Możliwość rozliczenia dochodów w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dzieci, w sytuacji gdy opiekę nad jednym dzieckiem wykonuje matka, a nad drugim ojciec.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 marca 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości rozliczenia dochodów w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dzieci. Uzupełniła go Pani – na wezwanie organu – pismem z 10 kwietnia 2024 r. (wpływ do tutejszego organu 15 kwietnia) oraz z 24 kwietnia 2024 r. (wpływ do tutejszego organu 26 kwietnia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pani małżeństwo zostało zakończone prawomocnym wyrokiem z (...) 2021 r. Od tego momentu jest Pani rozwiedziona i od momentu wydania wyroku jest Pani osobą samotnie wychowującą córkę, a Pani stan cywilny nie uległ zmianie.

Z uwagi na fakt, że córka mieszka z Panią w pełni sprawuje Pani nad nią opiekę. Mimo ustalonych kontaktów ojciec sporadycznie realizuje ustalone kontakty. Poza tym jest znaczna dysproporcja w czasie kiedy córka przebywa z Panią, a tym ile czasu spędza z ojcem.

Z postanowienia sądu wynika fakt, że miejsce zamieszkania córki jest przy Pani, a to wiąże się z wykonywaniem władzy rodzicielskiej w znacznie większym zakresie niż ojciec, który ma jedynie ustalone kontakty i nie odrabia lekcji z córką, nie uczestniczy w obowiązkach związanych z uczestnictwem w zebraniach szkolnych (organizowanych warsztatach, wyjazdach szkolnych, wycieczkach – wszelkie koszty z tym związane w 100% pokrywa Pani).

Kiedy córka jest chora musi Pani brać wolne z pracy (a kiedy Pani nie może, to w opiece nad córką pomaga Pani mama).

Organizacja wizyt u stomatologa, okulisty, badania bilansowe, uczestnictwo w życiu klasy, pomoc w przygotowaniach np. ozdób Wielkanocnych i wianków na Noc Świętojańską również należą do Pani. Dwa lata była Pani skarbnikiem w trójce klasowej. Pokrywa Pani również koszt wynajmu mieszkania, w którym wraz z córką Pani zamieszkuje. Na chwilę obecną, w związku z olbrzymią inflacją i badaniem zdolności kredytowej nie spełnia Pani warunków do otrzymania kredytu mieszkaniowego.

Chciałaby Pani podjąć dodatkową pracę ale córka jest nieletnia i to kolidowałoby z organizacją czasu (w opiece nad nią). Mimo to zależy Pani na aktywnym uczestnictwie w wychowaniu córki. Zdaje Pani sobie sprawę, że wychowywanie to nie tylko troszczenie się o byt materialny dziecka, ale zwrot ten definiuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej i psychicznej ale także zapewnienie mu podstaw materialnych do rozwoju.

Miesięczne koszty utrzymania są dość wysokie, a mimo to stara się Pani funkcjonować.

Pokrywa Pani następujące wydatki:

– koszt najmu – (...) zł, czynsz - (...) zł, energia elektryczna za 2 miesiące – (...) zł, opłata za Internet, TV, abonament w (...) miesięcznie - (...) zł,

– obiady w szkole uzależnione od frekwencji (z reguły jest ona 100%) więc koszt miesięcznych obiadów to (...) zł,

– dodatkowe zajęcia z języka angielskiego (ilość pojedynczych zajęć, które odbywają się raz w tygodniu – koszt jednej lekcji to (...) zł),

– dodatkowe śniadania, przekąski, podstawowe produkty żywnościowe, odzież, obuwie, artykuły chemiczne i biurowe to koszt miesięczny w wysokości (...) zł; ponosi Pani również wydatki na leki, witaminy, zaliczkę na komunię – (...) zł.

To tylko część kosztów, jakie ponosi Pani w związku z wychowywaniem córki.

Ojciec córki nie dokłada się nawet dobrowolnie na jakiekolwiek podstawowe potrzeby. Nie podejmuje istotnych decyzji dotyczących zdrowia, nie dba o rozwój fizyczny i psychiczny córki. Jego władza rodzicielska jest w sumie czysto teoretyczna, bo trudno jest w tak krótkim czasie brać czynny udział w wychowywaniu córki.

Ta ulga podatkowa, o którą się Pani ubiega pozwoli na to, by środki mogły być przeznaczone w zupełności na córkę, na jej rozwój, naukę i zdrowie.

Jest Pani osobą rozwiedzioną, wychowuje Pani córkę bez udziału ojca, nie pozostaje Pani w żadnym nieformalnym związku, otrzymuje Pani świadczenie 500+ (aktualnie w tym roku 800+), nie ma Pani przyznanej opieki naprzemiennej.

Możliwości skorzystania z tej ulgi uzasadnia Pani faktycznym wykonywaniem władzy rodzicielskiej, czyli wykonuje Pani wszystkie obowiązki, dzięki którym Pani dziecko ma zapewniony prawidłowy rozwój oraz zabezpieczenie wszystkich potrzeb od bytowych, po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne. Pani aktywność w tym zakresie można odnieść do konkretnych okoliczności. Wspiera Pani swoje dziecko poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, zapewnia Pani dziecku wsparcie w każdej sytuacji i na każdej płaszczyźnie (w tym również spędzanie wolnego czasu). Ma Pani nadzieję, że Pani córka będzie z Pani w przyszłości dumna i wychowa ją Pani przed wszystkim na dobrego człowieka, pomimo wielu trudności, jakim musi Pani stawiać czoło każdego dnia (dobro swojego dziecka stawia Pani jako priorytet).

Do Pani przychodów w roku podatkowym 2023 nie mają zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

W 2023 r. i w latach kolejnych, tj. w okresie którego dotyczy wniosek będzie Pani podlegała na terytorium RP nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. W ww. okresie uzyskiwała Pani dochody opodatkowane tylko i wyłącznie z tytułu umowy o pracę. Córka A urodziła się (...) 2014 r. W ww. okresie, którego dotyczy wniosek wychowywała Pani i sprawowała opiekę nad córką samodzielnie.

Wcześniej kontakty córki A z jej ojcem były częste, natomiast w ubiegłym roku totalnie uległy pogorszeniu. Do momentu ustalenia rozwodu – (...) 2021 r. – kontakty były częstsze. Była ona młodsza, więc nie wymagała 100% nakładu czasu i jej wychowania ze strony ojca.

W wydanym wyroku z (...) 2021 r. przez Sąd Okręgowy w (...) Wydział Cywilny Rodzinny ustalono kontakty z córką w następnym porządku:

–w II i IV weekend każdego miesiąca od piątku od godziny 18:00 do niedzieli do godziny 18:00,

–w pierwszym tygodniu ferii zimowych w soboty od godziny 9:00 do kolejnej soboty do godziny 19:00,

–w wakacje w okresie od 1 lipca od godziny 9:00 do 14 lipca do godziny 19:00 i od 1 sierpnia od godziny 9:00 do 14 sierpnia do godziny 19:00,

–w Święta Bożego Narodzenia w latach parzystych w Wigilię od godziny 16:00 do godziny 18:00 i pierwszego dnia Świąt od godziny 9:00 do godziny 19:00, a w latach nieparzystych w Wigilię od godziny 18:00 do godziny 20:00 oraz drugi Dzień Świąt od godziny 10:00 do godziny 19:00,

–w Święta Wielkanocne w latach nieparzystych w drugi dzień Świąt od godziny 9:00 do godziny 19:00, a w latach parzystych w pierwszy dzień Świąt od godziny 9:00 do godziny 19:00.

W latach wcześniejszych, tj. w 2021 r. oraz 2022 r. kontakty te były niedotrzymywane, tzn. pomimo ustaleń na podstawie wydanego wyroku (sygn. akt (...)) w ww. porządku. Były mąż zabierał córkę na czas dłuższy i nie informował Pani o miejscu pobytu dziecka. Pobyty u ojca zamiast weekendu (który powinien obejmować 2 noce) trwały dłużej. Były mąż np. w sytuacji kiedy po weekendzie wypadał dodatkowy dzień wolny informował Panią telefonicznie lub w postaci wysłanego sms, że córka chce zostać dodatkowy dzień. W trosce o dobro dziecka i budowanie dobrych relacji z ojcem godziła się Pani na taki obrót sprawy. Była Pani przekonana, że faktycznie córka wyraziła zgodę. Po powrocie córki do domu (najczęściej Pani udawała się do miejsca zamieszkania byłego męża, wcześniej upewniając się, że może ją Pani odebrać) córka informowała Panią, że tata sam decydował bez pytania jej i Pani o zgodę. Miała za złe, że z 2 nocy robiły się 3 i to trwało za długo, a ona bardzo za Panią tęskniła i chciała wrócić do Pani. To miało miejsce wielokrotnie, że były mąż tak postępował. Któregoś razu postanowiła Pani, że będzie prosiła córkę do telefonu żeby upewnić się, że faktycznie ma ochotę na przedłużenie pobytu u taty. Zawsze kierowała się Pani dobrem dziecka, chcąc tym sposobem zachować właściwe proporcje również w kontaktach z bratem. Te sytuacje sprawiły, że w okresie, którego dotyczy ten wniosek córka będąc również starsza sama informowała Panią, że nie ma ochoty spotykać się z tatą. (...). Często córka wracała rozdrażniona, bo panował tam inny schemat funkcjonowania, bez zachowania właściwego harmonogramu dnia, jaki (córka) miała z Panią. Często powrót do „normalności” zajmował kilka dni. Córka wyciszała się i mogła skupić się na podstawowych zajęciach, tj. nauka, jazda na rowerze czy rolkach lub po prostu spotykanie się na placu zabaw z kolegami i koleżankami z podwórka.

2023 r. był rokiem totalnego skoku rozwojowego. Córka otrzymała od Pani reprymendę dotyczącą kontaktów z tatą. Jednak stwierdziła, że przy Pani czuje się bezpiecznie. Kontakty z ojcem odbywały się jedynie w dniu jej urodzin, Dnia Ojca, czy urodzin brata. Były mąż był zaniepokojony takim obrotem sprawy, dlatego kiedy wyrażał niezadowolenie poprzez wysyłanie do Pani wiadomości tekstowych z pytaniem „dlaczego A nie przychodzi do niego” postanowiła Pani przekazać córce stary nieużywany telefon do ewentualnych kontaktów z tatą. Były one naprawdę sporadyczne, dlatego postanowiła Pani zachęcać córkę – wbrew jej woli – do kontaktów z tatą. Nawet kiedy (córka) otrzymywała rzekomo prezent na swoje urodziny nie przynosiła go do domu i twierdziła, że tata zwykle obiecuje, a nigdy nie dotrzymuje obietnic dotyczących zakupu prezentów.

Nadmienia Pani, że w okresie którego dotyczy ten wniosek, tj. w roku 2023 i w chwili obecnej tylko i wyłącznie Pani samodzielnie pomaga córce w lekcjach, uczestniczy Pani aktywnie w życiu klasy i szkoły, w 2023 r. była Pani w (…) – angażując się w życie klasy, inicjowała Pani zakupy na Dzień Kobiet, Dzień Chłopaka, Dzień Nauczyciela, Mikołajki. Często zaskakiwała Pani pomysłowością w podarunkach kupowanych na rzecz klasy, na warsztaty wielkanocne, różne konkursy szkolne (premiowane miejsca konkursowe, bonusy pieniężne, które pozwalały na realizację integracji klasy), brała Pani udział w warsztatach, np. robienia wianków na Noc Świętojańską, Uczestniczy Pani w zebraniach, tylko i wyłącznie Pani ma dostęp do dziennika elektronicznego, jest Pani w stałym kontakcie z wychowawcą córki. Samodzielnie finansuje Pani wyjazdy na wycieczki szkolne, do teatru, kina, do (...). Opłaca Pani zajęcia z języka angielskiego (dodatkowe), przebywa Pani z córką w czasie choroby, kupuje Pani jej leki, odzież, buty, podstawowe artykuły szkolne i chemiczne. Organizuje Pani urodziny córce oraz wyjścia opiekując się koleżankami córki np. na Halloween. Samodzielnie zakupiła Pani rower córce oraz nowe biurko. Zawozi i samodzielnie kupuje Pani prezenty urodzinowe dla kolegów. Sama prowadzi Pani gospodarstwo domowe, samodzielnie wychowuje Pani córkę i opiekuje się nią.

Pracuje Pani codziennie od (…) do (…), każdego dnia spędza Pani z córką mnóstwo czasu. Córka w tym roku kończy 10 lat, w maju idzie do I Komunii Świętej, sama przygotowuje się Pani z nią do Komunii. Uczęszcza Pani co niedzielę na msze święte. Na Pani spoczywa obowiązek zapewnienia dachu nad głową, odpowiedzialność za uiszczanie opłat związanych z wynajmem mieszkania, pranie, sprzątanie, gotowanie. Wyraża Pani zgodę na bilanse zdrowotne, zawody sportowe, wizyty u stomatologa. Na Pani spoczywa również obowiązek dokonywania zakupów i dbanie o zbilansowaną dietę oraz ruch na świeżym powietrzu (wydzierżawiła Pani działkę ROD – gdzie latem rozstawiony jest basen, planszówki, hamak, narzędzia do wspólnej pracy, warzywnik, rabaty).

W miarę możliwości organizuje Pani jednodniowe wypady do galerii handlowej, kina (sam na sam z córką lub z jej przyjaciółkami), wypady 2 lub 3 dniowe nad morze lub koleją do X albo Z.

Jest również Pani matką drugiego dziecka – syna B urodzonego (...) 2008 r. W tym roku kończy on 16 lat. Syn B, w okresie którego dotyczy wniosek miał 15 lat i w tym czasie uczęszczał już do szkoły średniej – I klasy Technikum (...).

Zgodnie z wyrokiem miejsce jego zamieszkania jest przy ojcu. Utrzymuje Pani z synem sporadyczne kontakty ale ma Pani z nim poprawne stosunki. Jest nastolatkiem więc ma swoje zainteresowania, grono znajomych. Odwiedza Panią w pracy, utrzymuje z nim Pani kontakt sms-owy i telefoniczny. Stara się Pani w miarę możliwości finansowych wypłacać mu kieszonkowe na konto, które mu Pani założyła 3 lata temu; są to kwoty od (...) zł do (...) zł (w zależności od potrzeb).

Sąd powierzył wykonywanie władzy obojgu rodzicom i ustalone są one w następującym porządku:

–w I i III weekend każdego miesiąca od piątku od godz. 18:00 do niedzieli do godziny 18:00;

–w drugim tygodniu ferii zimowych od niedzieli od godziny 9:00 do kolejnej niedzieli do godziny 19:00,

–w wakacje w okresach od 15 lipca od godziny 10:00 do 31 lipca do godziny 19:00 i od 15 sierpnia od godziny 10:00 do 31 sierpnia do godziny 19:00,

–w Święta Bożego Narodzenia w latach parzystych w Wigilię od godziny 18:00 do godziny 20:00 oraz w drugi Dzień Świąt od godziny 10 do godziny 19, a w latach nieparzystych w Wigilię od godziny 16:00 do godziny 18:00 i w pierwszy dzień Świąt od godziny 10:00 do godziny 19:00,

–w Święta Wielkanocy w latach parzystych w drugi dzień Świąt od godziny 9:00 do godziny 19:00, a w latach nieparzystych w pierwszy dzień Świąt od godziny 9:00 do godziny 19:00.

Nie została orzeczona przez Sąd opieka naprzemienna. Nie wychowuje Pani dziecka wspólnie z jego ojcem.

W przypadku syna B świadczenie wychowawcze 500+/800+ zostało przyznane byłemu mężowi w wyroku wydanym (...) 2021 r. (sygn. akt (...)).

Świadczenie to na córkę A zostało przyznane tylko i wyłącznie w całości Pani. Czyli cała kwota świadczenia wychowawczego 500+/800+ wpływa na Pani rachunek bankowy.

Sąd orzekł, że kosztami utrzymania i wychowania małoletniego syna obciąża w całości byłego męża, a kosztami utrzymania i wychowania małoletniej córki A obciąża w całości Panią jako matkę. Wykonywanie władzy rodzicielskiej Sąd powierza obojgu rodzicom.

Miejsce zamieszkania syna B ustala się przy ojcu, natomiast miejsce zamieszkania córki A przy matce.

W 2023 r. i w latach następnych nie miały zastosowania przepisy art. 30c (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej opodatkowanych podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększenia lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do wykazywania innych doliczeń lub odliczeń.

Nie miały również zastosowania przepisy z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Pytania

1.Czy w rozliczeniu PIT za 2023 r. i kolejne lata może Pani wybrać sposób rozliczenia przewidziany dla osób samotnie wychowujących dziecko, zgodnie z art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (większa kwota wolna od podatku)?

2.Czy w zaistniałej sytuacji przysługuje Pani ulga na dziecko, nad którym w pełni sprawuje Pani opiekę?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, w zeznaniu za 2023 r. oraz za lata następne ma Pani prawo wybrać sposób rozliczenia przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci z uwzględnieniem art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Możliwość uzyskania tej ulgi pozwoliłaby Pani na sfinalizowanie w dalszym wychowaniu dziecka zajęć dodatkowych -zajęcia z języków obcych, uczestnictwo w warsztatach organizowanych w zagrodach ekologicznych (pokryłaby Pani koszty dojazdów), zajęcia plastyczne, jazda konna i inne tego typu zajęcia dodatkowe kształtujące samodzielność i empatię w szerokim tego słowa znaczeniu.

Dochód aktualnie osiągany pozwala Pani w niewielkim stopniu korzystać z części dostępnych zajęć. Dokłada Pani wszelkich starań, żeby Pani córka - mimo wychowania i zamieszkania z Panią – miała zagwarantowane godne dzieciństwo. Dorasta już z roku na rok, a jej potrzeby zwiększają nakłady finansowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na mocy art. 6 ust. 4c ww. ustawy:

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

– podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Stosownie do art. 6 ust. 4d tej ustawy:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Art. 6 ust. 4e ww. ustawy stanowi, że:

Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub

2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

– w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U. z 2023 r. poz. 2194), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

W myśl art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2023 r. poz. 810 i 1565).

Stosownie do art. 6 ust. 8 omawianej ustawy:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

– w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Brzmienie art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzuje pojęcie „osoby samotnie wychowującej dzieci” w taki sposób, aby nie budziło wątpliwości, iż prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów nie przysługuje wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione, (o których mowa w tym przepisie), a wyłącznie jednemu z rodziców/opiekunów prawnych, tj. temu, który samotnie wychowuje dziecko/dzieci. Do skorzystania z tej preferencji, niewystarczające jest samo legitymowanie się określonym stanem cywilnym. Równie istotne jest samotne troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka bez udziału innej osoby, tj. w szczególności ojca lub matki dziecka.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie, tj. w roku podatkowym, sama (bez udziału drugiej osoby), zajmuje się wychowywaniem dziecka. Przepis ten wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta w roku podatkowym musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców.

Z uwagi na to, że ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

Wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do „jego utrzymania” czy też czasowego (doraźnego) przebywania z nim, lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej i psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju.

Użycie określenia „osoba samotnie wychowująca dzieci” oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko jednemu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko.

Podstawową kwestią jest zatem ustalenie, który z rodziców faktycznie wychowuje dziecko, gdy rodzice nie pozostają w związku małżeńskim i żadnemu z rodziców sąd nie ograniczył władzy rodzicielskiej, a jednocześnie ojciec (matka) dziecka wypełnia postanowienia wyroku sądowego w zakresie realizacji kontaktów z dzieckiem oraz świadczeń alimentacyjnych.

Wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do łożenia na jego utrzymanie oraz do czasowego (doraźnego) z nim przebywania. Wychowywanie dziecka obejmuje bowiem ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej, emocjonalnej i psychicznej wraz z materialną podstawą rozwoju. Oznacza to, że wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na tym, że rodzic osobiście zajmuje się sprawami małoletniego dziecka, czyli podejmuje trud wykonywania wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.

W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. W sytuacji, gdy dziecko pozostaje pod stałą, codzienną opieką jednego rodzica, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (np. zgodnie z orzeczeniem sądu), status samotnego rodzica ma ten, który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.

Rodzic, o którym mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który w pojedynkę troszczy się o zaspokojenie bieżących potrzeb dziecka, nie traci statusu osoby samotnie wychowującej dziecko z racji utrzymywania sporadycznych kontaktów z dzieckiem przez drugiego rodzica lub płacenia przez niego alimentów.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Pani małżeństwo zostało zakończone prawomocnym wyrokiem z (...) 2021 r. Od tego momentu jest Pani rozwiedziona i od momentu wydania wyroku jest Pani osobą samotnie wychowującą córkę, a Pani stan cywilny nie uległ zmianie.

W okresie którego dotyczy ten wniosek, tj. w roku 2023 i w chwili obecnej tylko i wyłącznie Pani samodzielnie pomaga córce w lekcjach, uczestniczy Pani aktywnie w życiu klasy i szkoły, w 2023 r. była Pani w (…) – angażując się w życie klasy. Uczestniczy Pani w zebraniach, tylko i wyłącznie Pani ma dostęp do dziennika elektronicznego, jest Pani w kontakcie z wychowawcą córki, samodzielnie finansuje Pani wyjazdy na wycieczki szkolne, do teatru, kina, do (...), opłaca Pani zajęcia z języka angielskiego (dodatkowe), przebywa Pani z córką w czasie choroby, kupuje Pani jej leki, odzież, buty, podstawowe artykuły szkolne i chemiczne, organizuje Pani urodziny córce oraz wyjścia opiekując się koleżankami córki np. na Halloween. Zawozi Pani i samodzielnie kupuje Pani prezenty urodzinowe dla kolegów. Sama prowadzi Pani gospodarstwo domowe, samodzielnie wychowuje Pani córkę i opiekuje się nią.

Świadczenie 500+/800+ zostało przyznane tylko i wyłącznie w całości Pani. Czyli cała kwota świadczenia wychowawczego 500+/800+ wpływa na Pani rachunek bankowy.

Jest również Pani matką drugiego dziecka – syna B urodzonego (...) 2008 r. W tym roku kończy on 16 lat. Syn B, w okresie którego dotyczy wniosek miał 15 lat i w tym czasie uczęszczał już do szkoły średniej – I klasy Technikum (...).

Zgodnie z wyrokiem miejsce jego zamieszkania jest przy ojcu. Utrzymuje Pani z synem sporadyczne kontakty ale ma Pani z nim poprawne stosunki. Nie została orzeczona przez Sąd opieka naprzemienna. Nie wychowuje Pani dziecka wspólnie z jego ojcem.

W przypadku syna B świadczenie 500+/800+ zostało przyznane byłemu mężowi w wyroku wydanym (...) 2021 r.

Mając na uwadze opisane zdarzenie i powołane przepisy prawa wskazać należy, że skoro w 2023 r. córka pozostawała pod Pani stałą, codzienną opieką i to Pani troszczyła się o jej byt materialny oraz rozwój emocjonalny, to – w sytuacji, gdy nie wystąpiły przesłanki wynikające z art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – przysługuje Pani prawo do rozliczenia się z podatku za 2023 r. w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dzieci, o którym mowa w art. 6 ust. 4c i ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W sytuacji gdy stan faktyczny i prawny nie ulegną zmianie będzie Pani również przysługiwało prawo do tej preferencji podatkowej za kolejne lata.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła oraz stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.