Możliwość rozliczenia się za 2023 r. jako samotny rodzic wychowujący dziecko.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 lutego 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 24 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 29 marca 2024 r. (wpływ 29 marca 2024 r.) oraz pismem z 22 kwietnia 2024 r. (wpływ 22 kwietnia 2024 r.) . Treść wniosku jest następująca:

Opis i uzupełnienie zdarzenia przyszłego

Jest Pani rozwiedziona od (…) 2022 roku. Wychowuje Pani 10-letniego syna. Dostaje Pani alimenty na dziecko przez komornika. Syn ma ustalone widzenie z ojcem co 2 tygodnie. W postanowieniu sądowym z (…) 2022 roku Sąd orzekł rozwód związku małżeńskiego zawartego w dniu (…) 2011 roku w (…), zarejestrowanego w Urzędzie Stanu Cywilnego (…) za numerem (…) pomiędzy W. A. synem M. i F., urodzonym w dniu (…) 1981 roku w (…), w (…), a L. A., urodzoną w dniu (…) 1986 roku w (…), w (…), córką R. i D. z domu N. - z winy obojga małżonków. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim synem stron A. A. urodzonym w dniu (…) 2013 roku w (…) Sąd pozostawił obojgu rodzicom, ustalając, że miejscem zamieszkania małoletniego syna stron będzie każdorazowe miejsce zamieszkania jego matki L. A. Kosztami utrzymania małoletniego syna stron A. A. urodzonego w dniu (…) 2013 roku w (…) Sąd obciążył oboje rodziców, ustalając udział ojca W. A. w kosztach utrzymania syna w kwocie po 2000 (dwa tysiące) złotych miesięcznie, płatnej z góry do dziesiątego dnia każdego miesiąca do rąk matki dziecka L. A. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, od dnia następnego po terminie płatności do dnia zapłaty. Sąd ustalił, że pozwany W. A. będzie miał prawo do osobistych kontaktów z małoletnim synem A. A., poza miejscem zamieszkania jego matki i bez jej obecności, w następujący sposób:

1) w co drugi tydzień od czwartku od zakończenia zajęć edukacyjnych przez syna tego dnia, gdy pozwany odbierze syna ze szkoły po zakończeniu zajęć edukacyjnych, a jeżeli tego dnia syn nie będzie uczęszczał na zajęcia to od godziny 17.00, gdy pozwany odbierze syna z miejsca jego zamieszkania, do poniedziałku do godziny rozpoczęcia zajęć szkolnych przez syna, na które pozwany go odwiezie, a jeżeli tego dnia syn nie będzie uczęszczał na zajęcia edukacyjne to do godziny 17.00, przy czym pozwany zobowiązany będzie odwieźć syna po zakończonym kontakcie do miejsca jego zamieszkania, z zastrzeżeniem, że kontakty ustalone w podpunkcie 1) (pierwszym) nie będą obowiązywały w okresach szczególnych wskazanych w podpunktach od 2) do 7) wyroku (od dwa do siedem);

2) w okresie wakacji letnich od 16 lipca od godziny 9.00 do 31 lipca do godziny 19.00 oraz od 15 sierpnia od godziny 9.00 do 31 sierpnia do godziny 19.00, przy czym pozwany zobowiązany będzie do odebrania syna z miejsca jego zamieszkania oraz zobowiązany będzie do odwiezienia syna do jego miejsca zamieszkania po zakończonym kontakcie;

3) w święto zakończenia postu Id al-Fitr (Ramadan Bajram) w latach nieparzystych od pierwszego dnia tych Świat od godziny 9.00 do trzeciego dnia tych Świąt do godziny 19.00, przy czym pozwany zobowiązany będzie do odebrania syna z miejsca jego zamieszkania oraz zobowiązany będzie do odwiezienia syna do jego miejsca zamieszkania po zakończonym kontakcie;

4) w święto ofiarowania Id al-Adha (Kurban Bajram) w latach parzystych od pierwszego dnia tych Świąt od godziny 9.00 do trzeciego dnia tych Świąt do godziny 19.00, przy czym pozwany zobowiązany będzie do odebrania syna z miejsca jego zamieszkania oraz zobowiązany będzie do odwiezienia syna do miejsca jego zamieszkania po zakończonym kontakcie;

5) w tak zwany długi weekend majowy - obejmujący dni 1 i 3 maja - w latach nieparzystych - począwszy od ostatniego dnia zajęć szkolnych przed rozpoczęciem przerwy majowej, przy czym pozwany odbierze syna z placówki edukacyjnej, a jeżeli nie będzie tego dnia w szkole -od godziny 17.00, do dnia rozpoczęcia zajęć szkolnych po przerwie majowej, przy czym pozwany odwiezie syna do szkoły na zajęcia lub jeżeli syn tego dnia nie będzie uczęszczał na zajęcia odwiezie go do miejsca jego zamieszkania do godziny 9.00;

6) w dzień Sylwestra i Nowego Roku w latach, w których Nowy Rok przypada w rok parzysty od godziny 9.00 w dniu 31 grudnia do godziny 19.00 w dniu 1 stycznia, przy czym pozwany zobowiązany będzie do odebrania syna z miejsca jego zamieszkania oraz zobowiązany będzie do odwiezienia syna do miejsca jego zamieszkania po zakończonym kontakcie;

7) w ferie zimowe dla województwa (…): a) w latach parzystych w pierwszy tydzień ferii - od piątku od zakończenia zajęć edukacyjnych, a jeżeli syn nie będzie uczęszczał tego dnia na zajęcia - od godziny 17.00, gdy pozwany odbierze syna z miejsca jego zamieszkania, do soboty tydzień później do godziny 12.00, gdy pozwany odwiezie syna do miejsca jego zamieszkania; b) w latach nieparzystych w drugi tydzień ferii od soboty od godziny 12.00, przy czym pozwany odbierze syna z miejsca jego zamieszkania, do rozpoczęcia zajęć w poniedziałek tydzień później, do czasu odwiezienia syna na zajęcia edukacyjne, a jeżeli syn nie będzie tego dnia uczęszczał na zajęcia edukacyjne - do godziny 9.00, gdy pozwany odwiezie syna do miejsca jego zamieszkania;

8) nadto pozwany będzie uprawniony do kontaktu telefonicznego z synem przy użyciu kamery to jest za pośrednictwem komunikatora Skype lub Messenger w każdy wtorek pomiędzy godziną 18.30 a 19.00.

Sąd nie orzekł o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania.

Sąd zasądził od pozwanego W. A. na rzecz powódki L. A. kwotę 300 (trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, znosząc między stronami koszty procesu w pozostałym zakresie.

Sąd nakazał pobrać od powódki i pozwanego w częściach równych na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Okręgowego w (…) koszty sądowe pokryte tymczasowo ze Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w (…), pozostawiając szczegółowe ich wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Ma Pani nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce. Pracuje Pani i płaci podatki wyłącznie w Polsce.

Wyrok był (…) 2022 r. nie było odwołania od wyroku. Wyrok z uzasadnieniem dostarczono do adwokata w dniu 19 grudnia 2022 r. Wyrok uprawomocnił się z dniem 24 stycznia 2023 r.

Stan cywilny po orzeczeniu nie uległ zmianie - cały czas jest Pani rozwódką. Nie jest Pani w żadnym związku.

Nie jest Pani matką lub opiekunem prawnym innych dzieci.

Pracuje Pani na umowę o pracę, jak i na umowę zlecenie. Nie ma Pani działalności gospodarczej.

Syn ma 10 lat i uczy się w szkole podstawowej nr (…) w (…).

Pani syn w okresie podatkowym będącym przedmiotem zapytania nie osiągnął dochodu.

Pani syn w okresie będącym przedmiotem zapytania nie otrzymywał, zgodnie z odrębnymi przepisami, zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego lub renty socjalnej.

W okresie podatkowym będącym przedmiotem zapytania w stosunku do Pani, bądź w stosunku do Pani syna, nie miały zastosowanie przepisy: a) art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń oraz nie podlega Pani oraz Pani syn opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Syn mieszkał z Panią przez cały okres, którego dotyczy wniosek.

Syn mieszka z Panią. Ma określone dni widzenia się z ojcem. Pani głównie troszczy się o rozwój fizyczny, intelektualny. Zabezpiecza Pani potrzeby bytowe w codziennym życiu dziecka. Widzenie z ojcem uregulował sąd.

Bierze Pani całą kwotę świadczenia 500+ ustalając to z ojcem dziecka ze względu na to, że głównie Pani utrzymuje syna finansowo. A ojciec dziecka płaci 2000 zł alimentów, które są uzyskiwane za pomocą komornika.

Pani syn nie został umieszczony w żadnej instytucji - cały czas jest pod Pani opieką.

W okresie, którego dotyczy wniosek posiadała Pani pełną władzę rodzicielską względem swojego syna.

W okresie, którego dotyczy wniosek ojciec posiadał względem syna władzę rodzicielską.

Syn ma określone dni widzenia się z ojcem, które na prośby ojca są często skracane lub anulowane.

Pani głównie troszczy się o rozwój fizyczny i intelektualny syna zapisując dziecko i płacąc za różne zajęcie dodatkowe. To Pani organizuje dziecku czas, zabezpiecza potrzeby bytowe w codziennym życiu dziecka. Dba Pani o terminy okresowych badań lekarskich, terminy szczepień obowiązkowych, jak i zabezpiecz Pani dziecko dodatkowymi płatnymi szczepieniami zalecanymi przez lekarza. W razie choroby dziecka, to Pani bierze zwolnienie lekarskie celem opieki nad chorym synem. Wyprawka szkolna jest kompletowane przez Panią. Opieka ze strony ojca jest ograniczona do dni widzenia i związana jest zazwyczaj z rozrywkami w tych dniach.

Pytanie

Czy za 2023 r. przysługuje Pani możliwość rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko?

Pani stanowisko w sprawie

Przysługuje Pani rozliczenie PIT za 2023 r. jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Jest Pani osobą rozwiedzioną wychowującą dziecko w wieku 10 lat.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pani przedstawiła we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

W myśl art. 6 ust. 4c wskazanej ustawy:

Na podstawie art. 6 ust. 4d wskazanej ustawy:

Art. 6 ust. 4e cytowanej ustawy stanowi, że:

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Według art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z cytowanych przepisów wynika, że możliwość zastosowania preferencyjnego opodatkowania obwarowana jest szeregiem warunków wyraźnie w nich wskazanych. Przy czym przepisy te należy interpretować ściśle, co oznacza, że nie można dokonywać wykładni rozszerzającej ani też zawężającej. W konsekwencji, aby korzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów, na zasadach przewidzianych w art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy mieć ściśle określony stan cywilny oraz wychowywać samotnie dzieci.

Z uwagi na to, że ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się do jego definicji słownikowych.

„Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

Wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do „jego utrzymania” czy też czasowego (doraźnego) przebywania z nim, lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej i psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju.

W art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca zastrzegł, że ww. preferencyjne opodatkowanie nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic, który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. W sytuacji, gdy dziecko pozostaje pod stałą, codzienną opieką jednego rodzica, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (np. według porozumienia rodzicielskiego), status samotnego rodzica ma ten, który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Fakt utrzymywania kontaktów pomiędzy dzieckiem i drugim rodzicem, nie pozbawia pierwszego rodzica – przy którym dziecko mieszka – prawa do opodatkowania swoich dochodów na zasadach określonych w art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

W 2023 r. dziecko zamieszkiwało z Panią, a Pani jako rozwódka nie sprawowała opieki w porównywalnym wymiarze czasowym i jakościowym nad nim z byłym mężem, bowiem ciężar wychowania dziecka spoczywał na Pani. To Pani głównie troszczy się o rozwój fizyczny i intelektualny syna zapisując dziecko i płacąc za różne zajęcie dodatkowe. To Pani organizuje dziecku czas, zabezpiecza potrzeby bytowe w codziennym życiu dziecka. Dba Pani o terminy okresowych badań lekarskich, terminy szczepień obowiązkowych, jak i zabezpiecza Pani dziecko dodatkowymi płatnymi szczepieniami zalecanymi przez lekarza. W razie choroby dziecka, to Pani bierze zwolnienie lekarskie celem opieki nad chorym synem. Wyprawka szkolna jest kompletowane przez Panią. Głównie Pani utrzymuje syna finansowo. Ojciec płaci alimenty, które są uzyskiwane za pomocą komornika. Opieka ze strony ojca jest ograniczona do dni widzenia, które na prośby ojca są często skracane lub anulowane.

Wobec tego ma Pani prawo do skorzystania za 2023 r. z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko, na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c i ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pani stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).