Interpretacja indywidualna z dnia 22 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT1.4011.65.2024.1.MN
Temat interpretacji
Skutki podatkowe uczestniczenia w programie motywacyjnym organizowanym przez spółkę z siedzibą w Hiszpanii.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest:
–nieprawidłowe w zakresie skutków podatkowych wypłacanej przez spółkę dywidendy reinwestowanej przez Panią w nabycie akcji,
–nieprawidłowe w zakresie, w jakim posłużyła się Pani argumentem o neutralności podatkowej nieodpłatnego nabycia akcji,
–prawidłowe w pozostałym zakresie.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
22 stycznia 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa w programie motywacyjnym. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest osobą fizyczną podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Wnioskodawca jest zatrudniony w „A” sp. z o.o. („Spółka”) na podstawie umowy o pracę na stanowisku menedżera. Spółka jest spółką kapitałową z siedzibą w V podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
Spółka należy do międzynarodowej grupy kapitałowej, na której czele stoi B S.A. („B”) będąca spółką akcyjną z siedzibą w Hiszpanii (państwo jej rezydencji podatkowej). B jest jednostką dominującą w odniesieniu do Spółki w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości.
B jest organizatorem dwóch programów motywacyjnych skierowanych do pracowników na szczeblu menadżerskim („Programy”). Do uczestniczenia w Programach obejmujących B uprawnieni są menadżerowie B oraz jej spółek zależnych, spełniający kryteria udziału w Programach („Uczestnicy”). Uczestnikami są także pracownicy Spółki zatrudnieni na stanowisku menedżera, w tym Wnioskodawca, którzy spełnią kryteria udziału w Programach. Udział w Programach jest dobrowolny.
Programy zostały utworzone na podstawie uchwały Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy B. W ramach Programów Uczestnicy (w tym Wnioskodawca) będą uprawnieni do objęcia akcji B („Akcje”). Uprawnienie menadżerów do udziału w Programach będzie wynikać z uchwały Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy B, która jest organizatorem i administratorem Programów. B wykonuje wszystkie kluczowe zadania związane z przeprowadzeniem Programów, w szczególności:
a.B jest odpowiedzialna za określenie warunków Programów i kryteriów uczestnictwa. Spółka nie bierze udziału w tym procesie.
b.Uprawnienie menadżerów do udziału w Programach i możliwości otrzymania Akcji nie wynika z umów o pracę, regulaminu wynagradzania, jak również innych regulaminów obowiązujących w Spółce, a dotyczących zasad wynagradzania.
c.Podstawowym celem Programów jest zmotywowanie menadżerów B uczestniczących w Programach do zwiększenia wydajności oraz efektywności pracy, a w konsekwencji do osiągania przez B jak najwyższych dochodów przy jednoczesnym braku ingerencji w obowiązujące zasady wynagradzania za pracę. Uczestnictwo w Programach, ani Akcje nabywane lub przyznawane w Programach nie są natomiast ekwiwalentem za pracę faktycznie wykonaną przez Uczestników Programów dla ich pracodawcy, w tym Spółki.
d.Spółka ma za zadanie jedynie dokonać technicznych czynności, które umożliwią komunikację pomiędzy B i menadżerami Spółki, związanych m.in. z przesłaniem lub udostępnieniem dokumentów i danych lub przekazaniem B środków finansowych, które menadżerowie chcą zainwestować w Programach.
X
Pierwszy z Programów polega na nieodpłatnym przyznaniu Uczestnikom, w tym Wnioskodawcy, tzw. zastrzeżonych jednostek akcyjnych (ang. RSU, „X”) („Program 1”).
W ramach Programu 1, w wyniku realizacji RSU, Uczestnicy, w tym Wnioskodawca, uprawnieni są do nieodpłatnego otrzymania Akcji. RSU stanowią inne prawa majątkowe, o których mowa w art. 24 ust. 11b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu ustawy obowiązującym od 1 stycznia 2018 r., tj. stanowią takie prawa, w wyniku realizacji których Uczestnik może otrzymać i posiadać Akcje.
Każda RSU przyznana Uczestnikowi Programu 1 stanowi warunkowe przyrzeczenie B do wydania Uczestnikom Akcji w przyszłości. RSU są niezbywalne. Z tytułu otrzymania RSU Uczestnikom nie przysługują uprawnienia zastrzeżone dla akcjonariuszy (np. prawo do dywidendy, prawo głosu), a pełne prawo do Akcji Uczestnicy nabywają po upływie przewidzianych w zasadach Programu 1 okresów (tzw. Vesting Schedule, „Okres Wyczekiwania”) i spełnieniu określonych warunków, takich jak m.in. pozostawanie zatrudnionym w Spółce. Okres Wyczekiwania dzieli się na trzy roczne cykle, w ramach których co roku następuje realizacja jednej trzeciej przyznanych RSU, odpowiednio w pierwszą, drugą i trzecią rocznicę daty ich przyznania. Innymi słowy:
a)po upływie 12 miesięcy od daty przyznania RSU Okres Wyczekiwania upływa wobec jednej trzeciej przyznanych RSU(zaokrąglonych w dół);
b)po upływie 24 miesięcy od daty przyznania RSU Okres Wyczekiwania upływa wobec kolejnej jednej trzeciej przyznanych RSU (zaokrąglonych w dół);
c)po upływie 36 miesięcy od daty przyznania RSU Okres Wyczekiwania upływa wobec pozostałej części przyznanych RSU.
Po upływie ww. Okresów Wyczekiwania i jednoczesnym spełnieniu innych warunków przewidzianych w zasadach Programu 1, każdy z Uczestników w terminie określonym w harmonogramie otrzymuje nieodpłatnie od B Akcje. Po otrzymaniu Akcji Uczestnicy posiadają pełne uprawnienia akcjonariuszy B, z czym związane jest posiadanie prawa do otrzymania dywidendy, prawo do zbycia Akcji, czy prawo głosu.
Jeżeli B wypłaci dywidendy, będą one przekazywane Uczestnikom. Kwoty dywidend nie będą reinwestowane w dodatkowe akcje B.
Y
Drugi z Programów zakłada przyznanie Uczestnikom, w tym Wnioskodawcy, prawa do nabycia Akcji ze środków pochodzących z przysługującej Uczestnikom premii rocznej, która wypłacana jest w formie pieniężnej („Program 2”).
W efekcie Uczestnicy, po spełnieniu określonych w Programie 2 warunków, będą mogli nabyć Akcje za część przyznanej im rocznej premii z tytułu wykonywania obowiązków pracowniczych, wypłacanej w formie pieniężnej w kwocie netto, tj. po potrąceniu wszelkich należnych zaliczek na podatek dochodowy oraz składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Co ważne, menadżerowie, którzy zdecydują się przystąpić do Programu 2, otrzymują wyższą (podlegającą opodatkowaniu i oskładkowaniu) premię roczną w przybliżeniu o 1-1,5%. W konsekwencji, zamiast otrzymania całej rocznej (już opodatkowanej i oskładkowanej) premii w formie pieniężnej, Uczestnicy nabędą Akcje za część tej premii rocznej (w kwocie netto).
W praktyce powyższa operacja będzie odbywać się w ten sposób, że część rocznej premii (w kwocie netto jak opisano powyżej) zostanie przeznaczona na zakup Akcji przez Uczestników. W konsekwencji dojdzie do potrącenia części kwoty netto premii pieniężnej z kwotą na zakup Akcji.
Powyższe kwoty potrącenia zostaną następnie przekazane uprawnionej instytucji finansowej („Instytucja Finansowa”) do nabycia Akcji po ich rynkowej cenie. Spółka może pośredniczyć w przekazaniu potrąconych środków pieniężnych na rzecz Instytucji Finansowej. Nabyte w ten sposób Akcje są deponowane przez Instytucję Finansową w imieniu Uczestnika. Oznacza to, że Akcje są subskrybowane, tj. nabywane za pośrednictwem i przechowywane w imieniu Uczestników przez Instytucję Finansową. Instytucja Finansowa nie jest – z formalnego punktu widzenia – stroną jakichkolwiek czynności prawnych. Tym samym Akcje nie są własnością Instytucji Finansowej, a Uczestników (w tym Wnioskodawcy).
Po zdeponowaniu Akcji przez Instytucję Finansową Uczestnicy, w tym Wnioskodawca, posiadają pełne uprawnienia akcjonariuszy B, z czym związane jest posiadanie prawa do otrzymania dywidendy, prawo do zbycia Akcji, czy prawo głosu.
Dywidendy wypłacone przez B z tytułu posiadania Akcji będą automatycznie reinwestowane przez Instytucję Finansową w imieniu Uczestników w kolejne Akcje („Akcje Dywidendowe”). Tak długo jak Akcje będą zdeponowane na rachunku Instytucji Finansowej Uczestnicy nie będą mogli swobodnie dysponować kwotami dywidend formie pieniężnej. Instytucja Finansowa będzie reinwestowała dywidendy w Akcje Dywidendowe po ich cenie rynkowej.
Liczba Akcji Dywidendowych, które Uczestnicy mogą otrzymać, jest określona poprzez podzielenie kwoty netto dywidendy przysługującej z tytułu Akcji (tj. kwoty po potrąceniu podatku u źródła w Hiszpanii) pomniejszonej o wydatki wynikające z reinwestycji przez cenę rynkową Akcji Dywidendowych. Akcje Dywidendowe są tego samego rodzaju co Akcje. Akcje Dywidendowe są w pełni zbywalne na moment ich uzyskania przez Uczestników i zdeponowania w Instytucji Finansowej.
Możliwość nabycia Akcji przez Uczestników w związku z partycypacją w Programach ma znaczenie motywacyjne dla tych osób, przyczyniając się do zwiększenia efektywności działania B oraz A, a w konsekwencji wzrostu ich wartości. Ponadto możliwość objęcia przez wyżej wymienione osoby, w tym Wnioskodawcę, przyczynia się do długoterminowego związania tych osób ze Spółką. W konsekwencji nabywanie Akcji przez Wnioskodawcę ma na celu realizację funkcji długoterminowego motywowania, a w rezultacie zapewnienia stałego wzrostu wartości akcji B.
Jednocześnie Wnioskodawca zwraca uwagę, że Programy jak również wniosek nie są złożone w celu obejścia prawa podatkowego lub unikania jakiegokolwiek opodatkowania. Programy są elementem polityki korporacyjnej B pozwalającej menadżerom spółek z wielu państw na świecie na nabycie Akcji i partycypowanie w rozwoju B. Programy oparte są o realnie emitowane i notowane Akcje B, nie zaś o instrumenty finansowe zależne od wskaźników finansowych osiąganych przez B. Nad przebiegiem Programów czuwają zarówno organy B, jak również hiszpański nadzór finansowy.
Programy nie tylko z prawnego, ale i ekonomicznego punktu widzenia nie stanowią elementu wynagrodzenia menadżerów. Oznacza to, że niezależnie od tego, czy menadżer uczestniczy w Programach czy nie, jego zarobki z umowy o pracę pozostają na tym samym poziomie. Menadżerowi nie zostaje zatem przyznany żaden instrument finansowy zastępujący część jego wynagrodzenia, lecz jedynie dodatkowa możliwość uczestniczenia w Programach. W tym zakresie Programy nie tylko nie powodują możliwości uniknięcia jakiegokolwiek opodatkowania, lecz wręcz przeciwnie pozwalają na powstanie dodatkowego przychodu do opodatkowania w Polsce po stronie Uczestników.
W związku z powyższym ani Programy ani wniosek nie wpisują się w schemat opisany w Informacji Szefa KAS o stosowaniu przepisów dotyczących przeciwdziałania unikaniu opodatkowania w kontekście tzw. Programów Motywacyjnych z 1 sierpnia 2017 r. Ponadto przedmiotowe Programy nie wpisują się również w schematy wskazane w Odmowie wydania opinii zabezpieczającej Szefa KAS z 19 grudnia 2017 r., znak 147798/K, ani Uchwale Rady do Spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania z 11 kwietnia 2022 r.
Pytania
1.Czy w związku z udziałem w Programie 1 Wnioskodawca uzyskuje przychód podatkowy w momencie odpłatnego zbycia Akcji i jednocześnie przychód po stronie Wnioskodawcy nie powstaje wcześniej, tj. w momencie przyznania jednostek RSU lub objęcia Akcji?
2.Czy w związku z udziałem w Programie 2 Wnioskodawca uzyskuje przychód podatkowy w momencie odpłatnego zbycia Akcji i jednocześnie przychód po stronie Wnioskodawcy nie powstaje wcześniej, tj. w momencie nabycia Akcji?
3.Czy w związku z udziałem w Programie 2 opodatkowanie wartości dywidendy wypłacanej przez B i reinwestowanej przez Instytucję Finansową w imieniu Uczestników, w tym Wnioskodawcy, w Akcje Dywidendowe będzie odroczona do momentu zbycia Akcji Dywidendowych?
4.Czy dochód z tytułu odpłatnego zbycia Akcji oraz Akcji Dywidendowych przyznanych Wnioskodawcy w ramach Programu 1 oraz Programu 2 podlega opodatkowaniu według 19% stawki podatku dochodowego od osób fizycznych jako dochód/przychód ze źródła kapitały pieniężne?
Ad 1.
Jeżeli w wyniku realizacji programu motywacyjnego utworzonego przez:
–spółkę akcyjną, od której podatnik uzyskuje świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub
–spółkę akcyjną będącą jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości w stosunku do spółki, od której podatnik uzyskuje świadczenia oraz inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13
‒podatnik faktycznie obejmuje lub nabywa akcje spółki w stosunku do niej dominującej, przychód z tego tytułu powstaje w momencie odpłatnego zbycia tych akcji (art. 24 ust. 11 ww. ustawy).
Dochodem z odpłatnego zbycia takich akcji jest różnica między przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia akcji a kosztami uzyskania przychodu określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38 analizowanej ustawy (art. 24 ust. 11a ww. ustawy).
Przez program motywacyjny, o którym mowa w art. 24 ust. 11 cytowanej ustawy, rozumie się system wynagradzania utworzony na podstawie uchwały walnego zgromadzenia przez:
–spółkę akcyjną, dla osób uzyskujących od niej świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, albo
–spółkę akcyjną będącą jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości w stosunku do spółki, od której osoby uprawnione do otrzymania świadczeń w ramach tego systemu wynagradzania uzyskują świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13 ww. ustawy,
w wyniku którego osoby uprawnione do otrzymania świadczeń w ramach tego systemu wynagradzania bezpośrednio lub w wyniku realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych lub realizacji praw z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub realizacji innych praw majątkowych, nabywają prawo do faktycznego objęcia lub nabycia m.in. akcji spółki od której podatnik uzyskuje świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 24 ust. 11b ww. ustawy).
W istocie z brzmienia powyższego przepisu wynika, że program motywacyjny może być oparty na trzech rodzajach instrumentów finansowych pośrednio prowadzących do nabycia lub objęcia akcji, tj.:
a.pochodnych instrumentach finansowych, lub
b.papierach wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub
c.innych prawach majątkowych.
W konsekwencji użycia w art. 24 ust. 11b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych słowa „lub” ustawodawca wprowadza możliwość oparcia programu motywacyjnego na jednym z trzech ww. rodzajów instrumentów finansowych (lub też na kilku z nich jednocześnie). Powyższe oznacza, że nie ma potrzeby, by przyznane uczestnikowi programu motywacyjnego prawo majątkowe było papierem wartościowym (o którym mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy o obrocie instrumentami finansowymi) lub też pochodnym instrumentem finansowym, w istocie może również być innym prawem niż nadmienione – o ile w wyniku realizacji tego prawa uczestnik programu motywacyjnego nabywa prawo do faktycznego objęcia lub nabycia akcji spółki, od której uzyskuje świadczenia lub też spółki w stosunku do niej dominującej.
W ramach Programu 1 menadżerowie, w tym Wnioskodawca, otrzymują nieodpłatnie RSU, w wyniku realizacji których otrzymują nieodpłatnie Akcje B. Program 1 organizowany jest na podstawie uchwały Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy B. B określa warunki Programu 1, ponosi koszty jego organizacji. Spółka ma za zadanie jedynie dokonać technicznych czynności, które umożliwią komunikację pomiędzy B i jej menadżerami związanych m.in. z przesłaniem lub udostępnieniem dokumentów, czy przekazaniem środków pieniężnych w określonych w stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym sytuacjach.
Każda RSU przyznana Wnioskodawcy stanowi warunkowe przyrzeczenie B do wydania Wnioskodawcy Akcji w przyszłości. RSU są niezbywalne. Z tytułu otrzymania RSU Wnioskodawcy nie przysługują uprawnienia zastrzeżone dla akcjonariuszy (np. prawo do dywidendy, prawo głosu), a pełne prawo do Akcji Wnioskodawca nabywa po upływie przewidzianych w zasadach Programu 1 okresach i spełnieniu określonych warunków, takich jak m.in. pozostawanie zatrudnionym w Spółce.
Okres Wyczekiwania dzieli się na trzy roczne cykle, w ramach których co roku następuje realizacja jednej trzeciej przyznanych X, odpowiednio w pierwszą, drugą i trzecią rocznicę daty ich przyznania. Po upływie każdego cyklu i jednoczesnym spełnieniu innych warunków przewidzianych w zasadach Programu 1 Wnioskodawca otrzymuje więc nieodpłatnie od B Akcje, które to zostają wydane na jego rzecz zgodnie z odpowiednim harmonogramem. Po otrzymaniu Akcji Wnioskodawca będzie posiadać pełne uprawnienia akcjonariusza B, z czym związane będzie posiadanie prawa do otrzymania dywidendy, prawo do zbycia Akcji, czy prawo głosu.
Zestawiając powyższe przepisy z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego należy po pierwsze wskazać, że zdaniem Wnioskodawcy otrzymane RSU nie będą generować dla niego przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób fizycznych („PIT”) w momencie ich otrzymania. Samo przystąpienie przez Wnioskodawcę do Programu 1 i przyznanie mu RSU nie wiąże się z powstaniem realnego przysporzenia majątkowego po jego stronie. Przyznanie RSU jest bowiem jedynie przyrzeczeniem możliwości nieodpłatnego otrzymania Akcji przez Wnioskodawcę na określonych warunkach; jedynie stwarza potencjalną możliwość uzyskania w przyszłości korzyści majątkowej przez Wnioskodawcę.
Po stronie Wnioskodawcy z tytułu przyznania RSU nie powstaje zatem przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Sama okoliczność przyznania RSU nie generuje przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, pomimo uzyskania tego prawa nieodpłatnie, ponieważ jest ono niezbywalne, warunkowe i z tytułu jego posiadania nie przysługują Wnioskodawcy prawa akcjonariusza.
Takie stanowisko prezentują organy podatkowe w podobnych sprawach, przykładowo:
a.w interpretacjach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 marca 2022 r., nr 0112-KDIL2-1.4011.1171.2021.2.TR oraz z 21 marca 2022 r. nr 0114-KDIP3-1.4011.1110.2021.2.MG, gdzie stwierdzono, że:
„Słusznie Pani twierdzi, że samo przyznanie akcji warunkowych nie skutkuje powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Etap nieodpłatnego przyznania akcji warunkowych nie jest etapem nabywania własności akcji spółki amerykańskiej. Z chwilą przyznania akcji warunkowych nie stała się Pani właścicielem akcji spółki zagranicznej. Z tytułu ich otrzymania, nie przysługują Pani uprawnienia zastrzeżone dla akcjonariuszy (np. prawo do dywidendy, prawo głosu), a pełne prawo do akcji nabywa Pani w trzecią rocznicę przyznania akcji warunkowych i spełnieniu określonych w programie warunków, przykładowo pozostawanie zatrudnionym w spółce amerykańskiej lub w jej spółkach córkach. Akcje warunkowe mają charakter niezbywalny, tj. nie można ich skutecznie przenieść na inny podmiot. (...) stanowią obietnicę przyznania w przyszłości nieodpłatnie akcji, a ponadto brak jest możliwości przypisania jakiejkolwiek wartości do tego uprawnienia. Należy zatem uznać, że brak możliwości ustalenia wartości niezbywalnych akcji warunkowych (...) I z tytułu ich posiadania nie przysługują Pani prawa akcjonariusza, determinuje, że nie uzyskuje Pani przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu”.
b.w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 lutego 2022 r., nr 0112-KDIL2-1.4011.961.2021.2. IR, gdzie wskazano, że:
„Przede wszystkim wyjaśnić należy, że samo przyznanie Wnioskodawcy RSU nie skutkuje powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż z opisu sprawy wynika, że RSU to warunkowe prawo do nabycia akcji spółki amerykańskiej. Z samego posiadania RSU nie płyną żadne korzyści. To sprawia, że przyznanie Wnioskodawcy RSU nie powoduje powstania po Jego stronie przysporzenia majątkowego, nie stanowi dla Wnioskodawcy konkretnego wymiaru finansowego. Wnioskodawca dopiero w przyszłości będzie miał prawo nieodpłatnego otrzymania akcji spółki amerykańskiej, którymi będzie mógł rozporządzać. Brak opodatkowania wynika z faktu, że momencie przyznania RSU Wnioskodawcy - otrzyma on wyłącznie potencjalną możliwość otrzymania w przyszłości korzyści w postaci akcji, którymi będzie mógł rozporządzać. Wobec tego moment przyznania Wnioskodawcy prawa w postaci RSU w ramach Programu motywacyjnego nie skutkuje dla Niego powstaniem przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.
c.w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 września 2021 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.553.2021.1.SJ, gdzie stwierdzono, że:
„Na wstępie należy przede wszystkim wyjaśnić, że samo przyznanie Wnioskodawcy jednostek RSU nie skutkuje powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż z treści wniosku wynika, że jednostki RSU to warunkowe prawo do nabycia akcji Spółki z siedzibą na (...). RSU nie podlegają sprzedaży, ani jakiejkolwiek innej formie swobodnego dysponowania. Posiadając jednostki RSU Wnioskodawca nie ma żadnych praw przysługujących akcjonariuszom, tj. prawa do dywidendy, prawa głosu. Prawa te Wnioskodawca nabędzie dopiero w momencie nabycia akcji. Z samego posiadania RSU nie płyną żadne korzyści dla Wnioskodawcy. To sprawia, że przyznanie Wnioskodawcy RSU nie powoduje powstania po Jego stronie przysporzenia majątkowego. Wnioskodawca dopiero w przyszłości będzie miał prawo nieodpłatnego nabycia akcji spółki zagranicznej, którymi będzie mógł rozporządzać bez ograniczeń. Wobec tego moment przyznania Wnioskodawcy prawa w postaci jednostek RSU w ramach Programu wynagradzania nie skutkuje dla Wnioskodawcy powstaniem przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.
Otrzymane Akcje w wyniku realizacji RSU również nie będą generować dla Wnioskodawcy przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym w momencie otrzymania Akcji. Dojdzie w tym zakresie bowiem do spełnienia się wszystkich przesłanek wskazanych w przepisie art. 24 ust. 11-12a cytowanej ustawy:
a.Wnioskodawcy zostaną przyznane akcje (Akcje) spółki akcyjnej, a będącą jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości w stosunku do Spółki, od której Wnioskodawca uzyskuje świadczenia oraz inne należności z tytułów określonych w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – vide art. 24 ust. 11 ww. ustawy;
b.Wnioskodawca faktycznie obejmie akcje (Akcje) B w ramach Programu 1 utworzonego na podstawie uchwały walnego zgromadzenia B, co mieści się w hipotezie normy wynikającej z przepisu art. 24 ust. 11b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Akcje zostaną objęte w wyniku realizacji innych praw majątkowych (RSU);
c.B jest hiszpańskim rezydentem podatkowym, zaś Polska zawarła z Hiszpanią umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania – por. art. 24 ust. 12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Co za tym idzie, wartość Akcji otrzymanych przez Wnioskodawcę w wyniku realizacji RSU nie będzie stanowiła przychodu Wnioskodawcy w momencie ich objęcia.
W niniejszym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym ostateczny przychód Wnioskodawca uzyska w chwili sprzedaży Akcji, stosownie do przepisu art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Opodatkowanie na wcześniejszych etapach oznaczałoby co najmniej dwukrotnie obciążenie tego samego obciążenia. Powyższe znajduje oparcie w orzecznictwie. Przykładowo Naczelny Sąd Administracyjny („NSA”) w wyroku z 5 października 2011 r., sygn. akt II FSK 517/10 stwierdził:
„(...) sama okoliczność nabycia akcji, nawet nieodpłatnie bądź po preferencyjnej cenie, nie generuje dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych”.
Podobnie uznał NSA w wyroku z 27 kwietnia 2011 r., sygn. akt II FSK 1410/10. Z kolei Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z 16 grudnia 2020 r., sygn. akt I SA/Gd 819/20 zauważył:
„Problem przysporzenia uzyskanego przez podatnika w związku z nieodpłatnym (częściowo nieodpłatnym) przyznaniem akcji, w kontekście zakazu podwójnego opodatkowania, był już wielokrotnie przedmiotem wypowiedzi orzeczniczych Naczelnego Sądu Administracyjnego, który doszedł do wniosku, że nieodpłatne nabycie akcji nie skutkuje powstaniem dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem od osób fizycznych, a Sąd w składzie orzekającym w pełni podziela tę ocenę”.
Zauważyć również należy, że cechą papierów wartościowych jakimi są akcje jest to, że w przypadku ich odpłatnego zbycia generują dochód w postaci różnicy pomiędzy przychodem ze sprzedaży a kosztami poniesionymi na ich nabycie. Uznanie, że przychód powstaje w momencie nieodpłatnego nabycia akcji w ramach programu motywacyjnego oraz że dochodem z tej czynności jest wartość rynkowa akcji prowadziłoby do opodatkowania wartości wyrażonej w pieniądzu, której podatnik w momencie uzyskania akcji nie osiągnął. Otrzymanie akcji nie daje żadnych korzyści, ponieważ akcje są takim składnikiem majątku, który przychód może dać dopiero w momencie ich zbycia w drodze sprzedaży lub zamiany ewentualnie innych czynności. W wyroku z 21 lipca 2017 r. sygn. akt II FSK 1716/15, NSA stanął na stanowisku, iż dopiero zbycie akcji pozwala ustalić, jaki dochód podatnik osiągnął przez to, że nabył akcje w drodze programu motywacyjnego, a następnie zbył te akcje. Nabycie akcji samo przez się nie daje żadnego przychodu. W praktyce wygląda to tak, że w chwili nabycia akcji podatnik nie wie, jaki uzyska przychód, bowiem okaże się to dopiero w przyszłości.
W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy Program 1 spełnia wszystkie przesłanki określone w art. 24 ust. 11-12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przez co przychód Wnioskodawcy z tytułu uczestnictwa i realizacji Programu 1 powstaje w momencie odpłatnego zbycia otrzymanych w wyniku rozliczenia X Akcji przez Wnioskodawcę.
Ad 2.
Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z udziałem w Programie 2 Wnioskodawca uzyskuje przychód podatkowy w momencie odpłatnego zbycia Akcji i jednocześnie przychód po stronie Wnioskodawcy nie powstaje wcześniej, tj. w momencie nabycia Akcji.
Uwagi wskazane w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy do pytania pierwszego, w szczególności przywołane orzecznictwo oraz interpretacje indywidualne, pozostają aktualne w zakresie uzasadnienia do pytania drugiego.
W ramach Programu 2 Wnioskodawca uzyskuje prawa do nabycia Akcji w zamian za część przysługującej mu premii rocznej, która wypłacana jest w formie pieniężnej. W konsekwencji zamiast część rocznej premii w formie pieniężnej zostanie przeznaczone na nabycie Akcji. Co istotne, wykorzystanie tej premii nastąpi już po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy i składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Oznacza to, że Wnioskodawca za własne środki finansowe (część premii), które zostały już opodatkowane i oskładkowane, nabędzie Akcje po cenie rynkowej.
W rezultacie dojdzie do wykorzystania z premii pieniężnej części kwoty do wypłaty Wnioskodawcy, która to kwota zostanie przeznaczona na zakup Akcji. Kwota ta zostanie przekazana Instytucji Finansowej w celu nabycia przez nią Akcji po ich rynkowej cenie. Nabyte w ten sposób Akcje są deponowane przez Instytucję Finansową w imieniu Wnioskodawcy. Po zdeponowaniu Akcji przez Instytucję Finansową Uczestnicy, w tym Wnioskodawca, posiadają pełne uprawnienia akcjonariuszy B, z czym związane jest posiadanie prawa do otrzymania dywidendy, prawo do zbycia Akcji, czy prawo głosu.
Co za tym idzie, przez uczestnictwo w Programie nie dojdzie do obniżenia podstawy opodatkowania premii pieniężnej ani zmiany źródła jej opodatkowania – jedynie środki z już opodatkowanej i oskładkowanej premii zostaną wykorzystanie na nabycie Akcji.
Zdaniem Wnioskodawcy otrzymane w ten sposób Akcje nie będą generować dla Wnioskodawcy jako Uczestnika Programu 2 przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym w momencie ich objęcia za pośrednictwem Instytucji Finansowej. Z chwilą nabycia Akcji nie może dojść do powstania przychodu po stronie Wnioskodawcy, gdyż Akcje te są nabywane po cenie rynkowej. W takiej sytuacji Wnioskodawca nie uzyskuje żadnego przysporzenia majątkowego, które mogłoby być opodatkowane.
Dojdzie w tym zakresie również do spełnienia się wszystkich przesłanek wskazanych w przepisie art. 24 ust. 11-12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
a.Wnioskodawcy zostaną przyznane akcje (tj. Akcje) spółki akcyjnej, a będącą jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości w stosunku do Spółki, od której Wnioskodawca uzyskuje świadczenia oraz inne należności z tytułów określonych w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - vide art. 24 ust. 11 ww. ustawy;
b.Wnioskodawca faktycznie obejmie akcje (tj. Akcje) B w ramach Programu 2 utworzonego na podstawie uchwały walnego zgromadzenia B, co mieści się w hipotezie normy wynikającej z przepisu art. 24 ust. 11b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Akcje zostaną objęte bezpośrednio, tj. nie w wyniku realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych lub realizacji praw z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, lub realizacji innych praw majątkowych;
c.B jest hiszpańskim rezydentem podatkowym, zaś Polska zawarła z Hiszpanią umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania – por. art. 24 ust. 12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Podsumowując Wnioskodawca uzyskuje przychód podatkowy w momencie odpłatnego zbycia Akcji, stosownie do przepisu art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jednocześnie przychód po stronie Wnioskodawcy nie powstaje wcześniej, tj. w momencie nabycia Akcji.
Ad 3.
Zdaniem Wnioskodawcy, opodatkowanie wartości dywidendy wypłacanej przez B i reinwestowanej przez Instytucję Finansową w imieniu Wnioskodawcy w ramach Programu 2 w Akcje Dywidendowe będzie odroczona do momentu zbycia Akcji Dywidendowych przez Wnioskodawcę.
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Z kolei w myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału. Jednocześnie zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 4 analizowanej ustawy od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a, z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.
Dodatkowo stosownie do art. 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych (w tym dywidend) jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału. Artykuł 24 ust. 5 ww. ustawy precyzuje więc ogólną definicję wynikającą z art. 11 ust. 1 ww. ustawy. Tym samym należy stwierdzić, że na mocy wyraźnej woli ustawodawcy kwota dywidendy stanowi przychód jedynie wówczas, gdy jest otrzymana lub postawiona do dyspozycji podatnika. Wobec tego dla oceny czy po stronie podatnika powstał przychód z tytułu dywidendy kluczowe jest określenie, czy z tego tytułu podatnik otrzymał do dyspozycji faktyczną korzyść o konkretnym wymiarze finansowym (określoną kwotę). W konsekwencji niemożliwością byłoby stwierdzenie powstania przychodu z tytułu dywidendy, gdyby przysporzenie miało charakter jedynie potencjalny, uzależniony od ziszczenia się konkretnego zdarzenia w przyszłości.
Wnioskodawca wskazuje, że dywidendy wypłacone przez B z tytułu posiadania Akcji będą automatycznie reinwestowane przez Instytucję Finansową w imieniu Wnioskodawcy w ramach Programu 2 w kolejne akcje B, tj. Akcje Dywidendowe. Tak długo jak Akcje będą zdeponowane na rachunku Instytucji Finansowej, Uczestnicy Programu 2 (w tym Wnioskodawca) nie będą mogli otrzymywać dywidend w formie pieniężnej.
Otrzymywane w ten sposób przez Wnioskodawcę dywidendy będą więc automatycznie oraz bezpośrednio podlegały reinwestowaniu w dodatkowe akcje (tj. Akcje Dywidendowe). Wnioskodawca nie ma prawa do bezpośredniej wypłaty dywidendy w gotówce tak długo, jak Akcje będą zdeponowane na rachunku Instytucji Finansowej. Jednocześnie Akcje Dywidendowe będą w pełni zbywalne na moment ich uzyskania przez Wnioskodawcę i zdeponowania w Instytucji Finansowej.
W ocenie Wnioskodawcy kwota dywidend byłaby przychodem tylko wtedy, gdyby była faktycznie postawiona do dyspozycji Wnioskodawcy. Opodatkowaniu może podlegać jedynie dochód faktycznie otrzymywany, a nie dochód potencjalny. Z powyższego wynika, że sama kwota dywidend nie jest pozostawiona do faktycznej dyspozycji Uczestnikom Programu 2, ponieważ jest ona wykorzystywana przez Instytucję Finansową do nabycia Akcji Dywidendowych (reinwestowana) w celu zwiększenia inwestycji Uczestników.
Przedstawione okoliczności skutkują tym, że nie są spełnione przesłanki ww. przepisów, tj. art. 11 ust. 1 oraz 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, których to spełnienie warunkuje powstanie przychodu z tytułu dywidend na gruncie ww. ustawy. W myśl wskazanych przepisów opodatkowaniu może bowiem podlegać wyłącznie dochód z tytułu dywidendy faktycznie otrzymany, a nie dochód niejako potencjalny. W ramach opisanego mechanizmu Wnioskodawca nie otrzymuje kwoty dywidendy do dyspozycji, ale jedynie akcje o odpowiadającej wartości. Należy jednak przy tym podkreślić, że kurs akcji spółek notowanych na giełdzie instrumentów finansowych podlega niemal ciągłym zmianom – zależny jest on od popytu i podaży na rynku. Wobec tego o realnej i wymiernej korzyści w omawianych okolicznościach można mówić jedynie w momencie realizacji zysku, tj. w momencie sprzedaży tychże akcji (przed tym momentem korzyść ma charakter jedynie hipotetyczny).
Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, przykładowo w wyroku z 12 grudnia 2013 r. sygn. akt II FSK 2962/11. Sąd stwierdził w nim m. in., iż:
„(...) kwoty dywidend stanowią dla skarżącej jedynie potencjalny przychód, który faktycznie zostanie uzyskany dopiero w momencie uzyskania możliwości dysponowania tymi środkami (lub ich ekwiwalentami). W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego moment powstania przychodu zostanie przesunięty w czasie do chwili realnego uzyskania przychodu przez skarżącą”.
NSA potwierdził również, że:
„(...) z przepisów jednoznacznie wynika, że wolą prawodawcy było, aby opodatkowaniu podlegał wyłącznie dochód faktycznie uzyskany przez skarżącą w formie dywidendy, a nie dochód jedynie potencjalny lecz nie uzyskany faktycznie”.
Stanowisko to zostało potwierdzone również w wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 grudnia 2013 r., sygn. akt II FSK 111/12 oraz z 8 czerwca 2018 r., sygn. akt II FSK 1539/16. Stanowisko to znajduje potwierdzenie również w orzecznictwie Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, przykładowo:
a.w wyroku z 1 lutego 2016 r., sygn. akt I SA/Gl 731/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wskazał, że:
„Sąd zgadza się zatem z poglądem strony skarżącej, że z przepisów tych jednoznacznie wynika, iż wolą ustawodawcy było, aby opodatkowaniu podlegał wyłącznie dochód faktycznie uzyskany przez podatnika w formie dywidendy, a nie dochód jedynie potencjalny, lecz nie uzyskany faktycznie. W ocenie Sądu istotne dla sprawy jest także to, że co do zasady strona skarżąca nie była uprawniona do swobodnego rozporządzania kwotami dywidend, gdyż były one automatycznie, zgodnie z zasadami uczestnictwa w programie, reinwestowane w kolejne akcji spółki zagranicznej. (...) Stąd, można stwierdzić, że kwoty dywidend stanowią dla strony skarżącej jedynie potencjalny przychód, który faktycznie zostanie uzyskany dopiero w momencie uzyskania możliwości dysponowania tymi środkami (lub ich ekwiwalentami w formie akcji spółki zagranicznej nabytych przez fundusz (...) z kwot dywidend przekazywanych do Funduszu przez spółkę zagraniczną). W ocenie Sądu takiej sytuacji moment powstania przychodu zostanie przesunięty w czasie do chwili realnego uzyskania przychodu przez stronę skarżącą”.
b.w wyroku z 29 sierpnia 2011 r., sygn. akt. III SA/WA 257/11, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, że:
„W ocenie Sądu istotne dla sprawy jest także to, iż Skarżąca nie była uprawniona do swobodnego rozporządzania kwotami dywidend, gdyż były one automatycznie, zgodnie z zasadami uczestnictwa w programie, reinwestowane w kolejne akcji A. (...) Stąd można stwierdzić, że kwoty dywidend stanowią dla Skarżącej jedynie potencjalny przychód, który faktycznie zostanie uzyskany dopiero w momencie uzyskania możliwości dysponowania tymi środkami (lub ich ekwiwalentami w formie akcji A. nabytych przez Fundusz z kwot dywidend przekazywanych do Funduszu przez A.). W ocenie Sądu w takiej sytuacji moment powstania przychodu zostanie przesunięty czasie do chwili realnego uzyskania przychodu przez Skarżącą. Zatem podsumowując tą część rozważań wskazać należy, iż w sytuacji gdy Skarżąca w ramach opisanej konstrukcji będzie miała prawo do dywidendy, która to wartość będzie reinwestowana w akcje to w sytuacji uzyskania przychodu z kapitałów pieniężnych związanych z prawem do akcji - wartość dywidend zwiększy podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym. W ocenie Sądu przyjęcie odmiennego stanowiska preferowanego przez organ podatkowy mogłoby doprowadzić do podwójnego opodatkowania tej same wartości”.
Stanowisko to potwierdza również najnowsza linia interpretacyjna organów podatkowych. W interpretacji indywidualnej z dnia 23 października 2018 r., nr 0114-KDIP3-2.4011.398.2018.2.MG Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że:.
Jednakże należy mieć na uwadze, że zgodnie z postanowieniami art. 17 ust. 1 pkt 4 oraz art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kwota dywidend jest przychodem podlegającym opodatkowaniu tylko wtedy, gdy jest faktycznie postawiona do dyspozycji podatnika. Opodatkowaniu moje podlegać jedynie dochód faktycznie otrzymywany a nie dochód potencjalny. Ponieważ Wnioskodawca nie jest i nie będzie uprawniony do otrzymania dywidendy w trakcie trwania Programu oraz nie ma i nie będzie miał roszczenia o ich wypłatę, natomiast dywidenda wpłacana przez spółkę francuską do Funduszu (...) będzie automatycznie reinwestowana przez Fundusz w zwiększenie wartości posiadanych przez Wnioskodawcę jednostek uczestnictwa, po stronie Wnioskodawcy w momencie wypłaty dywidendy i reinwestycji przez (...) nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu. Opodatkowanie przychodu w wartości dywidendy reinwestowanej przez (...) będzie, jak słusznie stwierdził Wnioskodawca odroczone do momentu umorzenia jednostek uczestnictwa w (...) za wynagrodzeniem, w sytuacji umorzenia jednostek uczestnictwa za wynagrodzeniem pieniężnym lub ostatecznego zbycia akcji, w przypadku wcześniejszego umorzenia jednostek w (...) w zamian za akcje, a więc ostatecznego wyjścia Wnioskodawcy z inwestycji w Programie
(analogicznie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 8 lutego 2019 r., nr 0114-KDIP3-2.4011.616.2018.1.AK).
Niezależnie od powyższego należy wskazać, że w przypadku, w którym dywidenda wypłacana przez B do Instytucji Finansowej jest reinwestowana przez Instytucję Finansową w Akcje Dywidendowe, dalej są spełnione warunki do odroczenia opodatkowania Akcji nabytych w ramach takiej reinwestycji do momentu ich ostatecznego zbycia na podstawie art. 24 ust. 12-12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym zakresie bowiem dochodzi do spełnienia się wszystkich warunków umożliwiających odroczenie opodatkowania akcji nabytych w wyniku reinwestycji dywidendy przez Instytucję Finansową, a mianowicie:
a.Program, w którym uczestniczy Wnioskodawca stanowi system wynagradzania utworzony na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy przez spółkę akcyjną z siedzibą w Hiszpanii (B);
b.B, której Akcje Dywidendowe nabywa Wnioskodawca jest spółką akcyjną będącą jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości w stosunku do Spółki;
c.Wnioskodawca nabywa Akcje w wyniku realizacji innego prawa majątkowego, tj. takiego, które nie jest prawem z pochodnych instrumentów finansowych lub prawem z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy o obrocie instrumentami finansowymi stanowiącego w istocie prawo do dywidendy, w tym Wnioskodawca faktycznie nabywa Akcje B, które przechowywane są dalej przez Instytucję Finansową;
d.Polska zawarła z Hiszpanią umowę o zapobieżeniu podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku.
Powyższe stanowisko znajduje odzwierciedlenie w orzecznictwie Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, przykładowo w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 7 kwietnia 2022 r., sygn. akt III SA/Wa 2221/21.
Podsumowując, opodatkowanie wartości dywidendy wypłacanej przez B i reinwestowanej przez Instytucję Finansową w imieniu Uczestników, w tym Wnioskodawcy, w Akcje Dywidendowe będzie odroczone do momentu zbycia Akcji Dywidendowych.
Ad 4.
Zdaniem Wnioskodawcy, dochód z tytułu odpłatnego zbycia Akcji oraz Akcji Dywidendowych przyznanych Wnioskodawcy w ramach Programu 1 oraz Programu 2 podlega opodatkowaniu według 19% stawki podatku dochodowego od osób fizycznych jako dochód/przychód ze źródła kapitały pieniężne.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych.
Jednocześnie, zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, po zdeponowaniu Akcji na rachunku prowadzonym przez Instytucję Finansową w dalszej kolejności Wnioskodawca będzie uprawniony do zbycia Akcji i Akcji Dywidendowych. Akcje te stanowią papiery wartościowe, których zbycie jest opodatkowane w ramach źródła jakimi są kapitały pieniężne.
W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy w przypadku zbycia Akcji i Akcji Dywidendowych dochód z tego tytułu będzie opodatkowany według stawki 19%, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) w zw. z art. 30b ust. 1 analizowanej ustawy.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 24 ust. 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Jeżeli w wyniku realizacji programu motywacyjnego utworzonego przez:
1)spółkę akcyjną, od której podatnik uzyskuje świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13,
2)spółkę akcyjną będącą jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości w stosunku do spółki, od której podatnik uzyskuje świadczenia oraz inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13
‒podatnik faktycznie obejmuje lub nabywa akcje tej spółki lub akcje spółki w stosunku do niej dominującej, przychód z tego tytułu powstaje w momencie odpłatnego zbycia tych akcji.
Program motywacyjny został przy tym zdefiniowany w art. 24 ust. 11b ustawy jako system wynagradzania utworzony na podstawie uchwały walnego zgromadzenia przez:
1)spółkę akcyjną, dla osób uzyskujących od niej świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13, albo
2)spółkę akcyjną będącą jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości w stosunku do spółki, od której osoby uprawnione do otrzymania świadczeń w ramach tego systemu wynagradzania uzyskują świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13
‒w wyniku którego osoby uprawnione do otrzymania świadczeń w ramach tego systemu wynagradzania bezpośrednio lub w wyniku realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych lub realizacji praw z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub realizacji innych praw majątkowych, nabywają prawo do faktycznego objęcia lub nabycia akcji spółki określonej w pkt 1 lub 2.
Powołane przepisy dotyczą „przesunięcia” momentu opodatkowania przychodów uzyskiwanych w ramach programu motywacyjnego (spełniającego warunki określone w tych przepisach) do chwili odpłatnego zbycia akcji objętych (nabytych) przez podatnika w wyniku realizacji programu.
Jednocześnie przepisy te rozstrzygają, że przychody uzyskane w ramach programu motywacyjnego – niezależnie od ich związku ze stosunkiem zatrudnienia uczestnika programu lub działalnością wykonywaną osobiście przez uczestnika programu – podlegają opodatkowaniu w ramach źródła „kapitały pieniężne”.
Co istotne, powołane przepisy mają zastosowanie, jeśli spółki, których akcje są obejmowane lub nabywane przez uprawnionych, mają siedzibę lub zarząd na terytorium:
- państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
- państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub
- państwa, z którym Rzeczpospolita Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania
(art. 24 ust. 12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Jest Pani zatrudniona w polskiej spółce kapitałowej, będącej części grupy kapitałowej, na czele której stoi B – podmiot prawa hiszpańskiego, który jest spółką dominującą wobec spółki polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości. Spółka B utworzyła dwa programy motywacyjne skierowane do pracowników szczebla menadżerskiego (uprawnieni są menadżerowie B oraz jej spółek zależnych, a także pracownicy Spółki zatrudnieni na stanowisku menedżera, w tym Pani, która spełnia kryteria udziału w Programach).
Prawidłowo Pani oceniła, że w opisanych okolicznościach faktycznych Programy motywacyjne opisane we wniosku spełniają warunki uznania ich za program motywacyjny w rozumieniu art. 24 ust. 11b omawianej ustawy.
Jak bowiem wskazała Pani we wniosku:
·Programy zostały utworzone na podstawie uchwały Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Spółki B,
·celem programu jest zmotywowanie menadżerów B do zwiększenia wydajności oraz efektywności pracy, w konsekwencji do osiągania przez B jak najwyższych dochodów;
·uprawnienie menadżerów do udziału w programach będzie wynikać z uchwały Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy B (nie będzie natomiast wynikało z umów o pracę, regulaminu wynagradzania, czy innych regulaminów obowiązujących w spółce, a dotyczących wynagradzania),
·w ramach programów uczestnicy będą uprawnieni do objęcia akcji B:
a)na podstawie programu 1
–nabywa Pani nieodpłatnie jednostki uczestnictwa (zastrzeżone jednostki akcyjne RSU) stanowiące inne prawa majątkowe, o których mowa w art. 24 ust. 11b analizowanej ustawy,
–w wyniku realizacji ww. praw majątkowych, po upływie określonego czasu, nabywa Pani nieodpłatnie akcje B wraz z pełnymi uprawnieniami akcjonariusza, w tym prawo do otrzymywania dywidendy, prawo do zbycia akcji czy prawo głosu.
b)na podstawie programu 2
–akcje spółki będzie Pani nabywała ze środków pochodzących z przysługującej Pani premii rocznej,
–akcje będą nabywane również z przysługującej Pani dywidendy, która – w Pani imieniu – będzie reinwestowana w kolejne akcje spółki,
–wraz z nabyciem akcji przysługiwać Pani będą pełne prawa akcjonariusza, w tym prawo do otrzymania dywidendy, prawo do zbycia akcji, prawo głosu,
–akcje nabyte za środki pochodzące z dywidendy są takiego samego rodzaju co akcje nabyte za środki finansowe pochodzące z premii rocznej.
Ponadto:
–jest Pani pracownikiem spółki polskiej zatrudnionym na podstawie umowy o pracę na stanowisku menadżera, czyli uzyskuje Pani od spółki należności, o których mowa w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;
–spółka B, od której obejmie/nabędzie Pani akcje, ma swoją siedzibę na terytorium Hiszpanii, a więc państwa należącego do Unii Europejskiej;
–spółka ta jest jednostką dominującą w stosunku do spółki, w której jest Pani zatrudniona, w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości.
W konsekwencji, stosownie do treści art. 24 ust. 11-12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychód z tytułu faktycznego nabycia akcji spółki hiszpańskiej w wyniku uczestnictwa w programie motywacyjnym powstaje w momencie odpłatnego zbycia tych akcji.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.
Zatem w związku ze sprzedażą Akcji oraz Akcji Dywidendowych spółki B po Pani stronie powstanie przychód z kapitałów pieniężnych, podlegający opodatkowaniu 19% stawką. Będzie Pani miał obowiązek opodatkować go w trybie art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Tym samym prawidłowo Pani oceniła kwestię momentu powstania przychodów z tytułu świadczeń wynikających ze zdarzeń związanych z Pani uczestnictwem w opisanych programach motywacyjnych.
Nieprawidłowym elementem Pani stanowiska jest jednak wskazanie, że czynność nieodpłatnego objęcia/nabycia akcji – rozpatrywana jako sama kategoria czynności, poza programem motywacyjnym w rozumieniu art. 24 ust. 11b ustawy – nie skutkuje powstaniem przychodu na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy przychodami – z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f – są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Jak wynika z powołanych przepisów, pojęcie przychodu wiąże się z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Ustawodawca odróżnia przy tym przysporzenia, które mają charakter:
- pieniężny – pieniądze i wartości pieniężne;
- niepieniężny – świadczenia w naturze (otrzymane rzeczy lub prawa), nieodpłatne świadczenia inne niż świadczenia w naturze (otrzymane usługi lub świadczenia polegające na udostępnianiu rzeczy lub praw).
Zasady ustalania wartości świadczeń w naturze, innych nieodpłatnych świadczeń i świadczeń częściowo odpłatnych regulują art. 11 ust. 2-2c ustawy. Stosownie do art. 11 ust. 2 ustawy:
wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.
Niewątpliwie nieodpłatne uzyskanie akcji, które w warunkach rynkowych nabywa/obejmuje się za odpłatnością, jest realnym przysporzeniem majątkowym podatnika.
Nieprawidłowe jest również Pani stanowisko w części, w której uważa Pani, że opodatkowanie wartości dywidendy wypłacanej przez B i reinwestowanej przez Instytucję Finansową w imieniu Uczestników, w tym Pani, w Akcje Dywidendowe będzie odroczone do momentu zbycia Akcji Dywidendowych.
W myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się:
dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału,
Należy zauważyć, że dywidenda to przypadająca na poszczególny udział (akcję) część zysku spółki kapitałowej. Dywidenda jest zatem prawem akcjonariusza do części zysku spółki kapitałowej. Innymi słowy, prawo do dywidendy przysługuje każdorazowemu właścicielowi akcji. Pomimo, że instytucja finansowa działa w imieniu uczestników programu, jednak to Pani (uczestnikowi programu motywacyjnego) przysługuje prawo do dywidendy.
Fakt, że dywidenda jest wpłacana przez spółkę z siedzibą w Hiszpanii do instytucji finansowej nie oznacza, że nie osiągnie Pani z tego tytułu dochodu. Dywidenda zostaje zatem przekazana Pani i reinwestowana w nabycie akcji spółki. Dywidenda ta powinna być zatem traktowana jako dywidenda wypłacona bezpośrednio uczestnikowi programu motywacyjnego, który w konsekwencji osiąga przychód. O przychodzie faktycznie uzyskanym mówić będziemy nie tylko w sytuacji, kiedy na rzecz danej osoby będącej właścicielem akcji dokonano wypłaty dywidendy w formie pieniężnej, lecz również wówczas, kiedy tak należna Pani dywidenda (zgodnie z Pani wolą wyrażoną w momencie przystąpienia do programu motywacyjnego) zostanie przeznaczona do automatycznej reinwesticji w kolejne akcje spółki.
Stosownie do powyższego, wartość dywidendy reinwestowana przez instytucję finansową pośredniczącą w nabywaniu akcji spółki na Pani rzecz i w Pani imieniu stanowi przychód podlegający opodatkowaniu w momencie jej wypłaty przez spółkę w Hiszpanii do instytucji finansowej.
W myśl art. 30a ust. 1 pkt 4 analizowanej ustawy:
Od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a, z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.
Stosownie do art. 30 ust. 2 cytowanej ustawy
Przepisy ust. 1 pkt 1-5, 10a i 11a-11f stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub niepobranie (niezapłacenie) podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
- stanu faktycznego, który Pani przedstawiła stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia,
- zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Interpretacje indywidualne oraz wyroki powołane przez Panią dotyczą indywidualnych spraw odrębnych podmiotów. Niemniej jednak w toku rozważań nad sposobem rozstrzygnięcia wniosku organ miał na względzie także prezentowane w nich stanowiska i argumenty.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).