Interpretacja indywidualna z dnia 14 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.932.2023.5.ACZ
Temat interpretacji
Skutki podatkowe wypłaty z Niemiec odszkodowania oraz dodatkowego świadczenia emerytalnego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
13 grudnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 5 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty środków pieniężnych z Niemiec. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwania – pismem z 7 lutego 2024 r. (wpływ 15 lutego 2024 r.), pismem złożonym 18 marca 2024 r., pismem z 28 marca 2024 r. (wpływ 5 kwietnia 2024 r.) oraz pismem złożonym 22 kwietnia 2024 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W związku z tym, iż w listopadzie dotarło do Urzędu Skarbowego rozliczenie z Niemiec sprzed dwóch lat została Pani wezwana do złożenia korekty deklaracji PIT-36 za 2021 r., gdyż w pierwotnej nie uwzględniła Pani otrzymanych z zagranicy pieniędzy pośmiertnych męża. Przychody te dotyczyły odszkodowania otrzymanego po jego śmierci (wypłaconego z polisy na życie), jak również niewykorzystanego ekwiwalentu za urlop. Kwoty, na które piastują powyższe przychody, to kolejno 13 791,82 euro za polisę oraz 920,35 euro za urlop.
Złożyła Pani korektę według wytycznych otrzymanych w wezwaniu z US, tzn. przedstawiła Pani te dwie kwoty jako „przychody zagraniczne” z załącznikiem PIT/ZG. Po tygodniu od wysłania poprawionej deklaracji otrzymała Pani informację, iż jednak ma Pani uwzględnić te kwoty w „pozostałych przychodach” polskich. Nie dostała Pani jednak odpowiedzi odnośnie tego, na jakiej podstawie została zmieniona ocena stanowiska w tej sprawie.
Ostatecznie doradzono Pani w Urzędzie Skarbowym, aby uiściła Pani kwotę podatku wykazanego w wysłanej korekcie w celu wstrzymania działań egzekucyjnych.
W uzupełnieniu wniosku złożonym 15 lutego 2024 r. wskazała Pani, że (…) 2021 r. zmarł Pani mąż. Była Pani w tamtym czasie rezydentem podatkowym w Polsce i dalej nim Pani jest. Jest Pani obywatelką Polski i potrzebuje Pani pomocy w interpretacji sytuacji zaistniałej w 2021 r.
Otóż, w 2021 r. zaraz po śmierci męża otrzymała Pani z Niemiec odszkodowanie oraz ekwiwalent za niewykorzystany urlop małżonka. Przebywała Pani wtedy na terenie Rzeczypospolitej. Pieniądze za odszkodowanie otrzymała Pani jako osoba uprawniona w jednorazowej kwocie na niemiecki rachunek bankowy. Odszkodowanie było z tytułu ubezpieczenia osobowego zmarłego męża. Nie dostała Pani informacji odnośnie pobranego podatku przez władze Niemiec przed wykonaniem przelewu.
Jeśli zaś chodzi o ekwiwalent za urlop, został on wypłacony oraz przyznany przez działalność gospodarczą prowadzoną przez państwo niemieckie o nazwie .... z tytułu pracowniczego programu emerytalnego. Pani mąż pracował w branży budowlanej do 2014 r. Nie posiada Pani informacji odnośnie odprowadzania składek z tego tytułu. Pieniądze za urlop otrzymała Pani jako osoba uprawniona w 2021 r. i one również wpłynęły na Pani zagraniczny rachunek bankowy. Odprowadzano podatek z tytułu świadczeń socjalnych.
Kwestia opodatkowania podatkiem dochodowym nie została jednoznacznie rozstrzygnięta przez organy skarbowe. Pierwszą decyzją Urzędu Skarbowego było ujęcie powyższych przychodów jako zagraniczne z załącznikiem PIT/ZG, natomiast po wysłaniu deklaracji decyzja została zmieniona i poinformowano Panią, iż ma Pani ująć przychody jako krajowe.
W uzupełnieniu wniosku złożonym 18 marca 2024 r. wskazała Pani, że prosi Pani o wydanie interpretacji indywidualnej za 2021 r.
Świadczenie w kwocie 920,35 euro stanowiło dodatkowe świadczenie emerytalne.
Z dołączonego załącznika wynika, iż został od niego pobrany podatek według stawki ryczałtowej.
Z załączonej informacji wprost nie wynika, czy Pani mąż przystąpił do świadczenia dobrowolnie czy obowiązkowo ani czy były odprowadzane z tego tytułu składki.
W latach 2015-2021 Pani mąż przebywał na rencie z powodu złego stanu zdrowia.
Nie występowała Pani do instytucji ..... o żadne świadczenia, gdyż nie zdawała Pani sobie sprawy z ich istnienia. Instytucja ta sama Panią odnalazła i wypłaciła pieniądze, w związku z czym można założyć, iż świadczenie jest przyznawane dla osób uprawnionych.
Pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
Czy odszkodowanie oraz dodatkowe świadczenie emerytalne otrzymane z Niemiec stanowią podstawę opodatkowania w Polsce? Czy są zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym?
Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku)
W Pani ocenie, otrzymane przychody nie powinny być w żaden sposób opodatkowane. Odszkodowanie, ponieważ nawet w Polsce jest ono zwolnione z podatku, a dodatkowe świadczenie emerytalne – z tytułu odprowadzonego podatku w Niemczech.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):
Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy:
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Stosownie do art. 3 ust. 2a ww. ustawy:
Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).
Jak stanowi art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Ustawodawca przesądził zatem, że zgodnie z zasadą nieograniczonego obowiązku podatkowego osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Stąd też do tej kategorii osób mają zastosowanie ogólne reguły podatkowe korygowane wyłącznie treścią umów międzynarodowych w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu.
Z przedstawionego we wniosku i uzupełnieniu opisu sprawy wynika, że (…) 2021 r. zmarł Pani mąż. Była Pani w tamtym czasie rezydentem podatkowym w Polsce i dalej nim Pani jest. Jest Pani obywatelką Polski i oczekuje Pani wydania interpretacji indywidualnej za 2021 r. W 2021 r. zaraz po śmierci męża otrzymała Pani z Niemiec odszkodowanie w kwocie 13 791,82 euro oraz świadczenie w kwocie 920,35 euro, które stanowiło dodatkowe świadczenie emerytalne. Przebywała Pani wtedy na terenie Polski. Pieniądze za odszkodowanie otrzymała Pani jako osoba uprawniona w jednorazowej kwocie na niemiecki rachunek bankowy. Odszkodowanie było z tytułu ubezpieczenia osobowego zmarłego męża. Nie dostała Pani informacji odnośnie pobranego podatku przez władze Niemiec przed wykonaniem przelewu.
Natomiast dodatkowe świadczenie emerytalne, zostało ono wypłacone oraz przyznane przez działalność gospodarczą prowadzoną przez państwo niemieckie o nazwie .... z tytułu pracowniczego programu emerytalnego. Pani mąż pracował w branży budowlanej do 2014 r. W latach 2015-2021 Pani mąż przebywał na rencie z powodu złego stanu zdrowia.
Nie posiada Pani informacji odnośnie odprowadzania składek z tego tytułu. Pieniądze otrzymała Pani jako osoba uprawniona w 2021 r. i one również wpłynęły na Pani zagraniczny rachunek bankowy. Odprowadzano podatek z tytułu świadczeń socjalnych.
Świadczenie w kwocie 920,35 euro stanowiło dodatkowe świadczenie emerytalne i został od tego świadczenia pobrany podatek według stawki ryczałtowej. Z załączonej informacji wprost nie wynika, czy Pani mąż przystąpił do świadczenia dobrowolnie czy obowiązkowo, ani czy były odprowadzane z tego tytułu składki. Nie występowała Pani do instytucji ..... o żadne świadczenia, gdyż nie zdawała Pani sobie sprawy z ich istnienia. Instytucja ta sama Panią odnalazła i wypłaciła pieniądze, w związku z czym można założyć, iż świadczenie jest przyznawane dla osób uprawnionych.
W przedmiotowej sprawie zastosowanie znajduje Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisana w Berlinie dnia 14 maja 2003 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90).
Zgodnie z art. 18 ust. 1 ww. Umowy:
Emerytury i podobne świadczenia lub renty, otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym pierwszym Państwie.
Natomiast w myśl art. 18 ust. 2 ww. Umowy:
Bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu płatności otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie.
Oceniając czy dodatkowe świadczenie emerytalne, które otrzymała Pani w 2021 r. z pracowniczego programu emerytalnego z Niemiec po śmierci męża, podlega opodatkowaniu stosownie do art. 18 ust. 1 ww. Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, należy odnieść się do wskazówek zawartych w Komentarzu do Modelowej Konwencji w sprawie podatku od dochodu i majątku OECD. Zawierane przez Polskę umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania są bowiem wzorowane na Modelowej Konwencji w sprawie podatku od dochodu i majątku OECD, zatem interpretacja ich postanowień powinna uwzględniać ustalenia przyjęte na szczeblu OECD, znajdujące wyraz w wypracowanym przez państwa członkowskie tej organizacji, w tym również Polskę, Komentarzu do Modelowej Konwencji (MK).
Ww. Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku nie definiuje co należy rozumieć przez określenie „emerytury i podobne świadczenia”. Zgodnie z Komentarzem do art. 18 Konwencji Modelowej OECD rodzaje wypłat objętych tym artykułem obejmują nie tylko emerytury wypłacane bezpośrednio byłym pracownikom najemnym, lecz również innym beneficjentom (…) oraz inne podobne świadczenia, np. renty starcze z tytułu dawnego zatrudnienia. Różne wypłaty mogą być dokonywane na rzecz pracownika po ustaniu jego zatrudnienia. Kwestię, czy takie wypłaty są objęte art. 18 można ocenić w zależności od ich istoty, z uwzględnieniem faktów i okoliczności, w których są dokonywane.
O ile określenie „emerytura” w ramach zwykłego znaczenia tego słowa obejmuje tylko okresowe wypłaty, o tyle sformułowanie „inne podobne świadczenia” jest dość szerokie, aby objąć wypłaty nieokresowe. Na przykład wypłata ryczałtowa w miejsce wypłat okresowych dokonana w momencie ustania zatrudnienia może wchodzić w zakres stosowania tego artykułu. Czy konkretną wypłatę należy uważać za inne świadczenie podobne do emerytury lub końcowe wynagrodzenie za wykonywaną pracę objętą artykułem 15 Konwencji Modelowej zależy od faktów. Na przykład, jeżeli wykaże się, że powodem wypłaty ryczałtowej jest przeliczenie emerytury lub rekompensata za zmniejszoną emeryturę, wówczas daną wypłatę można określić jako „inne podobne świadczenie” objęte artykułem 18 Konwencji Modelowej. Mogłoby to mieć miejsce na przykład wówczas, gdyby osoba miała możliwość wyboru w momencie przejścia na emeryturę między wypłacaniem emerytury a kwotą ryczałtową obliczoną w powiązaniu z ogólną kwotą składek lub kwotą emerytury, do której osoba byłaby uprawniona według obowiązujących zasad w zakresie systemu emerytalnego. Ważnym czynnikiem jest źródło wypłat. Inne czynniki, które mogą pomóc w ustaleniu, czy wypłata lub seria wypłat jest objęta artykułem 18, są zwłaszcza następujące: czy wypłata jest dokonana w czasie, czy po ustaniu zatrudnienia uprawniającego do wypłaty, czy odbiorca w dalszym ciągu pracuje, czy odbiorca osiągnął normalny wiek emerytalny właściwy dla danego zawodu; jaka jest sytuacja innych osób mających prawo do takiego samego rodzaju wypłaty ryczałtowej i czy odbiorca może korzystać jednocześnie z innych świadczeń emerytalnych. Zwrot składek emerytalnych (na przykład po czasowym zatrudnieniu) nie stanowi „innego podobnego świadczenia” w rozumieniu artykułu 18 Konwencji Modelowej.
Termin „emerytury i podobne świadczenia” oznacza wynagrodzenie, które jest wypłacane po przejściu na emeryturę i które w pierwszej kolejności, aczkolwiek nie wyłącznie, ma na celu zabezpieczenie źródła utrzymania osobie je otrzymującej (Klaus Vogel on Double Taxation Convention A commentary to the OECD-, UN-, US Model Conventions for the Avoidance of Double Taxation on Income and Capital With Particular Reference to German Treaty Practice, Third Edition, Kluwer Law International, str. 1006, Nb 11 oraz str. 1008, Nb 14).
Biorąc pod uwagę powyższe, uznać należy, że wskazane przepisy Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, jednoznacznie regulują, że w przypadku emerytur i podobnych świadczeń lub rent z Niemiec, otrzymywanych przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce, podlegają one co do zasady opodatkowaniu tylko w Polsce chyba, że wypłacane są one z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Niemiec – wtedy podlegają opodatkowaniu w Niemczech.
Oznacza to, że dodatkowe świadczenie emerytalne, które otrzymała Pani z Niemiec po śmierci męża i które stanowi wypłatę z pracowniczego programu emerytalnego utworzonego i działającego w oparciu o przepisy obowiązujące w Niemczech dotyczące pracowniczych programów emerytalnych, podlega opodatkowaniu tylko w Polsce.
W odniesieniu natomiast do otrzymanego przez Panią w 2021 r. odszkodowania z tytułu ubezpieczenia osobowego zmarłego męża, wskazać należy, że ww. Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku nie zawiera odrębnego artykułu dotyczącego opodatkowania odszkodowań. Oznacza to, że analizowane odszkodowanie należy zakwalifikować jako tzw. „inne dochody”, o których mowa w art. 22 tej Umowy.
Zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku:
Dochody osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, gdzie są osiągane, a które nie są objęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej umowy, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.
Zatem, zgodnie z treścią przywołanej Umowy, wypłata świadczenia ubezpieczeniowego jest opodatkowana tylko w Polsce, jeżeli odbiorca tych świadczeń ma w Polsce stałe miejsce zamieszkania lub siedzibę.
Mając na uwadze powyższe, odszkodowanie, które zostało Pani wypłacone z ubezpieczenia osobowego zmarłego męża, mającej miejsce zamieszkania w Polsce, podlega opodatkowaniu wyłącznie w Polsce.
W konsekwencji, do opodatkowania otrzymanych przez Panią w 2021 r. świadczeń, tj. dodatkowego świadczenia emerytalnego, które otrzymała Pani po śmierci męża oraz odszkodowania z tytułu ubezpieczenia osobowego zmarłego męża, stosuje się przepisy polskiego prawa podatkowego.
Podstawową zasadą opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Stosownie do przepisu art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 58 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są:
wypłaty:
a)transferowe środków zgromadzonych w ramach pracowniczego programu emerytalnego do innego pracowniczego programu emerytalnego lub na indywidualne konto emerytalne w rozumieniu przepisów o indywidualnych kontach emerytalnych,
b)środków zgromadzonych w pracowniczym programie emerytalnym dokonane na rzecz uczestnika lub osób uprawnionych do tych środków po śmierci uczestnika,
c)środków zgromadzonych w grupowej formie ubezpieczenia na życie związanej z funduszem inwestycyjnym lub w innej formie grupowego gromadzenia środków na cele emerytalne dla pracowników - do pracowniczego programu emerytalnego, zgodnie z przepisami o pracowniczych programach emerytalnych
- z zastrzeżeniem ust. 33.
W myśl art. 21 ust. 33 ww. ustawy:
Przez pracownicze programy emerytalne rozumie się pracownicze programy emerytalne utworzone i działające w oparciu o przepisy dotyczące pracowniczych programów emerytalnych obowiązujące w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub w innych państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
Stosownie do art. 2 pkt 18 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2139 ze zm.):
Użyte w ustawie określenia oznaczają: wypłata – dokonaną przez uczestnika lub osobę uprawnioną wypłatę gotówkową lub realizację przelewu środków zgromadzonych w ramach programu na wskazany przez uczestnika lub tę osobę rachunek bankowy – na warunkach określonych w umowie zakładowej, w przypadku spełnienia warunków określonych w ustawie.
Warunki te określone są w art. 42 ust. 1 ustawy o pracowniczych programach emerytalnych. Zgodnie z nim:
Wypłata następuje:
1)na wniosek uczestnika po osiągnięciu przez niego wieku 60 lat,
2)na wniosek uczestnika po przedstawieniu przez niego decyzji o przyznaniu prawa do emerytury i po ukończeniu 55 roku życia,
3)w przypadku ukończenia przez uczestnika 70 lat, jeżeli wcześniej nie wystąpił z wnioskiem o wypłatę środków,
4)na wniosek osoby uprawnionej, w przypadku śmierci uczestnika.
Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że dodatkowe świadczenie emerytalne z pracowniczego programu emerytalnego z Niemiec, które Pani mająca miejsce zamieszkania w Polsce, otrzymała jednorazowo po śmierci męża, zgodnie z postanowieniami art. 18 ust. 1 Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku podlega opodatkowaniu tylko w Polsce.
Jednakże, w sytuacji gdy ww. dodatkowe świadczenie emerytalne stanowi wypłatę z pracowniczego programu emerytalnego utworzonego i działającego w oparciu o przepisy obowiązujące w Niemczech dotyczące pracowniczych programów emerytalnych oraz zostało Pani przyznane jako osobie uprawnionej po śmierci uczestnika (Pani męża), to podlega ono zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) w związku z art. 21 ust. 33 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W odniesieniu natomiast do otrzymanego przez Panią w 2021 r. odszkodowania z tytułu ubezpieczenia osobowego zmarłego męża, wskazać należy, że stosownie do treści art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:
a)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,
b)dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.
Zgodnie z treścią art. 24 ust. 15 ww. ustawy:
Dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.
Natomiast na podstawie art. 24 ust. 15a ww. ustawy:
Dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia na życie lub dożycie, zawartą na podstawie odrębnych przepisów, w której świadczenie zakładu ubezpieczeń z tytułu dożycia jest:
1)ustalane na podstawie określonych indeksów lub innych wartości bazowych albo
2)równe składce ubezpieczeniowej powiększonej o określony w umowie ubezpieczenia wskaźnik
– jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a składką wpłaconą do zakładu ubezpieczeń.
Mając zatem na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny należy stwierdzić, że zgodnie z art. 22 ust. 1 Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, wypłacone Pani mającej miejsce zamieszkania w Polsce odszkodowanie z Niemiec, z tytułu ubezpieczenia osobowego zmarłego męża, podlega opodatkowaniu tylko w Polsce.
Jednakże przedmiotowe odszkodowanie jest zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W konsekwencji, w Polsce – z tytułu ww. świadczeń otrzymanych przez Panią w 2021 r., tj. dodatkowego świadczenia emerytalnego, które otrzymała Pani po śmierci męża jako osoba uprawniona oraz odszkodowania z tytułu ubezpieczenia osobowego zmarłego męża – nie ciąży na Pani obowiązek wykazania tych dochodów w rocznym zeznaniu podatkowym za 2021 r. składanym do urzędu skarbowego i zapłaty z tego tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych.
Zatem Pani stanowisko, należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację indywidualną w trybie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.), opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Należy wskazać, że przy wydawaniu interpretacji Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).