Dobrowolne umorzenie bez wynagrodzenia udziałów w kapitale Spółki A należących do Spółki B. - Interpretacja - 0114-KDIP3-1.4011.444.2024.6.PT

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 29 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-1.4011.444.2024.6.PT

Temat interpretacji

Dobrowolne umorzenie bez wynagrodzenia udziałów w kapitale Spółki A należących do Spółki B.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

27 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 17 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy określenia skutków podatkowych dobrowolnego umorzenia bez wynagrodzenia udziałów w kapitale Spółki A należących do Spółki B.

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)  Zainteresowany będący stroną postępowania:

A Sp. z o.o.,

2)  Zainteresowani niebędący stroną postępowania:

  • B Sp. z o.o.,
  • C C;
  • D D.

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawcą jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: „Spółka A”, Podatnik), której podstawowy, ujawniony w KRS przedmiot działalności gospodarczej stanowi działalność hotelowa oraz podobnych obiektów zakwaterowania. Spółka jest czynnym podatnikiem VAT.

Zainteresowanymi niebędącymi stroną postępowania są spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: Spółka B), będąca aktualnie jedynym wspólnikiem Wnioskodawcy oraz wspólnicy Spółki 2 (powinno być: „Spółki B” – dop. organu) - dwie osoby fizyczne, będące polskimi rezydentami podatkowymi.

W związku z faktem, że Spółka A nie prowadzi aktualnie działalności operacyjnej, Zainteresowani rozważają uproszczenie jej struktury w ten sposób, aby kontrola nad Wnioskodawcą była sprawowana bezpośrednio przez osoby fizyczne. W związku z tym, w najbliższym czasie planowane jest podniesienie kapitału zakładowego Spółki A oraz wstąpienie do niej nowych wspólników tj. osób fizycznych, które aktualnie są jedynymi wspólnikami Spółki B (dalej jako: Nowi wspólnicy).

Po dokonaniu ww. transakcji, Wnioskodawca zamierza dobrowolnie (za zgodą Spółki B) umorzyć, bez wynagrodzenia wszystkie udziały posiadane przez Spółkę B w Spółce A. Ma to się odbyć w ten sposób, że Wnioskodawca nabędzie posiadane przez Spółkę B udziały w jego strukturach, a następnie dokona ich umorzenia. Umorzenie dokonane zostanie nieodpłatnie, tj. zgodnie z art. 199 § 3 Ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 z późn. zm.), dalej jako: k.s.h., bez wypłaty wynagrodzenia na rzecz Spółki B. Podstawą umorzenia udziałów będzie uchwała zgromadzenia wspólników Spółki A, podjęta w oparciu o uprzednią zgodę Spółki B. W wyniku transakcji umorzenia udziałów bez wynagrodzenia nie wystąpią wobec tego żadnego rodzaju przepływy majątkowe.

Zaznaczyć należy, że wyżej opisane modyfikacje uzasadnione są uproszczeniem struktury Spółki A, które będzie miało wpływ przede wszystkim na zmniejszenie ilości formalności w procesie podejmowania decyzji dotyczących ewentualnego wznowienia działalności operacyjnej Wnioskodawcy.

Ponadto, podkreślenia wymaga, że w efekcie podmiotami decyzyjnymi w Spółce A będą te same osoby fizyczne co dotychczas, jednakże odbywać się to będzie w sposób bardziej efektywny. Jako istotny powód podjęcia opisanych na łamach niniejszego wniosku działań należy wymienić także całkowite wyodrębnienie oraz uniezależnienie obszaru działalności gospodarczej czynnie wykonywanej przez Spółkę B od Spółki A.

W majątku Spółki A, mimo nieprowadzenia aktualnie działalności operacyjnej w dalszym ciągu znajdują się środki pieniężne a także nieruchomości, które stanowią składniki majątkowe pozwalające na ponowne rozpoczęcie przez Wnioskodawcę działalności w podstawowym jej obszarze. Opisywane zdarzenie natomiast ekonomicznie uzasadnione jest tym, iż pozwoli na wyłączenie Spółki B z ewentualnych skutków finansowych wskazanej reaktywacji, których wystąpienie mogłyby mieć istotny wpływ na prowadzoną czynnie przez Spółkę B aktywność.

Pytania:

1.Czy wskutek dobrowolnego umorzenia bez wynagrodzenia należących do Spółki B udziałów w kapitale Spółki A, po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych?

2.Czy wskutek dobrowolnego umorzenia bez wynagrodzenia należących do Spółki B udziałów w kapitale Spółki A, po stronie Spółki B powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych?

3.Czy dobrowolne umorzenie udziałów w Spółce A, należących do Spółki B bez wynagrodzenia spowoduje po stronie Zainteresowanych - osób fizycznych pozostających wspólnikami Spółki A- powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu na gruncie ustawy o PIT?

Niniejsza interpretacja stanowi odpowiedź na pytanie Nr 3 w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (pytanie Nr 1 i 2) zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stanowisko Zainteresowanych w sprawie

Ad 3

W ocenie Wnioskodawcy dobrowolne umorzenie udziałów w Spółce A, należących do Spółki B bez wynagrodzenia nie spowoduje po stronie Zainteresowanych - osób fizycznych pozostających wspólnikami Spółki A - powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu na gruncie ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o PIT opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z kolei jak stanowi z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o PIT, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c. Przychody z kapitałów pieniężnych zostały zaś ściśle określone na łamach zamkniętego katalogu z art. 17 ustawy o PIT. Należy podkreślić, że żadna z sytuacji wskazanych przez ustawodawcę na łamach wyżej wymienionego katalogu, nie dotyczy wspólników innych niż ten. którego udziały podlegają umorzeniu.

W tym miejscu, przywołać należy także treść art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy o PIT w myśl którego dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także m.in. dochód z umorzenia udziałów (akcji). Z treści przytoczonego przepisu wprost wynika, że dotyczy on udziałowca lub akcjonariusza, którego udziały lub akcje zostały umorzone. Nie będzie on natomiast obejmował swoją dyspozycją pozostałych wspólników pozostających w spółce tj. tych, których udziały nie zostały umorzone.

W przedstawionym na łamach niniejszego wniosku zdarzeniu przyszłym, umorzone zostaną udziały Spółki B. Mimo powyższego zdarzenia, udziały Nowych Wspólników Spółki A pozostaną w niezmienionym kształcie, a zatem nie zajdą żadne okoliczności z którymi ustawa o PIT wiązałaby powstanie po ich stronie przysporzenia podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Do tożsamych wniosków doszedł Dyrektor KIS w Interpretacji Indywidulanej z dnia 29 czerwca 2023 roku, znak 0113-KDIPT2-3.4011.338.2023.2,MS. gdzie wskazał on. iż:

"Treść wskazanych wyżej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że ustawodawca enumeratywnie określił przypadki i zdarzenia, w wyniku których powstaje przychód. W tych przypadkach jest mowa o odpłatnym zbyciu, umorzeniu, realizacji praw, objęciu w zamian. Wśród sytuacji skutkujących powstaniem przychodu nie wymieniono przypadku, w którym po stronie wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pozostającego w spółce powstaje przychód, w związku z umorzeniem udziałów innego wspólnika."

Mając na uwadze powyższe, nie ulega wątpliwości, że dobrowolne umorzenie udziałów w Spółce A, należących do Spółki B bez wynagrodzenia me spowoduje po stronie Zainteresowanych - osób fizycznych pozostających wspólnikami Spółki A-powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu na gruncie ustawy o PIT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z udziałów. Tryb umarzania udziałów reguluje art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2024 r. poz. 18, dalej „ksh”).

Umorzenie może być przeprowadzone:

  • za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę – tzw. umorzenie dobrowolne, które zgodnie z art. 199 § 3 ksh może nastąpić bez wynagrodzenia;
  • bez zgody wspólnika – tzw. umorzenie przymusowe;
  • w razie ziszczenia się określonego zdarzenia – tzw. umorzenie warunkowe (automatyczne).

Z przepisów Kodeksu spółek handlowych wynika, że umorzenie udziałów, co do zasady, odbywa się za wynagrodzeniem (art. 199 § 2 ustawy ksh).

Tryb umorzenia ma istotne znaczenie dla podatku dochodowego od osób fizycznych.

W przypadku umorzenia dobrowolnego, czyli takiego jakie ma miejsce w przedmiotowej sprawie, dochodzi do nabycia udziałów przez spółkę i odrębnie do ich umorzenia – w dwóch etapach działań. Chodzi więc o rodzaj transakcji, czynność prawną, która jest podstawą umorzenia dobrowolnego. Należy podkreślić, że z dobrowolnym umorzeniem udziałów mamy do czynienia wówczas, gdy wspólnik spółki wyrazi zgodę na umorzenie jego udziałów, a ponadto spółka ta nabędzie od wspólnika jego udziały.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

Pełen katalog przychodów należących do kapitałów pieniężnych wymieniony został w art. 17 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym również:

a)dywidendy z akcji złożonych przez członków pracowniczych funduszy emerytalnych na rachunkach ilościowych,

b)oprocentowanie udziałów członkowskich z nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) w spółdzielniach,

c)podział majątku likwidowanej osoby prawnej lub spółki,

d)wartość dokonanych na rzecz wspólników spółek, nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, określoną według zasad wynikających z art. 11 ust. 2-2b.

Z kolei zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z:

a)odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych,

b)realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Stosownie do art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także przychód z umorzenia udziałów (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości.

Wykładnia literalna tego przepisu prowadzi do wniosku, że przychodem z udziału w zyskach osób prawnych jest m.in. przychód z umorzenia udziałów lub akcji udziałowca lub akcjonariusza, którego udziały lub akcje zostały umorzone. Podkreślić trzeba jednak, że fakt umorzenia przez jednego ze wspólników udziałów w spółce z o.o. nie jest tożsamy z dokonaniem umorzenia przez pozostałych udziałowców, którzy takiego umorzenia nie dokonują.

Żadna z sytuacji wymienionych w art. 24 ust. 5 pkt 1-11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest związana z umorzeniem udziałów innych wspólników, bowiem w pkt 1 określono, że dochodem jest kwota otrzymana przez daną osobę w związku z umorzeniem jej udziałów (akcji), z czym nie mamy w opisanym zdarzeniu do czynienia.

Tym samym w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym po stronie Zainteresowanych – osób fizycznych pozostających wspólnikami Spółki A – nie powstanie przychód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych w związku z umorzeniem udziałów w Spółce A, należących do Spółki B. Zainteresowani, jako osoby fizyczne - wspólnicy spółki , nie osiągną żadnych korzyści majątkowych, w tym żadnego wynagrodzenia z tego tytułu. Po stronie Zainteresowanych nie powstanie zatem faktyczny przychód (dochód), który mógłby podlegać opodatkowaniu w momencie umorzenia udziałów innego udziałowca.

Co więcej, w przypadku dobrowolnego umorzenia udziałów w Spółce A, należących do Spółki B nie powstanie po stronie Zainteresowanych – osób fizycznych, także przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń, ponieważ udziałowiec, który pozostaje w Spółce, nie otrzymuje w związku z takim umorzeniem żadnego świadczenia, ani żadnych innych realnych, określonych wartości w sensie ekonomicznym.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia i zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)  z zastosowaniem art. 119a;

2)  w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)  z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

A Sp. z o.o. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na niniejszą interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz.935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).