Skutki podatkowe ustanowienia rozdzielności majątkowej i związanego z tym podziału majątku wspólnego. - Interpretacja - null
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Skutki podatkowe ustanowienia rozdzielności majątkowej i związanego z tym podziału majątku wspólnego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
19 lipca 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 8 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy powstania obowiązku podatkowego w związku z podziałem majątku wspólnego małżonków. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Jest Pani polską rezydentką podatkową, objętą nieograniczonym obowiązkiem podatkowym w Polsce na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy PIT.
Pozostaje Pani w związku małżeńskim, w którym panuje ustrój wspólności majątkowej (małżeńska wspólność ustawowa), zgodnie z przepisami obowiązującymi w Polsce. Wspólność ustawowa obejmuje określone przedmioty, w tym nieruchomość w postaci lokalu mieszkalnego (dalej: Nieruchomość). Nieruchomość została nabyta w 2020 roku w czasie trwania małżeństwa.
Planuje Pani zawrzeć umowę majątkową małżeńską, wprowadzającą rozdzielność majątkową - zgodnie z przepisami obowiązującymi w Polsce. Umowa będzie zawarta w ramach aktu notarialnego. Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami ulegnie więc zniesieniu.
Następnie, planuje Pani zawrzeć z mężem umowę o podział majątku wspólnego, na podstawie której Nieruchomość stanie się wyłączną własnością Pani. Umowa będzie zawarta w ramach aktu notarialnego.
Obie umowy nie będą przewidywać spłat, dopłat ani żadnych innych płatności pomiędzy małżonkami z uwagi na przeniesienie własności nieruchomości.
Pytania
1.Czy podział majątku i nabycie w jego ramach przez Panią całości własności Nieruchomości spowoduje powstanie po Pani stronie obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych?
2.Czy podział majątku wspólnego albo nabycie przez Panią całości własności Nieruchomości spowoduje powstanie obowiązku zapłaty przez Panią podatku od spadków i darowizn?
3.Czy podział majątku wspólnego albo nabycie przez Panią całości własności Nieruchomości spowoduje powstanie obowiązku zapłaty przez Panią podatku od czynności cywilnoprawnych?
Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie oznaczone we wniosku numerem 1. Wniosek w zakresie pytań Nr 2 i 3 zostanie rozpatrzony oddzielnie.
Pani stanowisko w sprawie
Ad. 1
Pani zdaniem, nie będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w związku z podziałem majątku i nabyciem całości własności Nieruchomości.
Wynika to bowiem z art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym: „Ustawy nie stosuje się do przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich.”
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie jednak z treścią art. 2 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich.
Z literalnego brzmienia powołanego przepisu wynika zatem, że wyłączeniu spod działania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegają przychody z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania małżeńskiej wspólności majątkowej, jak również przychody z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich.
Przychodem z podziału majątku wspólnego jest wartość otrzymanego przez każdego z małżonków majątku, a także wartość spłat (dopłat) otrzymywanych przez małżonków z tytułu podziału majątku. Wartość majątku oraz wartość spłat uzyskanych z tego tytułu przez małżonków nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Kwestie stosunków majątkowych w małżeństwie reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.).
Na podstawie art. 31 § 1 tej ustawy:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Jest to ich majątek wspólny. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną. Cechą charakterystyczną tego typu współwłasności jest to, że niemożliwe jest ustalenie wielkości udziału małżonków we współwłasności (współwłasność bezudziałowa) oraz żaden z małżonków w czasie jej trwania nie może rozporządzać swymi prawami do majątku wspólnego.
Opisany ustrój majątkowy trwa do ustania lub unieważnienia małżeństwa albo orzeczenia separacji, chyba, że w czasie trwania związku małżeńskiego:
- małżonkowie zawarli małżeńską umowę majątkową,
- z ważnych powodów na żądanie jednego z małżonków sąd orzekł zniesienie współwłasności,
- wspólność ustała z mocy prawa na skutek całkowitego lub częściowego ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków lub też ogłoszenia upadłości jednego z małżonków.
Stosownie do art. 43 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Ustanie wspólności ustawowej kreuje prawo małżonków do majątku wspólnego na zasadzie współwłasności w częściach ułamkowych.
Z reguły jest to stan przejściowy, który prowadzi do podziału majątku, choć – jak wynika z dyspozycji przepisu art. 211 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.) – podział ten nie jest obowiązkowy. Zgodnie bowiem z tym przepisem:
Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.
W myśl natomiast art. 1037 Kodeksu cywilnego w związku z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Podział majątku wspólnego może nastąpić bądź na mocy umowy między małżonkami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek z małżonków.
Zgodnie z orzecznictwem sądów, strony mogą dokonać umownego podziału majątku nie zachowując reguły równych udziałów, co może być wynikiem wzajemnego obrachunku obejmującego splot interesów osobistych, majątkowych, rodzinnych, biznesowych i innych wykraczających poza ramy majątku dorobkowego.
Mając na uwadze przywołane przepisy prawa i opisane zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, że nie będzie ciążył na Pani obowiązek podatkowy w związku z zawarciem umownego podziału majątku wspólnego, gdyż na mocy powołanego powyżej art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody uzyskane w wyniku tej czynności nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Przy czym, bez znaczenia dla skutków podatkowych jest to, czy podział majątku wspólnego małżonków był ekwiwalentny czy nieekwiwalentny.
Pani stanowisko uznano za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...).
Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego.
Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).