Skutki podatkowe otrzymania świadczenia – zwrot poniesionych nakładów na nieruchomość.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 lutego 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 7 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwania – pismami z 24 marca 2024 r. (wpływ 24 marca 2024 r.) oraz 11 kwietnia 2024 r. (wpływ 11 kwietnia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Zwraca się Pani z prośbą o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania zwrotu części poczynionych nakładów na nieruchomość.

W latach (…) mieszkała Pani wraz ze swoją matką A i mężem B oraz dziećmi w nieruchomości. Jest to budynek w zabudowie jednorodzinnej – bliźniak. Od roku (…) współwłaścicielami ww. budynku były następujące osoby: A 4/6 udziału, C 1/6 udziału i Pani 1/6 udziału (podział taki wynikał z postępowania spadkowego po śmierci Pani ojca).

W budynku tym nigdy nie mieszkała Pani siostra. Chcieli Państwo (tj. Pani i Pani mąż) w tym domu mieszkać i wychowywać dzieci, więc w latach (…) dokonali Państwo rozbudowy i remontu budynku. Polegały one na nadbudowie (jeden pokój ponad (…) m²), wymianie okien, drzwi wejściowych do budynku , ociepleniu budynku, remoncie dachu, wymianie kaloryferów i drobnych pracach odświeżających. Wszystkie prace były wykonywane za zgodą pozostałych współwłaścicieli i finansowane w 100% ze środków małżeństwa Pani i B.

Na wszystkie poczynione prace posiada Pani rachunki potwierdzające poniesione nakłady, posiada Pani również odpowiednie pozwolenia na rozbudowę i oświadczenie swojej matki i siostry, że pozwalają Pani na rozbudowę, i że tylko Pani będzie finansować rozbudowę budynku. Nigdy ani Pani matka ani siostra nie zwracały Pani żadnych kosztów, jakie Pani poniosła razem z mężem na rozbudowę i remont budynku.

W roku (…) odkupili Państwo również 1/6 udziału od swojej matki i tym samym udziały kształtowały się następująco: A 3/6 udziału, C 1/6 udziału, Pani 1/6 udziału oraz Pani i B 1/6 udziału. W roku (…) Państwa plany życiowe i mieszkaniowe się zmieniły i tak Pani wraz z mężem (dzieci nie mieszkały z Państwem już od kilku lat) wyprowadzili się z budynku, a Pani matka zamieszkała u Pani siostry, a następnie w (…), gdzie zmarła w (…) 2021 roku. Po jej śmierci zostało przeprowadzone postępowanie spadkowe w wyniku którego, zgodnie z pozostawionym przez A testamentem cały spadek po niej odziedziczył jej wnuk D.

Tak więc nowymi współwłaścicielami zostali D 3/6 udziału, C 1/6 udziału, Pani 1/6 udziału oraz Pani i B 1/6 udziału. Ponieważ od roku (…) w budynku nikt nie mieszkał i żaden ze współwłaścicieli nie wyrażał chęci na zamieszkanie w nim więc postanowiono budynek wystawić na sprzedaż. (…) 2024 roku budynek został sprzedany. Każdy współwłaściciel otrzymał swoją część ze sprzedaży, a ponadto D wypłacił Pani i swojej matce C należny zachowek po zmarłej A po (…) zł. D wypłacił Pani również kwotę (…) zł jako zwrot części poczynionych nakładów na ww. nieruchomość. Wszystkie wpłaty nastąpiły na rachunek bankowy i posiada Pani ich potwierdzenia.

Wie Pani, że zgodnie z przepisami prawa podatkowego nie płaci Pani podatku od sprzedaży domu (współwłaścicielami budynku była Pani razem z mężem ponad 5 lat), jak również nie płaci Pani podatku od zachowku otrzymanego od D po zmarłej matce A. Zastanawia się Pani natomiast jak powinna Pani postąpić z otrzymaną kwotą (…) zł będącą częściowym zwrotem Pani nakładów na nadbudowę i remont nieruchomości dokonaną na podstawie rodzinnego rozliczenia. Kwota (…) zł jest ułamkiem poniesionych przez Panią kosztów. Wg ceny za jaką sprzedali Państwo dom, sam dobudowany pokój (… m²) to koszt około (…) zł. Uważają Państwo, że kwota (…) zł może stanowić Państwa przychód, ale poniesione przez Państwa nakłady powinny stanowić koszty uzyskania przychodu, więc dochód powinien w tym przypadku wynosić zero.

Ponadto, w pismach stanowiących uzupełnienia wniosku doprecyzowała Pani, że nakłady na remont i rozbudowę nieruchomości były finansowane ze środków pochodzących ze wspólnego majątku Pani i B. Są Państwo małżeństwem od roku (…) i cały czas pozostają we wspólności małżeńskiej.

Nieruchomość w Krakowie została sprzedana w (…) 2024 roku i na jej wartość miały wpływ prace wykonane przez Pani i B tj. rozbudowa i remonty finansowane tylko i wyłącznie ze środków małżonków i w związku z tym ustalili Państwo razem z D, że zwróci on Państwu część poniesionych przez Państwa kosztów.

Wartość nakładów została ustalona umownie na podstawie ceny za metr kwadratowy sprzedanego domu – dom sprzedano za kwotę (…) zł, jego powierzchnia mieszkalna to (…) metra kwadratowego do tego dwie piwnice oraz działka (…) metrów kwadratowych, cena za metr kwadratowy to około (…) zł, dobudowany pokój to 21,07 m czyli (…) zł i zwrot dla małżeństwa ustalili Państwo na około (…)%. Po uzgodnieniu z D kwota ta wyniosła (…) zł plus zachowek po Pani mamie (…) zł – razem dało (…) zł.

Do zwrotu wartości nakładów nie doliczano zwrotu pracy własnej, bo takiej nie było, wszystkie prace wykonywali zatrudnieni fachowcy.

D wypłacił kwotę (…) zł na podstawie porozumienia zawartego dnia (…) 2023 roku w kancelarii notarialnej. Zwrot został przelany na konto Pani i B dnia (…) 2024 roku. Kwotę (…) zł otrzymała Pani na mocy porozumienia z dnia (…) 2023 roku między Panią a D, ponieważ to on był spadkobiercą Pani matki A.

W latach (…) Państwo (tj. Pani i Pani mąż) dokonali rozbudowy i modernizacji domu. Siostra i Pani matka wyraziły na to zgodę i nie uczestniczyły w żadnych kosztach z tego tytułu. Ponieważ w tamtym czasie myśleli Państwo, że będą tam mieszkać na zawsze i że w przyszłości, po śmierci Pani matki spłacą Państwo Pani siostrę to nie dokonywali Państwo żadnych rozliczeń z tytułu dokonanych prac. Życie jednak pisze inne scenariusze i w roku (…) musieli Państwo się wyprowadzić.

Na wszystkie prace remontowe posiada Pani rachunki, ale większość z nich jest wystawiona w roku (…) (przed denominacją) i opiewa na kwoty ponad (…) zł. W związku z powyższym nie można było odnieść się do tych rachunków 1:1 i rozliczone zostały umownie na podstawie ceny sprzedaży domu. Byli Państwo zgodni co do tego (Pani i D), że rozbudowa i remonty budynku mają istotny wpływ na cenę sprzedaży (większa powierzchnia domu i lepszy stan techniczny budynku).

Porozumienie zawierające ustalenia co do wypłaty zachowku po Pani matce oraz zwrotu części nakładów na dom definitywnie rozliczały wszelkie roszczenia pomiędzy Panią, Pani siostrą C oraz D.

Pytania (ostatecznie przeformułowane w uzupełnieniach podania)

1)Czy otrzymane środki tytułem zwrotu części nakładów podlegają opodatkowaniu?

2)Czy środki te powinna Pani wykazać w deklaracji rocznej PIT-37 w rubryce przychodów „inne źródła” i jednocześnie taką samą kwotę wykazać w rubryce koszty i tym samym dochód wyniósłby zero złotych?

Pani stanowisko w sprawie (wynikające z uzupełnienia wniosku)

Pani zdaniem środki te powinna Pani wykazać w deklaracji rocznej PIT-37 w rubryce przychodów „inne źródła” i jednocześnie taką samą kwotę wykazać w rubryce koszty i tym samym dochód wyniósłby zero złotych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Z ogólnej definicji przychodów, zawartej w art. 11 ust. 1 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynika, że:

Przepis art. 10 ust. 1 ww. ustawy zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są „inne źródła”.

Definicja ta, dla potrzeb opodatkowania dochodów uzyskiwanych z innych źródeł została uzupełniona w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy, który stanowi, że:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy.

Z treści wniosku wynika, że w latach (…) mieszkali Państwo (tj. Pani z mężem) i dziećmi oraz z Pani matką w nieruchomości (budynek w zabudowie jednorodzinnej – bliźniak). Od roku (…) współwłaścicielami ww. budynku były następujące osoby: A 4/6 udziału, C 1/6 udziału i Pani 1/6 udziału (podział taki wynikał z postępowania spadkowego po śmierci Pani ojca). W (…) roku odkupili Państwo również 1/6 udziału od Pani matki. W latach (…) dokonali Państwo rozbudowy i remontu ww. budynku. W roku (…) Państwa plany życiowe i mieszkaniowe się zmieniły i wyprowadzili się Państwo z tejże nieruchomości. W 2021 roku zmarła Pani matka i zgodnie z pozostawionym testamentem cały spadek po niej odziedziczył jej wnuk D. (…) 2024 roku budynek został sprzedany. Każdy współwłaściciel otrzymał swoją część ze sprzedaży, a ponadto D wypłacił Pani w styczniu 2024 r. (na podstawie zawartego porozumienia z Panią) kwotę (…) zł jako zwrot części poczynionych nakładów na ww. nieruchomość. Na wszystkie prace remontowe posiada Pani rachunki, ale większość z nich jest wystawiona w roku (…) (przed denominacją), w związku z powyższym nie można było odnieść się do tych rachunków 1:1 i rozliczone zostały umownie na podstawie ceny sprzedaży domu.

W niniejszej sprawie ustalenia zatem wymaga, czy uzyskana przez Panią na podstawie porozumienia kwota świadczenia od Pana D w związku z poniesieniem przez Panią wydatków na remont i rozbudowę nieruchomości stanowi dla Pani przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Dodać w tym miejscu należy, że jak Pani wskazała w uzupełnieniu podania porozumienie zawarte z D co do zwrotu części nakładów na dom definitywnie rozliczały wszelkie roszczenia pomiędzy Panią, Pani siostrą C oraz D.

Zgodnie z treścią art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega zatem dochód uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie których mamy do czynienia z przyrostem mienia, osiągniętym przysporzeniem majątkowym mającym konkretny wymiar finansowy. Tak więc podstawą uzyskania przychodów z innych źródeł mogą być tylko takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe. Do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym nie zalicza się natomiast kwot uzyskanych z tytułu różnego rodzaju zwrotów własnych nakładów poczynionych za inny podmiot, pod warunkiem, że ów zwrot rzeczywiście odpowiada kwocie uprzednio poniesionych kosztów.

Powyższe potwierdza również orzecznictwo, np. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 31 sierpnia 2017 r. sygn. II FSK 2253/15 oraz w wyroku z 31 sierpnia 2017 r. sygn. akt II FSK 2076/15 stwierdził, że przychód nie występuje, gdy podatnik uzyskuje zwrot poniesionych nakładów. Przychód jest bowiem w istocie określonym przyrostem majątkowym. W przypadku zwrotu już poniesionego wydatku nie dochodzi do zwiększenia aktywów (podatnik odzyskuje aktywa, które wcześniej posiadał). Nie ma więc przedmiotu opodatkowania.

Odnosząc się do Pani wskazania w uzupełnieniu wniosku, że większość rachunków jest wystawiona w roku (…) (przed denominacją), to w odniesieniu do tychże rachunków poniesionych przed 1995 r., ustalając ich wartość należy uwzględnić ją mając na uwadze zapisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o denominacji złotego (Dz. U. z 1994 r. Nr 4 poz. 386 ze zm.).

W myśl art. 1 o denominacji złotego:

Zgodnie natomiast z art. 4 ust. 1 tejże ustawy:

Stosownie do art. 2 ust. 2 ww. ustawy o denominacji złotego:

W niniejszej sprawie istotne znaczenie ma treść art. 207 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeksu cywilnego (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), zgodnie z którym:

W myśl ww. art. 207 Kodeksu cywilnego, wydatki (w tym nakłady) rozlicza się stosownie do przysługujących współwłaścicielom udziałów. O proporcji rozliczenia decyduje więc wielkość posiadanego udziału w nieruchomości. A więc wysokość poniesionych przez Panią nakładów na remont i nadbudowę budynku mieszkalnego powinna być przyporządkowana na każdego ze współwłaścicieli nieruchomości odpowiednio w stosunku do wielkości udziałów w tej nieruchomości, jakie każdy z nich posiadał.

Zatem, zwrot przez D kwoty nakładów w wysokości nieprzekraczającej kwoty wydatków faktycznie poniesionych przez Panią przypadających proporcjonalnie do posiadanych przez D i C udziałów w nieruchomości nie stanowi dla Pani przysporzenia majątkowego. W tej części nie powstaje po Pani stronie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a więc nie ma Pani obowiązku wykazywania tej kwoty w zeznaniu rocznym i uiszczenia podatku z tego tytułu.

Natomiast, w przypadku otrzymania przez Panią od D świadczenia przekraczającego tę kwotę – nadwyżka ta nie jest już zwrotem kwoty poniesionych przez Panią nakładów odnoszących się do udziałów D i C w tej nieruchomości. Nadwyżka ta stanowi zatem dla Pani przychód, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, będzie Pani zobowiązana do wykazania tej kwoty nadwyżki w zeznaniu rocznym PIT-36 składanym za rok podatkowy 2024 jako przychód z innych źródeł i opodatkować na zasadach ogólnych.

Dodać w tym miejscu bowiem należy, że co prawda w formularzu PIT-37 istnieje rubryka, dotycząca przychodów z innych źródeł, jednakże wykazywane w niej są przychody otrzymane za pośrednictwem podmiotu, który zgodnie z ustawą ma obowiązek sporządzić dla podatnika i urzędu skarbowego formularz: PIT-11, PIT-11A, PIT-R lub IFT-1R. Natomiast formularz PIT-36 jest przeznaczony dla podatników, do których ma zastosowanie art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i którzy niezależnie od liczby źródeł przychodów uzyskali przychody z innych źródeł, opodatkowanych na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej, od których ani płatnik, ani podatnik w ciągu roku podatkowego nie miał obowiązku odprowadzania zaliczek (co ma miejsce w przedmiotowej sprawie).

Odnosząc się do kwestii kosztów uzyskania przychodów, wskazać należy, że w myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Generalnie należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki, których celem jest osiągnięcie przychodów, bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tych kosztów.

Możliwość zaliczenia konkretnego wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów została uzależniona zatem od istnienia związku przyczynowo-skutkowego, polegającego na tym, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu, bądź funkcjonowanie źródła tego przychodu.

Skoro zatem – jak już wyżej wywiedziono wyżej – zwrot przez D kwoty nakładów w wysokości nieprzekraczającej kwoty wydatków faktycznie poniesionych przez Panią przypadających proporcjonalnie do posiadanych przez D i C udziałów w nieruchomości nie stanowi dla Pani przychodu – to w konsekwencji kwota poniesionych przez Panią faktycznych wydatków w tej części nie może zostać uznana za koszt uzyskania przychodu. Natomiast pozostała kwota faktycznie poniesionych przez Panią wydatków na remont i rozbudowę nieruchomości odnosi się do wydatków, które są przyporządkowane do innych niż D i C współwłaścicieli nieruchomości (a więc Pani i Pani męża). Wobec tego, pomiędzy opodatkowaną kwotą świadczenia otrzymanego przez Panią od D, a kwotą poniesionych przez Panią wydatków w części przypadającej na Panią i Pani męża nie istnieje związek przyczynowo-skutkowy, o którym mowa w ww. przepisie art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, w analizowanej sprawie, kwot poniesionych przez Panią nakładów na remont i rozbudowę nieruchomości nie może Pani zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja nie wywołuje skutków podatkowych dla Pani męża.

Końcowo wskazać należy – w odniesieniu do przedstawionych kwot we wniosku – że kwestie te nie należą do kompetencji organu interpretacyjnego. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującego w polskim systemie podatkowym na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy. W związku z powyższym, nie mogę odnieść się do kwot wskazanych przez Panią.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).