóp procentowych, stóp zwrotu, towarów oraz innych wskaźników lub mierników (prawa pochodne)),

tytułami uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,

instrumentami rynku pieniężnego,

opcjami, kontraktami terminowymi, swapami, umowami forward na stopę procentową, innymi instrumentami pochodnymi, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności, uprawnienie do emisji lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne, z wyłączeniem instrumentów pochodnych, o których mowa w art. 10 rozporządzenia 2017/565,

opcjami, kontraktami terminowymi, swapami, umowami forward na stopę procentową oraz innymi instrumentami pochodnymi, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,

opcjami, kontraktami terminowymi, swapami, umowami forward na stopę procentową oraz innymi instrumentami pochodnymi, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi, z wyłączeniem produktów energetycznych będących przedmiotem obrotu hurtowego na OTF, które muszą być wykonywane przez dostawę,

niedopuszczonymi do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi opcjami, kontraktami terminowymi, swapami, umowami forward na stopę procentową oraz innymi instrumentami pochodnymi, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, a które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,

instrumentami pochodnymi dotyczącymi przenoszenia ryzyka kredytowego,

kontraktami na różnicę,

opcjami, kontraktami terminowymi, swapami, umowami forward dotyczącymi stóp procentowych oraz innymi instrumentami pochodnymi odnoszącymi się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także instrumentami pochodnymi, o których mowa w art. 8 rozporządzenia 2017/565, i inne, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych ani

uprawnieniami do emisji.

Udziały Z serii V są udziałami sensu stricte. Jeśli przyjąć definicję udziału ze Słownika języka polskiego PWN, zgodnie z którą udział to „wkład wspólnika do kapitału przedsiębiorstwa, spółki itp.”, to udziały Z serii V spełniają tę definicję.

Stosując zaś analogię do polskiego porządku prawnego – udziały Z serii V są zbliżone do udziałów w polskiej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (choć z różnicami wskazanymi we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej – udziały Z serii V nie są dopuszczone do obrotu na wolnym rynku, a ich posiadaczom nie przysługuje prawo do uczestnictwa w zysku Z, ani do wykonywania praw właścicielskich, ale gdyby np. doszło do likwidacji Z, to właścicielom udziałów Z serii V przysługiwałoby prawo do udziału w majątku likwidacyjnym).

Objęcie udziałów Z serii V samo w sobie powoduje nabycie statusu udziałowca w Z w momencie ich objęcia, a nie uprawnia do nabycia tego statusu dopiero w momencie nabycia udziałów Z serii A.

Udziały Z serii V nie są umarzane w ramach konwersji na udziały Z serii A.

Statut Z określa uprawnienia czy obowiązki związane z udziałami poszczególnych serii. Jednym z takich uprawnień, które zgodnie ze statutem Z przysługuje udziałom serii V, jest możliwość konwersji ich na udziały serii A na zasadach każdorazowo określonych w warunkach funkcjonowania danego programu. Co za tym idzie, jeśli warunki funkcjonowania danego programu są spełnione, to udziały serii V są automatycznie konwertowane na udziały serii A.

Konwersja udziałów Z serii V na udziały Z serii A jest realizacją uprawnienia, które bezpośrednio wynika z udziałów Z serii V (tj. prawo do uzyskania udziałów serii A jest uprawnieniem wynikającym bezpośrednio z udziałów serii V). Udziały Z serii V po konwersji na udziały Z serii A nie są unicestwiane, ani nie pozostają w Z – w wyniku konwersji udziały Z serii V zmieniają się w udziały Z serii A. Wynikiem konwersji nie jest unicestwienie żadnych udziałów – konwersja prowadzi do zmiany charakteru udziałów serii V na udziały Z serii A.

W przypadku udziałów Z serii V konwertowanych na udziały Z serii A, w ramach konwersji, udziały Z serii V zmieniają charakter na udziały Z serii A (dochodzi do zmiany uprawnień przypisanych do tych udziałów, co wiąże się ze zmianą ich serii na serię A).

Jeśli organ pod pojęciem „wartości udziałów otrzymanych w drodze konwersji” rozumie wartość rynkową udziałów Z serii A w chwili konwersji udziałów serii V w ramach wcześniejszego programu, to nie, wartość rynkowa udziałów obejmowanych za wkład pieniężny w przyszłym programie prawdopodobnie nie będzie jej odpowiadała. Wartość rynkowa udziałów Z serii V (które w przyszłym programie mogą zostać określone w inny sposób, np. jako udziały Z serii (...) czy serii (...)), na moment obejmowania ich za wkład pieniężny równy ich wartości rynkowej, będzie bowiem – w określony w warunkach funkcjonowania danego programu sposób – każdorazowo ustalana w oparciu o ówcześnie aktualną wartość rynkową udziałów Z serii A, proporcjonalnie pomniejszaną z uwzględnieniem ówczesnego stopnia realizacji warunków finansowych (który ma wpływ na to, jak wiele udziałów Z serii (...) zostanie skonwertowanych na udziały Z serii A), a także maksymalnej wartości rynkowej udziałów Z serii (...) przewidzianej w warunkach funkcjonowania Programu.

Biorąc zaś pod uwagę, że w chwili obejmowania udziałów Z serii V (które w przyszłym programie mogą zostać określone w inny sposób, np. jako udziały Z serii (...)) za wkład pieniężny, stopień realizacji warunków finansowych zapewne będzie niski (ponieważ będzie to miało miejsce na początku funkcjonowania programu organizowanego w przyszłości), ich wartość rynkowa na tamten moment prawdopodobnie będzie istotnie niższa od wartości rynkowej udziałów Z serii A w chwili konwersji udziałów serii V w ramach wcześniejszego programu.

Pytania

1.Czy objęcie przez Wnioskodawcę udziałów Z serii V w przedstawionych okolicznościach, w zamian za wkład pieniężny niższy niż wartość rynkowa udziałów Z serii A, spowodowało powstanie po jego stronie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym?

2.Czy konwersja udziałów Z serii V na udziały Z serii A w przedstawionych okolicznościach spowodowała powstanie po stronie Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym?

3.Czy w momencie sprzedaży udziałów Z serii A po stronie Wnioskodawcy powstanie dochód z odpłatnego zbycia udziałów podlegający opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30b ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dla którego kosztami uzyskania przychodu będą wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na objęcie udziałów Z serii V?

4.Czy objęcie przez Wnioskodawcę udziałów Z serii V w zamian za wkład pieniężny niższy niż wartość rynkowa udziałów Z serii A, w innym programie motywacyjnym organizowanym przez Z w przyszłości, jeśli zasady jego działania będą analogiczne do zasad funkcjonowania Programu, spowoduje powstanie po jego stronie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym?

5.Czy konwersja udziałów Z serii V na udziały Z serii A, w innym programie motywacyjnym organizowanym przez Z w przyszłości, jeśli zasady jego działania będą analogiczne do zasad funkcjonowania Programu, spowoduje powstanie po jego stronie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym?

6.Czy w momencie sprzedaży udziałów Z serii A objętych w wyniku konwersji udziałów Z serii V, w innym programie motywacyjnym organizowanym przez Z w przyszłości, jeśli zasady jego działania będą analogiczne do zasad funkcjonowania Programu, po stronie Wnioskodawcy powstanie dochód z odpłatnego zbycia udziałów podlegający opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30b ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dla którego kosztami uzyskania przychodu będą wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na objęcie udziałów Z, które uległy skonwertowaniu?

Pani stanowisko w sprawie

1.Nie, objęcie przez Wnioskodawcę udziałów Z serii V w przedstawionych okolicznościach, w zamian za wkład pieniężny niższy niż wartość rynkowa udziałów Z serii A, nie spowodowało powstania po jego stronie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

2.Nie, konwersja udziałów Z serii V na udziały Z serii A w przedstawionych okolicznościach nie spowodowała powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

3.Tak, w momencie sprzedaży udziałów Z serii A po stronie Wnioskodawcy powstanie dochód z odpłatnego zbycia udziałów podlegający opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30b ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dla którego kosztami uzyskania przychodu będą wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na objęcie udziałów Z serii V.

4.Nie, objęcie przez Wnioskodawcę udziałów Z serii V w zamian za wkład pieniężny niższy niż wartość rynkowa udziałów Z serii A, w innym programie motywacyjnym organizowanym przez Z w przyszłości, jeśli zasady jego działania będą analogiczne do zasad funkcjonowania Programu, nie spowoduje powstania po jego stronie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

5.Nie, konwersja udziałów Z serii V na udziały Z serii A, w innym programie motywacyjnym organizowanym przez Z w przyszłości, jeśli zasady jego działania będą analogiczne do zasad funkcjonowania Programu, nie spowoduje powstania po jego stronie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

6.Tak, w momencie sprzedaży udziałów Z serii A objętych w wyniku konwersji udziałów Z serii V, w innym programie motywacyjnym organizowanym przez Z w przyszłości, jeśli zasady jego działania będą analogiczne do zasad funkcjonowania Programu, po stronie Wnioskodawcy powstanie dochód z odpłatnego zbycia udziałów podlegający opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30b ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych, dla którego kosztami uzyskania przychodu będą wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na objęcie udziałów Z, które uległy skonwertowaniu.

Ad 1.

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c (art. 10 ust. 1 pkt 7),

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 11 ust. 1),

Wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania (art. 11 ust. 2),

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się w pozostałych przypadkach na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia (art. 11 ust. 2a pkt 4),

Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika (art. 11 ust. 2b),

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się wartość wkładu określoną w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku wartość wkładu określoną w innym dokumencie o podobnym charakterze – w przypadku wniesienia do spółki albo do spółdzielni wkładu niepieniężnego; jeżeli jednak wartość ta jest niższa od wartości rynkowej tego wkładu albo wartość wkładu nie została określona w statucie, umowie albo innym dokumencie o podobnym charakterze, za przychód uważa się wartość rynkową takiego wkładu określoną na dzień przeniesienia własności przedmiotu wkładu niepieniężnego; przepis art. 19 ust. 3 stosuje się odpowiednio (art. 17 ust. 1 pkt 9).

W świetle powyższych regulacji, zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Regulacja ta wyłącza jednak z tak rozumianego katalogu przychodów m.in. przychód, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, tj. przychód z tytułu objęcia udziałów (akcji) w zamian za wkład niepieniężny.

Stwierdzenie, czy konkretne przysporzenie może stanowić nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 11 ust. 1 analizowanej ustawy wymaga zatem w pierwszej kolejności ustalenia źródła przychodów w rozumieniu art. 10 ust. 1 ww. ustawy, do którego mogłoby ono zostać przyporządkowane. Źródła przychodów zostały wymienione w art. 10 ust. 1 ww. ustawy. Dochód z tego samego tytułu może być opodatkowany tylko raz i może być, zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 10 ust. 1 analizowanej ustawy, przyporządkowany tylko do jednego źródła przychodów. Jeżeli ustawodawca chce zaliczyć dany rodzaj przychodów do innego źródła niż to, na które wskazywałby charakter przychodu, stanowi o tym wyraźnie, czego przykładem są regulacje zawarte w art. 10 ust. 1 pkt 8, art. 14 ust. 2 pkt 1 czy art. 13 pkt 9 cytowanej ustawy.

Objęcie udziałów (akcji) jako zdarzenie powodujące powstanie przychodu zostało wymienione w art. 17 ust. 1 ww. ustawy, zawierającym katalog zdarzeń powodujących powstanie przychodu z kapitałów pieniężnych. Aby przychód z tytułu objęcia udziałów powstał, konieczne jest jednak objęcie udziałów (akcji) w zamian za wkład niepieniężny (art. 17 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy). A contrario – jeśli objęcie udziałów (akcji) następuje w zamian za wkład pieniężny, to nie powstaje przychód z kapitałów pieniężnych podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera żadnego innego przepisu, który stanowiłby o powstaniu przychodu podlegającego opodatkowaniu w związku z objęciem udziałów (akcji), w tym w zamian za wkład pieniężny. Zgodnie z zasadą racjonalnego ustawodawcy należy zatem uznać, że gdyby jego wolą było opodatkowanie objęcia udziałów w zamian za wkład pieniężny, to wprowadziłby do ustawy przepis wiążący powstanie przychodu z takim zdarzeniem albo odpowiednio zredagował art. 17 ust. 1 pkt 9 analizowanej ustawy, nie ograniczając zakresu jego zastosowania wyłącznie do udziałów (akcji) objętych w zamian za wkład niepieniężny.

Wnioskodawca zwraca w tym miejscu uwagę na zupełnie odmienną regulację przepisów cytowanej ustawy dotyczącą ustalania kosztów uzyskania przychodów w przypadku objęcia udziałów w zamian za wkład niepieniężny (w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa). W takim przypadku bowiem zgodnie z art. 22 ust. 1e ww. ustawy koszty uzyskania przychodów mogą być ustalone już na etapie objęcia udziałów.

Skoro więc ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie analogicznej regulacji w odniesieniu do objęcia udziałów w kapitale zakładowym spółki w zamian za wkład pieniężny, to takie zdarzenie na moment wniesienia wkładu pieniężnego nie powinno wywoływać skutków podatkowych. Jednocześnie, skoro koszt rozpoznawany jest dopiero w momencie sprzedaży udziałów, przyjąć należy, że nie ma podstawy prawnej do określenia tego kosztu w momencie obejmowania udziałów w zamian za wkład pieniężny. Skoro ustawodawca nie wskazuje żadnego sposobu określenia przychodu w przypadku objęcia udziałów za wkład pieniężny, a określa moment powstania przychodu ze zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną, brak jest podstaw do przyjęcia, że dochód stanowiący podstawę opodatkowania może powstać już w momencie objęcia udziałów w zamian za środki pieniężne.

Obowiązku podatkowego nie generuje także sam fakt objęcia udziałów po określonej wartości, która może być niższa od wartości rynkowej innej serii udziałów w tym samym podmiocie, ponieważ zdarzenie to nie powoduje rzeczywistego przysporzenia majątkowego po stronie Wnioskodawcy. Należy bowiem zauważyć, że objęcie udziałów w Z na zasadach opisanych powyżej nie będzie skutkować osiągnięciem przez Wnioskodawcę przychodu, w tym także przychodu ze świadczeń w naturze lub nieodpłatnych/częściowo odpłatnych świadczeń. Potencjalne przysporzenie w postaci nadwyżki wartości objętych udziałów nad wartością wkładu pieniężnego nie skutkuje bowiem rzeczywistym, definitywnym i wymiernym powiększeniem aktywów Wnioskodawcy już na etapie obejmowania udziałów. Potencjalne przysporzenie Wnioskodawcy ma wówczas charakter jedynie hipotetyczny. Nie wiadomo bowiem jak będzie zmieniała się wartość rynkowa tych udziałów w przyszłości.

Możliwa jest sytuacja, w której wartość rynkowa udziałów w Z spadnie poniżej wartości wkładu pieniężnego, za który były obejmowane. Nabywając udziały podatnik nabywa określone uprawnienia niemajątkowe i majątkowe, których realizacja dopiero w przyszłości może wiązać się z określonym przysporzeniem majątkowym. Udziały generują przychód podatkowy dla udziałowca, zasadniczo, z tytułu dywidendy lub w przypadku ich odpłatnego zbycia. W przypadku udziałów Z serii V żadne z tych zdarzeń nie wystąpi, ponieważ udziały tej serii nie mogą być zbywane, a ich posiadaczom nie przysługuje prawo do udziału w zyskach Z. Nawet gdyby zaś takie prawo hipotetycznie Wnioskodawcy przysługiwało, to oba te zdarzenia rodziłyby opodatkowanie odnośnego przychodu/dochodu podatkowego po stronie Wnioskodawcy. Wtedy dopiero dochodziłoby do konkretyzacji przysporzenia Wnioskodawcy wynikającego z objęcia udziałów. W momencie zaś objęcia udziałów w zamian za określony wkład przysporzenie jakie z tego tytułu uzyskuje dana osoba, niezależnie od źródła i przyczyny uzyskania tego przysporzenia, jest jedynie potencjalne i niemożliwe do ustalenia.

Przyjęcie odmiennego stanowisko skutkowałoby podwójnym opodatkowaniem tego samego przychodu. Mianowicie w razie zbycia udziałów Wnioskodawcy uzyskałby dochód podatkowy równy różnicy pomiędzy przychodem ze zbycia udziałów a wydatkami na ich objęcie. Wydatki te będą równe jedynie wartości wkładu pieniężnego wniesionego przez podatnika. Jednocześnie, w razie przypisania Wnioskodawcy przychodu podatkowego już na objęciu udziałów, wartość tego przychodu nie będzie mogła obniżyć dochodu ze zbycia udziałów. Wynika to z faktu, że w przypadku odpłatnego zbycia udziałów w Z przez Wnioskodawcę, od uzyskanego z tego tytułu przychodu Wnioskodawca nie mógłby odliczyć wartości nieodpłatnego świadczenia/częściowo odpłatnego świadczenia. Możliwość taką wyłącza bowiem art. 30b ust. 2 pkt 1 ww. ustawy. Wskazując na sposób obliczenia dochodu ze zbycia udziałów pozwala on na odliczenie kosztów uzyskania przychodów, określonych na podstawie art. 22 ust. 1f i ust. 1g, art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14 analizowanej ustawy. Nie ma zatem w tym przypadku zastosowania art. 22 ust. 1d ww. ustawy, pozwalający na uznanie za koszt uzyskania przychodów wartości przychodu określonego w związku z otrzymaniem nieodpłatnego/częściowo odpłatnego świadczenia.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, planowane przez niego objęcie udziałów Z serii V w zamian za wkład pieniężny niższy niż wartość rynkowa udziałów Z serii A nie spowoduje powstania po jego stronie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają liczne interpretacje indywidualne Dyrektora KIS i orzeczenia sądów administracyjnych takie, jak np.:

interpretacja z 7 września 2023 r., sygn.: 0115-KDIT1.4011.521.2023.1.JG:

„W opisanym zdarzeniu przyszłym obejmie Pan udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w zamian za wkład pieniężny, przy czym obejmie Pan te udziały po ich wartości nominalnej, która będzie niższa od ich wartości rynkowej. Z uwagi na charakter wnoszonego wkładu nie uzyska Pan przychodu w momencie objęcia udziałów (art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy a contrario). (...) Jednocześnie, w opisanych okolicznościach nie ma podstaw do rozpoznania po Pana stronie przychodów z nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 11 ust. 1 ustawy. Sam fakt objęcia udziałów po wartości nominalnej niższej niż ich wartość rynkowa nie oznacza jeszcze, że uzyskał Pan przysporzenie majątkowe kosztem cudzego majtku. (...) w opisanych okolicznościach faktycznych sprawy objęcie udziałów nie spowoduje powstania po Pana stronie przychodów podatkowych”.

interpretacja z 16 maja 2023 r. sygn.: 0112-KDIL2-1.4011.230.2023.1.KF:

„(...) w okolicznościach przedstawionych we wniosku menedżerowie w związku z objęciem udziałów w Spółce za wkład pieniężny równy wartości nominalnej obejmowanych udziałów nie uzyskają żadnego przychodu, w tym przychodu ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od którego Państwo – jako płatnik –powinni by pobrać zaliczkę na podatek dochodowy”.

interpretacja z 10 maja 2023 r., sygn.: 0114-KDIP3-1.4011.328.2023.1.AK:

„Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia oraz przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że objęcie przez Pana udziałów w spółce z o.o. w zamian za wkład pieniężny odpowiadający wartości nominalnej obejmowanych udziałów i jednocześnie niższy niż wartość rynkowa udziałów nie będzie skutkować powstaniem po Pana stronie przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód podatkowy powstanie dopiero w momencie zbycia tych udziałów”.

interpretacja z 25 listopada 2022 r., sygn.: 0112-KDIL2-1.4011.874.2022.1.JK:

„Mając na uwadze powyższe ustalenia, objęcie przez Pana udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w zamian za wkład pieniężny odpowiadający wartości nominalnej obejmowanych udziałów i jednocześnie niższy niż wartość rynkowa obejmowanych udziałów nie będzie skutkować powstaniem po Pana stronie przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód podatkowy powstanie dopiero w momencie zbycia tych udziałów”.

interpretacja z 20 maja 2019 r., sygn.: 0114-KDIP3-2.4011.133.2019.2.LS:

„W konsekwencji, objęcie przez Wnioskodawcę udziałów w Spółce w zamian za wkład pieniężny odpowiadający wartości nominalnej obejmowanych udziałów i jednocześnie niższy niż wartość rynkowa obejmowanych udziałów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będzie skutkować powstaniem po stronie Wnioskodawcy przychodu z kapitałów pieniężnych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 omawianej ustawy. Przychód podatkowy powstanie dopiero w momencie zbycia tych udziałów, tj. dalszej odsprzedaży”.

wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 grudnia 2017 r., sygn.: II FSK 3421/15:

„Stosownie do postanowień art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f., przychodami - z zastrzeżeniem art. 14-16 oraz art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3 - są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Nie ulega zatem wątpliwości, że aby powstał przychód (opodatkowanie) muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki:

1)świadczenie musi mieć wymierną korzyść dla podatnika oraz

2)podatnik musi tę korzyść (świadczenie) „otrzymać”.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego wymierną korzyść, którą uzyskuje podatnik w postaci objęcia udziałów po wartości niższej niż ich wartość rynkowa zostanie uwzględniona przy opodatkowaniu, w momencie „realizacji (otrzymania) dochodu”, czyli przy sprzedaży objętych w ten sposób udziałów, stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a u.p.d.o.f.”.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę w odpowiedzi na pytanie nr 1 zasługuje na uznanie za prawidłowe.

Ad 2.

Polski kodeks spółek handlowych nie przewiduje możliwości emisji różnych serii udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Co za tym idzie, polski KSH tym bardziej nie przewiduje możliwości konwersji udziałów jednej serii w danej spółce na udziały innej serii w tej samej spółce. Brytyjskie prawo korporacyjne dopuszcza jednak taką możliwość.

Gdyby podjąć próbę przyrównania skutków konwersji udziałów Z serii V na udziały Z serii A do instytucji funkcjonujących w polskim prawie korporacyjnym, to należałoby zacząć od analizy skutków tej operacji. W jej wyniku nie zmienia się stan majątku Wnioskodawcy – nadal posiada on udziały w Z, a w związku z samą konwersją nie jest on zobowiązany do żadnych dopłat ani nie uzyskuje żadnych wypłat. Jedyne, co ulega zmianie, to uprawnienia związane z posiadanymi w Z udziałami – udziały serii V są niezbywalne i ich posiadaczom nie przysługuje prawo do udziału w zyskach Z, a udziały serii A mogą być zbywane w określonych sytuacjach i ich posiadaczom przysługuje prawo do udziału w zyskach Z.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Wnioskodawcy, skutki podatkowe konwersji udziałów Z serii V na udziały Z serii A można by więc przyrównać do przyznania określonych przywilejów określonym udziałom w danej spółce z o.o. Polski kodeks spółek handlowych przewiduje bowiem możliwość uprzywilejowania udziałów co do prawa głosu, dywidendy lub sposobu uczestniczenia w podziale majątku w przypadku likwidacji spółki, co – gdyby nastąpiło w Z – przyniosłoby podobny efekt do konwersji nieuprawnionych do udziału w zysku Z udziałów serii V na uczestniczące w zysku Z udziały serii A. Oczywistym jest zaś, że uprzywilejowanie udziałów posiadanych przez daną osobę fizyczną nie powoduje powstania po jej stronie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Alternatywnie, samą w sobie konwersję udziałów Z serii V na udziały Z serii A można by próbować przyrównywać także do chociażby konwersji akcji imiennych na akcje na okaziciela w polskiej spółce akcyjnej na bazie art. 334 § 2 polskiego kodeksu spółek handlowych. W wyniku tej operacji – podobnie jak przy konwersji udziałów Z serii V na udziały Z serii A – zmianie ulegają pewne cechy danego instrumentu udziałowego, ale nie dochodzi do żadnych przysporzeń po stronie udziałowca/akcjonariusza, więc zdarzenie to nie powoduje powstania po jego stronie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Warto ponownie zwrócić uwagę, że podobnie jak w związku z objęciem udziałów serii V sama zmiana serii udziałów w Z wiążąca się ze poszerzeniem katalogu uprawnień właścicielskich w Z nie powoduje jeszcze żadnego rzeczywistego, definitywnego i wymiernego powiększenia aktywów Wnioskodawcy. Udziały te wygenerują przychód podatkowy dla Wnioskodawcy dopiero w momencie wypłaty dywidendy lub w przypadku ich odpłatnego zbycia, i wtedy przychód ten będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym. W momencie zaś samej zmiany serii udziałów w Z posiadanych przez Wnioskodawcę, potencjalne przysporzenie jakie z tego tytułu uzyskuje dana osoba, niezależnie od źródła i przyczyny uzyskania tego przysporzenia, jest jedynie potencjalne i niemożliwe do ustalenia.

Sądy administracyjne jednolicie potwierdzają zaś w swoim orzecznictwie, że niezbędnym warunkiem do uznania danego przysporzenia za przychód podlegający opodatkowaniu jest posiadanie przez niego cech rzeczywistości, definitywności i prowadzenia do mierzalnego powiększenia aktywów podatnika. Na tej kanwie Naczelny Sąd Administracyjny w przykładowym wyroku z 10 listopada 2016 r., sygn. II FSK 2242/14, podniósł, że:

„Uznanie, że przychód powstaje w momencie nieodpłatnego nabycia akcji w ramach programu motywacyjnego oraz że dochodem z tej czynności jest wartość rynkowa akcji prowadziłoby do opodatkowania wartości wyrażonej w pieniądzu, której podatnik w momencie uzyskania akcji nie osiągnął. Otrzymanie akcji nie daje żadnych korzyści, ponieważ są one takim składnikiem majątku, który przychód może dać dopiero w momencie ich zbycia w drodze sprzedaży lub zamiany ewentualnie innych czynności. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, dopiero zbycie akcji pozwala ustalić, jaki dochód podatnik osiągnął przez to, że nabył akcje w drodze programu motywacyjnego, a następnie zbył te akcje. Nabycie akcji samo przez się nie daje żadnego przychodu”.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę w odpowiedzi na pytanie nr 2 zasługuje na uznanie za prawidłowe.

Ad 3.

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych (art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a),

Przychód określony w ust. 1 pkt 6 odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych powstaje w momencie przeniesienia na nabywcę własności udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych (art. 17 ust. 1ab pkt 1),

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, z wykupu przez emitenta obligacji, a także z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e, w części niezaliczonej w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 pkt 38),

Od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu (art. 30b ust. 1 pkt 2),

Dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) albo udziałów w spółdzielni a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c (art. 30b ust. 2 pkt 4).

Bazując na powyższych przepisach, przychody ze zbycia udziałów pomniejsza się o koszty poniesione na nabycie tych udziałów, a otrzymaną w wyniku tego działania kwotę uznaje się za dochód i opodatkowuje z zastosowaniem podatku dochodowego ze stawką 19%.

Tak, jak Wnioskodawca wskazał w uzasadnieniu do odpowiedzi na pytanie nr 2, w jego ocenie konwersję udziałów Z serii V na udziały Z serii A należy traktować na równi z uprzywilejowaniem udziałów w polskiej spółce z o.o. Co za tym idzie, przychód uzyskany przez Wnioskodawcę z odpłatnego zbycia udziałów Z serii A powinien podlegać pomniejszeniu o koszty poniesione przez Wnioskodawcę na nabycie udziałów Z serii V, ponieważ to udziały w tej samej spółce. Skoro zaś udziały Z serii V zostały przez Wnioskodawcę objęte w zamian za wkład pieniężny, to wartość tego wkładu będzie – w ocenie Wnioskodawcy – pomniejszała dochód Wnioskodawcy z odpłatnego zbycia udziałów Z serii A.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę w odpowiedzi na pytanie nr 3 zasługuje na uznanie za prawidłowe.

Ad 4, 5 i 6.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że jeśli zasady działania innych programów motywacyjnych tworzonych przez Z w przyszłości będą analogiczne do zasad funkcjonowania Programu, to konkluzje przedstawione przez Wnioskodawcę w uzasadnieniu odpowiedzi na pytania nr 1, 2 i 3 będą miały odpowiednie zastosowanie do odpowiedzi Wnioskodawcy na pytania nr 4, 5 i 6. Co za tym idzie, stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę w odpowiedzi na te pytania zasługuje na uznanie za prawidłowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 analizowanej ustawy

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne lub częściowo odpłatne – tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu – przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze, czy też innych nieodpłatnych świadczeń), jak również na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

W przedstawionych okolicznościach faktycznych wskazano, że udziały serii V:

zostały przez Panią nabyte za wkład pieniężny w wysokości określonej jako wartość rynkowa tych udziałów na moment obejmowania,

wartość ich była niższa od wartości rynkowej udziałów serii A,

udziały te odzwierciedlają ułamek kapitału spółki, a wniesiony w zamian za nie wkład pieniężny był wnoszony na kapitał spółki,

z chwilą nabycia tych udziałów stała się Pani udziałowcem spółki.

Mając na uwadze powyższe ustalenia, nabycie przez Panią w ramach programu o charakterze motywacyjnym udziałów serii V za wkład pieniężny w wysokości wartości rynkowej na moment ich obejmowania nie będzie skutkować – w świetle art. 11 analizowanej ustawy – powstaniem po Pani stronie przychodu. Również żaden inny przepis szczególny na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie reguluje opisanej sytuacji jako tej, w której należałoby rozpoznać przychód. Dokonała Pani bowiem odpłatnego nabycia udziałów za wkład pieniężny równy ich wartości rynkowej.

Podobnie w przypadku przyszłych programów motywacyjnych, które będą miały tożsame zasady funkcjonowania do tych regulujących działanie opisanego we wniosku programu, nabycie za wkład pieniężny równy wartości rynkowej nabywanych udziałów nie będzie stanowiło dla Pani przysporzenia majątkowego podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Rozpatrując Pani wątpliwości dotyczące konwersji udziałów Z serii V na udziały serii A należy oprzeć się na wskazaniach zawartych w opisie okoliczności faktycznych sprawy, mianowicie:

konwersja udziałów serii V na udziały serii A powoduje zmianę uprawnień przypisanych do tych udziałów, tj. z momentem objęcia udziałów serii A nabywa Pani prawo do dywidendy, możliwość dokonywania nimi obrotu pod pewnymi warunkami czy uczestniczenia w majątku likwidacyjnym spółki;

konwersja nie powoduje umorzenia czy unicestwienia udziałów serii V, zmieniają się one na udziały o szerszych uprawnieniach, tj. na udziały serii A,

udziały serii V podlegające konwersji na udziały serii A są konwertowane na taką liczbę udziałów serii A, których wartość rynkowa odpowiada wartości rynkowej konwertowanych udziałów serii V (tj. udziały serii V, których łączna wartość rynkowa na moment konwersji wynosi np. (...) GBP, są konwertowane na udziały serii A, których łączna wartość rynkowa na moment konwersji również wynosi (...) GBP).

Wobec powyższego, również konwersja udziałów serii V na udziały serii A nie wiąże się z osiągnięciem przez Panią przysporzenia w wymiarze majątkowym. W wyniku tej czynności otrzymuje bowiem Pani udziały serii A o wartości rynkowej równej wartości rynkowej udziałom serii V, a jedyna zmiana dotyczy Pani sfery uprawnień, które będą wynikały z konwertowanych udziałów serii A. Tym samym w momencie objęcia udziałów serii A nie powstaje po Pani stronie przychód podlegający opodatkowaniu.

Podobnie w przyszłych programach o charakterze motywacyjnym, których konstrukcja będzie tożsama do opisanego programu o charakterze motywacyjnym w złożonym wniosku, nabycie udziałów o szerszych uprawnieniach, których wartość rynkowa będzie odpowiadała udziałom konwertowanym, nie będzie powodowała powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Odnosząc się natomiast do skutków podatkowych sprzedaży posiadanych udziałów należy wskazać, że – w świetle art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – źródłem przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się:

przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.

Zakresem zastosowania tego przepisu są objęte wszelkie sytuacje odpłatnego zbycia udziałów (akcji) – a więc przeniesienia przez podatnika własności udziałów (akcji) na inny podmiot w zamian za określoną przez strony umowy odpłatność (cenę zbycia).

W Pani przypadku przychody (dochody) z odpłatnego zbycia udziałów w spółce będą kwalifikowały się jako przychody z kapitałów pieniężnych zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i będą polegały opodatkowaniu w trybie art. 30b ustawy.

Dochód z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) ustala się z uwzględnieniem kosztów uzyskania przychodów określonych na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c (art. 30b ust. 2 pkt 4 ustawy).

Przepisy art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c analizowanej ustawy różnicują sposób ustalania kosztów uzyskania przychodów w zależności od sposobu, w jaki podatnik stał się właścicielem udziałów (akcji).

Artykuł 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy odnosi się do sytuacji objęcia udziałów w zamian za wkład pieniężny. Stanowi on, że wydatki na objęcie udziałów stanowią koszt uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów. Jak stanowi wskazany przepis, nie uważa się za koszty uzyskania przychodu:

wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, z wykupu przez emitenta obligacji, a także z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e, w części niezaliczonej w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów.

Z powyższego wynika, że wydatki na nabycie udziałów (akcji) stanowią koszt uzyskania przychodu, ale dopiero w momencie uzyskania przychodu ze zbycia tych udziałów (akcji). Tak więc w momencie odpłatnego zbycia udziałów (akcji) przez podatnika, wydatki poniesione na nabycie tychże udziałów (akcji) będą stanowiły koszt uzyskania przychodu. Warunkiem ich zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu będzie faktyczne ich poniesienie.

Mając na uwadze powyższe, w przypadku odpłatnego zbycia udziałów serii A, ostatecznie uzyskanych w wyniku konwersji udziałów serii V objętych za wkład pieniężny, będzie Pani uprawniona do uznania za koszt uzyskania przychodu całej kwoty wkładu pieniężnego faktycznie uiszczonej za objęte udziały serii V.

W sytuacji przyszłych programów o charakterze motywacyjnym opartych na tożsamych zasadach wkład pieniężny wniesiony na konwertowane udziały może być również uwzględniony w kosztach uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia udziałów uzyskanych w wyniku konwersji.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia,

zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).