Skutki podatkowe odpłatnego zbycia samochodu osobowego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego we wniosku stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 marca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 6 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych odpłatnego zbycia samochodu osobowego.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pan osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą w przedmiocie pozostałego doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (kod PKD 70.22.Z). W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, jest Pan podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych (dalej: „PIT”) i rozlicza się Pan z tego podatku na zasadach ogólnych, tj. zgodnie z art. 27 ustawy o PIT (skala podatkowa).

W dniu 3 października 2022 r. otrzymał Pan od swoich rodziców w formie darowizny samochód osobowy (pomiędzy Pana rodzicami istnieje wspólność majątkowa małżeńska). Darowizna ta została udokumentowana umową z 3 października 2022 r. Szacowana wartość samochodu wskazana w umowie darowizny wynosiła 90 tys. zł. Informuje Pan, iż fakt nabycia samochodu osobowego w formie darowizny został przez Pana zgłoszony do właściwego dla Pana naczelnika urzędu skarbowego na formularzach SD-Z2 przed upływem 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym, niniejsza darowizna podlegała zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Po uzyskaniu darowizny, samochód został wprowadzony przez Pana do ewidencji środków trwałych dla prowadzonej działalności gospodarczej. Samochód nie był wcześniej amortyzowany przez Pana rodziców, gdyż na dzień dokonania darowizny na Pana rzecz, znajdował się on w ich majątku prywatnym (nie stanowił środka trwałego w prowadzonej przez Pana rodziców działalności gospodarczej, od którego dokonywane byłyby odpisy amortyzacyjne).

Mając na uwadze, iż nabycie samochodu było zwolnione z podatku od spadków i darowizn, nie dokonywał Pan odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej tego środka trwałego, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a tiret 3 ustawy o PIT. Samochód był przez Pana wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej i nie był oddany do jakiegokolwiek odpłatnego ani nieodpłatnego używania innej osobie czy podmiotowi. W dniu 10 kwietnia 2023 r. w wyniku wypadku drogowego samochód uległ uszkodzeniu (w rzeczonym wypadku był Pan stroną poszkodowaną). Rzeczoznawca ubezpieczyciela na podstawie dokonanych oględzin wycenił samochód w stanie przed wypadkiem na kwotę 72.000 zł netto (88.560 zł brutto) oraz wypłacił Panu odszkodowanie w kwocie równej wartości brutto samochodu przed wypadkiem pomniejszonej o wartość brutto samochodu po wypadku. W wyniku złożonej przez Pana pełnomocnika reklamacji wynikającej z nieuwzględnienia przez rzeczoznawcę w wycenie części wyposażenia samochodu przed wypadkiem, ubezpieczyciel wypłacił Panu dodatkową kwotę 2.229 zł. Otrzymane od ubezpieczyciela kwoty zostały przez Pana rozpoznane jako przychód z działalności gospodarczej, zgodnie z brzmieniem art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o PIT. Wycena rzeczoznawcy potwierdza zatem, że wartość początkowa samochodu ustalona w umowie darowizny z 3 października 2022 r. na 90.000 zł odpowiadała wartości rynkowej samochodu. Rzeczoznawca, na podstawie przygotowanej wyceny, stwierdził szkodę całkowitą samochodu. Z tego względu uznał Pan, że naprawa samochodu byłaby ekonomicznie nieopłacalna. Sprzedał Pan uszkodzony samochód 10 maja 2023 r. na podstawie wystawionej faktury VAT i rozpoznał z tego tytułu przychód do opodatkowania PIT od wartości netto faktury. Na dzień sprzedaży samochodu ani w żadnym późniejszym terminie, nie rozpoznał Pan w kosztach uzyskania przychodu niezamortyzowanej wartości środka trwałego z uwagi na wątpliwości związane z możliwością takiego działania.

Pytanie

Czy w dniu odpłatnego zbycia samochodu, który w momencie sprzedaży stanowił środek trwały w prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, dochodem (stratą) z tytułu odpłatnego zbycia tego samochodu winna być różnica między przychodem ze sprzedaży, a wartością początkową samochodu wskazaną w ewidencji środków trwałych ustaloną jako kwota wynikająca z umowy darowizny, tj. 90.000,00 zł, pomniejszona o sumę odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia tego samochodu zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, a zatem, czy na dzień odpłatnego zbycia tego samochodu był Pan uprawniony do rozpoznania kosztu uzyskania przychodu w kwocie 90.000,00 zł?

Pana stanowisko

Pana zdaniem, w dniu odpłatnego zbycia samochodu, który w momencie sprzedaży stanowił środek trwały w prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, dochodem (stratą) z tytułu odpłatnego zbycia tego samochodu winna być różnica między przychodem ze sprzedaży, a wartością początkową samochodu wskazaną w ewidencji środków trwałych ustaloną jako kwota wynikająca z umowy darowizny, tj. 90.000,00 zł, pomniejszona o sumę odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia tego samochodu zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, a zatem, na dzień odpłatnego zbycia tego samochodu był Pan uprawniony do rozpoznania kosztu uzyskania przychodu w kwocie 90.000,00 zł.

Uzasadnienie Pana stanowiska

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o PIT opodatkowaniu podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ust. 1 ustawy o PIT wskazano, iż odrębnymi źródłami przychodów są m.in.:

• pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT) oraz
• odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d) innych rzeczy,

 - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany. (art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT).

Stosownie do art. 10 ust. 2 pkt 3 ustawy o PIT, przepisów ust. 1 pkt 8 nie stosuje się do składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, z zastrzeżeniem ust. 3, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat.

Na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy o PIT, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Z kolei w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT wskazano, iż przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących:

a) środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,

b) składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1500 zł,

c) składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,

d) składnikami majątku stanowiącymi spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie, które zgodnie z art. 22n ust. 3 nie podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych - wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Na podstawie powołanych wyżej przepisów oraz opisanego stanu faktycznego uważa Pan, iż sprzedaż opisanego we wniosku samochodu skutkowała dla Pana powstaniem przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej na gruncie ustawy o PIT.

W art. 22g ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT wskazano, że za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-18, uważa się w razie nabycia w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób - wartość rynkową z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości.

Jak wskazano w stanie faktycznym, szacunkowa wartość samochodu określona przez Pana oraz Pana rodziców w umowie darowizny odpowiadała wartości rynkowej tego samochodu co zostało również potwierdzone w wycenie niezależnego rzeczoznawcy.

Zatem, na podstawie powołanego powyżej przepisu uważa Pan, że wartością początkową samochodu winna być jego wartość określona w umowie darowizny, tj. 90.000,00 zł.

Zgodnie z brzmieniem art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a ustawy o PIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych nieodpłatnie, z wyjątkiem nabytych w drodze spadku, jeżeli: - nabycie to nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub praw lub - dochód z tego tytułu jest zwolniony od podatku dochodowego, lub - nabycie to korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, lub - nabycie to stanowi dochód, od którego na podstawie odrębnych przepisów zaniechano poboru podatku.

Natomiast w art. 23 ust. 9 ustawy o PIT wskazano, iż przepisu ust. 1 pkt 45a lit. a nie stosuje się do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, nabytych w drodze darowizny, jeżeli darczyńca dokonywał odpisów amortyzacyjnych od tych składników. W tym przypadku stosuje się odpowiednio przepisy art. 22g ust. 12 oraz art. 22h ust. 3 i nie stosuje się przepisu ust. 22g ust. 15.

Na podstawie wyżej przytoczonych przepisów uważa Pan, iż wobec faktu, że samochód stanowiący środek trwały w Pana działalności gospodarczej nabył Pan w drodze darowizny, a nabycie to korzystało ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn oraz że samochód ten nie stanowił wcześniej środka trwałego darczyńców podlegającego amortyzacji, to na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a tiret 3, nie był Pan uprawniony do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej tego samochodu i zaliczania ich do kosztów uzyskania przychodów.

W art. 24 ust. 2a ustawy o PIT wskazano natomiast, że dochodem albo stratą w ramach działalności, o której mowa w ust. 2 zdanie drugie, z odpłatnego zbycia nabytego uprzednio samochodu osobowego będącego środkiem trwałym jest różnica między przychodem z odpłatnego zbycia tego samochodu, a jego wartością początkową wykazaną w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w części nieprzekraczającej odpowiednio kwot, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 4, po pomniejszeniu tej wartości o sumę odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia tego samochodu zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z brzmieniem art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, dokonywanych według zasad określonych w art. 22a-22o, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej kwotę:

a) 225 000 zł – w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym w rozumieniu art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektro mobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1083 i 1260) oraz w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem napędzanym wodorem w rozumieniu art. 2 pkt 15 tej ustawy,

b) 150 000 zł – w przypadku pozostałych samochodów osobowych.

Reasumując, Pana zdaniem, w stanie faktycznym opisanym we wniosku, dochodem (stratą) z odpłatnego zbycia samochodu winna być dla Pana wartość stanowiąca różnicę pomiędzy osiągniętym ze sprzedaży przychodem, a wartością początkową samochodu pomniejszoną o dokonane od tego samochodu odpisy amortyzacyjne.

W związku z faktem, iż nie przysługiwało Panu prawo do rozpoznania w kosztach uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia samochodu, to na dzień sprzedaży tego samochodu był Pan uprawniony do pomniejszenia osiągniętego ze sprzedaży przychodu o całą kwotę stanowiącą wartość początkową samochodu, tj.  o kwotę równą 90.000,00 zł.

Powyżej wskazane Pana stanowisko, zostało potwierdzone w aktualnej praktyce interpretacyjnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. W tym m.in.: Interpretacji indywidualnej z 28 grudnia 2023 r., o sygn. 0115- KDIT3.4011.583.2023.3.AWO: „Mając zatem na względzie okoliczności, że nie będzie Pan uprawniony do ujmowania w kosztach podatkowych odpisów amortyzacyjnych od otrzymanego w darowiźnie samochodu osobowego, wskazuję, że dochodem/stratą ze sprzedaży tego środka trwałego będzie dla Pana różnica pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia opisanego samochodu, a jego wartością początkową wskazaną w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.”.

Mając na uwadze powyżej przedstawioną argumentację, wnosi Pan o potwierdzenie prawidłowości zaprezentowanego stanowiska.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

W myśl art. 9 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do przepisów tej ustawy, odrębnymi źródłami przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 3 i 8:

Na podstawie art. 10 ust. 2 pkt 3 cytowanej ustawy:

Zgodnie z art. 14 ust. 1 tej ustawy:

Natomiast, w myśl art. 14 ust. 2 pkt 1 wskazanej wyżej ustawy:

Z treści złożonego przez Pana wniosku wynika m.in., że:

• prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą,
• otrzymał Pan - na podstawie umowy darowizny - samochód osobowy w dniu 3 października 2022 r.:
• nabycie nie było opodatkowane podatkiem od spadków i darowizn,
• samochód nie był wcześniej amortyzowany (nie stanowił środka trwałego w prowadzonej przez Pana rodziców działalności gospodarczej, od którego dokonywane byłyby odpisy amortyzacyjne),
• samochód został wprowadzony przez Pana do ewidencji środków trwałych dla prowadzonej działalności gospodarczej,
• nie dokonywał Pan odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środka trwałego,
• sprzedał Pan samochód 10 maja 2023 r.

Tym samym, sprzedaż opisanego samochodu osobowego spowodowała powstanie po Pana stronie przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Przedmiot Pana pytania wymaga również przeanalizowania treści art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym:

Stosownie jednak do art. 23 ust. 9 cytowanej ustawy:

Z powyższych norm wynika więc, że w przypadku darowizny składników, które będą stanowiły u podatnika środki trwałe (lub wartości niematerialne i prawne) decydujące znaczenie w kontekście dopuszczalności uznania za koszt podatkowy odpisów amortyzacyjnych ma okoliczność, czy składniki te stanowiły u darczyńcy środki trwałe (lub wartości niematerialne i prawne) podlegające amortyzacji. Jeżeli nie, należy wówczas zbadać, czy wystąpiły w stosunku do takiej darowizny okoliczności wskazane w art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak już wyżej wskazano, otrzymał Pan na podstawie umowy darowizny samochód osobowy, od którego darczyńca nie dokonywał odpisów amortyzacyjnych. Zaznaczył Pan, że nie dokonywał Pan odpisów amortyzacyjnych.

Z powyższych względów przyjmuję, że - w opisanych we wniosku okolicznościach - nie miał Pan możliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych od otrzymanego w darowiźnie samochodu osobowego i zaliczania ich do kosztów podatkowych (wzgląd na art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Artykuł 24 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przesądza natomiast, że:

Jak stanowi art. 23 ust. 1 pkt 4 tej ustawy:

Odnosząc powyższe uregulowania do Pana sprawy wyjaśniam, że dochód z odpłatnego zbycia samochodu osobowego, który stanowił środek trwały ustala się przy uwzględnieniu trzech wielkości, tj.:

• przychodu z odpłatnego zbycia tego środka trwałego,
• jego wartości początkowej wykazanej w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, oraz
• dokonanych od tego środka trwałego odpisów amortyzacyjnych.

Skoro nie był Pan uprawniony do ujmowania w kosztach podatkowych odpisów amortyzacyjnych od otrzymanego w darowiźnie samochodu osobowego, wskazuję, że dochodem/stratą ze sprzedaży tego środka trwałego jest dla Pana różnica pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia opisanego samochodu, a jego wartością początkową wskazaną w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.

Zatem Pana stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

W ramach interpretacji przepisów prawa podatkowego nie można potwierdzić prawidłowości jakichkolwiek kwot, jak również potwierdzić prawidłowości konkretnych wyliczeń podatnika przedstawionych w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, pytaniu, czy też stanowisku. Zgodnie z obowiązującą w polskim systemie podatkowym zasadą samoopodatkowania, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na  adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).