Opodatkowanie środków z polisy ubezpieczeniowej. - Interpretacja - null

ShutterStock

Opodatkowanie środków z polisy ubezpieczeniowej. - Interpretacja - 0113-KDIPT2-3.4011.477.2024.2.MS

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Opodatkowanie środków z polisy ubezpieczeniowej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 lipca 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania środków z polisy ubezpieczeniowej. Uzupełniła go Pani– w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 21 września 2024 r. (wpływ 27 września 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pani osobą fizyczną, niedawno zmieniła Pani rezydencję podatkową na Polską. Wskazała Pani, że w trakcie poprzedniej rezydencji podatkowej na Malcie, pracodawca wykupił dla wszystkich pracowników polisę ubezpieczeniową na życie i zdrowie. Wykupiona polisa nie jest polisą na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (UFK). Świadczenie to przysługuje, jeżeli ubezpieczony stał się częściowo lub całkowicie niezdolny do pracy w wyniku wypadku lub choroby. W 2023 r. (styczeń) w związku z zajściem zdarzenia ubezpieczeniowego została dokonana wypłata określonej sumy polisy przez ubezpieczyciela. Środki te trafiły na rachunek bankowy pracodawcy. Następnie pracodawca dokonał wypłaty odszkodowania na Pani konto.

Aktualnie, od ...2024 r. nie jest już Pani zatrudniona przez poprzedniego pracodawcę, wróciła Pani do Polski i zmieniła rezydencję podatkową, jednak ubezpieczenie przysługuje Pani nadal do 5 lat od zdarzenia ubezpieczeniowego, jeśli pozostaje częściowo lub całkowicie niezdolna do pracy w wyniku wypadku lub choroby. Obecnie jest Pani całkowicie niezdolna do pracy. Takie odszkodowanie jest wypłacane cyklicznie co kwartał, teraz z racji braku zatrudnienia, trafia bezpośrednio na Pani konto bankowe od ubezpieczyciela.

Analogicznie do interpretacji o sygnaturze 589166, data publikacji 25 czerwca 2024 r. – Opodatkowanie środków z polisy ubezpieczeniowej, której beneficjentem był pracodawca Wnioskodawcy, a uprawnionym do wypłaty był Wnioskodawca.

Uzupełnienie wniosku:

Wskazała Pani, że wniosek dotyczy wyłącznie skutków wypłaty na Pani rzecz odszkodowania po zmianie rezydencji podatkowej na polską. Wcześniejsze sprawy podatkowe z Maltą zostały rozwiązane.

Interesuje Panią aktualna sytuacja, gdy jest Pani rezydentem podatkowym Polski od ...2024 r.

Wskazała Pani, że odszkodowanie, o którym mowa we wniosku przysługuje, jeżeli ubezpieczony stał się częściowo lub całkowicie niezdolny do pracy w wyniku wypadku lub choroby. Umowę z towarzystwem ubezpieczeniowym podpisał Pracodawca w Pani imieniu. Wykupienie polisy przez pracodawcę wiązało się z tym, że składkę ubezpieczeniową z tytułu zakupienia tej polisy zapłacił pracodawca z własnych środków. Beneficjentem środków z polisy wykupionej przez Pani pracodawcę – był Pani pracodawca, a uprawnionym do wypłaty była Pani. Ubezpieczonym/uposażonym w związku z zawartą polisą byli Pracownicy w tym Pani. Pani jako jedynie osoba uprawniona do wypłat środków z polisy, nie ma Pani wglądu do polisy. Zostały Pani przekazane informacje od zespołu kadr, że wypłata odszkodowania odbywa się przez konto pracodawcy. Obecnie nie jest Pani zatrudniona od ... 2024 r., kiedy to pracodawca, poinformował Panią o bezpośrednich wypłatach odszkodowania na Pani konto.

Pracodawca przekazywał Pani kwotę odszkodowania obniżoną o podatek dochodowy gdyż twierdził, że od tego typu dochodu wciąż musi Pani płacić podatki. Jako osoba ciężko chorująca wtedy nie miała Pani sił na dochodzenie czy aby na pewno to było zgodne z prawem. Ponadto wskazała Pani, że ubezpieczyciel ma siedzibę w .... Siedziba Pani pracodawcy zarejestrowana jest na Malcie, a oddziały znajdują się w kilku krajach.

Pytania

1.Czy kwota odszkodowania otrzymana przez Panią stanowi przychód ze stosunku pracy?

2.Czy kwota odszkodowania otrzymana przez Panią stanowi przychód zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

Ad 1

Otrzymana przez Panią kwota odszkodowania nie stanowi przychodu zaliczanego do przychodów ze stosunku pracy. Warunkiem objęcia ubezpieczeniem jest utrata zdolności do wykonywania pracy, a w konsekwencji otrzymanie odszkodowania - innym warunkiem jest co prawda nawiązanie stosunku pracy z pracodawcą, jednak samo uzyskanie odszkodowania, nie jest związane bezpośrednio z pracą świadczoną na rzecz pracodawcy.

Ad 2

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkami:

a)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,

b)dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.

We wskazanym powyżej przepisie, ustawodawca posługuje się zwrotem „kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń”.

W związku z powyższym, jeżeli świadczenie wypłacone zostało z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, a nie mieści się ono w punktach a) i b) przepisu, to takie świadczenie podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych(t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do art. 4a ww. ustawy:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że od … 2024 r. jest Pani polskim rezydentem podatkowym, a Pani wniosek dotyczy wyłącznie skutków wypłaty na Pani rzecz odszkodowania po zmianie rezydencji podatkowej na polską.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jak wynika z powołanych przepisów, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje zasadę powszechności opodatkowania. Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z informacji przedstawionych przez Panią wynika, że:

1.Pani pracodawca wykupił dla pracowników, w tym dla Pani polisę ubezpieczeniową na życie;

2.beneficjentem środków z polisy był Pani pracodawca, a uprawnionym do wypłaty była Pani;

3.ubezpieczyciel wypłacił na konto Pani pracodawcy określoną sumę z tytułu zdarzenia ubezpieczeniowego;

4.w okresie gdy była Pani zatrudniona, pracodawca wypłacał Pani kwotę od ubezpieczyciela po pomniejszeniu jej o podatek dochodowy;

5.obecnie od … 2024 r. nie jest Pani zatrudniona przez poprzedniego pracodawcę, jest Pani polskim rezydentem podatkowym, natomiast odszkodowanie jest wypłacane bezpośrednio na Pani konto przez ubezpieczyciela.

Ma Pani wątpliwość, czy otrzymana kwota stanowi dla Pani przychód korzystający ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Źródła przychodów

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawierają specyfikację źródeł przychodów, na podstawie których następuje przypisanie konkretnego przychodu do źródła przychodu. Przypisanie do konkretnego źródła przychodów jest istotne, ponieważ w zależności od ustalenia źródła przychodów, dla tego przychodu powstają dalsze skutki podatkowe prowadzące do obliczenia uzyskanego dochodu lub poniesionej straty w danym okresie rozliczeniowym.

W myśl art. 10 ust. 1 ww. ustawy:

Źródłami przychodów są:

·stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta (pkt 1);

·inne źródła (pkt 9).

Zgodnie zaś z art. 12 ust. 4 ww. ustawy:

Za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności” definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy, a które mieszczą się w ogólnej definicji przychodów, zawartej w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić zatem w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), jak również na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Zatem do przychodów z innych źródeł należy zaliczyć różnego rodzaju odszkodowania, zadośćuczynienia i inne tego typu świadczenia.

Środki wypłacone Pani przez ubezpieczyciela z polisy ubezpieczeniowej są więc dla Pani przychodem z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zwolnienie przedmiotowe

Powstanie przychodu z innych źródeł nie oznacza automatycznie jego opodatkowania. Niektóre ze świadczeń - wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, określonym w art. 21 ust. 1 omawianej ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

a)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,

b)dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.

Ze zwolnienia wynikającego z powyższego przepisu korzystają środki wypłacone przez instytucję ubezpieczeniową z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia.

W przepisie tym, ustawodawca posługuje się zwrotem „kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń”. Zatem jeżeli świadczenie wypłacone zostało z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych i nie mieści się ono w lit. a) i lit. b) tego przepisu, to takie świadczenie będzie podlegać zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Przez kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń objęte dyspozycją tego przepisu rozumie się świadczenia, do wypłaty których zobowiązany jest ubezpieczyciel w związku z zawartą umową ubezpieczenia. W przypadku tego zwolnienia bez znaczenia pozostaje, czy odszkodowanie wypłacane jest w drodze wyroku sądowego, ugody sądowej (sądowej i pozasądowej), czy też dobrowolnie przez ubezpieczyciela.

Stosownie do art. 24 ust. 15 ww. ustawy:

Dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

Według art. 24 ust. 15a tej ustawy:

Dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia na życie lub dożycie, zawartą na podstawie odrębnych przepisów, w której świadczenie zakładu ubezpieczeń z tytułu dożycia jest:

1)  ustalane na podstawie określonych indeksów lub innych wartości bazowych albo

2)  równe składce ubezpieczeniowej powiększonej o określony w umowie ubezpieczenia wskaźnik

– jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a składką wpłaconą do zakładu ubezpieczeń.

Wskazała Pani, że wykupiona przez Pani pracodawcę polisa ubezpieczeniowa na życie i zdrowie nie jest polisą na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Zatem wyłączenie wynikające z art. 24 ust. 15 i 15a nie będzie miało zastosowania.

W myśl art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061):

Przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Zgodnie z art. 805 § 2 cytowanego kodeksu:

Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie:

1)przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku;

2)przy ubezpieczeniu osobowym - umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej.

Zgodnie z art. 822 § 1 Kodeksu cywilnego

Przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej jest rodzajem ubezpieczenia majątkowego, o którym mowa w art. 822 ustawy Kodeks cywilny. Świadczenie należne od ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia OC ma wyrównywać uszczerbek majątkowy powstały już w wyniku wystąpienia zdarzenia wyrządzającego szkodę osobie trzeciej.

Zgodnie z art. 28 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 838):

Zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie lub świadczenie na podstawie uznania roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń dokonanych w przeprowadzonym przez siebie postępowaniu, o którym mowa w art. 29, zawartej z nim ugody lub prawomocnego orzeczenia sądu.

Pani skutki podatkowe z tytułu otrzymanego świadczenia

Z treści wniosku wynika, że pomimo iż beneficjentem środków z polisy ubezpieczeniowej był Pani pracodawca, to ubezpieczonym była Pani jako pracownik. W opisanym przypadku uzyskującym korzyść w związku z zaistnieniem zdarzenia ubezpieczeniowego była Pani jako ubezpieczony pracownik.

Z powyższego wynika zatem, że środki, jakie Pani uzyskała w związku z zaistnieniem zdarzenia ubezpieczeniowego są środkami, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych.

Mając na uwadze powyższe, świadczenie od towarzystwa ubezpieczeniowego wypłacone na Pani rzecz korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, Pani stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).