Skutki podatkowe uczestnictwa w programie motywacyjnym z Chin

Interpretacja indywidualna– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych: stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 sierpnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 19 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 2 października 2024 r. (wpływ 2 października 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Jest Pan osobą fizyczną posiadającą w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy. Prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą. Jest Pan czynnym podatnikiem VAT. Obecnie jest Pan związany umową cywilnoprawną zawartą w ramach wykonywanej przeze Pana jednoosobowej działalności gospodarczej z polską spółką X S.A. (dalej: „Spółka polska”), która to spółka należy do grupy kapitałowej Y (dalej „Grupa Y”), zależnej od zagranicznej spółki Z (dalej: „Spółka zagraniczna”), należącej do Grupy W (dalej: „Grupa W”).

Został Pan objęty programem motywacyjnym RSU (dalej: „Program motywacyjny” lub „Program RSU”) skierowanym do osób, które są kluczowe dla Grupy W oraz wchodzących w jej skład spółek.

Program motywacyjny jest organizowany przez Spółkę zagraniczną, będącą spółką akcyjną, z siedzibą główną w mieście na terytorium Chińskiej Republiki Ludowej, która nie jest specjalnym regionem administracyjnym, gdzie znajduje się jej faktyczny zarząd, oraz z siedzibą rejestrową na Kajmanach. Spółka zagraniczna jest notowana na giełdzie papierów wartościowych z siedzibą w Hongkongu (Specjalny Region Administracyjny Hongkongu Chińskiej Republiki Ludowej).

Program został utworzony na podstawie uchwały walnego zgromadzenia Z w 2019 r., a następnie wdrożony poprzez uchwałę Zarządu Z.

W ramach Programu motywacyjnego wyróżniona osoba może otrzymać określoną liczbę ograniczonych akcji zwykłych (dalej: „Przyznanie Akcji”) Spółki zagranicznej. Oferta Przyznania Akcji w całości podlega przepisom prawa Hongkongu.

Zgodnie z założeniami Programu motywacyjnego udział w nim ma wynagrodzić wkład osób zaangażowanych w działalność Spółki polskiej, Grupy Y oraz Grupy W oraz wyrazić uznanie Spółki zagranicznej dla tego wkładu, a także zwiększyć motywację do dalszego zaangażowania w synergię działalności Spółki polskiej i Grupy Y z Grupą W.

Spółka Z jest w stosunku do Spółki Polskiej jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości.

Ze Spółką zagraniczną (Z), która organizuje program motywacyjny łączy Pana jedynie umowa o przyjęciu akcji ze zobowiązaniem się do działania na korzyść grupy i z tej umowy wynika Pana uczestnictwo w programie motywacyjnym.

Program RSU został wprowadzony w Grupie Y w 2022 roku na bazie zobowiązań inwestorskich Grupy W zawartych w porozumieniu akcjonariuszy z dnia 10 listopada 2021 (tzw. shareholder agreement).

Program RSU został wdrożony pierwotnie w Grupie W na podstawie uchwały walnego zgromadzenia Z. Po przejęciu Grupy Y przez Grupę W, programem tym zostały objęte polskie spółki wchodzące w skład Grupy Y, a tym samym program skierowany został do Członków Zarządu, kluczowych współpracowników i pracowników spółek Grupy Y. Objęcie Grupy Y programem odbyło się poprzez realizację zapisów wyżej wspomnianego porozumienia z 10 listopada 2021 r. Jest to porozumienie akcjonariuszy innych podmiotów z Grupy W oraz akcjonariusza mniejszościowego, który nie należy do Grupy W. W szczególności jest to porozumienie pomiędzy A, należącej do grupy W (nowy dominujący akcjonariusz Grupy Y, do której należy X) oraz mniejszościowym akcjonariuszem B oraz Zarządu spółki Y. Wyżej wymienione podmioty stanowiły nowy akcjonariat spółki Y po jej nabyciu przez grupę W.

W ramach programu stronami są pracownicy/współpracownicy spółek Grupy Y oraz spółka Z - oferująca im akcje.

Zasady Przyznania Akcji w ramach Programu RSU precyzują i warunkują postanowienia oferty Programu motywacyjnego oraz regulaminu Programu motywacyjnego przyjętego przez Spółkę zagraniczną. Przystępując do Programu RSU, otrzymał Pan skierowaną do Pana ofertę, a także zaakceptował ją Pan pisemnie (przez podpisanie stosownego dokumentu potwierdzającego uczestnictwo w Programie, które jest związane z postanowieniami oferty - Potwierdzenia Przyjęcia Oferty) i muszę ściśle przestrzegać jej warunków wraz z towarzyszącym regulaminem. Najważniejsze warunki postanowione w Programie motywacyjnym wzmiankuję w poniższej części.

W ramach Programu RSU, zarząd Spółki zagranicznej przyznaje Grupie Y określoną pulę akcji, która rozdysponowywana jest pomiędzy określone osoby uprawnione. Rozdysponowanie akcji następuje na podstawie wniosku zarządu Spółki polskiej, podlegającego rozpatrzeniu przez zarząd Spółki zagranicznej. Spółka zagraniczna decyduje o tym komu i w jakiej ilości należy przyznać akcje w ramach Programu RSU. W związku z tym, liczba przyznanych akcji ostatecznie nie zależy od Spółki polskiej (mojego usługobiorcy), a od decyzji Spółki zagranicznej.

Zgodnie z Programem RSU jako cele Programu motywacyjnego wskazane zostały:

a)stworzenie mechanizmów wpływających na zwiększenie wartości Spółki zagranicznej oraz jej spółek zależnych,

b)wzmocnienie więzi łączących członków zarządu, kluczowych współpracowników i pracowników z Grupą W,

c)zintensyfikowanie zaangażowania i wysiłków w synergie działalności Grupy Y z Grupą W,

d)wynagrodzenia za dotychczasowy wkład w rozwój Grupy Y.

Przyznanie akcji ma charakter uznaniowy, decyzje dokonywane są przez Zarząd Z.

Pana usługobiorca, Spółka polska, wskazuje osoby kluczowe dla rozwoju Grupy W, przy czym nie ma określonych kryteriów / warunków / wskaźników, które należy spełnić, aby otrzymać akcje Spółki zagranicznej w ramach Programu motywacyjnego. Zarząd Spółki polskiej wybiera kluczowe dla Grupy W osoby w sposób uznaniowy, ale finalna decyzja o przyznaniu akcji zależy od zarządu Spółki zagranicznej.

Według Pana wiedzy, Spółka polska nie jest zaangażowana w inne czynności związane z Programem motywacyjnym, który jest organizowany i zarządzany przez Spółkę zagraniczną. Zasady Przyznania Akcji przez Spółkę zagraniczną nie są uregulowane w umowie cywilnoprawnej łączącej Pana ze Spółką polską. Należy jednak wskazać, że gdyby nie pozostawał Pan w relacji wynikającej z umowy cywilnoprawnej ze Spółką polską, nie otrzymałby Pan propozycji uczestnictwa w Programie motywacyjnym.

Jednocześnie wskazuje Pan, że na żadnym etapie Spółka polska nie nabywa akcji od Spółki zagranicznej. Akcje przekazywane są Panu bezpośrednio przez Spółkę zagraniczną, na podstawie Potwierdzenia Przyjęcia Oferty.

Do nabywania uprawnień do przyznanych akcji, wynikających z realizacji jednostek RSU inkorporujących uprawnienie do nabycia akcji Spółki zagranicznej, dochodzi w transzach, co rok po 1/3 liczby przyznanych akcji. Oznacza to, że w pierwszym roku otrzymuje Pan prawo do 1/3 przyznanych akcji, po kolejnym roku uzyskuje Pan prawo do 2/3 przyznanych akcji, a dopiero po kolejnym roku - do całości przyznanych akcji. Po nabyciu uprawnień do akcji w każdej z transz może Pan podjąć decyzję o sprzedaży akcji nabytych w ramach danych transz. Istotne jest, że sprzedaż tych akcji nie może nastąpić przed datą realizacji jednostek RSU. W efekcie realne przysporzenie po Pana stronie powstaje dopiero w momencie faktycznego zbycia akcji nabytych w ramach Programu motywacyjnego. Przed momentem nabycia uprawnień do akcji jednostki RSU są niezbywalne i nie stanowią dla Pana definitywnego przysporzenia. Jednostki RSU stanowią prawo, o którym mowa w art. 10 ust. 4 ustawy o PIT, i na ich podstawie akcje Spółki zagranicznej mogą zostać przez Pana nabyte.

Po spełnieniu wszelkich warunków oferty i Potwierdzenia Przyjęcia Oferty Programu motywacyjnego, akcje Spółki zagranicznej są przekazywane na odpowiedni rachunek powierniczy.

Zarówno RSU, jak i akcje wykonane z RSU, przyznawane są całkowicie nieodpłatnie. Przyznając Panu akcje, nie wymaga się od Pana podejmowania natychmiastowej decyzji dotyczącej terminu ich zbycia. W momencie nabycia akcji nie jest więc znana przyszła cena akcji po upływie okresu umożliwiającego ich sprzedaż.

W związku z przyznanymi akcjami mogą Panu zostać wypłacone dywidendy. Jeśli jednak kwota dywidendy (jeśli taka istnieje) wypłaconej przez Spółkę jest niższa od opłat za przetwarzanie takiej dywidendy pobierana przez odpowiedniego brokera lub kwota wypłaconej dywidendy (jeśli taka istnieje) jest wyższa od opłat, ale nie dostarczy Pan danych dotyczących Pana rachunku bankowego przeznaczonego do odbioru takiej dywidendy przed końcem miesiąca, w którym nastąpiła wypłata dywidendy, Spółka zagraniczna będzie nieodwołalnie upoważniona do dokonania wszelkich alternatywnych ustaleń dotyczących takiej dywidendy, jakie uzna za stosowne, w tym między innymi do przekazania jej na rzecz Funduszu Charytatywnego Z lub innych funduszy charytatywnych, które Spółka zagraniczna uzna za stosowne. Aczkolwiek niniejszy wniosek o interpretację nie dotyczy kwestii opodatkowania dywidend.

Uprawnienia do nabycia akcji nie będą Panu przyznane, jeżeli przestanie Pan być stroną umowy cywilnoprawnej ze Spółką polską (zakończy Pan współpracę z podmiotem wchodzącym w skład Grupy W. Podobnie, w razie nieprzestrzegania przez Pana warunków postanowienia umowy Programu motywacyjnego w okresie jej ważności, prawo do przyznanych akcji, co do których nie nabył Pan uprawnień, wygaśnie. Nie może Pan też zbyć, ani przekazać RSU innym osobom, nie są też dziedziczone. Nie ma aktywnego rynku, na którym analogiczne RSU podlegałyby obrotowi.

Nabywanie uprawnień do przyznanych akcji odbywa się poprzez upływ czasu, w którym dotrzymuje Pan warunków otrzymania akcji. Po tym czasie następuje przekazanie akcji w ramach wykonania RSU w momencie vesting date.

Jednocześnie wskazuje Pan, że przed Przyznaniem Akcji nie łączył Pana żaden stosunek prawny ze Spółką zagraniczną, tj. w szczególności nie podpisał Pan ze Spółką zagraniczną żadnej umowy cywilnoprawnej, oświadczenia, zobowiązania ani innych dokumentów o podobnym charakterze.

Ponadto wskazuje Pan, że w przypadku Przyznania Akcji zobowiązany jest Pan do podpisania Potwierdzenia Przyjęcia Oferty, zgodnie z którym „zgadza się Pan na warunki zawarte w odpowiednich dokumentach dotyczących Przyznania Akcji, w tym na warunki określone w Załączniku”.

Na mocy przedmiotowego Załącznika, zobowiązany Pan jest:

·Nie ujawniać ani nie udostępniać jakiejkolwiek innej osobie, firmie, korporacji lub innemu podmiotowi bez uprzedniej pisemnej zgody Spółki zagranicznej lub Grupy W jakichkolwiek informacji poufnych;

·Nie wykorzystywać lub nie próbować wykorzystywać informacji poufnych w sposób, który może spowodować lub ma na celu spowodowanie szkody lub straty dla Spółki zagranicznej lub którejkolwiek spółki z Grupy W;

·Nie wykorzystywać ani usuwać w ramach Spółki zagranicznej lub Grupy W jakichkolwiek zapisów zawierających informacje poufne, z wyjątkiem sytuacji, gdy są one wykorzystywane wyłącznie w celu prowadzenia działalności w imieniu Spółki zagranicznej lub Grupy W;

·Nie składać ani nie przekazywać (ani też nie powodować lub nie ułatwiać złożenia lub przekazania) żadnego oświadczenia (pisemnego lub ustnego) jakiemukolwiek przedstawicielowi prasy, telewizji, radia lub innych mediów, w tym bez ograniczeń mediów społecznościowych, oraz nie pisać artykułu dla prasy lub przeznaczonego do publikacji w inny sposób w jakiejkolwiek sprawie związanej z działalnością Spółki zagranicznej lub którejkolwiek ze spółek z Grupy W bez uzyskania uprzedniej pisemnej zgody Spółki zagranicznej lub Grupy W;

·Stosować się do wszelkich innych uzasadnionych poleceń Spółki zagranicznej wydawanych odnośnie do ochrony informacji poufnych;

·Przestrzegać zakazu konkurencji w okresie obowiązywania umowy o współpracę pomiędzy Panem a Spółką polską;

·Przestrzegać zakazu pozyskiwania klientów spółek z Grupy W;

·Przestrzegać zakazu pozyskiwania pracowników spółek z Grupy W.

Należy również wskazać, że pośrednią korzyścią z wdrożenia Programu motywacyjnego po stronie Spółki zagranicznej jest zwiększenie przychodów, a także wzrost wartości na giełdzie w przypadku zwiększenia wartości podmiotów wchodzących w skład Grupy W.

W uzupełnieniu podał Pan, co następuje.

Jednostki RSU nie mają wartości rynkowej, bo nie podlegają obrotowi rynkowemu. Ponadto nie może Pan zbyć jednostek RSU, nie są też dziedziczone. Dopiero akcje uzyskane z wykonania praw wynikających z jednostek RSU w momencie vesting date będą miały wartość rynkową.

Jednostki RSU są to pochodne instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 litera c ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, ponieważ ich wartość oparta jest na instrumencie bazowym, którym są akcje Grupy W i wykonywane są przez dostawę tych akcji w momencie vesting date. Jednocześnie podkreślił Pan, że nie może Pan zbyć RSU i nie stanowią dla Pana przysporzenia, dopóki RSU nie zostanie wykonane w momencie vesting date poprzez dostarczenie akcji. Dopiero uzyskane akcje w ramach wykonania RSU stanowią dla Pana przysporzenie.

Pana uczestnictwo w programie motywacyjnym jest formą gratyfikacji za działanie na rzecz grupy kapitałowej zarządzanej przez spółkę zagraniczną, czyli też na rzecz spółki polskiej, która jest członkiem tej grupy kapitałowej. Jednakże nie jest to zawężone do spółki polskiej, lecz wiąże Pana zobowiązanie do wszystkich spółek grupy kapitałowej, gdyż jak Pan wskazał – nie może Pan prowadzić działalności konkurencyjnej do jakiejkolwiek działalności grupy kapitałowej, a której zakres jest większy (gry komputerowe, filmy, oprogramowanie, nowoczesne technologie) niż działalność spółki polskiej (usługi wspierające produkcję gier komputerowych).

Sformułowanie, że RSU: „stanowią prawo, o którym mowa w art. 10 ust. 4 ustawy o PIT” należy rozumieć jako zarówno określenie rodzaju prawa, jak i sposobu jego uzyskania, tj. uzyskany nieodpłatnie pochodny instrument finansowy, który stanowi prawo do uzyskania papierów wartościowych i praw wynikających z ich posiadania.

Przedmiotem Pana działalności gospodarczej nie jest obrót papierami wartościowymi, ani pochodnymi instrumentami finansowymi.

Pytania dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych

1)Czy w zaprezentowanym stanie faktycznym opodatkowanie przysporzenia z udziału w Programie motywacyjnym nastąpi w momencie nabycia akcji według zasad właściwych dla przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej?

2)Czy w momencie odpłatnego zbycia akcji otrzymanych w ramach Programu motywacyjnego możliwe będzie rozpoznanie kwoty opodatkowanej w momencie nabycia akcji jako kosztów uzyskania przychodów ze zbycia akcji?

Pana stanowisko w sprawie w odniesieniu do podatku dochodowego od osób fizycznych

W Pana ocenie, ilekroć we wniosku jest mowa o RSU, należy przez to rozumieć pochodne instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 litera c Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Uprawnieniem RSU jest niezbywalne prawo do otrzymania akcji, a w wyniku wykonania RSU, czyli otrzymaniu akcji – uprawniają one do części majątku grupy, wyników grupy, dywidend, głosowania na zebraniu właścicieli.

RSU nie jest „innym prawem majątkowym” wg art. 24 ust. 11b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r., ponieważ program motywacyjny nie został stworzony przez polską spółkę, dla której świadczy Pan usługi, lecz przez zagraniczną spółkę, z którą nie wiąże Pana umowa o pracę ani umowa o świadczenie usług, a jedynie porozumienie o przyznaniu akcji.

Ad. 1.

Pana zdaniem, w wyniku nabycia akcji w ramach Programu motywacyjnego powstaje przychód, który należy zakwalifikować do źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT w związku art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT).

Ad. 2.

Pana zdaniem w momencie odpłatnego zbycia akcji otrzymanych w ramach Programu motywacyjnego możliwe będzie rozpoznanie jako koszty uzyskania przychodów ze zbycia akcji kwoty uprzednio opodatkowanej jako przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej w momencie nabycia akcji.

Uzasadnienie Pana stanowiska

Ad. 1.

Według Pana oceny, nabycie akcji w ramach Programu motywacyjnego skutkować będzie powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu według zasad właściwych dla przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 4 ustawy o PIT, bowiem uczestniczenie w Programie motywacyjnym jest związane ze świadczonymi przez Pana usługami w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej, za które otrzymuje Pan przychody określone w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT przychodem z działalności gospodarczej jest wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b.

Na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy o PIT wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Należy więc wskazać, że przychodem jest każda forma przysporzenia majątkowego, w tym nieodpłatne świadczenia oraz świadczenia w naturze otrzymane przez podatnika. Nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu.

Zgodnie z opisanym stanem faktycznym w analizowanej sprawie następuje nieodpłatne otrzymanie akcji, a tym samym otrzymanie nieodpłatnego świadczenia. Jednocześnie należy zauważyć, że w myśl art. 10 ust. 4 ustawy o PIT, przychody z realizacji praw z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, lub z pochodnych instrumentów finansowych, uzyskane w następstwie objęcia lub nabycia tych praw jako świadczenie w naturze lub nieodpłatne świadczenie, są zaliczane do tego źródła przychodów, w ramach którego to świadczenie w naturze lub nieodpłatne świadczenie zostało uzyskane.

Analizowany przepis stanowi więc, że przychód z przysporzenia akcji jest zaliczany do tego źródła przychodów, w ramach którego to świadczenie w naturze lub nieodpłatne świadczenie zostało uzyskane. W ramach Programu motywacyjnego otrzymuje Pan jednostki RSU, które są niezbywalne i nie stanowią dla Pana definitywnego przysporzenia, jednak w momencie nabycia uprawnień do akcji może Pan na ich podstawie otrzymać akcje Spółka zagranicznej. Tym samym jednostki RSU stanowią prawo, o którym mowa w art. 10 ust. 4 ustawy o PIT.

Jeśliby omawiane nieodpłatne świadczenie w postaci nabywanych akcji uznać za podlegające opodatkowaniu, to jako otrzymane od podmiotu powiązanego z Pana kontrahentem w związku z prowadzoną przez Pana jednoosobową działalnością gospodarczą, podlega ono opodatkowaniu łącznie z innymi przychodami z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, w związku z art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT. Wartość tego przychodu należy zaś określić na podstawie art. 11 ust. 2-2a w zw. z art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT.

Uprawnienie do nabycia akcji Spółki zagranicznej posiada Pan ze względu na to, że jest Pan stroną umowy o współpracy zawartej ze Spółką polską w ramach Pana jednoosobowej działalności gospodarczej. Program motywacyjny przeznaczony jest między innymi dla osób współpracujących ze spółkami z Grupy W. Gdyby nie był Pan współpracownikiem Spółki polskiej zależnej od Grupy W, nie mógłby Pan otrzymać akcji od Spółki zagranicznej. W przypadku rozwiązania tej umowy, zgodnie z postanowieniami regulaminu Programu motywacyjnego, nastąpiłaby utrata Pana statusu osoby uprawnionej do udziału w Programie motywacyjnym, a co za tym idzie, pozbawiłoby to Pana prawa do obejmowania akcji w ramach Programu motywacyjnego. Tym samym zachodzi związek uzyskanego przychodu z prowadzoną przez Pana jednoosobową działalnością gospodarczą, w ramach której współpracuje Pan ze Spółką polską należącą do Grupy Y, w ramach której funkcjonuje Program motywacyjny.

Podobne stanowisko prezentowane było w wydawanych wcześniej w podobnym stanie faktycznym interpretacjach indywidualnych, takich jak interpretacja z 14 kwietnia 2023 r., sygn. 0114-KDIP3-2.4011.993.2022.3.MT, czy interpretacja z 27 grudnia 2022 r., sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.675.2022.2.KKA.

W zakresie pytania nr 1 stoi Pan zatem na stanowisku, że gdy w wyniku przysporzenia akcji w ramach Programu motywacyjnego powstaje przychód, to należy go zakwalifikować do źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3 w związku art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT).

Ad. 2.

Pana zdaniem, w momencie odpłatnego zbycia akcji otrzymanych w ramach Programu motywacyjnego możliwe będzie rozpoznanie kosztów uzyskania przychodów w wysokości poniesionych wydatków na nabycie akcji powiększonych o wartość nieodpłatnego świadczenia, które zostało opodatkowane w momencie nabycia akcji jako przychód z innych źródeł.

Z uwagi na fakt, że nie prowadzi Pan działalności gospodarczej w zakresie obrotu papierami wartościowymi lub instrumentami pochodnymi, przychód ze zbycia akcji należy zaliczyć do źródła przychodów wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o PIT, obejmującego kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o PIT za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych. Przychód tego rodzaju powstaje w momencie przeniesienia na nabywcę własności między innymi akcji (art. 17 ust. 1ab pkt 1 ustawy o PIT).

Zasady ustalania kosztów uzyskania przychodów w sytuacji takiej jak przedstawiona zostały sformułowane w art. 22 ust. 1db ustawy o PIT, zgodnie z którym w przypadku odpłatnego zbycia m.in. akcji nabytych w wyniku realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych, w związku z którymi, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o PIT oraz art. 10 ust. 4 ustawy o PIT, został określony przychód, kosztem uzyskania przychodów z ich odpłatnego zbycia jest wartość przychodu określonego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o PIT oraz art. 10 ust. 4 ustawy o PIT.

Oznacza to, że istnieje możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów, w przypadku zbycia analizowanych akcji, wartości przychodu, jaki był określony w związku z nieodpłatnym nabyciem tych akcji, jeśli w momencie nabycia akcji został rozpoznany przychód. Jak wskazano wcześniej, w Pana opinii przychód z tytułu nabycia akcji w ramach Programu motywacyjnego powinien podlegać opodatkowaniu według zasad właściwych dla przychodów z działalności gospodarczej, a jego wartość powinna zostać ustalona zgodnie z zasadami określonymi w art. 11 ust. 2-2a w związku z art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT.

Podobny pogląd jest wyrażany we wcześniej wydanych interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego, np. w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 stycznia 2022 r., sygn. 0114-KDIP3-1.4011.933.2021.2.MG.

W związku z powyższym, stoi Pan na stanowisku, że koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia akcji otrzymanych w ramach Programu motywacyjnego należy ustalić na podstawie art. 22 ust. 1db ustawy o PIT w wysokości równej przychodowi wykazanemu do opodatkowania w momencie nieodpłatnego nabycia akcji w ramach Programu motywacyjnego.

Ocena stanowiska w odniesieniu do podatku dochodowego od osób fizycznych

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku w odniesieniu do podatku dochodowego od osób fizycznych jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 3 i pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z kolei zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodem należnym jest każda forma przysporzenia majątkowego, mającego zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia oraz świadczenia  w naturze otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu – przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

W myśl art. 11 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie natomiast do art. 11 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z przedstawionego opisu zdarzenia wynika, że obecnie jest Pan związany umową cywilnoprawną zawartą w ramach wykonywanej przeze Pana jednoosobowej działalności gospodarczej z polską spółką akcyjną (Spółka polska), która to spółka należy do grupy kapitałowej (Grupa Y), zależnej od zagranicznej spółki akcyjnej (Spółka zagraniczna), należącej do Grupy W. Uczestniczy Pan w programie motywacyjnym zorganizowanym przez spółkę akcyjną (Spółka zagraniczna). Przystąpił Pan do programu motywacyjnego jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą.

Dlatego też należy przytoczyć art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – normujący szeroko pojęte programu motywacyjne.

Zgodnie z tym przepisem:

Ponieważ program motywacyjny, o którym mowa we wniosku, nie spełnia przesłanek programu motywacyjnego, o którym mowa w art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. nie uzyskuje Pan od spółki świadczeń lub innych należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stąd zasady opodatkowania określone w ww. przepisie nie znajdą zastosowania w Pana sprawie.

Z opisu sprawy wynika, że w ramach realizowanego programu o charakterze motywacyjnym Pan, jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, otrzymuje jednostki RSU, które stanowią pochodne instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 litera c ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Jednostki RSU nie mają wartości rynkowej, nie podlegają obrotowi rynkowemu. Ponadto nie może Pan zbyć jednostek RSU, nie są też dziedziczone. Dopiero akcje uzyskane z wykonania praw wynikających z jednostek RSU w momencie vesting date będą miały wartość rynkową.

Z samego posiadania jednostek RSU nie płyną więc dla Pana żadne korzyści. Dopiero w przyszłości będzie miał Pan prawo nieodpłatnego nabycia akcji spółki zagranicznej, którymi będzie mógł rozporządzać bez ograniczeń.

Wobec tego samo przyznanie Panu RSU w ramach Programu nie skutkuje dla Pana powstaniem przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Kolejnym zdarzeniem jest realizacja uprawnień z przyznanych Panu RSU poprzez otrzymanie – w przyszłości – akcji Spółki zagranicznej. Nieodpłatne uzyskanie akcji jest niewątpliwie Pana rzeczywistym, wymiernym przysporzeniem majątkowym. Uzyskuje Pan bowiem papiery wartościowe o konkretnej wartości rynkowej. Zdarzenie to na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy zatem zakwalifikować jako skutkujące powstaniem przychodu w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Kwalifikację źródła przychodów należy ustalić na podstawie rodzaju stosunku prawnego łączącego Pana ze spółką akcyjną.

Zauważam, że w myśl art. 10 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dyspozycja tej regulacji wskazuje wprost źródło przychodów, do którego należy zakwalifikować wskazane przychody. Analizowany przepis stanowi bowiem, że przychód taki jest zaliczany do tego źródła przychodów, w ramach którego to świadczenie w naturze lub nieodpłatne świadczenie zostało uzyskane.

Regulacja art. 10 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyłącza w Pana przypadku przychody z nabycia akcji ze źródła kapitały pieniężne i wiąże zaliczenie źródła przychodów z realizacji takich praw ze źródłem przychodów, w ramach którego zostały uzyskane te akcje, jako nieodpłatne świadczenie.

Ponieważ otrzymywane świadczenie jest związane z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą – uzyskuje je Pan w związku z umową cywilnoprawną wykonywaną w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej na rzecz polskiej firmy, to uzyskiwane z tego tytułu przychody należy kwalifikować do źródła przychodów – działalność gospodarcza.

Gdyby Pan nie współpracował z ww. Spółką, nie byłby Pan uprawniony do skorzystania z opisanego Programu motywacyjnego.

Zatem przychód z tego tytułu powinien zostać zakwalifikowany do źródła przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wartość tego przychodu należy natomiast określić na podstawie art. 11 ust. 2b w zw. z art. 14 ust. 2 pkt 8 tej ustawy.

Przychód podlegający opodatkowaniu powstanie także w momencie zbycia akcji.

Z uwagi na fakt, że nie prowadzi Pan działalności w zakresie obrotu papierami wartościowymi lub pochodnymi instrumentami finansowymi, przychód ze zbycia nabytych akcji należy rozpatrywać w kontekście powołanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl natomiast art. 17 ust. 1ab pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zatem odpłatne zbycie akcji nabytych w ramach opisanego programu motywacyjnego będzie zaliczone do źródła przychodów, jakim są kapitały pieniężne, a przychodem będzie cena sprzedaży akcji. Przychód ten powstaje w momencie przeniesienia na nabywcę własności akcji (art. 17 ust. 1ab pkt 1 ustawy).

Stosownie do art. 19 w zw. z art. 17 ust. 2 przywołanej ustawy:

Omawiany rodzaj przychodu jest rozpoznawany jako tzw. przychód należny, niezależnie czy został już faktycznie otrzymany przez podatnika, czy postawiony mu do dyspozycji (wynika to z treści art. 11 ust. 1 ustawy).

Szczegółowe regulacje dotyczące opodatkowania przychodów, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera art. 30b ww. ustawy. Zgodnie z zasadą wyrażoną w ust. 1 pkt 2 tego artykułu, z zastrzeżeniem art. 30b ust. 4:

Dochód, o którym mowa w przywołanym przepisie, ustala się na zasadach określonych w art. 30b ust. 2 ww. ustawy. Uwzględnia się przy tym m.in. osiągniętą w roku podatkowym różnicę między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c (art. 30b ust. 2 pkt 4 ustawy).

Zgodnie bowiem z art. 30b ust. 2 pkt 4 ww. ustawy:

W analizowanym przypadku dokona Pan odpłatnego zbycia akcji nabytych w wyniku realizacji RSU. Skutkiem podatkowym tych transakcji będzie uzyskanie przez Pana przychodu, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Koszty uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia akcji powinien Pan natomiast ustalić w oparciu o art. 23 ust. 1 pkt 38 w zw. z art. 22 ust. 1db tej ustawy.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy:

Przepis art. 23 ust. 1 pkt 38 omawianej ustawy posługuje się określeniem „wydatki na objęcie lub nabycie udziałów (akcji)”, przy czym nie precyzuje tego pojęcia, ani nie wymienia przykładowych rodzajów wydatków mieszczących się w tym pojęciu. Zgodnie z językowym znaczeniem tego pojęcia, „wydatek” to „suma, która ma być wydana albo suma wydana na coś” (Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, www.sjp.pwn.pl). Synonimami „wydatku” są „nakład, koszt, suma, opłata, wysiłek” (www.synonimy.pl). Wydatki, o których mowa w omawianych przepisach, mają być przy tym poniesione na konkretny cel: „na objęcie lub nabycie udziałów (akcji)”.

Jak wynika natomiast z treści art. 22 ust. 1db ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zatem w oparciu o powyższe uregulowania prawne, do kosztów uzyskania przychodu z tytułu sprzedaży akcji zaliczyć można m.in. wartość dochodu z tytułu realizacji RSU opodatkowanego w ramach źródła „działalność gospodarcza”. To rozwiązanie zapewnia identyczne traktowanie podatników, którzy nabyli akcje nieodpłatnie (np. w związku z uczestnictwem w programie wynagradzania) i tych, którzy nabyli je samodzielnie za środki z własnego majątku. Obie te grupy ponosić będą takie samo ryzyko wzrostu lub utraty wartości akcji w przyszłości.

Podsumowując, powinien Pan rozpoznać przychód zarówno w momencie realizacji RSU (tj. w momencie nieodpłatnego nabycia akcji) jako przychód z działalności gospodarczej, jak również w dacie zbycia akcji jako przychód z kapitałów pieniężnych. Przy tym, Pana dochodem z odpłatnego zbycia akcji będzie różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia akcji a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38 oraz art. 22 ust. 1db ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Przedmiotem niniejszej interpretacji są zagadnienia dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych, natomiast w przedmiocie podatku od towarów i usług zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy:

·stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia;

·zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).