Możliwość skorzystania ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem za 2023 r. - Interpretacja - 0113-KDIPT2-2.4011.188.2024.2.AKU

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 26 kwietnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.188.2024.2.AKU

Temat interpretacji

Możliwość skorzystania ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem za 2023 r.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 lutego 2024 r. złożyła Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem za 2023 r. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 15 kwietnia 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Poprosiła pani o pomoc w swojej sytuacji podatkowej za 2023 r.

W styczniu 2021 r.  złożyła Pani wniosek o wykup mieszkania od Gminy …, którego jest Pani głównym najemcą. Po ponad dwóch latach i wielu perypetiach związanych z uzyskaniem przez Gminę … certyfikatu energetycznego, doczekała się Pani i w dniu 19 września 2023 r. stawiła się w Kancelarii Notarialnej Pani Rejent … … we …, w celu zakupu od Gminy … tegoż lokalu. Nadmienia Pani, iż przez te ponad dwa lata Gmina … wiedziała, że podpisując umowę najmu na lokal (7 lat temu) była Pani stanu wolnego, a w momencie złożenia wniosku o wykup była Pani zamężna, dlatego została przekazana informacja o tym, że lokal musi kupić Pani sama, że mąż nie ma praw do bonifikaty przy wykupie. Przyjęła to Pani oczywiście do wiadomości i na to była przygotowana w dniu podpisania umowy sprzedaży. W trakcie czytania aktu notarialnego Pani Rejent zwróciła uwagę, że nie może Pani kupić sama mieszkania, ponieważ nie ma z mężem podpisanej umowy o rozdzielności majątkowej. Nigdy nie zamierzała Pani takowej z mężem podpisywać, więc sytuacja was mocno zaskoczyła. W obecności przedstawiciela Gminy …. Pani rejent przerwała czytanie i powiedziała, że jeśli akt zakupu ma dojść do skutku, musicie podpisać tu i teraz rozdzielność majątkową. I że, jeśli tak bardzo wam to będzie przeszkadzało, to możecie za kilka dni podpisać akt notarialny przywracający Państwa wspólność majątkową. Nie wiedzieliście zupełnie skąd taka nagła decyzja, mimo że Gmina miała Państwa dokumenty i wiedzę o stanie prawnym waszego małżeństwa przez dwa lata, a Pani rejent przez dwa tygodnie przed podpisaniem aktu notarialnego. Mimo to nikt nie zwrócił uwagi wcześniej, że taka sytuacja nastąpi. Prosząc o wyjaśnienie, co was czeka po podpisaniu takiej rozdzielności, Pani rejent zapytała tylko, czy prowadzi Pani z mężem jakąś działalność gospodarczą, bo jeśli nie, to taka rozdzielność w waszym życiu nic nie zmienia. Zwłaszcza, że za parę dni można to odkręcić. Chcąc dokończyć transakcję zakupu mieszkania, na którą tyle czekaliście, zgodziliście się i przed podpisaniem aktu zakupu, zawarliście umowę o rozdzielności majątkowej (Repertorium A nr …). A po niej, już tylko Pani zawarła umowę sprzedaży lokalu (Repertorium A nr …). Bardzo wam nie pasowała ta rozdzielność, dlatego od razu wyznaczyliście datę „odkręcenia” tej sytuacji i w dniu 19 września 2023 r., czyli 5 dni później podpisaliście akt notarialny (Repertorium A nr ….) przywrócenia dla was pożądanego stanu rzeczy.

Ale wczoraj okazało się, że ta sytuacja, która nie miała dla was – jako małżeństwa – żadnego znaczenia, ma znaczenie dla urzędu skarbowego, w którym macie rozliczyć się podatkowo za ubiegły rok. Chcąc rozliczyć się z mężem, jak co roku na wspólnym zeznaniu, okazało się, że nie może Pani tego zrobić. Przez te 5 dni rozdzielności majątkowej, która była potrzebna tylko przez 5 minut przy zawieraniu umowy kupna mieszkania. O której w dodatku nikt Pani nie uprzedził. Pani rejent pytała o działalność gospodarczą, a nie o to, czy się wspólnie rozliczacie. Nie miała Pani świadomości, że taka będzie konsekwencja rozdzielności. Przyznaje Pani, że złość, żal i poczucie niedoinformowania ma Pani z mężem ogromne. Gdybyście wiedzieli, że nie będziecie mogli się razem rozliczyć za 2023 r., przesunęlibyście wykup mieszkania na styczeń 2024. Czekaliście ponad dwa lata, to pół roku nie zrobiłoby różnicy. Czuje się Pani oszukana finansowo, bo nie rozliczając się wspólnie jest stratna. Mając dwoje dzieci, w tym jedno niepełnosprawne (…), po dwóch operacjach …, każda złotówka jest dla was ogromnie ważna, wydajecie dużo na jej rehabilitację, na codzienne ćwiczenia. Bardzo prosi Pani o pomoc i możliwość rozliczenia się wspólnie za rok 2023, mając na uwadze tylko 5 dni rozdzielności.

W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że:

1)w 2023 r. Pani wraz z mężem podlegała na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu;

2)związek małżeński został zawarty 18 sierpnia 2020 r.;

3)rozdzielność majątkowa została podpisana w dniu 14 września 2023 r., Rep. A ….;

4)powrót do wspólności ustawowej nastąpił w dniu 19 września 2023 r., Rep. A ….;

5)w 2023 r. ani do Pani ani do męża nie miały zastosowania przepisy art. 30c i ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym;

6)w 2023 r. ani do Pani ani do Jej męża nie miały zastosowania przepisy z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym, jak również nie miały zastosowania przepisy ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych

Pytanie

Czy jest Pani uprawniona do rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2023 r. na zasadach określonych w art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. wspólnie z małżonkiem?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, jest Pani uprawniona do rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2023 r. na zasadach określonych w art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. wspólnie z małżonkiem.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów.

W myśl art. 6 ust. 2 powołanej ustawy:

Małżonkowie podlegający obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, pozostający w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej:

1)przez cały rok podatkowy albo

2)od dnia zawarcia związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego - w przypadku gdy związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego

-mogą być, z zastrzeżeniem ust. 8, na wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów określonych zgodnie z art. 9 ust. 1 i 1a, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot pomniejszających dochód; w tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków.

Stosownie do art. 6 ust. 2a cytowanej ustawy:

Wniosek, o którym mowa w ust. 2, może być wyrażony przez jednego z małżonków. Wyrażenie wniosku przez jednego z małżonków traktuje się na równi ze złożeniem przez niego oświadczenia o upoważnieniu go przez jego współmałżonka do złożenia wniosku o łączne opodatkowanie ich dochodów. Oświadczenie to składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania.

Z art. 6 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że:

Zasada wyrażona w ust. 2 ma zastosowanie również, jeżeli jeden z małżonków w roku podatkowym nie uzyskał przychodów ze źródeł, z których dochód jest opodatkowany zgodnie z art. 27, lub osiągnął dochody w wysokości niepowodującej obowiązku uiszczenia podatku.

Art. 6 ust. 3a omawianej ustawy stanowi, że:

Zasady i sposób opodatkowania, o których mowa w ust. 2 i 3, mają zastosowanie również do:

1)małżonków, którzy mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej,

2)małżonków, z których jeden podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Rzeczypospolitej Polskiej a drugi ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej

-jeżeli osiągnęli podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychody w wysokości stanowiącej łącznie co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego przez oboje małżonków w danym roku podatkowym i udokumentowali certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych; przepis ust. 8 stosuje się odpowiednio.

Według art. 6 ust. 8 przywołanej ustawy:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zatem w świetle ww. przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z wnioskiem o wspólne opodatkowanie dochodów mogą wystąpić małżonkowie, jeżeli spełnią łącznie, określone w art. 6 ust. 2 i 8 ustawy, następujące warunki:

·są polskimi rezydentami podatkowymi,

·pozostają w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej:

-przez cały rok podatkowy albo

-od dnia zawarcia związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego (w przypadku gdy związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego),

·nie stosują przepisów o 19% podatku liniowym lub przepisów ustawy o ryczałcie (z wyjątkiem najmu prywatnego) w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,

·nie podlegają opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy o podatku tonażowym lub ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Na gruncie art. 47 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.)

Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa.

W świetle art. 47 § 2 ww. ustawy:

Umowa majątkowa małżeńska może być zmieniona albo rozwiązana. W razie jej rozwiązania w czasie trwania małżeństwa, powstaje między małżonkami wspólność ustawowa, chyba że strony postanowiły inaczej.

W przedstawionym opisie stanu faktycznego wskazała Pani, że:

  • w dniu 18 sierpnia 2020 r. zawarła Pani związek małżeński i od tego dnia między małżonkami zaistniała małżeńska wspólnota majątkowa;
  • w dniu w dniu 14 września 2023 r. aktem notarialnym została sporządzona umowa majątkowa małżeńska, zgodnie z którą Pani z mężem ustanowiliście rozdzielność majątkową;
  • powrót do wspólności ustawowej nastąpił na mocy aktu notarialnego sporządzonego w dniu 19 września 2023 r.

Mając na uwadze przedstawiony opis stanu faktycznego oraz obowiązujące przepisy prawa stwierdzić należy, że skoro w trakcie roku podatkowego 2023 istniała między Panią i Pani mężem (pomiędzy 14 września a 19 września 2023 r.) notarialna umowa rozdzielności majątkowej małżeńskiej, to za ten rok podatkowy nie przysługuje Pani wspólne rozliczenie z mężem. Wspólne rozliczenie małżonków za 2023 r. byłoby możliwe wówczas, gdyby pozostawała Pani w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej małżeńskiej przez cały rok podatkowy. Przepis art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stanowi o wyjątkach od powyższej zasady. Tym samym, w sytuacji gdy nie pozostawała Pani z mężem przez cały 2023 r. we wspólności majątkowej, nie będzie Pani mogła dokonać wspólnego rozliczenia za ten rok.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto wskazać należy, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pani. Nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (np. Pani męża).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).