Skutki podatkowe wniesienia przez nierezydenta do Fundacji rodzinnej wierzytelności z tytułu zaległego zysku i wypłaty przez Spółkę dywidendy w formie rzeczowej na rzecz Fundacji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny  skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

• prawidłowe - w części dotyczącej skutków podatkowych wniesienia przez Pana do przyszłej Fundacji rodzinnej wierzytelności z tytułu zaległego zysku;
• nieprawidłowe - w części dotyczącej skutków podatkowych wypłaty przez Spółkę dywidendy w formie rzeczowej na rzecz Fundacji.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 stycznia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 11 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych wniesienia przez nierezydenta do Fundacji rodzinnej wierzytelności z tytułu zaległego zysku i wypłaty przez Spółkę dywidendy w formie rzeczowej na rzecz Fundacji.  

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego  

Wnioskodawca jest osobą fizyczną niebędącą polskim rezydentem podatkowym w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT).

Wnioskodawca jest udziałowcem w Spółce z o.o. (dalej: Spółka) i posiada większą liczbę udziałów w Spółce. Wnioskodawca planuje w przyszłości jako Fundator założyć fundację rodzinną z siedzibą w Polsce (dalej: Fundacja) i wnieść do niej pod tytułem darmym wierzytelność przysługującą mu względem Spółki z tytułu wypłaty zaległego zysku na jego rzecz.

Fundacja będzie utworzona i zarejestrowana zgodnie z ustawą z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (dalej: Ustawa o fundacji).

Wnioskodawca jako Fundator darując wierzytelność z tytułu wypłaty zaległego zysku na rzecz Fundacji nie otrzyma w zamian żadnych udziałów, certyfikatów lub innych instrumentów prawnych, które dawałyby mu tytuł prawny do wniesionego do Fundacji majątku lub do otrzymania innego rodzaju świadczeń z tego tytułu.

Nadto Wnioskodawca wskazuje, że realizacja prawa do wierzytelności wniesionej przez niego do przyszłej Fundacji nastąpi już bezpośrednio przez Fundację. Jednocześnie Spółka, do której Fundacja wystąpi z roszczeniem o wypłatę zaległego zysku rozliczy się z Fundacją w sposób rzeczowy - nieruchomością posiadaną przez Spółkę

W związku z powyższym Wnioskodawca powziął wątpliwość:

Pytanie

Czy w sytuacji wniesienia przez Wnioskodawcę do przyszłej Fundacji rodzinnej wierzytelności z tytułu zaległego zysku i wypłaty przez Spółkę dywidendy w formie rzeczowej na rzecz Fundacji powstaje po stronie Fundatora opodatkowanie przychodu z tytułu udziału w zyskach osób prawnych zryczałtowanym podatkiem w wysokości 19% zgodnie z ustawą o PIT.

Pana stanowisko w sprawie

W sytuacji wniesienia przez Wnioskodawcę jako Fundatora do Fundacji wierzytelności z tytułu zaległego zysku i następnie wypłaty przez Spółkę dywidendy w formie rzeczowej na rzecz Fundacji nie powstaje po stronie Wnioskodawcy opodatkowanie przychodu z tytułu udziału w zyskach osób prawnych zryczałtowanym podatkiem w wysokości 19% zgodnie z ustawą o PIT.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o PIT wśród źródeł przychodów wymienia się m in.:

• kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c (pkt 7);

Natomiast w świetle art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się: dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału.

Art. 11 ust. 1 ustawy o PIT stanowi, że przychodami, z zastrzeżeniami, art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zarówno w orzecznictwie sądów administracyjnych, jak i w interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe w indywidualnych sprawach podatników podkreśla się, że przychodem podatkowym na gruncie art. 11 ust. 1 ustawy o PIT jest tylko takie przysporzenie majątkowe, które ma charakter trwały, definitywny. Przysporzenie to musi jednocześnie prowadzić do zwiększenia aktywów podatnika lub zmniejszenia jego zobowiązań. Ponadto, przysporzenie to musi być rzeczywiste a nie potencjalne. Innymi słowy, o przychodzie można mówić tylko wtedy, kiedy podatnik wzbogacił się i stanowi to jego dodatkowy, definitywny majątek.

Wnioskodawca wnosząc do przyszłej Fundacji jakiekolwiek mienie nie otrzyma żadnych udziałów i praw ze strony Fundacji. Dopiero w momencie, gdy jako Fundator będzie także beneficjentem Fundacji otrzyma świadczenie, o którym mowa w art. 2 ust. 2 Ustawy o fundacji będzie mogło być rozpatrywane opodatkowanie osiąganego ze strony Fundacji przez Fundatora przychodu. Zgodnie z art. 20 ust. 1g ustawy o PIT:

„Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się również przychody z tytułu otrzymania lub postawienia do dyspozycji świadczenia, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej, oraz mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej"

Z kolei zgodnie z art. 28 ust 2 ustawy o fundacji mienie wniesione do Fundacji w drodze darowizny albo spadku przez:

1)fundatora lub jego małżonka, zstępnych, wstępnych lub rodzeństwo - uważa się za wniesione przez fundatora;

2)inne osoby - uważa się za wniesione przez fundację rodzinną.

Art. 2 ust. 1 ustawy o fundacji przewiduje, że fundacja rodzinna jest osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów. Fundator określa w statucie szczegółowy cel fundacji rodzinnej.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszego wniosku podkreślić należy, że po stronie Wnioskodawcy nie dojdzie do powstanie przychodu. W przedstawionym stanie faktycznym nie występują ustawowe przesłanki uzasadniające twierdzenie, że doszło do faktycznego wzbogacenia się Wnioskodawcy. Dalsza wypłata dywidendy w formie rzeczowej w miejsce zobowiązania pieniężnego na rzecz Fundacji skutkuje niejako „wzbogaceniem się” Fundacji, a nie Wnioskodawcy. To Fundacja realnie otrzymuje mienie zarówno na moment wnoszenia tego mienia do Fundacji jak również na moment realizacji praw wynikających z udziału Fundacji w określonych podmiotach czy też realizując posiadane przez Fundację prawa majątkowe. Wnioskodawca wnosząc do Fundacji wierzytelność niejako „pozbawił się” roszczenia o wypłatę dywidendy na swoją rzecz, a co za tym idzie pozbawił się osiągnięcia przychodu. Jedynie w sytuacji ewentualnego otrzymania przez Wnioskodawcę dywidendy doszłoby do faktycznego przysporzenia skutkującego opodatkowaniem zryczałtowaną stawką 19%.

Niemniej jednak mając na względzie literalne brzmienie wyżej wskazanych przepisów uznać należy, że do uzyskania przychodu przez Wnioskodawcę na moment wypłaty dywidendy na rzecz Fundacji nie dojdzie, a zatem nie wystąpi opodatkowanie po stronie Wnioskodawcy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest:

• prawidłowe - w części dotyczącej skutków podatkowych wniesienia przez Pana do przyszłej Fundacji rodzinnej wierzytelności z tytułu zaległego zysku;
• nieprawidłowe - w części dotyczącej skutków podatkowych wypłaty przez Spółkę dywidendy w formie rzeczowej na rzecz Fundacji.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.): wymienia wśród źródeł przychodów:

Zgodnie z przepisem art. 11 ust. 1 cyt.:

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się:

Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Stosownie do art. 30a ust. 2 ww. ustawy:

W myśl art. 41 ust. 4 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Ponadto, zgodnie z obowiązującym od 22 maja 2023 r. art. 20 ust. 1g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ustawą z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej został wprowadzony do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych m.in. art. 5a pkt 50, zgodnie z którym:

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o fundacji rodzinnej:

W myśl art. 2 ust. 2 ww. ustawy:

Z treści wniosku wynika, że jest Pan osobą fizyczną niebędącą polskim rezydentem podatkowym. Jest Pan udziałowcem w Spółce z o.o. i posiada większą liczbę udziałów w Spółce. Planuje Pan w przyszłości jako Fundator założyć fundację rodzinną z siedzibą w Polsce i wnieść do niej pod tytułem darmym wierzytelność przysługującą mu względem Spółki z tytułu wypłaty zaległego zysku na jego rzecz. Fundacja będzie utworzona i zarejestrowana zgodnie z ustawą o fundacji rodzinnej. Realizacja prawa do wierzytelności wniesionej przez niego do przyszłej Fundacji nastąpi już bezpośrednio przez Fundację. Spółka, do której Fundacja wystąpi z roszczeniem o wypłatę zaległego zysku rozliczy się z Fundacją w sposób rzeczowy - nieruchomością posiadaną przez Spółkę.

Istota fundacji polega na tym, że w zamian za wniesiony do fundacji majątek fundator nie otrzymuje żadnego ekwiwalentu. Fundacja nie ma charakteru spółki, ani spółdzielni w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wniesienie przez Pana wierzytelności do Fundacji nie spełni dyspozycji art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu, ani też art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wprawdzie przepis art. 20 ust. 1 ww. ustawy przedstawia otwarty katalog zdarzeń, w wyniku których dochodzi do powstania u podatnika przychodu z innych źródeł, jednakże dokonując kwalifikacji danego zdarzenia jako powodującego powstanie przychodu z innych źródeł nie można abstrahować od art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który zawiera definicję przychodu. Definicja ta wprost odwołuje się do otrzymanych lub postawionych do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniędzy, wartości pieniężnych oraz wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Pan – jako fundator – wnosząc do niej wierzytelności nie otrzyma w zamian żadnych udziałów, certyfikatów lub innych instrumentów prawnych, które dawałyby Panu tytuł prawny do wniesionego do Fundacji majątku lub do otrzymania od Fundacji innego rodzaju świadczeń z tego tytułu. Skutkuje to tym, że w związku z wniesieniem przez Pana do Fundacji rodzinnej wierzytelności z tytułu zaległego zysku nie uzyska Pan przychodu z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec tego stanowisko Pana w części dotyczącej skutków podatkowych wniesienia przez Pana do przyszłej Fundacji rodzinnej wierzytelności z tytułu zaległego zysku jest prawidłowe.

Odnośnie zagadnienia dotyczącego skutków podatkowych wypłaty przez Spółkę dywidendy w formie rzeczowej na rzecz Fundacji należy w pierwszej kolejności wskazać na przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 18 ze zm.)

Art. 191 § 1 ustawy Kodeks spółek handlowych stanowi:

W myśl art. 191 § 3 Kodeksu spółek handlowych:

Zgodnie z art. 193 § 1 Kodeksu spółek handlowych:

Skoro jak wynika z powyżej wskazanych przepisów uprawnionymi do dywidendy są wspólnicy, którym udziały przysługiwały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku, to  fakt wniesienia wierzytelności z tytułu wypłaty dywidendy do Fundacji rodzinnej nie wpływa na zmianę podmiotu uprawnionego do dywidendy. Na gruncie obowiązku podatkowego udziałowca nie ma zatem znaczenia, że dywidenda jest wypłacana osobie trzeciej (fundacji rodzinnej). Obowiązek podatkowy zaktualizuje się wobec udziałowca w dniu wypłaty należnej mu dywidendy, choć trafi ona zamiast do udziałowca, na podstawie jego woli, do Fundacji.

Z powyższego wynika, że skoro Fundacja rodzinna w wyniku dokonanego przez wspólnika Spółki (Fundatora) wniesienia wierzytelności z tytułu zaległego zysku i w konsekwencji związanej z tym następnie "wypłaty" przez Spółkę dywidendy w formie rzeczowej, nie stanie się właścicielem udziałów Spółki, a jedynie nabywa roszczenie obligacyjne do wypłaty dywidendy przyznanej i należnej udziałowcowi (Panu), to przychód w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powstanie wobec posiadacza udziałów Spółki, któremu w związku z tym Spółka przyznała prawo do dywidendy, nawet wówczas, gdy scedował on swoje prawo do odebrania z tego tytułu wynagrodzenia na rzecz osoby trzeciej (Fundacji rodzinnej), bez wyzbycia się udziałów Spółki.

Przepisy Kodeksu spółek handlowych dopuszczają możliwość wypłaty dywidendy w formie niepieniężnej. Powyższa czynność powoduje, że po stronie udziałowca otrzymującego taką dywidendę dojdzie do powstania przychodu z kapitałów pieniężnych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Niezależnie od tego, czy 19% zryczałtowany podatek zostanie pobrany bezpośrednio z wartości dywidendy, czy też płatnik wyda dywidendę w wartości „brutto” a podatnik wpłaci płatnikowi równowartość 19% zryczałtowanego podatku — wynik finansowy (ekonomiczny) transakcji będzie tożsamy.

W związku z powyższym stanowisko Pana w części dotyczącej skutków podatkowych wypłaty przez Spółkę dywidendy w formie rzeczowej na rzecz Fundacji należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu  wydania interpretacji.

Powołane przez Pana interpretacje wydane zostały w indywidualnych sprawach podatników i kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, przy tym dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego, co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).