Możliwość zastosowania zwolnienia od podatku dochodowego wynikającego z treści art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - wydatki na własne cele mieszkaniowe.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 sierpnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 28 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 9 września 2024 r. (wpływ). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

(...) 2022 r. na podstawie umowy darowizny Rep. A nr (...) nabył Pan od swojej mamy Pani A.A nieruchomość w postaci zabudowanych nieruchomości rolnych:

–działki rolnej w obrębie X, gmina (...), oznaczonej na mapie i w rejestrze gruntów jako działka nr 1/1 o pow. (...) ha, opisanej w księdze wieczystej (...), oznaczonej symbolami Br-R i R (grunty rolne zabudowane i grunty orne), V klasa ziemi;

–zabudowanej działki rolnej w obrębie X, gmina (...), oznaczonej na mapie i w rejestrze gruntów jako działka nr 1/2 o pow. (...) ha, opisanej w księdze wieczystej (...), oznaczonej symbolami Br-R, Ls, Ps i R (grunty rolne zabudowane, lasy, pastwiska trwałe i grunty orne), V klasa ziemi.

Po upływie kilku miesięcy okazało się, że całą powyżej opisaną nieruchomość chce nabyć Przedsiębiorstwo (...).

Po przeprowadzonych rozmowach z przedstawicielami spółki i uzgodnieniu ceny, podjął Pan zamiar sprzedaży działki. W tym roku chciałby Pan sfinalizować transakcję, tj. sprzedać ww. nieruchomość.

Powyższe oznacza, że zbycie nieruchomości nastąpiłoby przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie ww. nieruchomości.

Nie prowadzi Pan jakiejkolwiek działalności gospodarczej. Jest zatrudniony na umowę o pracę. Planowane zbycie nieruchomości nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej.

Całość środków, uzyskanych ze sprzedaży ww. nieruchomości, planuje Pan przeznaczyć na zakup na własne cele mieszkaniowe udziału w domu, stanowiącego własność Pana mamy, który jest zlokalizowany przy ul. Y1, (...) Z.

Powyższe oznacza, że zakup udziału nastąpi w terminie trzech lat, który jest liczony od końca roku podatkowego, w którym sprzeda Pan ww. nieruchomość.

Aktualnie mieszka Pan w mieszkaniu przy ul. B1 w Z. Nadmienia Pan, że jestem właścicielem także innego mieszkania położonego przy ul. C1 w Z.

Nie jest Pan w stanie określić, kiedy mógłby się przeprowadzić do domu, którego udziały planuje nabyć.

Uzupełnienie wniosku

W uzupełnieniu wniosku podaje Pan m.in., że:

–Mieszkanie położone przy ul. C1 w Z wynajmowane jest w ramach umowy najmu okazjonalnego (ryczałt 8,5%).

–Dom przy ul. B1 w Z, którego udziały planuje Pan nabyć, znajduję się w bardzo złym stanie technicznym. Został on wybudowany na początku lat 80-tych i wymaga kapitalnego remontu. Razem ze swoją mamą Panią A.A planują Państwo gruntowny remont oraz przebudowę tego domu. Co istotne dla tej sprawy, nieruchomość ta objęta jest (...). Mając na uwadze powyższe okoliczności, nie może Pan nawet rozpocząć planowania remontu i przebudowy domu. Tym samym, nie jest Pan w stanie określić, kiedy mógłby się przeprowadzić do domu, którego udział planuje Pan nabyć. Obecnie nieruchomość nie nadaje się do zamieszkania. Konieczna jest wymiana praktycznie wszystkich instalacji sanitarnych, jak również przeprowadzenie gruntownego remontu. Do zakończenia planowanych prac remontowo-budowlanych nie ma Pan możliwości zamieszkania w tej nieruchomości.

–Sformułowanie „Nasza interpretacja” zawarte we wniosku oznacza Pana stanowisko w sprawie, które nie ulega zmianie.

Pytanie

W uzupełnieniu wniosku sformułował Pan następujące pytanie.

Czy w świetle opisanego przez Pana stanu faktycznego ma zastosowanie zwolnienie od podatku dochodowego wynikającego z treści art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tak jak opisał Pan to w swoim stanowisku w sprawie?

Pana stanowisko w sprawie

Przedstawiając własne stanowisko podaje Pan, że w związku z nabyciem udziału w powyżej opisanym domu planuje Pan złożyć do właściwego urzędu skarbowego PIT-39, ponieważ uważa, że powyżej opisany stan faktyczny (zakup udziału w domu na własne cele mieszkaniowe) zwalnia Pana od opodatkowania powyżej opisanej transakcji sprzedaży działki w trybie art. 30e ust. 1 o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 10% podstawy obliczenia podatku.

Powyższe wynika z tego, że według Pana oceny w opisanej sytuacji ma zastosowanie zwolnienie od podatku dochodowego wynikające z treści art. 21 ust. 1 pkt 131 wymienionej ustawy:

Dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast w myśl art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy:

Wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Na podstawie art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a) cytowanej ustawy:

Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

– położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej,

Stosownie do art. 21 ust. 25a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wydatki, o których mowa w ust. 25 pkt 1lit. a-c, uznaje się za wydatki poniesione na cele mieszkaniowe, jeżeli przez upływem okresu, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, nastąpiło nabycie własności rzeczy lub praw wymienionych w ust. 25 pkt 1 lit. a-c, w związku z którymi podatnik poniósł wydatki na nabycie.

Jak stanowi art. 21 ust. 28 powołanej na wstępie ustawy:

Za wydatki, o których mowa w ust. 25, nie uważa się wydatków poniesionych na:

1)nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub

2)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części

- przeznaczonych na cele rekreacyjne.

Z treści art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że główną okolicznością decydującą o jego zastosowaniu jest przeznaczenie przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i określonych praw majątkowych nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym zostało ono dokonane, na własne cele mieszkaniowe. Cele te zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a ww. ustawy obejmują m.in. nabycie udziału w lokalu mieszkalnym.

Ustawodawca w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazał, że przychód ze sprzedaży ma zostać wydatkowany na „własne cele mieszkaniowe”. Przy obliczaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania można więc uwzględnić tylko takie wydatki, które poniesione zostały na zaspokojenie „własnych” potrzeb mieszkaniowych podatnika. Omawiane zwolnienie jest normą celu społecznego – w zamierzeniach ustawodawcy realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych obywateli.

Zwolnieniem tym nie są zatem objęte dochody ze sprzedaży nieruchomości i praw w przypadku przeznaczenia przychodu na nabycie innych nieruchomości lub praw w sytuacji, gdy czynności te wskazują np. na działanie o charakterze zarobkowym, inwestycyjnym lub innym niewskazującym na działanie ukierunkowane na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.

Wskazując jako cel mieszkaniowy ustawa nie określa kiedy i jak długo podatnik powinien mieszkać w nabytej nieruchomości mieszkalnej, aby zrealizował cel mieszkaniowy. Tym samym brak jest podstaw do uznania, że podatnik nie realizuje celu mieszkaniowego w przypadku, gdy nabył nieruchomość mieszkalną, aby w niej zamieszkać, ale – z określonych powodów – zamieszka w nim po upływie pewnego czasu. W każdym jednak przypadku konieczne jest, aby podatnik nabył nieruchomość w celu realizacji własnych celów mieszkaniowych, a nie w innych celach. Ocena spełnienia tego warunku każdorazowo wymaga uwzględnienia indywidualnej sytuacji danego podatnika.

Z opisu sprawy wynika, że:

–(...) 2022 r. na podstawie umowy darowizny nabył Pan od swojej mamy nieruchomość w postaci zabudowanych nieruchomości rolnych, którą następnie w tym roku chciałby sprzedać.

–Środki finansowe ze sprzedaży opisanej we wniosku nieruchomości zamierza Pan przeznaczyć na nabycie udziału w domu należącym do Pana mamy. Przy czym nie jest Pan w stanie określić kiedy się Pan przeprowadzi do domu po nabyciu w nim udziału. Dom, którego udziały planuje Pan nabyć, znajduję się w bardzo złym stanie technicznym. Został on wybudowany na początku lat 80-tych i wymaga kapitalnego remontu. Razem ze swoją mamą planuje Pan gruntowny remont oraz przebudowę tego domu. Co istotne dla tej sprawy, nieruchomość ta objęta jest (...). Mając na uwadze powyższe okoliczności, nie może Pan nawet rozpocząć planowania remontu i przebudowy domu. Tym samym, nie jest Pan w stanie określić, kiedy mógłby się przeprowadzić do domu, którego udział planuje Pan nabyć. Obecnie nieruchomość nie nadaje się do zamieszkania. Konieczna jest wymiana praktycznie wszystkich instalacji sanitarnych, jak również przeprowadzenie gruntownego remontu. Do zakończenia planowanych prac remontowo-budowlanych nie ma Pan możliwości zamieszkania w tej nieruchomości.

–Jest Pan właścicielem dwóch lokali mieszkalnych. W jednym aktualnie mieszka, a drugi wynajmowany jest w ramach najmu okazjonalnego.

Na tle dokonanego opisu sprawy wątpliwości Pana budzi kwestia czy w ww. przypadku ma Pan prawo do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dla oceny, czy w Pana przypadku nabycie mieszkania będzie wydatkiem na cele mieszkaniowe, istotne jest więc rozważenie znaczenia pojęcia „mieszkać”, „cel mieszkaniowy” oraz odniesienie tego do opisanej przez Pana sytuacji.

Mieszkać to „zajmować jakieś pomieszczenie i traktować je jako główne miejsce swojego pobytu” (Słownik języka polskiego – PWN; https://sjp.pwn.pl/). Mieszkanie gdzieś to stan o określonej trwałości czasowej. Miejsce zamieszkania to nie tylko miejsce, w którym się fizycznie przebywa, ale także miejsce, które jest „bazą” życia osobistego.

Na podstawie okoliczności sprawy nie można uznać, że nabędzie Pan udział w domu w celu realizacji Pana celów mieszkaniowych. Jak sam Pan podaje dom nie nadaje się do zamieszkania. Nie jest możliwe i nie wiadomo kiedy będzie możliwe wydanie pozwolenia na jego remont. Nie jest Pan w stanie określić kiedy taki remont i zamieszkanie w domu będzie możliwe. Jednocześnie realizuje Pan swoje cele mieszkaniowe w mieszkaniu położonym przy ul. B1 w Z. Jest Pan również właścicielem innego mieszkania. W podanych okolicznościach - obiektywnie oceniając – trudno uznać, że głównym celem nabycia udziału w domu od Pana mamy będzie mieszkanie w tym domu. Przeszkodą są ograniczenia związane z lokalizacją nieruchomości i jej stanem technicznym. Wybór tej inwestycji nie wskazuje na faktyczną możliwość realizacji przez Pana własnych celów mieszkaniowych.

Tym samym z powyższych argumentów wynika, że – wbrew Pana stanowisku – nie można uznać, że nabędzie Pan udział w domu w celu realizacji własnych celów mieszkaniowych. Wydatki na nabycie udziału w domu nie będą więc Pana wydatkami na cele mieszkaniowe, które uprawniałyby Pana do skorzystania ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym Pana stanowisko należy uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pana przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazuję, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Tym samym wydając interpretację opieram się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy Ordynacji podatkowej jest sam przepis prawa. Prawo do zwolnienia podlega szczegółowej i ostatecznej weryfikacji przez organ podatkowy w toku postępowania podatkowego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).