Zastosowanie zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 137 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 17 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zastosowania zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 137 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwania – pismami z 3 i 16 września 2024 r. (wpływ). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Są Państwo beneficjentem środków pochodzących z Unii Europejskiej w związku z realizacją przedsięwzięcia w ramach Programu (...).

Umowa na realizację projektu została podpisana z (...). Przyznane dofinansowanie obejmuje (...)% z budżetu środków europejskich i (...)% ze środków budżetu krajowego. (...) nauczyciele pełniący funkcję opiekunów podczas realizacji (...) nazwani są osobami towarzyszącymi. W ramach wsparcia indywidualnego, na podstawie zawieranych z nauczycielami umów, otrzymają oni tzw. kieszonkowe na sfinansowanie indywidualnych wydatków, np.: z tytułu zakupu biletów na przejazdy komunikacją miejscową.

Uzupełniając wniosek wyjaśnili Państwo, że projekt realizowany jest (...).

Uczestnikami przedsięwzięcia mogą być osoby uczące się i uczniowie (...).

Potwierdzili Państwo, że w umowie finansowej uczniowie nazwani są uczestnikami, natomiast nauczyciele pełniący funkcję opiekunów podczas realizacji (...) nazwani są osobami towarzyszącymi. W budżecie przedsięwzięcia nauczyciele otrzymują wsparcie indywidualne tak jak uczniowie, natomiast kwoty te są zróżnicowane. W ramach wsparcia indywidualnego stawka osoby towarzyszącej jest wyższa od stawki uczestnika.

Wyjaśnili Państwo, że zgodnie z wnioskiem, głównym, celem przedsięwzięcia jest (...). Opiekunami (...) będą nauczyciele (...).

Ponadto odpowiadając na pytanie: Czy wskazani we wniosku nauczyciele – zgodnie z dokumentami regulującymi realizację projektu – są uczestnikami realizowanego przez Państwa przedsięwzięcia i w konsekwencji otrzymują – jako uczestnicy projektu – pomoc udzieloną w ramach programu finansowanego z udziałem środków europejskich, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1, 2 i 4, pkt 5 lit. a i b i pkt 5a-5d ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych?, wyjaśnili Państwo, że:

Wskazani we wniosku nauczyciele pełnią funkcję opiekunów podczas realizacji (...), nazwani są w umowie „osobami towarzyszącymi” i otrzymują – pomoc udzieloną w ramach programu finansowanego z udziałem środków europejskich, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1, 2 i 4, pkt 5 lit. a i b i pkt 5a-5d ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.

Pytanie

Czy pieniądze wypłacane nauczycielom ze środków unijnych korzystają ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 137 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zadaniem, środki te korzystają ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 137 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym wolne od podatku są środki finansowe otrzymane przez uczestnika projektu jako pomoc udzielona w ramach programu finansowanego z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1, 2 i 4, pkt 5 lit. a b i pkt 5a-5d ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku.

Natomiast stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Tym samym, za przychody należy uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Jednakże na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 137 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są środki finansowe otrzymane przez uczestnika projektu jako pomoc udzielona w ramach programu finansowanego z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1, 2 i 4, pkt 5 lit. a i b i pkt 5a-5d ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.

Jak wynika natomiast z art. 5 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1270 ze zm.):

Do środków, o których mowa w ust. 1 pkt 2, zalicza się środki pochodzące z funduszy strukturalnych, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, Europejskiego Funduszu Rybackiego, Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, z wyłączeniem środków, o których mowa w pkt 5 lit. a i b.

Do środków, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 137 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zalicza się więc m.in. środki pochodzące z funduszy strukturalnych (…) – wymienione w art. 5 ust. 3 pkt 1 ustawy o finansach publicznych.

Ponadto, dla zastosowania zwolnienia określonego w powołanym art. 21 ust. 1 pkt 137 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymagane jest, aby środki finansowe były otrzymywane przez uczestnika projektu jako pomoc udzielona w ramach programu. Przez uczestników projektu, o których mowa w powołanym wyżej przepisie, należy natomiast rozumieć osoby, dla których faktycznie przeznaczona jest pomoc udzielona w ramach projektu. Oprócz tego, użyte w powyższym przepisie pojęcie „z udziałem środków europejskich” należy rozumieć jako współfinansowanie pomocy z tych środków.

W opisie zdarzenia wskazali Państwo, że są beneficjentem środków pochodzących z Unii Europejskiej w związku z realizacją przedsięwzięcia w ramach Programu (...).

Przyznane dofinansowanie obejmuje (...)% z budżetu środków europejskich i (...)% ze środków budżetu krajowego. (...) nauczyciele pełniący funkcję opiekunów podczas realizacji (...) nazwani są osobami towarzyszącymi. W ramach wsparcia indywidualnego, na podstawie zawieranych z nauczycielami umów, otrzymają oni tzw. kieszonkowe na sfinansowanie indywidualnych wydatków np.: z tytułu zakupu biletów na przejazdy komunikacją miejscową.

Uczestnikami przedsięwzięcia mogą być osoby uczące się i uczniowie (...).

W budżecie przedsięwzięcia nauczyciele otrzymują wsparcie indywidualne tak jak uczniowie, natomiast kwoty te są zróżnicowane. W ramach wsparcia indywidualnego stawka osoby towarzyszącej jest wyższa od stawki uczestnika.

Głównym celem przedsięwzięcia jest (...). Opiekunami (...) będą nauczyciele (...).

Wskazani we wniosku nauczyciele pełnią funkcję opiekunów (...) nazwani są w umowie „osobami towarzyszącymi” i otrzymują pomoc udzieloną w ramach programu finansowanego z udziałem środków europejskich, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1, 2 i 4, pkt 5 lit. a i b i pkt 5a-5d ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.

Mając zatem na uwadze, że w przedstawionej przez Państwa sytuacji:

•wyjazd ma na celu (...);

•głównym celem przedsięwzięcia jest (...);

•w zawartej przez Państwa umowie finansowej nauczyciele są określani jako osoby towarzyszące, a nie jako uczestnicy;

•nauczyciele otrzymują świadczenia w innej wysokości niż uczniowie będący zgodnie z umową uczestnikami;

to nie sposób uznać, że otrzymywane przez nauczycieli wsparcie może korzystać ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 137 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy mieć bowiem na uwadze, że zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Oznacza to, że wszelkie zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, a przepisy dotyczące zwolnień podatkowych powinny być interpretowane ściśle, zgodnie przede wszystkim z ich wykładnią językową. Ustawodawca posiada przy tym swobodę w określaniu warunków skorzystania z ulg i zwolnień podatkowych. Nie można jednak w drodze wykładni domniemywać, czy uzupełniać przesłanek skorzystania z nich, jeżeli zostały one wyraźnie i jednoznacznie sprecyzowane w przepisach prawnych.

Wszelkiego rodzaju ulgi czy zwolnienia są odstępstwem od konstytucyjnej zasady równości i powszechności opodatkowania, w sposób szczegółowy uregulowanymi w przepisach materialnego prawa podatkowego. Są one przywilejami, z których podatnik ma prawo, a nie obowiązek skorzystania.

Wobec tego – oceniając możliwość zastosowania danej ulgi czy zwolnienia podatkowego – należy dokonać ścisłej, literalnej wykładni przepisu regulującego daną ulgę czy zwolnienie. Korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Skoro zatem zgodnie z zawartą przez Państwa umową finansową nauczyciele nie są uczestnikami realizowanego programu, natomiast otrzymują świadczenie jako osoby towarzyszące/opiekunowie uczestników, to uzyskane przez nich środki finansowe, pomimo – że pochodzą ze środków wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 137 ustawy – nie mogą korzystać ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie tego przepisu.

Z tego względu Państwa stanowisko dotyczące możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego oceniliśmy jako nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego.

Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.