Możliwość dokonywania odpisów amortyzacyjnych od nabytego pojazdu w ramach działalności nierejestrowej.

Interpretacja indywidualna

  – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 lutego 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 9 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych. Uzupełnił go Pan –  w odpowiedzi na wezwania – pismami z 1 marca 2024 r. oraz z 19 marca 2024 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Zakupił Pan pojazd dostawczy z wpisem w dowodzie rejestracyjnym „VAT-1”.

Prowadzi Pan działalność nieewidencjonowaną (art. 5. ust. 1. ustawy z dnia 6 marca 2018 r. „Prawo przedsiębiorców”) i pojazd został zakupiony na cele tej działalności. Koszt zakupu wyniósł (...) zł. Pojazd zakupiony na umowę sprzedaży od osoby fizycznej, później opłacony został podatek od czynności cywilno-prawnych w wysokości (...) zł.

W pierwszym miesiącu po zakupie samochodu zaczął Pan dokonywać comiesięcznych odpisów amortyzacyjnych rejestrując je jako koszt uzyskania przychodu. Odpisy miesięczne były w wysokości (...) zł, obliczone w następujący sposób:

Suma kosztu zakupu i podatku od czynności cywilno-prawnych to (...) zł. Stawka odpisów amortyzacyjnych to 20%, a więc suma rocznych odpisów wynosi (...) zł, a więc miesięczny odpis to (...) zł .

Uzupełnienie wniosku:

Jest Pan obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej i jako taki ma Pan nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Wykonuje Pan szereg usług, (...). Działalność nieewidencjonowaną wykonuje Pan od (...) 2021 roku.

Wykonuje Pan działalność nieewidencjonowaną zgodnie z wykładnią prawa, a więc w ciągu ostatnich 60 miesięcy nie wykonywał Pan zarejestrowanej działalności gospodarczej.

Wykonuje Pan działalność nieewidencjonowaną zgodnie z wykładnią prawa, a więc osiągnięty przez Pana przychód należny z tytułu świadczenia na zasadach działalności nierejestrowanej nie przekroczył i nie przekroczy w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z 10 października 2002 r.  o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

Ponosi Pan odpowiedzialność wobec osób, na rzecz których wykonuje różne prace, gdyż prawo polskie nakłada na Pana obowiązek respektowania praw konsumenta, w tym udzielania rękojmi. W takim znaczeniu jak najbardziej ponosi Pan odpowiedzialność wobec osób trzecich (klientów).

Nie zatrudnia Pan osób trzecich do wykonywania działalności.

Prowadzi Pan działalność samodzielnie, bez wspólników.

Działalność, którą Pan prowadzi, nie wymaga zezwoleń, koncesji, licencji, pozwoleń. Ponownie – działa Pan w zakresie prawa, a więc nie wykonuje działalności, która wykraczałaby poza działalność nierejestrowaną.

Przychody z działalności nieewidencjonowanej rozlicza Pan jako przychody z innych źródeł.

Dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych prowadzi Pan dokumentację podatkową w formie ewidencji przychodów i kosztów w arkuszu kalkulacyjnym.

Nie jest Pan czynnym podatnikiem VAT.

Wniosek dotyczy zakupionego samochodu, ale także laptopa, zakupionego dużo wcześniej, jednak używanego obecnie do wykonywania działalności (...).

Pytania

1.Czy może Pan dokonywać amortyzacji środków trwałych, w tym zakupionego samochodu?

2.Czy podstawą obliczania odpisów amortyzacyjnych jest kwota zakupu, czy kwota zakupu powiększona o podatek (PCC lub VAT)?

Pana stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 5a pkt 6 ustawy o PIT, ilekroć jest mowa o działalności gospodarczej, oznacza to działalność zarobkową prowadzoną we własnym imieniu, bez względu na jej rezultat,  w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1, 2 i 4-9 ustawy o PIT.

Biorąc zatem pod uwagę wykładnię językową przepisu, amortyzacja środka trwałego nie dotyczy tych składników, które są wykorzystywane w działalności kwalifikowanej do źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT.

To oznaczałoby, że podatnicy prowadzący działalność nieewidencjonowaną nie mają prawa do amortyzacji. Przyjęcie jednak takiego stanowiska wydaje się nieuzasadnione pod względem wykładni celowościowej oraz funkcjonalnej. Istotą wprowadzenia regulacji na temat działalności nieewidencjonowanej było uproszczenie rozliczenia dochodu od działalności w niewielkim rozmiarze, a nie pozbawienie takich podatników prawa do ujęcia wydatku w kosztach.

Stąd uważa Pan, że dokonywanie takich odpisów amortyzacyjnych jest słuszne.

Uważa Pan także, że opłacony przez Pana podatek, czy to w formie VAT, czy PCC, czy dowolnym innym, jest kosztem w prowadzonej przez Pana działalności, w związku z tym należałoby go uwzględnić w kosztach prowadzenia działalności, bądź w formie kosztu jednokrotnego, bądź zsumować z kosztem zakupu i dokonywać od zsumowanej kwoty odpisów amortyzacyjnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do przepisów tej ustawy, odrębnymi źródłami przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 3 i 9:

·pozarolnicza działalność gospodarcza,

·inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Stosownie do art. 20 ust. 1ba ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się również przychody osiągane z działalności, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r.  – Prawo przedsiębiorców.

Zgodnie z art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej - oznacza to działalność zarobkową:

a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

–prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionychw art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 236):

Nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2020 r. poz. 2207 oraz z 2023 r. poz. 1667), i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.

Działalność określona w art. 5 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców stanowi tzw. działalność nierejestrowaną.

Należy również zauważyć, że przepis art. 20 ust. 1ba ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odsyła wprost do zapisu art. 5 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców. Z kolei art. 5 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców wymienia warunki uznania działalności za działalność nierejestrowaną, nie wskazując innych ograniczeń, czy wyłączeń. Tak więc  w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców działalność będzie uznana za działalność nierejestrowaną, jeśli będzie wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekroczy w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia,  o którym mowa w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. W sytuacji, gdy osoba fizyczna wykonuje w ramach działalności nierejestrowanej różne czynności, do ustalenia, czy przychód należny nie przekroczył w poszczególnych miesiącach 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia, należy wziąć pod uwagę łączne przychody należne uzyskane z tej działalności w danym miesiącu.

W myśl natomiast art. 5 ust. 2 ustawy Prawo przedsiębiorców:

Osoba wykonująca działalność, o której mowa w ust. 1, może złożyć wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Działalność ta staje się działalnością gospodarczą z dniem określonym we wniosku.

Stosowanie tego przepisu to prawo, a nie obowiązek potencjalnego przedsiębiorcy – osoba wykonująca działalność może w każdej chwili złożyć wniosek o wpis do CEiDG, wchodząc  w reżim obowiązujący zarejestrowanych przedsiębiorców.

Jak wynika z przytoczonych przepisów podatkowych, przychody osiągane z działalności,  o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców, stosownie do art. 20 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, są kwalifikowane do przychodów  z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy.

Wskazał Pan, że prowadzi od (...) 2021 r. działalność, która stanowi tzw. działalność nieewidencjonowaną, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców. Przychody z działalności nieewidencjonowanej rozlicza Pan jako przychody z innych źródeł. Zakupił Pan pojazd dostawczy. Pojazd został zakupiony na cele tej działalności. Pana wniosek dotyczy także laptopa, zakupionego dużo wcześniej, używanego obecnie do wykonywania działalności. Pana wątpliwości dotyczą tego czy może Pan dokonywać odpisów amortyzacyjnych od zakupionych środków trwałych, w tym zakupionego samochodu.

Odnosząc się do kwestii możliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych w działalności nierejestrowanej, w pierwszej kolejności wskazać należy, że stosownie do art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, to pomiędzy tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek tego typu, że poniesienie wydatku ma, lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu, zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów. Podatnik ma zatem możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich wydatków, pod warunkiem, że mają one bezpośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Aby dany koszt mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, musi ponadto zostać prawidłowo udokumentowany.

W myśl art. 22 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23. W przypadku spółek nieruchomościowych odpisy dotyczące środków trwałych zaliczonych do grupy 1 Klasyfikacji nie mogą być w roku podatkowym wyższe niż dokonywane zgodnie z przepisami o rachunkowości odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe z tytułu zużycia środków trwałych, obciążające w tym roku podatkowym wynik finansowy jednostki.

Definicja środka trwałego została natomiast zawarta w treści art. 22a ust. 1 przedmiotowej ustawy, zgodnie z którym:

Amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne  i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1.budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,

2.maszyny, urządzenia i środki transportu,

3.inne przedmioty

–-o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Za środki trwałe, podlegające amortyzacji należy zatem uznać urządzenia, środki transportu o przewidywanym okresie wykorzystywania dłuższym niż rok, ale jedynie w sytuacji gdy będą one wykorzystywane w działalności gospodarczej albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu.

Ponadto, stosownie do art. 24a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Osoby fizyczne, przedsiębiorstwa w spadku, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów  i rozchodów, zwaną dalej „księgą”, z zastrzeżeniem ust. 3, 5 i 5a, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.

Z powyższego przepisu wynika, że obowiązek prowadzenia podatkowej księgi przychodów  i rozchodów dotyczy osób fizycznych oraz spółek osobowych, prowadzących działalność gospodarczą. Natomiast przychody osób wykonujących działalność nierejestrowaną zaliczone zostały do przychodów z innych źródeł. Zatem, w przypadku prowadzenia działalności nierejestrowanej nie ma obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów  i rozchodów.

Stosownie do art. 22n ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatnicy prowadzący, zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, księgi rachunkowe są obowiązani do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych  i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie  z art. 22a-22m.

Z powyższych przepisów wynika, iż jedną z podstawowych cech decydujących o możliwości zaliczenia składników majątkowych do kategorii środków trwałych w rozumieniu ustawy  o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym decydujących o możliwości zaliczania do koszów uzyskania przychodu odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od ich wartości początkowej, jest fakt ich wykorzystywania na potrzeby prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Z uwagi na fakt, że prowadzi Pan działalność nierejestrowaną, to nie ma Pan obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów oraz ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Co za tym idzie wykorzystywane przez Pana  w działalności nierejestrowanej pojazd dostawczy oraz laptop nie stanowią środka trwałego  w tej działalności i nie mogą zostać umieszczone ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a tym samym nie ma Pan możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodu odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od ich wartości początkowej.

W konsekwencji Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za nieprawidłowe.

Wobec takiego rozstrzygnięcia, nie udzielam odpowiedzi na pytanie nr 2, gdyż odpowiedź na to pytanie byłaby możliwa wyłącznie w przypadku uznania za prawidłowe Pana stanowiska  w zakresie pytania nr 1.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości stanowiska Wnioskodawcy może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy Ordynacja podatkowa.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).