Koszty uzyskania przychodów w związku ze zbyciem akcji. - Interpretacja - 0113-KDIPT2-3.4011.470.2024.2.KKA
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Koszty uzyskania przychodów w związku ze zbyciem akcji.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych – jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
16 lipca 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 11 października 2024 r. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W latach 2006-2011 Wnioskodawca nabył za pośrednictwem Biura Maklerskiego X (BM) akcje firmy Y, notowanej na Giełdzie Papierów Wartościowych (Kod PW: ...). Koszt nabycia 44 243 szt. akcji Y wyniósł 422 575 zł 95 gr, a wraz z kosztami dodatkowymi (prowizje): 424 179 zł 1 gr. W 2018 r. Y zdecydował o scaleniu akcji w stosunku 4:1. Po operacji scalenia Wnioskodawca został posiadaczem 11 061 szt. akcji Y o wartości nominalnej (po scaleniu) 4 zł/szt. W 2024 r. Wnioskodawca dokonał sprzedaży wszystkich 11 061 szt. akcji Y uzyskując przychód ze zbycia tych akcji w wysokości 4 925 zł 50 gr.
Zgodnie z zasadami obliczania dochodu ze sprzedaży akcji określonymi w ustawie z dnia 27 lipca 1991 r o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 30b i powiązane), Wnioskodawca poniósł na tej transakcji stratę w wysokości: (...).
Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 9), stratę tą Wnioskodawca może rozliczyć wspólnie z dochodami ze sprzedaży innych papierów wartościowych w ciągu kolejnych pięciu lat. Po transakcji sprzedaży 11 061 szt. akcji Wnioskodawca otrzymał jednak od BM dokument „Prognoza PIT 8C”, z którego wynika, że BM przyjął jako koszt nabycia akcji jedynie 10 623 zł 59 gr, co daje w efekcie prognozowaną stratę na transakcji w wysokości 5 698 zł 19 gr zamiast faktycznej straty 419 253 zł 51 gr. Według wyjaśnień BM, powodem takiego wyliczenia kosztów nabycia akcji ma być operacja zmniejszenia wartości nominalnej akcji jaką Y przeprowadził w 2022 r. W wyniku tej operacji wartość nominalna akcji Y została zmniejszona z 4 zł do 0,10 zł. Zgodnie z decyzją Y, kwota zmniejszenia wartości nominalnej akcji w wysokości 3,90 zł/akcję została podzielona w sposób następujący: 1,00 zł/akcje przeznaczono na wypłatę dla akcjonariuszy 2,90 zł/akcję przeznaczono na kapitał zapasowy spółki.
Wypłata kwoty 1,00 zł/akcję została przez BM potraktowana jako wypłata z tytułu dochodu w zyskach osób prawnych, co zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlega opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem 19%, przy czym BM zdecydował o uwzględnieniu w podstawie opodatkowania 25% faktycznych kosztów zakupu akcji Wnioskodawcy, tj. kwoty 106 044 zł 76 zł, w efekcie czego przy wysokości wypłaty świadczenia w wysokości 11 061 zł 00 gr, Wnioskodawca zanotował stratę w wysokości: (...).
Jednocześnie, BM dokonał „przeszacowania” kosztu zakupu akcji mnożąc faktyczny koszt zakupu przez 2,5%, co spowodowało znaczące obniżenie kosztów zakupu akcji przez Wnioskodawcę w rozumieniu BM. Po wykonaniu tych operacji BM nie wystawił Wnioskodawcy dokumentu PIT 8C z uwagi na to, że w 2022 r. Wnioskodawca nie dokonywał operacji sprzedaży akcji.
Pytanie (po uzupełnieniu)
Czy kosztem uzyskania przychodu z tytułu sprzedaży akcji będzie koszt zakupu tych akcji pomniejszony o część kosztów zakupu uwzględnioną w podstawie opodatkowania wypłaty z tytułu pomniejszenia wartości nominalnej akcji dokonanej w 2022 r.?
Pana stanowisko w sprawie (po uzupełnieniu)
W ocenie Wnioskodawcy, jako koszt uzyskania przychodu ze sprzedaży akcji w 2024 r. powinien zostać uznany koszt zakupu tych akcji pomniejszony o część kosztów zakupu uwzględnioną w podstawie opodatkowania wypłaty z tytułu pomniejszenia wartości nominalnej akcji dokonanej w 2022 r.
Stanowisko to wynika wprost z zapisów art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.) oraz zapisów art. 23 ust. 1 pkt 38 tejże ustawy, potwierdzających, że koszt zakupu akcji stanowi koszt uzyskania przychodu ze sprzedaży akcji.
Z przywołanych zapisów wynika, że wartość nominalna akcji nie jest w żaden sposób powiązana z uzyskanym dochodem (stratą) ze sprzedaży akcji, istotny jest jedynie koszt zakupu akcji i cena ich sprzedaży. Tym samym, operacja pomniejszenia wartości nominalnej akcji dokonana w 2022 r. nie powinna mieć wpływu na wyliczenie dochodu (straty) ze sprzedaży akcji.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
W myśl art. 9 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Źródła przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wśród nich ustawodawca wyodrębnił – w puncie 7 ww. przepisu – źródło „kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c”.
Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału (art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Z kolei, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ww. ustawy:
Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.
Na podstawie art. 30a ust. 1 pkt 4 omawianej ustawy:
Od uzyskanych dochodów (przychodów) z tytułu dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy.
Co do zasady zryczałtowany podatek, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pobiera się bez pomniejszania o koszty uzyskania przychodów, jednakże zgodnie z art. 30a ust. 6 ustawy przepis ten stosuje się z zastrzeżeniem art. 24 ust. 5 pkt 1 i 4, ust. 5a, 5d i 5e ustawy.
Tym samym, pomimo ogólnej zasady, iż przychody wymienione w art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych objęte zryczałtowanym podatkiem dochodowym nie podlegają pomniejszeniu o koszty uzyskania przychodu, to ustawodawca dopuścił określone w art. 30a ust. 6 tej ustawy wyjątki dla przychodów z określonych zdarzeń, dla których podstawą opodatkowania jest dochód rozumiany jako nadwyżka przychodu nad kosztami jego uzyskania (możliwość obniżenia przychodów o koszty uzyskania przychodów). Do takich właśnie wyjątków zalicza się dochód (przychód) określony w art. 24 ust. 5 pkt 1 oraz ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 1 ww. ustawy:
Dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości.
Tym samym, przychód z tytułu zmniejszenia wartości akcji stanowi przychód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.
Przy czym, stosownie do art. 24 ust. 5d ustawy podatku dochodowym od osób fizycznych:
Dochodem, o którym mowa w regulacji art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy (a więc także dochodem ze zmniejszenia wartości akcji), jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f, 1g, 1ga, 1gb, 1ł albo 1t, albo art. 23 ust. 1 pkt 38 albo 38c.
Z kolei, zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), z odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.
Dochód, o którym mowa w powołanym przepisie ustala się na zasadach określonych w art. 30b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W myśl art. 30b ust. 2 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c.
Na podstawie art. 30b ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli odpłatne zbycie udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni, papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacja praw z nich wynikających następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej.
Z powyższych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika zatem, że w przypadku odpłatnego zbycia akcji, koszty uzyskania przychodów ustala się w zależności od sposobu nabycia tych akcji – albo na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38 i pkt 38c albo art. 22 ust. 1f tej ustawy. Przepisy prawa przewidują bowiem, że akcje w spółce m.in. akcyjnej mogą być obejmowane za wkład pieniężny, czyli gotówkę, bądź za wkład niepieniężny. Natomiast, w zależności od rodzaju wkładu, w zamian za który obejmowane są akcje ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje odrębne sposoby ustalenia kosztów uzyskania przychodów w razie zbycia tych akcji.
Z opisu sprawy wynika, że nabył Pan akcje za środki pieniężne, zatem w Pana sytuacji koszty uzyskania przychodów należy ustalić zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy.
I tak, art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy stanowi, iż:
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.
Przepis art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy posługuje się pojęciem „wydatków na objęcie lub nabycie udziałów (akcji)”. Zgodnie z językowym znaczeniem tego pojęcia „wydatek” to „suma, która ma być wydana albo suma wydana na coś” (Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, www.sjp.pwn.pl). Wydatki, o których mowa w omawianym przepisie mają być przy tym poniesione na konkretny cel: „na objęcie lub nabycie udziałów (akcji)”.
Celem art. 23 ust. 1 pkt 38 jest odsunięcie w czasie rozliczenia kosztów bezpośrednio związanych z uzyskaniem akcji w spółce do momentu utraty prawa do tych akcji – w wyniku ich zbycia. To przesunięcie jest związane z faktem, że nabycie udziałów (akcji) lub objęcie ich za wkład pieniężny nie daje podstaw do rozpoznania przychodu na moment zastania wspólnikiem.
Co istotne, dla celów ustalenia przychodów z odpłatnego zbycia akcji i kosztów uzyskania tych przychodów bierze się pod uwagę czynność objęcia (nabycia), a następnie zbycia tych samych akcji. Ustawodawca normując omawiane zagadnienie uwzględnił zatem bezpośredni związek czynności nabycia i zbycia akcji.
Przepis art. 23 ust. 1 pkt 38 odnosi się do rozliczenia wydatków na nabycie akcji w momencie ich odpłatnego zbycia. Jednak – na podstawie odesłania z art. 24 ust. 5d – zasada wynikająca z tego przepisu ma zastosowanie w przypadku umorzenia udziałów (akcji) lub zmniejszenia ich wartości. A zatem, wydatki na nabycie akcji są kosztem uzyskania przychodu z umorzenia akcji lub zmniejszenia ich wartości. Wskazany bezpośredni związek przyczynowy umorzenia lub zmniejszenia wartości akcji z ich uprzednim nabyciem jest kluczowy dla prawidłowego określenia wartości kosztów uzyskania przychodów z umorzenia akcji lub z obniżenia wartości akcji.
Odnosząc powyższe przepisy do analizowanego stanu faktycznego, przychód z kapitałów pieniężnych obejmujący przychód ze zmniejszenia wartości akcji (jako inne przychody z udziału w zyskach osób prawnych) można pomniejszyć o koszt uzyskania tego przychodu. Z opisu sprawy wynika, że wypłata kwoty 1,00 zł/akcję została przez BM potraktowana jako wypłata z tytułu dochodu w zyskach osób prawnych, co zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlega opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem 19%, przy czym BM zdecydował o uwzględnieniu w podstawie opodatkowania 25% faktycznych kosztów zakupu Pana akcji.
Tym samym, w przypadku odpłatnego zbycia akcji, w pozycji kosztów uzyskania przychodów powinien Pan wykazać jedynie część historycznych kosztów związanych z ich nabyciem, gdyż wartość kosztów nabycia akcji uprzednio rozliczonych na etapie wypłaty wynagrodzenia w związku ze zmniejszeniem wartości nominalnej akcji, nie może ponownie stanowić kosztu uzyskania przychodu na moment odpłatnego zbycia akcji. W przeciwnym bowiem wypadku dochodziłoby dwukrotnie do rozliczenia tych samych kosztów uzyskania przychodów.
Podsumowując, należy zgodzić się z Pana stanowiskiem, zgodnie z którym kosztem uzyskania przychodu z tytułu sprzedaży akcji będzie koszt zakupu tych akcji pomniejszony o część kosztów zakupu uwzględnioną w podstawie opodatkowania wypłaty z tytułu pomniejszenia wartości nominalnej akcji dokonanej w 2022 r.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania tej interpretacji.
W tym miejscu zauważyć należy, że moją rolą jest wyłącznie interpretacja przepisów prawa podatkowego, zatem w niniejszej interpretacji nie odniosłem się do podanych kwot oraz nie mam możliwości potwierdzenia prawidłowości wyliczeń przedstawionych w przedmiotowym wniosku.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako: „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa.