Możliwość skorzystania z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 lipca 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 27 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem  z 29 sierpnia 2024 r. (wpływ 2 września 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pani rezydentką podatkową o nieograniczonym obowiązku podatkowym w Polsce. Obecnie, w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej, świadczy Pani wyłącznie usługi indywidualnej praktyki lekarskiej w swoim prywatnym gabinecie. Rozlicza się Pani na zasadach ogólnych jako podatniczka podatku dochodowego od osób fizycznych. W 2023 r. uzyskiwała Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej z dwóch źródeł: umowy o pracę oraz jednoosobowej działalności gospodarczej. W 2023 r. Pani łączny dochód przekroczył 120 000 zł, co spowodowało, że nadwyżka została opodatkowana według stawki 32%. Za rok podatkowy 2023 złożyła Pani zeznanie podatkowe na formularzu PIT-36, w terminie określonym w art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wybierając indywidualny sposób rozliczenia.

Od 2007 r. samotnie wychowuje Pani swojego adoptowanego syna, A.A. Przysposobienie miało miejsce po Pani rozwodzie. Nie zawarła Pani ponownie związku małżeńskiego.

Pani syn nie otrzymuje zasiłku pielęgnacyjnego ani renty socjalnej. Obecnie mieszka i studiuje za granicą. W okresie, gdy przebywał z Panią na stałe w Polsce, sprawowała Pani nad nim pełną władzę rodzicielską. Samodzielnie ponosiła Pani koszty utrzymania syna i podejmowała wszelkie decyzje dotyczące jego zdrowia, opieki, edukacji oraz innych aspektów wychowania. Troszczyła się Pani o jego rozwój fizyczny i intelektualny, zaspokajając wszystkie jego potrzeby bytowe.

Aktualnie pokrywa Pani wysokie koszty utrzymania syna w Wielkiej Brytanii, na które składają się m.in. opłaty za akademik, wyżywienie, pomoce naukowe i podróże do Polski. Pomaga Pani również rozwijać jego pasje, opłacając zajęcia dodatkowe z dziedzin artystycznych i sportowych. Organizuje Pani wspólne wakacyjne wyjazdy. Jako matka, stara się Pani aktywnie wspierać rozwój osobisty i społeczny syna. Dąży Pani do bycia częścią jego codzienności, służąc pomocą i radą w trudnych chwilach i sytuacjach.

Pani syn urodził się (…) 2002 r. i jest kawalerem. Nigdy nie osiągał dochodów w Polsce i nie składał zeznania podatkowego. W latach 2019-2021 uczęszczał do szkoły średniej w (…) w Wielkiej Brytanii, a od (…) września 2021 r. do aktualnie – jest studentem studiów dziennych w Wielkiej Brytanii. W okresie pobytu za granicą Pani syn mieszka w akademiku i jest tam co roku meldowany na pobyt tymczasowy, tj. od września do maja. Od 2020 r. ośrodkiem interesów życiowych Pani syna jest Wielka Brytania, gdzie mieszka, uczęszcza do szkoły, pracuje i spędza czas wolny z przyjaciółmi i znajomymi. W 2023 r. Pani syn przebywał w Polsce podczas okresów wakacyjnych i świątecznych, nie przekraczając łącznie 183 dni pobytu w ciągu roku kalendarzowego. W Wielkiej Brytanii Pani syn pracuje dorywczo w ramach kontraktu „zero hours” dla studentów. Z tytułu wykonywanej pracy w 2023 r. Pani syn osiągnął dochód w wysokości około 8 000 GBP, który przekroczył dwunastokrotność kwoty renty socjalnej, określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. Zarobione pieniądze Pani syn odkłada na kolejne studia. Praca była wykonywana w miesiącach styczeń 2023 r. - maj 2023 r. oraz październik 2023 r. - grudzień 2023 r., dla pracodawcy z siedzibą w Wielkiej Brytanii. Pracodawca zagraniczny nie posiada zakładu w Polsce.

Pani syn jest rezydentem podatkowym Wielkiej Brytanii, co zostało potwierdzone odpowiednim zaświadczeniem wydanym przez tamtejszy organ podatkowy.

W 2023 r. wobec Pani i Pani syna nie miały zastosowania:

a)przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) ani ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązań lub uprawnień do zwiększania lub pomniejszania podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązań lub uprawnień do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

b)przepisy ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym ani ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że nie jest Pani matką ani opiekunem prawnym innych dzieci, oprócz syna A., o którym mowa w złożonym wniosku.

W 2023 r. Pani syn uczył się w szkole, o której mowa w ustawie o szkolnictwie wyższym w Wielkiej Brytanii – (…). Pani syn od 2021 r. uczy się na Uniwersytecie (…).

Pani syn w 2023 r. pozostawał na Pani utrzymaniu. Jest Pani jedynym rodzicem A. (adoptowała Pani syna jako osoba samotna i nadal nie jest Pani w związku małżeńskim), spełnia Pani obowiązek alimentacyjny, wszystkie podstawowe potrzeby życiowe oraz warunki do odpowiedniego rozwoju zaspokaja Pani dobrowolnie, bez formalnego wyroku sądowego. Pani syn nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać, przekazuje mu Pani środki (finansowe i materialne) na codzienne potrzeby życiowe, wyżywienie, zakup ubrań, pokrywa Pani koszty leczenia, przekazuje środki finansowe na zakwaterowanie za granicą, na edukację – zakup literatury, pomocy naukowych, na rozwój zainteresowań i koszty związane z rekreacją i wypoczynkiem. Koszty te znacznie przewyższają możliwości zarobkowe Pani syna.

Pytania

1.Czy zagraniczne dochody pełnoletniego syna nierezydenta, które przekraczają dwunastokrotność kwoty renty socjalnej obowiązującej w grudniu 2023 r., wykluczają możliwość wspólnego rozliczenia matki z synem?

2.Czy w świetle przedstawionej sytuacji, może Pani złożyć korektę zeznania podatkowego za 2023 r., wybierając formę opodatkowania przewidzianą dla osoby samotnie wychowującej dziecko?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: „PDOFizU”), zagraniczne zarobki pełnoletniego syna, który nie jest rezydentem podatkowym w Polsce i nie osiąga dochodów zgodnie z art. 27 lub art. 30b PDOFizU, nie są objęte polskim obowiązkiem podatkowym. Pani syn nie uzyskał dochodów opodatkowanych według skali podatkowej ani dochodów opodatkowanych 19% podatkiem z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, udziałów (akcji) lub pochodnych instrumentów finansowych, a także przychodów zwolnionych od podatku w ramach tzw. ulgi dla młodych i ulgi na powrót.

Uważa Pani, że w kontekście braku obowiązku podatkowego w Polsce dla zagranicznych dochodów Pani syna, nie ma podstaw prawnych do uwzględnienia tych dochodów przy określaniu prawa matki do preferencyjnego rozliczenia jako osoby samotnie wychowującej dziecko.

Uważa Pani również, że przysługuje Pani prawo do złożenia korekty deklaracji PIT-36 za 2023 r. W kontekście ogólnej zasady wynikającej z art. 81 § 1 Ordynacji podatkowej, podatnik ma pełne prawo do skorygowania złożonego w terminie zeznania PIT. Korekta może być złożona w przypadku stwierdzenia błędów lub nowych okoliczności mających wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego. W Pani sytuacji zmiana okoliczności dotyczy uprawnień do preferencyjnego rozliczenia podatkowego jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Przepisy art. 3 ust. 1 oraz art. 3 ust. 2a PDOFizU wyznaczają granice opodatkowania.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 PDOFizU, osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Natomiast art. 3 ust. 2a PDOFizU stanowi, że osoby fizyczne niemające miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przepis art. 3 ust. 1a PDOFizU wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przez „centrum interesów osobistych” rozumie się wszelkie powiązania osobiste, takie jak miejsce zamieszkania, działalność społeczną, polityczną, kulturalną, obywatelską, przynależność do organizacji lub klubów oraz hobby. Natomiast „centrum interesów gospodarczych” odnosi się głównie do miejsca prowadzenia działalności zarobkowej, źródeł dochodów, posiadanych inwestycji, majątku nieruchomego i ruchomego itp. Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

W świetle art. 3 ust. 1a PDOFizU, warunek ten stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium Polski centrum interesów życiowych.

Powyższe przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a PDOFizU).

W celu ustalenia rezydencji podatkowej Pani syna, w stanie faktycznym będącym przedmiotem wniosku, zastosowanie znajdzie Konwencja między Rzeczpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych, z dnia 20 lipca 2006 r.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ww. Konwencji, w rozumieniu niniejszej Konwencji, określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie” oznacza każdą osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam opodatkowaniu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu, miejsce utworzenia albo inne kryterium o podobnym charakterze, i obejmuje również to Państwo oraz jakąkolwiek jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny. Jednakże, określenie to nie obejmuje osoby, która podlega opodatkowaniu w tym Państwie tylko dlatego, że osiąga ona dochód lub zyski majątkowe ze źródeł w nim położonych.

Analizując powiązania osobiste i gospodarcze Pani syna można stwierdzić, że posiada on ściślejsze powiązania z Wielką Brytanią. Mieszka tam, uczy się, uczestniczy w życiu społecznym i kulturalnym oraz realizuje swoje pasje i zainteresowania poprzez czynny udział w zajęciach artystycznych i sportowych. Uzyskuje dochody wyłącznie w Wielkiej Brytanii, które są zwolnione w Polsce od podatku na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Miejsce opodatkowania uzyskanych przez Pani syna dochodów jest uzależnione od tego, w jakim kraju ma on miejsce zamieszkania dla celów podatkowych. Jeżeli nie ma on statusu rezydenta podatkowego w Polsce, wówczas rozlicza się w kraju tylko z dochodów osiąganych w Polsce. Jeżeli uzyskuje dochody wyłącznie za granicą i są one zwolnione w Polsce od podatku na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania – nie ma obowiązku składania zeznania podatkowego. Należałoby zatem uznać, że w przypadku braku zobowiązań podatkowych w Polsce, dochody Pani syna „nierezydenta” nie powinny być brane pod uwagę.

Na podstawie art. 6 ust. 4c pkt 3 PDOFizU, od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci: pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie – podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

W świetle powyższego uważa Pani, że przysługuje Pani prawo do preferencyjnego opodatkowania jako osoba samotnie wychowująca dziecko, ponieważ spełnia Pani wszystkie kryteria określone w art. 6 ust. 4c pkt 3 PDOFizU. Podlega Pani również obowiązkowi podatkowemu w Polsce zgodnie z art. 3 ust. 1 PDOFizU. Jest Pani jedynym rodzicem A. Aktywnie uczestniczy Pani w jego życiu oraz nieprzerwanie ponosi wszelkie koszty związane z jego edukacją i codziennym utrzymaniem. Pani syn jest osobą pełnoletnią, jednak nie ukończył jeszcze 25 lat. Kontynuuje naukę na studiach dziennych w Wielkiej Brytanii.

Zgodnie z art. 6 ust. 4d PDOFizU, w przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Art. 6 ust. 4g PDOFizU wskazuje, iż sposób opodatkowania o którym mowa w ust. 4d, ma zastosowanie również do osób, o których mowa w art. 3 ust. 2a, samotnie wychowujących w roku podatkowym dzieci określone w ust. 4c, z uwzględnieniem ust. 4e, jeżeli osoby te spełniają łącznie następujące warunki:

1)mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;

2)osiągnęły podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychody w wysokości stanowiącej co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego w danym roku podatkowym;

3)udokumentowały certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

Artykuł 6 ust. 4c PDOFizU oraz artykuł 6 ust. 4g tej samej ustawy, zawierają przepisy dotyczące wymogów dla rodziców samotnie wychowujących dzieci i nie zawierają postanowień dotyczących statusu dziecka (rezydenta podatkowego/nierezydenta).

Art. 6 ust. 4c PDOFizU odnosi się do rodziców będących rezydentami podatkowymi, natomiast art. 6 ust. 4g odnosi się do rodziców będących nierezydentami.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 PDOFizU, jest Pani rezydentem podatkowym Rzeczypospolitej Polskiej. Nie podlega Pani przepisom art. 3 ust. 2a, które dotyczą osób mających miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej. Wszystkie Pani dochody w roku podatkowym zostały osiągnięte na terytorium Polski. Nie posiada Pani przychodów z zagranicy, co oznacza, że Pani całkowite przychody podlegające opodatkowaniu znajdują się w Polsce. Art. 6 ust. 4g pkt 3 ma zastosowanie jedynie do osób mających miejsce zamieszkania dla celów podatkowych poza Polską.

Stosownie do art. 6 ust. 4e PDOFizU, preferencyjne rozliczenie nie dotyczy dzieci, które w roku podatkowym uzyskały dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b PDOFizU oraz przychody zwolnione z podatku zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152 PDOFizU w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2194), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Limit zarobków pełnoletniego dziecka bezpośrednio odnosi się do dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b PDOFizU i przychodów zwolnionych z podatku zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152 PDOFizU.

W Pani ocenie, przepisy art. 27 PDOFizU dotyczą przede wszystkim polskich rezydentów podatkowych i nie obejmują dochodów zagranicznych niepodlegających podatkowi w Polsce. Pani syn nie przeniósł swojego miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i nie uzyskał dochodu zwolnionego z opodatkowania z tytułu „ulgi na powrót”. Nie osiągnął również dochodu korzystającego z preferencji w podatku dochodowym od osób fizycznych jakim jest „ulga dla młodych”.

Ponieważ brak jest jednoznacznych zapisów w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczących zagranicznej rezydencji podatkowej pełnoletniego dziecka, które rozlicza się z samotnie wychowującym rodzicem posiadającym nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce, uważa Pani, że przysługuje Pani prawo do wspólnego rozliczenia jako rodzic samotnie wychowujący dziecko.

Zgodnie z zasadą interpretacji prawa podatkowego, określoną w art. 2a Ordynacji podatkowej, wszelkie wątpliwości dotyczące treści przepisów należy rozstrzygać na korzyść podatnika. Istotną korzyścią dla Pani będzie możliwość wspólnego rozliczenia z dzieckiem jako osoba samotnie wychowująca. Biorąc również pod uwagę brak interpretacji i orzecznictwa odnoszących się do tego konkretnego przypadku, uważa Pani, że te wyjątkowe okoliczności mogą mieć kluczowe znaczenie dla oceny Pani praw do preferencyjnego rozliczenia.

W związku z powyższym, prosi Pani o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w Pani indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, która dotyczy możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca pełnoletniego syna, który jest zagranicznym rezydentem podatkowym.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Stosownie do art. 6 ust. 4d ww. ustawy:

Na podstawie art. 6 ust. 4e ww. ustawy:

Art. 6 ust. 4f ww. ustawy stanowi:

W myśl art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

• posiadania przez rodzica lub opiekuna prawnego statusu osoby samotnie wychowującej dziecko (dzieci);
• wychowywania przez rodzica lub opiekuna prawnego samotnie w roku podatkowym dziecka (dzieci);
• nieuzyskiwania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko (dzieci) przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
• niepodlegania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko (dzieci) opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych;
• nieuzyskiwania przez pełnoletnie dziecko przychodów/dochodów w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej, której wysokość w grudniu 2023 r. wynosiła 19 061,28 zł (z wyjątkiem przewidzianym ustawą).

Przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym określonym w tym przepisie jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie, tj. w roku podatkowym, zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby), zajmuje się wychowywaniem dziecka. Jak wynika z powyższego, ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych od spełnienia m.in. warunku samotnego wychowywania w roku podatkowym dzieci (dziecka) wymienionych w art. 6 ust. 4c ww. ustawy. Przepis ten wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta w roku podatkowym musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców.

Z uwagi na to, że ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

Z opisu sprawy wynika, że posiada Pani rezydencję podatkową w Polsce. Obecnie, w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej, świadczy Pani wyłącznie usługi indywidualnej praktyki lekarskiej w swoim prywatnym gabinecie. Rozlicza się Pani na zasadach ogólnych jako podatniczka podatku dochodowego od osób fizycznych. W 2023 r. uzyskiwała Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej z dwóch źródeł: umowy o pracę oraz jednoosobowej działalności gospodarczej. W 2023 r. Pani łączny dochód przekroczył  120 000 zł, co spowodowało, że nadwyżka została opodatkowana według stawki 32%. Za rok podatkowy 2023 złożyła Pani zeznanie podatkowe na formularzu PIT-36, w terminie określonym w art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wybierając indywidualny sposób rozliczenia.

Od 2007 r. samotnie wychowuje Pani swojego adoptowanego syna, urodzonego w 2002 r. Przysposobienie miało miejsce po Pani rozwodzie. Nie zawarła Pani ponownie związku małżeńskiego.

Pani syn nie otrzymuje zasiłku pielęgnacyjnego ani renty socjalnej i jest kawalerem. Obecnie mieszka i studiuje za granicą. W 2023 r. Pani syn uczył się w szkole, o której mowa w ustawie o szkolnictwie wyższym w Wielkiej Brytanii.

W okresie, gdy przebywał z Panią na stałe w Polsce, sprawowała Pani nad nim pełną władzę rodzicielską. Samodzielnie ponosiła Pani koszty utrzymania syna i podejmowała wszelkie decyzje dotyczące jego zdrowia, opieki, edukacji oraz innych aspektów wychowania. Troszczyła się Pani o jego rozwój fizyczny i intelektualny, zaspokajając wszystkie jego potrzeby bytowe.

Aktualnie pokrywa Pani wysokie koszty utrzymania syna w Wielkiej Brytanii, na które składają się m.in. opłaty za akademik, wyżywienie, pomoce naukowe i podróże do Polski. Pomaga Pani również rozwijać jego pasje, opłacając zajęcia dodatkowe z dziedzin artystycznych i sportowych. Organizuje Pani wspólne wakacyjne wyjazdy. Jako matka, stara się Pani aktywnie wspierać rozwój osobisty i społeczny syna. Dąży Pani do bycia częścią jego codzienności, służąc pomocą i radą w trudnych chwilach i sytuacjach.

Pani syn w 2023 r. pozostawał na Pani utrzymaniu. Jest Pani jedynym rodzicem dla Pani syna (adoptowała Pani syna jako osoba samotna i nadal nie jest Pani w związku małżeńskim), spełnia Pani obowiązek alimentacyjny, wszystkie podstawowe potrzeby życiowe oraz warunki do odpowiedniego rozwoju zaspokaja Pani dobrowolnie, bez formalnego wyroku sądowego. Pani syn nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać, przekazuje mu Pani środki (finansowe i materialne) na codzienne potrzeby życiowe, wyżywienie, zakup ubrań, pokrywa Pani koszty leczenia, przekazuje środki finansowe na zakwaterowanie za granicą, na edukację – zakup literatury, pomocy naukowych, na rozwój zainteresowań i koszty związane z rekreacją i wypoczynkiem. Koszty te znacznie przewyższają możliwości zarobkowe Pani syna.

W 2023 r. wobec Pani i Pani syna nie miały zastosowania:

a)przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) ani ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązań lub uprawnień do zwiększania lub pomniejszania podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązań lub uprawnień do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

b)przepisy ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym ani ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Nie jest Pani matką ani opiekunem prawnym innych dzieci, oprócz syna, o którym mowa w złożonym wniosku.

Należy jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że:

Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 ww. ustawy.

Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Niezbędną przesłanką w przedmiotowej sprawie jest, jak już wcześniej zaznaczono,  aby osoba, która chce skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów w trakcie roku podatkowego faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców wychowywała dziecko. Podkreślić należy, że wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do „jego utrzymania” czy też czasowego (doraźnego) przebywania z nim, lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej i psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju.

Z istoty pojęcia „osoba samotnie wychowująca dzieci” należy wyprowadzić taki stan, w którym nie wystąpi konkurencja wspomnianych w analizowanym przepisie art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osób.

Użycie określenia „osoba samotnie wychowująca dzieci” oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko jednemu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko.

Przy czym, obowiązek alimentacyjny względem dzieci pełnoletnich wynika wprost z przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy  (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Zgodnie z art. 128 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 133 § 1 i § 3 ww. ustawy:

Z opisu sprawy wynika również, że Pani syn obecnie mieszka i studiuje za granicą i jest rezydentem podatkowym Wielkiej Brytanii, co zostało potwierdzone odpowiednim zaświadczeniem wydanym przez tamtejszy organ podatkowy. Pani syn nigdy nie osiągał dochodów w Polsce i nie składał zeznania podatkowego. W 2023 r. Pani syn uczył się w szkole, o której mowa w ustawie o szkolnictwie wyższym w Wielkiej Brytanii. W latach 2019-2021 uczęszczał do szkoły średniej w Wielkiej Brytanii, a od 13 września 2021 r. do aktualnie – jest studentem studiów dziennych w Wielkiej Brytanii.

W okresie pobytu za granicą Pani syn mieszka w akademiku i jest tam co roku meldowany na pobyt tymczasowy, tj. od września do maja. Od 2020 r. ośrodkiem interesów życiowych Pani syna jest Wielka Brytania, gdzie mieszka, uczęszcza do szkoły, pracuje i spędza czas wolny z przyjaciółmi i znajomymi. W 2023 r. Pani syn przebywał w Polsce podczas okresów wakacyjnych i świątecznych, nie przekraczając łącznie 183 dni pobytu w ciągu roku kalendarzowego. W Wielkiej Brytanii Pani syn pracuje dorywczo w ramach kontraktu „zero hours” dla studentów. Z tytułu wykonywanej pracy w 2023 r. Pani syn osiągnął dochód w wysokości około 8 000 GBP, który przekroczył dwunastokrotność kwoty renty socjalnej, określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. Zarobione pieniądze Pani syn odkłada na kolejne studia. Praca była wykonywana w miesiącach styczeń 2023 r. - maj 2023 r. oraz październik 2023 r. - grudzień 2023 r., dla pracodawcy z siedzibą w Wielkiej Brytanii. Pracodawca zagraniczny nie posiada zakładu w Polsce.

Należy zauważyć, że art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określa m.in. w jaki sposób należy opodatkować dochody uzyskane za granicą.

I tak, zgodnie z art. 27 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z kolei, zgodnie z art. 27 ust. 9 ww. ustawy:

W myśl natomiast art. 27 ust. 9a ww. ustawy:

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że jeżeli pełnoletnie uczące się dziecko uzyskało dochody z zagranicy, to bez względu na to jaka metoda unikania podwójnego opodatkowania będzie miała zastosowanie, rodzic traci prawo do rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko, jeżeli te dochody (łącznie z ewentualnymi dochodami z Polski podlegającymi opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b oraz przychodami, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) przekroczą 12-krotność renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej, w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego (w grudniu 2023 r. wynosiła 19 061,28 zł).

Odmienne rozumienie art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozostawałoby w rażącej sprzeczności z zasadą racjonalności ustawodawcy, która jest podstawowym założeniem w procesie wykładni prawa. Potrzeba respektowania przesłanki o racjonalności ustawodawcy wyklucza możliwość przyjęcia, że jego wolą było doprowadzenie do naruszenia zasad równości i sprawiedliwości społecznej w systemie prawa normującego określoną dziedzinę życia społecznego, w tym zobowiązań podatkowych. Racjonalny ustawodawca nie różnicuje podatników chcących korzystać z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko, uzależniając korzystanie z preferencji podatkowej od faktu, czy jego dziecko uzyskuje dochody w Polsce, czy za granicą oraz jaka metoda zapobiegająca podwójnemu opodatkowaniu ma zastosowanie do dochodów dziecka.

Potwierdzeniem stanowiska Organu jest wyrok NSA z 2 marca 2017 r., sygn. akt II FSK 269/15, odnoszący się do brzmienia art. 6 ust. 4 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w 2013 r., w którym stwierdzono, że cyt.:

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny i powołane przepisy prawa określające warunki zastosowania preferencyjnego rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko, stwierdzić należy, że skoro w 2023 r. Pani syn z tytułu wykonywanej w Wielkiej Brytanii pracy osiągnął dochód w wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej, w wysokości obowiązującej w grudniu 2023 r., tj. w wysokości przekraczającej kwotę 19 061,28 zł, to uznać należy, że wystąpiła negatywna przesłanka z art. 6 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym nie przysługuje Pani prawo do skorzystania w zeznaniu podatkowym za 2023 r., z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c w zw. z art. 6 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i złożenia korekty zeznania podatkowego za ten rok.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Organ wydając niniejszą interpretację indywidualną nie jest uprawniony do tego, aby ocenić Pani stanowisko odnośnie tego czy Pani syn podlegał w 2023 r. w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czy też miał w 2023 r. w Polsce ograniczony obowiązek podatkowy. Oceniając stanowisko w tym zakresie Organ przekroczyłby uprawnienia wynikające z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa  (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.), gdyż oceniłby sytuację prawnopodatkową innej osoby niż Pani (Wnioskodawczyni), przesądzając czy ma ona w Polsce ograniczony czy nieograniczony obowiązek podatkowy.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację indywidualną w trybie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Należy wskazać, że przy wydawaniu interpretacji Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Pani w zakresie przedstawionego stanu faktycznego.

Końcowo Organ wskazuje, że zapłacona na konto Krajowej Informacji Skarbowej, opłata za wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, w części, która stanowi nadpłatę w myśl art. 14f § 2b pkt 3 ustawy Ordynacja podatkowa, zostanie zwrócona w terminie określonym w art. 14f § 2a ustawy Ordynacja podatkowa.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).