Preferencyjne opodatkowanie dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko. - Interpretacja - 0113-KDIPT2-2.4011.70.2024.2.DA

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 6 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.70.2024.2.DA

Temat interpretacji

Preferencyjne opodatkowanie dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 stycznia 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 18 kwietnia 2024 r. (data wpływu 23 kwietnia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pani rozwódką (wyrok Sądu Okręgowego w … prawomocny z … kwietnia 2019 r.).

Wychowuje Pani córkę urodzoną … kwietnia 2010 r.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią córką powierzono obojgu rodzicom ustalając, że miejscem zamieszkania małoletniej będzie miejsce zamieszkania jej matki (pkt 2 ww. wyroku). W pkt 3 ww. wyroku ustalono, że ojciec dziecka ma prawo do szerokich kontaktów z małoletnią córką w czasie niekolidującym z zajęciami małoletniej i po wcześniejszym uzgodnieniu z matką terminu. W pkt 4 ww. wyroku wskazano, że kosztami utrzymania małoletniej obciążono obie strony i z tego tytułu zasądzono od ojca na rzecz małoletniej alimenty do rąk matki (czyli Pani) i zobowiązano matkę do ponoszenia pozostałych kosztów utrzymania dziecka i osobistych starań o jego wychowanie.

Córka mieszka z Panią. Ojciec dziecka mieszka osobno (ma inny adres zamieszkania).

Utrzymuje Pani sporadyczne kontakty z ojcem dziecka i dotyczą one wyłącznie uzgodnień co do wspólnego dziecka. Ojciec dziecka płaci alimenty, zabiera córkę na wakacyjne wyjazdy. 2-3 razy w tygodniu ojciec zawozi córkę na zajęcia i zaprasza do siebie na kolację. Mniej więcej raz w miesiącu ojciec zabiera córkę w weekend (sobota lub niedziela) do babci ojczystej lub na wycieczki. Od czasu rozwodu Pani córka tylko jeden raz nocowała u ojca. Swoje centrum życiowe córka ma wyłącznie u Pani w domu. Ojciec dziecka – o ile Pani wie – ma nową partnerkę.

Reasumując, wszystkie obowiązki wobec córki wypełnia generalnie Pani, a ojciec dziecka w zakresie wyżej wskazanym, o ile nie koliduje to z jego obecnymi, nowymi planami życiowymi. Taka sytuacja trwa od czasu rozwodu. Córka jest zameldowana u Pani.

W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że oczekuje Pani wydania interpretacji indywidualnej za rok 2023.

W 2023 r. podlegała Pani na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

W 2023 r. Pani dziecko (córka) uczyło się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświaty lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie.

Na pytanie Organu o treści: czy w roku (latach), którego (których) dotyczy wniosek, to wyłącznie Pani samotnie (tj. bez udziału ojca dziecka) i faktycznie wykonywała władzę rodzicielską w stosunku do małoletniej córki (uczestniczyła w jej wychowaniu, sprawowała nad nią pieczę/opiekę, ponosiła koszty jej utrzymania, troszczyła się o rozwój fizyczny i duchowy, zabezpieczała potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, ponosiła wydatki związane z wypoczynkiem, pomagała w edukacji szkolnej itp.), wskazała Pani cyt. „w mojej ocenie tak − zostało to opisane we wniosku. Ja organizowałam jej zajęcia, opiekę medyczną, korepetycje, chodziłam na zebrania i wywiadówki, nauczyciele kontaktowali się wyłącznie ze mną, ja organizowałam jej wszystkie imprezy towarzyskie m.in. urodziny, zabawy szkolne i inne. Wyłącznie ja prałam jej ubrania, prasowałam, jeździłam do dentysty, umawiałam wizyty u ortodonty, alergologa itp.”.

W 2023 r. mieszkała Pani tylko z córką.

Na pytanie Organu o treści: czy w roku (latach), którego (których) dotyczy wniosek, ojciec dziecka uczestniczył w wychowaniu córki oraz faktycznie wykonywał względem małoletniej córki władzę rodzicielską, tj. czy wykonywał obowiązki, dzięki którym dziecko wychowywane było w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny, a w szczególności, czy ojciec dziecka sprawował faktyczną pieczę nad dzieckiem i jego majątkiem, zabezpieczał jego potrzeby bytowe, zajmował się wychowaniem dziecka, uczestniczył w podejmowaniu istotnych decyzji dotyczących zdrowia, rozwoju oraz wychowania dziecka (tym samym, czy zapewniał i zabezpieczał wszystkie jego potrzeby od bytowych, po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne, emocjonalne itp.), wskazała Pani cyt. „3 razy w tygodniu (poniedziałek, wtorek, środka) córka była u ojca na kolacji i w tych dniach ojciec odwoził ją do szkoły, a także na zajęcia popołudniowe. Z ojcem była także na wyjazdach wakacyjnych oraz feriach zimowych (po połowie ze mną). W czasie wakacji ojciec zabierał ją również nad jezioro (sporty wodne) lub na rower. Poza tym wszystkim zajmowałam się ja. Ojciec był natomiast informowany o wszystkich ważniejszych wizytach lekarskich, wspólnie konsultowaliśmy ważniejsze sprawy, np. kwestię szczepienia dziecka”.

Ojciec dziecka płaci alimenty, a także 3 razy w tygodniu (poniedziałek, wtorek, środa) zabiera córkę na kolację i odwozi ją do szkoły i na zajęcia pozalekcyjne. Ojciec zabierał córkę także na wyjazdy wakacyjne i ferie zimowe. Ojciec zajmował się dzieckiem wtedy, gdy nie kolidowało to z jego planami życiowymi. Ma nową partnerkę (w innym mieście) i nie dostosowuje swoich planów do potrzeb dziecka. Za każdym razem, gdy jest potrzeba zaopiekowania się dzieckiem, to Pani musiała wykorzystywać urlop w pracy lub organizować pomoc swoich rodziców, czy innych osób. To wyłączenie Pani odrabiała z córką zadania domowe, pomagała jej w nauce.

Orzeczenie sądowe zacytowała Pani we wniosku, z którego wynika, że wykonywanie władzy rodzicielskiej powierzono obojgu rodzicom ustalając, że miejscem zamieszkania małoletniej jest każdoczesne miejsce zamieszkania matki. Ustalono, że ojciec ma prawo do szerokich kontaktów z dzieckiem po wcześniejszym uzgodnieniu z matką.

W 2023 r. Pani były mąż należycie i regularnie wywiązywał się z obowiązku płacenia na rzecz córki alimentów.

Na pytanie Organu o treści: czy w ww. okresie Pani były mąż partycypował w wydatkach związanych z potrzebami córki (w inny sposób niż poprzez płacenie zasądzonych przez Sąd alimentów), wskazała Pani cyt. „zabierał ją na wyjazdy wakacyjne, a także nad jezioro (sporty wodne)”.

W 2023 r. Pani dziecko nie zostało na podstawie orzeczenia Sądu umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.

Nie jest Pani matką lub opiekunem prawnym innych dzieci (niż wymienionej w treści wniosku córki).

W 2023 r. uzyskała Pani dochód w wysokości … zł.

Na pytanie Organu o treści: czy w okresie, którego dotyczy wniosek, osiągnęła Pani dochody opodatkowane wg skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazała Pani cyt. „j.w”.

W 2023 r. Pani dochody pochodziły z pracy w …, zaliczki zostały pobrane i odprowadzone.

W 2023 r. nie prowadziła Pani działalności gospodarczej.

W 2023 r. Pani dziecko nie osiągnęło dochodów.

W 2023 r. w stosunku do Pani i Pani dziecka nie miały zastosowania:

·przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

·przepisy z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

W 2023 r. Pani dziecko nie otrzymywało zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego lub renty socjalnej.

Pytanie

Czy jest Pani osobą samotnie wychowującą dziecko w rozumieniu art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i uprawniona do rozliczenia w sposób określony w art. 6 ust. 4d ww. ustawy?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, jest Pani osobą uprawnioną do rozliczenia podatku w myśl art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako osoba samotnie wychowująca dziecko (art. 6 ust. 4c ww. ustawy).

Poza tym, że dziecko mieszka z Panią, opiekuje się Pani córką na co dzień w szerokim tego słowa znaczeniu. Odrabia Pani lekcje z córką, przygotowuje posiłki, kupuje ubrania i inne potrzebne rzeczy. Choć ojciec dziecka również sprawuje opiekę nad córką (w określone dni i w zakresie opisanym w stanie faktycznym), to jednak Pani rola jest kluczowa. To Pani pilnuje wszystkich terminów dotyczących dziecka, wykonuje wszystkie obowiązki (m.in. udział w wywiadówkach, zebraniach itp.). To z Panią kontaktują się nauczyciele w sprawach córki i to Pani musi „wybierać” urlop, aby wykonać obowiązki wobec córki. Wielokrotnie w związku z tym musi Pani korzystać z pomocy Pani rodziny, która zapewnia córce dowóz ze szkoły, podanie posiłku. W razie Pani nieobecności (wyjazd na szkolenia) musi Pani prosić rodzinę o zapewnienie córce opieki.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1) małoletnie,

2) pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3) pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

– podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Stosownie do art. 6 ust. 4d ww. ustawy:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Na podstawie art. 6 ust. 4e ww. ustawy:

Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub

2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

– w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240 i 2476), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Art. 6 ust. 4f ww. ustawy stanowi:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2022 r. poz. 1577 i 2140).

W myśl art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

– w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

·posiadania określonego w ustawie stanu cywilnego;

·wychowywania przez rodzica lub opiekuna prawnego samotnie w roku podatkowym dziecka;

·nieuzyskiwania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

·niepodlegania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym określonym w tym przepisie jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie, tj. w roku podatkowym, zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby), zajmuje się wychowywaniem dziecka. Jak wynika z powyższego, ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych od spełnienia m.in. warunku samotnego wychowywania w roku podatkowym dzieci (dziecka) wymienionych w art. 6 ust. 4c ww. ustawy. Przepis ten wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta w roku podatkowym musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców.

Do skorzystania z tej preferencji, niewystarczające jest samo legitymowanie się określonym stanem cywilnym, gdyż nie przysługuje ona wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione, a wyłącznie tym, które samotnie wychowują dzieci. Równie istotne jest więc samotne troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka bez udziału innej osoby, tj. w szczególności ojca lub matki dziecka.

Z uwagi na to, że ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

Z opisu sprawy wynika, że zgodnie z prawomocnym wyrokiem Sądu z … kwietnia 2019 r. zostało rozwiązane Pani małżeństwo z ojcem dziecka, Sąd powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią córką obojgu rodzicom, ustalając miejsce zamieszkania przy matce, tj. Pani. W wyroku wskazano, że ojciec dziecka ma prawo do szerokich kontaktów z małoletnią córką w czasie niekolidującym z zajęciami małoletniej i po wcześniejszym uzgodnieniu z matką terminu. Kosztami utrzymania małoletniej obciążono obie strony i z tego tytułu zasądzono od ojca na rzecz małoletniej alimenty do rąk matki (czyli Pani) i zobowiązano matkę do ponoszenia pozostałych kosztów utrzymania dziecka i osobistych starań o jego wychowanie. Córka mieszka z Panią. Ojciec dziecka mieszka osobno (ma inny adres zamieszkania). Utrzymuje Pani sporadyczne kontakty z ojcem dziecka i dotyczą one wyłącznie uzgodnień co do wspólnego dziecka. Swoje centrum życiowe córka ma wyłącznie u Pani w domu. To Pani organizowała córce zajęcia, opiekę medyczną, korepetycje, chodziła na zebrania i wywiadówki (nauczyciele kontaktowali się wyłącznie z Panią), organizowała córce wszystkie imprezy towarzyskie m.in. urodziny, zabawy szkolne i inne. Wyłącznie Pani prała córce ubrania, prasowała, jeździła z córką do dentysty, umawiała wizyty u ortodonty, alergologa itp. Ojciec dziecka 3 razy w tygodniu (poniedziałek, wtorek, środka) zawozi córkę do szkoły i na zajęcia popołudniowe oraz zaprasza córkę do siebie na kolację. Ojciec zabiera córkę na wyjazdy wakacyjne oraz ferie zimowe (po połowie z Panią). W czasie wakacji ojciec zabierał córkę również nad jezioro (sporty wodne) lub na rower. Mniej więcej raz w miesiącu ojciec zabiera córkę w weekend (sobota lub niedziela) do babci ojczystej lub na wycieczki. Od czasu rozwodu Pani córka tylko jeden raz nocowała u ojca. Poza tym, wszystkim zajmowała się Pani. Ojciec dziecka był informowany o wszystkich ważniejszych wizytach lekarskich, wspólnie konsultowali Państwo ważniejsze sprawy, np. kwestię szczepienia dziecka. Ojciec zajmował się dzieckiem wtedy, gdy nie kolidowało to z jego planami życiowymi. Ma nową partnerkę (w innym mieście) i nie dostosowuje swoich planów do potrzeb dziecka. Za każdym razem, gdy jest potrzeba zaopiekowania się dzieckiem, to Pani musiała wykorzystywać urlop w pracy lub organizować pomoc swoich rodziców, czy innych osób. To wyłączenie Pani odrabiała z córką zadania domowe, pomagała jej w nauce. Ojciec dziecka regularnie płaci alimenty na rzecz córki.

W tym miejscu należy jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że:

Każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie.

Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Niezbędną przesłanką w przedmiotowej sprawie jest m. in., jak już wcześniej zaznaczono, aby osoba, która chce skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów w trakcie roku podatkowego faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców wychowywała dziecko. Podkreślić należy, że wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do „jego utrzymania” czy też czasowego (doraźnego) przebywania z nim, lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju.

Z istoty pojęcia „osoba samotnie wychowująca dzieci” należy wyprowadzić taki stan, w którym nie wystąpi konkurencja wspomnianych w analizowanym przepisie art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osób.

Użycie określenia „osoba samotnie wychowująca dzieci” oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko jednemu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko.

W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. Nie jest przy tym konieczne, aby drugi z rodziców był całkowicie wyeliminowany z opieki i wychowania dziecka. W sytuacji, gdy dziecko zamieszkując wraz z jednym rodzicem, pozostaje pod jego stałą, codzienną opieką, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (w określonych, ustalonych przez sąd przedziałach czasowych, np. niektóre święta, tydzień ferii, miesiąc wakacji, co drugi weekend każdego miesiąca oraz ściśle określone dni powszednie), status samotnego rodzica ma ten, przy którym dziecko zamieszkuje i który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Fakt utrzymywania kontaktów pomiędzy dzieckiem i drugim rodzicem, nie pozbawia pierwszego rodzica (przy którym dziecko mieszka) prawa do opodatkowania swoich dochodów na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pojęcie wychowywania dziecka uszczegółowił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 31 maja 2011 r., sygn. akt II FSK 30/10, w uzasadnieniu którego znalazło się następujące stwierdzenie: „Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu oraz systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.”.

Podstawową kwestią jest zatem ustalenie, który z rodziców faktycznie wychowuje dziecko, gdy rodzice nie pozostają w związku małżeńskim i żadnemu z rodziców sąd nie ograniczył władzy rodzicielskiej, a jednocześnie ojciec (matka) dziecka częściowo wypełnia postanowienia wyroku sądowego w zakresie realizacji kontaktów z dzieckiem/świadczeń alimentacyjnych. Jednakże wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do łożenia na jego utrzymanie oraz do czasowego (doraźnego) z nim przebywania. Wychowywanie dziecka obejmuje bowiem ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej, emocjonalnej i psychicznej wraz z materialną podstawą rozwoju. Oznacza to, że wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na tym, że rodzic osobiście zajmuje się sprawami małoletniego dziecka, czyli podejmuje trud wykonywania wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.

Zatem, prawo do omawianej preferencji podatkowej będzie przysługiwało jedynie temu z rodziców, czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego (za wyjątkiem ściśle w ustawie określonym) faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym.           

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego i powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że skoro - jak wskazała Pani w opisie sprawy - w 2023 r. córka mieszkała z Panią (od czasu rozwodu córka tylko jeden raz nocowała u ojca) i to wyłącznie Pani organizowała córce zajęcia, opiekę medyczną, korepetycje, chodziła na zebrania do szkoły (nauczyciele kontaktowali się wyłącznie z Panią), odrabiała z córką zadania domowe, pomagała jej w nauce, prała córce ubrania, prasowała, jeździła z córką do dentysty, umawiała wizyty u ortodonty, alergologa itp., organizowała córce wszystkie imprezy towarzyskie m.in. urodziny, zabawy szkolne i inne, w razie potrzeby zaopiekowania się dzieckiem, to Pani musiała wykorzystywać urlop w pracy lub organizować pomoc swoich rodziców, czy innych osób, natomiast ojciec dziecka poza płaconymi alimentami na córkę, spotkaniami 3 razy w tygodniu, wyjazdami na wakacje i ferie zimowe, wycieczkami w czasie wakacji nad jezioro lub na rower oraz wyjazdami 1 raz w miesiącu (w sobotę lub w niedzielę) do babci ojczystej lub na wycieczki, nie uczestniczył stale w procesie wychowawczym dziecka, nie zabezpieczał potrzeb zdrowotnych i edukacyjnych córki, nie sprawował codziennych obowiązków takich jak pranie i prasowanie ubrań, oraz skoro Pani i Jej dziecko w 2023 r. nie uzyskali przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, i nie podlegali opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych, to uznać należy, że w 2023 r. była Pani osobą samotnie wychowującą dziecko.

Tym samym, przysługuje Pani prawo do skorzystania za 2023 r. z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c i ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).