Zbycie akcji nabytych w drodze spadku.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 maja 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia akcji nabytych w drodze spadku. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 1 lipca 2024 r. i 19 sierpnia 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:  

Opis stanu faktycznego

Pani mąż zmarł w 2016 r. Postanowienie sądu o podziale spadku nastąpiło w 2017 r. Wykup akcji przez (...) nastąpił w styczniu 2018 r. Stosowna informacja została przesłana przez Dom Maklerski do Urzędu Skarbowego w .... Urząd Skarbowy wystąpił do Pani z pismem o dokonanie zapłaty podatku z tego tytułu. Ze względu na fakt blokady środków finansowych przez bank nie mogła Pani dokonać zapłaty środków ze względu na ich brak. Urząd Skarbowy żąda od Pani zapłaty całości podatku od akcji, a nie części jak wynika z postanowienia sądu. Sprawa podziału spadku trafiła do sądu, ponieważ rodzina nie mogła się porozumieć. Dopiero w 2024 r. sądownie odblokowano środki z akcji. Udała się Pani do Urzędu Skarbowego chcąc uregulować tą sprawę. Do dnia dzisiejszego Urząd Skarbowy nie wie kto i w jakiej wysokości ma dokonać zapłaty podatku od akcji.

Po kilkukrotnej informacji z Krajowej Informacji Skarbowej, że ma Pani zapłacić tylko część podatku zgodnie z postanowieniem sądu, Urząd Skarbowy twierdzi inaczej, dlatego w dniu 22 kwietnia złożyła Pani pismo do Urzędu Skarbowego w tej sprawie. Całość dokumentacji znajduje się w Urzędzie Skarbowym.

Uzupełnienie wniosku

W piśmie złożonym 1 lipca 2024 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, wskazała Pani, że wniosek dotyczy okresu podatkowego za 2018 r.

Na pytanie: Kiedy i w jaki sposób Pani mąż nabył akcje, o których mowa we wniosku, co to były za akcje, należało to dokładnie opisać, wskazała Pani, że były to akcje pierwszej żony. Po śmierci żony akcje przeszły na męża. Postanowieniem sądu podzielono akcje na trzy części: syna, córkę i męża. Dzieci spieniężyły akcje, mąż zostawił sobie akcje. To były akcje (...).

Był to przymusowy wykup – wycofanie akcji z giełdy 2018 r. Informacja została wystawiona na męża. Otrzymała Pani pismo z Urzędu Skarbowego z dnia 1 grudnia 2020 r. w zakresie podatku dochodowego za 2018 r., ponieważ do tut. Organu wpłynęła informacja PIT-8C sporządzona przez Dom Maklerski i drugie z 30 czerwca 2023 r. wezwanie do złożenia PIT-38 za 2018 r. – z uwagi na posiadane prawa do zbytych papierów wartościowych. W dniu zgonu męża – zgodnie z nabytym prawem do spadku na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego nr (…)  z 11 maja 2017 r. przychód i dochód należy wykazać w zeznaniu w kwotach uzyskanych, ustalonych w udziale przypadającym w spadku po zmarłym. Przedmiotowe akcje były częścią masy spadkowej.

W odpowiedzi na pytanie Organu: Czy akcje należące do Pani męża wchodziły w skład majątku wspólnego małżonków, wskazała Pani, że prawdopodobnie tak, bo nie miała Pani intercyzy.

Bank zablokował środki, ponieważ według regulaminu banku, bez zgody dzieci nie można było wypłacić pieniędzy. Dzieci domagały się części z akcji, ponieważ wchodziły do masy spadkowej. Sprawa trafiła do sądu. Dopiero 5 lutego 2024 r. Sąd wydał postanowienie o odblokowaniu środków.

Wychodzi na to, że Pani została zobowiązana do zapłaty podatku w związku z wykupem akcji. W związku z uzyskanym przychodem jeszcze nie składała Pani zeznania do Urzędu Skarbowego. Przekazano Pani, że jest czas do końca roku. Uzyskała Pani przychód na podstawie postanowienia sądu z 5 lutego 2024 r.      

Następnie w piśmie złożonym 19 sierpnia 2024 r., stanowiącym drugie uzupełnienie wniosku, udzieliła Pani następujących odpowiedzi na zadane w wezwaniu pytania:

1.Co oprócz przedmiotowych akcji wchodziło w skład masy spadkowej po Pani zmarłym mężu? Należy wymienić wszystkie rzeczy/udziały w rzeczach (nieruchomości, ruchomości, środki pieniężne) i prawa majątkowe/udziały w prawach majątkowych będące przedmiotem spadku?

Odpowiedź: Oprócz przedmiotowych akcji w skład masy spadkowej wchodziło mieszkanie własnościowe i według sądu nasadzenia na działce ROD.

2.Czy prawo do zbytych papierów wartościowych nabyła Pani wyłącznie na podstawie Postanowienia Sądu Rejonowego nr (…) z 11 maja 2017 r.? W przypadku stwierdzenia nabycia spadku na podstawie ww. postanowienia sądu, należy wskazać datę uprawomocnienia się tego postanowienia.

Odpowiedź: Prawo do zbytych papierów wartościowych nabyła Pani na podstawie postanowienia sądu z 11 maja 2017 r.

3.Czy był przeprowadzony dział spadku po Pani mężu? Jeżeli był przeprowadzony dział spadku prosimy wskazać:

-kiedy był on przeprowadzony i czy był przeprowadzony na podstawie aktu notarialnego (umowa o dział spadku) czy na podstawie postanowienia sądu (postanowienie sądu o dział spadku)?

-co było przedmiotem działu spadku przeprowadzonego po Pani mężu i w jakich udziałach?

-kto brał udział w dziale spadku przeprowadzonym po Pani mężu (należy wskazać wszystkich uczestników biorących udział w dziale spadku)?

-jakie skutki prawnopodatkowe miał dział spadku dla wszystkich uczestników działu spadku, w tym dla Pani? Należy wskazać, kto i w jakich udziałach nabył przedmiotowe akcje, w tym Pani.

Odpowiedź: Tak, był przeprowadzony właśnie na podstawie postanowienia sądu z dnia 11 maja 2017 r. Przedmiotem działu spadku było mieszkanie i akcje. Udział w dziale spadku brały następujące osoby: Pani, ... i ... (dzieci). Skutki podatkowe działu spadku to „po 1/3 każdy z nich”, a zatem po 1/3 każdy płaci podatek.

4.Czego dokładnie dotyczyło postanowienie sądu z 5 lutego 2024 r. o odblokowaniu środków. Jakie ustalenia w związku ze sprzedanymi akcjami wynikają z tego postanowienia?

Odpowiedź: Postanowienie sądu z dnia 5 lutego 2024 r. dotyczyło uchylenia postanowienia sądu z dnia 14 marca 2023 r. i zawarcia ugody. Pieniądze w kwocie 215 tys. zł ze sprzedaży mieszkania sąd pozostawił ... i ... (dzieci), a Pani przyznał w całości środki ze sprzedaży akcji. Nakazując jeszcze spłacić nasadzenia na ROD. Absurd. Nie dość, że dzieci Panią oszukały nie dzieląc się według postanowienia sądu po 1/3 to później jeszcze chciały środki z akcji. Dlatego sprawa trafiła do sądu. Dom maklerski miał wypłacić środki tylko za zgodą wszystkich spadkobierców (po śmierci męża). Mogła Pani nie zgodzić się na takie postanowienia, ale niestety nie miała Pani już pieniędzy, by opłacić dalej adwokata, zapłacić za nasadzenie, a to kolejne pieniądze, na rzeczoznawcę, który oceni wartość nasadzeń, a Pani już nie miała pieniędzy na zapłacenie adwokatowi. Po rozmowie z adwokatem ustąpiła Pani i przystała na ugodę.

5.Komu i na podstawie jakiego dokumentu ostatecznie został wypłacony dochód w związku z przymusowym wykupem akcji w 2018 r. 

Odpowiedź: Środki wypłacono Pani na podstawie postanowienia sądu z dnia 5 lutego 2024 r.

6.Czy otrzymała Pani całość odblokowanych środków czy część, która odpowiada udziałowi jaki nabyła Pani w spadku (zgodnie z Postanowieniem Sądu z 11 maja 2017 r.)? Jeżeli to Pani otrzymała całość wypłaconych środków, to proszę wyjaśnić dlaczego, w związku z jakim zdarzeniem, na podstawie jakiego dokumentu pozostali spadkobiercy nie otrzymali ww. środków.

Odpowiedź:  Otrzymała Pani całość środków, jednakże z tych środków musiała zapłacić za nasadzenia po 2 500 zł dla ... i ... (dzieci) do 7 dni po potrzymaniu środków, tak zdecydował sąd. Pozostali spadkobiercy nie otrzymali swojej części, ponieważ wcześniej sprzedali mieszkanie za 215 tys. zł nie dzieląc się według części jak w postanowieniu sądu z 11 maja 2017 r.

Nie uchyla się Pani od zapłacenia podatku w części 1/3 od samego początku. Zgłosiła się Pani po otrzymaniu środków do Urzędu Skarbowego chcąc to uczynić, niestety pani nie umiała podjąć decyzji, bo jeszcze takiej sprawy nigdy nie miała. Dzieci oszukały Panią nie wypłacając 1/3 ze sprzedaży kwoty. W sądzie okazało się, że sprzedali mieszkanie za 215 tys. zł, a nie za 150 tys. zł jak podali. Mimo decyzji sądu złożyli apelację do Sądu w ... dalej walcząc o środki z akcji. Sąd apelacyjny w związku z tym faktem postanowił przyznać Pani środki w całości skoro sprzedali już mieszkanie i podzielili pieniądze dla siebie. Ale ich sędzina wywalczyła zwrot za nasadzenie za ROD i sąd się do tego przychylił, by zamknąć sprawę.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy ma Pani zapłacić podatek z akcji (...) za 2018 r. w całości czy w części 1/3 zgodnie z postanowieniem sądu z dnia 11 maja 2017 r?  

Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Pani zdaniem, powinna Pani kierować się tylko postanowieniem sądu. Według Pani podatek należny od akcji powinna Pani uiścić w 1/3 wartości sprzedanych akcji a nie całość, co chce Pani uczynić po decyzji sądu z 2024 .

W uzupełnieniu wniosku złożonym 19 sierpnia 2024 r. wskazała Pani, że Pani stanowisko w  tej sprawie od początku jest takie samo.  Nie uchyla się Pani od zapłacenia podatku za 2018 r. jednakże tak jak postanowił sąd 11 maja 2017 r. 1/3 każdy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.):

Stosownie do art. 11 ust. 1 cyt. ustawy:

Katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zawiera art. 10 ust. 1 powołanej ustawy.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy:

Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W świetle art. 5a pkt 11 ww. ustawy:

Papierami wartościowymi w rozumieniu tej ustawy są m.in. akcje.

Zgodnie z art. 17 ust. 1ab pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 17 ust. 2 analizowanej ustawy:

W świetle art. 19 ust. 1 ustawy, do którego odsyła powyższy przepis:

Przepis art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowi, że:

Dochód, o którym mowa w powołanym przepisie ustala się na zasadach określonych w art. 30b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 4 ww. ustawy:

Zasady ustalania dochodu z odpłatnego zbycia akcji określa art. 30b ust. 2 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dotyczący zbycia udziałów i akcji).

Ponadto, zgodnie z art. 22 ust. 1m ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z przedstawionego we wniosku opisu wynika, że Pani mąż zmarł w 2016 r. Spadek po zmarłym nabyła Pani oraz syn i córka. Częścią masy spadkowej były przedmiotowe akcje. Zgodnie z postanowieniem sądu o podziale spadku, które nastąpiło w 2017 r. nabyła Pani udział 1/3 w spadku. Wykup akcji nastąpił w styczniu 2018 r. Był to przymusowy wykup – wycofanie akcji z giełdy 2018 r. Informacja została wystawiona na Pani męża. Otrzymała Pani pismo z Urzędu Skarbowego z dnia 1 grudnia 2020 r. w zakresie podatku dochodowego za 2018 r., ponieważ do tut. Organu wpłynęła informacja PIT-8C sporządzona przez Dom Maklerski i drugie z 30 czerwca 2023 r. wezwanie do złożenia PIT- 38 za 2018 r. – z uwagi na posiadane prawa do zbytych papierów wartościowych.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 ze zm.):

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego,

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają  się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy (spadkodawców) ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.  Zatem, istotnym z punktu widzenia prawa jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że w dniu śmierci Pani męża (tj. w 2016 r.) na podstawie postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku z 11 maja 2017 r. nabyła Pani spadek w udziale 1/3. W skład masy spadkowej wchodziły akcje, których przymusowy wykup nastąpił w 2018 r. 

Instytucję przymusowego wykupu akcji regulują przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1577 ze zm.).

I tak na podstawie art. 418 § 1 ww. ustawy:

Stosownie do art. 417 § 1 tej ustawy:

Z powyższego wynika, że przepisy Kodeksu spółek handlowych dotyczące przymusowego wykupu akcji wskazują na wystąpienie przedmiotowo istotnych elementów charakteryzujących umowę odpłatnego zbycia: oznaczenie przedmiotu zbycia i ceny. Zatem przymusowy wykup akcji występuje jako szczególny typ umowy odpłatnego zbycia papierów wartościowych (akcji), co skutkuje tym, że dokonanie tej czynności cywilnoprawnej powoduje, że uzyskany w ten sposób dochód z odpłatnego zbycia akcji podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 30b ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 30b ust. 6 ww. ustawy:

W myśl art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 45 ust. 1a pkt 1 omawianej ustawy:

W tym samym terminie dokonuje się też wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Reasumując, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy oraz powołane przepisy prawa podatkowego należy wskazać, że przychód jaki uzyskała Pani z tytułu przymusowego wykupu akcji (zbycia akcji) w 2018 r. nabytych w drodze spadku po zmarłym mężu stanowi źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 7 i art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dochód ze zbycia akcji, podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym, na zasadach określonych w art. 30b ww. ustawy zgodnie z wysokością udziałów jakie posiada Pani w spadku na podstawie wydanego postanowienia o nabyciu spadku z 11 maja 2017 r., tj. 1/3 udziałów. 

Bez wpływu na powyższe rozstrzygnięcie pozostają późniejsze wzajemne rozliczenia przeprowadzone na drodze sądowej pomiędzy Panią a pozostałymi spadkobiercami, skoro do zbycia przedmiotowych akcji doszło w 2018 r. 

Dodatkowe informacje

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). 

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do  zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).