Możliwość skorzystania z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 lipca 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 września 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pan ojcem dziecka w wieku 7 lat, w czerwcu syn ukończył pierwszą klasę szkoły podstawowej, innych dzieci Pan nie posiada.

Od sierpnia 2020 r. zgodnie z orzeczeniem Sądu Okręgowego w … jest Pan rozwodnikiem. Nie ma Pan opieki naprzemiennej. Żyje Pan samotnie. Utrzymuje się wyłącznie z wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia na umowę o pracę, nie posiada innych umów, nie prowadził działalności gospodarczej, nie jest właścicielem ziemi rolnej, nie uzyskuje przychodów z tytułu najmu, nie pobiera żadnych świadczeń z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz innych urzędów. Dziecko nie uzyskiwało dochodów, nie otrzymywało zasiłku pielęgnacyjnego ani żadnej renty.

Od zakończenia związku małżeńskiego do teraz, w pełni samotnie prowadzi Pan gospodarstwo domowe (bez żadnego udziału innych osób). Nie pozostaje w związku formalnym, nieformalnym, partnerskim. Posiada Pan ustalone przez Sąd kontakty z dzieckiem mianowicie: w co drugi weekend każdego miesiąca od piątku do poniedziałku, w każdym tygodniu od środy do czwartku, wakacje letnie w każdym roku ciągiem połowa lipca oraz połowa sierpnia, połowa ferii zimowych również w każdym roku, ponadto Święta Wielkanocne i Bożonarodzeniowe poszczególne dni wraz z nocowaniem, Sylwester co drugi rok. Płaci Pan alimenty ustalone przez Sąd, ponadto uczestniczy we wszystkich kosztach związanych z wychowaniem i utrzymaniem dziecka. W każdym sezonie dokonuje zakupów odzieży i obuwia, nie tylko do siebie do domu, w którym podczas kontaktów zamieszkuje z Panem syn, ale również do domu dziecka u matki. Regularnie ponosi Pan koszty zakupów wszelakich medykamentów, specjalistycznych wizyt lekarskich, np.: fizjoterapeuta, stomatolog, ortodonta, okulista. Podkreśla Pan, że często osobiście zabierał dziecko na te wizyty. Ogólnie wykonuje Pan wszystkie obowiązki wynikające z posiadania dziecka, dba o syna na każdej możliwej płaszczyźnie jego życia. W Pana domu syn ma swoje miejsce do odpoczynku, zabawy, nauki, ma swoją odzież, wszelakie przybory potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu, sprzęty, zabawki, rower, hulajnogę, trampolinę i wiele innych. Po prostu jako rodzić wypełnia Pan wszystkie jego potrzeby i dba o możliwie najlepszy rozwój swojego dziecka (samodzielnie odrabia Pan z synem lekcje, gotuje mu, uczy się z nim, wychowuje, dba o jego wygląd i zdrowie, odwiedzają Was syna koledzy, wtedy też samotnie organizuje im Pan czas). Syn nie bywa u Pana sporadycznie w gościach tylko ma tu swój dom. Całościowo angażuje się Pan w proces jego wychowania, poświęca na to czas, energię i środki. W przeszłości przebywał Pan na urlopie wychowawczym opiekując się dzieckiem, jak również miał Pan obniżony wymiar etatu w związku z opieką nad dzieckiem. Regularnie uczęszcza Pan do placówek oświatowych na zebrania i inne spotkania, jest zainteresowany swoim dzieckiem. Uważa Pan, że od ponad trzech lat jest rodzicem samotnie wychowującym swoje dziecko.

W ubiegłym roku wystąpił Pan o interpretacje tej samej kwestii, z odpowiedzi wynikało, że Pana stanowisko jest nieprawidłowe. Nie odwoływał się Pan i to był Pana błąd, ale miał Pan kłopoty zdrowotne, był Pan zmuszony skupić się na leczeniu. Teraz chce Pan to naprawić, gdyż kolejny rok uważa, że to stanowisko Organu jest nieprawidłowe i krzywdzące Pana osobę oraz uderza w Pana prawa i uniemożliwia skorzystanie ze wsparcia państwa dla rodziców znajdujących się w takiej sytuacji.

Z Konstytucji oraz ustaw wynika, że powinien Pan być wspierany, a czuje się Pan niesprawiedliwie, błędnie potraktowany. Pana zdaniem, zabrakło indywidualnego podejścia a z polityki Organu ogólnie wynika, że za wszelką cenę Organ próbuje uniemożliwiać skorzystanie z uprawnień, które przysługują w kraju.

Z wiedzy jaką Pan posiada ma również wrażenie, że jako mężczyzna (ojciec) jest nierówno traktowany w naszym społeczeństwie (miał Pan okazje zapoznać się z innymi interpretacjami Urzędów Skarbowych). Bardzo dobrze wie, jak wygląda status samotnej matki w innych instytucjach, np. MOPR, Urzędach Pracy, gdyż jest Pan Urzędnikiem. Natomiast, Organ jakby na złość obywatelowi nielogicznie oraz wybiórczo wmawia swój niejednolity punkt widzenia zakłamując indywidualny stan faktyczny dotyczący Pana i Pana syna sytuacji.

Matka Pana dziecka jest w związku partnerskim, zamieszkuje wraz ze swoim partnerem i od kilku lat żyją razem, więc nie jest matką samotnie wychowującą Państwa dziecko i nie korzysta z takiej formy rozliczenia. Pan akurat żyje samotnie. Podczas kolejnego roku podatkowego zajmuje się samotnie swoim dzieckiem, kiedy syn przebywa u Pana, jest wyłącznie pod Pana opieką. Gdy dziecko ma do odrobienia lekcje i należy mu pomóc, a Pan np. źle się czuje, to mimo wszystko nikt Pana nie zastąpi i Panu nie pomoże, gdyż jest rodzicem, który samotnie wychowuje dziecko i osobiście wszystkiego musi Pan dopilnować (w każdym przypadku) lub np. wypada dla Pana wizyta lekarska czy też termin badania to musi Pan z niego zrezygnować, gdyż samotnie musi zajmować się dzieckiem. Nie może wyjść np. spontanicznie załatwiać swoje sprawy, bo ma Pan pod opieką dziecko i przede wszystkim musi skupić się na dziecku. Gdy syn jest pod Pana opieką całkowicie musi Pan rezygnować z siebie na rzecz opieki i obowiązków wynikających z posiadania dziecka. Nie ma Pan wsparcia, gdyż jest tatą samotnie wychowującym swoje dziecko.

Ostatni przykład, chociaż mógłby je Pan mnożyć jeszcze długo, gdy syn jest chory to nikt inny tylko właśnie Pan samotnie zarywa noc by kontrolować np. jego stan zdrowia czy temperaturę i w odpowiednim czasie podać lek i jeśli w tym samym czasie Panu coś dolega, nie może się Pan nikim wyręczyć czy wesprzeć tylko musi poradzić sobie sam.

Na dzień dzisiejszy nie może już Pan nawet skorzystać z odliczenia ulgi na dziecko bo osiągnął dochód 57 000 zł w ciągu roku, a limit jest do 56 000 zł. Jednak jako ojciec samotnie wychowujący swoje dziecko powinien Pan ten limit mieć większy, tylko że Organ Panu to utrudnia zamiast w Pana indywidualnej sytuacji, która jest oczywista, wesprzeć Pana zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Trudna sytuacja w kraju oraz Pana niskie zarobki mimo, iż prawie od 20 lat nieustannie pracuje, uniemożliwiają Panu w tym roku udanie się z dzieckiem na wyjazd wakacyjny, gdyż po prostu już nie jest Pan w ciągu roku w stanie odłożyć kwoty umożliwiającej jakikolwiek wyjazd. Ponadto, wszystkie opłaty związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego również w całości spadają wyłącznie na jedną osobę, czyli Pana.

Nie pobierał Pan świadczenia 500+, jak również teraz 800+. Jest Panu bardzo ciężko w związku z czym bardzo prosi, żeby pochylić się ponownie nad Pana sprawą, gdyż uważa, wcześniejszą decyzję za błędną. Bardzo Pan prosi przy podejmowaniu decyzji w Pana sprawie o zapoznanie się pracownika merytorycznego oraz dyrektora podpisującego interpretację dla Pana z wyrokami Naczelnego Sądu Administracyjnego i treścią ich uzasadnień.

Ponadto, prosi Pan aby zwrócić uwagę na: Konstytucja art 71.1 – Państwo w swojej polityce społecznej i gospodarczej uwzględnia dobro rodziny. Rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych. Rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych. Co prawda wychowywanie dzieci w rodzinach niepełnych nie jest stanem pożądanym, jednak w zmieniających się realiach społecznych, należy uwzględnić szczególną ochronę i pomoc państwa wobec takich rodzin, np. poprzez umożliwienie rodzicom samotnie wychowującym dzieci skorzystanie z ulgi podatkowej. Nie jest przy tym konieczne, aby drugi z rodziców był w tym czasie wyeliminowany z opieki i wychowania dzieci, taki bowiem warunek przeczyłby polityce prorodzinnej państwa zmierzającej do systemowego wsparcia rodziców w wychowaniu dzieci, zwłaszcza w samotnym wychowaniu dzieci.

Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego „samotność” lub „samotny” oznacza „przebywanie, życie w odosobnieniu, bez rodziny, bez towarzystwa, niemający w nikim wsparcia, dziejący się bez wsparcia innych, niemający żony lub niemająca męża, znajdujący się gdzieś całkiem sam, zdany tylko na siebie” (sjp.pl; sjp.pwn.pl; SJP pod red. M. Szymczaka, t. III, s. 177, PWN, Warszawa 1981 r.). Leksykalne znaczenie wyrazu „samotny” („samotność”) ukierunkowuje na odkodowanie sformułowania „rodzic samotnie wychowujący dzieci”, jako rodzica wychowującego dzieci (dziecko) w odosobnieniu od drugiego rodzica dzieci (dziecka) i bez jego udziału, przebywającego z dziećmi (dzieckiem) w innym miejscu niż drugi rodzic. Bezsprzecznie kryterium „samotności” wyklucza się z kryterium „wspólności”. Wyraz „wspólny” w jego zasadniczym znaczeniu oznacza m.in. „wykonywanie razem z innymi” (SJP jak wyżej). Jeśli zatem rozwiedziony rodzic nie wykonuje w tym samym czasie i w tym samym miejscu czynności, przy współudziale drugiego rodzica, składających się na proces jego czynności wychowawczych, to wręcz nielogiczne jest twierdzenie, że czyni to wspólnie z drugim rodzicem. Podatkowe eliminowanie jednego z rodziców z procesu wychowawczego byłoby zaprzeczeniem jej realizacji.

W uzupełnienie wniosku na pytanie Organu o treści: „Za który rok podatkowy (lata podatkowe) oczekuje Pan wydania interpretacji indywidualnej w zakresie możliwości opodatkowania dochodów na zasadach przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dzieci?”, wskazał Pan: „2023”.

Na pytanie Organu o treści: „Czy w roku podatkowym (latach podatkowych) objętym wnioskiem podlegał/podlega Pan na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu?”, wskazał Pan: „Podlegałem nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu”.

Wyrok rozwodowy zapadł …, nikt się nie odwoływał więc wyrok uprawomocnił się po 21 dniach.

Stałe miejsce zamieszkania ustalono u matki podczas sprawy rozwodowej w 2020 r. (jednakże nie rozumie Pan jaki to ma wpływ na to, że samotnie wychowuje i opiekuje się dzieckiem podczas Waszych kontaktów, gdy syn nie przebywa u matki pod adresem, która to w odróżnieniu od Pana nie jest samotnym rodzicem, gdyż jest w związku i wspólnie z partnerem prowadzi gospodarstwo domowe, formalność w postaci meldunku dziecka nie stanowi o tym czy Pan samotnie zajmuje się synem).

Na pytanie Organu o treści: „Czy w roku podatkowym (latach podatkowych) objętym wnioskiem zarówno Pan, jak i matka Pana syna posiadaliście pełną władzę rodzicielską wobec syna?”, wskazał Pan: „ Tak. Obydwoje posiadaliśmy pełną władze rodzicielską”. Jednakże, gdyby było inaczej również pozostaje to bez wpływu, gdyż dla rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko nie jest niezbędne posiadanie orzeczenia przyznającego prawo wychowania dziecka. Mógłby Pan mieć ograniczone prawa np. do decydowania o wyjazdach zagranicznych dziecka bo byłby brak porozumienia miedzy rodzicami, to mimo to nadal jest bez wpływu na taką sytuację, w której samotnie opiekowałby się Pan i wychowywał dziecko, gdy przebywałoby pod Pana opieką.

Na pytanie Organu (lit. f) wezwania) o treści: „czy w roku podatkowym (latach podatkowych) objętym wnioskiem, samotnie wychowywał Pan i sprawował opiekę nad dzieckiem, czy też wspólnie z drugim rodzicem w powtarzających się okresach o porównywalnym wymiarze czasowym i jakościowym sprawowali Państwo odrębnie wyłączną opiekę i wychowywali dziecko?”

oraz na pytanie Organu (lit. g) wezwania) o treści: „czy w okresie (roku podatkowym/latach podatkowych), którego dotyczy wniosek, to wyłącznie Pan (tj. bez udziału matki dziecka) faktycznie wykonywał władzę rodzicielską w stosunku do małoletniego dziecka (uczestniczył w wychowaniu dziecka, sprawował nad nim pieczę/opiekę, ponosił koszty jego utrzymania, troszczył się o rozwój fizyczny i psychiczny, zabezpieczał potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, ponosił wydatki związane z wypoczynkiem, pomagał w edukacji szkolnej, itp.)? Czy matka dziecka (drugi z rodziców) również w okresie (roku podatkowym/latach podatkowych), którego dotyczy wniosek faktycznie wykonywała ww. czynności w stosunku do dziecka?”, odpowiedział Pan następująco:

„f) oraz g) - w złożonym wniosku w punkcie G. - „wyczerpujące przedstawienie zaistniałego stanu faktycznego” 61. „Opis stanu faktycznego” - bardzo szczegółowo opisałem sytuację w jakiej znajduję się wraz z dzieckiem, proszę się z tym zapoznać. Podkreślę, że jako rodzice dziecka po rozwodzie żyjemy osobno. Była małżonka prowadzi swoje gospodarstwo domowe wraz z partnerem, a Ja swoje samotnie. Kiedy zajmowałem się dzieckiem, opiekowałem i wychowywałem syna, robiłem to samotnie, w odróżnieniu od drugiego rodzica. Nie mamy opieki naprzemiennej. Ja nie pobieram 800+. W ciągu całego roku podatkowego, gdy dziecko przebywało pod Moją opieką w wyznaczone Mi kontakty to samotnie wychowywałem i sprawowałem opiekę nad dzieckiem, ponosiłem koszty na jego utrzymanie, troszczyłem się o jego rozwój fizyczny, psychiczny, zabezpieczałem potrzeby bytowe, zdrowotne, edukacyjne, ponosiłem wydatki związane z wypoczynkiem, pomagałem w edukacji szkolnej itp.”.

Bardzo ciężko żyje się Panu samotnie. Wszystkie opłaty związane z egzystencją dziecka i Pana przypadają tylko na Pana. Sytuacja jaka panuje w kraju, w stosunku do Pana wynagrodzenia nie pozwala Panu już nawet jechać z dzieckiem na tydzień normalnych wakacji bo nie wystarcza Panu pieniędzy w ciągu roku, aby na to zaoszczędzić. Matka dziecka nie tylko wspólnie z partnerem prowadzi swoje gospodarstwo domowe, ale również pobiera świadczenie rodzinne 800+, ponadto jej wynagrodzenie miesięczne jest pięciokrotnie większe od Pana. Pana sytuacja jest trudna bo jako Urzędnik ma ograniczone możliwości by dorobić, a Pana wynagrodzenie za pełen etat jest niskie. Nie może Pan wyjść naprzeciw wszystkim oczekiwaniom dziecka. Podejście Organu typu, że jeśli matka Pana dziecka również się nim zajmuje w ciągu roku, w związku z czym Pan nie jest przez to ojcem samotnie wychowującym dziecko jest zaklinaniem rzeczywistości w Pana sytuacji. Sytuacja w jakiej znajduje się Pan wraz z dzieckiem wymaga właśnie wsparcia od Organu, chociażby minimalnego jakie może dać Panu rozliczenie jako samotnie wychowujący dziecko tata.

We wniosku w punkcie G. 61. wpisał Pan wyjaśnienie pojęć „samotność”, „wspólność”. Uważa Pan, że Organ próbuje w sposób nadmierny podważać stan faktyczny, w którym to znajduje się Pan wraz z synem, tak odbiera Pan poprzednią interpretację. Czytał Pan wiele interpretacji są bardzo niejednolite. Argumentacja często stosowana dowolnie raz na korzyść rodzica raz przeciwnie, być może zależne od tego czy to mama czy też tata. Sądy również wyjaśniały wiele razy błędne podejście w interpretacji tych kwestii. Jednakże, bardzo Pan prosi indywidualnie przyjrzeć się sytuacji, w której znajduje się Pan wraz z dzieckiem, a która jest dość trudna dla osoby, która żyje samotnie, utrzymuje się wraz z dzieckiem jedynie z Pana wynagrodzenia. Zarabia Pan w ciągu całego roku 57 000 brutto.

Pytanie

Czy może Pan rozliczać się jako rodzic samotnie wychowujący dziecko?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, jest Pan ojcem samotnie wychowującym dziecko w związku z czym powinien mieć prawo do takiego rozliczania się.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Stosownie do art. 6 ust. 4c ww. ustawy:

Stosownie do art. 6 ust. 4d ww. ustawy:

Art. 6 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Art. 6 ust. 4f ww. ustawy stanowi:

W myśl art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dziecko (dzieci) od spełnienia łącznie następujących warunków:

·posiadania przez rodzica lub opiekuna prawnego statusu osoby samotnie wychowującej dziecko (dzieci);

·wychowywania przez rodzica lub opiekuna prawnego samotnie w roku podatkowym dziecka (dzieci);

·nieuzyskiwania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko (dzieci) przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

·niepodlegania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko (dzieci) opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Przepis art. 6 ust. 4c w związku z art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dziecko i znajdująca się w stanie wolnym lub w separacji jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby) zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny.

Przepis art. 6 ust. 4c ww. ustawy, wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik lub osoba będąca w separacji), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby.

Ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się zatem do jego definicji słownikowych.

„Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

W orzecznictwie i doktrynie wskazuje się, że wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu oraz systemu wartości oraz postaw emocjonalnych (por. wyrok NSA z dnia 31 maja 2011 r., sygn. akt II FSK 30/10). Warunek „samotnego wychowywania dzieci” wynika wprost z art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustawodawca nie dookreślił jednak, jak należy definiować pojęcie „samotnego wychowywania”.

Zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego PWN, „samotny” to: (1) „żyjący sam, bez rodziny, przyjaciół”, (2) „znajdujący się w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sam”, (3) „spędzany, odbywany w pojedynkę, bez towarzystwa”, (4) „znajdujący się na odludziu”. Z kolei, „wychować — wychowywać” to: (1) „zapewnić dziecku opiekę i doprowadzić je do samodzielności”, (2) „przygotować kogoś do pracy w jakiejś dziedzinie”.

Samotne wychowywanie oznacza wychowywanie dziecka (dzieci) bez faktycznego udziału drugiego rodzica.

Natomiast, zaangażowanie w proces wychowawczy dziecka każdego z rodziców oznacza, że w roku podatkowym dziecko wychowywane jest wspólnie przez oboje rodziców, a nie samotnie przez któregokolwiek z nich. Przy wychowywaniu dziecka należy wziąć pod uwagę całokształt działań i czynności wykonywanych przez każdego z rodziców, w tym także tych o charakterze niewymiernym jak kształtowanie osobowości, światopoglądu, systemu wartości, postaw emocjonalnych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z 17 grudnia 2013 r., sygn. akt I SA/Bd 893/13 wskazał, że:

Na uwagę zasługuje również uzasadnienie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 22 października 2019 r. w sprawie sygn. akt I SA/Łd 475/19, z którego wynika, że:

Zatem, w sytuacji, gdy każdy z rodziców aktywnie uczestniczy w wychowywaniu dziecka – co przejawia się między innymi dzieleniem się wszelkimi obowiązkami związanymi z procesem wychowawczym dziecka, niezależnie od tego u kogo i pod czyją w danym momencie roku podatkowego opieką dziecko przebywa – nie można mówić o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.

Należy podkreślić, że samodzielna opieka nad dziećmi nie jest równoznaczna z samotną opieką. Fakt, że każdy z rodziców zajmuje się dziećmi w ustalonym czasie, czyli samodzielne i w tym czasie drugi rodzic nie uczestniczy w ich wychowaniu, nie oznacza że mamy do czynienia z samotnym wychowaniem dziecka.

Wskazać także należy, że w rodzinach pełnych również rodzice nie wychowują dzieci równocześnie. Nie zawsze bowiem opiekują się dzieckiem w tym samym miejscu i czasie. Podczas sprawowania opieki przez rodziców pozostających w związku małżeńskim (podobnie jak rodziców stanu wolnego) może zachodzić taka sytuacja, że w pewnym momencie dnia (a w szczególnych sytuacjach nawet w określonych dniach) dzieckiem zajmuje się tylko matka, innym razem tylko ojciec, jednakże w takiej sytuacji nie ma mowy o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.

Przyjęcie odmiennej wykładni stałoby w sprzeczności z uzasadnieniem wprowadzenia tej ulgi, z którego jednoznacznie wynika, że ustawodawca kierował ją tylko do osób, które samotnie troszczą się o codzienne zaspokojenie potrzeb dzieci, posiadając ściśle określony status cywilny.

Prawo do omawianej preferencji podatkowej będzie przysługiwało jedynie temu z rodziców, czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego (za wyjątkiem ściśle w ustawie określonym) faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez jakiegokolwiek udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym.

Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

W tym miejscu należy jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. 1997 Nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że:

Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 ww. ustawy. Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, wymaga spełnienia warunków określonych w przepisach je konstytuujących. Tak więc, przepisy regulujące prawo do preferencyjnego rozliczenia powinny być interpretowane ściśle, niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym przewidzianej w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Niezbędną przesłanką w przedmiotowej sprawie jest, jak już wcześniej zaznaczono, aby osoba, która chce skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów w trakcie roku podatkowego - faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców wychowywała dzieci.

Użycie określenia „osoba samotnie wychowująca dzieci” oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dzieci jednemu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie samotnie wychowuje dzieci.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pan ojcem dziecka – lat 7. Od sierpnia 2020 r. zgodnie z orzeczeniem Sądu Okręgowego w … jest Pan rozwodnikiem (wyrok jest prawomocny). Nie ma Pan opieki naprzemiennej. Żyje Pan samotnie. Utrzymuje się wyłącznie z wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia na umowę o pracę, nie posiada innych umów, nie prowadził działalności gospodarczej, nie jest właścicielem ziemi rolnej, nie uzyskuje przychodów z tytułu najmu, nie pobiera żadnych świadczeń z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz innych urzędów. Dziecko nie uzyskiwało dochodów, nie otrzymywało zasiłku pielęgnacyjnego ani żadnej renty. Od zakończenia związku małżeńskiego do teraz w pełni samotnie prowadzi Pan gospodarstwo domowe (bez żadnego udziału innych osób). Nie pozostaje w związku formalnym, nieformalnym, partnerskim.

Matka Pana dziecka jest w związku partnerskim, zamieszkuje wraz ze swoim partnerem i od kilku lat żyją razem, więc nie jest matką samotnie wychowującą Państwa dziecko i nie korzysta z takiej formy rozliczenia

Posiada Pan ustalone przez Sąd kontakty z dzieckiem mianowicie: w co drugi weekend każdego miesiąca od piątku do poniedziałku, w każdym tygodniu od środy do czwartku, wakacje letnie w każdym roku ciągiem połowa lipca oraz połowa sierpnia, połowa ferii zimowych również w każdym roku, ponadto Święta Wielkanocne i Bożonarodzeniowe poszczególne dni wraz z nocowaniem, Sylwester co drugi rok.

W ciągu całego roku podatkowego, gdy dziecko przebywało pod Pana opieką w wyznaczone Panu kontakty to samotnie wychowywał i sprawował Pan opiekę nad dzieckiem, ponosił koszty na jego utrzymanie, troszczył się o jego rozwój fizyczny, psychiczny, zabezpieczał potrzeby bytowe, zdrowotne, edukacyjne, ponosił wydatki związane z wypoczynkiem, pomagał w edukacji szkolnej itp. Płaci Pan alimenty ustalone przez Sąd, ponadto uczestniczy we wszystkich kosztach związanych z wychowaniem i utrzymaniem dziecka. W każdym sezonie dokonuje zakupów odzieży i obuwia, nie tylko do siebie do domu, w którym podczas kontaktów zamieszkuje z Panem syn, ale również do domu dziecka u matki. Regularnie ponosi Pan koszty zakupów wszelakich medykamentów, specjalistycznych wizyt lekarskich, np.: fizjoterapeuta, stomatolog, ortodonta, okulista. Podkreśla Pan, że często osobiście zabierał dziecko na te wizyty. Ogólnie wykonuje Pan wszystkie obowiązki wynikające z posiadania dziecka, dba o syna na każdej możliwej płaszczyźnie jego życia. W Pana domu syn ma swoje miejsce do odpoczynku, zabawy, nauki, ma swoją odzież, wszelakie przybory potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu, sprzęty, zabawki, rower, hulajnogę, trampolinę i wiele innych. Po prostu jako rodzic wypełnia Pan wszystkie jego potrzeby i dba o możliwie najlepszy rozwój swojego dziecka (samodzielnie odrabia Pan z synem lekcje, gotuje mu, uczy się z nim, wychowuje, dba o jego wygląd i zdrowie, odwiedzają Was syna koledzy, wtedy też samotnie organizuje im Pan czas). Syn nie bywa u Pana sporadycznie w gościach tylko ma tu swój dom. Całościowo angażuje się Pan w proces jego wychowania, poświęca na to czas, energię i środki. W przeszłości przebywał Pan na urlopie wychowawczym opiekując się dzieckiem jak również miał Pan obniżony wymiar etatu w związku z opieką nad dzieckiem. Regularnie uczęszcza Pan do placówek oświatowych na zebrania i inne spotkania, jest zainteresowany swoim dzieckiem. Nie pobierał Pan świadczenia 500+, jak również teraz 800+.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że zarówno Pan, jak i matka dziecka, współuczestniczycie w wychowaniu dziecka, pomimo że nie zamieszkujecie ze sobą. Wskazuje Pan we wniosku, że była małżonka prowadzi swoje gospodarstwo domowe wraz z partnerem, a Pan swoje samotnie. Jednakże należy podkreślić, że związek nieformalny byłej małżonki z nowym partnerem nie ma wpływu na preferencyjne rozliczenie dochodów przez Pana na zasadach przewidzianych dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Istotne jest bowiem, że w opisanym Pana stanie faktycznym nie sposób uznać, że w tak zorganizowanym trybie wykonywania władzy rodzicielskiej zachodzą dwa odrębne procesy wychowania, tj. osobny samotny proces przeprowadza matka (była małżonka), gdy opiekuje się dzieckiem, a zupełnie inny proces wychowywania zachodzi podczas, gdy dziecko przebywa z Panem. Wychowania dziecka nie da się „podzielić”, bowiem jest to ciągły i długotrwały rozwój, na który w tym przedstawionym przypadku składa się wspólna praca obojga rodziców.

Mając na uwadze powyższe, nie spełnia Pan warunków określonych w art. 6 ust. 4c w związku z art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zatem nie może Pan zostać uznany za osobę samotnie wychowującą dziecko. W konsekwencji, nie przysługuje Panu prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia, o którym mowa w tym przepisie jako osobie samotnie wychowującej dziecko za rok 2023.

Zatem, Pana stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w ... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do  zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).