Interpretacja indywidualna z dnia 10 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.242.2024.2.AKR
Temat interpretacji
Opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych otrzymanych środków pieniężnych.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
10 marca 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego świadczenia pieniężnego. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 2 maja 2024 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W październiku 2017 r. renta rodzinna Pani mamy, po Pani zmarłym ojcu została obniżona decyzją ZER MSWiA na podstawie ustawy dezubekizacyjnej. W ustawowym terminie zostało złożone odwołanie od ww. decyzji do Sądu Okręgowego w …. Sprawa trwała 6 lat. W dniu 4 marca 2021 r. Pani mama zmarła. W tej sytuacji wstąpiła Pani w prawa Pani mamy jako jej jedyny spadkobierca. 13 czerwca 2023 r. wyrokiem Sądu Okręgowego w … przywrócono wysokość zagrabionej renty, następnie oddalono apelację ZER MSWiA. ... grudnia 2023 r. Dyrektor ZER MSWiA wydał decyzję o ustaleniu prawa do świadczenia pieniężnego po zmarłym renciście za okres od 1 października 2017 r. do 4 marca 2021 r. w wysokości … brutto, potrącając podatek w wysokości …. Otrzymała Pani PIT-11 z ZER MSWiA.
W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że Pani stwierdzenie we wniosku o interpretację indywidualną, iż wstąpiła Pani w prawa Pani mamy, jako jej jedyny spadkobierca oznacza, że Pani mama nie doczekała wyroku Sądu i po jej śmierci Pani jako jedyny spadkobierca wstąpiła w jej prawa w dochodzeniu bezprawnie obniżonej emerytury. Sąd Okręgowy w … zażądał prawomocnego postanowienia Sądu potwierdzającego, iż jest Pani jedynym spadkobiercą Pani mamy i dopiero w tej sytuacji sprawa była rozpatrywana z Pani udziałem jako następcy prawnego, czyli spadkobiercy. Natomiast Dyrektor ZER MSWiA w wydanej decyzji wskazał: „na podstawie art. 32 ust. 1 w związku z art. 47 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy policji, agencji bezpieczeństwa wewnętrznego, agencji wywiadu, służby kontrwywiadu wojskowego, służby wywiadu wojskowego, centralnego biura antykorupcyjnego, straży granicznej, straży marszałkowskiej, służby ochrony państwa, państwowej straży pożarnej, służby celno-skarbowej i służby więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2023 r. poz. 1280, z późn. zm.) oraz realizując wyrok Sądu Okręgowego w … z dnia 13 czerwca 2023 r., sygn. akt …/22 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w … z dnia 23 października 2023 r., sygn. akt …/23”. W Pani odczuciu Dyrektor ZER MSWiA potraktował Panią jak osobę, która odbiera ostatnie świadczenie po zmarłym, a nie jak spadkobiercę, który wywalczył bezprawnie zagrabione pieniądze. Jednocześnie chciałaby Pani nadmienić, że nadal walczy Pani z Dyrektorem ZER MSWiA o wyrównanie bezprawnie zagrabionych Pani mamie dodatkowych świadczeń (tzw. 13-tki), które po wyroku Sądu nie zostały wyrównane. Wypłata świadczenia nastąpiła 26 grudnia 2023 r.
Pytanie
Czy wypłacone Pani świadczenie jako jedynej spadkobierczyni powinno być zwolnione z podatku dochodowego? Czy wypłacone Pani świadczenie powinno być częścią masy spadkowej po Pani mamie?
Pani stanowisko w sprawie
Zdaniem Pani, podatek od zwróconej różnicy od zagrabionej renty rodzinnej po Pani zmarłej mamie pobrany przez ZER MSWiA powinien zostać zwrócony jako nienależnie pobrany, a wypłata winna być zaliczona do masy spadkowej po Pani mamie.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.
Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Stosownie do art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.
Pani wątpliwości dotyczą kwestii, czy wypłacone świadczenie powinno być zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych, gdyż powinno być częścią masy spadkowej po Pani mamie.
W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043 ze zm.):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.
Natomiast, stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.
Zacytowany przepis dotyczy sytuacji podatników osiągających dochód (przychód), który został przez nich uzyskany na podstawie jednego z tytułów wymienionych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jego rolą jest zapobieżenie sytuacji, w której to samo przysporzenie majątkowe powodowałoby powstanie obowiązku podatkowego w dwóch podatkach, czego skutkiem byłoby podwójne opodatkowanie tego samego przysporzenia majątkowego.
Zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
Oznacza to, iż Kodeks cywilny nie definiuje wprost co wchodzi w skład spadku lecz wskazuje kategorie praw i obowiązków zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób.
Zaś art. 922 § 2 ww. Kodeksu stanowi, że:
Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.
Z brzmienia powyższego przepisu wynika, że nie wszystkie prawa i obowiązki zmarłego należą do spadku, przy czym bez znaczenia jest czy prawa te nabyły osoby, które są spadkobiercami czy też nie są. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami. W obrębie zakresu pojęcia praw ściśle związanych z osobą spadkodawcy, znajdują się prawa mające służyć zaspokojeniu określonych interesów konkretnej osoby ze względu na jego indywidualną sytuację, np. roszczenia alimentacyjne czy uprawnienie do renty. Natomiast w zakresie praw i obowiązków przechodzących na określone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami chodzi o sytuacje, w których istnieje wyraźny przepis przewidujący taki skutek śmierci osoby uprawnionej lub zobowiązanej.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w październiku 2017 r. renta rodzinna Pani mamy, po Pani zmarłym ojcu została obniżona decyzją ZER MSWiA na podstawie ustawy dezubekizacyjnej. W ustawowym terminie zostało złożone odwołanie od ww. decyzji do Sądu Okręgowego. Sprawa trwała 6 lat. 4 marca 2021 r. Pani mama zmarła. W tej sytuacji wstąpiła Pani w prawa Pani mamy jako jej jedyny spadkobierca. 13 czerwca 2023 r. wyrokiem Sądu Okręgowego przywrócono wysokość obniżonej renty, następnie oddalono apelację ZER MSWiA. ... grudnia 2023 r. Dyrektor ZER MSWiA wydał decyzję o ustaleniu prawa do świadczenia pieniężnego po zmarłym renciście za okres od 1 października 2017 r. d 4 marca 2021 r. w wysokości … brutto, potrącając podatek w wysokości …zł. Dyrektor ZER MSWiA w wydanej decyzji wskazał: „na podstawie art. 32 ust. 1 w związku z art. 47 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy policji, agencji bezpieczeństwa wewnętrznego, agencji wywiadu, służby kontrwywiadu wojskowego, służby wywiadu wojskowego, centralnego biura antykorupcyjnego, straży granicznej, straży marszałkowskiej, służby ochrony państwa, państwowej straży pożarnej, służby celno-skarbowej i służby więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2023 r. poz. 1280, z późn. zm.) oraz realizując wyrok Sądu Okręgowego w … z dnia 13 czerwca 2023 r., sygn. akt …/22 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w … z dnia 23 października 2023 r., sygn. akt …/23”. Wypłata świadczenia nastąpiła w grudniu 2023 r. Otrzymała Pani PIT-11 z ZER MSWiA.
Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (t. j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1626, ze zm.):
Prawo do zaopatrzenia emerytalnego i wysokość świadczeń pieniężnych z tytułu tego zaopatrzenia ustala w formie decyzji:
1)w stosunku do funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celnej, Służby Celno-Skarbowej oraz członków ich rodzin - organ emerytalny określony przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych;
1a) w stosunku do funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego oraz członków ich rodzin - wojskowy organ emerytalny określony na podstawie art. 37 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (Dz.U. z 2022 r. poz. 520, 655 i 1115);
2)w stosunku do funkcjonariuszy Służby Więziennej i członków ich rodzin - organ emerytalny określony przez Ministra Sprawiedliwości.
Jak stanowi treść art. 47 ust. 1 ww. ustawy:
W razie śmierci osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia pieniężne, świadczenia należne jej do dnia śmierci przysługują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, małżonkowi i dzieciom, a w razie ich braku - kolejno: wnukom, rodzicom, dziadkom i rodzeństwu. Osoby te mają prawo do udziału w nieukończonym postępowaniu prowadzonym dalej w sprawie tych świadczeń.
Zgodnie natomiast z art. 47 ust. 2 i ust. 3 ww. ustawy:
2. Świadczenia, o których mowa w ust. 1, wypłaca się:
1)małżonkowi lub dzieciom osoby, która zgłosiła wniosek, zamieszkałym z nią w dniu jej śmierci;
2)małżonkowi lub dzieciom niespełniającym warunku określonego w pkt 1 albo innym członkom rodziny, o których mowa w ust. 1, jeżeli pozostawali na utrzymaniu osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia, lub osoba ta pozostawała na ich utrzymaniu.
3. Prawo do świadczeń określonych w ust. 1 ustaje w ciągu 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, której świadczenia te przysługiwały, chyba że osoba, o której mowa w ust. 1, wystąpi z wnioskiem o dalsze prowadzenie postępowania.
Z powyższego wynika, że prawo do otrzymania świadczeń pieniężnych z tytułu zaopatrzenia emerytalnego po zmarłym przysługuje określonym członkom rodziny, niezależnie od tego, czy są spadkobiercami. Świadczenie pieniężne należne do dnia śmierci, ma swe źródło w zgłoszonym przez zmarłego świadczeniobiorcę wniosku o świadczenia pieniężne. Chodzi zatem o niezrealizowane świadczenie, do którego prawo zostało już ustalone lub co najmniej osoba uprawniona wystąpiła o nie jeszcze za życia, ale nie zostało ono jej wypłacone, niezależnie od przyczyn opóźnienia w wypłacie świadczenia.
Jak wynika ze stanu faktycznego przedstawionego przez Panią we wniosku, otrzymała Pani świadczenie rentowe po zmarłej matce, do którego miała Pani prawo w myśl powołanego wyżej art. 47 ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin. Świadczenie to było należne Pani matce z tytułu niezrealizowanego w należytej wysokości świadczenia rentowego, naliczonego od dnia 1 października 2017 r. do dnia śmierci Pani matki - 4 marca 2021 r.
Zatem, biorąc pod uwagę treść art. 922 § 2 Kodeksu cywilnego oraz powołane powyżej przepisy ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy policji (…) będące podstawą wydanej decyzji o ustaleniu prawa do świadczenie pieniężnego po zmarłym emerycie, należy stwierdzić, że wypłacono Pani przedmiotowe świadczenie nie dlatego, że jest Pani spadkobierczynią osoby uprawnionej do świadczenia, ale dlatego, że jest Pani osobą, o której mowa w art. 47 ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy policji (…). Oznacza to, że fakt otrzymania ww. świadczenia, nie ma związku z otrzymaniem spadku po matce, ponieważ prawo do niego przeszło na Panią z chwilą śmierci matki, niezależnie od tego, czy byłaby Pani spadkobierczynią, czy też nie. Zatem, wypłacone środki nie powinny być częścią masy spadkowej po Pani mamie.
W związku z tym, środki pieniężne, który zostały Pani wypłacone na podstawie decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA, są przychodem w myśl powołanego przepisu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i stanowią dla Pani przychód z praw majątkowych, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a nie podatkiem od spadków i darowizn.
Reasumując, Pani stanowisko zostało uznane za nieprawidłowe, ponieważ środki pieniężne, które Pani otrzymała na podstawie decyzji wydanej przez Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA na podstawie art. 32 ust. 1 oraz art. 47 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin stanowią źródło przychodu jakim są prawa majątkowe, określone w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym, otrzymane przez Panią świadczenie pieniężne podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Dokumenty dołączone do wniosku nie podlegają analizie i ocenie tutejszego Organu. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w ... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).