Interpretacja indywidualna z dnia 2 października 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-1.4011.398.2024.1.AK
Temat interpretacji
Opodatkowanie sprzedaży nieruchomości.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
24 lipca 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 19 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Dnia 14 października 2013 r. przed notariuszem została zawarta umowa darowizny pomiędzy O, B (rodzice Wnioskodawczyni), R (Wnioskodawczyni) i A. (obecnie (…) po mężu) (dalej: „Umowa Darowizny”). Na skutek zawartej Umowy Darowizny Wnioskodawczyni weszła w posiadanie następujących działek na współwłasność z siostrą, A oraz wujem, S:
a)½ działki nr 3 o powierzchni 0,1489 ha,
b)¼ działki nr 5 o powierzchni 0,8802 ha,
c)¼ działki nr 7 o powierzchni 0,0284 ha,
d)¼ działki nr 1 o powierzchni 0,0092 ha,
e)¼ działki nr 2 o powierzchni 0,1694 ha,
f)¼ działki nr 6 o powierzchni 0,3753 ha,
g)¼ działki nr 8 o powierzchni 0,0382 ha,
h)¼ działki nr 4 o powierzchni 0,0647 ha,
i)¼ działki nr 6 o powierzchni 0,5880 ha.
Działki o numerach 7, 2, 6 oraz 4 stały się jedną Nieruchomością i zostały objęte jedną księgą wieczystą nr (…) (dalej: „Nieruchomość”).
Udział Wnioskodawczyni we współwłasności Nieruchomości kształtował się w następujący sposób:
a)¼ działki nr 7 o powierzchni 0,0284 ha, tj. 0,0071 ha,
b)¼ działki nr 2 o powierzchni 0,1694 ha, tj. 0,04235 ha,
c)¼ działki nr 6 o powierzchni 0,3753 ha, tj. 0,093825 ha,
d)¼ działki nr 4 o powierzchni 0,0647 ha, tj. 0,016175 ha,
łącznie: 0,15945 ha.
Następnie współwłaściciele, tj. Wnioskodawczyni, siostra Wnioskodawczyni oraz wuj Wnioskodawczyni postanowili dokonać zniesienia współwłasności tej Nieruchomości.
Dnia 21 czerwca 2023 r. przed notariuszem została zawarta umowa zniesienia współwłasności, na mocy której Nieruchomość została podzielona w następujący sposób:
a)nieruchomość utworzoną z działki nr 5 o powierzchni 0,0284 ha oraz działki nr 2 o powierzchni 0,1694 ha na współwłasność po ½ części otrzymała Wnioskodawczyni wraz z siostrą,
b)nieruchomość utworzoną z działki nr 4 o powierzchni 0,0647 ha na wyłączną własność otrzymał wuj Wnioskodawczyni,
c)nieruchomość utworzoną z działki nr 6 o powierzchni 0,3753 ha na współwłasność otrzymała:
a.Wnioskodawczyni w udziale 6055/37530 części,
b.siostra Wnioskodawczyni w udziale 6055/37530 części,
c.wuj Wnioskodawczyni w udziale 25420/37530 części (dalej: „Umowa zniesienia współwłasności”).
W konsekwencji, po zniesieniu współwłasności, Wnioskodawczyni była w posiadaniu:
a)½ działki nr 7 o powierzchni 0,0284 ha, tj. 0,0142 ha,
b)½ działki nr 2 o powierzchni 0,1694 ha, tj. 0,0847 ha,
c)6055/37530 działki nr 6 o powierzchni 0,3753 ha, tj. 0,06055 ha,
łącznie: 0,15945 ha, tj. tyle samo ile przed zniesieniem współwłasności.
Zniesienie współwłasności nastąpiło bez spłat i dopłat. Należy również wskazać, że wszystkie działki składające się na dzieloną Nieruchomość znajdują się w bezpośrednim sąsiedztwie i na dzień zniesienia współwłasności wykazywały w zasadzie jednakową wartość w przeliczeniu na powierzchnię:
a)działka nr 7 – (...) zł (co daje wartość (...) zł w przeliczeniu na 1ha),
b)działka nr 2 – (...) zł (co daje wartość (...) zł w przeliczeniu na 1ha),
c)działka nr 4 – (...) zł (co daje wartość (...) zł w przeliczeniu na 1ha),
d)działka nr 6 – (...) zł (co daje wartość (...) zł w przeliczeniu na 1ha).
Również porównanie wartości udziału Wnioskodawczyni przed zniesieniem współwłasności Nieruchomości, jak i po zniesieniu współwłasności wskazuje, że w niniejszej sprawie nie doszło do nabycia ponad posiadany przed zniesieniem współwłasności udział.
numer działki |
wartość całej działki |
wartość udziału Wnioskodawczyni przed zniesieniem współwłasności |
wartość udziału Wnioskodawczyni po zniesieniu współwłasności |
7 |
(...) zł |
(...) zł |
(...) zł |
2 |
(...) zł |
(...) zł |
(...) zł |
4 |
(...) zł |
(...) zł |
- zł |
6 |
(...) zł |
(...) zł |
(...) zł |
suma: |
(...) zł |
(...)zł |
W świetle powyższego należy uznać, że w wyniku zniesienia współwłasności Wnioskodawczyni nie weszła w posiadanie rzeczy o wartości przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przysługiwał jej przed zniesieniem współwłasności.
Dalej, dnia 10 sierpnia 2023 r. Wnioskodawczyni oraz jej siostra dokonały sprzedaży nieruchomości utworzonej z działki nr 7 o powierzchni 0,0284 ha oraz działki nr 2 o powierzchni 0,1694 ha stanowiącej ich współwłasność z siostrą, która to nieruchomość była objęta w dniu sprzedaży księgą wieczystą numer (…) (dalej: „Sprzedaż”).
Sprzedaż nie nastąpiła w wykonaniu działalności gospodarczej.
Pytanie
Czy Sprzedaż stanowi źródło przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit a) Ustawy o PIT i w konsekwencji czy dochód z tej Sprzedaży podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a Wnioskodawczyni zobowiązana jest do złożenia zeznania podatkowego PIT-39 i zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu?
Pani stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawczyni, Sprzedaż nie będzie stanowiła źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) Ustawy o PIT, ponieważ nie nastąpiła w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a za datę nabycia działek będących przedmiotem Sprzedaży w rozumieniu tego przepisu należy uznać 2013 r. (Umowa Darowizny), co oznacza, że od nabycia przedmiotu Sprzedaży do dnia Sprzedaży upłynęło więcej niż 5 lat. W konsekwencji dochód ze Sprzedaży nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana jest do złożenia zeznania podatkowego PIT-39 i zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawczyni
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d)innych rzeczy,
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
Zgodnie z art. 210 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 z późn. zm., dalej: „KC”), każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić. W myśl art. 211 KC każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.
W tym miejscu należy wskazać, że co do zasady zniesienie współwłasności jest formą nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT tylko wówczas, gdy - w wyniku tego zniesienia - podatnik otrzymuje nieruchomość/udział w nieruchomości, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału, jaki pierwotnie mu przysługiwał.
Powyższe zostało jednoznacznie potwierdzone przez zarówno orzecznictwo sądów administracyjnych, jak i rozstrzygnięcia organów podatkowych.
Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 8 marca 2023 r., sygn. akt II FSK 1452/22 „Zagadnienie zniesienia współwłasności, jako formy nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f., jak słusznie stwierdził sąd pierwszej instancji było przedmiotem rozważań Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z 18 grudnia 2014 r., sygn. akt II FSK 2836/12 stwierdził, że co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia współwłasności podatnik otrzymuje nieruchomość (udział w nieruchomości), której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał. Zatem, zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy tylko wówczas, jeżeli mieści się w ramach udziału, jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbyło się bez spłat i dopłat. Za datę nabycia nieruchomości - w przypadku jej sprzedaży, która przypadła danej osobie w wyniku zniesienia współwłasności, należy zatem przyjąć datę jej pierwotnego nabycia, ale tylko wówczas, gdy wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości mieści się w udziale, jaki przysługiwał jej przed dokonaniem tej czynności oraz zniesienie współwłasności nastąpiło bez spłat i dopłat. Natomiast, jeżeli udział danej osoby ulega powiększeniu (nawet bez spłat i dopłat) to traktowany jest w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. Tak więc co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia podatnik otrzymuje nieruchomość (udział w nieruchomości), której (którego) wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał. Jeżeli zatem, w drodze zniesienia współwłasności współwłaściciel nabywa nieruchomości lub prawa ponad udział, który uprzednio posiadał to nabycie w drodze zniesienia współwłasności, w części przekraczającej posiadany udział, należy traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. Innymi słowy, jeżeli przy dokonaniu zniesienia współwłasności wystąpiło przysporzenie majątku ponad udział posiadany przed dokonaniem tej czynności oznacza to, że dla udziału w nieruchomości lub prawie nabytego w drodze zniesienia współwłasności ponad pierwotnie posiadany udział, dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności.”
Również w wyroku z dnia 3 kwietnia 2014 r., sygn. akt II FSK 984/12, Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że „Zniesienie współwłasności, w skład której wchodzi prawo własności nieruchomości może nastąpić w ten sposób, że każdy z współwłaścicieli nabędzie część nieruchomości lub też prawo własności którejś z nieruchomości, przy czym wartość tej rzeczy nie będzie przekraczała wartości udziału, a zatem nie powstanie obowiązek zapłaty dopłaty lub spłaty. Wówczas podmiot ten, pomimo uzyskania prawa własności nieruchomości, nie zwiększy swych aktywów majątkowych. Stąd też nie nabywa nieruchomości w rozumieniu określonym w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a u.p.d.o.f. Odmienna sytuacja zachodzi wtedy, gdy podział majątku wspólnego następuje poprzez przyznanie współwłaścicielowi nieruchomości o wartości przekraczającej jego udział we współwłasności. Wówczas należy wyrównać udziały poprzez dopłatę lub spłatę. Zatem następuje wzrost aktywów majątku. W tej części bowiem, w której przyznana na wyłączną własność nieruchomość przekracza wartość udziału w majątku wspólnym, podmiot musi zapłacić odpowiednią kwotę tytułem wyrównania udziałów w postaci dopłaty pieniężnej. W tym zakresie niewątpliwie podatnik nabywa prawo własności nieruchomości w rozumieniu analizowanego przepisu. Reasumując należy stwierdzić, że przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a in fine u.p.d.o.f. należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika. (wyrok NSA z 3 listopada 2009 r., sygn. akt II FSK 1489/08. www.orzecznictwo.nsa.gov.pl).”
Tożsame stanowisko zajął m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w wyroku z dnia 24 sierpnia 2022 r., sygn. akt I SA/Op 124/22.
Podobne stanowisko zajmuje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydawanych przez siebie interpretacjach indywidualnych:
a)w interpretacji indywidualnej z dnia 26 czerwca 2024 r., znak: 0113-KDIPT2-2.4011.378.2024.2.DA Dyrektor KIS wskazał, że: „Za datę nabycia nieruchomości lub prawa - w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku działu spadku lub zniesienia współwłasności, należy przyjąć więc datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku działu spadku lub zniesienia współwłasności mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz dział spadku lub zniesienia współwłasności zostały dokonane bez spłat i dopłat. Powyższe potwierdza brzmienie art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a- c), odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku. Natomiast gdy w wyniku działu spadku lub zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.”;
b)w interpretacji indywidualnej z dnia 14 czerwca 2024 r., znak: 0113-KDIPT2-2.4011.344.2024.2.ACZ Dyrektor KIS uznał, że: „Biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku dokonanego podziału majątku wspólnego, działu spadku lub zniesienia współwłasności, jeśli:* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty, lub* wartość rzeczy mieści się w udziale, jaki przysługiwał tej osobie w majątku wspólnym. Jeżeli więc spełnione są wymienione wyżej warunki, dział spadku lub zniesienie współwłasności nieruchomości nie może być rozpatrywane w kategoriach nabycia. Natomiast wszelkie przypadki gdy udział danej osoby ulega powiększeniu nawet gdy następuje nieodpłatnie (bez spłat i dopłat), traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak też stan jej majątku osobistego.”;
c)w interpretacji indywidualnej z dnia 2 lipca 2024 r., znak: 0115-KDWT.4011.39.2024.1.KGD, Dyrektor KIS wyjaśnił, że: „Co do zasady zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy - w wyniku tego zniesienia - podatnik otrzymuje nieruchomość/udział w nieruchomości, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału, jaki pierwotnie mu przysługiwał. Podobne wnioski wynikają z ukształtowanej już linii orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego, zgodnie z którą nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku dokonanego zniesienia współwłasności, jeśli: 1) podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty, lub 2) wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki przysługiwał tej osobie we współwłasności. W konsekwencji, nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego w drodze zniesienia współwłasności (nawet bez spłat lub dopłat) w części przekraczającej dotychczasowy udział w nieruchomości stanowi, w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego w tym udziale, który przekracza udział dotychczas posiadany. Wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem majątkowym. Bezsprzeczne jest, że udział jaki otrzymuje współwłaściciel powyżej swojego dotychczasowego udziału był własnością pozostałych współwłaścicieli. Taką sytuację należy więc traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W sprawie będącej przedmiotem wniosku kluczowe jest ustalenie, kiedy nastąpiło faktyczne nabycie przez Panią poszczególnych udziałów w nieruchomości. Użyty w ww. przepisie termin „nabycie” oznacza każde uzyskanie tytułu własności (nabycie własności) lub każde uzyskanie określonego prawa (nabycie prawa) bez względu na fakt czy jest to nabycie w części ułamkowej, czy w całości. Poprzez „nabycie” należy rozumieć każde zwiększenie aktywów podatnika.”;
d)w interpretacji indywidualnej z dnia 15 maja 2024 r., znak: 0113-KDIPT2-2.4011.94.2024.3.EC, Dyrektor KIS podkreślił, że: „o tym, czy w wyniku zniesienia współwłasności doszło do nowego nabycia ponad wcześniej posiadany udział decyduje porównanie wartości tych nieruchomości, a nie ich powierzchni. Może się zdarzyć, że większą wartość będzie miała nieruchomość o mniejszej powierzchni. Tak więc, co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia współwłasności podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał. Zatem, jeżeli przy dokonaniu zniesienia współwłasności wystąpiło przysporzenie majątku ponad posiadany udział przed zniesieniem współwłasności oznacza to, że dla części udziału w nieruchomości nabytego w drodze zniesienia współwłasności dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności. Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku zniesienia współwłasności jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku zniesienia współwłasności, jeżeli: - podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub - wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki współwłaścicielowi przysługuje w rzeczy wspólnej. Jeżeli więc spełnione są wymienione wyżej warunki, zniesienie współwłasności nieruchomości nie może być rozpatrywane w kategoriach nabycia. W takiej sytuacji za datę jej nabycia uznać należy datę pierwotnego nabycia udziału we współwłasności nieruchomości. Jeżeli jednak na skutek dokonanego podziału nieruchomości lub zniesienia współwłasności przysługujący danej osobie udział ulega powiększeniu lub też towarzyszą mu spłaty i dopłaty wówczas czynność ta skutkuje nabyciem ponad dotychczas posiadany udział.”
Tożsame stanowisko Dyrektor KIS przedstawił również przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 12 czerwca 2024 r., znak: 0114-KDIP3-2.4011.359.2024.2.JK3, w interpretacji indywidualnej z dnia 17 maja 2024 r., znak: 0115-KDIT1.4011.147. 2024.2.MK, w interpretacji indywidualnej z dnia 17 maja 2024 r., znak: 0114-KDIP3-2.4011.114.2024.4.MT, w interpretacji indywidualnej z dnia 9 maja 2023 r., znak: 0112-KDIL2-1.4011.227.2023.1.MKA, w interpretacji indywidualnej z dnia 22 marca 2023 r., znak: 0115-KDIT3.4011.52.2023.3.KP.
Z powyżej przywołanych przepisów oraz orzecznictwa jednoznacznie wynika, że jeżeli zniesieniu współwłasności nie towarzyszą spłaty ani dopłaty oraz wartość rzeczy otrzymanej w wyniku zniesienia współwłasności mieści się w udziale, jaki przysługiwał w rzeczy wspólnej, to takiego zniesienia współwłasności nie można traktować w kategoriach nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT.
W konsekwencji w niniejszej sprawie sprzedaż działek niezależnie od tego czy zostały otrzymane przez Wnioskodawczynię na mocy Umowy Darowizny, czy w drodze zniesienia współwłasności nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit a) Ustawy o PIT, bowiem za datę nabycia tych działek w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit a) Ustawy o PIT należy uznać datę zawarcia Umowy Darowizny, tj. 14 października 2013 r., co oznacza, że od dnia nabycia do dnia sprzedaży (10 sierpnia 2023 r.) upłynęło więcej niż 5 lat. W przedmiotowym stanie faktycznym bowiem:
a)zniesienie współwłasności dotyczyło jednej Nieruchomości, dla której prowadzona była jedna księga wieczysta o numerze (…)
b)zniesieniu współwłasności Nieruchomości nie towarzyszyły spłaty ani dopłaty,
c)udział Wnioskodawczyni w Nieruchomości przed zniesieniem współwłasności wynosił 0,15945 ha, a po zniesieniu współwłasności 0,15945 ha, tj. dokładnie tyle samo,
d)wartość udziału Wnioskodawczyni w Nieruchomości przed zniesieniem współwłasności wynosiła (...) zł, a po zniesieniu współwłasności (...) zł, tj. dokładnie tyle samo.
Zatem, w wyniku zniesienia współwłasności nie doszło do nowego nabycia działek nr 7 i 2, a 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 lit. 8 Ustawy o PIT należy liczyć od końca 2013 r., tj. od końca roku kalendarzowego, w którym nieruchomość będącą przedmiotem Sprzedaży nabyła Wnioskodawczyni w drodze darowizny.
W świetle powyższego stwierdzić należy, że nienastępująca w wykonywaniu działalności gospodarczej, Sprzedaż dnia 10 sierpnia 2023 r. działek nr 7 i 2 wyodrębnionych z Nieruchomości po zniesieniu współwłasności nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT, ponieważ sprzedaż ta nastąpiła po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie. W konsekwencji, dochód ze Sprzedaży nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a Wnioskodawczyni nie jest obowiązana do złożenia zeznania podatkowego PIT-39 i zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Natomiast stosownie do art. 10 ust. 1 ww. ustawy:
Odrębnymi źródłami przychodów są określone w pkt 3 i 8 tego przepisu:
pkt 3 - pozarolnicza działalność gospodarcza,
pkt 8 - odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d) innych rzeczy,
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego nastąpi po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie stanowi ono źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
Zatem przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości nie powstanie, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:
-odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz
-zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie lub wybudowanie.
W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, co do zasady decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i sposób ich nabycia.
Aby stwierdzić, czy sprzedaż przez Panią nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, istotne jest ustalenie, czy jej odpłatne zbycie nastąpiło upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie.
Wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, a także nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również na podstawie jakiej czynności prawnej bądź zdarzenia prawnego może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.
Interpretacja pojęcia „nabycie” została przedstawiona w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 listopada 2009 r., sygn. akt II FSK 1489/08, w którym Sąd stwierdził, że aby ustalić, jaka czynność prawna wyznacza początek biegu pięcioletniego terminu należy odwołać się do regulacji zawartych w prawie cywilnym. Według Kodeksu cywilnego nabycie jest to uzyskanie prawa własności rzeczy. Zatem, aktywa majątkowe ulegają zwiększeniu. Przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.
Zgodnie z art. 155 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061):
Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.
Z kolei, w myśl art. 46 § 1 ustawy Kodeks cywilny:
Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Stosownie do art. 195 Kodeksu cywilnego:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
Art. 196 § 1 i § 2 ww. Kodeksu stanowi, że:
§ 1. Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
§ 2. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.
Zgodnie zaś z art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego:
Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.
Natomiast zgodnie z art. 211 ww. Kodeksu:
Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.
Art. 212 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego stanowi, że:
§ 1. Jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami gruntowymi.
§ 2. Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.
Zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy – w wyniku tego zniesienia – podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału, jaki pierwotnie mu przysługiwał.
Podobne wnioski wynikają z ukształtowanej już linii orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego, który twierdzi, że nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku zniesienia współwłasności, jeśli:
a)podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty, lub
b)wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku dokonanego podziału mieści się w wartości udziału, jaki przysługiwał tej osobie.
Zatem, zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy tylko wówczas, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbyło się bez spłat i dopłat. Za datę nabycia nieruchomości – w przypadku jej sprzedaży, która przypadła danej osobie w wyniku zniesienia współwłasności, należy zatem przyjąć datę jej pierwotnego nabycia, ale tylko wówczas gdy wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości mieści się w udziale, jaki przysługiwał jej przed dokonaniem tej czynności oraz zniesienie współwłasności nastąpiło bez spłat i dopłat. Natomiast, jeżeli udział danej osoby ulega powiększeniu (nawet bez spłat i dopłat) to traktowany jest w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. Tak więc co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia podatnik otrzymuje nieruchomość (udział w nieruchomości), której (którego) wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał. Jeżeli zatem, w drodze zniesienia współwłasności współwłaściciel nabywa nieruchomości lub prawa ponad udział, który uprzednio posiadał to nabycie w drodze zniesienia współwłasności, w części przekraczającej posiadany udział, należy traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, jeżeli przy dokonaniu zniesienia współwłasności wystąpiło przysporzenie majątku ponad udział posiadany przed dokonaniem tej czynności oznacza to, że dla udziału w nieruchomości lub prawie nabytego w drodze zniesienia współwłasności ponad pierwotnie posiadany udział, dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności.
O tym zaś czy udział uległ powiększeniu nie decyduje subiektywne odczucie dotychczasowego współwłaściciela bądź wielkość (powierzchnia) nieruchomości, lecz obiektywne kryteria odwołujące się do cen rynkowych udziałów przed i po dokonaniu zniesienia współwłasności.
Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że dnia 14 października 2013 r. przed notariuszem została zawarta umowa darowizny pomiędzy Pani rodzicami, Panią i Pani siostrą. Na skutek zawartej umowy darowizny weszła Pani w posiadanie następujących działek na współwłasność z siostrą, oraz wujem:
a)½ działki nr 3 o powierzchni 0,1489 ha,
b)¼ działki nr 5 o powierzchni 0,8802 ha,
c)¼ działki nr 7 o powierzchni 0,0284 ha,
d)¼ działki nr 1 o powierzchni 0,0092 ha,
e)¼ działki nr 2 o powierzchni 0,1694 ha,
f)¼ działki nr 6 o powierzchni 0,3753 ha,
g)¼ działki nr 8 o powierzchni 0,0382 ha,
h)¼ działki nr 4 o powierzchni 0,0647 ha,
i)¼ działki nr 6 o powierzchni 0,5880 ha.
Działki o numerach 7, 2, 6 oraz 4 stały się jedną Nieruchomością i zostały objęte jedną księgą wieczystą nr (…).
Pani udział we współwłasności Nieruchomości kształtował się w następujący sposób:
a)¼ działki nr 7 o powierzchni 0,0284 ha, tj. 0,0071 ha,
b)¼ działki nr 2 o powierzchni 0,1694 ha, tj. 0,04235 ha,
c)¼ działki nr 6 o powierzchni 0,3753 ha, tj. 0,093825 ha,
d)¼ działki nr 4 o powierzchni 0,0647 ha, tj. 0,016175 ha,
łącznie: 0,15945 ha.
Następnie współwłaściciele, tj. Pani, Pani siostra oraz Pani wuj postanowili dokonać zniesienia współwłasności tej Nieruchomości. Dnia 21 czerwca 2023 r. przed notariuszem została zawarta umowa zniesienia współwłasności, na mocy której Nieruchomość została podzielona w następujący sposób:
a)nieruchomość utworzoną z działki nr 7 o powierzchni 0,0284 ha oraz działki nr 2 o powierzchni 0,1694 ha na współwłasność po ½ części otrzymała Pani wraz z siostrą,
b)nieruchomość utworzoną z działki nr 4 o powierzchni 0,0647 ha na wyłączną własność otrzymał Pani wuj,
c)nieruchomość utworzoną z działki nr 6 o powierzchni 0,3753 ha na współwłasność otrzymała:
a.Pani w udziale 6055/37530 części,
b.Pani siostra w udziale 6055/37530 części,
c.Pani wuj w udziale 25420/37530 części.
W konsekwencji, po zniesieniu współwłasności, była Pani w posiadaniu:
a)½ działki nr 7 o powierzchni 0,0284 ha, tj. 0,0142 ha,
b)½ działki nr 2 o powierzchni 0,1694 ha, tj. 0,0847 ha,
c)6055/37530 działki nr 6 o powierzchni 0,3753 ha, tj. 0,06055 ha,
łącznie: 0,15945 ha, tj. tyle samo ile przed zniesieniem współwłasności.
Zniesienie współwłasności nastąpiło bez spłat i dopłat. Wszystkie działki składające się na dzieloną Nieruchomość na dzień zniesienia współwłasności wykazywały w zasadzie jednakową wartość. Suma wartości Pani udziałów przed zniesieniem współwłasności była równa sumie wartości udziałów po zniesieniu współwłasności i wynosiła (...) zł. Zatem w wyniku zniesienia współwłasności nie weszła Pani w posiadanie rzeczy o wartości przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przysługiwał Pani przez zniesieniem współwłasności. Dnia 10 sierpnia 2023 r. Pani oraz Pani siostra dokonały sprzedaży nieruchomości utworzonej z działki nr 7 o powierzchni 0,0284 ha oraz działki nr 2 o powierzchni 0,1694 ha stanowiącej współwłasność, która to nieruchomość była objęta w dniu sprzedaży księgą wieczystą numer (…). Sprzedaż nie nastąpiła w wykonaniu działalności gospodarczej.
Skoro jak wskazała Pani w opisie, przedmiotowe działki objęte były jedną księgą wieczystą i stanowiły jedną nieruchomość, ponadto żadna ze stron po zniesieniu współwłasności nie poniosła dodatkowych korzyści i/lub strat, a wartość rynkowa przed zniesieniem współwłasności i po jej zniesieniu była taka sama, uznać należy, że w wyniku zniesienia współwłasności opisanej we wniosku nieruchomości nie doszło do nowego nabycia przez Panią części nieruchomości. Zatem okres 5-letni, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy liczyć od końca 2013 r., tj. od końca roku kalendarzowego, w którym nabyła Pani udziały w sprzedanej nieruchomość.
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że odpłatne zbycie przez Panią ½ udziału w nieruchomości (działkach 7 i 2) nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż od dnia nabycia udziałów w nieruchomości upłynęło więcej niż 5 lat. W konsekwencji dochód ze sprzedaży nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, i nie jest Pani zobowiązana jest do złożenia zeznania podatkowego PIT-39 i zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego przedstawionego przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.
Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).