Interpretacja indywidualna z dnia 22 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.23.2024.2.SR
Temat interpretacji
Ulga na powrót.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
12 stycznia 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z dnia 7 marca 2024 r. (data wpływu 13 marca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Jest Pan obywatelem Białorusi i Polski (otrzymał Pan obywatelstwo Polski w sierpniu 2023 r.). Przed przeprowadzką do Polski w 2022 r. na stałe mieszkał Pan na Białorusi. Nigdy wcześniej nie mieszkał Pan w Polsce. W kwietniu 2021 r. otrzymał Pan Polską wizę krajową (na podstawie Karty Polaka). W październiku 2021 r. założył Pan w Polsce własną działalność (…, NIP …, opodatkowaną według skali podatkowej) i prowadzi ją Pan do tej pory bez przerwy. W styczniu 2022 r. przeprowadził się Pan razem z rodziną na stałe do Polski. W lutym 2022 r. złożył Pan wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt stały, w kwietniu 2022 r. otrzymał Pan pozytywną decyzję.
Przyjechał Pan do Polski w dniu 8 kwietnia 2021 r., po czym tranzytem udał się do Litwy, która była Pana miejscem docelowym, z zamiarem poszukiwania pracy. W 2021 r. skupiał Pan swoje zainteresowania głównie na Białorusi oraz na Litwie.
W tym czasie Pana żona i dzieci przebywały na Białorusi. Mimo to, w czerwcu oraz we wrześniu 2021 r. Pana żona odwiedzała Polskę. Pan natomiast spędził najwięcej czasu na Litwie i na Białorusi, przebywając w Polsce mniej niż 183 dni w 2021 r. W okresie od 2019 r. do 2021 r. Pana pobyty w Polsce miały charakter turystyczny oraz związany z odwiedzinami rodziny, nie posiadał Pan stałego miejsca zamieszkania na terytorium Polski.
W listopadzie 2021 r. tymczasowo zameldował się Pan u kuzyna Pana żony w …. Na początku 2022 r. podjął Pan decyzję o pozostaniu w Polsce, kiedy to Pana żona wraz z dziećmi również przyjechała do kraju. Od tego czasu mieszkali Państwo razem w …, pod adresem ….
W 2021 r. Pana silniejsze powiązania osobiste w postaci więzi rodzinnych znajdowały się głównie na Białorusi. Natomiast, co do powiązań gospodarczych – Pana główne źródło dochodu stanowiła praca w firmie „…” na Białorusi. Wówczas mieszkał Pan w … (Białoruś), miał Pan zarejestrowany tam samochód, posiadał Pan polisy ubezpieczeniowe, zaciągnął Pan kredyt na mieszkanie oraz posiadał konta bankowe – wszystkie związane z Białorusią.
W 2021 r. uzyskiwał Pan przychody zarówno z pracy w firmie „…” do sierpnia 2021 r., jak i z wynajmu mieszkania w … na Białorusi.
Począwszy od 2022 r. Pan wraz z Pana rodziną zamieszkuje razem pod ww. adresem w …. Pomiędzy Panem a Pana żoną istnieje wspólność majątkowa małżeńska, natomiast żona, dzieci oraz rodzice nie pozostawali na Pana utrzymaniu w 2021 r.
Warto również zaznaczyć, że do tej pory posiada Pan na Białorusi prawo do nieruchomości mieszkalnej, która służyła Panu jako miejsce zamieszkania. Natomiast, w momencie przyjazdu do Polski w 2021 r., nie posiadał Pan prawa do nieruchomości mieszkalnej, korzystał Pan z gościnności osób bliskich – krewnych lub znajomych. Ponadto, posiada Pan dokumenty potwierdzające miejsce zamieszkania dla celów podatkowych poza Polską w latach 2019-2021 oraz w 2022 r.
Pytanie
Czy w Pana przypadku ma Pan prawo do stosowania ulgi na powrót zaczynając od 2023 r. przez kolejne 3 lata?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, jest Pan uprawniony do skorzystania z ulgi na powrót na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 152 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych począwszy od 2023 r.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 152 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Wolne od podatku dochodowego są przychody podatnika, który przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł, osiągnięte:
a)ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy,
b)z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8,
c)z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30c albo art. 30ca albo ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,
d)z zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
- w czterech kolejno po sobie następujących latach podatkowych, licząc od początku roku, w którym podatnik przeniósł to miejsce zamieszkania, albo od początku roku następnego, z zastrzeżeniem ust. 39, 43 i 44.
Na podstawie art. 21 ust. 39 ww. ustawy:
Przy obliczaniu kwoty przychodów podlegających zwolnieniu od podatku na podstawie ust. 1 pkt 148 i 152-154 nie uwzględnia się przychodów podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie niniejszej ustawy, zwolnionych od podatku dochodowego oraz od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 21 ust. 43 ww. ustawy:
Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 152, przysługuje pod warunkiem, że:
1)w wyniku przeniesienia miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podatnik podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu oraz
2)podatnik nie miał miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie obejmującym:
a)trzy lata kalendarzowe poprzedzające bezpośrednio rok, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz
b)okres od początku roku, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, do dnia poprzedzającego dzień, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz
3)podatnik:
a)posiada obywatelstwo polskie, Kartę Polaka lub obywatelstwo innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacji Szwajcarskiej lub
b)miał miejsce zamieszkania:
-nieprzerwanie co najmniej przez okres, o którym mowa w pkt 2, w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Konfederacji Szwajcarskiej, Australii, Republice Chile, Państwie Izrael, Japonii, Kanadzie, Meksykańskich Stanach Zjednoczonych, Nowej Zelandii, Republice Korei, Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej lub Stanach Zjednoczonych Ameryki, lub
-na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieprzerwanie przez co najmniej 5 lat kalendarzowych poprzedzających okres, o którym mowa w pkt 2, oraz
4)posiada certyfikat rezydencji lub inny dowód dokumentujący miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w okresie niezbędnym do ustalenia prawa do tego zwolnienia, oraz
5)nie korzystał uprzednio, w całości lub w części, z tego zwolnienia - w przypadku podatników, którzy ponownie przeniosą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W myśl natomiast art. 21 ust. 44 ww. ustawy:
Suma przychodów zwolnionych od podatku na podstawie ust. 1 pkt 148 i 152-154 nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty 85 528 zł.
Powyższe przepisy zostały wprowadzone z dniem 1 stycznia 2022 r. przez art. 1 pkt 13 lit. a) tiret 13 ustawy z dnia 23 listopada 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.).
Ponadto, z art. 53 ww. ustawy zmieniającej wynika, że:
Zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 152 ustawy zmienianej w art. 1, ma zastosowanie do podatników, którzy przenieśli miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po dniu 31 grudnia 2021 r.
Zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 152 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, polega na zwolnieniu od podatku dochodowego niektórych przychodów osiągniętych w czterech kolejno po sobie następujących latach podatkowych przez podatników, którzy w wyniku przeniesienia miejsca zamieszkania na terytorium Polski po dniu 31 grudnia 2021 r. podlegają w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
Ponadto, w celu skorzystania z ww. „ulgi na powrót” spełnione muszą być również dodatkowe warunki określone w art. 21 ust. 39, 43 i 44 ustawy.
Dla zastosowania ww. zwolnienia przedmiotowego jest więc istotne m.in. aby przeniesienie miało miejsce po 31 grudnia 2021 r. oraz aby podatnik nie miał miejsca zamieszkania na terytorium Polski zarówno w okresie obejmującym trzy lata kalendarzowe poprzedzające bezpośrednio rok, w którym zmienił miejsce zamieszkania na Polskę, jak i w okresie od początku roku, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Polski, do dnia poprzedzającego dzień, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Oceniając możliwość skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 152 ustawy, w pierwszej kolejności należy ustalić od kiedy – w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – może Pan być uznany za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski, tj. kiedy nastąpiło przeniesienie miejsca zamieszkania do Polski.
Kwestie związane z posiadaniem miejsca zamieszkania na terytorium Polski zostały uregulowane w art. 3 i art. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ww. ustawy:
Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Na podstawie art. 3 ust. 1a ww. ustawy:
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Zgodnie z art. 3 ust. 2a ww. ustawy:
Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).
W myśl natomiast art. 4a ww. ustawy:
Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).
Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a więc podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.
Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP. Tym samym określona osoba, która ma ścisłe powiązania biznesowe czy też gospodarcze w Polsce, a całą rodzinę i znajomych w innym państwie, może w takiej sytuacji podlegać opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów.
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a ww. ustawy, analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium RP centrum interesów życiowych.
Ponadto zauważyć należy, że wymienione powyżej kryteria stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Uznanie osoby fizycznej za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy, nie przesądza o uznaniu tej osoby, za osobę podlegającą w Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Określenie, czy podatnik podlega w Rzeczypospolitej Polskiej ograniczonemu czy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, powinno być dokonane w każdym przypadku indywidualnie z uwzględnieniem postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Z przedstawionych przez Pana okoliczności wynika, że przed przeprowadzką do Polski mieszkał Pan na stałe na Białorusi. Przyjechał Pan do Polski w dniu 8 kwietnia 2021 r. (w kwietniu 2021 r. otrzymał Pan polską wizę krajową na podstawie Karty Polaka), po czym tranzytem udał się Pan do Litwy, która była Pana miejscem docelowym, z zamiarem poszukiwania pracy. W 2021 r. skupiał Pan swoje zainteresowania głównie na Białorusi oraz na Litwie. W tym czasie Pana żona i dzieci przebywały na Białorusi. Mimo to, w czerwcu oraz we wrześniu 2021 r. Pana żona odwiedzała Polskę. Pan natomiast spędził najwięcej czasu na Litwie i na Białorusi, przebywając w Polsce mniej niż 183 dni w 2021 r. W tym okresie, od 2019 r. do 2021 r., Pana pobyty w Polsce miały charakter turystyczny oraz związany z odwiedzinami rodziny, nie posiadał Pan stałego miejsca zamieszkania na terytorium Polski. W październiku 2021 r. założył Pan w Polsce własną działalność (opodatkowaną według skali podatkowej) i prowadzi ją Pan do tej pory bez przerwy. W momencie przyjazdu do Polski w 2021 r. nie posiadał Pan prawa do nieruchomości mieszkalnej, korzystając z gościnności osób bliskich. W listopadzie 2021 r. tymczasowo zameldował się Pan u kuzyna Pana żony w …. W 2021 r. Pana silniejsze powiązania osobiste w postaci więzi rodzinnych znajdowały się głównie na Białorusi. Natomiast, co do powiązań gospodarczych – Pana główne źródło dochodu stanowiła praca w firmie na Białorusi. Wówczas mieszkał Pan w … (Białoruś), miał Pan zarejestrowany tam samochód, posiadał Pan polisy ubezpieczeniowe, zaciągnął Pan kredyt na mieszkanie oraz posiadał konta bankowe – wszystkie związane z Białorusią. W 2021 r., oprócz dochodów z pracy we wskazanej firmie, uzyskiwał Pan także inne przychody – zarówno z pracy w ww. firmie do sierpnia 2021 r., jak i z wynajmu mieszkania w … na Białorusi. Pana żona, dzieci oraz rodzice nie pozostawali na Pana utrzymaniu w 2021 r. Na początku 2022 r., podjął Pan decyzję o pozostaniu w Polsce, kiedy to Pana żona wraz z dziećmi również przyjechała do kraju – w styczniu 2022 r. przeprowadził się Pan razem z rodziną na stałe do Polski. W lutym 2022 r. złożył Pan wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt stały, w kwietniu 2022 r. otrzymał Pan pozytywną decyzję. Począwszy od 2022 r. zamieszkuje Pan wraz Pana rodziną w …. W sierpniu 2023 r. trzymał Pan obywatelstwo Polski.
Ustalając Pana miejsce zamieszkania dla celów podatkowych należy odnieść się do przepisów Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Białoruś w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, z dnia 18 listopada 1992 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 120 poz. 534).
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ww. Umowy:
W rozumieniu niniejszej umowy określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza każdą osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam obowiązkowi podatkowemu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze.
Na podstawie art. 4 ust. 2 ww. Umowy:
Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to jej status będzie określony według następujących zasad:
a)osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania; jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych),
b)jeżeli nie można ustalić, w którym Umawiającym się Państwie osoba ma ośrodek interesów życiowych, albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Umawiających się Państw, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym zwykle przebywa,
c)jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obu Umawiających się Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, to będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, którego jest obywatelem,
d)jeżeli jest ona obywatelem obu Umawiających się Państw lub nie jest obywatelem żadnego z nich, właściwe władze Umawiających się Państw rozstrzygną zagadnienie w drodze wzajemnego porozumienia.
Definicja „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” odnosi się zatem bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.
Przy tym wskazać należy, iż według Komentarza do Modelowej Konwencji OECD posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, iż osoba fizyczna urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania, w przeciwieństwie do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki czas. Zgodnie z Komentarzem, istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania, dbałość o ognisko domowe, co należy rozumieć, że osoba zainteresowana czyni wszystko, co jest niezbędne, aby mieć to mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie, w sposób ciągły, a nie od czasu do czasu, na pobyt, który z różnych względów może mieć charakter krótkotrwały. Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w obu Umawiających się państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania danej osoby są ściślejsze. Przez takie powiązania, Komentarz nakazuje rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.
Ponadto, jeżeli osoba, mająca ognisko domowe w jednym państwie, utworzyła ognisko domowe w drugim państwie z zachowaniem w całej pełni pierwszego ogniska, to fakt, iż pierwsze z nich zostało zachowane w środowisku, w którym osoba ta zawsze mieszkała, pracowała i w którym znajduje się jej rodzina i mienie, może w połączeniu z innymi elementami wskazywać, że osoba ta zachowała ośrodek swych życiowych interesów w pierwszym państwie.
Tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak i brzmienie Komentarza do niej zostały wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień.
Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.
Mając na uwadze przedstawione powyżej normy kolizyjne wynikające z art. 1 ust. 4 umowy polsko-białoruskiej oraz przedstawione przez Pana okoliczności zasadnym jest uznanie, że przeniósł Pan miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w styczniu 2022 r.
Oznacza to, że warunek wskazany w art. 21 ust. 43 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczący przeniesienia miejsca zamieszkania po dniu 31 grudnia 2021 r. – został spełniony.
Następny warunek określa art. 21 ust. 43 pkt 2 lit. a) i b) ww. ustawy.
Z treści wniosku wynika, że nie miał Pan miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie obejmującym trzy lata kalendarzowe poprzedzające bezpośrednio rok, w którym zmienił Pan miejsce zamieszkania na terytorium Polski oraz w okresie od początku roku, w którym zmienił Pan miejsce zamieszkania na terytorium Polski, do dnia poprzedzającego dzień, w którym zmienił Pan miejsce zamieszkania na terytorium Polski. Zatem, spełnił Pan również wymagania wskazane w art. 21 ust. 43 pkt 2 lit. a) i b) ww. ustawy.
Jednym z warunków, wymienionych w art. 21 ust. 43 pkt 3 ww. ustawy jest posiadanie przez podatnika Karty Polaka.
Z treści wniosku wynika, że posiada Pan Kartę Polaka.
Wyjaśnić należy, że stosownie do art. 229 ust. 7 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 519 ze zm.):
Wydanie karty pobytu cudzoziemcowi, o którym mowa w art. 195 ust. 1 pkt 9, następuje po zwróceniu przez niego Karty Polaka, zgodnie z art. 20 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka (Dz.U. z 2019 r. poz. 1598 oraz z 2022 r. poz. 91).
W myśl art. 195 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy:
Zezwolenia na pobyt stały udziela się cudzoziemcowi na czas nieoznaczony, na jego wniosek, jeżeli posiada ważną Kartę Polaka i zamierza osiedlić się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na stałe.
Zgodnie z art. 2 ust. 1-3 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 192):
1.Karta Polaka może być przyznana osobie, która deklaruje przynależność do Narodu Polskiego i spełni łącznie następujące warunki:
1)wykaże swój związek z polskością przez przynajmniej podstawową znajomość języka polskiego, który uważa za język ojczysty, oraz znajomość i kultywowanie polskich tradycji i zwyczajów;
2)w obecności konsula Rzeczypospolitej Polskiej, zwanego dalej „konsulem”, lub w przypadku, o którym mowa w art. 12 ust. 4 - wojewody, albo wyznaczonego przez niego pracownika, złoży pisemną deklarację przynależności do Narodu Polskiego;
3)wykaże, że jest narodowości polskiej lub co najmniej jedno z jej rodziców lub dziadków albo dwoje pradziadków było narodowości polskiej, albo przedstawi zaświadczenie organizacji polskiej lub polonijnej potwierdzające aktywne zaangażowanie w działalność na rzecz języka i kultury polskiej lub polskiej mniejszości narodowej przez okres co najmniej ostatnich trzech lat;
4)złoży oświadczenie, że ona lub jej wstępni nie repatriowali się lub nie zostali repatriowani z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, na podstawie umów repatriacyjnych zawartych w latach 1944-1957 przez Rzeczpospolitą Polską albo przez Polską Rzeczpospolitą Ludową z Białoruską Socjalistyczną Republiką Radziecką, Ukraińską Socjalistyczną Republiką Radziecką, Litewską Socjalistyczną Republiką Radziecką i Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich, do jednego z państw będących stroną tych umów.
2.Karta Polaka może być przyznana osobie:
1)nieposiadającej w dniu złożenia wniosku o wydanie Karty Polaka oraz w dniu przyznania Karty Polaka obywatelstwa polskiego lub
2)nieposiadającej zezwolenia na pobyt stały na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
3)posiadającej status bezpaństwowca.
3.Karta Polaka może być także przyznana osobie, której polskie pochodzenie zostało stwierdzone zgodnie z przepisami ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2022 r. poz. 1105), pod warunkiem wykazania się znajomością języka polskiego w stopniu co najmniej podstawowym. Przepisy art. 13 ust. 7 i 8 stosuje się odpowiednio.
Natomiast w art. 3 ww. ustawy wskazano, że :
1.Karta Polaka jest dokumentem potwierdzającym przynależność do Narodu Polskiego.
2.Karta Polaka poświadcza uprawnienia wynikające z niniejszej ustawy.
Zgodnie z art. 20 ust. 1a ww. ustawy:
Jeżeli posiadacz Karty Polaka nabył obywatelstwo polskie albo uzyskał zezwolenie na pobyt stały na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, posiadana przez niego Karta Polaka traci ważność z mocy prawa z dniem wydania dokumentu potwierdzającego nabycie obywatelstwa polskiego albo uzyskania zezwolenia na pobyt stały.
Stosownie do art. 20 ust. 3 ww. ustawy:
W przypadku, o którym mowa w ust. 1a, posiadacz Karty Polaka zwraca Kartę Polaka wojewodzie właściwemu ze względu na miejsce pobytu, nie później niż w terminie 14 dni od dnia, w którym:
1)doręczono mu dokument potwierdzający nabycie obywatelstwa polskiego albo
2)decyzja o uzyskaniu zezwolenia na pobyt stały stała się ostateczna.
Jak stanowi art. 199 ustawy o cudzoziemcach:
1.Zezwolenie na pobyt stały cofa się cudzoziemcowi, jeżeli:
1)wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub
2)wymaga tego interes Rzeczypospolitej Polskiej, lub
3)w postępowaniu w sprawie udzielenia mu tego zezwolenia:
a)złożył on wniosek o udzielenie zezwolenia zawierający nieprawdziwe dane osobowe lub fałszywe informacje lub dołączył do niego dokumenty zawierające takie dane lub informacje, lub
b)zeznał on nieprawdę lub zataił prawdę albo podrobił lub przerobił dokument w celu użycia go jako autentycznego lub takiego dokumentu używał jako autentycznego, lub
4)został skazany prawomocnym wyrokiem w Rzeczypospolitej Polskiej za przestępstwo umyślne na karę co najmniej 3 lat pozbawienia wolności, lub
5)opuścił terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres przekraczający 6 lat.
2.Cudzoziemcowi, o którym mowa w:
1)art. 195 ust. 1 pkt 3, cofa się zezwolenie na pobyt stały w przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 3 lub 5;
2)art. 195 ust. 1 pkt 8, cofa się zezwolenie na pobyt stały w przypadku pozbawienia go azylu w Rzeczypospolitej Polskiej;
3)art. 195 ust. 1 pkt 10, cofa się zezwolenie na pobyt stały w przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 3, 4 lub 5.
3.Jeżeli podstawą udzielenia cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały był fakt pozostawania w związku małżeńskim z obywatelem polskim, zezwolenie można cofnąć, jeżeli cudzoziemiec rozwiódł się w ciągu 2 lat od dnia, w którym udzielono mu zezwolenia na pobyt stały.
4.Do ustalenia okoliczności, o których mowa w ust. 1 pkt 3, nie stosuje się przepisu art. 79 Kodeksu postępowania administracyjnego.
Stosownie do art. 240 ww. ustawy:
Kartę pobytu wydaje się cudzoziemcowi, któremu udzielono:
1)zezwolenia na pobyt czasowy;
2)zezwolenia na pobyt stały;
3)zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE;
4)zgody na pobyt ze względów humanitarnych.
Zgodnie z art. 242 ww. ustawy:
Karta pobytu w okresie swojej ważności potwierdza tożsamość cudzoziemca podczas jego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz uprawnia go, wraz z dokumentem podróży, do wielokrotnego przekraczania granicy bez konieczności uzyskania wizy.
Natomiast zgodnie z art. 243 ww. ustawy:
1.Karta pobytu wydana cudzoziemcowi w przypadku udzielenia mu:
1)zezwolenia na pobyt czasowy - jest ważna przez okres, na który udzielono mu tego zezwolenia;
2)zezwolenia na pobyt stały - jest ważna przez okres 10 lat od dnia jej wydania;
3)zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE - jest ważna przez okres 5 lat od dnia jej wydania;
4)zgody na pobyt ze względów humanitarnych - jest ważna przez okres 2 lat od dnia jej wydania.
2.Kolejna karta pobytu wydana cudzoziemcowi po upływie terminu ważności karty pobytu wydanej w związku z udzieleniem mu:
1)zezwolenia na pobyt stały - jest ważna przez okres 10 lat od dnia jej wydania;
2)zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE - jest ważna przez okres 5 lat od dnia jej wydania;
3)zgody na pobyt ze względów humanitarnych - jest ważna przez okres 2 lat od dnia jej wydania.
Wobec powyższego wskazać należy, że spełnił Pan również warunek wskazany w art. 21 ust. 43 pkt 3 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, albowiem przeniesienie miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nastąpiło w związku z posiadaniem przez Pana Karty Polaka.
Kolejnym istotnym kryterium umożliwiającym zastosowanie „ulgi na powrót” jest stosownie do art. 21 ust. 43 pkt 4 ustawy, posiadanie certyfikatu rezydencji lub innych dowodów dokumentujących miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w okresie niezbędnym do ustalenia prawa do tego zwolnienia.
Zgodnie z art. 5a pkt 21 ww. ustawy:
Ilekroć w ustawie mowa jest o certyfikacie rezydencji - oznacza to zaświadczenie o miejscu zamieszkania podatnika dla celów podatkowych wydane przez właściwy organ administracji podatkowej państwa miejsca zamieszkania podatnika.
Z treści ww. regulacji wynika, że dokumentowanie miejsca zamieszkania dla celów podatkowych w okresie niezbędnym do ustalenia prawa do „ulgi na powrót” może alternatywnie nastąpić posiadanym przez podatnika certyfikatem rezydencji lub innym dowodem. Wystarczy zatem, że podatnik posiada inne dokumenty, które potwierdzą jego miejsce zamieszkania w innym państwie, niemniej muszą być to dokumenty potwierdzające miejsce zamieszkania dla celów podatkowych. Takimi dokumentami mogą być np. umowa o pracę, albo umowa najmu mieszkania za granicą, albo zaświadczenie od byłego pracodawcy.
Choć przepisy podatkowe nie wymieniają w tym zakresie żadnego katalogu, to należy pamiętać, że zgodnie z art. 180 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.):
Jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.
Powyższe oznacza, że innymi dowodami wskazującymi na miejsce zamieszkania poza Polską mogą być m.in. umowa o pracę, historia zatrudnienia, zagraniczne zeznania podatkowe, zagraniczna umowa najmu nieruchomości, paski wynagrodzeń, wyciągi bankowe czy też zagraniczne zaświadczenie od pracodawcy. Można w tym zakresie przedstawić również inne dowody.
W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że posiada Pan dokumenty potwierdzające miejsce zamieszkania dla celów podatkowych poza Polską w okresie niezbędnym do ustalenia prawa do tego zwolnienia.
Spełnił Pan zatem warunek wskazany w art. 21 ust. 43 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jednocześnie, w sposób oczywisty spełnił Pan również zastrzeżenie wynikające z art. 21 ust. 43 pkt 5 ww. ustawy, jako że skorzystanie z przedmiotowej ulgi jest możliwe dopiero poczynając od rozliczenia za rok 2022.
Stosownie do przedstawionego we wniosku opisu sprawy, spełnił Pan również zastrzeżenie wynikające z art. 53 ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, ponieważ przeniósł Pan swoje miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po dniu 31 grudnia 2021 r.
Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz powołane przepisy prawa podatkowego należy uznać, że przysługuje Panu prawo do skorzystania z tzw. „ulgi na powrót”, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 152 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przedmiotowe zwolnienie z opodatkowania będzie obejmowało przychody do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł, osiągnięte z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 152 lit. a)-d) ww. ustawy – w czterech kolejno po sobie następujących latach podatkowych, licząc od początku roku, w którym nastąpiło przeniesienie miejsca zamieszkania, tj. w latach 2022-2025, albo od początku roku następnego, tj. w latach 2023-2026.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).