Interpretacja indywidualna z dnia 17 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.239.2024.2.MK
Temat interpretacji
Skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości nabytej w spadku.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
8 marca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 7 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości. Uzupełnił go Pan pismem z 22 marca 2024 r. (wpływ 27 marca 2024 r.) oraz – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 8 maja 2024 r. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Rodzice Wnioskodawcy byli właścicielami nieruchomości (domu). Ojciec Wnioskodawcy zmarł w 2021 r. Mama Wnioskodawcy w protokole dziedziczenia odrzuciła spadek po mężu, a Wnioskodawca z siostrą przyjął ten spadek. Następnie nieruchomość została sprzedana w 2023 r. Ojciec wraz z mamą Wnioskodawcy byli właścicielami nieruchomości przynajmniej 30 lat. Wnioskodawca nie wie, czy tą część, którą odrzuciła mama po zmarłym ojcu, a Wnioskodawca przyjął i następnie sprzedał w 2023 r., będzie musiał zapłacić podatek w wysokości 19%? Nieruchomość została finalnie sprzedana w udziałach: mama Wnioskodawcy 1/2, Wnioskodawca 1/4, siostra 1/4 (załącza akt poświadczenia dziedziczenia nr … akt notarialny nr …, akt notarialny …). Do Urzędu Skarbowego zgłosił na druku nabycie spadku.
W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że nieruchomość, która została sprzedana w 2023 r., wchodziła w skład majątku małżonków - Jego rodziców, tj. … i … . Nieruchomość, z tego co Wnioskodawca pamięta, została wybudowana przez rodziców w latach 80-tych poprzedniego wieku. Działka, na której został wybudowany dom, została nabyta w formie zakupu w 1984 r. dokonanego przez … i … . Nieruchomość nie stanowiła majątku odrębnego ojca nabytego przed zawarciem związku małżeńskiego. W skład spadku po ojcu przypadał dla Wnioskodawcy udział 1/8, jednakże w związku z tym, że mama Wnioskodawcy nie przejęła spadku po ojcu, a odrzuciła go, finalnie Wnioskodawca miał udział wynoszący 1/4.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „Czy Pana rodzice zawierali umowy majątkowe małżeńskie ograniczające lub rozszerzające wspólność ustawową? Jeśli tak to to kiedy i jakie były ich skutki.”, Wnioskodawca odpowiedział: nie.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „Proszę wskazać adres i oznaczenie geodezyjne (nr działki) nieruchomości będącej przedmiotem sprzedaży.”, Wnioskodawca odpowiedział: …, ul …, obręb nr …, działka nr … .
Po ojcu spadek od całości przysługiwał Wnioskodawcy w części 1/8. Mama nie przejęła spadku po ojcu, odrzuciła go. W związku z tym, nieruchomość została sprzedana w udziale: mama Wnioskodawcy 1/2, siostra Wnioskodawcy 1/4, Wnioskodawca 1/4.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „Czy spadkobiercy po ojcu dokonywali działu spadku – w przypadku pozytywnej odpowiedzi należy określić jego skutki prawne dla poszczególnych spadkobierców?, Wnioskodawca odpowiedział, że nie dokonywano działu spadku.
Na pytania Organu o treści, cyt.: „Czy prowadzi Pan działalność gospodarczą lub kiedykolwiek wcześniej prowadził Pan działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.), w szczególności w zakresie obrotu nieruchomościami, budownictwa, usług budowlanych i remontowych, zarządzania i wynajmu nieruchomości? W przypadku, jeżeli prowadzi Pan działalność gospodarczą prosimy wskazać w jakim zakresie jest prowadzona ta działalność i jaka jest forma opodatkowania prowadzonej działalności gospodarczej?
Czy sprzedaż przez Pana udziału w nieruchomości nastąpiła w wykonywaniu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?”, Wnioskodawca odpowiedział: nie.
Pytanie
Czy Wnioskodawca będzie musiał zapłacić podatek dochodowy w kwocie 19% od sprzedaży nieruchomości w 2023 r., którą spadkodawca (Jego ojciec) nabył w latach 80-tych, tj. chodzi o część spadku, którą mama Wnioskodawcy nie przyjęła a odrzuciła po mężu, a Wnioskodawca ją przyjął (było to w 2021 r., natomiast nieruchomość sprzedano w 2023 r.)? Czy sprzedaż tej nieruchomości powoduje powstanie dochodu podlegającego opodatkowaniu?
Pana stanowisko w sprawie
Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw w art. 10 dodano ust. 5-7 w brzmieniu: „5. W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) okres, o którym mowa w tymi przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.”
Stanowisko Wnioskodawcy jest takie, że nie będzie musiał płacić podatku od spadku, ponieważ Jego mama spadku po mężu nie przyjęła a odrzuciła, a okres pięciu lat jest liczony od daty wybudowania tej nieruchomości lub nabycia prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Działka została zakupiona w 1984 r. Dom również powstał w latach 80-tych ubiegłego wieku. Mama Wnioskodawcy spadek odrzuciła a Wnioskodawca przyjął, więc według Niego okres pięciu lat liczy się od lat 80-tych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłami przychodów są:
odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d)innych rzeczy,
-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
Przytoczony przepis formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2159) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 10 ust. 5.
Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkobiercy, który dokonuje odpłatnego zbycia, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to odpłatne zbycie nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Wobec powyższego w przypadku odpłatnego zbycia nabytej w spadku nieruchomości istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę.
Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że ojciec Wnioskodawcy wraz z mamą Wnioskodawcy byli właścicielami nieruchomości (domu). Ojciec wraz z mamą byli właścicielami nieruchomości przynajmniej 30 lat. Nieruchomość ta wchodziła w skład majątku małżonków rodziców Wnioskodawcy. Działka, na której został wybudowany dom, została nabyta w formie zakupu w 1984 r. dokonanego przez rodziców Wnioskodawcy. Nieruchomość została wybudowana przez rodziców Wnioskodawcy w latach 80-tych poprzedniego wieku. Nieruchomość nie stanowiła majątku odrębnego ojca. Ojciec Wnioskodawcy zmarł w 2021 r. Mama Wnioskodawcy w protokole dziedziczenia odrzuciła spadek po mężu, a Wnioskodawca z siostrą przyjął ten spadek. Spadek po ojcu przypadał dla Wnioskodawcy w udziale 1/8, jednakże w związku z tym, że mama Wnioskodawcy nie przejęła spadku po ojcu a odrzuciła go, Wnioskodawca finalnie miał udział wynoszący 1/4. Nie dokonywano działu spadku. W związku z tym, nieruchomość została sprzedana w udziałach: mama Wnioskodawcy 1/2, siostra Wnioskodawcy 1/4, Wnioskodawca 1/4. Nieruchomość, została sprzedana w 2023 r. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, sprzedaż przez Wnioskodawcę udziału w nieruchomości nie nastąpiła w wykonywaniu działalności gospodarczej.
W myśl art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
Zgodnie z art. 924 Kodeksu cywilnego:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego).
Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:
Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.
Prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.
Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego:
Spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić.
Stosownie do art. 1020 Kodeksu cywilnego:
Spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.
Jak wskazuje się w doktrynie: „Artykuł 1020 KC wprowadza fikcję prawną, zgodnie z którą spadkobierca odrzucający spadek jest traktowany tak, jakby nie żył w chwili otwarcia spadku. Odrzucenie spadku wywiera skutek ex tunc. W wyniku zastosowania wskazanej fikcji przyjmuje się, że spadkobierca nigdy nie nabył spadku i przypadał on od samego początku spadkobiercom, którzy go ostatecznie odziedziczyli. Porządek dziedziczenia jest więc ustalany z wyłączeniem osoby, która spadek odrzuciła.” (Komentarz do art. 1020 KC red. serii Osajda/red. tomu Borysiak 2024, wyd. 32/W. Borysiak).
Ponadto należy wskazać, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji nieruchomości, dlatego też ustalenie znaczenia tego pojęcia wymaga zastosowania definicji zawartych w przepisach Kodeksu cywilnego.
W myśl art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego:
Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty) jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Stosownie do przepisu art. 47 § 2 Kodeksu cywilnego:
Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.
Ponadto, jak stanowi art. 48 Kodeksu cywilnego:
Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili ich zasadzenia lub zasiania.
Wyżej wymienione przepisy wyrażają generalną zasadę, że budynek jako część składowa nieruchomości z wyjątkami przewidzianymi w ustawie – nie może być odrębnym przedmiotem własności i dzieli los prawny rzeczy głównej, tj. gruntu. Dlatego też, sprzedaż nieruchomości obejmuje zarówno zbycie gruntu, jak i znajdującego się na nim budynku, trwale z nim związanego. Jednocześnie regulacja zawarta w prawie cywilnym skutkuje tym, że datą nabycia nieruchomości jest data nabycia prawa własności gruntu bez względu na to, czy na gruncie tym wybudowano budynek, czy też nie i kiedy to nastąpiło. Odmienna sytuacja prawna występuje tylko w przypadku użytkowania wieczystego gruntu, kiedy na gruncie stanowiącym własność państwową lub gminną może być wzniesiony budynek stanowiący własność wieczystego użytkowania (art. 235 Kodeksu cywilnego). Grunty stanowiące odrębny przedmiot własności są więc z natury swej nieruchomościami, budynki natomiast trwale z gruntem związane są częścią składową nieruchomości zgodnie z zasadą superficies solo cedit, w myśl której, własność nieruchomości gruntowej rozciąga się na budynki, które stały się częścią składową nieruchomości. Budynek trwale związany z gruntem, jako część składowa gruntu, nie może być przedmiotem odrębnej własności. Odrębnym przedmiotem własności budynek będzie wówczas, gdy wzniesiono go na gruncie będącym w użytkowaniu wieczystym i w takim przypadku istotne znaczenie będzie miała data jego wybudowania.
Mając na uwadze przedstawiony opis stanu faktycznego i obowiązujące przepisy stwierdzić należy, że Wnioskodawca nabył udział w zabudowanej nieruchomości w drodze spadku po ojcu. Dlatego, datę nabycia przez Wnioskodawcę udziału w zabudowanej nieruchomości stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 i art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy utożsamiać z datą nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę (ojca Wnioskodawcy), tj. 1984 r.
Zatem, dokonane przez Wnioskodawcę odpłatne zbycie w 2023 r. udziału w zabudowanej nieruchomości nabytego przez Wnioskodawcę w spadku po ojcu, nie stanowi dla Niego źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż okres, o którym mowa w tym przepisie niewątpliwie minął. Tym samym, sprzedaż w 2023 r. przez Wnioskodawcę udziału w przedmiotowej nieruchomości, nie skutkuje powstaniem dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym ani obowiązkiem uiszczenia podatku dochodowego z tego tytułu.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację indywidualną w trybie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.), opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Pana w zakresie przedstawionego stanu faktycznego.
Końcowo wskazać należy, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pana. Nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (np. Pana mamy i siostry).
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).