Skutki podatkowe odpłatnego zbycia udziałów w nieruchomości oraz udziałów w spółce kapitałowej nabytych w spadku.

Interpretacja indywidualna

  – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych w części dotyczącej sprzedaży:

–udziału w nieruchomości – jest prawidłowe,

–udziału w spółce z o.o. – jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 lipca 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 24 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziałów  w nieruchomości oraz udziałów w spółce kapitałowej. Wniosek uzupełniła Pani –  w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 1 września 2024 r. (wpływ). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A. A oraz B. A jako małżonkowie zakupili nieruchomość – spółdzielcze prawo do lokalu przy ul. A 1 w B w roku 1979 r. na zasadzie współwłasności małżeńskiej majątkowej. Innymi słowy spadkodawcy nabyli nieruchomość w 1979 r. na zasadzie małżeńskiej wspólności ustawowej.

A. A w trakcie związku małżeńskiego zakupiła z majątku wspólnego udziały  w spółce z o.o. z dniem 2002 r. - wpis w KRS.

A. A zmarła (...) stycznia  2021 r., a po A. A spadek nabyli po 1/3 syn C. B, syn D. A oraz B. A mąż – postanowieniem  o stwierdzenie nabycia spadku z dnia (...) maja 2022 r. wraz z klauzulą prawomocności z dnia (...) czerwca 2022 r.

B. A zmarł (...) października 2021 r., a po B. A spadek nabyli po 1/3 wnukowie E. A, F. A oraz G. A postanowieniem  o stwierdzenie nabycia spadku z dnia (...) kwietnia 2022 r. wraz z klauzulą prawomocności  z dnia (...) kwiecień maja 2022 r.

Między małżonkami A. A i B. A istniała wspólność małżeńska majątkowa, nigdy nie zawierali intercyzy itp., a ponadto również nie doszło nigdy do działu spadku.

Uzupełnienie wniosku:

1.Nie prowadzi Pani działalności gospodarczej.

2.Spadek po B. A nabyła Pani na podstawie testamentu.

3.Przedmiotem spadku po zmarłym B. A było:

·jednostki uczestnictwa w funduszach (...),

·akcje (...),

·akcje (...),

·jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym (...),

·samochód osobowy (...),

·część nieruchomości ul. A 1 B,

·część z (...) udziału w spółce (...).

Przedmiotem spadku po zmarłej A. A było:

·część nieruchomości ul. A 1 B,

·część z (...) udziału w spółce (...),

·samochód osobowy (...).

4.Nie wystąpiły czynności mające na celu podział majątku nabytego w drodze spadku po zmarłym B. A jak i po zmarłej A. A.

5.Nie miało miejsce zniesienie współwłasności.

6.Dokonała Pani sprzedaży:

·3/18 z 1 udziału nabytego na podstawie umowy kupna z dnia (...) lutego2024 r. repertorium A nr (...) - zakup udziału w spadku po A. A od B. B (zakupiony do wspólności małżeńskiej),

·4/18 z 1 udziału nabytego na podstawie testamentu po B. A,

·Części przedmiotowego udziału zostały sprzedane umową zbycia udziałówz dnia (...) lutego 2024 r. - podpisy notarialnie poświadczone repertorium Anr (...).

7.Nieruchomość w całości została sprzedana przez małżonków B w dniu 8 lipca 2024 r. aktem notarialnym repertorium (...), z czego:

·4/18 nabyte na podstawie testamentu po B. A przez Panią (do majątku indywidualnego),

·3/18 nabyte na podstawie umowy kupna udziału w spadku po A. A od B. B z dnia (...) lutego 2024 r. repertorium A nr (...) (do wspólności małżeńskiej),

·3/18 nabyte od C. B na podstawie umowy sprzedaży oraz oświadczenia o rezygnacji z prawa pierwokupu z dnia (...) lutego 2024 r. repertorium (...) (do wspólności małżeńskiej).

·4/18 nabyte od D. A na podstawie umowy sprzedaży oraz oświadczenia o rezygnacji z prawa pierwokupu z dnia (...) lutego 2024 r. repertorium A nr (...) (do wspólności małżeńskiej),

·4/18 nabyte od E. A na podstawie umowy sprzedaży oraz oświadczenia o rezygnacji z prawa pierwokupu z dnia (...) lutego 2024 r. repertorium (...) (do wspólności małżeńskiej).

8.Nieruchomość w całości została sprzedana przez małżonków B w dniu (...) lipca 2024 r. aktem notarialnym repertorium (...), z czego:

·4/18 nabyte na podstawie testamentu po B. A przez Panią (do majątku indywidualnego),

·3/18 nabyte na podstawie umowy kupna udziału w spadku po A. A od B. B z dnia (...) lutego 2024 r. repertorium A nr (...) (do wspólności małżeńskiej),

·3/18 nabyte od C. B na podstawie umowy sprzedaży oraz oświadczenia o rezygnacji z prawa pierwokupu z dnia (...) lutego 2024 r. repertorium (...) (do wspólności małżeńskiej),

·4/18 nabyte od D. A na podstawie umowy sprzedaży oraz oświadczenia o rezygnacji z prawa pierwokupu z dnia (...) lutego 2024 r. repertorium (...) (do wspólności małżeńskiej),

·4/18 nabyte od E. A na podstawie umowy sprzedaży oraz oświadczenia o rezygnacji z prawa pierwokupu z dnia (...) lutego 2024 r. repertorium (...) (do wspólności małżeńskiej),

·(...) udział w spółce (...) został sprzedany przez wszystkich spadkobierców w dniu (...) lutego 2024 r. z podpisami notarialnie poświadczonymi repertorium A nr (...), przy czym:

o4/18 części z 1 udziału sprzedane przez Panią z majątku odrębnego nabytego w spadku po B. A,

o3/18 części z 1 udziału sprzedane przez małżonków C. i Z. B z majątku wspólnego (3/18 nabyte na podstawie zakupu udziału w spadku po A. A od B. B w dniu (...) lutego 2024 r. repertorium A nr (...).

Odpowiedź na pytanie: Czy dokonała Pani również odpłatnego zbycia innych udziałów w nieruchomości oraz udziałów w spółce z o.o., niż te, które nabyła Pani w spadku po B. A? Jeżeli tak, prosimy, żeby Pani wskazała: a) Jakie udziały w nieruchomości oraz sp. z o.o. Pani sprzedała? b) Kiedy i na jakiej podstawie prawnej nabyła Pani te udziały? c) Kiedy i na jakiej podstawie prawnej doszło do zbycia tych udziałów?

9.Nawiązując do powyższego nie 3/8 a 4/18 nabyte w spadku po B. A, oraz łącznie nabyty 1 udział w spółce przez wszystkich spadkobierców po B. A i A. A. Sprzedaży nieruchomości dokonała Pani na podstawie aktu notarialnego z dnia (...) lipca 2024 r. repertorium (...), natomiast sprzedaży części z 1 udziału w spółce z o.o. dokonała Pani na podstawie umowy zbycia udziałów z dnia (...) lutego 2024 r. z podpisami notarialnie poświadczonymi repertorium A nr (...).

Odpowiedź na pytanie: Na jakiej podstawie prawnej dokonała Pani zbycia udziału  w nieruchomości 3/8 oraz udziałów w sp. z o.o.?

10.Wszyscy spadkobiercy byli zgodni w zakresie rozporządzenia przedmiotem należącym do spadku.

11.Odpłatne zbycie nie nastąpiło w wykonaniu zarejestrowanej działalności gospodarczej. Nie prowadzi Pani działalności gospodarczej.

12.W przeszłości dokonywała Pani z mężem nabycia innej nieruchomości - zakup działkiz domem w zabudowie bliźniaczej z przeznaczeniem na własne cele mieszkaniowe, zakup w dniu (...) grudnia 2014 r. Sprzedaż nieruchomości w dniu (...) lutego 2021 r. Środki pozyskane ze sprzedaży ww. nieruchomości zostały m.in. przeznaczone na zakup działki, a w dalszej kolejności na budowę domu jednorodzinnego wolnostojącego na własne cele mieszkaniowe (zamieszkiwany przez małżonków B wraz z córką w dalszym ciągu).

13.Aktualnie posiada Pani z mężem (wspólność małżeńska) działkę z domem wolnostojącym (zamieszkiwanym przez małżonków B), oraz 1/4 udziału do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (odziedziczonego po ojcu) na chwilę obecną nie może Pani wykluczyć sprzedaży przedmiotowych nieruchomości w przyszłości.

14.Na dzień dzisiejszy nie jest Pani zainteresowana kupowaniem i zbywaniem nieruchomości na cele zarobkowe.

15.Działalność wykonywana przez spółkę to:

(...)

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy Pani będąca spadkobiercą po B. A w całości będzie zwolniona  z podatku dochodowego przy sprzedaży 4/18 części udziału w nieruchomości oraz 4/18 części z 1 udziału w spółce z o.o.?

Pani stanowisko w sprawie (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)

W Pani ocenie taki stan rzeczy nie będzie miał miejsca albowiem na zasadzie art. 31 § 1 Kodeksu Rodzinnego w skład spadku po A. A weszły prawa nabyte w trakcie trwania wspólności małżeńskiej majątkowej i dla B. A chwila nabycia spadku nie będzie właściwą dla chwili nabycia składników majątkowych w trakcie trwania małżeństwa, co uzasadniać będzie według Pani brak możliwości naliczenia podatku dochodowego, gdyż w takim wypadku upłynął 5 letni termin związany z nabyciem przez spadkodawców nieruchomości i innych praw majątkowych takich jak udział w spółce, co wyłączy możliwość naliczenia podatku dochodowego, gdyż zastosowanie dla spadkobierców B. A będzie miał art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i art. 10 ust. 5 ustawy o PIT.

Przepis art. 31 § 1 ww. Kodeksu stanowi, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa), która obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie, w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je  w całości, a nie w określonym udziale.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich.

A. A oraz B. A jako małżonkowie zakupili nieruchomość – spółdzielcze prawo do lokalu przy ul. A 1 w B w roku 1979 r. na zasadzie współwłasności małżeńskiej majątkowej. A zatem upłynął ewentualny 5 letni termin do sprzedaży nieruchomości bez konieczności naliczenia podatku dochodowego, albowiem spadkodawcy nabyli nieruchomość w 1979 r. Analogicznie spadkodawcy nabyli udział  w spółce. W wyroku z 8 grudnia 2011 r. wskazane zostało, że nie ma możliwości określenia  w jakiej części nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. przez małżonków nabywających razem tę nieruchomość a pozostających  w majątkowej wspólności małżeńskiej z art. 31 k.r.o. Nie jest też możliwe nabycie  w określonym udziale nieruchomości przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. NSA uznał za wadliwy pogląd, zgodnie z którym, w wyniku śmierci jednego małżonków znajdującego się w ustroju małżeńskiej wspólności majątkowej z art. 31 k.r.o., drugi małżonek nabywa w drodze spadku po pierwszym małżonku, po raz drugi, udział w tej samej nieruchomości, ponieważ, z uwagi na istotę wspólności majątkowej małżeńskiej, nie było możliwe wyodrębnienie przypadającego każdemu z małżonków udziału  w nieruchomości już podczas pierwotnego, wspólnego jej nabycia. W uzasadnieniu cytowanego wyroku wyjaśniono następnie, że wspólność małżeńska jest szczególnym rodzajem współwłasności i spotyka się poglądy, że trafniejsze jest używanie dla jej określenia terminu, zamiast „współwłasność łączna” – „wspólność małżeńska”. Jest to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej, to znaczy obejmuje cały zbiór praw majątkowych takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności. W małżeństwie, w którym obowiązuje ustrój wspólności majątkowej ustawowej, występują trzy masy majątkowe: majątek wspólny małżonków oraz dwa majątki osobiste każdego z małżonków. Majątki te zwykle w trakcie trwania wspólności ustawowej nie są wyodrębnione i stanowią jedną całość gospodarczą a ich podział następuje dopiero po ustaniu wspólności. Majątek wspólny ma istotne cechy funkcjonalne i ekonomiczne. Przede wszystkim stanowi podstawę bieżącej egzystencji rodziny oraz realizacji jej dalekosiężnych celów, związanych z kolejnymi fazami rozwoju rodziny (jest to osiem faz od małżeństwa przed urodzeniem dzieci aż do wdowieństwa). Umożliwia spełnienie podstawowych funkcji rodziny, nie tylko ekonomicznej, ale także innych funkcji, zwłaszcza funkcji społecznych oraz socjopsychicznych, w tym kulturowej i rekreacyjno-towarzyskiej. Składnikami majątku wspólnego są majątkowe prawa podmiotowe o charakterze zarówno bezwzględnym, jak  i względnym, a w szczególności prawa rzeczowe i wierzytelności (Tomasz Sokołowski, Komentarz do art. 31 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zawarty w programie Lex).

Naczelny Sąd Administracyjny wskazał dalej, że współwłasność łączna, w tym wypadku wspólność majątkowa, różni się od ułamkowej tym, że nie można w niej określić ilości udziałów każdego współwłaściciela. Obu współwłaścicielom przysługuje pełne prawo do całej masy majątkowej w niej zawartej i dlatego żaden ze współwłaścicieli nie może korzystać  z praw własności przez cały czas trwania współwłasności łącznej (Edward Gniewek, Komentarz do art. 196 Kodeksu cywilnego, Lex).

Z dalszej części uzasadnienia wyroku NSA wynika, że uproszczeniem jest przyjęcie, że małżonek spadkobierca dwukrotnie nabywa nieruchomość, w której, z uwagi na ustrój majątkowy, niemożliwe było określenie jej udziałów: pierwszy raz w chwili zakupu nieruchomości lokalowej wraz małżonkiem, z którym łączył go wspólność majątkowa, drugi raz w wyniku dziedziczenia po śmierci współmałżonka. Skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. (III SA/Wa 1177/13 Wyrok Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie 2013-11-07).

Dodatkowo NSA w uchwale z dnia 15 maja 2017 r., sygn. II FPS 2/17 stwierdził, że nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska łączna to wspólność bez udziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

W Pani ocenie będzie Pani w całości zwolniona z podatku dochodowego przy sprzedaży udziału w nieruchomości oraz części z 1 udziału w spółce z o.o. nabytego na podstawie spadku po B. A.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku w części dotyczącej sprzedaży:

–udziału w nieruchomości – jest prawidłowe,

–udziału w spółce z o.o. – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powyższy przepis ustanawia generalną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkie uzyskane przez podatnika w danym roku korzyści majątkowe, z wyjątkiem tych, które na mocy ustawy wyłączone zostały z tego opodatkowania (np. przez wprowadzenie ustawowego zwolnienia  z opodatkowania, czy też zaniechanie poboru podatku).

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy:

Źródłem przychodu są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

Odrębnym źródłem przychodu, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy jest:

odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a.nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b.spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c.prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d.innych rzeczy

–jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. wymienionych w lit. b) – c) przepisu praw majątkowych przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz wskazanych praw majątkowych następuje po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości i praw majątkowych w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W konsekwencji, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i wymienionych w tym przepisie praw istotne znaczenie ma ustalenie daty ich nabycia.

Stosownie natomiast do art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia pięcioletniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkobiercy, który dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu nienastępującego w wykonaniu działalności gospodarczej odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu wskazała Pani, że:

·Nabyła Pani na podstawie testamentu 1/3 udziału w spadku po zmarłym (...) października 2021 r. B. A (Pani dziadku).

·Przedmiotem spadku było m.in. spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego oraz udział w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

·A. A oraz B. A jako małżonkowie zakupili ww. nieruchomość w roku 1979 r. na zasadzie współwłasności małżeńskiej majątkowej.

·A. A w trakcie związku małżeńskiego zakupiła z majątku wspólnego udziały w spółce z o.o. z dniem 2002 r.

·A. A zmarła (...) stycznia 2021 r., a po A. A spadek nabyli po 1/3 syn C. B, syn D. A oraz B. A mąż.

·Nie wystąpiły czynności mające na celu podział majątku nabytego w drodze spadku po zmarłym B. A jak i po zmarłej A. A.

·Nie miało miejsce zniesienie współwłasności, ani dział spadku.

Pani wątpliwości dotyczą ustalenia czy sprzedaż udziałów we wskazanych we wniosku składnikach majątku, które nabyła Pani w spadku po zmarłym dziadku będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciem nabycia w drodze spadku, należy posiłkować się normami prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Natomiast jak stanowi art. 925 ww. Kodeksu:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Na mocy art. 926 § 1 ww. Kodeksu:

Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.

Stosownie do art. 1025 § 1 ww. Kodeksu:

Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.

Z kolei w myśl art. 1036 Kodeksu Cywilnego:

Spadkobierca może za zgodą pozostałych spadkobierców rozporządzić udziałem w przedmiocie należącym do spadku. W braku zgody któregokolwiek z pozostałych spadkobierców rozporządzenie jest bezskuteczne o tyle, o ile naruszałoby uprawnienia przysługujące temu spadkobiercy na podstawie przepisów o dziale spadku.

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.

Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Zatem, aby ustalić, czy w przedmiotowej sprawie dokonana 8 lipca 2024 r. sprzedaż przez Panią udziału w nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, istotne jest ustalenie daty nabycia tego prawa przez spadkodawcę, czyli Pani dziadka.

Zważywszy na fakt, że ww. nieruchomość została nabyta przez Pani dziadków do wspólności majątkowej małżeńskiej, należy odnieść się również do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi, w rozumieniu tego przepisu, są wszelkie prawa majątkowe, zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności).

Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej i obejmuje cały zbiór praw majątkowych, takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności.

Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków, nabycie nieruchomości do majątku objętego małżeńską wspólnością ustawową, oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Wskutek tego, małżonek w momencie śmierci drugiego z nich, nie mógł ponownie nabyć udziału w tej nieruchomości.

Zaprezentowane stanowisko znajduje odzwierciedlenie w podjętej przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwale z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której Sąd stwierdził, że: „Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków”.

W opisie stanu faktycznego wskazała Pani, że spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego zostało nabyte przez Pani dziadków w 1979 r. do ich majątku wspólnego oraz że Pani dziadkowie przez cały okres trwania małżeństwa związani byli ustrojem wspólności majątkowej.

Zatem pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku Pani niewątpliwie minął, bowiem od końca roku kalendarzowego, w którym ww. nieruchomość została nabyta przez spadkodawcę (Pani dziadka) do momentu sprzedaży przez Panią udziału w tym prawie, upłynęło ponad pięć lat.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, że sprzedaż przez Panią 8 lipca 2024 r. udziału 4/18 części w nieruchomości, nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ ww. sprzedaż nastąpiła po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tego prawa przez Pani spadkodawcę.

Zatem, Pani stanowisko w zakresie sprzedaży udziału w wysokości 4/18 części w opisanej we wniosku nieruchomości należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do zbycia przez Panią udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością wskazać należy, że ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”,  a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Źródła przychodów są wymienione w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przypisanie uzyskanego przychodu do określonego, jednego źródła przychodów następuje w oparciu o okoliczności faktyczne sprawy i treść przepisów ustawy.

Jak już wcześniej wskazano źródłami przychodów są m.in. wskazane w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych,

W myśl art. 17 ust. 1ab pkt 1 ww. ustawy:

Przychód określony w ust. 1 pkt 6 z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych powstaje w momencie przeniesienia na nabywcę własności udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.

Przychody, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegają opodatkowaniu w szczególnym trybie określonym w art. 30b ww. ustawy.

Zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodów uzyskanych:

1)z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających,

2)z odpłatnego zbycia udziałów (akcji),

3)z odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni,

4)z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny,

5)z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych

- podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Odnosząc się do wskazanych przepisów prawidłowa klasyfikacja źródła przychodów  w przypadku sprzedaży udziałów w spółce z o.o. to przychód z kapitałów pieniężnych – a nie jak Pani wskazuje przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego, w wyniku dokonanego (...) lutego  2024 r. odpłatnego zbycia 4/18 części z 1 udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, po Pani stronie powstał przychód zaliczany do źródła kapitały pieniężne (art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 30b ust. 1 ww. ustawy.

Zatem Pani stanowisko w zakresie sprzedaży części udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo – z uwagi na zakres Pani żądania – ocenie interpretacyjnej organu podlegało wyłącznie zagadnienia przedstawione w pytaniu interpretacyjnym dotyczące skutków podatkowych sprzedaży 4/18 części udziału w nieruchomości oraz 4/18 części z 1 udziału  w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz.U. z 2024 r., poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).