Interpretacja indywidualna z dnia 23 kwietnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.33.2024.5.MM 0114-KDIP3-2.4011.196.2024. 4.MJ
Temat interpretacji
Skutki podatkowe otrzymania wpłat od Patronów, za które wpłacający nie otrzymują żadnego świadczenia wzajemnego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn oraz w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
14 lutego 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 14 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn oraz podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania wpłat od patronów, za które wpłacający nie otrzymują żadnego świadczenia wzajemnego. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 17 kwietnia 2024 r. (data wpływu 18 kwietnia 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wniosek dotyczy okresu podatkowego styczeń - grudzień 2024 r. Od 15 lutego 2022 r. prowadzi Pan artystyczną i literacką działalność twórczą, polegającą na ręcznym rysowaniu ilustracji cyfrowych na zamówienie dla osób fizycznych. Takie zlecenia są głównym środkiem dochodu Pana działalności. Dodatkowo, osoby zainteresowane Pana twórczością mają możliwość wsparcia finansowego dowolną kwotą wpłacaną co miesiąc na portalu … (osoby wspierające dalej nazywanie „patronami”). Patroni oferujący większe kwoty, w zamian za ich wsparcie, otrzymują co miesiąc spersonalizowany rysunek. Patroni wspierający mniejszymi kwotami nie otrzymują od Pana żadnego świadczenia wzajemnego. Między Panem a osobami dokonującymi wpłat nie ma oficjalnych umów. Wszystkie osoby wspierające Pana na stronie (...) nie są z Panem spokrewnione.
Prowadzi Pan spis wszystkich Patronów oraz wysokości wpłacanych przez nich kwot. Portal (...) działa wyłącznie jako pośrednik wpłacanych kwot pieniężnych, zajmujący się częścią techniczną. W rozumieniu art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), kwoty pieniężne otrzymane od Patronów, którzy nie otrzymują od Pana żadnego świadczenia wzajemnego (rysunek) stanowią darowiznę. Przychody/dochody z działalności gospodarczej są opodatkowane według skali podatkowej. Rodzajem dokumentacji podatkowej jest Podatkowa księga przychodów i rozchodów.
Pytanie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku
Czy wpłaty od patronów, uzyskiwane wprawdzie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, ale w zamian za które wspierający nie otrzymuje żadnego świadczenia wzajemnego należy uznać za przychód z działalności gospodarczej?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, wpłaty od patronów uzyskiwane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, ale w zamian za które wspierający nie otrzymuje żadnego świadczenia wzajemnego nie należy uznawać za przychód z działalności gospodarczej, ponieważ w sytuacji, gdy patroni wpłacają datki i nie otrzymują żadnych wymiernych korzyści, tj. żadnych przedmiotów materialnych czy niematerialnych, to tego rodzaju wpłaty należy traktować jako darowizny. Zgodnie bowiem z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. W konsekwencji, tego rodzaju wpłaty nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Wpłaty od patronów, którzy nie otrzymują świadczenia wzajemnego zalicza się do darowizn, które nie podlegają opodatkowaniu jeżeli suma wsparcia finansowego w ciągu ostatnich 5 lat nie przekracza progu III grupy podatkowej („innych nabywców”) opisanej w ustawie o podatku od spadków i darowizn.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku w zakresie podatku od spadków i darowizn oraz podatku dochodowego od osób fizycznych jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie definiuje pojęcia „darowizna”, dlatego w tym zakresie odwołać się należy do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).
Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.
Z treści art. 890 § 1 ww. ustawy wynika natomiast, iż:
Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
Zatem daną czynność można uznać za darowiznę, jeżeli posiada cechy tegoż świadczenia, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem, że czynność ta nie została wymieniona w treści art. 889 ustawy.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą polegającą na ręcznym rysowaniu ilustracji cyfrowych. Osoby zainteresowane Pana twórczością mogą dodatkowo wesprzeć Pana dowolną kwotą wpłacaną na portalu … . Patroni (osoby wspierające) wpłacający większe kwoty otrzymują od Pana w zamian spersonalizowany rysunek. Natomiast Patroni wpłacający mniejsze kwoty nie otrzymują od Pana żadnego świadczenia wzajemnego. Kwoty pieniężne, za które wpłacający nie otrzymują od Pana żadnego świadczenia wzajemnego, stanowią darowiznę w rozumieniu art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny. Ponadto prowadzi Pan spis wszystkich Patronów oraz wysokość wpłacanych przez nich kwot. Osoby wspierające nie są z Panem spokrewnione.
Pana zdaniem, wpłat od Patronów, którzy nie otrzymują żadnego świadczenia wzajemnego, tj. żadnych przedmiotów materialnych czy niematerialnych, nie można uznać za przychód z działalności gospodarczej.
Biorąc pod uwagę powyższe przepisy, należy stwierdzić, że wpłaty, w zamian za które wspierający nie otrzymują żadnego świadczenia wzajemnego, skoro – jak Pan wskazał – stanowią darowiznę, to podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Przepis art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.
Stosownie do art. 9 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:
Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 5 733 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.
Zgodnie z art. 9 ust. 2 ww. ustawy:
Jeżeli nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od tego samego zbywcy następuje więcej niż jeden raz, do czystej wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się czystą wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas od tego samego zbywcy w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.
Na podstawie art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy:
Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.
Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
Zgodnie z art. 14 ust. 3 ww. ustawy:
Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:
1)do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2)do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3)do grupy III – innych nabywców.
Podatek oblicza się na zasadach określonych w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Z kolei w myśl art. 17 ust. 4 ww. ustawy:
Minister właściwy do spraw finansów publicznych ustala, w drodze rozporządzenia, kwoty wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnione od podatku i niepodlegające opodatkowaniu, o których mowa w art. 9 ust. 1, oraz skale podatkowe, o których mowa w art. 15 ust. 1, z uwzględnieniem zasad określonych w ust. 1-3.
Zgodnie z powyższym przepisem, Minister Finansów zmienił określone w art. 15 ust. 1 skale podatkowe. Aktualne skale podatkowe znajdują się w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 czerwca 2023 r. w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych, według których oblicza się ten podatek (Dz. U. z 2023 r. poz. 1226).
Stosownie do § 2 pkt 3 ww. rozporządzenia:
Skale podatkowe, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, wynoszą:
|
Kwoty nadwyżki w zł |
Podatek wynosi |
|
|
ponad |
do |
|
|
3) od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej |
||
|
11 833 |
12% |
|
|
11 833 |
23 665 |
1420 zł i 16% od nadwyżki ponad 11 833 zł |
|
23 665 |
3313 zł 20 gr i 20% od nadwyżki ponad 23 665 zł |
|
Jeżeli wartość darowizny od jednego darczyńcy przekroczy kwotę wolną od podatku w okresie wskazanym powyżej wówczas w myśl art. 17a ust. 1 ww. ustawy:
Podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.
Opodatkowanie kształtuje się w zależności od przyporządkowania Patrona do odpowiedniej grupy podatkowej oraz od wysokości darowanej przez Patrona kwoty (o czym stanowi ww. art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn). Darczyńcą w przypadku wpłat za które wspierający nie otrzymują żadnego świadczenia wzajemnego jest każda osoba wspierająca, przekazująca na Pana rzecz środki pieniężne.
Z uwagi na fakt, że Patroni nie są z Panem spokrewnieni i mogą dokonywać na Pana rzecz darowiznę wielokrotnie, jest Pan zobowiązany do składania zeznania podatkowego w każdej sytuacji, w której kwota otrzymana od jednej osoby sumarycznie w ciągu 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie otrzymanie darowizny przekroczy kwotę 5733 zł.
Zeznanie podatkowe składa się z tytułu otrzymania darowizny od każdej osoby fizycznej odrębnie, w terminie miesiąca od dnia, w którym powstał obowiązek podatkowy, czyli od dnia otrzymania darowizny. Zgłoszenia dokonuje się na druku zeznania podatkowego SD-3, stanowiącym załącznik do Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 listopada 2015 r. w sprawie zeznania podatkowego składanego przez podatników podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2068).
Jeżeli jednak kwota otrzymanych darowizn od poszczególnego Patrona sumarycznie w ciągu 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie otrzymanie darowizny nie przekroczy 5733 zł, to wartość tych darowizn będzie mieściła się w kwocie wolnej i nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Natomiast, w zakresie Pana wątpliwości czy wpłaty od patronów, w zamian za które wspierający nie otrzymują żadnego świadczenia wzajemnego, należy uznać za przychód z działalności gospodarczej, stwierdzam, co następuje.
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
W myśl art. 14 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Jak zostało wskazane na wstępie podstawową zasadą podatku dochodowego od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania, która wynika z art. 9 ust. 1 tej ustawy.
Jednak, aby zastosowanie mogły znaleźć postanowienia ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w konkretnej sytuacji, u podatnika musi powstać przychód. Następnie przychód ten musi mieścić się w katalogu źródeł przychodów zdefiniowanych w ustawie podatkowej. Dodatkowo przychód ten nie może podlegać wyłączeniu od opodatkowania – stosownie do przepisów art. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W świetle art. 2 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.
Zacytowany przepis dotyczy sytuacji podatników osiągających dochód (przychód), który co do zasady może podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a który uzyskany został przez nich w sposób nieodpłatny, na podstawie jednego z tytułów wymienionych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jego rolą jest zapobieżenie sytuacji, w której to samo przysporzenie majątkowe powodowałoby powstanie obowiązku podatkowego w dwóch podatkach, czego skutkiem byłoby podwójne opodatkowanie tego samego przysporzenia majątkowego. Przy czym zaznaczyć należy, że wyłączeniu temu podlega jedynie nabycie na podstawie jednego z tytułów wskazanych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, które faktycznie miało miejsce.
Z treści wniosku wynika, że w rozumieniu art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny, kwoty pieniężne otrzymane od Patronów, którzy nie otrzymują od Pana żadnego świadczenia wzajemnego stanowią darowiznę.
Skoro zatem wpłaty od Patronów na Pana rzecz podlegają opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, jako darowizny, to tym samym wpłaty te – na mocy zacytowanego przepisu ww. art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
W konsekwencji, z tytułu otrzymanych wpłat od Patronów nie jest Pan zobowiązanych do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.
Pana stanowisko uznano za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).