Sfinansowanie kosztów podróży osoby prowadzącej działalność gospodarczą przez Spółkę w ramach umowy o współpracę.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

W dniu 19 sierpnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 16 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą. Jest opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych. Jest też czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarł umowę z (…) Sp. z o.o. (zwaną dalej Spółką), zgodnie z którą świadczy usługi konsultingowe w zamian za wynagrodzenie o określonej wysokości płatne miesięcznie. Umowa przewiduje również, że dodatkowe wynagrodzenie w formie bonusu i prowizji, uzależnione od wyników, ustalone będzie oddzielnie na podstawie rocznych planów. Wnioskodawca co miesiąc wystawia faktury dokumentujące wykonanie przez niego usług. Usługi wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki polegają na pozyskiwaniu klientów zainteresowanych nabyciem produktów Spółki, rozwojem nowych rynków zbytu (np. ustaleniem, czy produkty sprzedawane przez Spółkę muszą mieć certyfikaty wydane przez dany kraj, jaki organ się tym zajmuje, jakie dokumenty są niezbędne itp.).

W związku ze świadczonymi usługami Wnioskodawca odbywa podróże, których celem jest uczestniczenie w branżowych imprezach (targi, wystawy) i/lub spotkania z kontrahentami (dostawcami, potencjalnymi klientami, dystrybutorami Spółki). Przed każdą podróżą Spółka ustala, czy jest sens takiego wyjazdu i dopiero jeżeli Spółka uzna, że wyjazd może przynieść Spółce wymierne korzyści i/lub jest niezbędny do utrzymania współpracy z danym podmiotem (tj. potencjalnym klientem, dystrybutorem, dostawcą), Wnioskodawca organizuje wyjazd (zamawia nocleg, bilet lotniczy itp.). Przed podróżą Wnioskodawca przedstawia Spółce orientacyjne koszty wyjazdu (koszt transportu, noclegu itp.). Zgodnie z zawartą umową Spółka jest zobowiązane do pokrycia kosztów podróży Wnioskodawcy, zwracając Wnioskodawcy kwotę będącą sumą poniesionych wydatków bądź samodzielnie opłacając wydatki związane z podróżą.

Do tej pory Wnioskodawca w związku z odbywanymi podróżami samodzielnie opłacał poniesione wydatki, które były dokumentowane fakturami/rachunkami wystawionymi na Wnioskodawcę lub paragonami lub potwierdzenie płatności, w przypadku braku możliwości udokumentowania ich imiennymi fakturami lub rachunkami. Następnie Wnioskodawca przedstawiał Spółce zestawienie wszystkich wydatków poniesionych w związku z podróżą udokumentowanych fakturami/rachunkami wystawionymi na niego, paragonami, potwierdzeniami płatności oraz takich, które nie były udokumentowane w ten sposób, jak np. kwota odpowiadająca wysokości diety przewidzianej w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.01.2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej lub np. podatek u źródła, który Wnioskodawca był zobowiązany ponieść w związku z najmem auta za granicą. Do zestawienia załączał fakturę wystawioną przez siebie na rzecz Spółki, której wartość netto odpowiadała sumie poniesionych wydatków. Z kolei stawka VAT odpowiadała stawce VAT przewidzianej dla podstawowej usługi świadczonej przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki, tj. 23%. Wartość netto z wystawionej faktury Wnioskodawca zaliczał do przychód z działalności gospodarczej, z kolei poniesione wydatki do kosztów uzyskania przychodów (o ile były one udokumentowane w sposób przewidziany przepisami podatkowymi i nie były wyłączone z kosztów uzyskania przychodu) w wysokości dopuszczalnej przepisami podatkowymi. W niektórych przypadkach, z uwagi na znaczny koszt podróży, przed jej rozpoczęciem, Spółka wypłacała zaliczkę Wnioskodawcy, do której Wnioskodawca wystawiał fakturę i po powrocie z podróży fakturę końcową, kiedy możliwe było ustalenie wszystkich wydatków poniesionych w związku z podróżą.

W chwili obecnej Wnioskodawca wolałaby, aby te wydatki na jego podróże, które Spółka ma możliwość bezpośredniego opłacenia (np. nocleg, bilet wstępu, najem auta, bilet lotniczy), pokrywała samodzielnie. Oczywiście wydatki te nie byłyby już dokumentowane fakturami, rachunkami wystawionymi na Wnioskodawcę, lecz na Spółkę, a jedynie te wydatki, które z jakiś powodów nie mogłyby zostać bezpośrednio opłacone przez Spółkę byłyby opłacane przez Wnioskodawcę i dokumentowane i rozliczane w sposób opisany powyżej.

Pytanie

Czy te wydatki na podróże Wnioskodawcy, które byłyby opłacone bezpośrednio przez Spółkę będą stanowić dla Wnioskodawcy przychód z działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm., zwana dalej updof), albowiem: w myśl art. 14 ust. 1 updof wartość otrzymanych świadczeń jest wynagrodzeniem za usługi konsultingowe świadczone przez niego na rzecz Spółki; wartość otrzymanych świadczeń stanowi inne nieodpłatne świadczenie, które podlega zaliczeniu do przychodu z działalności gospodarczej zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 8 updof?

Pana stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy – wartość wydatków na jego podróże opłacone bezpośrednio przez Spółkę nie będzie stanowić dla niego przychodu z działalności gospodarczej w myśl art. 14 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 3 updof ani w myśl art. 14 ust. 2 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 3 updof.

Wartość wydatków na jego podróże opłacone bezpośrednio przez Spółkę nie jest kwotą należną mu w związku ze świadczonymi usługami konsultingowymi. Wartość tych świadczeń nie jest zapłatą za usługi Wnioskodawcy, a jedynie wydatkami niezbędnymi z punktu widzenia Spółki do zapewnienia sprzedaży jej produktów. Podróże Wnioskodawcy są niezbędne w ocenie Spółki. To nie Wnioskodawca decyduje o ich niezbędności. A w konsekwencji to Spółka zobowiązana jest do ponoszenia ich ciężaru finansowego. Dlaczego miałby go ponosić Wnioskodawca. Spółka, płacąc bezpośrednio za wydatki Wnioskodawcy, nie będzie opłacała mu świadczeń, z których on będzie korzystał do własnych celów. Tak więc nie mamy do czynienia tutaj z przychodem z działalności gospodarczej w myśl art. 14 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 3 updof.

Przechodząc do oceny czy w przypadku opłacenia wydatków na podróże Wnioskodawcy bezpośrednio przez Spółkę mamy do czynienie z „innymi nieodpłatnymi świadczeniami”, należałoby sięgnąć do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r., poz. 947), w którym Trybunał Konstytucyjny dokonał ustalenia, jakie kryteria decydują o zakwalifikowaniu nieodpłatnego świadczenia jako przychodu pracownika z tytułu stosunku pracy.

Pomimo że orzeczenie to odnosi się do relacji pracodawca – pracownik, to odwołują się do niego zarówno organy podatkowe, jak i sądy administracyjne, dokonując oceny skutków podatkowych w przypadku działań na linii podmiot prowadzący działalność gospodarczą – podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Trybunał Konstytucyjny wskazał, że za przychód pracownika mogą być uznane takie świadczenia, które: zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie), zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść, korzyść ta jest wymierna (również w postaci zaoszczędzenia wydatku) i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Tak więc wszystkie trzy warunki muszą być spełnione jednocześnie, aby można było mówić o nieodpłatnym świadczeniu.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszego zapytania, należy zauważyć, że opisane we wniosku podróże Wnioskodawca nie będzie odbywał w swoim interesie, a w interesie Spółki, którą będzie reprezentował w trakcie wyjazdów. Nie będzie tam pozyskiwał klientów dla swoich usług, ale dla produktów Spółki. W ich trakcie nie będzie dbał o relacje ze swoimi dystrybutorami, czy dotychczasowymi klientami/dostawcami, ale o relacje Spółki z tymi podmiotami. Celem tych podróży nie jest uzyskanie przez Wnioskodawcę żadnych wymiernych korzyści dla siebie (czy to w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, czy dla siebie osobiście), ale zagwarantowanie sprzedaży produktów Spółki. Pokrycie przez Spółkę bezpośrednio wydatków związanych z podróżą nie spowoduje, że Wnioskodawca uniknął danego wydatku, albowiem zgodnie z zawartą umową to Spółka jest zobowiązana do jego pokrycia.

Tak więc, w ocenie Wnioskodawcy, nie można uznać, że wartość wydatków na jego podróże opłacone bezpośrednio przez Spółkę będzie stanowić nieodpłatne świadczenie, a w konsekwencji przychód z prowadzonej działalności gospodarczej na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 3 updof.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 11 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Natomiast, w myśl art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z kolei, w myśl art. 11 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarł Pan umowę ze spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka), zgodnie z którą świadczy Pan usługi konsultingowe w zamian za wynagrodzenie. W związku ze świadczonymi usługami odbywa Pan podróże, których celem jest uczestniczenie w branżowych imprezach (targi, wystawy) i/lub spotkania z kontrahentami (dostawcami, potencjalnymi klientami, dystrybutorami Spółki). Planuje Pan, aby wydatki na Pana podróże, które Spółka ma możliwość bezpośredniego opłacenia (nocleg, bilet wstępu, najem auta, bilet lotniczy), Spółka pokrywała samodzielnie. Wydatki te nie byłyby dokumentowane fakturami, rachunkami wystawionymi na Pana, lecz na Spółkę.

Pana wątpliwości dotyczą kwestii, czy wydatki na Pana podróże (nocleg, bilet wstępu, najem auta, bilet lotniczy), które byłyby opłacone bezpośrednio przez Spółkę, będą stanowić dla Pana przychód z działalności gospodarczej.

Dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

W tym kontekście rozważenia wymagają skutki podatkowe pokrywania kosztów Pana podróży, w sytuacji gdy wykonuje Pan usługi na rzecz Spółki, opisane we wniosku.

W tym miejscu wskazuję, że przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów, wśród których wymienione są przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3).

Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z kolei, zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji „nieodpłatnych świadczeń”.

W wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r., poz. 947) ustalono, jakie kryteria decydują o zakwalifikowaniu nieodpłatnego świadczenia jako przychodu pracownika z tytułu stosunku pracy. Trybunał Konstytucyjny wskazał, że za przychód pracownika mogą być uznane takie świadczenia, które:

·   zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

·   zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

·   korzyść ta jest wymierna (również w postaci zaoszczędzenia wydatku) i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W tym miejscu zauważam, że zasadnicza część rozważań w wyroku Trybunału była oparta na art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który definiuje pojęcie „przychodu” nie tylko z tytułu stosunku pracy, lecz także z innych tytułów prawnych. Zatem uwagi zawarte w wyroku Trybunału mają zastosowanie także w stosunku do dochodów uzyskanych z innych źródeł, m.in. z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Na tle opisu przedstawionego zdarzenia przyszłego, analizując cechy, jakie musi spełniać świadczenie, aby uznać je za przychód, wskazuję, że pierwsza z przesłanek wskazanych przez Trybunał Konstytucyjny została spełniona, ponieważ jest Pan świadomy i zgadza się na opłacenie przez Spółkę kosztów związanych z Pana podróżami, tj. noclegu, biletów wstępu, najmu auta, biletów lotniczych. Należy zatem uznać, że korzysta Pan z tych świadczeń w pełni dobrowolnie.

Dokonując analizy, czy druga przesłanka wskazana przez Trybunał zostanie spełniona, podkreślam, że na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podlega każda forma przysporzenia majątkowego, mająca konkretny wymiar finansowy. Przysporzenie to może polegać na zwiększeniu majątku bądź uniknięciu jego pomniejszenia (zaoszczędzenie wydatków). Zatem pokrycie kosztów Pana podróży przez Spółkę spowoduje powstanie po Pana stronie przychodu, ponieważ pokrycie kosztów przez Spółkę oznacza bowiem wymierne i konkretne przysporzenie majątkowe po Pana stronie, który tych wydatków nie musi pokrywać ze swoich środków. Zatem należy uznać, że wydatki z tytułu ww. świadczeń Spółki zostały poniesione w Pana imieniu.

W Pana sprawie spełniona została również trzecia przesłana wynikająca z wyroku Trybunału Konstytucyjnego, ponieważ korzyść uzyskana przez Pana w postaci pokrycia przez Spółkę kosztów podróży jest wymierna i przypisana konkretnej osobie (nie jest bowiem dostępna w sposób ogólny dla innych podmiotów).

Tym samym, po Pana stronie, w sytuacji gdy Spółka będzie pokrywać koszty Pana podróży (nocleg, bilet wstępu, najem auta, bilet lotniczy), niewątpliwie będzie miało miejsce przysporzenie majątkowe. Przychód ten należy zakwalifikować do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podsumowanie: wydatki na Pana podróże, które byłyby opłacone bezpośrednio przez Spółkę, będą stanowić dla Pana przychód z działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).