Możliwość skorzystania z tzw. „ulgi na powrót".

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 maja 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 10 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z tzw. „ulgi na powrót”. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Z uwagi na trudną sytuację finansową w 2015 roku wyjechał Pan do pracy w Niemczech. Początkowo pracował Pan w różnych miejscach, a następnie w dniu (...) 2016r. został Pan zatrudniony na podstawie umowy o pracę przez firmę (…) w miejscowości (…) – na czas nieokreślony. W firmie tej pracował Pan do dnia (...) 2024 r.

Pracując w w/wym. firmie wynajmował Pan najpierw pokój i był Pan zameldowany pod adresem (…) a następnie w dniu (...).2018 r. wynajął Pan mieszkanie pod adresem (…) gdzie był Pan zameldowany od momentu wynajęcia do (...).2024 r.

Gdy pojawiła się możliwość zatrudnienia w Polsce wrócił Pan do kraju i od (...).2024 r. został Pan zatrudniony w (…). Na podstawie umowy o pracę.

W czasie ostatniej umowy o pracę w Niemczech od (...).2016 r. do (...).2024r. przez cały czas mieszkał Pan w Niemczech, tam był Pan zameldowany i ubezpieczony, miał Pan rachunek w niemieckim banku. Podatek rozliczał Pan w Niemczech gdyż tylko tam osiągał Pan dochody. W Niemczech uznany był Pan za rezydenta podatkowego. W Niemczech zakupił Pan w 2018 r. samochód, który zarejestrował Pan w niemieckim urzędzie oraz z uwagi na stałe zamieszkanie wymienił Pan prawo jazdy na niemieckie.

Mieszkając tam i pracując zaciągnął Pan również kredyt z niemieckim banku (spłacony). W pracy był Pan członkiem związków zawodowych. W Niemczech również się Pan leczył, przebywał w szpitalu, gdzie miał Pan planowany zabieg usunięcia żylaków 2022 roku.

W Niemczech przebywał Pan przez cały czas za wyjątkiem świąt i urlopów. Tam koncentrowało się w latach 2018 - III 2024 centrum Pańskiego życia. Tam miał Pan znajomych, tam pracował przez pewien czas Pański kuzyn z synem. Wynajmując mieszkanie urządził je Pan, dbał o nie, dokonywał drobnych napraw, kosił trawę, odśnieżał posesję. W latach 2016-2023 nigdy nie był Pan w Polsce powyżej 183 dni w roku kalendarzowym. Nie miał Pan w tym okresie miejsca zamieszkania w Polsce.

Przed wyjazdem do Niemiec od urodzenia mieszkał Pan w Polsce – do momentu wyjazdu. Posiada Pan obywatelsko polskie. W Polsce mieszkała Pańska żona wraz z trójką dzieci – które w tym czasie były w wieku szkolnym. Pańska żona pracowała i zajmowała się dziećmi. Wysyłał Pan pieniądze do Polski na utrzymanie dzieci. Nie przewidywał Pan kiedy wróci do kraju i jak długo będzie Pan mieszkał w Niemczech. Kilka razy odwiedziła Pana w Niemczech Pańska żona sama bądź z dziećmi w czasie wakacji.

W chwili obecnej gdy znalazł Pan pracę w Polsce nie zamierza Pan wyjeżdżać już do Niemiec. Do Polski wrócił Pan (...) 2024 r. gdyż od tego dnia do końca niemieckiej umowy o pracę przebywał Pan na zaległym urlopie wypoczynkowym. Od tej chwili centrum Pańskich interesów życiowych znajduje się w Polsce.

Nie posiada Pan certyfikatu rezydencji podatkowej, ale jest Pan w posiadaniu umowy o pracę, świadectwa pracy, umowy o wynajem mieszkania, zaświadczenia o zameldowaniu, zaświadczenia o wymeldowaniu, rozliczeń podatkowych w Niemczech, wydruków bankowych.

O tzw. uldze na powrót dowiedział się Pan podpisując umowę o pracę w Polsce. W tym celu udał się Pan do właściwego urzędu skarbowego by upewnić się czy przysługuje Panu powyższa ulga. W urzędzie skarbowym zapytano Pana, czy informował Pan urząd o zmianie adresu zamieszkania. Nie składał Pan takiego zawiadomienia, gdyż nie posiadał Pan wiedzy że ma Pan taki obowiązek, ale co roku składał Pan w urzędzie PIT zerowy i pobierał Pan zaświadczenie, że nie uzyskuje Pan dochodów w Polsce, gdzie zawsze były informacje, że potrzebuje Pan tego do rozliczenia w Niemczech. Wyjeżdżając do Niemiec w 2015 roku nie wiedział Pan, że kiedyś wprowadzona zostanie ulga na powrót. Wówczas pani w urzędzie skarbowym doradziła Panu, aby zwrócił się Pan do Krajowej Informacji Podatkowej o interpretację indywidualną.

Pytanie

Czy przysługuje Panu ulga na powrót?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, mając na uwadze przedstawiony zaistniały stan faktyczny uważa Pan, że przysługuje Panu możliwość skorzystania z ulgi na powrót.

Według Pan spełnia Pan wszelkie kryteria, by być zwolnionym od podatku dochodowego:

1. Przeniósł Pan swoje miejsce zamieszkania na terytorium Polski (aktualnie podlega Pan obowiązkowi podatkowemu w Polsce)

2. Nie miał Pan miejsca zamieszkania w Polsce od ponad 7 lat – poprzedzające zmianę miejsca zamieszkania w Polsce

3. Posiada Pan obywatelstwo polskie

4. Posiadał Pan miejsce zamieszkania udokumentowane od (...).2016 do (...).2024 na terenie Unii Europejskiej

5. Posiada Pan dokumenty potwierdzające miejsce zamieszkania oraz miejsce pracy w Niemczech

6. Nie korzystał Pan nigdy z tego zwolnienia (z tej ulgi)

Suma Pańskich przychodów aktualnie w Polsce nie przekroczy kwoty 85.528 zł w roku podatkowym.

7. Do Polski wrócił Pan po dniu (...) 2021r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 152 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Na podstawie art. 21 ust. 39 ww. ustawy:

Stosownie natomiast do art. 21 ust. 43 ww. ustawy:

W myśl natomiast art. 21 ust. 44 ww. ustawy:

Ww. przepisy zostały wprowadzone z dniem 1 stycznia 2022 r. przez art. 1 pkt 13 lit. a tiret 13 ustawy z dnia 23 listopada 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.).

Ponadto, z art. 53 ww. ustawy zmieniającej wynika, że:

Ulga, o której mowa w ww. art. 21 ust. 1 pkt 152 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, polega na zwolnieniu od podatku dochodowego niektórych przychodów osiągniętych w czterech kolejno po sobie następujących latach podatkowych przez podatników, którzy w wyniku przeniesienia miejsca zamieszkania na terytorium Polski po dniu 31 grudnia 2021 r. podlegają w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Dla zastosowania ww. zwolnienia przedmiotowego jest więc istotne, aby przeniesienie miejsca zamieszkania miało miejsce po 31 grudnia 2021 r.

Przy czym, w świetle przepisów regulujących omawiane zwolnienie, znaczenie ma takie przeniesienie miejsca zamieszkania, w wyniku którego podatnik podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce (zmiana rezydencji podatkowej). Wprost stanowi o tym art. 21 ust. 43 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zagadnienie obowiązku podatkowego i miejsca zamieszkania dla celów podatkowych zostało zaprezentowane w art. 3 ust. 1, ust. 1a i ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Art. 3 ust. 1 ww. ustawy:

Art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

Art. 3 ust. 2a ww. ustawy:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ww. ustawy).

Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem "lub", co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie - podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika "lub" w sformułowaniu "centrum interesów osobistych lub gospodarczych" dla doprecyzowania kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium RP centrum interesów życiowych.

Wymienione powyżej kryteria stosuje się z uwzględnieniem właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W Pana sprawie znajdą zatem zastosowanie przepisy umowy z dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz. U. z 2005 r., Nr 12, poz. 90).

Kwestia miejsca zamieszkania w rozumieniu umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania między Polską a Niemcami została omówiona w art. 4 tej umowy.

W myśl art. 4 ust. 1 ww. umowy:

Zgodnie z art. 4 ust. 2 ww. umowy:

Definicja „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” odnosi się zatem bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Przy tym wskazać należy, iż według Komentarza do Modelowej Konwencji OECD posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, iż osoba fizyczna urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania, w przeciwieństwie do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki czas. Zgodnie z Komentarzem, istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania, dbałość o ognisko domowe, co należy rozumieć, że osoba zainteresowana czyni wszystko, co jest niezbędne, aby mieć to mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie, w sposób ciągły, a nie od czasu do czasu, na pobyt, który z różnych względów może mieć charakter krótkotrwały. Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w obu Umawiających się państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania danej osoby są ściślejsze. Przez takie powiązania, Komentarz nakazuje rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.

Tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak i brzmienie Komentarza do niej zostały wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień.

Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.

W tym miejscu wskazuję też na Objaśnienia podatkowe z 29 kwietnia 2021 r. wydane przez Ministerstwo Finansów, które dotyczą zasad ustalania miejsca zamieszkania dla celów podatkowych (rezydencji podatkowej) osób fizycznych w Polsce zgodnie z art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zakresu obowiązku podatkowego osób fizycznych, o którym mowa w art. 3 ust. 1 i 2a tej ustawy. Celem objaśnień jest przedstawienie sposobu prawidłowego wypełnienia obowiązków podatkowych przez osoby fizyczne w Polsce, bowiem rezydencja podatkowa nie ma charakteru deklaratywnego, lecz związana jest z oceną całokształtu faktów i okoliczności.

Zgodnie z Objaśnieniami istnienie w Polsce ośrodka interesów życiowych oznacza posiadanie ścisłych powiazań osobistych lub gospodarczych z Polską. Każda z tych przesłanek podlega samodzielnej ocenie, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że podatnik posiada ośrodek interesów życiowych w Polsce. Natomiast centrum, czyli „skoncentrowanie” interesów osobistych, należy rozumieć jako miejsce, z którym podatnik posiada ścisłe powiązania osobiste. Powiązania osobiste to występowanie więzi rodzinnych, towarzyskich, podejmowanie aktywności społecznej, kulturalnej, sportowej, politycznej, itp. W praktyce, czynnikiem branym najczęściej pod uwagę jest obecność w Polsce współmałżonka, partnera lub małoletnich dzieci.

W przypadku centrum interesów gospodarczych – jak wynika z Objaśnień – w praktyce chodzi o miejsce, z którym dana osoba ma ścisłe powiązania ekonomiczne. W tym względzie należy wziąć pod uwagę przede wszystkim związki ekonomiczne osoby fizycznej z danym państwem, wśród których istotne są miejsce wykonywania działalności zarobkowej, główne źródła dochodów podatnika, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, zaciągnięte kredyty, konta bankowe, miejsce, z którego osoba zarządza swoim mieniem itd.

W Pana sprawie obydwa państwa (Polska i Niemcy) mają prawo uznać Pana za rezydenta podatkowego, ponieważ spełnił Pan kryteria dla uzyskania rezydencji podatkowej w każdym z państw. Wskazuję, że w przypadku podwójnej rezydencji podatkowej, konflikt między państwami należy rozstrzygnąć w oparciu o reguły kolizyjne, zawarte w art. 4 ust. 2 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Polską i Niemcami. Pierwszym kryterium rozstrzygającym jest ustalenie, w którym państwie ma Pan stałe miejsce zamieszkania. W tym przypadku ustalenie państwa rezydencji podatkowej zgodnie z kryterium pierwszym nie było możliwe. Kolejnym kryterium jest ustalenie, z którym państwem ma Pan ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych). To kryterium pozwala rozstrzygnąć konflikt rezydencji, gdyż w Polsce posiada Pan dom, żonę oraz trójkę dzieci. Ośrodek interesów życiowych położony jest więc w Polsce.

W związku z powyższym w Pana sytuacji zmiana przez Pana miejsca zamieszkania na terytorium Polski, o której mowa w art. 21 ust. 43 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie nastąpiła. Pana centrum interesów osobistych nie znajdowało się w innym kraju niż Rzeczpospolita Polska. Przedstawione przez Pana okoliczności wskazują zatem, że nie przeniósł Pan miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Powyższe oznacza, że nie przysługuje Panu prawo do skorzystania z ulgi, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 152 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. tzw. „ulgi na powrót”.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).