W kosztach podatkowych 2024 r. nie można rozliczyć straty finansowej (zapłaconych zaliczek) w latach 2021-2013 związanych z budową budynku. - Interpretacja - null

Shutterstock

W kosztach podatkowych 2024 r. nie można rozliczyć straty finansowej (zapłaconych zaliczek) w latach 2021-2013 związanych z budową budynku. - Interpretacja - 0113-KDIPT2-1.4011.470.2024.2.DJD

Temat interpretacji

Temat interpretacji

W kosztach podatkowych 2024 r. nie można rozliczyć straty finansowej (zapłaconych zaliczek) w latach 2021-2013 związanych z budową budynku.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 czerwca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 7 czerwca 2024 r. o wydanie do kosztów interpretacji indywidualnej w zakresie zaliczenia uzyskania przychodów straty finansowej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 20 sierpnia 2024 r. (wpływ 21 sierpnia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Prowadzi Pan ze wspólnikiem Spółkę jawną, w której wyłącznie dwie osoby fizyczne mają po 50% udziałów w zyskach i stratach. Przedmiotem działalności Spółki jest produkcja dziewiarska. Wspólnicy opłacają liniowy podatek dochodowy (19%). Prowadzona jest podatkowa księga przychodów i rozchodów.

W 2012 r. Spółka zakwalifikowała się do projektu unijnego, którego celem było wybudowanie budynku dziewiarni. Firma budowlana, która realizowała inwestycję w latach 2012 - 2013, pobrała zaliczki udokumentowane dowodami KP na łączną kwotę xxx xxx zł. Jednocześnie, wystawiane były faktury po zakończeniu poszczególnych etapów budowy, które opłacane były przelewami, bez pomniejszenia wpłat o wcześniej wpłacone zaliczki. W efekcie powstała u wspólników nadpłata w kwocie xxx xxx zł, która nie została zwrócona. Sprawa trafiła do Sądu, który w 2019 r. wydał wyrok zobowiązujący dłużnika do zapłaty na rzecz Spółki nadpłaconej kwoty xxx xxx zł. Wyrok nie został wykonany. Także postępowanie egzekucyjne było bezskuteczne.

11 marca 2024 r. wspólnicy Spółki otrzymali postanowienie z Sądu wydane w postępowaniu upadłościowym prowadzonym wobec dłużnika, które określa plan spłat dla wierzycieli. Plan spłaty objął tylko część należnej kwoty, tj. xx xxx zł z xxx xxx zł. Z tej kwoty wspólnicy Spółki otrzymali do dnia dzisiejszego wyłącznie xxx zł. W efekcie Spółka odniosła stratę finansową w kwocie xxx xxx zł (xxx xxx – xxx = xxx xxx zł).

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że Spółka jawna prowadzi działalność od lipca 2003 r. Budynek dziewiarni został zrealizowany i przyjęty do użytkowania w marcu 2015 r. i stanowi środek trwały Spółki jawnej. Postępowania egzekucyjne prowadzone były dwukrotnie i dwukrotnie umorzone. Pierwszy raz w październiku 2014 r. - podstawa prawna art. 824 § 1 pkt 3 Kodeksu postępowania cywilnego. Drugi raz w listopadzie 2016 r. - podstawa prawna art. 824 § 1 pkt 3 Kodeksu postępowania cywilnego. Wówczas podana była następująca informacja: postępowanie egzekucyjne umarza się z urzędu, jeżeli jest oczywiste, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych. W czasie, kiedy następowały wypłaty zaliczek na poczet realizacji inwestycji, wybrał Pan podatek liniowy jako formę opodatkowania dochodów ze Spółki jawnej. Podatek liniowy płaci Pan też obecnie. Koszty w Spółce jawnej, w której jest Pan wspólnikiem, były i są rozliczane metodą uproszczoną, tj. w dacie poniesienia kosztu. Wierzytelności, o których jest mowa we wniosku, nie były zarachowane jako przychody należne Spółki. Należności wynikające z zapłaconych zaliczek nie uległy przedawnieniu, zgodnie z Kodeksem cywilnym. Do kosztów uzyskania przychodów nie zamierza Pan zaliczyć wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie dysponuje Pan dokumentami potwierdzającymi nieściągalność przedmiotowych wierzytelności, o których mowa w art. 23 ust. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W lutym 2019 r. zapadł wyrok, w którym Sąd Okręgowy zasądził do zapłaty przez dłużnika na rzecz Spółki jawnej kwotę xxx xxx zł. Dłużnik złożył odwołanie. Sąd Apelacyjny, Wydział Cywilny wydał wyrok we wrześniu 2019 r., w którym w całości oddalił apelację dłużnika.

W listopadzie 2019 r. został doręczony przez Sąd Okręgowy,Wydział Gospodarczy tytuł wykonawczy o zapłatę kwoty xxx xxx zł przez dłużnika.

W marcu 2024 r. Spółka otrzymała z Sądu Rejonowego, XIV Wydział Gospodarczy dla Spraw Upadłościowych i Restrukturyzacyjnych, postanowienie o planie spłat upadłego na rzecz Spółki jawnej:

·pierwsza rata xx xxx zł,

·druga rata x xxx zł oraz

·od 3 do 36 raty wpłaty po xxx zł.

Razem upadły ma zapłacić na rzecz Spółki kwotę xx xxx zł. Do chwili obecnej została zapłacona kwota xx xxx zł.

Pytanie (postawione w uzupełnieniu wniosku)

Czy Pan, jako wspólnik Spółki jawnej, może zaliczyć stratę finansową proporcjonalnie do uzyskanych udziałów i zaliczyć do kosztów podatkowych 2024 r.

Pana stanowisko w sprawie (przedstawione ostatecznie w uzupełnieniu wniosku)

Uważa Pan, że jako wspólnik Spółki jawnej, może zaliczyć w koszty 50% powstałej straty, ponieważ jest to niewątpliwie kwota, która została wydatkowana w celu osiągnięcia przychodu, a zatem spełnia wymogi, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie tego typu wydatek nie został wymieniony w art. 23 ww. ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Na podstawie art. 5b ust. 2 cytowanej ustawy:

Jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolnicza działalność gospodarcza).

Przepis art. 4 § 1 pkt 1 ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych, (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.), wskazuje, że spółka jawna jest zaliczana do spółek osobowych.

W myśl art. 8 § 1 i § 2 Kodeksu spółek handlowych:

Spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana.

Spółka osobowa prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą.

Powyższe oznacza, że spółki osobowe mają zdolność do czynności prawnej, ale nie posiadają osobowości prawnej. Spółka jawna nie jest podatnikiem podatku dochodowego. Z punktu widzenia prawa podatkowego, podatnikami są poszczególni wspólnicy spółki. Sposób opodatkowania dochodu z udziału w spółce osobowej, uzależniony jest od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika. Jeżeli wspólnikiem spółki osobowej jest osoba fizyczna, to dochód z udziału w tej spółce podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Sposób opodatkowania przychodów oraz rozliczania poniesionych kosztów, z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, uregulowany został w art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na mocy art. 8 ust. 1 tej ustawy:

Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Przy czym, w myśl art. 8 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do:

1)rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat;

2)ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki niebędącej osobą prawną.

W świetle cytowanych przepisów, uzyskane przez spółkę osobową przychody oraz poniesione koszty uzyskania przychodów podlegają rozliczeniu u jej wspólników, proporcjonalnie do ich udziałów w spółce. Natomiast dochód osiągnięty z tytułu udziału w spółce jawnej stanowić będzie dla jej wspólnika - osoby fizycznej, dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Jak stanowi art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów.

Kosztem uzyskania przychodów jest wyłącznie taki koszt, który spełnia kumulatywnie warunki określone w cytowanym art. 22 ust. 1 ustawy, czyli:

  • został poniesiony przez podatnika,
  • jest definitywny, a więc bezzwrotny,
  • pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
  • jego poniesienie miało na celu uzyskanie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, tj. istnieje związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania; w momencie ponoszenia wydatku podatnik mógł, obiektywnie oceniając, oczekiwać skutku w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenie ich źródła,
  • nie został wyłączony z kategorii kosztów podatkowych mocą art. 23 ust. 1 ustawy,
  • został właściwie udokumentowany.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w stosownych przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.

Art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera enumeratywną listę wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów, co oznacza, że każdy koszt dający się zakwalifikować do którejkolwiek z pozycji wymienionej na tej liście nie będzie mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, nawet jeśli był poniesiony w celu osiągnięcia przychodów.

Jednocześnie podkreślić należy, że nieujęcie danego wydatku w katalogu kosztów niepotrącalnych, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie oznacza automatycznie, że inne koszty w nim niewymienione, tymi kosztami mogą być. W takim przypadku należy bowiem badać, czy dany koszt poniesiony został w celu uzyskania przychodu (zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu).

Podatnik, zaliczając dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów, winien więc wykazać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz to, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub że wydatek ten jest związany z konkretnym przedsięwzięciem gospodarczym. W tym celu każdorazowo wymagana jest ocena istnienia związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodów lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Zatem kosztami uzyskania przychodów będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w tym celu, nawet wówczas, gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty. Należy też przyjąć, że koszty związane z zachowaniem źródła przychodów to takie, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła w dalszym ciągu uzyskiwano, oraz aby takie źródło w ogóle dalej mogło istnieć. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać te koszty, które zostały poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób gwarantujący bezpieczne jego funkcjonowanie. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu niedopuszczenia do utraty źródła przychodów w przyszłości. Ponadto, konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań lub sprzecznych z prawem działań podatnika.

Jak stanowi art. 23 ust. 1 pkt 54 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat (kosztów) powstałych w wyniku utraty dokonanych przedpłat (zaliczek, zadatków) w związku z niewykonaniem umowy.

W przypadku niewykonania umowy, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 54 ww. ustawy, kosztem uzyskania przychodów nie będą straty (koszty) powstałe w wyniku utraty dokonanych przedpłat (zaliczek, zadatków). Zakaz zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów utraconych przedpłat (zaliczek, zadatków) odnosi się do tej strony umowy, która utraciła przedpłatę. Bez znaczenia pozostaje przy tym fakt, która ze stron umowy nie wykonała umowy, bądź wykonała ją nienależycie.

Powyższe potwierdził NSA w wyroku z 23 września 2008 r. sygn. akt II FSK 867/07, orzekając:

Nie można podzielić zarzutów skargi co do błędnej wykładni i niewłaściwego zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 56 u.p.d.o.p. (przepis analogiczny do art. 23 ust. 1 pkt 54 PDOFizU – przyp. autorów). (…). Wbrew wywodom skarżącego z treści przepisu nie wynika, że ustawodawca zastosowanie tej normy prawnej wiąże z ustaleniem, z jakiej przyczyny i z czyjej winy nie nastąpiło wykonanie umowy i w konsekwencji nastąpiła utrata zaliczki. O uznaniu za koszt podatkowy zaliczki decyduje uznanie za taki koszt wydatków związanych z zobowiązaniem, którego ta zaliczka dotyczy. Skoro zobowiązanie nie zostało wykonane i zaliczka przepadła nie może ona zgodnie z omawianym przepisem stanowić kosztu uzyskania przychodu”. [patrz Komentarz J. Marciniuk (red.), Podatek dochodowy od osób fizycznych. Komentarz. Wyd. 18, Warszawa 2017].

Jeżeli podmiot gospodarczy, w ramach wykonywanej działalności, zobowiązuje się do wykonania określonego świadczenia, to na mocy przepisów Kodeksu cywilnego w umowie mogą zostać określone przedpłata, zaliczka lub zadatek na poczet ceny uzgodnionej w umowie. Podatnik, który w wyniku niewywiązania się przez kontrahenta ze zobowiązania stracił kwoty wpłacone na poczet ceny, nie może zaliczyć ich do kosztów uzyskania przychodów. Ryzyko prowadzonej działalności gospodarczej ponosi podatnik i nie ma możliwości przenoszenia tego ryzyka na budżet państwa w postaci zmniejszenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym, poprzez zaliczenie w koszty zapłaconych zaliczek na poczet zawartej umowy.

Ponadto, podatnik nie może bezkrytycznie kwalifikować do kosztów uzyskania przychodów wszelkich strat powstałych w gospodarce środkami obrotowymi, będących następstwem jego niewłaściwego lub nieracjonalnego działania. Wyjątkiem będą jedynie nieprzewidywalne sytuacje, których uniknięcie było niemożliwe, pomimo podjęcia wszelkich koniecznych działań w celu ich zapobieżenia. Ze względu na różnorodność występujących sytuacji, zaliczenie strat do kosztów uzyskania przychodów powinno być każdorazowo oceniane indywidualnie w aspekcie:

  • całokształtu prowadzonej działalności gospodarczej,
  • okoliczności, które spowodowały powstanie straty,
  • formy udokumentowania straty,
  • podjętych działań zabezpieczających.

Strata jest następstwem zdarzeń losowych i nie wynika z celowego działania danego podmiotu. Strata, która jest wynikiem braku staranności, bądź nieracjonalnego działania podatnika - nawet jeśli mieści się w normach ustalonych przez daną jednostkę gospodarczą - nie powinna być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów. To na podatniku spoczywa obowiązek zachowania należytej staranności, aby strata w ogóle nie powstała. Nie może być ona skutkiem działań lub zaniedbań podatnika. Wydatek, który jest wynikiem przestępczej działalności nie może powstać z winy podatnika, jako wynik jego niedbalstwa lub naruszenia przepisów, bądź braku nadzoru. Jakiekolwiek zawinienie ze strony podatnika przez niezachowanie staranności wymaganej w danych warunkach, niedopełnienie obowiązków ciążących na podatniku w celu uniknięcia szkody - uniemożliwia przyjęcie, że powstała szkoda stanowi wydatek o charakterze losowym. W sytuacji, gdy wydatek będący wynikiem działalności przestępczej powstał na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia dla starannie działającego przedsiębiorcy, niezawiniony przez niego - może stanowić koszt uzyskania przychodów.

Jak wynika z treści wniosku Spółka jawna, w której jest Pan wspólnikiem, w 2012 r. realizowała projekt unijny, którego celem było wybudowanie budynku dziewiarni. Firma budowlana, która realizowała inwestycję w latach 2012 – 2013, pobrała zaliczki udokumentowane dowodami KP na łączną kwotę xxx xxx zł. Budynek dziewiarni został zrealizowany i przyjęty do użytkowania w marcu 2015 r. i stanowi środek trwały Spółki. Po zakończeniu poszczególnych etapów budowy wystawiane były faktury, które opłacane były przelewami, bez pomniejszenia wpłat o wcześniej wpłacone zaliczki. W efekcie powstała u wspólników Spółki nadpłata w kwocie xxx xxx zł, która nie została zwrócona. Sprawa trafiła do Sądu, który w 2019 r. wydał wyrok zobowiązujący dłużnika do zapłaty na rzecz Spółki nadpłaconej kwoty. Wyrok nie został wykonany. Postępowania egzekucyjne prowadzone były dwukrotnie i dwukrotnie zostały umorzone na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 Kodeksu postępowania cywilnego. W lutym 2019 r. zapadł wyrok, w którym Sąd Okręgowy zasądził do zapłaty przez dłużnika na rzecz Spółki jawnej kwoty zapłaconych zaliczek. Ponadto, w listopadzie 2019 r. został doręczony przez Sąd Okręgowy tytuł wykonawczy na zapłatę wskazanej kwoty przez dłużnika. W marcu 2024 r. Spółka otrzymała z Sądu Rejonowego - postanowienie o planie spłat upadłego dłużnika na rzecz Spółki jawnej. Razem upadły ma zapłacić na rzecz Spółki kwotę xx xxx zł. Do chwili obecnej została zapłacona kwota xx xxx zł. Należności wynikające z zapłaconych zaliczek nie uległy przedawnieniu, zgodnie z Kodeksem cywilnym. W czasie zapłaty zaliczek na poczet realizacji inwestycji, jak również obecnie przychody z działalności opodatkowane są podatkiem liniowym. Koszty w Spółce jawnej, w której jest Pan wspólnikiem, były i są rozliczane metodą uproszczoną, tj. w dacie poniesienia kosztu.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie art. 22 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione, z zastrzeżeniem ust. 5, 6 i 10.

W myśl art. 22 ust. 5 ww. ustawy:

U podatników prowadzących księgi rachunkowe koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 5a i 5b.

Przepis ten ustanawia ogólną regułę, w myśl której koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione.

Stosownie do treści art. 22 ust. 6 powyższej ustawy:

Zasady określone w ust. 5-5c, z zastrzeżeniem ust. 6b, mają zastosowanie również do podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów, pod warunkiem że stale w każdym roku podatkowym księgi te będą prowadzone w sposób umożliwiający wyodrębnienie kosztów uzyskania przychodów odnoszących się tylko do tego roku podatkowego.

Zgodnie z art. 22 ust. 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w przypadku podatników, o których mowa w ust. 6, z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.

Biorąc pod uwagę przytoczone regulacje podnieć należy, że u podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów wydatki, które w myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowią koszt podatkowy, co do zasady muszą być zaewidencjonowane w tej księdze w roku podatkowym, w którym zostały poniesione, nawet jeśli dotyczą przychodów przyszłych lat. Przy czym, za dzień poniesienia kosztu u tych podatników uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu. Ponadto, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Natomiast zasady prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z 23 grudnia 2019 r. (Dz. U. poz. 2544) w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, dalej: „rozporządzenie”.

W myśl § 16 rozporządzenia:

1)Zakup materiałów podstawowych oraz towarów handlowych jest wpisywany do księgi 7, niezwłocznie po ich otrzymaniu, najpóźniej przed przekazaniem do magazynu, przerobu lub sprzedaży.

2)Zapisów dotyczących pozostałych wydatków dokonuje się, z zastrzeżeniem § 19 i § 27 rozporządzenia, jeden raz dziennie, po zakończeniu dnia, nie później niż przed rozpoczęciem działalności w dniu następnym, z uwzględnieniem zasad określonych w art. 22 ustawy o podatku dochodowym.

Stosownie zaś do § 27 ust. 1 rozporządzenia:

W razie prowadzenia księgi przez biuro rachunkowe zapisy są dokonywane w porządku chronologicznym na podstawie dowodów, o których mowa w § 11-15 rozporządzenia oraz sum miesięcznych przychodów wynikających z ewidencji, o której mowa w § 7 ust. 1 rozporządzenia, lub danych wynikających z zestawienia, o którym mowa w § 19 ust. 2 rozporządzenia, przekazywanych przez podatnika zgodnie z postanowieniami umowy, w czasie zapewniającym prawidłowe i terminowe rozliczenia z budżetem, lecz nie później niż do dnia 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni.

Wobec powyższego, dowód stanowiący podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu uzyskania przychodu może być zaksięgowany (ujęty) w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w miesiącu, w którym został otrzymany/wystawiony przez podatnika. Powinno to nastąpić do końca roku podatkowego, w którym zgodnie z art. 22 ust. 4, koszt ten może być potrącony.

Mając na względzie cytowane wyżej przepisy, na tle przedstawionego opisu sprawy, stwierdzić należy, że skoro:

  • utrata dokonanych zaliczek nastąpiła w związku z wykonaniem umowy przez firmę budowlaną, a
  • powstała strata finansowa (związana z niezwróceniem zapłaconych zaliczek po zakończeniu i rozliczeniu inwestycji budowy budynku), wynika z podjęcia wszelkich koniecznych działań w celu jej zapobieżenia, jak również
  • wydatki na zapłatę zaliczek związanych z budową budynku dziewiarni (który obecnie stanowi środek trwały Spółki jawnej) zostały poniesione w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła,

to powstała strata finansowa, spełniając wymogi usankcjonowane w art. 22 ust. 1 w zw. z art.  23 ust. 1 pkt 54 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mogła stanowić koszt uzyskania przychodów prowadzonej w formie Spółki jawnej działalności gospodarczej. Przy czym, w związku z tym, że koszty uzyskania przychodów w Spółce jawnej, w której jest Pan wspólnikiem, były i są rozliczane metodą uproszczoną, tj. w dacie poniesienia kosztu, to stosownie do art. 22 ust. 4 w zw. art. 22 ust. 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość przedmiotowej straty finansowej (zapłaconych zaliczek) winna zostać rozliczona w kosztach podatkowych Spółki, w okresie, w którym realizowana była inwestycja budowy budynku. Tym samym, zapłacone zaliczki winny być rozliczone i zaksięgowane (ujęte) w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w miesiącu, w którym zostały wystawione faktury kończące poszczególne etapy budowy budynku.

W konsekwencji powyższych rozważań stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie nie może Pan w kosztach podatkowych 2024 r. rozliczyć wartości przedmiotowej straty finansowej proporcjonalnie do posiadanego udziału w zysku Spółki jawnej.

Wobec powyższego, Pana stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji dokonałem wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego nie przeprowadzam postępowania dowodowego, lecz opieram się jedynie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Przedmiotowa interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pana zapytania. Inne kwestie wskazane w opisie sprawy nie podlegały ocenie.

Końcowo wskazuję, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są wyłącznie na pisemny wniosek zainteresowanego i tylko w jego indywidualnej sprawie, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. Niniejsza interpretacja dotyczy zatem tylko Pana, nie wywołuje skutków prawnych dla pozostałych wspólników Spółki jawnej.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).