Interpretacja indywidualna z dnia 11 kwietnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-1.4011.88.2024.4.MS2
Temat interpretacji
Skutki podatkowe nieodpłatnego przekazania składników związanych z działalnością gospodarczą żony do działalności gospodarczej męża.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
25 stycznia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 19 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania składników związanych z działalnością gospodarczą żony do działalności gospodarczej męża. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 8 kwietnia 2024 r. (data wpływu 8 kwietnia 2024 r.).
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem wspólnym
1)Zainteresowana będąca stroną postępowania:
Pani A. A. (dalej jako: Zainteresowana)
2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:
Pan M. A. (dalej jako: Zainteresowany, Mąż Zainteresowanej)
Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Zainteresowana będąca stroną postępowania (dalej jako: Zainteresowana) jest osobą fizyczną prowadzącą od 2014 r. działalność gospodarczą pod firmą (…). Głównym przedmiotem działalności gospodarczej jest handel samochodami używanymi (samochody ciężarowe, samochody specjalne, przyczepy ciężarowe, naczepy ciężarowe, maszyny specjalistyczne). Obejmuje ona działalność zaklasyfikowaną w ramach PKD jako:
- 45.19.Z Sprzedaż hurtowa i detaliczna pozostałych pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli − przeważająca działalność gospodarcza,
- 45.11.Z Sprzedaż hurtowa i detaliczna samochodów osobowych i furgonetek,
- 45.20.Z Konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli,
- 45.31.Z Sprzedaż hurtowa części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli,
- 45.32.Z Sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli,
- 45.40.Z Sprzedaż hurtowa i detaliczna motocykli, ich naprawa i konserwacja oraz sprzedaż hurtowa i detaliczna części i akcesoriów do nich,
- 46.61.Z Sprzedaż hurtowa maszyn i urządzeń rolniczych oraz dodatkowego wyposażenia,
- 46.63.Z Sprzedaż hurtowa maszyn wykorzystywanych w górnictwie, budownictwie oraz inżynierii lądowej i wodnej,
- 46.77.Z Sprzedaż hurtowa odpadów i złomu,
- 49.41.Z Transport drogowy towarów,
- 49.42.Z Działalność usługowa związana z przeprowadzkami,
- 52.21.Z Działalność usługowa wspomagająca transport lądowy,
- 68.20.Z Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi,
- 85.59.B Pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane,
- 85.60.Z Działalność wspomagająca edukację,
- 86.90.E Pozostała działalność w zakresie opieki zdrowotnej, gdzie indziej niesklasyfikowana.
Zainteresowana jest w związku małżeńskim z Zainteresowanym niebędącym stroną postępowania (dalej także jako: „Zainteresowany”, „Mąż Zainteresowanej”) i od początku jego trwania pozostaje w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej.
Działalność gospodarczą Zainteresowana rozpoczęła po zawarciu małżeństwa, prowadzi ją osobiście (nie zatrudnia pracowników), wykorzystując w tym celu nieruchomość gruntową, na której znajduje się m.in. budynek, w którym Zainteresowana prowadzi swoje biuro, oraz plac przeznaczony na potrzeby działalności gospodarczej Zainteresowanej. Nieruchomość tę, będącą własnością syna Zainteresowanej, użytkuje ona na podstawie umowy dzierżawy. Stroną tej umowy jest również Mąż Zainteresowanej. Na podstawie tej umowy Zainteresowana oraz Mąż Zainteresowanej, jako dzierżawcy, uprawnieni są do użytkowania nieruchomości i pobierania z niej pożytków bezczynszowo. Zobowiązani są natomiast do ponoszenia kosztów związanych z utrzymaniem nieruchomości w stanie niepogorszonym oraz do ponoszenia kosztów innych wskazanych w umowie należności. Umowa dzierżawy została zawarta w 2017 r. na 10 lat. Obecnie Zainteresowana rozważa zakończenie prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Przed zakończeniem działalności gospodarczej Zainteresowana planuje przekazać nieodpłatnie składniki związane z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą na rzecz Męża, który przed tym przekazaniem rozpocznie prowadzenie własnej działalności gospodarczej w tym samym zakresie co Zainteresowana.
Zainteresowana przekaże nieodpłatnie do działalności gospodarczej Męża wszystkie składniki majątkowe znajdujące się w jej działalności, w szczególności środek trwały w postaci ciągnika rolniczego oraz towary handlowe znajdujące się przed zakończeniem działalności na stanie Zainteresowanej (samochody ciężarowe, samochody specjalne, przyczepy ciężarowe, naczepy ciężarowe, maszyny specjalistyczne), jak również inne przedmioty służące prowadzonej działalności. Ponadto, o ile będzie to technicznie możliwe Zainteresowana dokona cesji na rzecz Męża firmowych rachunków bankowych, a gdyby takiej możliwości nie było − dokona ich zamknięcia. Jednocześnie Zainteresowana dokona cesji praw i obowiązków z umowy do używanego w prowadzonej działalności systemu (…), jak również przekaże Mężowi bazę swoich kontaktów biznesowych. Przekaże również księgi i posiadaną przez siebie dokumentację dotyczącą działalności. W oparciu o wymienione składniki i prawa majątkowe Mąż Zainteresowanej, korzystając z uprawnień z umowy dzierżawy, będzie mógł prowadzić działalność gospodarczą na skalę taką, jak dotychczasowa działalność Zainteresowanej, bez konieczności angażowania w tę działalność dodatkowego majątku, niż ten, w ramach którego działalność była prowadzona przez Zainteresowaną. Po przejęciu wskazanych składników Mąż będzie prowadził swoją działalność wykorzystując ten sam budynek biurowy oraz teren (plac), który Zainteresowana i jej Mąż mają prawo użytkować na podstawie umowy dzierżawy.
Uzupełnienie zdarzenia przyszłego
Wszystkie składniki majątkowe, w oparciu o które Zainteresowana prowadzi aktualnie działalność gospodarczą i które Zainteresowana zamierza przekazać nieodpłatnie do działalności gospodarczej Męża, stanowią współwłasność małżonków na zasadzie ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej.
Zespół składników majątkowych zostanie przez Zainteresowaną przekazany do wykorzystania na potrzeby działalności gospodarczej jej Męża na podstawie protokołu. Skutkiem takiego przekazania będzie to, iż Mąż Zainteresowanej, wykorzystując zespół składników majątkowych w ramach swojej działalności gospodarczej, będzie mógł nimi samodzielnie rozporządzać z ograniczeniami wynikającymi z ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Współwłaścicielami przekazanych składników majątkowych na zasadach ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej pozostaną nadal Zainteresowana i jej Mąż, przy czym to Mąż uprawniony będzie do rozporządzania nimi samodzielnie. Przekazanie nie nastąpi więc na podstawie żadnej z nazwanych w Kodeksie cywilnym umów/czynności cywilnoprawnych, w szczególności nie będziemy mieli do czynienia z umową darowizny, czy też umową sprzedaży. Przekazanie nastąpi więc na podstawie protokołu biorąc pod uwagę uprawnienia małżonków wynikające z Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku. Zatem niezależnie od tego, który z małżonków wykorzystuje składniki majątku objęte majątkową wspólnością ustawową w swojej działalności gospodarczej, oboje małżonkowie pozostają ich właścicielami.
Jednocześnie, w Państwa ocenie, należy stwierdzić, że w przypadku, gdy następuje przekazanie zespołu składników majątkowych, w oparciu o które jedno z małżonków prowadzi działalność gospodarczą, na rzecz drugiego małżonka, nie dochodzi do przeniesienia jego własności w ujęciu cywilnoprawnym, gdyż współwłaścicielami nadal pozostają te same osoby (małżonkowie).
Pytania
1.Czy w opisanych okolicznościach nieodpłatne przekazanie całości przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego składników związanych z działalnością gospodarczą Zainteresowanej do działalności gospodarczej Męża nie będzie podlegało VAT?
2.Czy w opisanych okolicznościach nieodpłatne przekazanie całości przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego składników związanych z działalnością gospodarczą Zainteresowanej do działalności gospodarczej Męża będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w szczególności czy po stronie Męża powstanie przychód, a tym samym obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych?
3. Czy w opisanych okolicznościach nieodpłatne przekazanie całości przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego składników związanych z działalnością gospodarczą Zainteresowanej do działalności gospodarczej Męża będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn?
4.Czy w opisanych okolicznościach nieodpłatne przekazanie całości przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego składników związanych z działalnością gospodarczą Zainteresowanej do działalności gospodarczej Męża będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?
Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 2 dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych. Na pytania nr 1, 3 i 4 zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.
Stanowisko Zainteresowanych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych
Państwa zdaniem, nieodpłatne przekazanie przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego całości składników związanych z działalnością gospodarczą Zainteresowanej do działalności gospodarczej Męża nie będzie podlegało podatkowi dochodowemu od osób fizycznych, w szczególności po stronie Męża nie powstanie przychód, a tym samym nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku (art. 9 ust. 1 ustawy o PIT).
Przychodami, są zasadniczo otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 11 ust. 1 ustawy o PIT).
Z kolei przychodem z działalności gospodarczej, są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży' towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług (art. 14 ust. 1 ustawy o PIT).
Przychodem z działalności gospodarczej, jest również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT)
Wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn (art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o PIT).
Wskazane zwolnienie nie ma zastosowania do świadczeń otrzymywanych na podstawie stosunku pracy, pracy nakładczej lub umów będących podstawą uzyskiwania przychodów zaliczonych do działalności wykonywanej osobiście (art. 21 ust. 20 ustawy o PIT)
Do poszczególnych grup podatkowych podatku od spadków i darowizn zalicza się:
I. do grupy I - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
II. do grupy II - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
III. do grupy III - innych nabywców (art. 14 ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 z późn. zm.)., dalej: ustawa o podatku od spadków i darowizn").
Na podstawie art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 z późn. zm.), dalej: „KRiO”, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).
Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Stosownie natomiast do art. 33 KRiO do majątku osobistego każdego z małżonków należą:
- przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
- przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
- prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
- przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
- prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
- przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków' powodzenia na przyszłość;
- wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
- przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
- prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
- przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Wyżej wymieniony przepis określa zatem, co stanowi osobisty majątek każdego z małżonków.
Do majątku osobistego małżonków nie zalicza się zatem przedmiotów czy praw służących do prowadzenia działalności gospodarczej, czy przedsiębiorstwa jako takiego.
Zgodnie z art. 341 KRiO, każdy z małżonków jest uprawniony do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugiego małżonka.
Stosownie natomiast do art. 35 KRiO w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Zatem niezależnie od tego, który z małżonków wykorzystuje (zarządza) składniki majątku objęte majątkową wspólnością ustawową w swojej działalności gospodarczej, oboje małżonkowie pozostają ich właścicielami. Jednocześnie należy stwierdzić, że w przypadku, gdy następuje przekazanie całości składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej żony na rzecz Męża (przedsiębiorstwa), nie dochodzi do przeniesienia prawa własności do składników majątkowych, czy ich zespołu, gdyż współwłaścicielami nadal pozostają te same osoby (małżonkowie).
W tym miejscu należy podkreślić, że w przypadku gdy do przekazania całości składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej, w skład których wchodzą składniki majątku objęte wspólnością majątkową małżeńską, dochodzi między małżonkami, między którymi obowiązuje ustrój wspólności majątkowej, w ten sposób, że jeden z małżonków przekazuje nieodpłatnie składniki majątku wykorzystywane w swojej działalności gospodarczej, a drugi małżonek przyjmuje je do wykorzystywania we własnej działalności gospodarczej, a więc składniki te pozostają we wspólności majątkowej, nie dochodzi do zmiany właściciela tych składników majątku. Zmienia się jedynie sposób ich wykorzystywania (zarządzania nimi). Nie zmienia się jednak właściciel tych składników, którym nadal są współmałżonkowie w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej.
Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że przepisy ustawy o PIT nie zaliczają do żadnej z kategorii źródeł przychodów czynności nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa, stanowiącego współwłasność łączną małżeńską. Wobec tego transakcja nieodpłatnego przekazania całego przedsiębiorstwa Zainteresowanej do działalności gospodarczej Męża Zainteresowanej będzie neutralna podatkowo i nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Tożsame stanowisko prezentowane jest przez organy podatkowe:
„ W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Zatem niezależnie od lego, który z małżonków wykorzystuje składniki majątku objęte majątkową wspólnością ustawową w swojej działalności gospodarczej, oboje małżonkowie pozostają ich właścicielami. Jednocześnie należy stwierdzić, że w przypadku, gdy następuje przekazanie przedsiębiorstwa żony na rzecz męża, nie dochodzi do jego zbycia, gdyż współwłaścicielami nadal pozostają te same osoby (małżonkowie).
Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zaliczają do żadnej z kategorii źródeł przychodów czynności nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa, stanowiącego współwłasność łączną małżeńską.
Zatem, transakcja nieodpłatnego przeniesienia całego przedsiębiorstwa na Pani męża będzie neutralna podatkowo i nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.”
(Interpretacja indywidulana Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 czerwca 2023 r., sygn. 0114-KDIP3-1.4011.412.2023.4.AK)
Podobne wnioski wynikają m.in. z następujących interpretacji indywidualnych:
- z 8 grudnia 2016 r., sygn. 2461-1BPB-1-1.4511.554.2016.1.BK,
- z 20 września 2018 r„ sygn. 0112-KD1L3-3.4011.275.2018.5.MC,
- z 21 października 2020 r„ sygn. 0115-KDWT.4011.47.2020.5.DS.
Nawet gdyby uznać, że po stronie Męża występuje jednak przysporzenie majątkowe (co zdaniem Zainteresowanej nie ma miejsca), takie przysporzenie korzystałoby ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust 1 pkt 125 ustawy o PIT.
Zatem w ocenie Zainteresowanej na skutek nieodpłatnego przekazania przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego całości składników związanych z działalnością gospodarczą Zainteresowanej do działalności gospodarczej Męża, po stronie Męża nie powstanie przychód, a tym samym obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku (w zakresie pytania nr 2) jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5a pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 226 ze zm.),
Ilekroć w ustawie jest mowa o przedsiębiorstwie oznacza to przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.
Definicja przedsiębiorstwa zawarta została w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r., poz. 1610 ze zm.), zgodnie z którą,
Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.
Obejmuje ono w szczególności:
1.oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa),
2.własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości,
3.prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych,
4.wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne,
5.koncesje, licencje i zezwolenia,
6.patenty i inne prawa własności przemysłowej,
7.majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne,
8.tajemnice przedsiębiorstwa,
9.księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Katalog składników (elementów) przedsiębiorstwa, o których mowa w ww. przepisie, nie ma charakteru zamkniętego, o czym świadczy użycie sformułowania „w szczególności”. W związku z powyższym, w skład przedsiębiorstwa w rozumieniu Kodeksu cywilnego mogą wchodzić także inne składniki majątkowe, niewymienione w cyt. wyżej przepisie, np. zobowiązania wynikające z prowadzonej w ramach tego przedsiębiorstwa pozarolniczej działalności gospodarczej.
W myśl natomiast art. 552 Kodeksu cywilnego,
Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów. Może więc nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym na podstawie umowy sprzedaży, zamiany czy darowizny.
Z wniosku wynika, że Zainteresowana będąca stroną postępowania rozważa zakończenie prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Przed zakończeniem działalności gospodarczej Zainteresowana planuje przekazać nieodpłatnie składniki związane z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą na rzecz Męża (Zainteresowanego niebędąca stroną postępowania), który przed tym przekazaniem rozpocznie prowadzenie własnej działalności gospodarczej w tym samym zakresie co Zainteresowana. Przekazanie nie nastąpi na podstawie żadnej z nazwanych w Kodeksie cywilnym umów czy też czynności cywilnoprawnych, w szczególności nie będzie to umowa darowizny czy też umowa sprzedaży. Przekazanie nastąpi na podstawie protokołu.
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 11 ust. 1 tej ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Natomiast stosownie do art. 14 ust. 1 tej ustawy:
Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
W myśl art. 14 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy: przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących:
a)środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
b)składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1500 zł,
c)składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,
d)składnikami majątku stanowiącymi spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie, które zgodnie z art. 22n ust. 3 nie podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
- wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.
Stosownie do art. 14 ust. 2 pkt 8 ww. ustawy: przychodem z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, jest również
Wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, z zastrzeżeniem ust. 2g i art. 21 ust. 1 pkt 125 i 125a.
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji pojęcia „nieodpłatnego świadczenia”. Dokonując zatem wykładni gramatycznej, za „nieodpłatne świadczenie” uznać należy świadczenia „nie wymagające opłaty, takie za które się nie płaci, bezpłatne” (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN 2003 r.). Zatem należy przyjąć, że nieodpłatnym świadczeniem jest takie zdarzenie, którego skutkiem (następstwem) jest nieodpłatne przysporzenie majątku jednej osobie, kosztem majątku innej osoby, innego podmiotu.
Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 ww. ustawy:
Wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20.
Zgodnie z art. 21 ust. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 125 oraz 125a, nie mają zastosowania do świadczeń otrzymywanych na podstawie stosunku pracy, pracy nakładczej lub umów będących podstawą uzyskiwania przychodów zaliczonych do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2.
W myśl art. 14 ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 ze zm.): do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:
1.do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2.do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3.do grupy III – innych nabywców.
W tym miejscu należy podkreślić, że w przypadku gdy do przekazania przedsiębiorstwa dochodzi między małżonkami, między którymi obowiązuje ustrój wspólności majątkowej, w ten sposób, że jeden z małżonków przekazuje nieodpłatnie składniki majątku wykorzystywane w swojej działalności gospodarczej, a drugi małżonek przyjmuje je do wykorzystywania we własnej działalności gospodarczej i składniki te objęte są wspólnością majątkową, nie dochodzi do zmiany właściciela tych składników majątku. Zmienia się jedynie sposób ich wykorzystywania.
Na podstawie art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359 ze zm.):
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).
Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Stosownie natomiast do art. 33 tej ustawy: do majątku osobistego każdego z małżonków należą:
1.przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
2.przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
3.prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
4.przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
5.prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
6.przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
7.wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
8.przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
9.prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
10.przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Wyżej wymieniony przepis określa zatem, co stanowi osobisty majątek każdego z małżonków.
Do majątku odrębnego małżonków nie zalicza się zatem przedmiotów służących do prowadzenia działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 341 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Każdy z małżonków jest uprawniony do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugiego małżonka.
Stosownie natomiast do art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Zatem niezależnie od tego, który z małżonków wykorzystuje składniki majątku objęte majątkową wspólnością ustawową w swojej działalności gospodarczej, oboje małżonkowie pozostają ich właścicielami. Jednocześnie należy stwierdzić, że w przypadku, gdy następuje przekazanie przedsiębiorstwa żony na rzecz Męża, nie dochodzi do jego zbycia, gdyż współwłaścicielami nadal pozostają te same osoby (małżonkowie).
Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zaliczają do żadnej z kategorii źródeł przychodów czynności nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa, stanowiącego współwłasność łączną małżeńską.
Zatem opisana powyżej czynność będzie dla Zainteresowanych obojętna podatkowo, co oznacza, że transakcja nieodpłatnego przekazania całości składników związanych z działalnością gospodarczą Zainteresowanej do działalności gospodarczej Męża nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, po stronie Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania nie powstanie przychód, a tym samym obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Ta interpretacja stanowi ocenę Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych. W zakresie podatku od spadków i darowizn, podatku od towarów i usług oraz podatku od czynności cywilnoprawnych wydane zostały odrębne rozstrzygnięcia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
Pani A. A. (Zainteresowana będąca stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).