Możliwość odliczenia w całości ulgi prorodzinnej na małoletnie dzieci - Interpretacja - 0112-KDSL1-1.4011.109.2024.2.MJ

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 17 kwietnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-1.4011.109.2024.2.MJ

Temat interpretacji

Możliwość odliczenia w całości ulgi prorodzinnej na małoletnie dzieci

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 lutego 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 21 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości odliczenia w całości ulgi prorodzinnej na małoletnie dzieci. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 2 kwietnia 2024 r. (wpływ 4 kwietnia 2024 r.) oraz pismem z dnia 11 kwietnia 2024 r (wpływ 11 kwietnia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni jest matką samotnie wychowującą trójkę małoletnich dzieci, dziewczynek (L., P. i N.) pochodzących z małżeństwa zawartego (…) 2008 r.  Wyrokiem Sądu Okręgowego w (…),  dnia (…) 2023 r.,  (…) opatrzonego klauzulą wykonalności z dnia (…) 2023 r. rozwiązano małżeństwo Wnioskodawczyni ze (…) przez rozwód bez orzekania o winie. Jednocześnie Sąd Okręgowy ustalił w pkt 3 wyroku udział pozwanego w kosztach utrzymania małoletnich dzieci stron na kwotę po 400 zł miesięcznie, na rzecz każdego z małoletnich dzieci, łącznie 1200 zł. W tym miejscu sąd podkreślił, że oboje rodzice uzgodnili, że będą uczestniczyć w wychowaniu ich małoletnich dzieci, kupując im ubrania, pomoce szkolne, zabawki (np. gry), spędzając z nimi wakacje, ferie, święta. Wszystko to miało odbywać się naprzemiennie, czasem zgodnie z ustalonym planem wychowawczym, czasem bez planu – z woli dzieci.

Z początkiem roku 2023 wyprowadził się (…) – były mąż ze wspólnego mieszkania i do czasu rozwodu nie łożył na utrzymanie dzieci. W pierwszej kolejności Wnioskodawczyni wskazuje, że od momentu prawomocnie zakończonej sprawy rozwodowej ojciec regularnie minimalizuje kontakty z małoletnimi dziećmi. Nie wykazuje żadnego zainteresowania córkami. Nie interesuje się edukacją, zdrowiem, ani też zaspokajaniem innych potrzeb. Ojciec nigdy nie wykazał chęci spędzenia części świąt z córkami, a także ich urodzin czy imienin. Jako matka Wnioskodawczyni sama wychowuje dzieci, nie ma żadnej pomocy ze strony byłego męża. W żaden sposób nie wypełnia obowiązków rodzicielskich, nie poczuwa się do odpowiedzialności za swoje małoletnie dzieci. Ojciec nie korzysta ze swoich praw wynikających z władzy rodzicielskiej i nie wywiązuje się w pełni z obowiązków wynikających z tej władzy. Ojciec po rozwodzie tak bardzo cieszy się swoją wolnością, że całkowicie zapomniał o powinnościach wynikających z faktu posiadania dzieci z nieudanego związku. Dzieci nie zawsze rozumieją, dlaczego obecny wcześniej na co dzień ojciec teraz nie znajduje dla nich czasu. Ojciec pomimo deklaracji w czasie rozwodu o dodatkowej pomocy finansowej m.in. w opłatach za zajęcia pozalekcyjne, odmówił dodatkowej pomocy finansowej. Dzieci nie mogą liczyć na to, aby ich ojciec przekazał im dodatkowe środki na utrzymanie, dał kieszonkowe, zabrał gdzieś na wakacje i spędził z nimi ciekawie czas. W tej sytuacji cały trud wychowania, dbałości o rozwój fizyczny, duchowy i emocjonalny dzieci spoczywał i spoczywa na Wnioskodawczyni, matce dzieci. Dzieci Wnioskodawczyni nigdy nie nocowały u ojca. Ojciec nigdy nie zabrał dzieci na weekend, gdzie notabene mieszka zaledwie 2 ulice dalej. Przebywanie dzieci pod opieką ojca należy uznać jako okazjonalnie. Kiedy dzieci mają przyjemność spędzania z ojcem czasu w jego miejscu zamieszkania, nie otrzymują nawet pożywienia. Dzieci wracały głodne, albowiem ojciec twierdzi, że wszelkie środki alimentacyjne są przekazywane, zatem to Wnioskodawczyni powinna je żywić. Traktuje dzieci jako własny przywilej i uważa, że Wnioskodawczyni jako matka i dzieci winny się dostosować do jego możliwości czasowych i potrzeb. Kompletnie nie uwzględnia potrzeb dzieci. Nie uczestniczy w opiece zdrowotnej, zajęciach edukacyjnych, czy zajęciach dodatkowych, nie zapłacił za żadną wycieczkę szkolną, czy wyjście do kina. Wszelkie kwestie dotyczące dzieci pozostawia w gestii Wnioskodawczyni. Dotychczas ojciec nie zgłasza potrzeb uczestniczenia w zebraniach szkolnych. Ojciec nie ma pojęcia o zadaniach domowych dzieci, na ma też chęci, aby w tych zadaniach uczestniczyć. Nie wie jakie dzieci mają oceny. Nigdy nie zapytał o naukę dzieci, o frekwencję dzieci w szkole. Nie wie, jakie przedmioty lubią najbardziej, nie uczestniczył w zakończeniu Szkoły Podstawowej starszej córki L., bardzo to przeżyła. Sytuacja kontaktów ojca z dziećmi pogorszyła się. Ojciec kontaktuje się z dziewczynkami jedynie telefonicznie bądź SMS-ami. Jednak kontakt telefoniczny czy SMS-owy jest zazwyczaj inicjowany przez dzieci. W sierpniu 2023 r. ojciec zabrał dzieciom telefony komórkowe, z uwagi na fakt, że należały do niego. Podsumowując, sporadyczny kontakt ojca z dziećmi zamienia się w brak kontaktu. Na Wnioskodawczyni jako matce spoczywa cały ciężar wychowania ich, sprawowania nad nimi pieczy, ponoszenia kosztów utrzymania, troszczenia się o rozwój fizyczny, duchowy, zabezpieczenie potrzeb zdrowotnych, edukacyjnych, ponoszenia wydatków związanych z wypoczynkiem, pomaganiem w edukacji szkolnej. Gdy dzieci chorują to tylko Wnioskodawczyni jako matka sprawuje nad nimi opiekę, co jest niezmiernie trudne w przypadku pracującej kobiety. Należy przy tym wziąć pod uwagę, że dzieci chorują przewlekle na (...), przez co opieka nad dziewczynkami wymaga większego poświęcenia i zaangażowania ze strony Wnioskodawczyni. W związku z powyższym jako matka sama wychowująca dzieci: Wnioskodawczyni bezsprzecznie wywiązuje się z obowiązku, o którym mowa w art. 128 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy w większym stopniu niż ojciec.

Podsumowując, Wnioskodawczyni ma na utrzymaniu trójkę małoletnich dzieci. Były małżonek korzysta co roku z ulgi prorodzinnej przez co Wnioskodawczyni musi oddawać część podatku do urzędu skarbowego. Były mąż nie korzysta w ogóle z nieograniczonych kontaktów z dziećmi i nie wykazuje nimi żadnego zainteresowania poza uiszczaniem alimentów.

W piśmie z 2 kwietnia  2024 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, udzieliła Pani następujących odpowiedzi na zawarte w wezwaniu organu pytania:

1)Jakiego okresu (roku podatkowego) dotyczy Pani wniosek?

Odpowiedź: wniosek dotyczy 2023 roku,

2)Czyw okresie, którego dotyczy Pani wniosek podlegała Pani na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu?

Odpowiedź:  w okresie którego dotyczy wniosek, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Wnioskodawczyni podlegała nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu,

3)Czy w okresie, którego dotyczy zapytanie, uzyskiwała Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia itp.)?

Odpowiedź: w okresie którego dotyczy wniosek, Wnioskodawczyni uzyskiwała dochody opodatkowane według skali podatkowej,

4)Czy w okresie, którego dotyczy zapytanie prowadziła Pani działalność gospodarczą? Należy wskazać formę opodatkowania tej działalności.

Odpowiedź:  w okresie którego dotyczy wniosek, Wnioskodawczyni nie prowadziła działalności gospodarczej,

5)Czy w okresie, którego dotyczy wniosek w stosunku Pani dzieci, o których mowa we wniosku miały zastosowanie przepisy: art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy z dnia 24 sierpnia2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych?

Odpowiedź: w okresie którego dotyczy wniosek w stosunku do dzieci Wnioskodawczyni nie miały zastosowania przepisy: - art. 30c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 226), - ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. 1988 Nr 144. poz. 930, z późn. zm.) z wyjątkiem najmu prywatnego, - ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym (Dz. U. z 2021 r. poz. 985), - ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1704),

6)Czy sąd ustalił, że małoletnie dzieci pozostają przy matce i jednocześnie uregulował ich kontakty z ojcem, czyzgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonuje Pani z ojcem władzę rodzicielską nad małoletnimi dziećmi po rozwodzie (piecza naprzemienna)?

Odpowiedź: wykonanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi, zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego w (…), powierzone zostało Wnioskodawczyni, matce tzn. (…), zastrzegając dla ojca tzn. (…) prawo do współdecydowania w istotnych sprawach dzieci dotyczących ich wychowania, kształcenia i leczenia oraz prawo do osobistych kontaktów w miejscu i czasie ustalonym przez rodziców. Z tego ostatniego przywileju były mąż Wnioskodawczyni bardzo rzadko korzystał (było to maksymalnie raz w miesiącu około godziny).

7)Czy w okresie, którego dotyczy Pani wniosek ustaliła Pani z ojcem dzieci proporcję, według której dokona/dokonała Pani odliczenia ulgi prorodzinnej na małoletnie córki; a jeżeli tak, to w jakich proporcjach i w jakiej wysokości rodzice zgodzili się dokonać odliczeń od podatku dochodowego w ramach ulgi na dzieci?

Odpowiedź: w 2022 roku ustalono, że odliczenie całej ulgi prorodzinnej na małoletnie córki było podzielone na pół, natomiast w okresie którego dotyczy wniosek tzn. 2023 r. ze względu na nie spełnianie obowiązków w sprawach dzieci dotyczących ich wychowania, kształcenia i leczenia (sprowadzało się to tylko do płacenia alimentów w wysokości 400 zł miesięcznie na każde dziecko) oraz ograniczył do minimum prawo do osobistych kontaktów oraz z początkiem 2023 r. wyprowadził się ze wspólnego mieszkania.

8)Czy w okresie, którego dotyczy wniosek, Pani dzieci zostały na podstawie orzeczenia sądu umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych?

Odpowiedź:  w okresie którego dotyczy wniosek dzieci Wnioskodawczyni nie zostały umieszczone w instytucjach zapewniających całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.

9)Gdzie Pani dzieci miały/mają miejsce zamieszkania w okresie którego dotyczy wniosek? Należy wskazać czy miejsce zamieszkania dzieci było/jest w tym czasie takie same jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, takie same jak Pani miejsce zamieszkania czy też takie same jak miejsce zamieszkania ojca. Prosimy o wskazanie miejsca zamieszkania dzieci w rozumieniu art. 26 Kodeksu cywilnego oraz okresy kiedy dzieci mieszkały u obojga rodziców, u Pani bądź u ojca.

Odpowiedź: w okresie którego dotyczy wniosek miejsce zamieszkania dzieci było przy Wnioskodawczyni tzn. przy matce w Krotoszynie, ul. Fabryczna 13/13, inny niż zamieszkanie ojca. Dzieci nigdy nie mieszkały z ojcem.

Ponadto w piśmie z 2 kwietnia  2024 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku doprecyzowała Pani, że w 2023 roku do odliczenia ulgi prorodzinnej nie porozumiała się z byłym mężem, jako matka odliczyła całość.

Pytanie

Jako samotna matka wychowująca trójkę małoletnich dzieci Wnioskodawczyni powzięła wątpliwość co do możliwości odliczania przez siebie całości ulgi skoro to Wnioskodawczyni wychowuje i utrzymuje dzieci. Czy Wnioskodawczyni przysługuje całkowite odliczenie ulgi na dzieci za cały rok?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, w myśl art. 27f ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma ona prawo odliczyć kwotę ulgi na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym wykonywała władzę rodzicielską.

Zgodnie z art. 93 par. 1, 95 par. 1 oraz 97 par. 1 Ustawy Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, to każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

Zgodnie z powyższym realizowanie władzy rodzicielskiej, zdaniem Wnioskodawczyni, to nie tylko dysponowanie prawem do niej, czy też opłacanie alimentów, ale rzeczywiste sprawowanie na wielu płaszczyznach opieki nad małoletnim dzieckiem w taki sposób, aby rozwój, potrzeby fizyczne, edukacyjne i duchowe były zaspakajane.

Biorąc zatem pod uwagę wykonywanie władzy rodzicielskiej przez byłego męża Wnioskodawczyni, nie sposób uznać, że zachodzą wystarczające przesłanki dla uznania, że ojciec dzieci wykonywał władzę rodzicielską w rozumieniu art. 27f ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27 podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1) wykonywał władzę rodzicielską;

2) pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3) sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie

orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Natomiast, jak stanowi art. 27f ust. 2 ww. ustawy:

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1) jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a) pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b) niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4c i 4g, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2) dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3) trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:

a) 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b) 166,67 zł na trzecie dziecko,

c) 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Na podstawie art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a oraz art. 30c ust. 2 pkt 2.

Stosownie art. 27f ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

Zgodnie z art. 27f ust. 2c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego,  w którym dziecko:

1)na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;

2)wstąpiło w związek małżeński.

W myśl art. 27f ust. 3  ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Na mocy art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim - kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Z art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.) wynika, że:

Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Na mocy art. 26 ww. ustawy:

§ 1. Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej.

§ 2. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.

Na podstawie art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1) odpis aktu urodzenia dziecka;

2) zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3) odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4) zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

W myśl art. 27f ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przepisy art. 6 ust. 8 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Z art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1) stosuje przepisy:

a) art. 30c lub

b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

– w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2) podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Jak wskazano powyżej, zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom przysługuje ulga na dzieci małoletnie, jeżeli wykonują władzę rodzicielską.

Zgodnie z art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2809 ze zm.):

Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.

Według art. 93 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.

Z art. 95 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, że:

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

W świetle art. 96 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień.

Na gruncie art. 97 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Stosownie do treści art. 107 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

§ 1. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.

§ 2. W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.

Podkreślenia przy tym wymaga, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka. Jednakże, z uwagi na dobro dziecka, Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do dziecka.

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”.

W pierwszej kolejności – przystępując do oceny możliwości zastosowania ulgi prorodzinnej - wskazać należy, że wysokość odliczenia kwoty z tytułu ulgi na dzieci, o której mowa w art. 27f ustawy, została określona na dziecko, przy czym rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden wspólny limit. W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, to w określonych przypadkach każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującej kwoty ulgi. Powyższe oznacza, że suma miesięcznych odliczeń dokonanych przez oboje rodziców względem tego samego dziecka nie może przekroczyć kwoty obliczonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy.

Co istotne, kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku:

a)w dowolnej proporcji przez nich ustalonej,

b)w równych częściach w przypadku braku porozumienia między rodzicami, którzy:

-zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub

-gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim.

Natomiast w przypadkach innych niż wyżej wymienione odliczenie w wysokości 100% stosuje ten z rodziców, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.

Powtórzyć należy, że samo posiadanie władzy rodzicielskiej jest niewystarczające do zastosowania przedmiotowej preferencji. Dla nabycia prawa do ulgi konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie, czyli wykonywanie wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko wychowywane jest w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, w szczególności sprawowanie faktycznej pieczy nad dzieckiem i jego wychowywanie, troszczenie się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Wykonywać pieczę (zgodnie z definicją Wielkiego Słownika Języka Polskiego oraz słownika synonimów) – to m.in. sprawować nad kimś lub czymś bezpośrednią, osobistą opiekę, troszczyć się, baczyć, czuwać, nadzorować).

W konsekwencji, samo płacenie alimentów na dziecko oraz sporadyczne spotkania z małoletnim dzieckiem nie są rozstrzygające dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że jest Pani matką samotnie wychowującą trójkę małoletnich dzieci, dziewczynek. Pani małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód Wyrokiem Sądu Okręgowego z  dnia (…) 2023 r., opatrzony klauzulą wykonalności z dnia (…) 2023 r. Zgodnie z wyrokiem Sądu wykonanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi zostało powierzone Pani jako matce, zastrzegając dla ojca prawo do współdecydowania w istotnych sprawach dzieci dotyczących ich wychowania, kształcenia i leczenia oraz prawo do osobistych kontaktów w miejscu i czasie ustalonym przez rodziców. Wskazała Pani, że sama wychowuje dzieci, nie ma żadnej pomocy ze strony byłego męża. Były mąż żaden sposób nie wypełnia obowiązków rodzicielskich, nie poczuwa się do odpowiedzialności za swoje małoletnie dzieci. Były mąż wyprowadził się z początkiem roku 2023 ze wspólnego mieszkania i do czasu rozwodu nie łożył na utrzymanie dzieci. Na Pani jako matce spoczywa cały ciężar ich wychowania, sprawowania nad nimi pieczy, ponoszenia kosztów utrzymania, troszczenia się o rozwój fizyczny, duchowy, zabezpieczenie potrzeb zdrowotnych, edukacyjnych, ponoszenia wydatków związanych z wypoczynkiem, pomaganiem w edukacji szkolnej. W okresie którego dotyczy wniosek miejsce zamieszkania dzieci było przy Pani tzn. przy matce, który jest inne niż miejsce zamieszkania ojca. Dzieci nigdy nie mieszkały z ojcem. Podała Pani także, że w stosunku Pani dzieci nie miały zastosowanie przepisy: art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy z dnia 24 sierpnia  2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. Nie porozumiała się Pani z byłym mężem co do proporcji, według której dokona odliczenia ulgi prorodzinnej za rok 2023.

W świetle przedstawionego opisu stanu faktycznego oraz zacytowanych wyżej przepisów prawa, stwierdzić należy, że skoro to Pani sprawuje faktycznie stałą władzę rodzicielską, tzn. podejmuje wszelkie decyzje dotyczące małoletnich dzieci w każdej sferze ich życia, ciężar ich wychowania spoczywa wyłącznie na Pani, dzieci cały czas mieszkają z Panią, a Pani były mąż ma z nimi znikomy kontakt, to wyłącznie Pani przysługuje prawo do dokonania odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej, wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w pełnej wysokości, tj. 100% kwoty zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – za cały rok podatkowy 2023.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zaznaczam także, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).