Interpretacja indywidualna z dnia 8 kwietnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.108.2024.2.ENB
Temat interpretacji
Opodatkowanie zasiłku macierzyńskiego, renty socjalnej i rodzinnej wypłacanych z Polski po przeprowadzce do Szwajcarii.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe w części dotyczącej opodatkowania świadczeń uzyskanych do momentu przeprowadzki do Szwajcarii i prawidłowe w pozostałym zakresie.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
14 lutego 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania zasiłku macierzyńskiego, renty socjalnej i rodzinnej wypłacanych z Polski. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 17 marca 2024 r. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W maju 2023 r. przeprowadziła się Pani do męża do Szwajcarii. W tym czasie przebywała Pani na urlopie macierzyńskim, a następnie od września 2023 r. przeszła Pani na urlop wychowawczy. Jest Pani osobą niepełnosprawną pobierającą rentę rodzinną i rentę socjalną w Polsce. Nie pracuje Pani oraz nie ma żadnych dochodów na terenie Szwajcarii. Aktualne miejsce zamieszkania traktują Państwo jako tymczasowe.
Uzupełniając wniosek wyjaśniła Pani, że do momentu przeprowadzki do męża miała miejsce zamieszkania do celów podatkowych wyłącznie na terytorium Polski. Potwierdziła Pani, że – w związku z przyjazdem do tego kraju – Szwajcaria traktuje Panią jako osobę mającą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych (obowiązek rozliczania podatku wraz z mężem). W 2023 r. przebywała Pani mniej niż 183 dni na terytorium Polski (przeprowadziła się Pani 11 maja 2023 r.). Do momentu wyjazdu do Szwajcarii centrum Pani interesów osobistych znajdowało się w Polsce. Potwierdziła Pani, że – w związku z wyjazdem do Szwajcarii – przeniosła Pani swoje centrum interesów osobistych (przeprowadziła się Pani z dzieckiem i psem). Pani stałe miejsce zamieszkania od momentu wyjazdu do Szwajcarii znajduje się na terytorium Szwajcarii. Powiązania osobiste ze Szwajcarią to mąż, dziecko i pies, a powiązania osobiste z Polską to dalsza rodzina (ojciec, brat z rodziną, teściowie, babcia). Od momentu wyjazdu do Szwajcarii Pani powiązania majątkowe to wspomniane wcześniej renta (socjalna i rodzinna) oraz zasiłek macierzyński (do września 2023 r.), a także konto bankowe, na które wpływały wyżej wspomniane dochody. Posiada Pani również IKE. W Polsce należy Pani do trzech Stowarzyszeń, a w Szwajcarii do dwóch. Od momentu wyjazdu do Szwajcarii przebywała Pani na terytorium Szwajcarii. Posiada Pani obywatelstwo wyłącznie polskie.
Pytania
Czy powinna Pani dokonać rocznego rozliczenia podatkowego za 2023 r. na terytorium Szwajcarii czy na terytorium Polski, czy w obu krajach? W którym kraju powinna Pani płacić podatki?
Pani stanowisko w sprawie
Zgodnie z posiadaną przez Panią wiedzą, podatek powinien być płacony na terytorium kraju w którym Pani mieszka (Szwajcaria) i tutaj powinna Pani dokonać rozliczenia podatkowego. Z wypłacanych świadczeń z Polski nie powinny być pobierane zaliczki na podatek.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest nieprawidłowe w części dotyczącej opodatkowania świadczeń uzyskanych do momentu przeprowadzki do Szwajcarii i prawidłowe w pozostałym zakresie.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Na podstawie art. 3 ust. 1a ww. ustawy:
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Zgodnie z art. 3 ust. 2a ww. ustawy:
Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).
Natomiast w oparciu o treść art. 3 ust. 2b ustawy:
Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:
1)pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
2)działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
3)działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład;
4)położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;
5)papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia tych papierów albo instrumentów oraz z realizacji praw z nich wynikających;
5a) umorzenia, odkupienia, wykupienia i unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych utworzonych na podstawie przepisów obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz odpłatnego zbycia tych tytułów uczestnictwa;
6)tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną lub tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, instytucji wspólnego inwestowania lub innej osobie prawnej i praw o podobnym charakterze lub z tytułu należności będących następstwem posiadania tych udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw - jeżeli co najmniej 50% wartości aktywów tej spółki, spółki niebędącej osobą prawną, tego funduszu inwestycyjnego, tej instytucji wspólnego inwestowania lub osoby prawnej, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości;
6a) tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze w spółce nieruchomościowej; tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia;
7)niezrealizowanych zysków, o których mowa w art. 30da.
W myśl art. 4a ww. ustawy:
Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).
Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie – podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.
Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP. Tym samym określona osoba, która ma ścisłe powiązania biznesowe czy też gospodarcze w Polsce, a całą rodzinę i znajomych w innym państwie, może w takiej sytuacji podlegać opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów.
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium RP centrum interesów życiowych.
Ponadto zauważyć należy, że wymienione powyżej kryteria stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Uznanie osoby fizycznej za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy, nie przesądza o uznaniu tej osoby, za osobę podlegającą w Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Określenie, czy podatnik podlega w Rzeczypospolitej Polskiej ograniczonemu czy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu powinno być dokonane w każdym przypadku indywidualnie z uwzględnieniem postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Powyższe znajduje potwierdzenie w treści Objaśnień podatkowych z 29 kwietnia 2021 r. wydanych przez Ministerstwo Finansów, które dotyczą zasad ustalania miejsca zamieszkania dla celów podatkowych (rezydencji podatkowej) osób fizycznych w Polsce zgodnie z art. 3 ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa PIT) oraz zakresu obowiązku podatkowego osób fizycznych, o którym mowa w art. 3 ust. 1 i 2a ustawy PIT. Celem objaśnień jest przedstawienie sposobu prawidłowego wypełnienia obowiązków podatkowych przez osoby fizyczne w Polsce, bowiem rezydencja podatkowa nie ma charakteru deklaratywnego, lecz związana jest z oceną całokształtu faktów i okoliczności.
Zgodnie z Objaśnieniami istnienie w Polsce ośrodka interesów życiowych oznacza posiadanie ścisłych powiazań osobistych lub gospodarczych z Polską. Każda z tych przesłanek podlega samodzielnej ocenie, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że podatnik posiada ośrodek interesów życiowych w Polsce. Natomiast centrum, czyli „skoncentrowanie” interesów osobistych, należy rozumieć jako miejsce, z którym podatnik posiada ścisłe powiązania osobiste. Powiązania osobiste to występowanie więzi rodzinnych, towarzyskich, podejmowanie aktywności społecznej, kulturalnej, sportowej, politycznej, itp. W praktyce, czynnikiem branym najczęściej pod uwagę jest obecność w Polsce współmałżonka, partnera lub małoletnich dzieci.
W przypadku centrum interesów gospodarczych – jak wynika z Objaśnień – w praktyce chodzi o miejsce, z którym dana osoba ma ścisłe powiązania ekonomiczne. W tym względzie należy wziąć pod uwagę przede wszystkim związki ekonomiczne osoby fizycznej z danym państwem, wśród których istotne są miejsce wykonywania działalności zarobkowej, główne źródła dochodów podatnika, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, zaciągnięte kredyty, konta bankowe, miejsce, z którego osoba zarządza swoim mieniem itd.
Z wniosku wynika, że w maju 2023 r. przeprowadziła się Pani do męża do Szwajcarii. W tym czasie przebywała Pani na urlopie macierzyńskim, a następnie od września 2023 r. przeszła Pani na urlop wychowawczy. Jest Pani osobą niepełnosprawną pobierającą rentę rodzinną i rentę socjalną w Polsce. Nie pracuje Pani oraz nie ma żadnych dochodów na terenie Szwajcarii. Aktualne miejsce zamieszkania traktują Państwo jako tymczasowe. Do momentu przeprowadzki do męża miała Pani miejsce zamieszkania do celów podatkowych wyłącznie na terytorium Polski. Potwierdziła Pani, że – w związku z przyjazdem do tego kraju – Szwajcaria traktuje Panią jako osobę mającą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych (obowiązek rozliczania podatku wraz z mężem). W 2023 r. przebywała Pani mniej niż 183 dni na terytorium Polski (przeprowadziła się Pani 11 maja 2023 r.). Do momentu wyjazdu do Szwajcarii centrum Pani interesów osobistych znajdowało się w Polsce. Potwierdziła Pani, że – w związku z wyjazdem do Szwajcarii – przeniosła Pani swoje centrum interesów osobistych (przeprowadziła się Pani z dzieckiem i psem). Pani stałe miejsce zamieszkania od momentu wyjazdu do Szwajcarii znajduje się na terytorium Szwajcarii. Powiązania osobiste ze Szwajcarią to mąż, dziecko i pies, a powiązania osobiste z Polską to dalsza rodzina (ojciec, brat z rodziną, teściowie, babcia). Od momentu wyjazdu do Szwajcarii Pani powiązania majątkowe to wspomniane wcześniej renta (socjalna i rodzinna) oraz zasiłek macierzyński (do września 2023 r.), a także konto bankowe, na które wpływały wyżej wspomniane dochody. Posiada Pani również IKE. W Polsce należy Pani do trzech Stowarzyszeń, a w Szwajcarii do dwóch. Od momentu wyjazdu do Szwajcarii przebywała Pani na terytorium Szwajcarii. Posiada Pani obywatelstwo wyłącznie polskie.
Ustalenie rezydencji podatkowej
Z przedstawionych przez Panią informacji wynika, że do momentu wyjazdu do męża do Szwajcarii, tj. do dnia 11 maja 2023 r. miała Pani miejsce zamieszkania dla celów podatkowych wyłącznie na terenie Polski, co oznacza, że w Polsce podlegała Pani nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tj. podlegała Pani opodatkowaniu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.
Ustalając natomiast Pani rezydencję podatkową po dniu 11 maja 2023 r., tj. w okresie, w którym posiadała Pani w Polsce źródła dochodów w postaci renty socjalnej, renty rodzinnej oraz zasiłku macierzyńskiego (do września 2023 r.), jak również konto bankowe i Indywidualne Konto Emerytalne, natomiast centrum interesów osobistych posiadała Pani w Szwajcarii, która traktowała Panią jako osobę mającą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych, należy odnieść się do przepisów Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzonej w Bernie z dnia 2 września 1991 r. (Dz.U. z 1993 Nr 22 poz. 92 ze zm.).
Na podstawie art. 4 ust. 1 tej Konwencji:
W rozumieniu niniejszej Konwencji, określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza każdą osobę, która według ustawodawstwa tego Państwa podlega tam opodatkowaniu ze względu na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze, i obejmuje również to Państwo oraz każdą jednostkę jego podziału terytorialnego lub organ władzy lokalnej. Jednakże, określenie to nie obejmuje żadnej osoby, która podlega opodatkowaniu w tym Państwie tylko ze względu na dochód jaki osiąga ona ze źródeł położonych w tym Państwie lub z tytułu majątku położonego w tym Państwie.
Definicja „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” odnosi się zatem bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.
Stosownie natomiast do art. 4 ust. 2 Konwencji:
Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Państwach, to jej status będzie określony według następujących zasad:
a)osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania; jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Państwach, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);
b)jeżeli nie można ustalić, w którym Państwie osoba ma ośrodek interesów życiowych, albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Państw, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, w którym zwykle przebywa;
c)jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obydwu Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, to będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, którego jest obywatelem;
d)jeżeli jest ona obywatelem obu Państw lub nie jest obywatelem żadnego z nich, właściwe władze Umawiających się Państw rozstrzygną zagadnienie w drodze wzajemnego porozumienia.
Przy tym wskazać należy, iż według Komentarza do Modelowej Konwencji OECD posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, iż osoba fizyczna urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania, w przeciwieństwie do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki czas. Zgodnie z Komentarzem, istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania, dbałość o ognisko domowe, co należy rozumieć, że osoba zainteresowana czyni wszystko, co jest niezbędne, aby mieć to mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie, w sposób ciągły, a nie od czasu do czasu, na pobyt, który z różnych względów może mieć charakter krótkotrwały. Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w obu Umawiających się państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania danej osoby są ściślejsze. Przez takie powiązania, Komentarz nakazuje rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.
Tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak i brzmienie Komentarza do niej zostały wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień.
Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.
Wobec powyższego, mając na uwadze przedstawione okoliczności, w szczególności fakt, że –jak Pani wyjaśniła w uzupełnieniu wniosku – od momentu wyjazdu do Szwajcarii przebywała Pani w tym kraju, jak również miała tam stałe miejsce zamieszkania i centrum interesów osobistych, uznać należy, że po wyjeździe do małżonka miejscem Pani zamieszkania dla celów podatkowych ustalonym w oparciu o ww. przepisy Konwencji była Szwajcaria. Wobec powyższego stwierdzić należy, że od momentu wyjazdu do Szwajcarii podlegała Pani w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tj. obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Opodatkowanie dochodów uzyskanych w Polsce przed wyjazdem do Szwajcarii
Skoro przed przeprowadzką do Szwajcarii miała Pani miejsce zamieszkania dla celów podatkowych wyłącznie w Polsce, to dochody z tytułu zasiłku macierzyńskiego, renty socjalnej oraz renty rodzinnej uzyskane w Polsce do momentu wyjazdu do Szwajcarii podlegały opodatkowaniu wyłącznie w Polsce, stosownie do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Z kolei art. 11 ust. 1 ww. ustawy, stanowi, że:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
W myśl art. 10 ust. 1 ww. ustawy źródłami przychodów są:
•stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta (pkt 1);
•inne źródła (pkt 9).
W świetle art. 12 ust. 7 ww. ustawy:
Przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych; rentą lub rentą rodzinną jest również świadczenie pieniężne, o którym mowa w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia (Dz.U. poz. 658).
Jak stanowi art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 tej ustawy. W związku z tym, każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.
Opodatkowanie dochodów uzyskanych w Polsce po wyjeździe do Szwajcarii
Miejsce opodatkowania dochodów uzyskanych od momentu wyjazdu do Szwajcarii, tj. w okresie w którym podlegała Pani w Polsce ograniczonemu obowiązkowi należy ustalić w oparciu o przepisy ww. Konwencji polsko-szwajcarskiej.
Stosownie do art. 18 tej Konwencji:
Z uwzględnieniem postanowień artykułu 19 ustęp 2 emerytury i inne podobne wynagrodzenia z tytułu poprzedniej pracy najemnej, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.
Natomiast stosownie do art. 21 ust. 1 Konwencji:
Części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, skąd one pochodzą, które nie są objęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej konwencji, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.
Wobec powyższego uznać należy, że renta socjalna i renta rodzinna – otrzymywane od momentu przeniesienia się do Szwajcarii, tj. w okresie w którym miała Pani miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w tym kraju – podlegały opodatkowaniu tylko w państwie miejsca zamieszkania tj. w Szwajcarii.
W odniesieniu do zasiłku macierzyńskiego wyjaśnić należy, że nie jest on zaliczany do wynagrodzenia z tytułu pracy, zatem nie ma do niego zastosowania art. 15 Konwencji polsko-szwajcarskiej regulujący opodatkowanie dochodów z tytułu pracy najemnej. Ponieważ ww. Konwencja w swej treści nie zawiera odrębnego przepisu, który regulowałby sposób opodatkowania dochodów z tytułu zasiłku macierzyńskiego, zatem ma do niego zastosowanie cytowany powyżej art. 21 Konwencji regulujący zasady opodatkowania innych dochodów. Analogicznie zatem, zasiłek macierzyński wypłacany z Polski w okresie, w którym miała Pani miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Szwajcarii, podlegał opodatkowaniu tylko w państwie miejsca zamieszkania tj. w Szwajcarii.
W konsekwencji renta rodzinna, renta socjalna, jak i zasiłek macierzyński otrzymane od momentu przeniesienia miejsca zamieszkania do Szwajcarii nie podlegały opodatkowaniu w Polsce, i nie powinny być od nich pobierane zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Obowiązek złożenia zeznania podatkowego
Na podstawie art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym.
W konsekwencji jest Pani zobowiązana do złożenia w Polsce zeznania podatkowego za 2023 r. i wykazania w nim świadczeń z tytułu renty rodzinnej, renty socjalnej i zasiłku macierzyńskiego uzyskanych do momentu wyjazdu do Szwajcarii.
W składanym zeznaniu nie powinna Pani wykazywać świadczeń uzyskanych od momentu wyjazdu do Szwajcarii, bowiem świadczenia te na podstawie ww. Konwencji polsko-szwajcarskiej podlegały opodatkowaniu tylko w Szwajcarii.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.