Interpretacja indywidualna z dnia 23 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-2.4011.182.2024.1.AA
Temat interpretacji
Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na zakup drugiego samochodu w ramach leasingu
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:
-nieprawidłowe – w części dotyczącej uznania 50% wydatków związanych z utrzymaniem i eksploatacją samochodu osobowego do kosztów uzyskania przychodów,
-prawidłowe – w pozostałej części.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
W dniu 26 lutego 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 24 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca od 2019 r. prowadzi jednoosobowo działalność gospodarczą w zakresie działalności prawniczej (PKD 69.10.Z) – kancelarię adwokacką. Z uwagi na specyfikę działalności wymagającą częstego przemieszczania się niezbędnym narzędziem, umożliwiającym jej prowadzenie jest samochód. Wnioskodawca porusza się samochodem w celach związanych z prowadzoną działalnością zarówno na terenie miasta, w którym mieszka (….), jak i na dłuższych trasach, na terenie całej Polski, ponieważ spotkania nie ograniczają się tylko do (…).
Wnioskodawca aktualnie posiada jeden samochód, z którego korzysta na podstawie umowy najmu długoterminowego, a koszty z nim związane rozlicza w prowadzonej księdze przychodów i rozchodów.
Zdarzenie przyszłe:
Wnioskodawca samochód wykorzystuje dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, ale planuje wziąć w leasing operacyjny, najem długoterminowy lub inną umowę o podobnym charakterze jeszcze jeden samochód, który będzie również wykorzystywać (zamiennie) dla celów działalności, w tym m.in. do dojazdów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, na spotkania z partnerami handlowymi. Wątpliwości Wnioskodawcy budzi fakt, że dla jednoosobowej działalności chciałby posiadać dwa samochody, ale specyfika prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności (kancelaria adwokacka, konieczność odbywania spotkań tak w (…), jak i na terenie całego kraju) uzasadnia posiadanie drugiego samochodu, ze względu na następujące przypadki:
·w przypadku awarii, serwisowania jednego z samochodów lub złych warunków pogodowych,
·choć oba samochody byłyby samochodami osobowymi, to jeden większy, o większym silniku, pozwalałby na pewniejsze przemieszczanie się na dłuższych trasach, po całym kraju (Wnioskodawca często udaje się w podróże służbowe w różne miejsca kraju), natomiast drugi, mniejszy o mniejszym silniku, pozwalałby na ograniczenie kosztów eksploatacji, takich jak koszty zakupu paliwa w ramach przemieszczania się po mieście.
Przychody w działalności pozwalają Wnioskodawcy na zakup drugiego samochodu, który w razie potrzeby (w ww. przypadkach) uchroni i zabezpieczy przed utratą przychodów obecne źródło przychodów Wnioskodawcy.
Wnioskodawca wskazuje, że:
•dochody uzyskiwane z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowane są podatkiem liniowym,
•prowadzona jest podatkowa księga przychodów i rozchodów,
•jest czynnym podatnikiem VAT.
Drugi samochód wykorzystywany w działalności w ramach leasingu operacyjnego, najmu długoterminowego lub innej umowy o podobnym charakterze będzie samochodem osobowym, o którym mowa w art. 5a pkt 19a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zarówno pierwszy, większy samochód osobowy (wynajem długoterminowy do października 2024 r., następnie planowane będzie zawarcie umowy leasingu operacyjnego na samochód podobnej klasy i gabarytów), jak i drugi (leasing operacyjny, najem długoterminowy lub inna umowa o podobnym charakterze – umowa zostałaby podpisana w przypadku uzyskania korzystnej interpretacji podatkowej) wykorzystywane będą w działalności w sposób tzw. mieszany (ograniczenie wydatków z tytułu kosztów używania samochodu osobowego zgodnie z art. 46a ww. ustawy).
Umowa na drugi samochód będzie spełniać warunki określone w art. 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca nie będzie prowadził ewidencji, o której mowa w art. 86a ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług. Wartość drugiego samochodu nie będzie przekraczać 150 000 zł. Zgodnie z przepisami i ograniczeniami wynikającymi z ustawy Wnioskodawca zamierza zaliczać do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej w związku z leasingiem operacyjnym, najmem długoterminowym lub inną umową o podobnym charakterze drugiego samochodu osobowego (umowa zostanie zawarta, jeśli interpretacja podatkowa na to pozwoli):
·opłaty leasingowe lub czynsz najmu,
·część raty kapitałowej każdej faktury – w części dotyczącej spłaty wartości początkowej samochodu. Część odsetkowa każdej faktury zaliczana będzie w całości,
·koszty związane z utrzymaniem i eksploatacją (paliwo, zakup i serwis opon, dodatkowe wyposażenie samochodu (dywaniki samochodowe, bagażnik itp.), materiały eksploatacyjne, serwis i konserwacja); samochód wykorzystywany w sposób tzw. mieszany – 50% wydatków,
·koszty ubezpieczenia – 100%, koszty polisy AC i GAP.
Pytanie
Czy w ww. stanie faktycznym można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wszystkie koszty wskazane w ww. stanie faktycznym, związane z zakupem drugiego samochodu osobowego w ramach leasingu operacyjnego, najmu długoterminowego, lub innej umowy o podobnym charakterze?
Pani stanowisko w sprawie
W Pana ocenie – konieczność posiadania w działalności dwóch samochodów wynika ze specyfiki działalności Wnioskodawcy. Umowa o świadczenie usług zawarta z głównym kontrahentem Wnioskodawcy oraz regulamin obowiązujący u tego kontrahenta, od których zależy poziom osiąganych przez Wnioskodawcę przychodów, uzależniają wynik i jakość świadczonych przez Wnioskodawcę usług między innymi od czasu świadczenia usług. Warunki drogowe lub awaria jednego z pojazdów nie mogą być przyczyną absencji w pracy. Każde spóźnienie rzutuje na wynik Wnioskodawcy uzyskiwany u jego głównego kontrahenta, co bezpośrednio przekłada się na zmniejszenie kwoty przychodów, którą Wnioskodawca może osiągnąć (bez względu, czy spóźnienie lub nie dotarcie na spotkanie spowodowane jest przez warunki losowe, takie jak awaria samochodu, czy przez sytuacje zawinione przez Wnioskodawcę) – pogarsza się wynik Wnioskodawcy i tym samym kwota, na którą może on wystawić fakturę na kontrahenta. Wnioskodawca nie może sobie więc pozwolić na żadne spóźnienia, czy to na spotkania, czy do siedziby głównego kontrahenta. W sytuacji gdy obecnie Wnioskodawca użytkuje tylko jeden samochód osobowy, każda awaria, zepsucie się samochodu, konieczność jego serwisowania, przeglądu itd., naraża Wnioskodawcę na bezpośrednie ryzyko niestawienia się punktualnie na umówionych spotkaniach, co przełoży się na wynik Wnioskodawcy i osiągany przychód. Dodatkowo obecnie Wnioskodawca porusza się jednym samochodem (duży, typu SUV, o dużym silniku) na wszystkich trasach, zarówno w obrębie miejsca zamieszkania Wnioskodawcy (…), jak i na długich trasach. O ile na długich trasach samochód ten sprawdza się dobrze, to do jazdy na terenie miasta nie jest ekonomiczny, co powoduje wysokie spalanie i wzrost kosztów ponoszonych przez Wnioskodawcę. Dodatkowo, w mieście występuje często problem z brakiem miejsc do parkowania, a im samochód większy, tym problem ten dotkliwszy. Konieczność szukania miejsca parkingowego może z kolei spowodować spóźnienie Wnioskodawcy na umówione spotkanie i doprowadzić do obniżenia osiąganych przychodów, bo pogorszy się wynik Wnioskodawcy u głównego kontrahenta. Jeśli Wnioskodawca zamieniłby obecny samochód na samochód mały, o małym silniku, to z kolei taki samochód źle sprawdzałby się na dłuższych trasach, jako samochód do tego nieprzeznaczony – Wnioskodawca świadczy swoje usługi w trybie mieszanym, zarówno w (…), jak i w innych miejscach na terenie Polski. Z uwagi na powyższe, najrozsądniejszym rozwiązaniem dla Wnioskodawcy, uwzględniającym specyfikę prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, będzie przyjęcie następującego rozwiązania, jeżeli interpretacja podatkowa na to pozwoli:
·zachowanie obecnego, dużego samochodu klasy SUV o dużym silniku w najmie długoterminowym do października 2024 r., a potem zastąpienie go leasingiem operacyjnym na samochód tej samej klasy i wielkości – używany w trybie mieszanym: 50% na cele prywatne, 50% na podróże związane z prowadzoną działalnością gospodarczą – podróżne na dłuższe dystanse.
·zawarcie dodatkowej umowy leasingu operacyjnego, najmu długoterminowego lub innej umowy o podobnym charakterze na drugi samochód osobowy mały i z małym silnikiem – używany w trybie mieszanym: 50% na cele prywatne, 50% na podróże związane z prowadzoną działalnością gospodarczą – podróże w ramach miasta, w którym Wnioskodawca mieszka.
W ocenie Wnioskodawcy nie istnieje przepis, który zabroniłby ujmować w kosztach podatkowych ponoszonych wydatków na dwa samochody osobowe. Warunkiem jest wykorzystanie ich na potrzeby i w ramach prowadzonej działalności, a skoro ten warunek byłby spełniany przez Wnioskodawcę z uwagi na specyfikę jego działalności, to nie ma przeszkód w ujęciu dwóch samochodów w kosztach podatkowych. Zgodne to jest ze stanowiskiem organów podatkowych wyrażanym w podobnych sprawach (np. interpretacja dyrektora KIS o sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.982.2020.2.MGR, interpretacja dyrektora KIS o sygn. 0112-KDIL3-3.4011.249.2019.2.TW).
Zakupiony drugi samochód w ramach leasingu operacyjnego, najmu długoterminowego lub innej umowy o podobnym charakterze jest niezbędny do prowadzenia działalności gospodarczej ze względu na specyfikę działalności Wnioskodawcy, a zatem koszty ponoszone przez Wnioskodawcę w związku z tym samochodem stanowić będą koszt uzyskania poniesiony bezpośrednio w celu osiągnięcia przyszłych przychodów. Wydatek na przedmiotowy samochód, co do zasady, nie został wymieniony w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem jego nabycie mieści się w hipotezie art. 22 ust. 1 tej ustawy. Przepisy prawa podatkowego nie ingerują w kwestię ilości i rodzaju składników majątku, jakie podatnik prowadzący działalność gospodarczą – decyzję w tym zakresie podejmuje sam podatnik, który jest najlepiej zorientowany, jakie rzeczy ruchome bądź nieruchomości potrzebne są do wykonywania czynności związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Fakt, iż działalność prowadzi jedna osoba, nie oznacza, że w takim przypadku może być wykorzystywany maksymalnie jeden pojazd. Istotne jest bowiem, aby na potrzeby prowadzonej działalności pojazdy były faktycznie w niej wykorzystywane. Ponadto wydatków na eksploatację drugiego (i kolejnych) samochodów, nawet w sytuacji ich zakupu w ramach leasingu, najmu długoterminowego lub innej umowy o podobnym charakterze, w przypadku prowadzenia jednoosobowej działalności nie znajdziemy w katalogu wydatków nieuznawanych za koszty. Przepisy ustawy o pdof nie zawierają żadnych ograniczeń w odniesieniu do liczby samochodów osobowych, z których przedsiębiorca może korzystać w jednoosobowej działalności gospodarczej. Decyzję w tej kwestii ustawodawca pozostawił wyłącznie w gestii przedsiębiorcy. Tym samym należy uznać, iż nie istnieją ograniczenia co do liczby lub rodzajów posiadanych w przedsiębiorstwie pojazdów, z wyjątkiem ograniczeń wynikających z ogólnych warunków, jakie musi spełniać dany wydatek, by mógł zostać uznany za koszt działalności gospodarczej.
Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Wyrażenie „w celu osiągnięcia przychodów” zawarte we wskazanym powyżej przepisie oznacza, że nie wszystkie wydatki ponoszone przez podatnika w związku z osiąganiem przychodów z tytułu działalności gospodarczej podlegają odliczeniu od podstawy opodatkowania. Należy zauważyć, że przez sformułowanie „w celu” należy rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodu), a dążenie podatnika ma przymiot „celowości”, jeżeli na podstawie dostępnej wiedzy o związkach przyczynowo-skutkowych można zasadnie uznać, że poniesiony koszt może przynieść oczekiwane następstwo (przychód).
W związku z powyższym kosztem uzyskania przychodu są wszelkie wydatki, których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu z tego źródła bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodu i nie są wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W odniesieniu do działalności gospodarczej kosztami uzyskania przychodów są racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny związku z prowadzoną działalnością winno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może się przyczynić do osiągnięcia (zwiększenia) przychodów z danego źródła.
Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu, winien – w myśl powołanego przepisu – spełniać łącznie następujące warunki:
·pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
·nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
·być właściwie udokumentowany.
Należy również podkreślić to, że o tym co jest celowe i potrzebne w prowadzonej działalności, decyduje podmiot prowadzący działalność gospodarczą, a nie organ podatkowy. Na podatniku spoczywa zatem obowiązek wykazania związku poniesionych kosztów z działalnością gospodarczą, w tym okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiągniętych przychodów. Zasady opodatkowania stron leasingu, najmu długoterminowego lub innej umowy o podobnym charakterze reguluje natomiast rozdział 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 23a pkt 1 ww. ustawy: ilekroć w rozdziale jest mowa o umowie leasingu - rozumie się przez to umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, a także każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron, zwana dalej „finansującym”, oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie, zwanej dalej „korzystającym”, podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów.
Z kolei pkt 2 ww. artykułu stanowi, że ilekroć: w rozdziale jest mowa o podstawowym okresie umowy leasingu - rozumie się przez to czas oznaczony, na jaki została zawarta ta umowa, z wyłączeniem czasu, na który może być przedłużona lub skrócona; w przypadku zmiany strony lub stron tej umowy podstawowy okres umowy uważa się za zachowany, jeżeli inne postanowienia umowy nie uległy zmianie.
W myśl art. 23b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: opłaty ustalone w umowie leasingu, ponoszone przez korzystającego w podstawowym okresie umowy z tytułu używania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych stanowią przychód finansującego i odpowiednio w przypadku, o którym mowa w pkt 1, koszt uzyskania przychodów korzystającego, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, jeżeli:
·umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym nie jest osoba wymieniona w pkt 2, została zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli przedmiotem umowy leasingu są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne, albo została zawarta na okres co najmniej 5 lat, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości;
·umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, została zawarta na czas oznaczony;
·suma ustalonych opłat w umowie leasingu, o której mowa w pkt 1 lub 2, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, a w przypadku zawarcia przez finansującego następnej umowy leasingu środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej będących uprzednio przedmiotem takiej umowy odpowiada co najmniej jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy leasingu; przepis art. 19 stosuje się odpowiednio.
W związku z powyższym, jeżeli zawarta umowa leasingu spełnia określone w art. 23b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunki oraz finansujący w dniu zawarcia nie korzysta ze zwolnień wymienionych w art. 23b ust. 2 powołanej ustawy, to korzystający może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wszelkie poniesione koszty związane z przedmiotem umowy leasingu, w tym także wydatek związany z uiszczeniem wstępnej opłaty leasingowej.
W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe w ocenie Wnioskodawcy.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest:
-nieprawidłowe – w części dotyczącej uznania 50% wydatków związanych z utrzymaniem i eksploatacją samochodu osobowego do kosztów uzyskania przychodów,
-prawidłowe – w pozostałej części.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
W myśl z art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Wyrażenie „w celu osiągnięcia przychodów” zawarte we wskazanym powyżej przepisie oznacza, że nie wszystkie wydatki ponoszone przez podatnika w związku z osiąganiem przychodów z tytułu działalności gospodarczej podlegają odliczeniu od podstawy opodatkowania. Zauważam, że przez sformułowanie „w celu” należy rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodów), a dążenie podatnika ma przymiot „celowości”, jeżeli na podstawie dostępnej wiedzy o związkach przyczynowo-skutkowych można zasadnie stwierdzić, że poniesiony koszt może przynieść oczekiwane następstwo (przychodów).
Dlatego kosztem uzyskania przychodów są wszelkie wydatki, których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodów z tego źródła bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów i nie są wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów, powinien – w myśl powołanego przepisu – spełniać łącznie następujące warunki:
-pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami lub źródłem przychodów i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
-nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
-być właściwie udokumentowany.
Kosztami uzyskania przychodów prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej są więc wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z tą działalnością, których celem jest osiągnięcie przychodów bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów wskazanej ustawy nie podlegają wyłączeniu z tych kosztów. Przy czym związek przyczynowy między poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodów bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem ich źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodów bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.
Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą, w ramach której świadczy Pan usługi prawnicze. Obecnie w ramach działalności gospodarczej na podstawie umowy najmu długoterminowego wykorzystuje Pan jeden samochód. Umowa kończy się w październiku 2024 r. Dlatego planuje Pan zawrzeć umowę leasingu operacyjnego na samochód podobnej klasy i gabarytów oraz umowę leasingu operacyjnego, najmu długoterminowego lub inną umowę o podobnym charakterze na drugi samochód osobowy. Umowa na drugi samochód będzie spełniać warunki określone w art. 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie będzie Pan prowadził ewidencji, o której mowa w art. 86a ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług. Wartość drugiego samochodu nie będzie przekraczać 150.000 zł. Oba samochody będą wykorzystywane w działalności gospodarczej w sposób mieszany. Specyfika Pana działalności wymaga częstego przemieszczania się, konieczności spotkań tak w (…), jak i na terenie całego kraju. Również w przypadku awarii, serwisowania jednego z samochodów lub złych warunków pogodowych uzasadnione jest posiadanie drugiego samochodu. W razie potrzeby (w ww. przypadkach) używanie drugiego samochodu uchroni i zabezpieczy przed utratą przychodów obecne źródło Pana przychodów.
Pana wątpliwość budzi kwestia, czy do kosztów uzyskania przychodów może Pan zaliczyć koszty związane z używaniem drugiego samochodu osobowego w ramach leasingu operacyjnego, najmu długoterminowego lub innej umowy o podobnym charakterze, tj. opłaty leasingowe/czynsz najmu oraz koszty związane z utrzymaniem i eksploatacją (paliwo, zakup i serwis opon, dodatkowe wyposażenie samochodu (dywaniki samochodowe, bagażnik), materiały eksploatacyjne, serwis i konserwacja), a także koszty ubezpieczenia.
W kontekście tych wątpliwości wyjaśniam, że decydującym czynnikiem pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów jest poniesienie go w celu osiągnięcia przychodów, przy czym każdy wydatek, poza wyraźnie wskazanym w ustawie, wymaga indywidualnej oceny pod kątem adekwatnego związku z przychodami i racjonalności działania dla osiągnięcia przychodów. Przy kwalifikowaniu poniesionych wydatków należy wziąć pod uwagę ich celowość oraz potencjalną możliwość przyczynienia się wydatku do osiągniecia przychodów, a także racjonalność wydatków, to znaczy ich adekwatność do rzeczywistych potrzeb i zakresu prowadzonej działalności oraz konieczność ich poniesienia dla osiągniecia przychodów.
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ograniczają możliwości wykorzystywania na potrzeby działalności gospodarczej różnych środków transportu, w tym także samochodów osobowych oraz ilości zakupionych środków transportu. Warunkiem koniecznym dla uznania wydatków poniesionych na określony składnik majątku, w tym przypadku samochodu osobowego, za koszt uzyskania przychodów jest jego wykorzystywanie na potrzeby i w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Podkreślam, że wykazanie związku przyczynowo-skutkowego między wykorzystywaniem samochodu a osiągniętym przychodem spoczywa na Panu. To Pan będzie osiągać korzyści polegające na możliwości zaliczenia wydatków poniesionych w związku z leasingiem/najmem długoterminowym/inną umową o podobnym charakterze drugiego samochodu osobowego i jego eksploatacją do kosztów uzyskania przychodów i tym samym obniżeniu podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Brak jest przeszkód prawnych, aby w prowadzonej działalności gospodarczej wykorzystywał Pan kilka samochodów osobowych, o ile jest to uzasadnione rodzajem prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej. Jeżeli zatem charakter prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej (np. jej rozmiar, sposób wykonywania usług) uzasadnia wykorzystywanie w tej działalności gospodarczej dwóch środków transportu (samochodów), to (co do zasady) wydatki związane z tymi pojazdami – w ustawowych granicach – mogą stanowić koszty uzyskania przychodów tej działalności.
Zasady opodatkowania stron leasingu reguluje rozdział 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 23a pkt 1 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych:
Ilekroć w rozdziale jest mowa o umowie leasingu – rozumie się przez to umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, a także każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron, zwana dalej „finansującym”, oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie, zwanej dalej „korzystającym”, podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów;
Zgodnie z art. 23b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Opłaty ustalone w umowie leasingu, ponoszone przez korzystającego w podstawowym okresie umowy z tytułu używania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych stanowią przychód finansującego i odpowiednio w przypadku, o którym mowa w pkt 1, koszt uzyskania przychodów korzystającego, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, jeżeli:
1)umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym nie jest osoba wymieniona w pkt 2, została zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli przedmiotem umowy leasingu są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne, albo została zawarta na okres co najmniej 5 lat, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości;
2)umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, została zawarta na czas oznaczony;
3)suma ustalonych opłat w umowie leasingu, o której mowa w pkt 1 lub 2, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, a w przypadku zawarcia przez finansującego następnej umowy leasingu środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej będących uprzednio przedmiotem takiej umowy odpowiada co najmniej jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy leasingu; przepis art. 19 stosuje się odpowiednio.
Z powyższego przepisu wynika zatem, że – co do zasady – jeżeli umowa leasingu spełnia określone w art. 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunki, to wówczas ponoszone przez leasingobiorcę (korzystającego – prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą) w związku z tą umową wydatki w podstawowym okresie, z tytułu używania przedmiotu leasingu mogą stanowić koszty uzyskania przychodów.
Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 46a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów 25% poniesionych wydatków, z zastrzeżeniem pkt 36, z tytułu kosztów używania samochodu osobowego, innego niż określony w pkt 46, na potrzeby prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej – jeżeli samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika.
Zatem wszelkie wydatki związane z korzystaniem z samochodu osobowego służącego podatnikowi także do innych celów niż działalność gospodarcza podlegać będą zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w wysokości 75% tych wydatków.
Jak stanowi art. 23 ust. 1 pkt 47 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, innego niż określony w pkt 46, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia.
Ograniczenie to odnosi się wyłącznie do składek na dobrowolne ubezpieczenie komunikacyjne. Oznacza to, że w przypadku opłacania składek na ubezpieczenie samochodu osobowego składki te stanowią koszt uzyskania przychodów tylko w części ustalonej od wartości samochodu nieprzekraczającej równowartości 150 000 zł z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia w wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia.
Ponadto zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów dotyczących samochodu osobowego opłat wynikających z umowy leasingu, o której mowa w art. 23a pkt 1, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy.
Zgodnie z art. 23 ust. 5c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku samochodu osobowego oddanego do używania na podstawie umowy leasingu, o której mowa w art. 23a pkt 1, ograniczenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 47a, stosuje się do tej części opłaty, która stanowi spłatę wartości samochodu osobowego.
Przepis ten rozciąga limit rozliczania wydatków na korzystanie z samochodu osobowego na umowy leasingu operacyjnego, umowy najmu, dzierżawy lub inne umowy o podobnym charakterze. Limit ten koresponduje z (podwyższanym) limitem stosowanym przy dokonywaniu odpisów amortyzacyjnych od nabytego samochodu i ustalany jest proporcją wartości samochodu będącego przedmiotem umowy leasingu, najmu (itp.) i kwoty 150 000 zł.
Z przepisu tego wynika zatem, że nie stanowią kosztów uzyskania przychodów dotyczące samochodu osobowego opłaty wynikające z umów leasingu w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy.
Limit ten ma zastosowanie do tej części opłaty, która stanowi spłatę wartości samochodu osobowego – części kapitałowej raty leasingowej.
Zgodnie z art. 23 ust. 5f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku nieprowadzenia przez podatnika ewidencji, o której mowa w art. 86a ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług, uznaje się, że samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika.
Zgodnie z art. 23 ust. 5g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przepisu ust. 5f nie stosuje się, jeżeli podatnik na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie jest obowiązany do prowadzenia takiej ewidencji, z wyjątkiem przypadku, gdy brak tego obowiązku wynika z art. 86a ust. 5 pkt 2 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług.
Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów 100% wydatków z tytułu używania samochodu osobowego dotyczy zatem wykorzystywania samochodu osobowego wyłącznie w prowadzonej działalności gospodarczej, przy czym podatnik jest zobowiązany prowadzić ewidencję, o której mowa w art. 86a ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług, potwierdzającą wykorzystywanie samochodu osobowego wyłącznie do działalności gospodarczej. W przypadku nieprowadzenia przez podatnika tej ewidencji, uznaje się, że samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika. Zasady tej jednak nie stosuje się, jeżeli podatnik na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie jest zobowiązany do prowadzenia takiej ewidencji, z wyjątkiem przypadku, gdy brak tego obowiązku wynika z art. 86a ust. 5 pkt 2 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług.
Zatem, gdy samochód osobowy będący przedmiotem leasingu jest wykorzystywany do celów mieszanych, to ponoszone wydatki na opłaty leasingowe będą stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Należy jednak mieć na uwadze ograniczenia, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 46a-47a oraz art. 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zawarcie umowy leasingu operacyjnego skutkuje tym, że do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć tę część opłat leasingowych (w części dotyczącej spłaty wartości samochodu), która proporcjonalnie do ceny samochodu nie przekracza 150 000 zł. Wobec tego, jeżeli wartość samochodu będącego przedmiotem leasingu nie przekroczy 150 000 zł (jak wskazano we wniosku), to wydatki te będą kosztem w pełnej wysokości. W odniesieniu do części odsetkowej raty leasingu operacyjnego podkreślam, że jest to koszt, jaki Pan ponosi w związku z użytkowaniem przedmiotu leasingu. Odsetki nie mają związku z wartością pojazdu ani nie są kosztem związanym z jego eksploatacją. Oznacza to, że część odsetkowa też będzie stanowić w całości dla Pana koszt uzyskania przychodów.
Natomiast odnośnie do kosztów eksploatacyjnych (paliwo, zakup i serwis opon, dodatkowe wyposażenie samochodu – dywaniki samochodowe, bagażnik, materiały eksploatacyjne, serwis i konserwacja), na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 46a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie Pan mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów 75% wydatków poniesionych z tytułu używania drugiego samochodu osobowego. Skoro samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą, nie może Pan zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów 25% wydatków poniesionych w związku z jego używaniem.
Składki na ubezpieczenie samochodu osobowego, którego wartość przyjęta dla celów ubezpieczenia nie przekracza 150 000 zł stanowią w całości koszt uzyskania przychodów.
Powyższe warunki zaliczenia poniesionych wydatków związanych z drugim samochodem osobowym do kosztów uzyskania przychodów mają również zastosowanie w przypadku gdy podpisze Pan umowę najmu długoterminowego lub inną umowę o podobnym charakterze.
Podsumowanie: zawarcie umowy leasingu operacyjnego/najmu długoterminowego/innej umowy o podobnym charakterze skutkuje tym, że do kosztów uzyskania przychodów może Pan zaliczyć opisane przez Pana wydatki związane z drugim samochodem, z zastosowaniem ograniczeń wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
W odniesieniu do powołanych przez Pana interpretacji stwierdzam, że zapadły one w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego tę interpretację.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pan sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).