Możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 marca 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 12 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości zastosowania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej za 2022 r. w pełnej wysokości.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 19 kwietnia 2024 r. (data wpływu 26 kwietnia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Małżeństwo z A.A zawarła Pani (...) 2007 r. Ze związku tego (...) 2008 r. urodziła się córka B.A, a (...) 2010 r. – córka C.A.

Niedługo po ślubie, w (...) 2007 r., Pani mąż wyjechał na (...). Wrócił z niej we (...) 2008 r. Zauważyła Pani wówczas, że (...).

Z uwagi na (...). W związku z powyższym, (...). (...). W 2012 r., (...). Po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego oraz (...), pozwolenie na posiadanie broni palnej zostało cofnięte. Decyzja w tej sprawie nie zmieniła jednak zachowania Pani męża, nie skłoniła go do refleksji odnośnie jego postępowania wobec najbliższej rodziny, wręcz przeciwnie – miał Pani on za złe, że pozbawiła go Pani największej pasji jaką jest myślistwo. W dalszym ciągu (...).

A.A jako ojciec nigdy dziećmi się nie zajmował. Jego aktywność skupiała się na rozwijaniu swoich firm ((...)). Codziennie po powrocie z pracy oglądał telewizję i (...). Nie pomagał Pani w pracach domowych i w wychowywaniu dzieci. Nawet podczas ważnych uroczystości dzieci (chrzciny, Komunia Święta) (...). Nie pojawiał się na występach dzieci w przedszkolu czy szkole, nie chodził na wywiadówki, nie konsultował się z ich nauczycielami, czy lekarzami. Nie zna ich potrzeb i zainteresowań. W (...) 2019 r. został u Pani zdiagnozowany (...), który (...), (...). Mąż dowiedziawszy się o Pani chorobie stwierdził, że jest Pani dla niego ciężarem, i że nie ma Pani prawa do prowadzenia z tytułu choroby oszczędzającego trybu życia. (...).

Na początku 2022 r. A.A oświadczył z kolei, że nie będzie Pani dłużej utrzymywał ani finansował Pani leczenia, stwierdził bowiem, że zajmowanie się domem i wychowywaniem dzieci to nie praca. W związku z powyższym, była Pani zmuszona do podjęcia zatrudnienia.

(...)

Wówczas wezwana na interwencję policja po raz kolejny wszczęła procedurę niebieskiej karty, a wizytujący w Pani domu kurator sądowy (...) 2022 r. wszczął z urzędu postępowanie o ograniczenie A.A władzy rodzicielskiej nad dziećmi.

(...) 2023 r. A.A wyprowadził się z Pani mieszkania, a miesiąc później złożył pozew o rozwód. Postępowanie rozwodowe jest nadal w toku.

W (...) 2023 r. złożyła Pani do Urzędu Skarbowego w (...) PIT-37 oraz PIT-O, w którym zadeklarowała skorzystanie z ulgi prorodzinnej w 100% na obie córki.

(...) 2023 r. Naczelnik tegoż urzędu wezwał Panią do złożenia korekty lub wyjaśnień w zakresie przekroczenia limitu możliwego do odliczenia z tytułu ulgi na dzieci. A.A bez porozumienia z Panią skorzystał bowiem z ulgi w 50% na dwoje dzieci.

Uzupełnienie stanu faktycznego

W okresie, którego dotyczy wniosek, tj. w 2022 r. podlegała Pani na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

W 2022 r. uzyskiwała Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej z tytułu umowy zlecenia oraz z tytułu umowy o pracę.

W 2022 r. pozostawała Pani przez cały rok podatkowy w stricte formalnym związku małżeńskim, tj. nie posiadała prawomocnego wyroku sądu orzekającego rozwód lub separację.

W 2022 r. żadne z Pani dzieci nie zostało na podstawie orzeczenia sądu umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.

W 2022 r. posiadała Pani nieograniczoną władzę rodzicielską względem małoletnich córek.

W 2022 r. ojciec dzieci posiadał względem dzieci nieograniczoną władzę rodzicielską, jednak z uwagi na wątpliwości co do jej prawidłowego wykonywania, kurator sądowy przy Sądzie Rejonowym w (...), złożył do tegoż Sądu wniosek o ograniczenie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi córkami.

W 2022 r. wyłącznie sama, bez jakiegokolwiek udziału drugiego rodzica wykonywała Pani względem małoletnich dzieci władzę rodzicielską, tj. wykonywała wszelkie obowiązki, dzięki którym dzieci wychowywane były w sposób zapewniający ich prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny, a w szczególności sprawowała faktyczną pieczą nad dziećmi i ich majątkiem, zajmowała się Pani wychowaniem dzieci, sama podejmowała istotne decyzje dotyczące zdrowia, rozwoju oraz wychowania dzieci, zapewniając i zabezpieczając tym samym wszystkie ich potrzeby od bytowych, po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne.

W 2022 r. ojciec małoletnich córek nie wykonywał względem nich władzy rodzicielskiej – nie sprawował pieczy ani nad nimi, ani nad ich majątkiem, nie zajmował się ich wychowywaniem, nie dbał o ich zdrowie i bezpieczeństwo, nie troszczył się o ich prawidłowy rozwój psychiczny i fizyczny.

W 2022 r. ojciec małoletnich córek miał formalnie takie samo miejsce zamieszkania jak córki oraz ich matka – jednak rzadko w nim przebywał, a jego pobyt w nim ograniczał się do (...) względem wszystkich domowników, w tym również dzieci.

W 2022 r. wobec córek nie miały zastosowania przepisy:

-art. 30c (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) ani też ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększenia lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

-ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Pytanie

Czy w Pani sytuacji opisanej we wniosku miała Pani prawo do odliczenia w 2022 r. ulgi prorodzinnej wynikającej z art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na dwoje małoletnich dzieci w pełnej wysokości?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, w myśl art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w 2022 r. miała Pani prawo odliczyć ulgę na dwoje małoletnich dzieci w pełnej wysokości, ponieważ w ww. roku podatkowym faktycznie – jako jedyny rodzic – wykonywała względem nich władzę rodzicielską.

Władzę tę sprawowała Pani na wielu płaszczyznach w taki sposób, aby ich potrzeby fizyczne, edukacyjne i psychiczne były w pełni zaspokajane. W wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie miała Pani żadnego wsparcia ze strony ojca dzieci, gdyż jako (...) nie był on w stanie zaspokoić żadnej z ich potrzeb. W 2022 r. w pojedynkę sprawowała Pani całodobową kompleksową opiekę nad córkami; mimo Pani ciężkiej choroby dbała Pani o ich prawidłowy rozwój, sama podejmowała wszelkie decyzje dotyczące nauki, leczenia czy wyboru lekarzy. Ojciec, mimo posiadania praw rodzicielskich nigdy nie wspierał Pani w zajmowaniu się dziećmi – a wręcz przeciwnie – poprzez swoje (...) powodował u nich silny stres. Dbałość o to, by Pani dzieci funkcjonowały tak, jak ich rówieśnicy, by czuły się bezpieczne i zadbane, spoczywała wyłącznie na Pani. Będąc zatem jedynym rodzicem realizującym władzę rodzicielską (a nie tylko posiadającym tę władzę) wobec dwojga małoletnich, odliczenie przez Panią ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości było zgodne z prawem.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosownie do art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1)wykonywał władzę rodzicielską;

2)pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3)sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Na mocy art. 27f ust. 2 ww. ustawy:

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1)jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a)pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b)niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4c i 4g, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2) dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3) trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:

a) 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b) 166,67 zł na trzecie dziecko,

c) 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

W myśl art. 27f ust. 2a ww. ustawy:

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a oraz art. 30c ust. 2 pkt 2.

Stosownie do art. 27f ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

Zgodnie z art. 27f ust. 2c ww. ustawy:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1)na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;

2)wstąpiło w związek małżeński.

Z art. 27f ust. 3 ww. ustawy wynika, że:

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Stosownie do art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim - kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Z art. 26 ww. Kodeksu wynika, że:

§ 1 Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej.

§ 2 Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.

W myśl art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1)odpis aktu urodzenia dziecka;

2)zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3)odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4)zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Stosownie do art. 27f ust. 7 ww. ustawy:

Przepis art. 6 ust. 8 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Natomiast, z art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.) wynika, że:

Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.

Zgodnie z art. 93 § 1 ww. ustawy

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.

Stosownie do art. 95 § 1 ww. ustawy:

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

W myśl art. 97 § 1 tejże ustawy:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Zgodnie zaś z treścią art. 107 ww. Kodeksu:

§ 1 Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.

§ 2 W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.

Jak wynika z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga na małoletnie dzieci przysługuje rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską.

Samo posiadanie władzy rodzicielskiej jest zatem niewystarczające do zastosowania przedmiotowej preferencji. Dla nabycia prawa do ulgi konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie, czyli wykonywanie wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko wychowywane jest w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, w szczególności sprawowanie faktycznej pieczy nad dzieckiem i jego wychowywanie, troszczenie się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych, po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka

W świetle przedstawionego stanu faktycznego oraz zacytowanych wyżej przepisów prawa uznać należy, że w sytuacji gdy w 2022 r. tylko Pani, sama i bez jakiegokolwiek udziału drugiego rodzica wykonywała względem małoletnich dzieci władzę rodzicielską i ojciec małoletnich córek nie wykonywał względem nich władzy rodzicielskiej – nie sprawował pieczy ani nad nimi, ani nad ich majątkiem, nie zajmował się ich wychowywaniem, nie dbał o ich zdrowie i bezpieczeństwo, nie troszczył się o ich prawidłowy rozwój psychiczny i fizyczny, to wyłącznie Pani za 2022 r. przysługuje prawo do dokonania odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej, wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w pełnej wysokości, tj. 100% kwoty, ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na dwie małoletnie córki.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.