Interpretacja indywidualna z dnia 10 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-1.4011.228.2024.2.LS
Temat interpretacji
Preferencyjne opodatkowanie dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej (tzw. IP Box).
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
4 marca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 4 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie preferencyjnego opodatkowania dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej (tzw. IP Box).
Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 1 maja 2024 r. (data wpływu 1 maja 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą, uzyskiwane przez Pana dochody począwszy od roku 2024 opodatkowane wg stawki liniowej – tj. art. 30c UPDOF. Posiada Pan nieograniczony obowiązek podatkowy w świetle art. 3 ust. 1 w zw. z ust. 1a UPDOF. Nie posiada Pan obowiązku prowadzenia pełnej księgowości i rozliczam się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Przeważającym przedmiotem działalności gospodarczej – zgodnie z wpisem w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG) – jest działalność związana z oprogramowaniem (PKD 62.01.Z). Czynności związane z prowadzeniem działalności (np. czynności związane z oprogramowaniem) wykonywane są w Polsce.
W Pana działalności gospodarczej, działalność związana z oprogramowaniem (PKD 62.01.Z) to wytwarzanie programów komputerowych – w wyniku tworzenia, rozwijania oraz ulepszania oprogramowania tworzone są nowe kody źródłowe, algorytmy, dzięki czemu zakres ich funkcjonalności lub użyteczności ulega rozszerzeniu.
Dla uproszczenia sformułowania „oprogramowania”, „aplikacje”, „moduły”, „funkcjonalności”, „modyfikacje”, „utwory” to programy komputerowe tworzone bezpośrednio przez Pana. Pojęcia te są używane zamiennie, żeby określić ten sam efekt prac.
Działalność opisaną we wniosku polegającą na pracach programistycznych w zakresie tworzenia oprogramowania komputerowego, których dotyczy wniosek, prowadzi Pan od 1 listopada 2019 r. z przerwą zawieszającą prowadzenie działalności gospodarczej w okresie 1 marca 2021 – 31 sierpnia 2021.
Prowadzenie przez Pana działalności gospodarczej w sposób oczywisty wiąże się z ponoszeniem ryzyka gospodarczego, niepewności co do finalnego efektu i metod dojścia do tworzonego oprogramowania, czy też zmiany Kontrahenta. Ponadto ponosi Pan odpowiedzialność wobec osób trzecich za wykonywanie czynności gospodarczych ich rezultat oraz jakość, a także ewentualne wady wytworzonego oprogramowania.
Realizowane przez Pana usługi programistyczne nie są wykonywane pod kierownictwem, tudzież w miejscu i czasie wyznaczonym przez Kontrahenta. Ma Pan możliwość wykonywania zleceń zdalnie, w różnych miejscach oraz czasie, nie jest Pan również związany sztywnymi godzinami pracy. Dla Kontrahenta najważniejsze jest przekazanie przez Pana kodu źródłowego działającego zgodnie z zamierzoną funkcjonalnością i w uzgodnionym uprzednio terminie.
Z racji złożoności/stopnia skomplikowania wymagań stawianych kodu źródłowemu, jest Pan w częstym kontakcie ze Kontrahentem celem rozwiania powstających wątpliwości na kolejnych etapach wykonywania zadań. W przypadku istnienia takiej potrzeby jest Pan dostępny dla Kontrahenta w jego siedzibie.
Wykonywane przez Pana prace programistyczne polegają na tworzeniu nowych kodów źródłowych (odrębnych programów komputerowych) zgodnie z ogólnie przyjętą sztuką tworzenia oprogramowania, na skutek czego powstaje nowe prawo własności intelektualnej, które następnie w wykonywaniu umowy przenoszone jest odpłatnie na Kontrahenta na wskazanych w niej polach eksploatacji. Nowa wersja kodu źródłowego, stanowi więc zatem odrębne dzieło, którego jest Pan właścicielem oraz co do którego przysługują Panu prawa autorskie zgodnie art. 74 UPAPP. W związku z powyższym, nie uzyskuje Pan licencji na oprogramowanie stworzone przez inne osoby. Tworzy Pan własną część aplikacji stanowiącą osobny program komputerowy, który następnie jest łączony z istniejącym już oprogramowaniem Kontrahenta.
Opracowanie nowych oraz ulepszanie istniejących modułów wiąże się z nowatorskim podejściem do napotkanych problemów. Tworzenie rozwiązań dedykowanych wyłącznie potrzebom Kontrahenta, kompatybilnych z jego branżą oraz specyfiką jego działalności wskazuje jednoznacznie na niepowtarzalność tworzonego oprogramowania.
Prace programistyczne realizowane w ramach umowy między Panem, a Kontrahentem realizuję osobiście, a efekty tychże prac są rozliczane na podstawie faktury VAT.
Wartość wynagrodzenia jest określana na podstawie nakładu pracy nad poszczególnym programem komputerowym – tj. w przeliczeniu na roboczogodziny bądź wg ustalonej wartości ryczałtowej.
Prace programistyczne (zgodnie z ogólnie przyjętą sztuką tworzenia oprogramowania) obejmują fazy:
1)Faza strategiczna – ramowa analiza systemu oraz zakres i kontekst systemów zewnętrznych,
2)Faza określania wymagań – określenie wymagań funkcjonalnych oraz wydajnościowych,
3)Faza analizy – weryfikacja przyjętych założeń na wcześniejszych etapach,
4)Faza projektowania – projektowanie architektury systemu i jego infrastruktury,
5)Faza implementacji – właściwa implementacja kodu źródłowego wraz z odpowiednią dokumentacją zaimplementowanych funkcjonalności,
6)Faza testowania – testowanie poprawności zaimplementowanego kodu i wykrywanie błędów,
7)Faza wdrożenia – integracja utworzonego kodu źródłowego z istniejącymi elementami systemów zewnętrznych.
W zależności od zadania, czasowy udział poszczególnych faz może się różnić. Ponadto w specyficznych przypadkach niektóre z faz, bądź ich elementy, mogą nie wystąpić. Niezależnie od tego, zawsze efektem wykonywanych przez Pana prac programistycznych jest wytworzenie oprogramowania.
Na usługi związane z wykonywaniem umowy składają się prace programistyczne związane z wytwarzaniem kodu źródłowego oprogramowania, a także niejednokrotnie inne usługi programistyczne (np. spotkania zespołu deweloperskiego odnośnie sprawozdania z postępu realizowanych prac, spotkania poimplementacyjne, konsultacje niezwiązane z tworzeniem lub rozwijaniem programów komputerowych).
Na podstawie rozliczeń z Kontrahentem można jednoznacznie określić wysokość przychodu powiązanego z pracami programistycznymi skutkującymi powstaniem praw autorskich.
Dokładny stosunek udziału prac programistycznych skutkujących powstaniem praw autorskich oraz innych usług programistycznych, tudzież niezwiązanych z programowaniem, określa dokument akceptowany przez reprezentanta kontrahenta – np. faktura VAT, bądź raport z rozliczenia usług w danym miesiącu. Dokument ten wyszczególnia również wytworzone w ramach danego okresu rozliczeniowego oprogramowanie.
Wszelkie pytania zawarte we wniosku odnośnie możliwości skorzystania z preferencyjnej stawki opodatkowania dotyczą wyłącznie przychodów powiązanych z pracami programistycznymi (których efektem jest wytworzenie oprogramowania).
W wyniku prowadzonych prac powstają programy komputerowe - utwory na gruncie art. 1 UPAPP będące utrwaleniem przejawu działalności twórczej o indywidualnym charakterze. Na podstawie art. 8 UPAPP przysługują mi autorskie prawa majątkowe do utworu jaki jest rezultatem działalności intelektualnej, jednocześnie w świetle art. 17 UPAPP mam prawo do korzystania z niego, rozporządzania nim oraz wynagrodzenia za korzystanie z niego.
Nierozłącznym punktem w/w umowy jest również przeniesienie na Kontrahenta całości autorskich praw majątkowych do wytworzonego, bądź ulepszonego oprogramowania. Autorskie prawa majątkowe przenoszone są na wszystkich znanych w dniu podpisania umowy polach eksploatacji, a tym samym, na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 UPAPP. Oprogramowanie będące efektem prac programistycznych podlega ochronie prawnej z art. 74 UPAPP.
Zlecane prace programistyczne wykonywane są w sposób systematyczny, bazując na indywidualnych, autorskich pomysłach przy wykorzystaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności. Owe prace programistyczne obejmują prace w celu tworzenia nowych algorytmów/funkcjonalności, tudzież rozwoju już istniejącego oprogramowania. Prace programistyczne, w żaden sposób, nie mogą być utożsamiane z technicznym utrzymaniem oprogramowania, a ich efekty realizują zadania/wymagania przedstawione przez Kontrahenta. Pracując nad wytworzeniem oprogramowania, nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje Pan dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności dotyczące narzędzi informatycznych i istniejących programów w celu wytworzenia nowych zastosowań w postaci nowoczesnych i unikalnych systemów i aplikacji. W ramach działalności zdobywa, poszerza i łączy Pan interdyscyplinarną wiedzę z zakresu tworzenia oprogramowania w celu optymalizacji i dalszego rozwijania stworzonych systemów i aplikacji.
Obecnie tworzone oprogramowanie pozwoli rozwiązać problemy, dla których nie istnieją obecnie gotowe rozwiązania spełniające wymogi Kontrahenta w jego jednostce. Często wymaga to stosowania nowatorskich podejść i kreatywnego wykorzystywania dostępnej wiedzy i zasobów systemowych, a następnie weryfikacji, modyfikacji i udoskonalania wytworzonego oprogramowania. Działania te prowadzone są w sposób metodyczny, czego wymaga specyfika tworzenia programu komputerowego, tj. określenia celu jaki ma on spełniać, ustalenia sposobu dojścia do danego celu poprzez dobór odpowiednich rozwiązań programistycznych oraz technologii, zaplanowania prac, weryfikacji poprawności działania oraz ich finalnego wdrożenia.
W okresie, w których chciałby Pan skorzystać z ulgi IP Box, prowadzona jest odrębna ewidencja o której mówi art. 30cb ust. 1 UPDOF.
W związku z tym, że przepisy nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania ulgi, ewidencja sporządzana jest techniką komputerową w postaci arkusza kalkulacyjnego obejmującego zestawienie dokumentów.
Ewidencja ta wyodrębnia poszczególne programy komputerowe oraz umożliwia ustalenie przychodów, kosztów i dochodów (strat) podlegających opodatkowaniu preferencyjną stawką 5% oraz dochodu niepodlegającemu preferencyjnemu opodatkowaniu.
W przypadku, gdy faktura przychodowa obejmuje kilka programów komputerowych i niemożliwym jest jednoznaczne ustalenie stosunku przychodów przypadających na poszczególny program komputerowy to ewidencja dla tych programów komputerowych prowadzona jest łącznie w ramach jednej faktury przychodowej.
W prowadzonej ewidencji dla każdej faktury przychodowej wskazany zostaje współczynnik, który informuje jaka część przychodu z danej faktury stanowi wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw do programu komputerowego. Dla każdej faktury przychodowej wyliczony jest również wskaźnik nexus o którym mowa w art. 30ca ust. 4 UPDOF.
W sytuacji, w której koszty związane z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej nie mogą być jednoznacznie przypisane do konkretnego prawa, to koszty te ustala Pan w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów. Proporcję przychodową stosuje Pan również w przypadku uzyskiwania przychodów z innych źródeł niż prace programistyczne, gdy niemożliwym jest przyporządkowanie kosztów do przychodu na który miały bezpośredni wpływ.
Preferencyjną stawkę opodatkowania wynoszącą 5% uzyskanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej chciałby Pan zastosować w rocznym zeznaniu podatkowym – począwszy od roku 2024. Na chwilę obecną nie przewiduje Pan istotnych zmian w prowadzonej działalności mających wpływ na możliwość skorzystania z preferencyjnego opodatkowania. Natomiast możliwym jest w przyszłości zmiana Kontrahenta, okresowe prowadzenie działalności poza granicami kraju (nie mające wpływu na rezydencję podatkową), rozszerzenie działalności o nowe kody PKD (oraz osiąganie z ich tytułu dochodów), czy też zmiana formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Co więcej, pomimo iż rodzaj i funkcjonalności tworzonych programów mogą być zróżnicowane, z tym jednak zastrzeżeniem, że opisany we wniosku charakter prowadzonej przeze mnie działalności pozostanie niezmieniony.
W związku z wytwarzaniem oprogramowania w ramach prowadzonej działalności gospodarczej ponosi lub może Pan ponosić m. in. następujące wydatki w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów:
a)Koszty zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego – tj. komputery, laptopy, serwery, tablety, smartfony, smartwatche, tablety, routery, listwy zasilające, drukarki, skanery, klawiatury, myszki, podkładki pod myszki, słuchawki, mikrofony, dyski twarde, karty pamięci, głośniki, zasilacze i ładowarki, monitory, stacje dokujące, podzespoły komputerowe. Żaden z wymienionych wyżej, a posiadanych przez Pana i wykorzystywanych w działalności gospodarczej sprzętów nie stanowi środka trwałego w tej działalności,
b) Koszty usług telekomunikacyjnych – usług telefonicznych oraz usługi dostępu do internetu,
c) Koszt zakupu, użytkowania i leasingu samochodu – serwis, części zamienne, paliwo, myjnia samochodowa, płyny eksploatacyjne, ubezpieczenia i leasing. Wykorzystywany obecnie w działalności gospodarczej samochód stanowi środek trwały,
d) Koszt dokształcenia zawodowego – literatura branżowa, udział w kursach, egzaminach, dostęp do platform szkoleniowych.
Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego
1) W związku ze wskazaniem w opisie zdarzenia przyszłego, że: „Preferencyjną stawkę opodatkowania wynoszącą 5% uzyskanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej chciałbym zastosować w rocznym zeznaniu podatkowym – począwszy od roku 2024, a także za rok 2021” należy doprecyzować czy wniosek dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, czy zdarzenia przyszłego?
Po bardziej szczegółowej analizie zdecydował się Pan zastosować preferencyjną stawkę opodatkowania wyłącznie począwszy od roku 2024. Pytania, stan faktyczny/zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko zostały poprawione o, tylko i wyłącznie, powyższą zmianę.
2) Kiedy osiągnął Pan pierwszy przychód, poniósł pierwsze koszty z działalności twórczej, o której mowa we wniosku?
Pierwsze przychody (a także koszty), co do których chciałby Pan skorzystać z preferencyjnego opodatkowania zostały osiągnięte (poniesione) w roku 2024.
3) Co – w kontekście przedstawionego opisu sytuacji faktycznej/zdarzenia przyszłego ‑ należy rozumieć pod pojęciem „Oprogramowanie”?
Zgodnie z pierwotnym wnioskiem - sformułowania „oprogramowania”, „aplikacje”, „moduły”, „funkcjonalności”, „modyfikacje”, „utwory” to programy komputerowe tworzone bezpośrednio przez Pana. Pojęcia te są używane zamiennie, żeby określić ten sam efekt prac.
4) jakie konkretne „Oprogramowanie” Pan wytwarza?
W ramach swojej działalności wytwarza Pan szereg, różnych, spersonalizowanych pod Kontrahenta programów komputerowych – wśród nich jest np. program komputerowy przetwarzający i analizujący dane osobowe oraz transakcje klientów Kontrahenta celem ich identyfikacji w procesie przeciwdziałaniu prania pieniędzy i finansowania terroryzmu. Program ten musi być docelowo osadzony w systemie informatycznym Kontrahenta i spełniać wiele jego kryteriów.
5) jakie konkretne „Oprogramowanie” Pan rozwija oraz w jaki sposób?
Zarówno wytwarzanie, jak i rozwijanie oprogramowania to procesy mające na celu dojście do finalnego efektu, którym jest gotowe oprogramowanie. Przykład konkretnego oprogramowania w pytaniu powyżej.
Prace te wykonuje Pan zgodnie z ogólnie przyjętą sztuką tworzenia oprogramowania oraz w sposób opisany szerzej w pierwotnym wniosku.
6) czy uczestniczy Pan we własnych czy też cudzych pracach polegających na wytwarzaniu oraz rozwijaniu „Oprogramowania”?
Uczestniczy Pan we własnych pracach.
7) W jakim okresie powstawało „Oprogramowanie”, ponieważ w opisie sprawy nie wskazał Pan, okresu w jakim tworzył/rozwijał Pan ,,Oprogramowanie”?
Począwszy od roku 2024.
8) W czym przejawia się twórczy charakter działalności opisanej we wniosku w odniesieniu do „Oprogramowania”, którego dotyczy wniosek? Należy wyjaśnić jakie konkretne działania podejmuje Pan w celu opracowania nowego „Oprogramowania” istniejącego, a w szczególności:
a)jakie konkretne działania zmierzające do usprawnienia (jakiego „Oprogramowania”?) wytworzonego już wcześniej w praktyce gospodarczej zostały podjęte w celu realizacji projektu, w ramach którego tworzył/rozwijał/modyfikował/udoskonalił Pan Oprogramowanie?
Szereg działań wśród których można wymienić m.in.:
- projektowanie nowszej, bardziej niezawodnej architektury
- implementację bardziej wydajnego kodu źródłowego
- nowe przypadki testowe oraz poprawa wychwytanych błędów
b)W oparciu o jakie technologie tworzył/rozwijał/modyfikował/udoskonalił Pan oprogramowanie? Do czego służyło? Jakie konkretnie narzędzia, nowe koncepcje, rozwiązania niewystępujące w Pana praktyce gospodarczej zastosowano? Co powoduje, iż wytworzone nowe „Oprogramowanie” lub usprawnione w znaczymy stopniu różni się od rozwiązań już funkcjonujących u Pana? Na czym polega oryginalność jego oprogramowania?
W ramach działalności gospodarczej wykorzystuje Pan m.in języki programowania (…), czy też szereg technologii (…) – wśród nich są m.in. (…), czy (…).
Technologie to rodzaj narzędzi, za pomocą których np. tworzony czy uruchamiany jest program komputerowy.
Wg Pana wiedzy nie istnieją rozwiązania, które rozwiązują problemy Kontrahenta.
Ponadto, jako, że programy komputerowe są efektem Pana wiedzy, umiejętności i twórczego podejścia - to cechują się oryginalnością.
c)zastosowanie jakich technologii (rozwiązań, narzędzi) powoduje, iż „Oprogramowanie” po jego wytworzeniu/rozwinięciu różni się od rozwiązań już funkcjonujących u Pana?
Jak powyżej wspomniano, technologie to rodzaj narzędzi, za pomocą których np. tworzony czy uruchamiany jest program komputerowy. Wspomniana różnica jest efektem wymagań specyficznego problemu, a następnie Pana twórczym podejściem do kodu źródłowego programu komputerowego.
9) W związku ze wskazaniem, że „Zlecane prace programistyczne wykonywane są w sposób systematyczny, bazujący na indywidualnych, autorskich pomysłach przy wykorzystaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności.” proszę wyjaśnić:
a)czy Pana działalność, w ramach której tworzy/rozwija/modyfikuje i udoskonala Pan Oprogramowanie podejmowana jest w sposób uporządkowany, zaplanowany, metodyczny, według pewnego systemu, na podstawie przygotowanego harmonogramu prac z przyjęciem określonych celów do osiągnięcia? Proszę opisać na czym polega systematyczność w odniesieniu do podejmowanych przez Pana działań w zakresie opisanych we wniosku czynności;
Systematyczność podejmowanych przez Pana działań polega i objawia się m.in. przy:
- Planowaniu i organizacji pracy. Stosuję metodykę Agile, która pozwala na szybkie oraz iteracyjne tworzenie oprogramowania – wynik poprzedniej iteracji wpływa na działania podjęte w kolejnej. Wykorzystanie metodyki Agile umożliwia monitorowanie postępów w realizacji projektów i dokonywanie korekt
- Ciągłym rozwoju i poszerzaniu wiedzy
- Dokumentowaniu swojej pracy
b)jakie cele na wstępie Pan sobie postawił w związku z tworzeniem/rozwijaniem „Oprogramowania” w poszczególnych latach?
Zdefiniowanie i analiza potrzeb kontrahenta
Stworzenie innowacyjnego i wartościowego oprogramowania:
- Oprogramowanie będzie cechować się wysoką wydajnością
- Oprogramowanie będzie rozwiązywać realne problemy i odpowiadać na potrzeby Kontrahenta
- Oprogramowanie będzie wykonane zgodnie z dobrymi praktykami tworzenia oprogramowania Dokumentacja procesu twórczego
c)jakie miał Pan źródła finansowania zaplanowanych prac?
Środki własne.
d)jakie konkretnie cele zostały osiągnięte w poszczególnych latach, w ramach jakich zasobów ludzkich, rzeczowych i finansowych nastąpiło opracowanie konkretnego rozwiązania praktycznego problemu lub innowacyjnego rozwiązania?
Realizacja poszczególnych etapów tworzonych programów komputerowych, pracując samodzielnie przy wykorzystaniu posiadanych w ramach działalności sprzętów elektronicznych oraz finansowych środków własnych.
e)jakie harmonogramy w związku z tym zostały opracowane w poszczególnych latach, a które z nich zostały faktycznie zrealizowane w stosunku do jakiego „Oprogramowania”?
W związku z tworzeniem oprogramowania zakładany jest harmonogram prac uwzględniający fazy kreacji kodu źródłowego tj. fazy – strategiczną, określenia wymagań, analizy, projektowania, implementacji, testowania, wdrożenia.
W zależności od zadania, czasowy udział poszczególnych faz może się różnić. Ponadto w specyficznych przypadkach niektóre z faz, bądź ich elementy, mogą nie wystąpić.
10) Czy Pana działalność, w ramach której tworzy/rozwija Pan Oprogramowanie obejmuje prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne? Jeżeli tak, to należy szczegółowo opisać te prace.
Pana działalność, w ramach której tworzy/rozwija Pan Oprogramowanie nie obejmuje prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne.
11) W odniesieniu do Pana działalności, w ramach której tworzy/rozwija Pan „Oprogramowanie” proszę wyjaśnić:
a)jaki rodzaj wiedzy i umiejętności wykorzystuje Pan w ramach tej działalności? Przy użyciu jakich „innowacyjnych technologii” powstają poszczególne innowacyjne rozwiązania, jakie nowe zastosowania i usprawnienia odróżniają tworzone oprogramowania od już istniejących?
Wiedza z zakresu informatyki – np. algorytmów i struktur danych.
Umiejętności:
- umiejętność programowania: pisanie czystego, wydajnego i łatwego w utrzymaniu kodu
- umiejętność projektowania oprogramowania: projektowanie skalowalnych, bezpiecznych i łatwych w utrzymaniu systemów
- umiejętność analitycznego myślenia: dogłębne zrozumienie potrzeb biznesowych Kontrahenta i przekładanie ich na funkcjonalne i niefunkcjonalne wymagania oprogramowania
- umiejętność zarządzania projektami: planowanie, organizowanie i monitorowanie realizacji projektu
- umiejętność komunikacji: efektywna komunikacja z Kontrahentem
Wg Pana wiedzy nie istnieją gotowe rozwiązania rozwiązujące problem Kontrahenta – stąd tworzone przez Pana programy komputerowe, które ten problem rozwiązują, są na swój sposób innowacyjne. Rozwiązując problemy Kontrahenta każdorazowo dobieram technologię/język programowania śledząc zmiany na rynku i wykorzystuje Pan najnowocześniejsze z dostępnych technologii, które stale ewoluują.
b)jakie produkty, usługi, procesy oferował Pan dotychczas w swojej działalności?
Kod źródłowy oprogramowania odpowiadający indywidualnym potrzebom Kontrahenta.
c)na jakich rozwiązaniach wiedzy, technicznych, technologicznych, czy programistycznych oparte były te produkty, usługi, procesy?
Produkty/usługi/procesy oparte są o języki programowania (…), technologie (…), specjalistyczną wiedzę z zakresu informatyki (np. algorytmy, struktury danych, systemy operacyjne), metod testowania, czy też wiedzy domenowej wymaganej do rozwiązania problemu Kontrahenta.
d)co Pan zaplanował?
Realizację prac programistycznych.
e)w jaki sposób realizował Pan zaplanowane przedsięwzięcie?
Zgodnie z ogólnie przyjętą sztuką tworzenia oprogramowania – tj. kolejnymi fazami tworzenia oprogramowania, dodatkowo wykorzystując metodykę (…).
f)co jest efektem działań, tj. jakie nowe zastosowanie powstało przy realizacji opisanego projektu?
Efektem działań w ramach tworzenia oprogramowania jest realizacja autorskiego programu komputerowego, zapewniającego m.in.:
- wydajność i stabilność
- odpowiedni standard bezpieczeństwa
- niezawodność działania
12)Czy efekty Pana pracy, które nazywa Pan „Oprogramowaniem” zawsze są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj.:
- zawsze odznaczają się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej;
- nie są efektem pracy która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny;
- nie są jedynie „techniczną”, a „twórczą”, realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Klientów?
Efekty Pana pracy, które nazywa Pan „Oprogramowaniem” zawsze są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj.:
a)zawsze odznaczają się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej;
b)nie są efektem pracy która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny;
c)nie są jedynie „techniczną”, a „twórczą”, realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Klientów.
13) Czy efekty Pana pracy w przypadku zarówno tworzenia, jak i rozwijania i modyfikowania „Programów komputerowych”, tj. nowych i istniejących zawsze są odrębnymi programami komputerowymi, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych?
Efekty Pana pracy w przypadku zarówno tworzenia, jak i rozwijania i modyfikowania „Programów komputerowych”, tj. nowych i istniejących zawsze są odrębnymi programami komputerowymi, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
14) W jaki sposób umowa z Kontrahentem reguluje kwestię sposobu (trybu, zasad) przenoszenia przez Pana na Kontrahenta praw do konkretnego stworzonego przez Pana „oprogramowania”? W jaki sposób odbywa się wyodrębnienie konkretnego „oprogramowania” i przeniesienie praw do tego oprogramowania na Kontrahenta? Jakie czynności realizujecie odpowiednio Pan i Kontrahent?
Przenosi Pan autorskie prawa majątkowe do Utworów na Kontrahenta, w tym w szczególności do programów komputerowych, powstałych w czasie realizacji Zamówienia. Przeniesienie tych praw wiąże się z otrzymaniem wynagrodzenia - co dzieje się w zgodzie z art. 41 oraz art. 53 ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych.
15) W odniesieniu do Pana wynagrodzenia, proszę wskazać:
a)w jaki sposób umowy z Kontrahentem regulują kwestię Pana wynagrodzenia? Czy otrzymuje Pan wynagrodzenie:
- wyłącznie z tytułu przenoszenia na Kontrahenta praw do „programu komputerowego” (jeśli tak, proszę wskazać, jakie to prawa);
- także z tytułu innych czynności (jeśli tak, proszę wskazać jakich)?
Otrzymuje Pan od Kontrahenta wynagrodzenie za świadczenie usług programistycznych, w którym to wynagrodzeniu zawarte jest honorarium za przeniesienie majątkowych praw autorskich do wytworzonego oprogramowania.
W ramach świadczonych usług wykonuje Pan szereg czynności, które nie są wprost związane z wytworzeniem prawa własności intelektualnej, chociaż często są niezbędne w celu poprawnego zrealizowania projektu - np. spotkania organizacyjne. Czynności tych nie zalicza Pan jednak do czynności twórczych i dochód z nich wydziela pan odpowiednio w prowadzonej ewidencji w ten sposób, że ulgą zamierza Pan objąć tylko tę część dochodu, która pochodzi z czynności stricte twórczych.
b)jak na gruncie poszczególnych umów z Kontrahentem wygląda relacja pomiędzy przeniesieniem przez Pana na Kontrahenta praw do konkretnego efektu Pana pracy a upływem okresu rozliczeniowego, momentem wypłaty wynagrodzenia oraz wartością tego wynagrodzenia?
Wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw do programów komputerowych lub ich części, zawiera się w należnościach z tytułu świadczonych usług na rzecz Kontrahenta. Powyższe wynagrodzenie zawiera się w wynagrodzeniu całkowitym, które otrzymuje Pan w związku z umową z Kontrahentem. W przeważającej części faktury przychodowe obejmują wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych do określonych programów, zaś reszta wynagrodzenia obejmuje tytuły w związku z pozostałymi usługami, jakie świadczy Pan na rzecz swoich Kontrahentów. Wskazuję, że prawa autorskie do oprogramowania są przenoszone w oparciu o postanowienia umowne wskazane w umowie z Kontrahentem w ramach wynagrodzenia umownego.
c)W jaki dokładnie sposób zostało ustalone wynagrodzenie za przeniesienie przez Pana autorskich praw majątkowych do stworzonych programów komputerowych:
- czy wynagrodzenie odnosi się wyłącznie do przeniesienia konkretnego wyodrębnionego prawa własności do wytworzonego programu komputerowego, o czym świadczy wskazanie: „Nierozłącznym punktem ww. umowy jest również przeniesienie na Kontrahenta całości autorskich praw majątkowych do wytwarzanego, bądź ulepszonego oprogramowania.”?
- Jak należy rozumieć, że „Wartość wynagrodzenia jest określana na podstawie nakładu pracy nad poszczególnym programem komputerowym (…)”? w szczególności:
- Na jakiej podstawie (w oparciu o jakie kryteria) jest ustalany Pana „nakład pracy nad poszczególnym programem komputerowym”, skoro „program komputerowy” jest w całości efektem Pana pracy?
- W jaki sposób Pana „nakład pracy” czy poziom „nakładu pracy” przekłada się na wartość Pana wynagrodzenia (…)?
Jak powyżej - wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw do programów komputerowych lub ich części, zawiera się w należnościach z tytułu świadczonych usług na rzecz Kontrahenta. Powyższe wynagrodzenie zawiera się w wynagrodzeniu całkowitym, które otrzymuję w związku z umową z Kontrahentem. W przeważającej części faktury przychodowe obejmują wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych do określonych programów, zaś reszta wynagrodzenia obejmuje tytuły w związku z pozostałymi usługami, jakie świadczę na rzecz swoich Kontrahentów. Część przychodu obejmująca wynagrodzenie za przeniesienie praw autorskich wyznaczana jest za pomocą stosunku czasu, poświęconego nad tworzeniem programów komputerowych, do całości czasu świadczonych usług w ramach okresu rozliczeniowego.
Jako nakład pracy należy rozumieć poziom wymaganej wiedzy i umiejętności oraz czas potrzebny do utworzenia programu komputerowego rozwiązującego określony problem Kontrahenta. W zależności od Kontrahenta wartość wynagrodzenia może być określana w przeliczeniu na roboczogodziny bądź wg ustalonej wartości ryczałtowej.
d)Jakie „okresy rozliczeniowe” przewidują poszczególne umowy z Kontrahentami? Czy:
- są to stałe okresy czasowe (np. okresy miesięczne), czy
- zakończenie okresu rozliczeniowego ma miejsce po spełnieniu określonych warunków przewidzianych w umowie (np. po zakończeniu przez Pana określonych prac albo etapu prac) – jeśli tak, proszę wskazać spełnienie jakich warunków lub zaistnienie jakich okoliczności wyznacza koniec okresu rozliczeniowego?
Poszczególne umowy z Kontrahentami jako okresy rozliczeniowe przewidują stałe okresy czasowe, zwykle są to okresy miesięczne.
16) Czy faktury, które Pan wystawia na rzecz Kontrahenta, wyodrębniają wynagrodzenie z tytułem przeniesienia majątkowych praw autorskich do poszczególnych efektów Pana prac na Kontrahenta? Jeśli nie, proszę wyjaśnić dlaczego?
Możliwym jest, iż nie wszystkie faktury wyodrębniają wynagrodzenia z tytułu przeniesienia majątkowych praw autorskich - bowiem nie wymagały i nie wymagają tego przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ani przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.
17) Jeżeli wynagrodzenie za przeniesienie praw autorskich nie wynika ani z umowy, ani z faktury, to czy prowadzi Pan pozwalającą na wyszczególnienie realizowanych prac i zadań w ramach tworzenia i rozwijania „Oprogramowania” poprzez comiesięczne wskazanie informacji na temat wykonanych zadań w danym miesiącu? Czy prowadzona przez Pana ewidencja czasu i wykonanych prac pozwala na wskazanie kwoty wynagrodzenia otrzymanego z tytułu zbycia praw własności intelektualnej?
W powyższej sytuacji prowadzona jest ewidencja umożliwiająca określenie stosunku prac i zadań związanych z tworzeniem oprogramowania w całości prac realizowanych na rzecz Kontrahenta – a tym samym wskazania kwoty wynagrodzenia otrzymanego z tytułu zbycia praw własności intelektualnej.
18) Jaki jest funkcjonalny związek poszczególnych wydatków z Pana drugiego pytania z poszczególnymi działaniami dotyczącymi wytwarzania Oprogramowania (we wniosku wskazał Pan ogólnie, że ponoszenie tych wydatków dotyczy Pana działalności, ale nie wyjaśnił Pan kwestii powiązań poszczególnych kosztów z konkretnymi działaniami wytwarzania Oprogramowania)?
- Koszty zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego
Zakup sprzętu komputerowego i elektronicznego to koszty, które są konieczne do prowadzenia działalności gospodarczej jako programista. Tworzenie kodu wymaga sprawnego i nowoczesnego sprzętu komputerowego i elektronicznego. Komputer jest podstawowym narzędziem pracy każdego programisty, lecz nie jest on wystarczający dla sprawnego tworzenia programu komputerowego przy pomocy nowoczesnych języków oprogramowania.
- Koszty usług telekomunikacyjnych
Usługi telefoniczne umożliwiają konsultację z kontrahentem, co służy personalizacji tworzonego oprogramowania, dostosowania go do indywidualnych potrzeb klienta i jego oczekiwań. Usługi dostępu do internetu zapewniają szybkie i stabilne łącze, które jest wręcz nieodzowne w dzisiejszej pracy programisty – tj. przy tworzeniu kodu źródłowego, poszerzaniu wiedzy i szukaniu odpowiedzi na pytania stawiane podczas opracowywaniu rozwiązań na zlecone zadania. Dodatkowo umożliwiają zdalny kontakt z klientem lub innymi informatykami, pozwalają na znalezienie informacji na temat powstałych błędów oraz szybkim dzieleniem się efektami swojej pracy.
19) czy sposób „przenoszenia” praw autorskich każdorazowo spełnia warunki przewidziane w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w szczególności następuje z zachowaniem art. 41 oraz art. 53 tej ustawy?
Sposób „przenoszenia” praw autorskich każdorazowo spełnia warunki przewidziane w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w szczególności następuje z zachowaniem art. 41 oraz art. 53 tej ustawy.
20) W związku ze wskazaniem w opisie zdarzenia przyszłego, że: „(…) możliwym jest w przyszłości zmiana Kontrahenta, okresowe prowadzenie działalności poza granicami kraju (…)”, proszę wskazać czy Zleceniodawca, o którym mowa we wniosku, będzie podmiotem polskim, czy zagranicznym (z jakiego kraju?)? Jeśli Zleceniodawca będzie podmiotem zagranicznym, to czy usługi dla tego podmiotu są wykonywane przez Pana w Polsce czy w kraju, w którym podmiot ten ma siedzibę? Jeśli usługi są wykonywane w kraju, w którym podmiot ten ma siedzibę, to, czy działalność gospodarcza w tym państwie jest prowadzona za pośrednictwem zakładu w rozumieniu umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Polską a tym państwem?
Przyszły podmiot może być zarówno podmiotem polskim, bądź zagranicznym. Na chwilę obecną nie jest Pan jednoznacznie wskazać z jakiego kraju będzie potencjalny Kontrahent zagraniczny. W przypadku świadczenia usług na rzecz zagranicznych podmiotów, usługi dla tych podmiotów będą wykonywane w Polsce.
Pytania
1.Czy w świetle opisanej sytuacji osiągane dochody z utworów powstałych w ramach prac programistycznych mogą zostać opodatkowane preferencyjną stawką podatkową 5% (tj. m.in. czy wspomniane prace programistyczne są działalnością badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 UPDOF, a odpłatne przeniesienie praw autorskich utworów wykonywanych w ramach prac programistycznych stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 UPDOF) począwszy od roku podatkowego 2024?
2.Czy kosztami faktycznie poniesionymi na prowadzoną bezpośrednio działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, o których mowa w art. 30ca ust. 4 UPDOF (lit. a) wzoru), będą ponoszone przez Pana wymienione we wniosku koszty uzyskania przychodów (tj. koszty zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego oraz koszty usług telekomunikacyjnych), a w konsekwencji, czy koszty te będą uwzględniane przy wyliczaniu kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, zgodnie z art. 30ca ust. 4 UPDOF?
Pana stanowisko
Ad 1.
Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych określa UPDOF zgodnie z art. 30ca ust. 2 UPDOF, kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
1.patent,
2.prawo ochronne na wzór użytkowy,
3.prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
4.prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
5.dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
6.prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
7.wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2018 r., poz. 432),
8.autorskie prawo do programu komputerowego,
- podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
W myśl art. 5a pkt 38 UPDOF, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowane w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Art. 5a pkt 40 UPDOF stanowi, że ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych oznacza to prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 UPSWN.
Stosownie do art. 4 ust. 3 UPSWN, prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Analizując powyższe przepisy prawne prowadzona przez Pana działalność spełnia cechy charakterystyczne dla prac rozwojowych. Działania te obejmują nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności. Zdobywana oraz wykreowana w ten sposób wiedza służy projektowaniu oraz wytwarzaniu oprogramowania. Jednocześnie nie jest to działalność obejmująca rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, bowiem wytworzenie zupełnie nowego produktu bądź też ulepszenie go w taki sposób, by posiadał cechy umożliwiające nowy sposób użytkowania, nie nosi w sobie cech rutynowości.
Należy przy tym podkreślić, że działalnością rozwojową nie jest całość usług, ale wyłącznie te działania, które ściśle dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowego oprogramowania.
Tworzone przez Pana utwory cechują się oryginalnością oraz posiadają indywidualny charakter. W toku prowadzonej działalności nie tworzyłem dotychczas oprogramowania mającego spełniać stawiane przez Kontrahenta wymagania. Wobec tego proces, który prowadzi do stworzenia takich produktów jest twórczy. Zgodnie z doktryną naukową i orzecznictwem, wkład twórczy jest przeciwieństwem rutynowości, rozumianych jako czynności mechaniczne. Wytwarza Pan programy komputerowe – utwory z rozumieniu art. 1 UPAPP, wobec tego cechują się one oryginalnością i indywidualnością, co stanowczo przeczy wprowadzaniu okresowych i rutynowych zmian do tworzonego oprogramowania.
Twórczość Pana działalności wynika z wytwarzania nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w mojej praktyce gospodarczej, bądź też na tyle nowatorskich, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących. Wykorzystuje Pan przy tym własną inwencję twórczą i korzystam z posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności. W podobnym tonie wypowiada się Ministerstwo Finansów w objaśnieniach podatkowych z dnia 15 lipca 2019 r. Ministerstwa Finansów dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP Box: „W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”.
Programowanie jest pracą polegającą na tworzeniu zindywidualizowanego oprogramowania, którego tylko efekt jest z góry ustalony. Warto dodać, iż istnieje nieskończona ilość rozwiązań, które mogą do tego efektu doprowadzić. Praca programisty polega na doborze najbardziej wydajnych i odpowiednich metod oraz środków, które mają zapewnić stworzenie konkretnej funkcjonalności. Należy podkreślić, iż dotychczas stworzone w Pana działalności programy komputerowe ulepszyły i rozwinęły działanie starych programów lub też spowodowały stworzenie nowych funkcjonalności. Tym samym stworzone programy stanowią przejaw twórczej działalności oraz są one innowacyjne zarówno w prowadzonej przeze mnie działalności, jak i jednostce Kontrahenta.
Kolejną przesłanką działalności badawczo-rozwojowej jest systematyczność. Zgodnie z przytoczonymi wyżej objaśnieniami podatkowymi Ministerstwa Finansów: „[...] z powyższego wynika, że spełnienie kryterium /systematyczności/ danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego okresu przez jaki działalność taka ma być prowadzona, ani też od istnienia planu, co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.”
Należy podkreślić, iż podejmuję pracę nad jakimś projektem posiadając nakreślony cel, którym jest wytworzenie oprogramowania, które rozwiąże problemy nakreślone przez Kontrahenta.
Zasobami wiedzy, które określa Pan przy planowaniu projektu są technologie informatyczne, czyli Pana wiedza o oprogramowaniu i narzędziach informatycznych oraz środowisku programowym, sprzętowym i biznesowym, w jakim program ma funkcjonować. Pana działalność bazuje na dostępnej aktualnie i rozwijanej wraz z postępowaniem wiedzy do tworzenia nowych, zmienionych lub usprawnionych produktów, procesów lub usług w formie nowych technologii.
Ostatnią przesłanką do uznania prowadzonej działalności za badawczo-rozwojową jest kryterium wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Powyżej, w swoim stanowisku zawarł Pan w jaki sposób wykorzystuję obecne zasoby wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W swojej działalności stara się Pan dostarczyć najnowsze rozwiązania w branży, zapoznając się z obecnym stanem techniki w branży IT oraz z aktualnymi zastosowaniami wprowadzonymi w działalności Kontrahenta. Ponadto przyjęte założenia na potrzeby tworzenia oprogramowania poddaję weryfikacji o dostępne źródła wiedzy. Stąd na podstawie wszystkich możliwych wiadomości jakie posiada Pan w swojej działalności planuje, projektuje i tworzy innowacyjne rozwiązania w postaci produktów, procesów lub usług informatycznych.
Sposób pracy nad oprogramowaniem opieram na ukończonych studiach w obszarze IT, udziale w projektach finansowanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, w których tworzyłem oprogramowanie oraz kilkuletniej pracy w państwowej jednostce naukowej – Instytucie Podstaw Informatyki Polskiej Akademii Nauk. Zgromadzone doświadczenie zawodowe niewątpliwe przyczynia się do realizacji prac nad oprogramowaniem w sposób opisany we wniosku.
Powyższe fakty, Pana zdaniem, stanowią podstawy do stwierdzenia, że prowadzi Pan działalność badawczo-rozwojową rozumianą jako działalność twórczą obejmującą prace rozwojowe, podejmowane w sposób systematyczny w celu wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Idąc dalej, wspomniany wcześniej art. 30ca ust. 2 UPDOF wskazuje zamknięty katalog własności intelektualnych, z których dochód może zostać objęty preferencyjnym opodatkowaniem. Pkt 8 tego ustępu wskazuje, iż jedno z praw własności intelektualnych stanowi autorskie prawo do programu komputerowego.
Natomiast by określić prawo własności intelektualnej jako „kwalifikowane” muszą zostać spełnione równocześnie dwa warunki:
a)przedmiot ochrony jest wytworzony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej,
b)prawo własności intelektualnej podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.
Efektem tworzenia, rozwijania/ulepszania/modyfikacji oprogramowania lub jego części są nowe kody źródłowe oraz algorytmy w językach programowania, które stanowią nowe funkcjonalności. W wyniku tych przedsięwzięć powstaje nowe prawo własności intelektualnej podlegające ochronie na podstawie art. 74 UPAPP. Należy mieć na uwadze, że nawet część programu komputerowego uznawana jest za osobny utwór podlegający ww. ochronie.
Właścicielem rozwijanego/ulepszanego/modyfikowanego oprogramowania komputerowego lub jego części, o których mowa we wniosku jest Kontrahent, a Pan dokonuje jedynie jego rozwinięcia/ulepszenia. Nie będą przysługiwały mi (także pochodzące z licencji) prawa do programu, do którego prawa autorskie już przeniesiono, nawet w przypadku jego dalszego rozwijania/ulepszania. Natomiast do momentu przeniesienia na rzecz Kontrahenta, będą przysługiwały mi autorskie prawa majątkowe do wytworzonych przez Pana składowych, które to części mają na celu ulepszenie danego oprogramowania. W związku z tym, nie jest Pan użytkownikiem prawa na podstawie licencji wyłącznej, a także niewyłącznej.
Rozwijanie/ulepszanie/modyfikowanie oprogramowania komputerowego, często tego, które sam Pan stworzył, powoduje powstanie części programu komputerowego, który staje się osobnym utworem. Nie będzie Pan zatem właścicielem oprogramowania ulepszanego, ale czasowo właścicielem składowych oprogramowania, które finalnie powoduje ulepszenie owego oprogramowania ulepszanego. Nowe oprogramowanie, którego powoduje ulepszanie starego to nowe funkcjonalności, które są osobnym oprogramowaniem.
Art. 74 UPAPP kwalifikuje programy komputerowe jako utwory będące przedmiotem jego ochrony i to już z momentem ich wytworzenia, bez konieczności spełnienia jakichkolwiek wymogów formalnych. Polska Norma PN-ISO/IEC 2382-1: 1995 – 1.05.01 określa program komputerowy jako jednostkę syntaktyczną zgodną z zasadami konkretnego języka programowania, składającą się z deklaracji i instrukcji lub rozkazów potrzebnych do rozwiązywania funkcji, zadania lub problemu (M. Szmit, Wybrane zagadnienia opiniowania sądowo-informatycznego. Warszawa 2014). Ponadto przedmiotem ochrony prawa autorskiego mogą być poszczególne elementy lub nawet krótkie fragmenty programu, jeśli tylko one same spełniać będą wymogi podane w art. 1 ust. 1 UPAPP. Do programów komputerowych stosuje się również wyrażoną w art. 1 ust. 3 UPAPP zasadę, że chronione są także dzieła w postaci nieukończonej (A. Michalak (red.), Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych).
Art. 30ca ust. 7 UPDOF określa iż dochodem z kwalifikowanego IP jest osiągnięty przez podatnika w ciągu roku podatkowego dochód:
a)z opłat lub należności wynikających z umów licencyjnych, dotyczących kwalifikowanego IP,
b)ze sprzedaży kwalifikowanego IP,
c)z kwalifikowanego IP uwzględnionego w cenie sprzedaży lub usługi,
d)z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego IP, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym lub arbitrażu
Zgodnie z postanowieniami umowy współpracy z Kontrahentem, w ramach wykonywanych usług przenoszone są na jego rzecz wykonane przez Pana programy komputerowe. W zamian za wykonane usługi otrzymuje Pan wynagrodzenie, obejmujące honorarium za przeniesienie całości autorskich praw majątkowych do programu komputerowego.
Analizując powyższe, jako że tworzone przeze mnie programy komputerowe są wyszczególnione w art. 30ca ust. 2 UPDOF, podlegają ochronie na podstawie UPAPP oraz wytworzone zostały w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej (co zostało stwierdzone powyżej), programy te należy zaliczyć do kwalifikowanych praw własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 UPDOF.
Ponadto, odpłatne zbycie autorskich praw majątkowych do wytworzonego oprogramowania, bądź części oprogramowania, należy zakwalifikować jako sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 UPDOF.
By skorzystać z umawianej preferencji podatkowej należy prowadzić ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Zgodnie bowiem z art. 30cb ust. 1 UPDOF, podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
1)wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
2)prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
3)wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
4)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
5)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług - w przypadku, gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Stosownie do art. 30cb ust. 2 UPDOF, podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.
Wg objaśnień Ministerstwa Finansów z 15 lipca 2019 r., dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP Box, „[...] dla celów obliczenia dochodu z kwalifikowanego IP istotne jest, by ewidencja ta była prowadzona w sposób należyty tak, aby móc w rocznym zeznaniu podatkowym wykazać łączną sumę przychodów, kosztów podatkowych, dochodów, strat, dochodów podlegających opodatkowaniu 5% oraz dochodu, który nie będzie podlegał preferencyjnemu opodatkowaniu”.
Podobne stanowisko zajmuje WSA we Wrocławiu, gdzie w wyroku o sygn. I SA/Wr 170/20 stwierdza, że „Istotą przedmiotowej ewidencji jest możliwość prawidłowego określenia podstawy opodatkowania 5% stawką. Z ewidencji tej powinno wynikać przypisanie kosztów prowadzonej działalności na poszczególne źródła przychodów. Dla celów obliczenia dochodu kwalifikowanego IP istotne jest by ewidencja ta prowadzona była w sposób należyty, tak aby móc w rocznym zeznaniu podatkowym wykazać łączną sumę przychodów i kosztów podatkowych, dochodów, strat, dochodów podlegających opodatkowaniu 5% stawką. Odrębna od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencja ma na celu obliczenie podstawy opodatkowania.”
Prowadzona przez Pana ewidencja wyodrębnia poszczególne programy komputerowe oraz umożliwia ustalenie przychodów, kosztów i dochodów (strat) podlegających opodatkowaniu preferencyjną stawką podatkową 5% oraz dochodu niepodlegającemu preferencyjnemu opodatkowaniu.
W przypadku, gdy faktura przychodowa obejmuje kilka programów komputerowych i niemożliwym jest jednoznaczne ustalenie stosunku przychodów przypadających na poszczególny program komputerowy to ewidencja dla tych programów komputerowych prowadzona jest łącznie w ramach jednej faktury przychodowej.
Powyższa sytuacja opiera się na art. 30ca ust. 9 UPDOF stanowiącym: „W przypadku gdy nie jest możliwe ustalenie dochodu przypadającego na poszczególne kwalifikowane prawa własności intelektualnej, podatnik może obliczyć kwalifikowany dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej zgodnie z ust. 4-6 dla tego samego rodzaju produktu lub usługi lub dla tej samej grupy produktów lub usług, w których zostało wykorzystane kwalifikowane prawo własności intelektualnej.”
W prowadzonej ewidencji dla każdej faktury przychodowej wskazany zostaje współczynnik, który informuje jaka część przychodu z danej faktury stanowi wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw do programu komputerowego. Dla każdego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej wyliczony jest wskaźnik nexus o którym mowa w art. 30ca ust. 4 UPDOF, który umożliwia ustalenie wysokości kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Jest to iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej oraz ww. wskaźnika (odpowiadającemu temu prawu własności intelektualnej).
Na tej podstawie stwierdza Pan, iż prowadzona przez Pana odrębna ewidencja dla celów obliczenia dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej spełnia wymogi art. 30cb UPDOF.
Rozważając natomiast możliwość skorzystania z preferencyjnego opodatkowania w rozliczeniach rocznych począwszy od roku 2024, sądzi Pan, iż żadne z przytoczonych (w opisie stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego) potencjalnych zmian w prowadzonej działalności tj. zmiana Kontrahenta, okresowe prowadzenie działalności poza granicami kraju (nie mające wpływu na rezydencję podatkową), rozszerzenie działalności o nowe kody PKD (oraz osiąganie z ich tytułu dochodów), nie stanowią przeszkody uniemożliwiającej skorzystanie z preferencyjnego opodatkowania o ile wybrana forma opodatkowania podatkiem od osób fizycznych będzie na to zezwalała.
Biorąc pod uwagę obowiązujące i przytoczone przepisy podatkowe stwierdza Pan, iż:
1)Tworzy, rozwija, bądź ulepsza oprogramowanie w ramach indywidualnej działalności gospodarczej
2)W/w czynności to działalność twórcza podejmowana w sposób systematyczny celem zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań
3)W/w czynności stanowią prace rozwojowe wg UPSWN, a tym samym czynności te wykonuję w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej spełniającej definicję wskazaną w UPDOF
4)Efektem Pana prac jest oprogramowanie stanowiące utwór w rozumieniu UPAPP
5)W wyniku prowadzonych przez Pana prac związanych z tworzeniem i rozwijaniem oprogramowania powstają prawa własności intelektualnej – autorskie prawa do programu komputerowego, podlegającego ochronie na podstawie art. 74 UPAPP
6)Przenosi Pan za wynagrodzeniem całość praw autorskich do wytwarzanego oprogramowania
7)Odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do programu komputerowego opracowywanego w ramach wykonywanych prac programistycznych stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej
8)Osiąga Pan kwalifikowany dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej
9)Prowadzi Pan odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję zawierającą wszystkie elementy wskazane w art. 30cb UPDOF
10)Potencjalne zmiany w prowadzonej działalności nie stanowią przeszkody uniemożliwiającej skorzystanie z preferencyjnego opodatkowania w latach kolejnych
Reasumując, jest Pan uprawniony do opodatkowania kwalifikowanego dochodu z omawianych we wniosku kwalifikowanych praw własności intelektualnej podatkiem w wysokości 5% podstawy opodatkowania, zgodnie z art. 30ca ust. 1 UPDOF, począwszy od roku podatkowego 2024.
Ad 2.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a także celem wytworzenia kwalifikowanych praw własności intelektualnej poniosłem, i jednocześnie będzie Pan ponosił koszty uzyskania przychodów związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Posiłkując się podstawą prawną:
Art. 30ca ust. 4 UPDOF - wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
[(a+b) x 1,3] / (a+b+c+d)
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a.prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej (...).
Art. 30ca ust. 5 UPDOF. - do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Zadane we wniosku pytanie dotyczy możliwości uwzględnienia przy wyliczaniu wskaźnika nexus poniższych kosztów:
a)Koszty zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego – tj. komputery, laptopy, serwery, tablety, smartfony, smartwatche, tablety, routery, listwy zasilające, drukarki, skanery, klawiatury, myszki, podkładki pod myszki, słuchawki, mikrofony, dyski twarde, karty pamięci, głośniki, zasilacze i ładowarki, monitory, stacje dokujące, podzespoły komputerowe. Zakup sprzętu komputerowego i elektronicznego to koszty, które są konieczne do prowadzenia działalności gospodarczej jako programista. Tworzenie kodu wymaga sprawnego i nowoczesnego sprzętu komputerowego i elektronicznego. Komputer jest podstawowym narzędziem pracy każdego programisty, lecz nie jest on wystarczający dla sprawnego tworzenia programu komputerowego przy pomocy nowoczesnych języków oprogramowania. Dlatego też staram się usprawniać posiadane urządzenia poprzez zakup stosowanego sprzętu komputerowego/elektronicznego, peryferiów komputerowych oraz akcesoriów elektronicznych. Przyczyną poniesienia kosztów zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego jest konieczność posiadania sprzętu do tworzenia kodu źródłowego, czy też komunikacji z Kontrahentem, czego skutkiem jest wytworzenie oprogramowania na potrzeby Kontrahenta.
b)Koszty usług telekomunikacyjnych – usług telefonicznych oraz usługi dostępu do internetu Usługi telefoniczne umożliwiają konsultację z kontrahentem, co służy personalizacji tworzonego oprogramowania, dostosowania go do indywidualnych potrzeb klienta i jego oczekiwań.
Usługi dostępu do internetu zapewniają szybkie i stabilne łącze, które jest wręcz nieodzowne w dzisiejszej pracy programisty – tj. przy tworzeniu kodu źródłowego, poszerzaniu wiedzy i szukaniu odpowiedzi na pytania stawiane podczas opracowywaniu rozwiązań na zlecone zadania. Dodatkowo umożliwiają zdalny kontakt z klientem lub innymi informatykami, pozwalają na znalezienie informacji na temat powstałych błędów oraz szybkim dzieleniem się efektami swojej pracy. Przyczyną poniesienia kosztów usług telekomunikacyjnych jest potrzeba konsultacji z Kontrahentem co do stawianych wymagań oprogramowaniu oraz potrzeba szukania rozwiązań problemów stawianych tworzonemu oprogramowaniu, a skutkiem tworzenie tego oprogramowania zgodnie ze specyfikacją Kontrahenta.
Uważa Pan, iż to czy konkretne wydatki powinny być uwzględniane przy wyliczaniu wskaźnika nexus w lit. a) wzoru zawartego w art. 30ca ust. 4 UDPOF trzeba brać pod uwagę kontekst prowadzonej działalności gospodarczej.
Prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą, nie zatrudnia Pan pracowników oraz nie korzysta z usług podwykonawców. Pana głównym kapitałem jest wiedza i umiejętności w zakresie informatyki, w tym w zakresie oprogramowania.
Zatem w/w koszty są niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej oraz do wytwarzania kwalifikowanych praw własności intelektualnej w postaci praw autorskich do programu komputerowego.
Pana zdaniem omawiane wydatki nie są wydatkami o podobnym charakterze do usług wskazanych wprost w art. 30ca ust. 5 UPDOF. Omawiane wydatki nie są zbliżone do kosztów odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami, a w konsekwencji powinny być uwzględniane przy wyliczaniu wskaźnika nexus w lit. a) wzoru zawartego w art. 30ca ust. 4 UPDOF.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Źródła przychodów
Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
W myśl art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:
a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
-prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1)odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,
2)są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,
3)wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Definicja działalności badawczo-rozwojowej
Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którą:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej – oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W myśl art. 5a pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych – oznacza to:
a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2022 r. poz. 574, z późn. zm.),
b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Definicja prac rozwojowych
Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że:
Ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych – oznacza to prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 742 ze zm.):
Badania naukowe są działalnością obejmującą:
1)badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
2)badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Stosownie do art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:
Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że w Pana działalności gospodarczej, działalność związana z oprogramowaniem (PKD 62.01.Z) to wytwarzanie programów komputerowych – w wyniku tworzenia, rozwijania oraz ulepszania oprogramowania tworzone są nowe kody źródłowe, algorytmy, dzięki czemu zakres ich funkcjonalności lub użyteczności ulega rozszerzeniu. W ramach swojej działalności wytwarza Pan szereg, różnych, spersonalizowanych pod Kontrahenta programów komputerowych – wśród nich jest np. program komputerowy przetwarzający i analizujący dane osobowe oraz transakcje klientów Kontrahenta celem ich identyfikacji w procesie przeciwdziałaniu prania pieniędzy i finansowania terroryzmu. Program ten musi być docelowo osadzony w systemie informatycznym Kontrahenta i spełniać wiele jego kryteriów.
Na wstępie trzeba podkreślić, że z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszenia istniejących produktów/usług. Wobec powyższego ocena, czy prowadzone przez Pana prace programistyczne stanowią działalność badawczo-rozwojową dokonana zostanie w kontekście wskazanych przez Pana efektów tych prac (Oprogramowania opisanego we wniosku).
Kryteria działalności badawczo-rozwojowej
Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.
W opisie sprawy wskazał Pan, że pracując nad wytworzeniem oprogramowania, nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje Pan dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności dotyczące narzędzi informatycznych i istniejących programów w celu wytworzenia nowych zastosowań w postaci nowoczesnych i unikalnych systemów i aplikacji. W ramach działalności zdobywa, poszerza i łączy interdyscyplinarną wiedzę z zakresu tworzenia oprogramowania w celu optymalizacji i dalszego rozwijania stworzonych systemów i aplikacji. Obecnie tworzone oprogramowanie pozwoli rozwiązać problemy, dla których nie istnieją obecnie gotowe rozwiązania spełniające wymogi Kontrahenta w jego jednostce. Często wymaga to stosowania nowatorskich podejść i kreatywnego wykorzystywania dostępnej wiedzy i zasobów systemowych, a następnie weryfikacji, modyfikacji i udoskonalania wytworzonego oprogramowania. Działania te prowadzone są w sposób metodyczny, czego wymaga specyfika tworzenia programu komputerowego, tj. określenia celu jaki ma on spełniać, ustalenia sposobu dojścia do danego celu poprzez dobór odpowiednich rozwiązań programistycznych oraz technologii, zaplanowania prac, weryfikacji poprawności działania oraz ich finalnego wdrożenia.
Zatem prowadzona przez Pana działalność w zakresie tworzenia, rozwijania, ulepszania wymienionego Oprogramowania ma twórczy charakter.
Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.
Wyjaśnił Pan, że zlecane prace programistyczne wykonywane są w sposób systematyczny, bazując na indywidualnych, autorskich pomysłach przy wykorzystaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności. Owe prace programistyczne obejmują prace w celu tworzenia nowych algorytmów/funkcjonalności, tudzież rozwoju już istniejącego oprogramowania. Prace programistyczne, w żaden sposób, nie mogą być utożsamiane z technicznym utrzymaniem oprogramowania, a ich efekty realizują zadania/wymagania przedstawione przez Kontrahenta. Systematyczność podejmowanych przez Pana działań polega i objawia się m.in. przy: Planowaniu i organizacji pracy. Stosuje Pan metodykę Agile, która pozwala na szybkie oraz iteracyjne tworzenie oprogramowania – wynik poprzedniej iteracji wpływa na działania podjęte w kolejnej. Wykorzystanie metodyki Agile umożliwia monitorowanie postępów w realizacji projektów i dokonywanie korekt, ciągłym rozwoju i poszerzaniu wiedzy, dokumentowaniu swojej pracy.
Zatem kolejne kryterium definicji działalności badawczo-rozwojowej, tj. prowadzenie działalności w sposób systematyczny, w odniesieniu do wskazanego przez Pana Oprogramowania jest spełnione.
Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu.
Z opisu sprawy wynika, że zlecane prace programistyczne wykonywane są w sposób systematyczny, bazując na indywidualnych, autorskich pomysłach przy wykorzystaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności. W ramach działalności zdobywa, poszerza i łączy Pan interdyscyplinarną wiedzę z zakresu tworzenia oprogramowania w celu optymalizacji i dalszego rozwijania stworzonych systemów i aplikacji. Obecnie tworzone oprogramowanie pozwoli rozwiązać problemy, dla których nie istnieją obecnie gotowe rozwiązania spełniające wymogi Kontrahenta w jego jednostce. Często wymaga to stosowania nowatorskich podejść i kreatywnego wykorzystywania dostępnej wiedzy i zasobów systemowych, a następnie weryfikacji, modyfikacji i udoskonalania wytworzonego oprogramowania. Działania te prowadzone są w sposób metodyczny, czego wymaga specyfika tworzenia programu komputerowego, tj. określenia celu jaki ma on spełniać, ustalenia sposobu dojścia do danego celu poprzez dobór odpowiednich rozwiązań programistycznych oraz technologii, zaplanowania prac, weryfikacji poprawności działania oraz ich finalnego wdrożenia.
Zatem powyższe pozwala uznać, że wykorzystuje Pan istniejące zasoby wiedzy w celu tworzenia nowych zastosowań.
Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.:
(i)badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz
(ii)prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.
Należy zwrócić uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 tej ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu działalności badawczo-rozwojowej tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.
Pojęcie działalności badawczo-rozwojowej obejmuje m.in. prace rozwojowe w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Prace rozwojowe polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności – przy czym użyty przez ustawodawcę spójnik „i” wskazuje, że aby uznać działania za prace rozwojowe konieczne jest zaistnienie wszystkich tych czynności, tj.:
- nabycia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
- łączenia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
- kształtowania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
- wykorzystania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności.
Prace rozwojowe bazują zatem na dostępnej wiedzy – w zależności od celów, jakie przyjęto dla prowadzenia prac, będzie to wiedza z określonej dziedziny lub dziedzin. Prace te obejmują kolejno:
- nabycie wiedzy i umiejętności, czyli pozyskanie wiedzy/umiejętności, zapoznanie się z wiedzą, zrozumienie jej;
- łączenie wiedzy i umiejętności, czyli znalezienie takich zależności pomiędzy wiedzą z różnych zakresów, dziedzin lub wiedzy wynikającej z różnych badań naukowych oraz pomiędzy umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów badan rozwojowych;
- kształtowanie wiedzy i umiejętności, czyli takie „ułożenie” efektów nabywania i łączenia wiedzy i umiejętności lub takie sformułowanie wniosków płynących z tych procesów, aby można je było wykorzystać dla realizacji postawionych celów prac rozwojowych;
- wykorzystanie wiedzy i umiejętności, czyli ich użycie, posłużenie się nimi dla osiągnięcia celów prac rozwojowych.
Co istotne, całość ww. czynności służy:
- planowaniu produkcji oraz
- projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.
Chodzi przy tym o konkretne produkty, konkretne procesy lub konkretne usługi albo konkretne rodzaje produktów, procesów lub usług. Podmiot prowadzący prace rozwojowe organizuje je z uwzględnieniem specyfiki konkretnych produktów, procesów lub usług – od niej zależą potrzeby prowadzenia prac rozwojowych i ich zakres.
Jednocześnie ustawodawca wyłączył z definicji prac rozwojowych działalność obejmującą rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, procesów lub usług, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. O tym, jakie zmiany do produktów, procesów lub usług mają charakter rutynowy (wykonywany często i niemal automatycznie) i okresowy (powtarzający się, występujący co pewien czas) będzie każdorazowo decydował charakter konkretnych produktów, procesów bądź usług.
Jak wskazuje Pan we wniosku, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej podejmuje Pan działalność twórczą, która obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzie informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzone do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Ponadto posiada Pan profesjonalną wiedzę w zakresie programowania programów komputerowych, popartą odpowiednim doświadczeniem zawodowym.
Zatem powyższe pozwala uznać, że opisana działalność w zakresie tworzenia, rozwijania, ulepszania wymienionego Oprogramowania spełnia warunki do uznania jej za prace rozwojowe.
W konsekwencji, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy stwierdzam, że opisane prace rozumiane jako całość działalności realizowanej przez Pana spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Opodatkowanie preferencyjną stawką podatku
Przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
W myśl art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
1) patent,
2) prawo ochronne na wzór użytkowy,
3) prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
4) prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
5) dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
6) prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
7) wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2021 r. poz. 213),
8) autorskie prawo do programu komputerowego
– podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Stosownie do art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym (art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.
Zgodnie z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a + b) * 1,3 |
a + b + c + d |
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Natomiast w myśl art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Na podstawie art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
1) z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
2) ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
3) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
4) z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Ponadto należy wskazać, że podatnik, który chce skorzystać z ww. preferencji, jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.
Zgodnie z art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
1) wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
2) prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
3) wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
4) dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
5) dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Stosownie do art. 30cb ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.
W myśl art. 30cb ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.
Należy podkreślić, że stosowanie tej ulgi (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) będzie prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się dodatkowe obowiązki po stronie podatników, w szczególności obowiązek prowadzenia ewidencji pozwalającej na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.
Podatnik będzie miał możliwość stosowania niniejszej ulgi przez cały okres trwania ochrony prawnej kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W przypadku tych aktywów, które podlegają procedurze zgłoszenia/rejestracji, podatnik będzie mógł skorzystać z preferencji podatkowej od momentu zgłoszenia lub złożenia wniosku o rejestrację (obowiązek zwrotu kwoty ulgi w przypadku wycofania wniosku, odmowy udzielenia prawa lub odrzucenia wniosku o rejestrację).
Autorskie prawo do programu komputerowego objęte jest ochroną na mocy art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2509).
Zgodnie z art. 74 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.
W związku z tym, że w Polsce oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy, jeśli jego wytworzenie, rozwinięcie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Art. 30ca ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brzmi:
Podatnicy korzystający z opodatkowania zgodnie z ust. 1 są obowiązani do wykazania dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w zeznaniu za rok podatkowy, w którym osiągnięto ten dochód (poniesiono stratę).
Oznacza to, że ulga IP Box jest preferencją podatkową, z której można skorzystać po zakończeniu roku podatkowego w zeznaniu rocznym.
Z przedstawionych okoliczności analizowanej sprawy wynika, że:
1)w ramach indywidualnej działalności gospodarczej tworzy i rozwija Pan Oprogramowanie;
2)wykonuje Pan powyższe czynności w ramach prowadzonej przez Pana działalności badawczo-rozwojowej spełniającej definicję wskazaną w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych;
3)efektami Pana prac zawsze są programy komputerowe, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych;
4)przenosi Pan prawa majątkowe do powstałych utworów na zleceniodawcę;
5)powyższe przeniesienie następuje odpłatnie na mocy umowy;
6)dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej uzyskuje Pan ze sprzedaży praw majątkowych do programów komputerowych;
7)od 1 stycznia 2024 r. prowadzi Pan na bieżąco odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję zgodnie z art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Reasumując, odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do Oprogramowania w ramach wykonywanych zleceń programistycznych stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym osiąga Pan kwalifikowany dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej zgodnie z art. 30ca ust. 2 pkt 8 tej ustawy.
Będzie Pan mógł za rok 2024 r. i lata kolejne zastosować stawkę 5% od dochodów z powyższego tytułu, osiągniętych w ramach prowadzonej działalności opisanej we wniosku (o ile zmianie nie ulegnie stan faktyczny i prawny).
Uwzględnienie kosztów przy ustalaniu wskaźnika nexus
Pana wątpliwość budzi również kwestia uznania kosztów:
- zakup sprzętu komputerowego i elektronicznego,
- usług telekomunikacyjnych,
- zakupu, użytkowania i leasingu samochodu,
- dokształcenia zawodowego,
za koszty prowadzonej bezpośrednio przez Pana działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.
Należy zauważyć, że istotne jest to, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Ustalając wskaźnik nexus, należy pamiętać, aby istniał związek między:
- wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
- kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz
- dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Ta szczególna metoda ujmowania kosztów we wskaźniku ma zastosowanie jedynie dla celu, jakim jest kalkulacja tego wskaźnika.
Należy również pamiętać, że wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym Wnioskodawca powinien również ustalić odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem.
Należy zatem przyjąć, że jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktyczne poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty poniesione faktycznie przez podatnika, uwzględniane pod literą „a” we wzorze na wyliczenie wskaźnika, przez który przemnażany jest dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągnięty w roku podatkowym, to koszty związane z prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalnością badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, a nie koszty działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 26e ww. ustawy, zawężone do tzw. kosztów kwalifikowanych.
Jak wskazuje Minister Finansów w objaśnieniach z 15 lipca 2019 r., zgodnie z akapitem 39 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5 koszty kwalifikowane winny być uwzględniane we wskaźniku niezależnie od metody ich ujmowania w kosztach podatkowych, zgodnie z ogólnymi zasadami podatkowymi. Dlatego też koszty dla celów kalkulacji wskaźnika należy rozumieć szerzej (funkcjonalnie w kontekście ww. Raportu OECD), niż w odniesieniu do ustalania kosztów uzyskania przychodów na gruncie pozostałych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Należy także wspomnieć, że wskaźnik nexus „(…) służy do określania tej części dochodu z kwalifikowanego IP, która podlega preferencyjnej 5% stawce podatkowej, powinien być liczony kumulatywnie na przestrzeni lat. Oprócz właściwych przepisów o IP BOX, potwierdzają to wytyczne przedstawione przez OECD w Raporcie BEPS Działanie nr 5 (akapit 45 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5)”.
Wobec powyższego należy podkreślić, że wysokość dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn:
- dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i
- wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zatem dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podlegającej preferencyjnemu opodatkowaniu stawką 5% podatnik jest zobowiązany do wyliczenia dwóch podstawowych wartości:
- dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym oraz
- wskaźnika, którym zostanie przemnożony powyższy dochód.
Tym samym wydatki poniesione przez Pana na: zakup sprzętu komputerowego i elektronicznego, usługi telekomunikacyjne, zakup, użytkowanie i leasing samochodu, dokształcenie zawodowe, mogą stanowić koszty, o których mowa w lit. a) wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako koszty prowadzonej bezpośrednio przez Pana działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.
Dodatkowe informacje
Nadmienia się ponadto, że rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez Pana. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanego przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634, dalej jako: „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).