Skutki podatkowe w zakresie zwrotu (kwoty dodatkowej) otrzymanego na podstawie ugody bankowej w sprawie kredytu mieszkaniowego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 sierpnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 19 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni zawarła z (…) Bankiem (dalej: Bank) umowę kredytu mieszkaniowego z dnia (…) 2005 r. (kredyt udzielony na podstawie ww. umowy na potrzeby niniejszego Wniosku dalej zwany będzie: Kredytem, umowa dalej zwana będzie: Umową), Kredyt udzielony został w całości na finansowanie własnego celu mieszkaniowego Wnioskodawczyni. Kredyt denominowany był do waluty obcej tj. franka szwajcarskiego.

Zważywszy, że umowa, na podstawie której udzielony został Kredyt obarczona była wadami prawnymi w szczególności zawierała postanowienia nieuzgodnione indywidualnie z Wnioskodawczynią, które kształtowały jej prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jej interesy, Wnioskodawczyni wystąpiła przeciwko bankowi z roszczeniami dot. zwrotu zapłaconych rat kredytu oraz stwierdzenia nieważności kredytu.

W toku prowadzonego sporu Wnioskodawczyni oraz Bank (dalej łącznie: Strony) zgodnie wyrazili wolę jego polubownego zakończenia (dalej: Ugoda). Celem Ugody było zakończenie sporu oraz uchylenie stanu niepewności co do roszczeń wynikających z Umowy, na podstawie której udzielony został Kredyt. Na podstawie Ugody Wnioskodawczyni zgodziła się odstąpić od dochodzenia od Banku roszczeń objętych sporem oraz innych wywodzonych z zarzutu nieważności umowy lub niedozwolonego charakteru postanowień Umowy, w zamian za zmianę postanowień Umowy w zakresie zobowiązań Wnioskodawczyni. Ze względu na przyjęte w Ugodzie rozwiązania, w tym zmianę Umowy na podstawie której udzielony został Kredyt, w tym w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej, zgodnym zamiarem Stron pozostawało również zaniechanie dochodzenia w przyszłości roszczeń w zakresie związanym z postanowieniami dotyczącymi zawarcia i wykonywania Umowy w walucie obcej w brzmieniu sprzed zmiany Umowy dokonanej Ugodą.

Na podstawie Ugody Strony postanowiły, że kredyt udzielony na podstawie Umowy zostanie rozliczony tak, jakby od daty zawarcia Umowy stanowił kredyt Złotowy.

Po zmianie waluty zadłużenia na walutę polską, w wyniku przeprowadzonych negocjacji Strony uzgodniły, że pozostałe do spłaty zadłużenie Wnioskodawczyni wobec Banku z tytułu Umowy, na dzień zawarcia Ugody wynosi 0,00 (słownie: zero ) złotych. W ugodzie postanowiono, że Bank nie będzie zgłaszał roszczeń w stosunku do Wnioskodawczyni w związku z Umową. Jednocześnie Bank odstąpił od naliczania odsetek bieżących należnych z tytułu spłaty ostatniej raty. Tym samym Strony uznały, iż Kredyt udzielony na podstawie Umowy został spłacony w całości. Mocą Ugody Bank zwolnił Wnioskodawczynię z długu. Zgodnie z Ugodą na kwotę zwolnienia z długu składało się zadłużenie z następującego tytułu: kapitału; odsetek skapitalizowanych; odsetek zapadłych niespłaconych; odsetek od zadłużenia przeterminowanego; odsetek zawieszonych; odsetek bieżących. Dodatkowo Bank zwolnił Wnioskodawczynię z długu w części stanowiącej wysokość kosztów i opłat związanych z Umową.

Niezależnie od wartości umorzonego długu Wnioskodawczyni na podstawie Ugody otrzymała od Banku tzw. kwotę dodatkową (dalej: Kwota Dodatkowa).

Wysokość Kwoty Dodatkowej została ustalona w procesie indywidualnych negocjacji Banku oraz Wnioskodawczyni. Co do zasady kalkulacja oparta została na porównaniu zadłużenia Wnioskodawczyni wynikającego z Umowy z zadłużeniem Wnioskodawczyni wynikającym z Kredytu w oparciu o scenariusz zaproponowany przez Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego -tj. zadłużeniem wynikającym z dokonanej symulacji rozliczeń pomiędzy Bankiem a Wnioskodawczynią, które miałyby miejsce, gdyby udzielony na podstawie Umowy Kredyt nie stanowił kredytu denominowanego w walucie obcej, ale kredyt udzielony w złotych.

Jednocześnie na skutek dokonania zwrotu Kwoty Dodatkowej - w łącznym rozliczeniu Umowy i Ugody - nie doszło do sytuacji, w której Wnioskodawczyni uiściła na rzecz Banku kwotę niższą aniżeli kwota finansowania otrzymana od Banku w złotówkach (kwota kapitału Kredytu). Środki kredytu (kwota Kapitału Kredytu) według Banku wynosiła (…) zł. Wnioskodawczyni od początku trwania Umowy uiściła na rzecz Banku w związku z zawartą Umową kwotę (…) zł (suma rat kapitałowych oraz odsetkowych). Różnica pomiędzy kwotą kapitału Kredytu w złotówkach oraz sumą dokonanych wpłat wyniosła zatem (…) zł. Środki otrzymane przez Wnioskodawczynię tytułem Kwoty Dodatkowej wyniosły (…) zł. Kwota Dodatkowa nie stanowi zatem realnego przysporzenia dla Wnioskodawczyni, co więcej nie pokrywa w całości uszczerbku jakiego doznała Wnioskodawczyni z tytułu zawarcia Umowy.

Wnioskodawczyni zastrzega, że skutki podatkowe umorzenia zadłużenia nie stanowią przedmiotu zapytania w ramach niniejszego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

Pytanie

Czy w związku z otrzymaniem kwoty dodatkowej na podstawie ugody po stronie Wnioskodawczyni powstał przychód podatkowy w rozumieniu art. 11 ust. 1 updof?

Pani stanowisko

W związku z otrzymaniem Kwoty Dodatkowej na podstawie Ugody po stronie Wnioskodawczyni nie powstał przychód podatkowy w rozumieniu art. 11 ust. 1 updof.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 updof, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów zwolnionych od podatku oraz objętych zaniechaniem poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 updof, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Katalog źródeł przychodów, których osiągnięcie powoduje powstanie obowiązku podatkowego w updof, został zawarty w art. 10 ust. 1 updof. Zgodnie z tym przepisem: „źródłami przychodów są:

1) stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;

2) działalność wykonywana osobiście;

3) pozarolnicza działalność gospodarcza;

4) działy specjalne produkcji rolnej;

5) (uchylony);

6) najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;

7) kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;

8) odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d) innych rzeczy,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;

8a) działalność prowadzona przez zagraniczną jednostkę kontrolowaną;

8b) niezrealizowane zyski, o których mowa w art. 30da;

9) inne źródła”.

Jak wynika z powyższego, źródłem przychodów są również „inne źródła”. Katalog przychodów z innych źródeł jest katalogiem otwartym. Zarówno w orzecznictwie, jak i doktrynie wskazuje się, że zaliczyć należy do niego wyłącznie te przychody, które rodzą obowiązek podatkowy na gruncie updof, ale nie mogą być przyporządkowane do żadnego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b tejże ustawy (tak np. W. Modzelewski, M. Słomka (red.), Komentarz do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wyd. 17, Warszawa 2022).

Stosownie bowiem do art. 20 ust. 1 updof, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się „w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17”.

Z przedstawionych powyżej przepisów updof jednoznacznie wynika, aby przed kwalifikacją określonego świadczenia pieniężnego do konkretnego źródła przychodów, rozpoznać je jako przychód w rozumieniu updof.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 updof, przychodami „z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń”.

Zgodnie z updof przychodem są zatem:

a) w przypadku pieniędzy i wartości pieniężnych - kwoty i wartości otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym;

b) w przypadku otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń - wartości otrzymanych świadczeń (J. Marciniuk (red.), Podatek dochodowy od osób fizycznych. Komentarz. Wyd. 18, Warszawa 2017).

Zarówno w orzecznictwie, jak i doktrynie wskazuje się, że elementem istotnym dla uznania danego świadczenia za przychód podatkowy jest uzyskane przez podatnika realnego przysporzenia majątkowego. O uzyskaniu przychodu można mówić zatem jedynie w sytuacji, gdy podatnik uzyskuje rzeczywistą korzyść majątkową - czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych zwiększających jego aktywa (pieniędzy, wartości pieniężnych, świadczeń w naturze lub innych nieodpłatnych świadczeń), czy określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań.

Oznacza to, że nie każda otrzymana przez podatnika kwota generuje powstanie po jego stronie przychodu podatkowego dla celów PIT. Nie wystarczy bowiem zidentyfikowanie strumienia pieniądza, który płynie w kierunku podatnika. Konieczne jest ustalenie, że mamy do czynienia ze świadczeniem, które powoduje rzeczywiste wzbogacenie się podatnika (przyrost w jego majątku).

Powyższe stanowisko potwierdzają sądy administracyjne oraz organy podatkowe. Przykładowo:

-   Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 29 listopada 2018 r., sygn. akt II FSK 799/18, stwierdził, że: Mimo, że nie wynika to wprost z brzmienia przepisu art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f., za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego.

Przychód jest bowiem w istocie określonym przyrostem majątkowym, a zatem jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny;

-   Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 3 marca 2022 r., sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.905.2021.5.MAP, wskazał, że: Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega zatem dochód uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie których mamy do czynienia z przyrostem mienia, osiągniętym przysporzeniem majątkowym mającym konkretny wymiar finansowy. (...) Wobec tego do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym nie zalicza się kwot uzyskanych z tytułu różnego rodzaju zwrotów nakładów własnych poczynionych za inny podmiot (...) (Państwa podkreślenie).

-   Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 1 sierpnia 2022 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4011.492.2022.2.IN zwrócił uwagę, że: Przychód podatkowy jest w istocie określonym przyrostem majątkowym i jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny. O zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów danej osoby decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika, którymi może on rozporządzać. Za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego (Państwa podkreślenie).

Powyższe potwierdza, iż pomimo tego, że w art. 11 ust. 1 updof ustawodawca wskazuje, że przychodem są wszelkie pieniądze i wartości pieniężne otrzymane przez podatnika, nie każda otrzymana przez podatnika kwota generuje powstanie po jego stronie przychodu podatkowego dla celów PIT.

W szczególności, do powstania przychodu skutkującego realnym przysporzeniem majątkowym nie dochodzi w przypadku zwrotu wydatków na rzecz podatnika. W takiej sytuacji koszty w pierwszej kolejności są ponoszone (finansowane) z własnych środków podatnika, a następnie są mu zwracane, w konsekwencji czego po stronie podatnika nie powstaje rzeczywiste przysporzenie majątkowe, a jedynie „wyrównanie” wcześniejszego uszczuplenia w jego majątku.

O braku przysporzenia majątkowego w takich sytuacjach wypowiadały się sądy administracyjne, w tym NSA w wyroku z 31 sierpnia 2017 r., sygn. akt II FSK 2253/15, w którym Sąd stwierdził, że: Opodatkowaniu podlega wyłącznie definitywne przysporzenie (art. 1, art. 9 ust. 1 i 2 u.p.d.o.f.), a w przypadku zwrotu już poniesionego wydatku nie dochodzi do zwiększenia aktywów (podatnik odzyskuje aktywa, które wcześniej posiadał). Nie ma więc przedmiotu opodatkowania.

Takie stanowisko zajął również przykładowo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 27 czerwca 2019 r., sygn. akt I SA/Po 336/19.

Podsumowując, nie każdy strumień środków pieniężnych płynących w kierunku podatnika powinien być traktowany jako zdarzenie skutkujące osiągnięciem przychodu podatkowego dla celów PIT. Przychód w rozumieniu ustawy o PIT jest określonym - realnym i wymiernym - przyrostem majątkowym, którego powstanie musi mieć charakter definitywny.

Odnosząc powyższe do rozważanego stanu faktycznego, otrzymanie przez Wnioskodawczynię środków pieniężnych, stanowiących Kwotę Dodatkową, nie spowoduje po stronie Wnioskodawczyni przysporzenia, tym samym otrzymanie Kwoty Dodatkowej nie spowoduje powstania przychodu w rozumieniu przepisów updof.

Dokonanie zwrotu Kwoty Dodatkowej przez Bank jest konsekwencją zgodnego uznania przez Bank i Wnioskodawczynię, że część postanowień umownych w ramach łączącej strony Umowy mogłaby być przedmiotem sporu, a w konsekwencji zawarcie Ugody jest zasadne, natomiast Kredytobiorcy należy się zwrot określonej kwoty (Kwota Dodatkowa).

Mając na uwadze elementy konstrukcyjne instytucji ugody, tj. w szczególności fakt, że ugoda nie kreuje nowego stosunku prawnego i jest zawierana niejako „na tle” pierwotnego stosunku prawnego, rozliczenia z tytułu Ugody dla celów PIT nie powinny być rozpatrywane w oderwaniu od rozliczeń dokonywanych pomiędzy Bankiem a Wnioskodawcą na podstawie Umowy.

W związku z powyższym uzasadnione jest twierdzenie, że na mocy Ugody Wnioskodawczyni otrzymuje jedynie ekwiwalent środków pieniężnych, które wcześniej na mocy Umowy przekazał na rzecz Banku w ramach spłaty rat kapitałowo-odsetkowych od otrzymanego Kredytu. Potwierdzeniem powyższego jest wskazany w opisie stanu faktycznego fakt, że wskutek otrzymania Kwoty Dodatkowej w łącznym rozliczeniu Umowy i Ugody - nie doszło do sytuacji w której Wnioskodawczyni uiścił na rzecz Banku kwotę niższą aniżeli kwota finansowania otrzymana od Banku w złotówkach (kwota kapitału Kredytu). Tym samym, Kwota Dodatkowa dotyczy jedynie kwot uiszczonych przez Wnioskodawczynię na rzecz Banku przewyższających wartość kapitału kredytu otrzymanego przez Wnioskodawczynię.

W konsekwencji w ramach analizowanego stanu faktycznego Wnioskodawczyni otrzymuje jedynie środki będące ekwiwalentem wydatków, które były uprzednio poniesione z jej własnych środków. Kwoty te nie powodują zatem faktycznego przyrostu w majątku Wnioskodawczyni, a jedynie „wyrównanie” wcześniejszego zmniejszenia w jej majątku.

Tym samym, taka operacja nie spełnia celu i podstawowej przesłanki przychodu, jakim jest zwiększenie majątku podatnika - ani poprzez zwiększenie aktywów, ani poprzez zmniejszenie jego pasywów. W konsekwencji w ocenie Wnioskodawczyni, nieuzasadnione byłoby opodatkowanie PIT środków otrzymywanych na mocy Ugody tytułem Kwoty Dodatkowej, jako spełniających definicję „przychodu”.

Ocena tożsama do przedstawionej powyżej została wyrażona na gruncie analogicznych okoliczności w:

1) Interpretacji indywidualnej z 27 grudnia 2023 r., o nr 0115-KDIT2.4011.491.2023.2.ŁS:

Skoro zatem mamy do czynienia ze zwrotem nienależnie pobranych świadczeń, a nadpłata powstała do zwrotu wynika jedynie z przewalutowania kredytu, to należy zgodzić się z Państwem, że po stronie Kredytobiorców nie dochodzi do powstania przysporzenia majątkowego z tytułu otrzymanego Zwrotu.

2) Interpretacji indywidualnej z 9 marca 2023 r. o nr 0114-KDIP3-1.4011.4.2023.1 MS2:

Zatem w analizowanej sprawie należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że po stronie Kredytobiorców nie dochodzi do powstania przysporzenia majątkowego z tytułu otrzymanego Zwrotu. Jak słusznie Państwo zauważyli w związku z zawarciem Ugody Kredytobiorca otrzymuje niejako ekwiwalent środków pieniężnych, które wcześniej na mocy Umowy Klient przekazał na rzecz Banku (...). W konsekwencji, można uznać za Państwem, że taka operacja nie spełnia celu przychodu jakim jest zwiększenie majątku podatnika - ani poprzez zwiększenie aktywów ani poprzez zmniejszenie jego pasywów. (Państwa podkreślenie]

3) Interpretacji indywidualnej z 28 kwietnia 2023 r. o nr 0114-KDIP3-2.4011.243.2023.1.MN:

(...) w analizowanej sprawie na podstawie ugody dojdzie do zmiany waluty zadłużenia Kredytobiorcy, a po zmianie waluty zadłużenia i dokonaniu rozliczenia, zadłużenie Kredytobiorcy wobec Banku z tytułu Umowy jest w pełni zaspokojone i występuje kwota do zwrotu Kredytobiorcy, tj. nadpłata (Zwrot). Co więcej, przyjęty sposób ustalania wysokości Zwrotu nie doprowadzi do sytuacji, w której na skutek zmiany waluty zadłużenia dokonania Zwrotu, Kredytobiorca - w łącznym rozliczeniu Umowy i Ugody - uiściłby na rzecz Banku kwotę niższą aniżeli otrzymana od Banku kwota finansowania (kwota kapitału Kredytu).

Mając na uwadze wskazaną powyżej argumentację, w świetle przedstawionych okoliczności oraz dotychczasowych stanowisk organów podatkowych, Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że w związku z zawarciem Ugody i otrzymaniem Kwoty Dodatkowej, po stronie Kredytobiorcy nie powstał przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 updof. Brak jest zatem podstaw, aby Kwotę Dodatkową lokować wśród kategorii źródeł przychodów wymienionych w katalogu art. 10 ust. 1 updof.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania.

Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei jest definiowany przez ustawodawcę w art. 11 ust. 1 ustawy:

Za przychody należy zatem uznać otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Z definicji przychodu można wywieść, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) – mają definitywny, a nie zwrotny charakter.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w sytuacji, gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też w wyniku określonego zdarzenia, które powoduje zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Odrębnym źródłem przychodów są m.in. określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 „inne źródła”.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w tym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że katalog przychodów z innych źródeł ma otwarty charakter – nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe, które można przypisać do tego źródła.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2488 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Wobec powyższego, skoro kwota dodatkowa, którą otrzymała Pani od banku w wyniku zawartej ugody, mieści się w kwocie wpłacanej przez Panią podczas spłaty kredytu hipotecznego to jej otrzymanie nie powoduje po Pani stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego. W konsekwencji pieniądze te nie są Pani przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ich uzyskanie nie skutkuje po Pani stronie obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wydając interpretacje indywidualne organ nie odnosi się do kwot i nie dokonuje wyliczeń. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek określenia podstawy opodatkowania, a prawidłowość takiego wyliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy w postępowaniu podatkowym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).