Skutki podatkowe odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 lutego 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 16 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 19 kwietnia 2024 r. (data wpływu 23 kwietnia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pana rodzice zmarli: matka w 2019 r., ojciec w 2023 r. Pozostawili w spadku po sobie mieszkanie własnościowe, zakupione w 1998 r.

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że 29 sierpnia 2019 r. zmarła Pana mama – … … …. Spadkobiercami po niej zostali wskutek dziedziczenia ustawowego (brak testamentu): mąż … …, syn … …, syn … …, córka … …. Zgodnie z aktem poświadczenia dziedziczenia z 1 września 2023 r. spadek po Pana matce nabyli ww. spadkobiercy ustawowi, każdy po 1/4 części. Nie dokonano działu spadku ani nie wszczęto postępowania o dział spadku. 8 sierpnia 2023 r. zmarł Pana ojciec. Spadkobiercami po Pana ojcu zostali: Pan, Pana brat, Pana siostra wskutek dziedziczenia ustawowego (brak testamentu). Zgodnie z aktem poświadczenia dziedziczenia z 1 września 2023 r. spadek po Pana ojcu nabyli ww. spadkobiercy, każdy po 1/3 części. Nie dokonano ani nie wszczęto postępowania o dział spadku. W skład spadku po Pana rodzicach wchodziło prawo własności nieruchomości – lokalu mieszkalnego, który Pana rodzice kupili 4 lutego 1998 r. do współwłasności majątkowej małżeńskiej. Lokal ten stanowi odrębną nieruchomość. Obecnie Pan i dwójka Pana rodzeństwa posiadacie udziały w prawie własności ww. lokalu mieszkalnego – każdy po 1/3, przysługujące w spadku po rodzicach. Przyszła sprzedaż ww. mieszkania nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy biorąc pod uwagę art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w sytuacji sprzedaży przez Pana udziału w ww. prawie własności odziedziczonej po rodzicach nieruchomości obciąży Pana obowiązek podatkowy z tytułu osiągniętego przychodu? Jak powinien Pan wyliczyć w przedstawionym stanie faktycznym 5-letni termin, od którego nastąpiło nabycie/wybudowanie nieruchomości, po upływie którego nie powstaje obowiązek podatkowy w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości (udziału)? Czy jego początkiem jest koniec 1998 r., w którym mieszkanie kupili Pana rodzice, czy koniec roku, w którym nastąpiło nabycie przez Pana spadku po rodzicach?

Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Zdaniem Pana, w przypadku sprzedaży udziału w ww. nieruchomości nie powstanie obowiązek podatkowy z tytułu osiągniętego przez Pana przychodu w stosunku do Pana. Lokal ten Pana rodzice nabyli 4 lutego 1998 r., a więc sądzi Pan, że 5-letni termin od nabycia nieruchomości, po upływie którego nie powstaje obowiązek podatkowy z tytułu osiągniętego przychodu w przypadku odpłatnego zbycia, upłynął pod koniec 2015 r. Pod uwagę bierze Pan także możliwość liczenia 5-letniego terminu od momentu dziedziczenia nieruchomości przez Pana i Pana rodzeństwo, co skutkowałoby obowiązkiem zapłaty podatku w przypadku zbycia przez Pana udziału w prawie własności przedmiotowego lokalu. Z tego względu skierował Pan wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej. Swoje stanowisko opiera Pan na treści art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, do którego art. 10 ust. 5 odsyła.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Zgodnie natomiast z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przytoczony przepis formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą nienastępujące w wykonaniu działalności gospodarczej odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu. Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Stosownie do art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) w związku z art. 10 ust. 5 ww. ustawy (czyli nabytych w drodze spadku), decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia przez spadkodawcę.

Zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Natomiast jak stanowi art. 925 ww. Kodeksu:

Na mocy art. 926 § 1 ww. Kodeksu:

Stosownie do art. 1025 § 1 ww. Kodeksu:

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W rozpatrywanej sprawie, należy też odnieść się do przepisów regulujących stosunki majątkowe małżeńskie, zawartych w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy:

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe – zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie, w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je w całości, a nie w określonym udziale.

Zaprezentowane stanowisko znajduje odzwierciedlenie w podjętej przez NSA uchwale w składzie siedmiu sędziów z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której Sąd stwierdził, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zatem, w sytuacji gdy lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość należał do majątku wspólnego Pana rodziców, to w momencie śmierci Pana matki nie nastąpiło nabycie udziału w ww. nieruchomości przez Pana ojca. W przypadku spadkobrania nie dochodzi bowiem do nabycia udziału w nieruchomości, jeżeli prawo to należało do ich majątku wspólnego.

Z przedstawionego we wniosku opisu wynika, że 29 sierpnia 2019 r. zmarła Pana mama. Spadkobiercami po niej zostali: mąż, Pan, Pana brat i Pana siostra, każdy po 1/4 części. 8 sierpnia 2023 r. zmarł Pana ojciec. Spadkobiercami po Pana ojcu zostali: Pan, Pana brat i Pana siostra, każdy po 1/3 części. Nie dokonano ani nie wszczęto postępowania o dział spadku. W skład spadku po Pana rodzicach wchodzi prawo własności nieruchomości – lokalu mieszkalnego, który Pana rodzice kupili 4 lutego 1998 r. do współwłasności majątkowej małżeńskiej. Lokal ten stanowi odrębną nieruchomość. Obecnie Pan i dwójka Pana rodzeństwa posiadacie udziały w prawie własności ww. lokalu mieszkalnego – każdy po 1/3, przysługujące w spadku po rodzicach. Przyszła sprzedaż ww. lokalu mieszkalnego nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej.

W niniejszej sprawie 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powinien być liczony od końca roku nabycia lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość przez Pana rodziców do ich majątku wspólnego małżeńskiego.

Wobec powyższego uznać należy, że 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w związku z art. 10 ust. 5 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w Pana przypadku niewątpliwie minął, bowiem - jak wynika z treści wniosku - od końca roku, w którym Pana matka i Pana ojciec nabyli przedmiotowy lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość (tj. w 1998 r.), upłynęło ponad 5 lat.

W konsekwencji, przyszła sprzedaż udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość nabytego w spadku po matce i w spadku po ojcu, nie będzie stanowiła dla Pana źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w związku z art. 10 ust. 5 ww. ustawy, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ sprzedaż udziału nastąpi po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie ww. lokalu mieszkalnego przez spadkodawców, tj. Pana matkę i ojca. W związku z powyższym, nie wystąpi u Pana obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu ww. sprzedaży udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość.

Pana stanowisko uznane zostało za prawidłowe pomimo błędnego podania w nim, że 5-letni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w Pana przypadku upłynął w 2015 r. zamiast w 2004 r., ponieważ wskazany został prawidłowo skutek podatkowy w postaci braku obowiązku opodatkowania dochodu z przyszłej sprzedaży udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość nabytego w wyniku dziedziczenia po rodzicach.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie się różniło od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Ponadto należy podkreślić, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z treści art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. W związku z tym, interpretacje te wywierają skutki prawne jedynie w stosunku do tego podmiotu, do którego są skierowane. Zatem, niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie Pana jako osoby występującej z wnioskiem, natomiast nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (współwłaścicieli – Pana siostry i brata).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).