Ustalenie rezydencji podatkowej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 sierpnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 8 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia rezydencji podatkowej za rok 2023. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, która ma problem z ustaleniem rezydencji podatkowej za rok 2023, a w związku z tym interpretacji tego, czy w rozliczeniu za rok 2023 powinien wykazać cały światowy dochód czy tylko ten uzyskany w Polsce.

Wnioskodawca w 2023 r. (zdarzenie przeszłe w momencie składania wniosku) miał następujące powiązania z Polską i Norwegią:

POBYT: Pobyt w Polsce 191, dni Pobyt w Norwegii: 174 dni.

Pierwszy wyjazd do Norwegii był (…).04.2023 r. wtedy zgłosił się Pan do Skatteetaten i wnioskował o nadanie fodselsnummer, który później razem z żoną Pan otrzymał. Nie miał Pan pobytów w innych krajach i podróżował Pan wyłącznie samolotem między Polską a Norwegią. Pańska żona otrzymała stałą pracę w Norwegii, a Pan ze względu na swoje sprawy w Polsce (firma, nieruchomości, samochód) musiał często podróżować do Polski.

Ustalenie rezydencji podatkowej jest dla Pana ważne, ze względu na ustalenie czy powinien Pan zapłacić podatek od sprzedaży nieruchomości nabytej w spadku (w Polsce jest Pan zwolniony z tego podatku).

RODZINA: Żona przebywa od (…).04 w Norwegii, dzieci Państwo nie mają, w Polsce jedynie teściowie i znajomi.

OBYWATELSTWO: Polskie.

NIERUCHOMOŚCI: W Polsce dom jednorodzinny w (…), który otrzymał Pan w spadku (…) 2022 r. i sprzedał go (…) 2023 r. (wartość około (…) tys. zł) oraz mieszkanie w szeregowcu, w (…), którego był Pan posiadaczem od (…) 2018 r. do (…) 2024 r. w którym był Pan zameldowany przez cały 2023 r. i przebywał w czasie pobytów w Polsce (wartość około (…) tys. zł). W Norwegii wynajem mieszkania w (…) od (…) kwietnia 2023.

MAJĄTEK RUCHOMY: Samochód osobowy marki (…) z (…) r. który sprzedał Pan (…) listopada 2023 r. (wartość (…) tys. zł) samochód był kupiony i sprzedany na działalność gospodarczą.

PRACA: W Polsce do (…) kwietnia 2023 r. własna działalność gospodarcza NIP: (…) (prowadzenie (…) oraz usługi (…)), w tym do (…) lutego 2023 spółka cywilna. Działalność została zawieszona (…) kwietnia 2023 r. Od (…) maja 2023 do końca roku umowa zlecenie ((…)). Pełnienie funkcji (…) w (…) przez cały 2023 r. (praca społeczna) w organizacji: (…) ((…)). W Norwegii praca wakacyjna w (…) jako (…) ((…)) w (…) (od (…) czerwca 2023 do (…) sierpnia 2023 r.)

Przychody (brutto) za 2023 r.: W Polsce: (…) zł za wynajem miejsca w lokalu mieszkalnym na cele prowadzenia spółki cywilnej (PIT-28) oraz PIT-36 za 2023 r. kwota: (…) zł. W Norwegii: (…) nok.

WARTOŚĆ MAJĄTKU NA KONIEC 2023 ROKU (środki na koncie, nieruchomości i ruchomości):

W Polsce około (…) zł, w Norwegii około (…) nok.

INNE : Studia w Polsce, od (…) 2022 r. studiuje Pan (…) (studia licencjackie) i przez cały 2023 r. uczęszczał Pan na zajęcia zdalnie oraz stacjonarnie.

KONTA BANKOWE w 2023 r.: W Polsce konto osobiste, firmowe i oszczędnościowe w (…) oraz konto osobiste w (…), w Norwegii konto osobiste w (…). Nie posiadał Pan żadnych kredytów w 2023 r.

W 2023 r. wyjechał Pan do Norwegii z powodu wyjazdu Pańskiej żony, która otrzymała stałe zatrudnienie oraz z zamiarem podjęcia pracy tymczasowej tak jak to Pan uczynił i pracował jedynie w okresie wakacyjnym. Ze względu na rozpoczęte studia na kierunku (…), posiadane dwie nieruchomości w Polsce, znajomych, samochód, umowę zlecenie i funkcję w (…) nie był Pan w stanie w tamtym czasie zaplanować stałego pobytu w Norwegii. W 2023 r. nie był Pan właścicielem/współwłaścicielem oraz posiadaczem nieruchomości oraz ruchomości w Norwegii. Nie posiadał Pan również inwestycji, kredytów, ubezpieczeń na życie w Norwegii. W 2023 r. uzyskał Pan wyłącznie dochody w Norwegii z tytułu pracy. W 2023 r. prowadził Pan aktywność społeczną, polityczną, kulturalną, obywatelską głównie w Polsce, między innymi:

- Brał Pan udział w spotkaniu towarzyskim w (…) ((…)2023 r.), które jest organizowane regularnie i nazywa się „(…)”, jest to cykl spotkań, na których są wykłady na temat (…).

- Brał Pan udział w Ogólnopolskim Kongresie (…) w (…) w dniach (…) 2023 r.

- W 2023 r. korzystał Pan wielokrotnie w Polsce z usług (…).

- Brał Pan udział w wyborach parlamentarnych ((…) 2023 r.)

- Brał Pan udział w spotkaniach rodzinnych ((…)) w dniu (…) 2023 r.

- Brał Pan udział w (…) w (…) w dniu (…) 2023 r.

- Brał Pan udział w przyjęciu weselnym w Polsce ((…) 2023 r.)

- Brał Pan udział w licznych spotkaniach towarzyskich ze znajomymi z Polski przez cały 2023 r.

- Odwiedzał Pan regularnie grób zmarłych rodziców w (…) oraz dbał Pan o utrzymanie w należytym porządku posiadanych nieruchomości w (…) i w (…) ((...) itp.)

- Korzystał Pan z cateringów dietetycznych w Polsce.

- Robił Pan prywatne profilaktyczne badania krwi w Polsce.

- Pomagał Pan w prowadzeniu zajęć (…) na (…) w dniu (…) 2023 r. w ramach umowy zlecenie, którą posiadał Pan ze (…).

- W Polsce posiadał Pan przez cały 2023 r. i obecnie nadal posiada prywatne ubezpieczenie na życie w firmie (…).

- Posiada Pan umowę abonamentową na świadczenie usług telekomunikacyjnych i dostępu do internetu w sieci (…).

W Norwegii został Pan członkiem (…) i poszedł Pan tam na kilka spotkań nauki norweskiego jednak z powodu braku czasu i przebywania więcej w Polsce nie udało się Panu regularnie kontynuować tych spotkań. Był Pan również na kilku spotkaniach nauki języka norweskiego w bibliotece.

Pytanie

Czy Wnioskodawca był rezydentem Polski w roku 2023? Czy Wnioskodawca ma nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce za rok 2023?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, w 2023 roku był Pan rezydentem podatkowym Polski oraz posiadał Pan nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce.

I. W przypadku polskiego prawa podatkowego (Ustawy PIT): Zgodnie z kryteriami zawartymi w art. 3 ust. 1a ustawy PIT, osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych na terytorium Polski jeżeli:

1) posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2) przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

II. Artykuł 4 pkt 2c Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu mówi, że w przypadku: Jeżeli, stosownie do postanowień ustępu 1 niniejszego artykułu, osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas jej status określa się zgodnie z następującymi zasadami; jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obu Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Państwie, którego jest obywatelem

III 2. Kryterium kolizyjne: Jeżeli nie można ustalić, w którym państwie osoba ma ośrodek interesów życiowych, albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z państw, to uważa się ją za mającą rezydencję podatkową tylko w tym państwie, w którym zwykle przebywa. Biorąc pod uwagę drugie kryterium kolizyjne, w 2023 roku Wnioskodawca przebywał powyżej 6 miesięcy w Polsce. Wnioskodawca posiada wyłącznie obywatelstwo polskie. Przebywał w roku 2023 191 dni w Polsce. W roku 2023 posiadał zameldowanie w Polsce oraz dwie nieruchomości. W roku 2023 prowadził na terenie Polski działalność gospodarczą oraz pracował w pracy najemnej na stanowisku nierobotycznym. Główny dochód jaki osiągnął Wnioskodawca pochodzi z dochodów w Polsce, w Norwegii uzyskiwał tylko dochód z pracy wakacyjnej, który był znaczący niższy od dochodu uzyskiwanego w Polsce. W Polsce w 2023 roku pełnił również funkcję (…) w (…) przez cały 2023 r. (praca społeczna) w organizacji: (…). Wnioskodawca w Polsce uczęszcza na Studia Wyższe w dziedzinie (…) – w roku 2023 zajęcia zdalne oraz stacjonarne. W Norwegii Wnioskodawca mieszka z swoja żoną, od kwietnia 2023 roku. Nie posiadają potomstwa.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

Stosownie do art. 3 ust. 2a ww. ustawy:

Na podstawie art. 4a ww. ustawy:

Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie - podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP. Tym samym określona osoba, która ma ścisłe powiązania biznesowe czy też gospodarcze w Polsce, a całą rodzinę i znajomych w innym państwie, może w takiej sytuacji podlegać opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium RP centrum interesów życiowych.

Co istotne, posiadanie miejsca zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest ściśle związane ze spełnieniem ww. przesłanek. Podatnik spełniający kryteria wymienione w art. 3 ust. 1a ww. ustawy, jest uznawany za osobę mającą nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce, natomiast podatnik który tych kryteriów nie spełnia podlega w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Ponadto zauważyć należy, że wymienione powyżej kryteria stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Biorąc pod uwagę całościowy opis wniosku, należy uznać, że centrum Pana interesów osobistych oraz gospodarczych, w okresie którego dotyczy wniosek (2023 r.), znajduje się w Polsce. Przedstawione przez Pana okoliczności wskazują bowiem na utrzymanie istotnych powiązań z Polską. Ponadto, jak wskazał Pan we wniosku, pobyt w Polsce trwał powyżej 183 dni (dokładnie 191 dni). Oznacza to, że w oparciu o art. 3 ust. 1a pkt 1 oraz pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych posiadał Pan w Polsce miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

Powyższe znajduje potwierdzenie w treści Objaśnień podatkowych z 29 kwietnia 2021 r. wydanych przez Ministerstwo Finansów, które dotyczą zasad ustalania miejsca zamieszkania dla celów podatkowych (rezydencji podatkowej) osób fizycznych w Polsce zgodnie z art. 3 ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa PIT) oraz zakresu obowiązku podatkowego osób fizycznych, o którym mowa w art. 3 ust. 1 i 2a ustawy PIT. Celem objaśnień jest przedstawienie sposobu prawidłowego wypełnienia obowiązków podatkowych przez osoby fizyczne w Polsce, bowiem rezydencja podatkowa nie ma charakteru deklaratywnego, lecz związana jest z oceną całokształtu faktów i okoliczności.

Zgodnie z Objaśnieniami, istnienie w Polsce ośrodka interesów życiowych oznacza posiadanie ścisłych powiazań osobistych lub gospodarczych z Polską. Każda z tych przesłanek podlega samodzielnej ocenie, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że podatnik posiada ośrodek interesów życiowych w Polsce.

Centrum, czyli „skoncentrowanie” interesów osobistych, należy rozumieć jako miejsce, z którym podatnik posiada ścisłe powiązania osobiste. Powiązania osobiste to występowanie więzi rodzinnych, towarzyskich, podejmowanie aktywności społecznej, kulturalnej, sportowej, politycznej, itp. W praktyce, czynnikiem branym najczęściej pod uwagę jest obecność w Polsce współmałżonka, partnera lub małoletnich dzieci.

W przypadku centrum interesów gospodarczych w praktyce chodzi o miejsce, z którym dana osoba ma ścisłe powiązania ekonomiczne. W tym względzie należy wziąć pod uwagę przede wszystkim związki ekonomiczne osoby fizycznej z danym państwem, wśród których istotne są miejsce wykonywania działalności zarobkowej, główne źródła dochodów podatnika, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, zaciągnięte kredyty, konta bankowe, miejsce, z którego osoba zarządza swoim mieniem itd.

Uznanie osoby fizycznej za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu przepisów krajowych, nie przesądza jednak o uznaniu tej osoby za osobę podlegającą w Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Powyższe przepisy stosuje się bowiem z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Ocena czy podatnik podlega w Rzeczypospolitej Polskiej ograniczonemu czy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu powinna być dokonana w każdym przypadku indywidualnie z uwzględnieniem postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W tej sytuacji należy się więc odnieść do przepisów Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w Warszawie dnia 9 września 2009 r., oraz Protokołu do tej Konwencji (Dz. U. z 2010 r. Nr 134 poz. 899 z późn. zm.) (dalej: „Konwencja polsko-norweska”).

Na podstawie art. 4 ust. 1 Konwencji:

W myśl art. 4 ust. 2 Konwencji:

Definicja „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” odnosi się zatem bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Przy tym wskazać należy, iż według Komentarza do Modelowej Konwencji OECD posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, iż osoba fizyczna urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania, w przeciwieństwie do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki czas. Zgodnie z Komentarzem, istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania, dbałość o ognisko domowe, co należy rozumieć, że osoba zainteresowana czyni wszystko, co jest niezbędne, aby mieć to mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie, w sposób ciągły, a nie od czasu do czasu, na pobyt, który z różnych względów może mieć charakter krótkotrwały.

Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w obu Umawiających się państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania danej osoby są ściślejsze. Przez takie powiązania, Komentarz nakazuje rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.

Biorąc pod uwagę opis wniosku, można zauważyć, iż posiadał Pan stałe miejsce zamieszkania zarówno w Norwegii, jak i w Polsce. Wskazał Pan, że w 2023 roku przebywał Pan w Polsce 191 dni, natomiast w Norwegii 174 dni. W związku z tym, że nie jest możliwe ustalenie rezydencji podatkowej w oparciu o pierwsze kryterium wynikające z art. 4 ust. 2 Konwencji, należy zastosować kolejne kryterium odnoszące do ściślejszych powiązań osobistych i gospodarczych (ośrodka interesów życiowych).

Przechodząc więc do kolejnego kryterium, biorąc pod uwagę opisane przez Pana powiązania z obydwoma Państwami, stwierdzam, iż w 2023 r. to z Polską łączyły Pana ściślejsze powiązania, tj. w tym państwie znajdował się Pana ośrodek interesów życiowych.

Oznacza to, iż Pana miejscem zamieszkania dla celów podatkowych ustalonym w oparciu o normy kolizyjne zawarte w art. 4 ust. 2 Konwencji polsko-norweskiej będzie Polska.

W konsekwencji, uznać należy, że w 2023 r. podlegał Pan w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).