Skutki podatkowe odpłatnego zbycia nieruchomości otrzymanych w drodze spadku.

Interpretacja indywidualna

- stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 września 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 9 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 7 października 2024 r. (wpływ). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

(...) 2021 r. zmarł A.A – Pani ojciec – akt poświadczenia dziedziczenia Rep. A nr (...). (...) 2022 r. zmarła B.A – Pani matka – akt poświadczenia dziedziczenia Rep. A nr (...). (...) 2023 r. akt notarialny Rep. A nr (...) podpisała Pani z bratem nieodpłatny dział spadku po zmarłych rodzicach A.A i B.A, bez spłat ani dopłat na mocy którego stała się Pani właścicielem trzech mieszkań:

–ul. A1 KW (...) (właścicielem była zmarła Pani matka, która nabyła mieszkanie spadkiem w 2002 r. to był jej majątek odrębny);

–ul. B1 KW (...) (właścicielami we współwłasności małżeńskiej byli rodzice akt notarialny Rep. A nr (...));

–ul. C1 spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu (współwłasność małżeńska rodziców akt notarialny Rep. A nr (...).

Pani brat otrzymał:

–dom ul. D1 KW (...);

–mieszkanie ul. A2 KW (...) i

–samochód.

Chce Pani sprzedać mieszkanie.

Uzupełnienie wniosku

W skład masy po zmarłym A.A wchodziły: środki finansowe, dwie kawalerki w X - (...) we współwłasności małżeńskiej, dom ul. D1 (własność odrębna Pani ojca), mieszkanie ul. A2 (własność odrębna Pani ojca), samochód marki (...), mieszkanie we współwłasności małżeńskiej ul. B1, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu ul. C1 we współwłasności małżeńskiej.

Po Pani ojcu - A.A dziedziczyła żona B.A oraz dzieci Pani i C.A , po 1/3 części.

Postanowienia aktu poświadczenia dziedziczenia Rep. A nr (...) - spadek po A.A , synu E i F, PESEL (...) ur. (...) 1946 r w (...), którego zwłoki znaleziono (...) 2021 r. w (...), ostatnio zamieszkałym i mającym miejsce zwykłego pobytu w (...), na podstawie ustawy nabyli w udziałach wynoszących po 1/3 ( jednej trzeciej ) części z dobrodziejstwem inwentarza – żona B.A, dzieci D.A i C.A.

W skład masy spadkowej po zmarłej B.A wchodziły: środki finansowe, dwie kawalerki X – (...), dom ul. D1, mieszkanie we współwłasności małżeńskiej ul. B1, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu ul. C1 we współwłasności małżeńskiej, mieszkanie ul. A1 (własność Pani matki odrębna).

Po zmarłej B.A dziedziczyły dzieci Pani oraz C.A w udziale po 1/2.

Postanowienia aktu poświadczenia dziedziczenia Rep. A (...) - spadek po B.A z domu H, córce I i J PESEL: (...), urodzonej (...) 1950 r. w (...), zmarłej (...) 2022 r. w (...), ostatnio zamieszkałej i mającej miejsce zwykłego pobytu w (...) na podstawie ustawy nabyli w udziałach wynoszących po 1/2 (jednej drugiej) części z dobrodziejstwem inwentarza córka D.A , córka A i B, ur. (...) 1971 r. w (...) oraz syn C.A, syn A i B, ur. (...) 1973 r. w (...).

Przedmiotem działu spadku po rodzicach były tylko auto i wymienione nieruchomości. Wartości poszczególnych składników działu spadku:

–mieszkanie ul. B1 (...) tyś. ( nabyte własnościowe prawo do lokalu w 1982 r. przez obojga rodziców we współwłasności małżeńskiej i w 2009 r. wyodrębnione - założona księga wieczysta jako współwłasność małżeńska);

–spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu ul. C1 (...) tyś. (nabyte w 2000 r. we współwłasności małżeńskiej);

–mieszkanie ul. A1 (...) tyś. (nabyte przez Pani matkę spadkiem - postanowienie sądu o spadku w 2002 r.);

–mieszkanie ul. A2 (...) tyś. (nabyte w 2004 r., własność odrębna Pani ojca);

–dom ul. D1 (...) tyś. (nabyty w 2013 r., własność odrębna Pani ojca);

–auto (...) tyś. (własność odrębna Pani ojca).

W wyniku działu spadku nie uzyskała Pani większego udziału majątkowego wchodzącego w skład spadku niż wynikający z nabycia spadku.

Na pytanie, czy wartość nabytych przez Panią składników majątkowych w wyniku działu spadku przekraczała wartość udziału nabytego przez Panią w spadku we wszystkich składnikach majątkowych wchodzących w skład spadku odpowiedziała Pani, że nie.

Na pytanie, jeśli nie tylko opisane we wniosku nieruchomości oraz samochód znajdowały się w masie spadkowej po Pani rodzicach to, czy wartość majątku nabytego w następstwie działu spadku (zniesienia współwłasności) łącznie z wartością udziałów w pozostałych składnikach znajdujących się w masie spadkowej po Pani rodzicach, które nie podlegały temu działowi spadku nie przekroczą wartości udziału, jaki pierwotnie przysługiwał Pani w całej masie spadkowej (rzeczy wspólnej) (tzn. we wszystkich składnikach majątku wchodzących w skład masy spadkowej oraz rzeczy wspólnej po Pani rodzicach) odpowiedziała Pani, że nie przekroczą.

Na pytanie, kiedy ma Pani zamiar dokonać zbycia otrzymanych w wyniku działu spadku nieruchomości (mieszkań) odpowiedziała Pani, że przed upływem najbliższych 5 lat.

Na pytanie, czy odpłatne zbycie opisanych we wniosku nieruchomości nie nastąpi w wyniku zarejestrowanej działalności gospodarczej odpowiedziała Pani, że nie.

Na pytanie, czy dokonywała już Pani/ma Pani zamiar dokonywać zbycia innych nieruchomości niż te, o których mowa we wniosku odpowiedziała Pani, że nie.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy sprzedaż nieruchomości opisanych we wniosku podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Pani zdaniem, sprzedaż ww. mieszkań nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, skutkuje postaniem przychodu.

Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub ww. praw następuje po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Stosownie do treści art. 10 ust. 5 ww. ustawy:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości, lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Przepis art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że w przypadku zbycia nieruchomości nabytych w drodze spadku, 5-letni okres liczony jest od daty nabycia nieruchomości lub praw majątkowych przez spadkodawcę. W świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 i ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku dokonania po dniu 1 stycznia 2019 r. odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w spadku, istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę.

W myśl art. 10 ust. 7 ww. ustawy:

Nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Kwestie związane z dziedziczeniem regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

Zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego:

Spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów księgi niniejszej.

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego).

Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:

Prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Według art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Tak więc na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Jeżeli zatem wartość nieruchomości lub prawa (udziałów w nieruchomości lub prawie) nabytych w wyniku działu jest zgodna z udziałem posiadanym przed działem spadku – nie następuje nabycie, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem jak i stan jej majątku osobistego.

Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomości lub prawie nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności. Jednakże nabycie nieruchomości lub prawa w drodze działu spadku (nawet jeżeli działu spadku dokonano bez spłat lub dopłat) w części przekraczającej udział spadkowy stanowi w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabycie nieruchomości lub prawa w tym udziale, który przekracza udział nabyty w spadku. Wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem. Bezsprzeczne jest, że udziały, jakie otrzymuje spadkobierca powyżej swojego udziału (jeżeli nabywa majątek w dziale spadku o wartości większej od swojego udziału w spadku) były własnością pozostałych spadkobierców. Spadkobierca nie miał do nich żadnych praw aż do momentu działu spadku.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego, przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku działu spadku jest nabyciem tych rzeczy. Jednakże, co wynika z analizy orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku działu spadku, ale tylko wówczas jeśli:

a.podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

b.jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki przysługiwał jej w majątku wspólnym (rzeczy wspólnej).

Jeżeli spełnione są wymienione wyżej warunki, dział spadku nie może być rozpatrywany w kategoriach nabycia. W takiej sytuacji za datę nabycia nieruchomości uznać należy datę pierwotnego nabycia udziału w nieruchomości.

Jeżeli jednak na skutek dokonanego podziału przysługujący danej osobie udział ulega powiększeniu wówczas czynność ta skutkuje nabyciem ponad dotychczas posiadany udział. Podkreślić należy, że w każdej sytuacji, kiedy w wyniku działu spadku jeden z dotychczasowych współwłaścicieli został zobowiązany do spłaty, mamy do czynienia z nieekwiwalentnym podziałem, a po stronie osoby zobowiązanej do spłaty następuje nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany przez nią udział we współwłasności.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu wskazała Pani, że w 2021 r. zmarł Pani ojciec, po którym dziedziczyła Pani wraz z matką oraz bratem po 1/3. W 2022 r. zmarła Pani matka po której dziedziczyła Pani wraz z bratem po 1/2. W 2023 r. dokonała Pani z bratem częściowego, nieodpłatnego działu spadku bez spłat i dopłat, w ramach którego stała się Pani właścicielką trzech nieruchomości:

–mieszkania położonego przy ul. A1 o wartości (...) tys., które Pani matka nabyła w ramach spadku w 2002 r. i stanowiła ta nieruchomość jej majątek odrębny;

–mieszkania położonego przy ul. B o wartości (...) tys.

–mieszkanie położone przy ul. C o wartości (...) tys.

Natomiast Pani brat w ramach tego działu spadku otrzymał:

–mieszkanie położone przy ul. A2 o wartości (...) tys.

–dom o wartości (...) tys. oraz

–auto o wartości (...) tys.

Wyjaśniła Pani, że wartość nabytych przez Panią składników majątkowych w wyniku działu spadku nie przekraczała wartości udziału nabytego przez Panią w spadku we wszystkich składnikach majątkowych wchodzących w jego skład.

Dodała Pani również, że wartość majątku nabytego w następstwie działu spadku (zniesienia współwłasności) łącznie z wartością udziałów w pozostałych składnikach znajdujących się w masie spadkowej po Pani rodzicach, które nie podlegały temu działowi spadku nie przekroczą wartości udziału, jaki pierwotnie przysługiwał Pani w całej masie spadkowej (rzeczy wspólnej) (tzn. we wszystkich składnikach majątku wchodzących w skład masy spadkowej oraz rzeczy wspólnej po Pani rodzicach).

Zamierza Pani dokonać sprzedaży ww. nieruchomości. Zaznaczyła Pani, że sprzedaż tych nieruchomości nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej.

Skoro więc w wyniku działu spadku dokonanego między spadkobiercami, wartość otrzymanych przez Panią nieruchomości nie przekroczyła wartości, która pierwotnie przysługiwała Pani w masie spadkowej, w niniejszej sprawie nie doszło do nowego nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego stwierdzam, że pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w odniesieniu do ww. nieruchomości, należy liczyć od końca roku, w którym doszło do ich nabycia przez Pani spadkodawców.

Zatem, sprzedaż przez Panią opisanych we wniosku mieszkań nie będzie stanowiła dla Pani źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 i ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nastąpi po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości przez spadkodawców.

Podsumowując należy stwierdzić, że sprzedaż przez Panią mieszkań odziedziczonych w drodze spadku po Pana matce oraz ojcu nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nie stanowi odpłatnego zbycia nieruchomości stanowiącego źródło przychodu wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym stanowisko Pani uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy przedstawionego zdarzenia przyszłego i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wydania interpretacji.

Podkreślenia wymaga też okoliczność, że interpretacja indywidualna wydawana jest jedynie w oparciu o przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe). Organ wydający interpretację przepisów prawa podatkowego nie prowadzi postępowania, ani nie podejmuje rozstrzygnięć zastrzeżonych dla innego typu orzekania, w tym kontroli podatkowej, czy postępowania podatkowego prowadzonego w oparciu o konkretną dokumentację i zebrane dowody. Ewentualna weryfikacja, czy zakres opisanego zdarzenia przyszłego odpowiada zakresowi wskazanemu w przepisach należy do kompetencji innych organów.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a,

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług,

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).