Skutki podatkowe ustanowienia nieodpłatnej renty. - Interpretacja - 0111-KDIB2-3.4015.133.2022.14.AD, 0114-KDIP3-2.4011.934.2022.18.JK3

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 27 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.133.2022.14.AD, 0114-KDIP3-2.4011.934.2022.18.JK3

Temat interpretacji

Skutki podatkowe ustanowienia nieodpłatnej renty.

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani:

 1) ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku wspólnego z 29 września 2022 r. (data wpływu 29 września 2022 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 23 listopada 2023 r. sygn. akt I SA/Wr 319/23 i

 2) stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w części dotyczącej skutków podatkowych ustanowienia dożywotniej nieodpłatnej renty wypłacanej przez córkę – w podatku od spadków i darowizn oraz w podatku dochodowym od osób fizycznych – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 29 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. skutków podatkowych w podatku od spadków i darowizn oraz w podatku dochodowym od osób fizycznych ustanowienia dożywotniej nieodpłatnej renty wypłacanej przez córkę. Wniosek został uzupełniony 26 kwietnia 2024 r. oraz 6 maja 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1) Zainteresowana będąca stroną postępowania: Pani G.T. (Zainteresowana 1)

2) Zainteresowana niebędąca stroną postępowania: Pani E.S. (Zainteresowana 2)

3) Zainteresowany niebędący stroną postępowania: Pan G.S. (Zainteresowany 3)

Opis zdarzenia przyszłego

Zainteresowana 1 jest osobą fizyczną podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Z uwagi na wiek oraz w celu zapewnienia w przyszłości środków utrzymania Zainteresowana 1, jej mąż, córka (Zainteresowana 2) i zięć (Zainteresowany 3) mają zamiar zawrzeć w formie aktu notarialnego umowę dożywotniej renty w rozumieniu art. 903 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z planowaną umową renty, Zainteresowana 2 ustanowi rentę nieodpłatną na rzecz matki (Zainteresowanej 1) oraz rentę odpłatną na rzecz ojca (męża Zainteresowanej 1). Z kolei Zainteresowany 3 ustanowi rentę nieodpłatną na rzecz Zainteresowanej 1 (teściowej) oraz rentę odpłatną na rzecz teścia (męża Zainteresowanej 1).

Zainteresowana 1 nie uzyskiwała w ciągu ostatnich pięciu lat od Zainteresowanej 2 i Zainteresowanego 3 jakichkolwiek przysporzeń podlegających ustawie o podatku od spadków i darowizn.

Odpłatność za rentę na rzecz męża Zainteresowanej 1 mają stanowić udziały w spółce z o.o. Mąż Zainteresowanej 1 posiada (…) udziałów w spółce z o.o., które zostały nabyte poza małżeńską wspólnotą majątkową i stanowią jego majątek odrębny. Mąż Zainteresowanej 1 zamierza przenieść część posiadanych przez niego udziałów w spółce z o.o. na Zainteresowaną 2 i Zainteresowanego 3 (prawdopodobnie po (…) udziałów na każde z nich) w zamian za ustanowienie odpłatnej dożywotniej renty w rozumieniu art. 903 Kodeksu cywilnego.

Obie renty (odpłatna i nieodpłatna) będą ustalone i wypłacane przez Zainteresowaną 2 i Zainteresowanego 3 w złotych polskich i płatne miesięcznie przelewami na rachunki bankowe Zainteresowanej 1 w kwocie Y oraz jej męża w kwocie X.

Obie renty (odpłatna i nieodpłatna) mają być ponadto waloryzowane raz do roku w styczniu każdego roku o wskaźnik średniorocznej inflacji z roku poprzedniego opublikowany przez Główny Urząd Statystyczny, a co do obowiązku jej wypłaty Zainteresowana 2 i Zainteresowany 3 poddadzą się egzekucji na podstawie art. 777 § 1 pkt 5 Kodeksu postępowania cywilnego.

W przypadku śmierci któregokolwiek z Uprawnionych (tj. Zainteresowanej 1 lub jej męża), przysługująca Uprawnionym wspólnie renta wypłacana będzie na rzecz pozostałego przy życiu Uprawnionego w pełnej kwocie.

Pytania

 1. Czy Zainteresowana 1 będzie zobowiązana do deklarowania i zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od otrzymywanej comiesięcznie nieodpłatnej renty od Zainteresowanej 2 i Zainteresowanego 3?

 2. Czy Zainteresowana 1 będzie zwolniona z podatku od spadków i darowizn od comiesięcznej nieodpłatnej renty otrzymywanej od Zainteresowanej 2 oraz z obowiązku jej zgłaszania do naczelnika urzędu skarbowego?

 3. Kiedy dla Zainteresowanej 1 powstanie obowiązek podatkowy i jak należy ustalić podstawę opodatkowania w podatku od spadków i darowizn od comiesięcznie nieodpłatnej renty otrzymywanej od Zainteresowanego 3?

Przedmiotem interpretacji jest odpowiedź w zakresie pytań dotyczących otrzymania comiesięcznej nieodpłatnej renty od Zainteresowanej 2. W pozostałym zakresie zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1. Państwa zdaniem, z tytułu otrzymywania comiesięcznej nieodpłatnej renty od Zainteresowanej 2, Zainteresowana 1 nie będzie zobowiązana do deklarowania i zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od otrzymywanej renty.

Ad. 2. Państwa zdaniem z tytułu otrzymywania comiesięcznej nieodpłatnej renty od Zainteresowanej 2, Zainteresowana 1 będzie zwolniona z obowiązku zapłaty podatku od spadków i darowizn oraz nie będzie miała obowiązku zgłaszania renty do naczelnika urzędu skarbowego.

Uzasadnienie

Ad. 1.

Wskazali Państwo, że renta jest instytucją prawą uregulowaną przepisami Kodeksu cywilnego. Zgodnie z treścią art. 903 ww. ustawy, przez umowę renty, jedna ze stron zobowiązuje się względem drugiej do określonych świadczeń okresowych w pieniądzu lub w rzeczach oznaczonych tylko co do gatunku. Renta może być ustanowiona w umowie zarówno na czas określony, jak i nieokreślony, w tym na czas życia osoby uprawnionej.

Jak wskazuje się w doktrynie, umowę o rentę zalicza się do kategorii umów nazwanych, stanowiących samoistne źródło zobowiązania (tytuł prawny do spełniania świadczeń). Ponadto umowa renty jest umową konsensualną, o charakterze losowym (korzyści stron nie są równe ani pewne), która może być ukształtowana jako umowa terminowa lub bezterminowa, odpłatna lub pod tytułem darmym.

Zgodnie z art. 906 Kodeksu cywilnego, do renty ustanowionej za wynagrodzeniem stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży, a do renty ustanowionej bez wynagrodzenia stosuje się przepisy o darowiźnie. Odpowiednie stosowanie przepisów o sprzedaży lub darowiźnie nie oznacza, że renta jest tego rodzaju umową. Zachowuje ona swoją pełną odrębność prawną. Reguły stosowania renty są ustalane jedynie przy odpowiednim zastosowaniu przepisów dotyczących sprzedaży lub darowizny.

W myśl art. 2. ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem nieodpłatnej renty, użytkowania oraz służebności.

Skoro renta nieodpłatna nie podlega przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to również nie istnieje obowiązek jej deklarowania dla potrzeb tego podatku.

W konsekwencji, otrzymywana przez Zainteresowaną 1 nieodpłatna renta dożywotnia od Zainteresowanej 2 nie będzie podlegała deklarowaniu i nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ad. 2.

Wskazali Państwo również, że na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Na podstawie art. 4a ust. 1 omawianej ustawy, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

 1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2 (a zatem również w przypadku obowiązku podatkowego powstałego z tytułu nabycia nieodpłatnej renty zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku od spadków i darowizn, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

 2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Ponadto, zgodnie z art. 4a ust. 4 pkt 2 ww. ustawy, obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 8 cyt. ustawy, obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze nieodpłatnej służebności, renty oraz użytkowania powstaje z chwilą ustanowienia tych praw.

Z uwagi na to, że renta ustanowiona przez córkę ( Zainteresowaną 2) będzie ustanowiona w formie aktu notarialnego i przekazywana comiesięcznie na rachunek bankowy Zainteresowanej 1, będzie podlegała zwolnieniu z podatku od spadków i darowizn oraz nie będzie podlegała zgłoszeniu właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego - zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Biorąc pod uwagę powyższe, ustanowienie nieodpłatnej renty dla Zainteresowanej 1, jak zostało wskazane powyżej, podlega co do zasady opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Jednak z uwagi na to, że w przypadku Zainteresowanej 1 nieodpłatna renta zostanie ustanowiona przez jej zstępnych (tj. córkę), do renty otrzymywanej od córki (Zainteresowanej 2) znajdzie zastosowanie zwolnienie z podatku od spadków i darowizn wskazane w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Ponadto, w związku z tym, że umowa renty zostanie zawarta w formie aktu notarialnego, na Zainteresowanej 1 nie będzie ciążył obowiązek zgłaszania nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w celu uzyskania zwolnienia z podatku od spadków i darowizn z tytułu nieodpłatnej renty od córki.

Na potwierdzenie swojego stanowiska powołali Państwo interpretacje indywidualne.

Powyżej przywołaliśmy tylko tę część Państwa stanowiska, która odnosi się do skutków podatkowych ustanowienia dożywotniej nieodpłatnej renty wypłacanej przez córkę (Zainteresowaną 2).

Postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania

Rozpatrzyłem Państwa wniosek - 24 listopada 2022 r. wydałem postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania, znak: 0114-KDIP3-2.4011.934.2022.2.JK3, 0111-KDIB2-3.4015.133.2022.3.AD. Postanowienie doręczono Państwu 7 grudnia 2022 r.

Pismem z 14 grudnia 2022 r. (data wpływu do Organu 14 grudnia 2022 r.), złożyli Państwo w wymaganym przepisami prawa terminie - zażalenie na ww. postanowienie.

W dniu 9 lutego 2023 r. wydałem postanowienie znak: 0114-KDIP3-2.4011.934.2022.7.JK3/AC, 0111-KDIB2-3.4015.133.2022.6.BB, którym utrzymałem w mocy postanowienie organu pierwszej instancji. Postanowienie doręczono 24 lutego 2023 r.

Skarga na postanowienie utrzymujące w mocy postanowienie pierwszej instancji

Pismem z 29 marca 2023 r. wnieśli Państwo skargę na ww. postanowienie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu. Skarga wpłynęła do mnie 29 marca 2023 r.

Wnieśli Państwo m.in. o uchylenie zaskarżonego postanowienia.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu uchylił zaskarżone postanowienie z 9 lutego 2023 r. w całości znak: 0114-KDIP3-2.4011.934.2022.7.JK3/AC, 0111-KDIB2-3.4015.133.2022.6.BB oraz poprzedzające je postanowienie z 24 listopada 2022 r. znak: 0114-KDIP3-2.4011.934.2022.2.JK3, 0111-KDIB2-3.4015.133.2022.3.AD - wyrokiem z 23 listopada 2023 r., sygn. akt I SA/Wr 319/23.

Nie wniosłem skargi kasacyjnej od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Wyrok, który uchylił zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie, stał się prawomocny od 20 lutego 2024 r. Data wpływu prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu do Organu - 6 marca 2024 r.

Pismem z 12 kwietnia 2024 r. znak: 0114-KDIP3-2.4011.934.2022.16.JK3, 0111-KDIB2-3.4015.133.2022.12.AD wezwałem do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienie wpłynęło 26 kwietnia 2024 r. (opłata) oraz 6 maja 2024 r. (pismo).

Ponowne rozpatrzenie wniosku - wykonanie wyroku 

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.):

Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

  - uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w ww. wyroku;

  - ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej - stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1043 ze zm.)

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej ,,podatkiem'', podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „renta” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 903 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Przez umowę renty jedna ze stron zobowiązuje się względem drugiej do określonych świadczeń okresowych w pieniądzu lub w rzeczach oznaczonych tylko co do gatunku.

Zgodnie z art. 9031 ww. ustawy:

Umowa renty powinna być stwierdzona pismem.

Za świadczenia okresowe uznaje się czynności powtarzające się cyklicznie w określonych odstępach czasu. Na świadczenie, jako przedmiot zobowiązania wynikającego z umowy renty, składa się szereg określonych świadczeń okresowych. Dla uznania świadczenia za okresowe, konieczne jest stwierdzenie, że w ramach jednego tego samego stosunku zobowiązaniowego, podmiot zobowiązany ma spełnić szereg świadczeń jednorazowych, a które nie mogą składać się na całość z góry określoną.

Okresowość świadczeń będąca jednym z wyróżników renty oznacza, że w określonych, powtarzających się okresach uprawniony ma otrzymywać oznaczone w umowie kwoty pieniężne lub ilości rzeczy oznaczonych tylko co gatunku. Świadczenia rentowe jako świadczenia okresowe wynikają z podstawowego prawa do renty jako całości, jednak pod pewnymi względami mają charakter samodzielny np. pod względem przedawnienia lub rozporządzania przedmiotem danego świadczenia okresowego.

Charakterystyczną cechą umowy renty jest więc to, że nie można z góry określić sumy wypłacanych świadczeń, które winien otrzymać uprawniony, nawet wtedy, gdy umowa renty została zawarta na czas określony. Wynika to z istoty stosunku renty. Ustanawiający rentę zobowiązuje się bowiem do spełniania określonych co do wysokości świadczeń w określonych odstępach czasu, a nie do spełnienia świadczenia w z góry określonej kwocie podzielonego na raty. Umowa renty rodzi po stronie ustanawiającego ją zobowiązanie, istotą którego jest stałe spełnianie umówionego świadczenia w czasie trwania stosunku prawnego w regularnych odstępach czasu.

Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Przy nabyciu w drodze nieodpłatnej służebności, renty oraz użytkowania obowiązek podatkowy powstaje z chwilą ustanowienia tych praw.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 cyt. ustawy:

Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Stosownie do art. 12 ustawy o podatku od spadków i darowizn

Jeżeli przedmiotem nabycia jest prawo majątkowe polegające na obowiązku świadczeń powtarzających się na rzecz nabywcy, a wartość tego prawa nie może być ustalona w chwili powstania obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania ustala się w miarę wykonywania tych świadczeń. Naczelnik urzędu skarbowego może jednak za zgodą podatnika przyjąć za podstawę opodatkowania prawdopodobną wartość świadczeń powtarzających się za cały czas trwania obowiązku tych świadczeń.

W myśl art. 13 ust. 1 ww. ustawy:

Wartość świadczeń powtarzających się przyjmuje się do podstawy opodatkowania w wysokości rocznego świadczenia pomnożonego:

1) w razie ustanowienia świadczeń na czas określony co do liczby lat lub ich części - przez liczbę lat lub ich części;

2) w pozostałych przypadkach, w tym w razie ustanowienia świadczeń na czas nieokreślony - przez 10 lat.

Natomiast zgodnie z art. 4a ust. 1 cyt. ustawy:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

 1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

 2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

W myśl art. 4a ust. 4 pkt 2 ww. ustawy:

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że Zainteresowana 1 ma zamiar zawrzeć z córką (Zainteresowaną 2) i zięciem (Zainteresowanym 3) w formie aktu notarialnego umowę dożywotniej renty w rozumieniu art. 903 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z planowaną umową renty, Zainteresowana 2 oraz Zainteresowany 3 ustanowią rentę nieodpłatną na rzecz Zainteresowanej 1. Renta będzie ustalona i wypłacona przez Zainteresowaną 2 i Zainteresowanego 3 w złotych polskich i płatna miesięcznie przelewami na rachunek bankowy Zainteresowanej 1. Renta będzie waloryzowana raz do roku w styczniu o wskaźnik średniorocznej inflacji z roku poprzedniego opublikowany przez Główny Urząd Statystyczny, a co do obowiązku jej wypłaty Zainteresowana 2 i Zainteresowany 3 poddadzą się egzekucji na podstawie art. 777 § 1 pkt 5 Kodeksu postępowania cywilnego. W przypadku śmierci Zainteresowanej 1 lub jej męża (na rzecz którego będzie ustanowiona odpłatna renta), przysługująca im wspólnie renta wypłacana będzie na rzecz pozostałego przy życiu małżonka w pełnej kwocie.

Należy zauważyć, że - co do zasady stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn - nieodpłatna renta podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na nabywcy.

Niezależnie od powyższego, w ww. ustawie przewidziano sytuacje, w których nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez osoby wymienione w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jest zwolnione z podatku od spadków i darowizn, jeżeli zostaną spełnione warunki wymienione w tym przepisie.

Z powołanego powyżej art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że podstawowym warunkiem dla skorzystania ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn jest nabycie od określonej przepisami grupy osób oraz zgłoszenie faktu nabycia majątku naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.

W zakresie opisanej w zdarzeniu nieodpłatnej dożywotniej renty, która zostanie ustanowiona na rzecz Zainteresowanej 1 przez Zainteresowaną 2, stwierdzić należy, że nabycie to objęte będzie regulacją ustawy podatku od spadków i darowizn. Ponieważ jednak umowę nieodpłatnej renty Zainteresowana 1 zawrze ze swoją córką, to do nabycia tego zastosowanie znajdzie zwolnienie z opodatkowania tym podatkiem na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przy czym, w związku z tym, że ww. umowa zostanie zawarta w formie aktu notarialnego to, stosownie do ust. 4 pkt 2 ww. przepisu, nie będzie ciążył na Zainteresowanej 1 obowiązek zgłaszania nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego.

Odnosząc się natomiast do wątpliwości Zainteresowanej 1, czy będzie zobowiązana do deklarowania i zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od otrzymywanej comiesięcznie nieodpłatnej renty od Zainteresowanej 2 wyjaśnić należy, że zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź, od których zaniechano poboru podatku.

Przy czym, w myśl art. 2 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:

Przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

W świetle powyższego uznać należy, że w sytuacji, gdy – jak wyżej stwierdzono – otrzymanie przez Zainteresowaną 1 comiesięcznej nieodpłatnej renty wypłacanej przez Zainteresowaną 2 objęte jest regulacją przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, to otrzymanie ww. świadczeń nie wywoła u Zainteresowanej 1 żadnych skutków podatkowych na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z wypełnieniem dyspozycji art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji Państwa stanowisko w zakresie podatku od spadków i darowizn oraz podatku dochodowego od osób fizycznych należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wydania pierwotnego (poprzedniego) rozstrzygnięcia.

Państwa wniosek dotyczy również skutków podatkowych ustanowienia dożywotniej nieodpłatnej renty wypłacanej przez zięcia (Zainteresowanego 3) w podatku od spadków i darowizn oraz podatku dochodowym od osób fizycznych. W zakresie tym zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

  - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Pani X (Zainteresowana będąca stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U.  z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

   - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

   - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 oraz art. 14r ustawy Ordynacja podatkowa.