Preferencyjne opodatkowanie dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatku (tzw. IP Box). - Interpretacja - 0114-KDIP3-1.4011.1135.2023.2.PT

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 18 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-1.4011.1135.2023.2.PT

Temat interpretacji

Preferencyjne opodatkowanie dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatku (tzw. IP Box).

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanów faktycznych oraz zdarzeń przyszłych w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

  • nieprawidłowe w części dotyczącej zastosowania stawki opodatkowania 5% za lata 2021-2023 gdy był Pan opodatkowany zryczałtowanym podatkiem dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne;
  • prawidłowe w pozostałej części.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 grudnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 21 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie preferencyjnego opodatkowania dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej (tzw. IP Box). Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 12 marca 2023 r. (wpływ 12 marca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Przedmiotowa działalność dotyczy tworzenia, ulepszania i modyfikacji programów komputerowych lub ich części, które według ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych są utworami.

Wnioskodawca ma nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 1 u.p.d.o.f. Wnioskodawca jest rezydentem polskim, który prowadzi działalność gospodarczą i wykonuje swoje usługi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Usługi te nie są prowadzone za pośrednictwem zakładu w rozumieniu umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, którego Rzeczpospolita jest stroną, ani w żaden inny sposób. Wnioskodawca opodatkowuje swoje dochody z tytułu działalności gospodarczej podatkiem ryczałt (do końca roku 2023), dochodowy od 2024.

Wnioskodawca realizuje prace w celu tworzenia nowych lub ulepszonych produktów, technologii i rozwiązań, które po zakończeniu prac będą mogły zostać wykorzystane w ramach działalności kontrahenta. Obszar prowadzonych prac skoncentrowany jest na działalności związanej przede wszystkim z tworzeniem nowych bądź ulepszonych rozwiązań w zakresie oprogramowania komputerowego.

Pod pojęciem program komputerowy należy rozumieć utwór podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Utwór ten należy rozumieć jako wyrażony w każdej formie m.in. słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (analogicznie: kodami programowania, algorytmami, zmiennymi), przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze.

W ramach prac, na podstawie zawieranych umów z Wnioskodawcą, ogół autorskich praw majątkowych wytworzonych przez Wnioskodawcę, przechodzi na kontrahenta. Dobra niematerialne, będące utworami i podlegające ochronie na podstawie ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych, z momentem ich wytworzenia stają się przedmiotem własności kontrahenta. Własność ta jest pełna, nieodwołalna oraz uprawniająca do rozporządzania prawem na wszelkich polach eksploatacji, w szczególności na wszelkich polach eksploatacji w zakresie: prawa do trwałego lub czasowego zwielokrotnienia programu komputerowego w całości lub w części jakimikolwiek środkami i w jakiejkolwiek formie, w tym wprowadzanie, wyświetlanie, stosowanie, przekazywanie i przechowywanie programu komputerowego; tłumaczenia, przystosowywania, zmiany układu lub jakichkolwiek innych zmian w programie komputerowym; rozpowszechniania, w tym użyczenia lub najmu, programu komputerowego lub jego kopii; wprowadzenia do pamięci komputera i sieci multimedialnych.

W zamian za wykonane usługi, Wnioskodawca otrzymuje umówione wynagrodzenie. Powyższe wynagrodzenie obejmuje wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych.

Za rezultat prac oraz wykonywane czynności w ramach działalności odpowiedzialność ponosi Wnioskodawca. Sposób wykonywania czynności oraz użyte rozwiązania są samodzielnym wyborem Wnioskodawcy.

Świadczone przez Wnioskodawcę usługi polegają na tworzeniu programów komputerowych, oprogramowania i jego części. Wnioskodawca jest twórcą tworzonego oprogramowania w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Mianowicie, Wnioskodawca tworzy, ulepsza oraz rozwija oprogramowanie komputerowe, a następnie całość praw autorskich do tego programu lub jego części przenosi za wynagrodzeniem realizując jednocześnie wiążącą go umowę. Działania Wnioskodawcy polegające na ulepszaniu i modyfikacji oprogramowania zmierzają do poprawy jego użyteczności albo funkcjonalności tego programu.

Współpraca Wnioskodawcy odbywa się na podstawie umowy cywilnoprawnej zawieranej pomiędzy spółką prawa handlowego z siedzibą poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wnioskodawca nie wyklucza również podjęcia współpracy z osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą oraz spółką prawa z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Na tym etapie należy również wskazać, iż wnioskodawca nie świadczy usług za pośrednictwem zakładu.

Wśród przykładowych obszarów prowadzonych przez Wnioskodawcę prac można wyróżnić:

  • tworzenie rozwiązań, które w przyszłości będą mogły być wykorzystane w działalności operacyjnej firmy;
  • opracowywanie nowych produktów do oferty firmy;
  • opracowywanie nowych, ulepszonych lub zmienionych produktów, systemów, funkcjonalności oraz rozwiązań w zakresie produktów informatycznych;
  • tworzenie prototypowych rozwiązań informatycznych;
  • tworzenie rozwiązań prototypowych stanowiących części składowe złożonych systemów i ich testowanie w ramach opracowanej metodyki;
  • rozwój nowych narzędzi i elementów produktów do wykorzystania w produktach oferowanych przez firmy klientom lub też do dalszego rozwoju produktów firmy;
  • tworzenie nowych lub udoskonalanie obecnych rozwiązań programowych wspomagających działalność;
  • analiza możliwości rozwoju produktów pod kątem obecnych rozwiązań technologicznych;
  • stworzenie nowoczesnego systemu sprzedaży;
  • opracowanie nowych algorytmów, skryptów, struktur i architektury;
  • rozwój oprogramowania i jego demonstracje;
  • testowanie i walidacja oprogramowania w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania;
  • opracowanie nowych narzędzi, platform i aplikacji;
  • opracowanie nowych koncepcji technologicznych rozwiązujących występujące problemy;
  • ulepszanie istniejących i wprowadzanie nowych funkcjonalności, modułów i zastosowań do oferowanych produktów;
  • rozwój usług w zakresie chmur obliczeniowych (cloud services);
  • tworzenie rozwiązań w zakresie przetwarzania dużych zbiorów danych;
  • tworzenie narzędzi analitycznych dla potrzeb procesów decyzyjnych;

Celem ww. prac jest wytworzenie innowacyjnego - nowego, ulepszonego i rozwiniętego - produktu (programu komputerowego lub jego części). Ponadto, głównym celem Wnioskodawcy jest zdobycie oraz wykorzystanie wiedzy i umiejętności do wytworzenia wyżej opisanego utworu, przy zastosowaniu nowoczesnych i niewystępujących w praktyce gospodarczej technik.

Wynik prac rozwojowych mają ustaloną formę. Jest nią fragment kodu programu komputerowego -zapisany za pośrednictwem znaków, cyfr i symboli matematycznych - wraz z dokumentacją, jako nieodłączną częścią kwalifikowanego prawa IP.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej od dnia 2 lipca 2021 r. Przeważającą działalnością gospodarczą według Wnioskodawca określa jako PKD 62.01.Z Działalność związana z oprogramowaniem.

Tworzenie, ulepszenie oraz rozwój nowych programów komputerowych bądź ich części odbywa się na podstawie umowy cywilnoprawnej o współpracę bądź świadczenie usług (B2B). Jak wskazuje na to zakres obowiązków, Wnioskodawca realizuje projekty z szeroko pojętej branży informatycznej oraz programistycznej. Wnioskodawca posiada niezbędne kompetencje, umiejętności oraz infrastrukturę do prawidłowego i terminowego wykonania zobowiązania umownego.

Wnioskodawca realizuje przedmiotowe usługi na podstawie przyjętego przez siebie harmonogramu prac, w ramach których samodzielnie dokonuje wyboru czasu oraz miejsca pracy.

W wyniku prowadzonych przez Wnioskodawcę prac powstaje autorskie prawo do programu komputerowego stanowiące kwalifikowane prawo IP podlegające ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wnioskodawca świadcząc usługi na rzecz kontrahenta nie tylko tworzy programy komputerowe lub ich części, ale także dokonuje ich ulepszenia i modyfikacji. Do prawidłowego funkcjonowania oprogramowania konieczne jest dokonywanie jego rozwijania oraz ulepszania (co wynika z istoty działalności programistycznej), w wyniku czego powstają części oprogramowania, które również podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Przedmiotowe prace nad programem komputerowym bądź/oraz jego częściami realizowanymi przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej, obejmują m.in.

  • opracowywanie modeli sztucznej inteligencji w języku (…) wspierających sprzedaż internetową na platformach takich jak (…);
  • tworzenie systemów do automatycznego wdrażania modeli sztucznej inteligencji i algorytmów w chmurze;
  • tworzenie narzędzi umożliwiających analizę wyników sprzedażowych;
  • tworzenie aplikacji do przetwarzania danych sprzedażowych, a następnie automatycznej sprzedaży.

Wnioskodawca w ramach działalności gospodarczej prowadzi w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Pozostające w ścisłym związku ze stałym poszerzaniem dostępnych elementów wiedzy, przyswajaniem nowych możliwości oraz umiejętności, a których wykorzystanie w przyszłości może mieć bezpośredni wpływ na czynności, a w efekcie na wytworzony produkt. Podejmowane czynności zmierzają bezpośrednio bądź pośrednio do poprawy użyteczności albo funkcjonalności programu. Działalność na rzecz kontrahentów polega na tworzeniu nowych zastosowań, które wcześniej w ramach działalności prowadzonej przez nich nie miały miejsca. Oprogramowanie stworzone na rzecz kontrahentów powoduje stworzenie zupełnie nowych funkcjonalności.

Na podstawie umowy w zakresie prowadzenia prac wytworzenia, rozwinięcia, ulepszenia bądź jakiegokolwiek udoskonalenia programu komputerowego bądź jego części Wnioskodawca przenosi na kontrahenta prawa autorskie do wytworzonego rozwiązania. Z zawartej umowy wynika, że to kontrahent będzie wyłącznym właścicielem wszystkich produktów opracowanych przez Wnioskodawcę i dostarczonych do kontrahenta na podstawie umowy. Wnioskodawca przenosi na rzecz kontrahenta know-how, techniki, wynalazki, odkrycia, ulepszenia, kody źródłowe, funkcjonalności, programy komputerowe bądź części tego oprogramowania - czyli przedmioty objęte prawem autorskim i patentowym, lub wszelkie inne prace opracowane lub wytworzone w trakcie realizacji umowy.

Procedura przeniesienia autorskich praw majątkowych zgodna jest z polskimi przepisami prawa powszechnie obowiązującego. Bowiem Wnioskodawca przenosi autorskie prawa majątkowe do programu na podstawie stosunku umownego, który spełnia przesłanki sformułowane w art. 54 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Twórczą działalność Wnioskodawcy odnosić należy nie do praktyki gospodarczej sensu largo, a do praktyki gospodarczej danego podmiotu jak wskazano w Objaśnieniach Ministerstwa Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczącym preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej IP BOX. Wobec czego Wnioskodawca w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, na rzecz danego kontrahenta opracowuje nowe i ulepsza istniejące już funkcjonalności i czyni to z wykorzystaniem aktualnie posiadanej wiedzy i umiejętności, ale niekoniecznie tworzy innowacyjne rozwiązania w skali światowej - gdyż nie weryfikuje tego w takiej skali. W tym miejscu należy podkreślić, iż Wnioskodawca nie świadczy usług polegających na wprowadzaniu okresowych i rutynowych zmian do tworzonego oprogramowania, jednak w razie wystąpienia błędów lub usterek w powstałym na podstawie umowy z kontrahentem oprogramowaniu, Wnioskodawca odpowiedzialny jest za naprawienie tych błędów i zdanie produktów odpowiadających pierwotnym wymaganiom danego kontrahenta. Należy podkreślić, że w związku z tak wykonywaną działalnością Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze zarówno w kontekście odpowiedzialności za jakość i ewentualne wady świadczonych usług, jak i zmian Kontrahentów, niepewności efektu i metod dojścia do umówionego rezultatu. W ekonomii definiuje się ryzyko jako możliwość wystąpienia wyników odmiennych od założonych celów. Zgodnie z tą definicją, działalność Wnioskodawcy jest obarczona ryzykiem gospodarczym.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

W piśmie z 12 marca 2024 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, udzielił Pan następujących odpowiedzi na zadane w wezwaniu pytania:

1.Dochodów za jaki okres albo okresy dotyczy Pana wniosek?

Wnioskodawca wskazuje, że stosowanie preferencyjnej stawki 5% od dochodu uzyskanego z kwalifikowanych praw własności odnosi się do stanu faktycznego występującego w latach 2021-2024, jak i zdarzeń przyszłych mogących zaistnieć również w kolejnych latach.

2.Jakie konkretnie programy komputerowe tworzy Pan i rozwija w ramach zleconych prac programistycznych, w stosunku do których przenosił/przenosi/będzie przenosił Pan autorskie prawa majątkowe na rzecz Kontrahentów (należy przedstawić szczegółowy ich opis -przeznaczenie, funkcje) oraz na czym polega ich innowacyjność? We wniosku nie zawarł Pan opisu dotyczącego wytworzonych programów komputerowych, wskazał Pan: „Przedmiotowe prace nad programem komputerowym bądź/oraz jego częściami realizowanymi przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej, obejmują m.in.: opracowywanie modeli sztucznej inteligencji w języku (...) wspierających sprzedaż internetową na platformach takich jak (...) tworzenie systemów do automatycznego wdrażania modeli sztucznej inteligencji i algorytmów w chmurze; tworzenie narzędzi umożliwiających analizę wyników sprzedażowych; tworzenie aplikacji do przetwarzania danych sprzedażowych, a następnie automatycznej sprzedaży.” Proszę zawrzeć te informacje w odniesieniu do programów wskazanych w uzupełnieniu.

Wnioskodawca stworzył nowe lub znacznie ulepszone produkty/procesy/usługi. Do ich grona należy zaliczyć programy komputerowe bądź ich części:

(…)

3.Co oznacza „ulepszanie” oraz „modyfikowanie” przez Pana utworów; w szczególności, czy oznacza to ich rozwijanie w związku z tym, że - jak wskazał Pan w pytaniu - zarówno tworzy Pan, jak i rozwija oprogramowanie?

Należy wskazać, że tworzone przez Wnioskodawcę programy komputerowe, są produktami o charakterze oryginalnym, twórczym, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej - tworzone od zera. Produkty te nie są również efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych.

Projekty tworzone przez Wnioskodawcę niewątpliwie mają charakter twórczy, ponieważ to do Wnioskodawcy należy urzeczywistnienie wizji tworzonego produktu.

Modyfikowanie oraz ulepszanie oznacza rozwijanie utworów, tj. rozwijanie oprogramowania, w wyniku którego powstaje nowe, niezależne oprogramowanie - program komputerowy, gdyż Wnioskodawca zarówno tworzy, jak i rozwija oprogramowanie.

4.Czy wszystkie „oprogramowania”, „oprogramowania komputerowe”, „programy”, „utwory”, to programy komputerowe, które są tworzone i rozwijane bezpośrednio przez Pana? Sposób, w jaki używa Pan tych pojęć nie pozwala na stwierdzenie, czy różne pojęcia określają różne efekty Pana prac, czy pojęcia te są używane zamiennie, żeby określić ten sam efekt Pana prac?

Pod pojęciem program komputerowy należy rozumieć utwór podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1062).

Utwór ten należy rozumieć jako wyrażony w każdej formie m.in. słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (analogicznie: kodami programowania, algorytmami, zmiennymi), przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze.

Pojęcia te używane są zamiennie, tak aby określić ten sam efekt prac Wnioskodawcy.

5.W odniesieniu do Pana działalności, w ramach której tworzy i rozwija Pan „programy komputerowe” proszę wyjaśnić:

a)jakimi zasobami wiedzy dysponował Pan przed rozpoczęciem realizacji poszczególnego „programu komputerowego”?

Wiedzą dotycząca wytwarzania oprogramowania i sztucznej inteligencji zdobytą na studiach inżynierskich i magisterskich na kierunku informatyka oraz doświadczeniem w zakresie projektowania i tworzenia oprogramowania.

b)jaki rodzaj wiedzy i umiejętności wykorzystuje i rozwija Pan w ramach tej działalności? Przy użyciu jakich „innowacyjnych technologii” powstają poszczególne innowacyjne rozwiązania, jakie nowe zastosowania i usprawnienia odróżniają tworzone oprogramowania od już istniejących?

Rozwijana i wykorzystywana jest wiedza i umiejętności z zakresu projektowania i wytwarzania oprogramowania, zarządzania procesami, modeli sztucznej inteligencji.

Poszczególne innowacje są unikalne ze względu na różne potrzeby projektowe klienta. Innowacje powstają z użyciem technologii chmurowych, modeli machine learningu, sztucznej inteligencji i LLM, nowoczesnych języków programowania, najnowszych systemów zarządzania modelami i procesami danych.

c)jakie produkty, usługi, procesy oferował Pan dotychczas w swojej działalności?

Związane z rozwojem rozwiązań bazujących na modelach sztucznej inteligencji, usługi programistyczne polegające na usprawnianiu i tworzeniu rozwiązań skrojonych pod potrzeby klienta.

d)na jakich rozwiązaniach wiedzowych, technicznych, technologicznych, czy programistycznych oparte były te produkty, usługi, procesy?

 Większość kodu powstała przy użyciu języka (…) w celu stworzenia rozwiązań zarządzania modelami i danymi.

e)co Pan zaplanował?

      Poszczególne etapy pracy zgodnie z potrzebami i wymaganiami klienta.

f)jakie cele Pan postawił?

     Automatyzacja procesu związanego z zarządzaniem modeli i przetwarzaniem danych. Stworzenie i usprawnienie rozwiązań w celu optymalizacji sprzedaży.

g)w jaki sposób realizował Pan zaplanowane przedsięwzięcie?

     Przez wdrożenie się w istniejące procesy klienta, zaplanowanie i zaproponowanie rozwiązań. Współprace z klientem w trakcie przeprowadzania wdrożeń.

h)co jest efektem działań, tj. jakie nowe zastosowanie powstało przy realizacji opisanego projektu?

Powstał unikalny system do zarządzania modelami sztucznej inteligencji i przetwarzaniem danych. Oprogramowanie optymalizujące przedmioty w celach sprzedażowych i automotyzujące proces reklamowania na platformie (...).

6.Czy Pana działalność, w ramach której tworzy/ulepsza/rozwija Pan Oprogramowanie obejmuje prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne? Jeżeli tak, to należy szczegółowo opisać te prace.

Nie, działalność Wnioskodawcy nie obejmuje prac empirycznych lub teoretycznych, mających przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne.

Wnioskodawca wskazuje, że prowadzi prace rozwojowe, które są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

7.W czym przejawia się/będzie przejawiać się twórczy charakter działalności opisanej we wniosku w odniesieniu do „programów komputerowych”, których dotyczy wniosek?

Wytwarzanie, rozwijanie i ulepszanie programów komputerowych przez Wnioskodawcę stanowi przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze.

Podatnik jako programista musi posiadać umiejętności programowania oraz wiedzę z zakresu technologii informatycznych, aby stworzyć oryginalne rozwiązania i wprowadzić innowacje.

Tworzenie programów komputerowych wymaga wykorzystania kreatywności i zdolności do rozwiązywania problemów, co jest wyrazem indywidualnej twórczości intelektualnej

Proszę ponadto wyjaśnić jakie konkretne działania podejmował/podejmuje/będzie podejmował Pan w celu opracowania nowego/rozwijanego „programu komputerowego”, a w szczególności:

a)jakie konkretnie działania podejmował/podejmuje/będzie podejmował Pan w celu wytworzenia i rozwinięcia „programów komputerowych”, czy wykonywał/wykonuje/będzie wykonywał je Pan w sposób systematyczny, zaplanowany, metodyczny?

Wnioskodawca podejmując się ulepszenia określonych programów komputerowych oraz ich części, każdorazowo podejmuje następujące czynności:

1)analiza oraz planowanie: krok ten obejmuje zrozumienie biznesowych wymagań dla programu komputerowego bądź jego części (określonej funkcjonalności). Analiza dotyczy określonych czynności: istniejącego systemu, identyfikacja obszarów do ulepszenia, i stworzenie planu dla nowego projektu.

2) projektowanie: opiera się o stworzenie szkicu architektury programu komputerowego bądź jego części. Obejmuje również wybór stosownych technologii i stworzenie projektu interfejsu użytkownika.

3) implementacja: na podstawie zaprojektowanego i określonego planu obejmuje rozpoczęcie programowania. Programowanie natomiast przejawia się w tworzeniu kodu programu komputerowego bądź jego części, który to tworzy określone funkcje i usprawnienia według zawartych w planie celów i wymagań.

4) testowanie: stanowi nieodłączną czynność obejmującą poprawną realizację każdego z projektów. Po zakończeniu implementacji Wnioskodawca pisze testy jednostkowe i integracyjne, aby upewnić się, że wszystko działa zgodnie z założonym planem i spełnia jego wszelkie oczekiwania.

5) wdrożenie i utrzymanie: po udanym testowaniu następuje wdrożenie programu do środowiska produkcyjnego. Czynności te obejmują monitorowanie jego działania, naprawianie ewentualnych błędów i dokonywanie dalszych ulepszeń na podstawie opinii użytkowników programu komputerowego. Ponadto, na tym etapie prac Wnioskodawca dokonuje każdorazowo obserwacji związanych z działaniem systemu.

Kroki te są powtarzane przez Wnioskodawcę w cyklach, zarówno w przypadków programów komputerowych jak i ich części, w tempie jak są rozwijane i ulepszane.

Wnioskodawca ponad powyższe wskazuje, że czynności te wykonywał oraz wykonuje w sposób systematyczny, zaplanowany i metodyczny.

b)w oparciu o jakie technologie został wytworzony lub rozwinięty przez Pana program komputerowy; jakie konkretnie narzędzia, nowe koncepcje, rozwiązania niewystępujące w Pana praktyce gospodarczej Pan zastosował; co powoduje, że wytworzone nowe oprogramowanie lub usprawnione w znaczymy stopniu różniły się od rozwiązań już funkcjonujących u Pana, na czym polegała oryginalność tego programu komputerowego?

Wnioskodawca wskazuje, że w poniższej tabeli wskazał wszystkie, wymagane przez Organ informacje, przyporządkowane do określonych programów komputerowych bądź ich części, które wytworzył w ramach prowadzonej działalności:

l.p.

Nazwa programu

Wykorzystane technologie

Zastosowane, niewystępujące w praktyce gospodarczej, nowe funkcje

Co powoduje, że wytworzone nowe oprogramowanie lub usprawnione w znaczymy stopniu różniły się od rozwiązań już funkcjonujących

1

(…)

(…)

Automatyczny proces reklamowy

System zarządzania modelami i przetwarzaniem danych

- Aktualne rozwiązania wymagają w pełni manualnej obsługi reklam co uniemożliwia zarządzanie procesem na dużą skale.

- Automatyzacja pozwala na optymalizacje milionów przedmiotów, a dzięki użyciu sztucznej inteligencji również uzyskaniu lepszych wyników.

- Wytworzony system zarządzania modeli i przetwarzaniem danych jest skrojony pod potrzeby (…) i znacząco skraca czas procesu.

2

(…)

(…)

Uzupełnianie brakujących danych o kategoriach w przedmiotach przy użyciu sieci neuronowych

System z wysoką dokładnością przypisuje kategorie i przetwarza miliony przedmiotów miesięcznie używając sztucznej inteligencji.

3

(…)

(…)

Optymalizacja przedmiotów na (…) przez użycie modeli językowych LLM

Istniejące rozwiązania bazują na algorytmach i rozwiązują wąską grupę problemów. Użycie modeli LLM pozwala na zgeneralizowane podejście i uzyskanie znacząco lepszych wyników.

Oryginalność tworzonych programów komputerowych polega na tym, że jest są one unikalne, dedykowane dla klienta oraz wytworzone w oparciu o najnowocześniejsze technologie.

c)zastosowanie jakich technologii (rozwiązań, narzędzi) powoduje, że program komputerowy po jego wytworzeniu/rozwinięciu różni się będzie od rozwiązań już funkcjonujących u Pana?

Wnioskodawca podejmuje indywidualne podejście do każdego projektu, co oznacza tworzenie nowych, niestandardowych rozwiązań, w oparciu o wcześniej już wymienione narzędzia.

(…)

(…) - pozwala na przechowywanie danych, ich analizę za pomocą baz danych oraz dostarczeniu platformy (…) do hostowania rozwiązań w chmurze.

  • (…) - pozwala na zarządzanie komponentami oprogramowania i systemu do zarządzania modelami i przetwarzaniem danych
  • (…) - wykorzystany został w celu implementacji modeli sztucznej inteligencji, procesów przetwarzania danych i hostowania modeli oraz treningów
  • (…) - zapewnił zestaw narzędzi do zaprogramowani platformy zarządzania modelami i przetwarzaniem danych
  • (…)- dostarczyły zestaw narzędzi programistycznych do monitorowania wyników modeli i wydajności

(…)

  • (…) - pozwala na przechowywanie modeli i danych do treningu
  • (…)- zapewnia zestaw narzędzi do hostowania modeli w chmurze
  • (…) - pozwala na implementacje sieci neuronowych i stworzenie procesu treningu i zbierania danych

(…)

  • (…) - pozwala na stworzenie procesu odpowiedzialnego za zarządzanie modelem i optymalizacje przedmiotów
  • (…) - dostarcza modele językowe użyte do optymalizacji przedmiotów

8.W związku ze wskazaniem we wniosku, że „Wnioskodawca w ramach działalności gospodarczej prowadzi w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy”, proszę opisać:

a)jakie cele na wstępie postawił Pan sobie w zakresie „programów komputerowych” oraz jakie posiadał Pan źródła finansowania zaplanowanych prac?

Celem jest wytworzenie innowacyjnego - nowego, ulepszonego i rozwiniętego - produktu (programu komputerowego lub jego części).

Ponadto, głównym celem Wnioskodawcy jest zdobycie oraz wykorzystanie wiedzy i umiejętności do wytworzenia wyżej opisanego utworu, przy zastosowaniu nowoczesnych i niewystępujących w praktyce gospodarczej technik.

b)jakie konkretnie cele zostały osiągnięte, w ramach jakich zasobów ludzkich, rzeczowych i finansowych nastąpiło opracowanie konkretnego rozwiązania praktycznego problemu lub innowacyjnego rozwiązania?

Osiągnięte przez Wnioskodawcę cele polegały na wytworzeniu innowacyjnego - nowego, ulepszonego i rozwiniętego - produktu (programu komputerowego lub jego części).

Wnioskodawca samodzielnie stworzył program komputerowy, dysponując swoją wiedzą i doświadczeniem.

W zakresie zasobów ludzkich, tworzenie programów komputerowych oraz ich części nie spowodowało zapotrzebowania kadrowego Wnioskodawcy.

Zasoby rzeczowe: Wnioskodawca wykorzystuje zasoby programistyczne i naukowe, materiały internetowe, komputer, sprzęt komputerowy, kartki, długopisy, tusze do drukarki, narzędzia programistyczne.

Zasoby finansowe: środki uzyskane w ramach samodzielnej innowacyjnej pracy programistycznej Wnioskodawcy realizowanej w ramach działalności gospodarczej.

7.na czym polega systematyczność w odniesieniu do podejmowanych przez Pana działań w zakresie opisanych we wniosku czynności?

Systematyczność ta polega na przyjęciu określonej metodologii do wyznaczania zadań oraz definiowania ich zakresu, estymacji czasu niezbędnego do realizacji tych zadań, a na podstawie tego - planowania, w którym momencie powinny zostać zrealizowane.

8.jakie w związku z tym zostały opracowane harmonogramy i w jakim stopniu zostały zrealizowane w stosunku do poszczególnych programów komputerowych?

Wnioskodawca prowadzi pracę według ścisłego harmonogramu. Począwszy od wymagań umownych dotyczących poprawnej dokumentacji swojej działalności, to oprogramowanie wymaga wielu składowych, tworzonych w odpowiedniej kolejności i z należytą uwagą.

9.Czy w przypadku zarówno tworzenia jak i rozwijania „programów komputerowych” efekty Pana pracy zawsze były/są/będą odrębnymi programami komputerowymi, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych? Czy przysługiwały/przysługują/będą Panu przysługiwały osobiste i majątkowe prawa autorskie do tych „programów komputerowych”?

Wszelkie oprogramowanie komputerowe (program komputerowy) lub jego części obejmujące nowe funkcjonalności, elementy, algorytmy, narzędzia - stanowią nowe i odrębne od tego oprogramowania programy komputerowe podlegające ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, które w głównym zamiarze zarówno Wnioskodawcy jak i jego kontrahenta ma poprawę użyteczności i funkcjonalności tego oprogramowania.

Jeżeli w wyniku wykonywania usługi Wnioskodawca stworzy utwór - zg. z definicją ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych będzie to program komputerowy - to na mocy umowy autorskie prawa majątkowe przechodzą na kontrahenta.

10.Czy efekty Pana pracy, które nazywa Pan „programem komputerowym” zawsze były/są/będą utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj.:

  • zawsze odznaczały się/będą odznaczały się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej;
  • nie były/nie są/nie będą efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny;

nie były/nie są/nie będą jedynie „techniczną”, a „twórczą” realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Zleceniodawcę?

Tak, efekty pracy Wnioskodawcy nazywane oprogramowaniem komputerowym i jego częścią są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Należy wskazać, że są one produktami o charakterze oryginalnym, twórczym, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej - tworzone od zera. Produkty te nie są również efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych.

Projekty tworzone przez Wnioskodawcę niewątpliwie mają charakter twórczy, ponieważ to do Wnioskodawcy należy urzeczywistnienie wizji tworzonego produktu.

11.Co w kontekście przedstawionego opisu sytuacji faktycznej - należy rozumieć pod pojęciem „fragment kodu programu komputerowego”, „programy komputerowe bądź ich części”, w szczególności proszę wskazać:

Pod pojęciem "fragmentu kodu programu komputerowego" lub "programów komputerowych bądź ich części" należy rozumieć utwór podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 1062).

Utwór ten należy rozumieć jako wyrażony w każdej formie m.in. słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (analogicznie: kodami programowania, algorytmami, zmiennymi), przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze.

  • czy autorskie prawo do programu komputerowego podlegające ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych przysługiwało/przysługuje Panu w zakresie wytworzonej części/fragmentu takiego programu komputerowego, czy raczej przysługiwało/przysługuje niepodzielnie w stosunku do całości wytworzonego wspólnie programu komputerowego wszystkim współautorom?

Oprogramowanie komputerowe, które zostało wytworzone przez Wnioskodawcę lub jego części, stanowi odrębne i nowe programy komputerowe podlegające ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Wnioskodawcy przysługują prawa autorskie do tych nowo utworzonych programów komputerowych w zakresie, w jakim zostały one stworzone przez Wnioskodawcę.

  • jeśli autorskie prawo do programu komputerowego przysługiwało/przysługuje niepodzielnie wszystkim twórcom, w jaki sposób ustalał/ustala Pan dochód z przeniesienia praw autorskich w stosunku do swojego udziału/wkładu w tym prawie?

Prawa autorskie do programów komputerowych przysługują ich twórcy, czyli Wnioskodawcy.

Wnioskodawca osiąga dochód z tytułu przekazania autorskich praw majątkowych do tych programów komputerowych w oparciu o umowę cywilnoprawną zawartą z kontrahentem. Dochód ustalony jest w wymienionej umowie.

W sytuacji, gdy w efekcie prowadzonych przez Pana prac powstaje część oprogramowania, która dopiero w połączeniu z innymi częściami - wytworzonymi przez inne osoby -stanowi program komputerowy podlegający ochronie na podstawie art. 74 ww. ustawy, to

czy wszyscy współtwórcy, w tym Pan przenoszą razem (łącznie) na rzecz Kontrahenta (jako współwłaściciele) na podstawie odrębnej, wspólnie zawartej umowy prawo do stworzonego przez nich łącznie programu komputerowego?

Wnioskodawca wytworzone przez niego prawa autorskie przenosić będzie samodzielnie, albowiem jak wskazano wyżej, efektem pracy Wnioskodawcy jest oprogramowanie komputerowe (program komputerowy) lub jego części obejmujące nowe funkcjonalności, elementy, algorytmy, narzędzia -stanowią nowe i odrębne od tego oprogramowania programy komputerowe podlegające ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Ponadto, Wnioskodawca samodzielnie zawiera odrębną umowę o przeniesieniu autorskich praw majątkowych.

12.W jaki sposób poszczególne umowy z Kontrahentami regulują kwestię sposobu (trybu, zasad) przenoszenia przez Pana na Kontrahenta praw do konkretnych stworzonych przez Pana „programów komputerowych lub ich części”? W jaki sposób odbywa się wyodrębnienie konkretnego „programu komputerowego lub jego części” i przeniesienie praw do tego efektu Pana pracy na Kontrahenta (jakie czynności realizujecie odpowiednio Pan i Kontrahent)? Co potwierdza/będzie potwierdzać przeniesienie tych praw?

Jak wskazano na kanwie wniosku oraz niniejszego uzupełnienia Wnioskodawca otrzymuje przychód z tytułu przenoszenia autorskich praw majątkowych do programów komputerowych.

Jeżeli w wyniku wykonywania usługi Wnioskodawca stworzy utwór, o którym mowa na kanwie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych - to na mocy umowy autorskie prawa majątkowe przechodzą na kontrahenta.

Prawa autorskie przechodzą z chwilą przekazania utworu na kontrahenta, a ten nabywa autorskie prawa majątkowe do utworów odnośnie wszystkich znanych w momencie zawarcia umowy pól eksploatacji -szczegółowo wskazanych w jej treści.

Autorskie prawa do programu komputerowego przechodzą na kontrahenta w momencie oddania mu w sposób elektroniczny bądź fizyczny (na nośniku) wytworzonego kwalifikowanego prawa IP.

Kontrahent na podstawie wiążącego ich stosunku umownego wypłaca wynagrodzenie.

Przeniesienie tych praw potwierdza objęcie we władanie przez kontrahenta programów komputerowych bądź ich części w ujęciu umownym. Strony nie stosują dodatkowej dokumentacji oprócz umowy oraz faktur VAT. Incydentalnie, na potrzeby dokumentowe Wnioskodawcy może udzielać mu oświadczeń mających potwierdzić przekazanie określonego prawa na jego rzecz.

13.Czy w przypadku, gdy tworzy Pan i rozwija „program komputerowy”:

a)jest Pan/będzie Pan właścicielem lub współwłaścicielem „programu komputerowego”, który Pan tworzy i rozwija, jeżeli nie - to czy w stosunku do tego „programu komputerowego” posiadał/posiada/będzie posiadał Pan wyłączną licencję, tj. umowę, w której zastrzeżono wyłączność korzystania przez Pana z tego prawa;

Każdorazowo właścicielem ulepszanego lub rozwijanego oprogramowania jest kontrahent Wnioskodawcy.

Wnioskodawca działając w oparciu o umowę cywilnoprawną łączącą strony, dokonuje jedynie jego wytworzenie, ulepszenia bądź/i rozwinięcia. Z chwilą przekazania wytworzonego oprogramowania kontrahentowi Wnioskodawca przekazuje na jego rzecz wszelkie prawa autorskie do tego oprogramowania.

Ulepszenie/rozwinięcie programu następuje na podstawie zlecenia zawartego w umowie cywilnoprawnej, które zobowiązuje Wnioskodawcę do wytworzenia części składowej programu komputerowego kontrahenta, podlegającej ochronie prawnej.

b)  Pana działania zmierzały/zmierzają/będą zmierzały do poprawy użyteczności albo funkcjonalności tego „programu komputerowego”;

Wszelkie oprogramowanie komputerowe (program komputerowy) lub jego części obejmujące nowe funkcjonalności, elementy, algorytmy, narzędzia - stanowią nowe i odrębne od tego oprogramowania programy komputerowe podlegające ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, które w głównym zamiarze ma poprawę użyteczności i funkcjonalności tego oprogramowania.

c)  w wyniku podjętych przez Pana czynności powstaje odrębny od tego oprogramowania utwór (nowe kwalifikowane prawo własności intelektualnej w postaci nowego autorskiego prawa do programu komputerowego), podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

  • jeżeli tak - czy przenosi Pan całość autorskich praw majątkowych, otrzymując w zamian wynagrodzenie za sprzedaż tego prawa,
  • jeżeli nie - czy Pana wynagrodzenie jest tylko wynagrodzeniem za efekty swoich prac badawczo-rozwojowych;

Tak, w wyniku podjętych przez Wnioskodawcę czynności powstaje odrębny od tego programu komputerowego utwór, podlegający ochronie na podst. art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

14.Czy w przypadku, gdy tworzy i rozwija Pan „program komputerowy”, a w wyniku jego rozwoju nie powstanie nowe prawo własności intelektualnej, to jest Pan właścicielem, współwłaścicielem lub użytkownikiem tego oprogramowania na podstawie licencji wyłącznej?

Nie. W wyniku tworzenia/rozwijania oprogramowania powstają nowe prawa własności intelektualnej.

Wnioskodawcy nie będą przysługiwały pochodzące z licencji prawa do programu, do którego prawa autorskie już przeniesiono, nawet w przypadku jego dalszego rozwijania/ulepszania. Wnioskodawcy będą, do momentu przeniesienia na rzecz Zleceniodawcy, przysługiwały autorskie prawa majątkowe do składowych (części oprogramowania), które to części mają na celu ulepszenie danego oprogramowania. W związku z tym Wnioskodawca nie jest użytkownikiem prawa na podstawie licencji wyłącznej.

15.Czy przeniesienie każdego z majątkowych praw autorskich do programu komputerowego (lub jego części) następuje zgodnie z wymogami przewidzianymi w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w szczególności z zachowaniem art. 41 oraz art. 53 ww. ustawy?

Tak, przeniesienie każdego z majątkowych praw autorskich do programu komputerowego (lub jego części) odbywa się zgodnie z wymogami przewidzianymi w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 41 oraz art. 53 ww. ustawy.

16.   Wobec wskazania we wniosku:

„W zamian za wykonane usługi, Wnioskodawca otrzymuje umówione wynagrodzenie. Powyższe wynagrodzenie obejmuje wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych.”

  • Proszę wskazać, czy wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych do wytworzonych przez Pana programów komputerowych jest wyodrębnione na wystawionej fakturze, lub innym dokumencie potwierdzającym fakt dokonania operacji gospodarczej? Jeżeli nie, to czy i w jaki sposób ustala Pan wartość wynagrodzenia za przeniesienie autorskich praw majątkowych do wytworzonych przez Pana programów komputerowych?

Wynagrodzenie płatne jest na podstawie wystawionej faktury.

Faktura zawiera jedną pozycję, której wysokość uzależniona jest od stawki godzinowej i ilości przepracowanych godzin w miesiącu, zaś zasady ustalania wynagrodzenia są zawarte w umowie z kontrahentem.

Jeżeli usługi obejmują inne elementy wynagrodzenia niż te zw. z przeniesieniem praw autorskich do programu komputerowego na kontrahenta - Wnioskodawca wykazuje je w odrębnej pozycji.

Wyznacznikiem przeniesienia na Wnioskodawcę autorskich praw majątkowych do programu komputerowego jest umowa, dlatego bezpośrednie wskazanie tego na fakturze VAT nie jest niezbędne.

17.Czy usługi świadczone przez Pana, zgodnie z zawartą umową, są wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez Kontrahenta?

Usługi świadczone przez Wnioskodawcę nie są wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecających.

18.Czy prowadzi Pan odrębną ewidencję, o której mowa w art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jeśli tak, to od kiedy (proszę wskazać dokładną datę)?

Wnioskodawca prowadzi na bieżąco i systematycznie odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję, o której mowa w art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Data rozpoczęcia prowadzenia ewidencji to 1 stycznia 2024 r.

19.Czy odrębna ewidencja jest prowadzona od początku realizacji działalności badawczo-rozwojowej zmierzającej do wytworzenia kwalifikowanego IP?

Ewidencja prowadzona jest od początku tego roku tj. od 1 stycznia 2024 r. Wnioskodawca prowadzi ją na bieżąco, czyli od momentu poniesienia pierwszych kosztów przypadających na kwalifikowane prawo własności intelektualnej.

20.Czy odrębna ewidencja prowadzona jest na bieżąco, czyli od momentu poniesienia pierwszych kosztów przypadających na kwalifikowane prawo własności intelektualnej?

Wnioskodawca prowadzi ją na bieżąco, czyli od momentu poniesienia pierwszych kosztów przypadających na kwalifikowane prawo własności intelektualnej.

21.Czy w odrębnej ewidencji na bieżąco wyodrębnia Pan:

a) każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej,

b) przychody, koszty uzyskania przychodów i dochód (stratę) przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej,

c)  koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przypadające na każde ww. prawo w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu?

Ewidencja wyodrębniała będzie każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz pozwalała będzie na ustalenie kwotowe: przychodu, kosztów i dochodu - przypadających na każde kwalifikowane prawo. Ponadto, ewidencja wyodrębni koszty o których mowa w art. 30ca ust.4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu.

22.Czy i w jaki sposób oblicza Pan tzw. wskaźnik nexus (art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych)?

Tak, Wnioskodawca zgodnie z dyspozycją ustawową, na potrzeby ustalenia kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej oblicza wskaźnik nexus, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej Wnioskodawca ustala jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru zawartego w ustawie -(a+b)*1,3/a+b+c+d.

Wnioskodawca ponosi wyłącznie koszty na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej (lit. a wzoru Nexus.

II. Doprecyzował Pan treść pytania oznaczonego we wniosku nr 2 przez uściślenie, co rozumie Pan przez określenie „dochodu ze sprzedaży praw autorskich”? Czy chodzi o kwalifikowany dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, obliczony jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika nexus?

Tak, w pytaniu oznaczonym we wniosku nr 2 Wnioskodawca poprzez określenie „dochód ze sprzedaży praw autorskich” rozumie kwalifikowany dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, obliczony jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika nexus.

Pytania

1.Czy działalność Wnioskodawcy w zakresie przedstawionym w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 w zw. z art. 5a pkt. 40 u.p.d.o.f.?

2.Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 1 jest prawidłowa to czy Wnioskodawca będzie mógł używać stawki 5% od dochodu ze sprzedaży praw autorskich na oprogramowanie stworzone i rozwijane przez Wnioskodawcę?

Pana stanowisko w sprawie

1.Zdaniem Wnioskodawcy wykonywana przez niego działalność stanowi działalność badawczo-rozwojową o której mowa w art. 5a pkt 38 w zw. z art. 5a pkt. 40 u.p.d.o.f..

2.Zdaniem Wnioskodawcy będzie mógł on używać stawki 5% od dochodu ze sprzedaży praw autorskich na stworzone i rozwijane przez siebie oprogramowanie.

Prace opisane w stanie faktycznym, wykonywane przez Wnioskodawcę spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej, ponieważ zgodnie z u.p.d.o.f. - noszą znamiona prac rozwojowych.

Działalność badawczo-rozwojowa została zdefiniowana w art. 5a pkt 38 u.p.d.o.f., zgodnie z którym jest to działalność twórcza obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Ustawą z dnia 3 lipca 2018 r. - Przepisy wprowadzające ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2023 r. poz. 742 z późn. zm.) znowelizowano definicję „badań naukowych” oraz „prac rozwojowych” stanowiących łącznie „działalność badawczo-rozwojową” w myśl art. 5a pkt 38 u.p.d.o.f.

Zgodnie z art. 5a pkt 39 u.p.d.o.f., w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 października 2018 r., „badania naukowe” to:

a.badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,

b.badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy prawo o szkolnictwie wyższym i nauce”.

W konsekwencji z dniem 1 października 2018 r., przepisy u.p.d.o.f. bezpośrednio referują do ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Jak stanowi art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy prawo o szkolnictwie wyższym i nauce „badania naukowe” obejmują:

a.badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;

b.badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Z kolei, stosownie do art. 5a pkt 40 u.p.d.o.f., w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 października 2018 r., „prace rozwojowe” to prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. W myśl ww. regulacji „prace rozwojowe” są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Mając na uwadze przytoczone powyżej ramy prawne, o prowadzeniu działalności badawczo-rozwojowej można mówić, gdy realizowane prace:

  • mają twórczy charakter,
  • są prowadzone w systematyczny sposób,
  • zostały zrealizowane w określonym celu - zwiększenia zasobów wiedzy oraz ich wykorzystania do tworzenia nowych zastosowań,
  • obejmują badania naukowe lub prace rozwojowe.

Niejednokrotnie w orzecznictwie sądów administracyjnych wskazywano, że twórczy charakter działalności badawczo-rozwojowej oznacza, że działalność ta ma posiadać charakter kreatywny, a zatem nowatorski, oryginalny w pomyśle, czyli musi być nastawiona na tworzenie nowych oryginalnych rozwiązań, często o charakterze unikatowym, które nie mają charakteru odtwórczego.1

Pojęcie "twórczy" zgodnie z definicją słownikową oznacza - mający na celu tworzenie; będący wynikiem tworzenia. Zaś "tworzyć" - powodować powstawanie czegoś. Można zatem uznać, że działalność podejmowana przez podatnika musi mieć na celu opracowanie, wytworzenie, skonstruowanie czegoś. Ustawa nie precyzuje co ma być wynikiem owego procesu twórczego. Można zatem przyjąć, że może to być przykładowo produkt, materiał, usługa, narzędzie czy też program. Ponadto, wśród synonimów terminu "twórczy" można wymienić takie przymiotniki jak: "kreatywny" czy "konstruktywny".

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca podkreśla, że jego działalność ma charakter twórczy/innowacyjny, gdyż jest nakierowana na wypracowanie lub wykorzystanie dostępnych zasobów wiedzy do tworzenia nowych lub istotnie zmodyfikowanych narzędzi na rzecz kontrahenta. Prace wykonywane przez Wnioskodawcę wymagają kreatywnego podejścia, nie są wykonywane na schematach, lecz każdorazowo wymagają dokonywania rozwiązań koncepcyjnych pozwalających na realizację danego projektu.

Jak wskazano we wstępnej części wniosku działalność Wnioskodawcy dotyczy tworzenia, ulepszania i modyfikacji programów komputerowych lub ich części. Warto wspomnieć, że twórczą działalność Wnioskodawcy odnosić należy nie do praktyki gospodarczej sensu largo, a do praktyki gospodarczej danego podmiotu. Jak wskazano w Objaśnieniu Ministerstwa Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczącym preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej IP BOX: „wystarczające jest działanie na skalę przedsiębiorstwa (...) nawet jeżeli podobne rozwiązanie zostało już opracowane przez inny podmiot" oraz" (...) Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika". Wobec czego Wnioskodawca w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, na rzecz danego kontrahenta opracowuje nowe i ulepsza istniejące już funkcjonalności i czyni to z wykorzystaniem aktualnie posiadanej wiedzy i umiejętności, co w efekcie jest przejawem działalności twórczej o spersonalizowanym charakterze, ale nie tworzy innowacyjnych rozwiązań w skali światowej.

Działalność Wnioskodawcy ponownie potwierdzone zostają w objaśnieniach podatkowych Ministerstwa Finansów z dn. 15 lipca 2019 roku dotyczące preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej - IP BOX: „Nie ma zatem przeszkód, aby przyjąć, że sformułowanie „zwiększenie zasobów wiedzy” odnosi się wyłącznie do wiedzy danego przedsiębiorstwa, gdyż ustawodawca nie przewidział minimalnego progu skalowalności zwiększenia zasobów wiedzy. Istotny jest element celowościowy w postaci zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania jej do tworzenia nowych zastosowań, niezależnie od tego czy zastosowania te obejmują wyłącznie jedno przedsiębiorstwo czy też całe państwo, kontynent lub świat. Jasne jest jednak, że im większa będzie skalowalność wykorzystania zwiększonych zasobów wiedzy, tym większy będzie potencjał dochodowości w tym zakresie, co stanowi jeden z głównych determinantów prowadzenia przez podatników działalności badawczo-rozwojowej.”.

Wnioskodawca podejmując się wykonania określonego zlecenia każdorazowo, ze względu na fakt istnienia rygorystycznych wymogów stawianych prze klienta (osobę fizyczną bądź prawną), wykorzystuje nowe zastosowania - w ogólnym tego słowa znaczeniu, mając na względzie branżę w której działa kontrahent. Istotą działalności Wnioskodawcy jest zapewnienie, że wykonywana przez niego praca oraz produkt spełniają i wyczerpują zagadnienia prawne, zagadnienia dot. bezpieczeństwa w sieci internetowej oraz rygory funkcjonalności (optymalizacja aplikacji/strony, narzędzia, funkcjonalności).

Pojęcie "systematyczny" oznacza z kolei - robiący coś regularnie i starannie - oraz w przypadku działań - prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Wydaje się również, że należy przez to pojęcie rozumieć nie tylko bieżące prowadzenie prac badawczo-rozwojowych rozpoczętych w przeszłości, ale także rozpoczęcie działalności w tym zakresie przy założeniu, że podatnik w przyszłości planuje wykonywać tego rodzaju prace. Prace te zaś powinny charakteryzować się stosowną regularnością.

W opinii Wnioskodawcy, przesłanka ta oznacza wyłączenie czynności incydentalnych podatnika i konieczność poszukiwania takich przejawów jego aktywności, które prowadzone są w uporządkowany oraz regularny sposób. Należy wskazać, że prace jakie Wnioskodawca realizuje w ramach działalności nie mają incydentalnego charakteru, lecz wykonywane są w systematyczny sposób. Działania te stanowią istotę funkcjonowania Wnioskodawcy i podejmowane są w zaplanowany sposób poprzez odpowiadanie na zapotrzebowanie kontrahenta. Systematyczność realizowanych prac wynika również z funkcji pełnionych przez Wnioskodawcę wobec klienta, które dotyczą obsługi informatycznej, w tym realizacji na jego rzecz prac polegających na dostarczaniu nowych rozwiązań informatycznych lub ich istotnych modyfikacjach.

Nowe funkcjonalności wprowadzane są zgodnie z dobrymi praktykami programistycznymi, tj. dokonywana jest najpierw analiza problemu, powstaje prototyp (proof of concept), rozwiązanie jest wdrażane stopniowo na środowiska testowe, a następnie pełne rozwiązanie jest wdrażane na środowisko produkcyjne.

Kod testowany jest ręcznie oraz automatycznie. Z działających aplikacji zbierane są metryki, które służą do monitorowania wykorzystania dodanych funkcjonalności. Przed wdrożeniem na środowisko produkcyjne kod jest recenzowany przez innych programistów celem zapewnienia jakości.

Działalność badawczo-rozwojowa musi mieć określony cel, tj. powinna być nakierowana na zwiększenie zasobów wiedzy oraz ich wykorzystanie do tworzenia nowych zastosowań. Wnioskodawca podkreśla, że podejmowane aktywności ze swej istoty zmierzają do uzyskania specjalistycznej wiedzy, która w większości sytuacji jest niedostępna na rynku. Efektem zastosowania zasobów wiedzy jest ich wykorzystanie do tworzenia nowych lub istotnie zmodyfikowanych/ulepszonych produktów na rzecz kontrahenta. Głównym celem realizowanych przez Wnioskodawcę prac jest przede wszystkim tworzenie, rozwój oraz optymalizacja (modyfikacja) innowacyjnych i technologicznie zaawansowanych systemów, aplikacji, technologii dostępowych oraz innych narzędzi IT.

Jak wskazano w stanie faktycznym Wnioskodawca, poprzez tworzenie nowego rozwiązania technicznego, wykorzystuje dotychczas istniejącą wiedzę oraz opracowuje nową wiedzę z dziedziny technologii i informatyki do tworzenia nowych lub ulepszonych produktów, technologii i rozwiązań.

Zdaniem Wnioskodawcy zatem, jego aktywność w ramach prowadzonych prac zasadniczo może zostać uznana za prace rozwojowe, gdyż polega m.in. na kształtowaniu i wykorzystywaniu wiedzy i umiejętności z dziedziny nauk i technologii do tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, technologii i rozwiązań.

Wnioskodawca wskazuje również, że realizowane przez niego prace nie są prowadzone na schematach lub w sposób automatyczny, lecz mają zindywidualizowany charakter i są przygotowywane pod danego klienta.

Ponadto, charakter prac w istotny sposób odbiega od wprowadzania okresowych zmian do produktów. Nie polegają one na dostosowaniu produktów w związku z m.in. koniecznością aktualizacji oprogramowania lub usunięciu istniejących błędów, lecz polega na opracowaniu nowych produktów lub istotnych modyfikacjach istniejących produktów w związku ze zgłoszeniem zapotrzebowania przez kontrahenta lub identyfikacją zapotrzebowania przez Wnioskodawcę, które są zwykle związane z chęcią optymalizacji określonych segmentów prowadzonej działalności.

Oprócz tego w Objaśnieniach podatkowym z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej - IP Box w definiowaniu działalności B+R następuje odniesienie do kryteriów z tzw. Podręcznika Frascati (OECD (2018), Podręcznik Frascati 2015: Zalecenia dotyczące pozyskiwania i prezentowania danych z zakresu działalności badawczej i rozwojowej, Pomiar działalności naukowo-technicznej i innowacyjnej, OECD Publishing, Paris/GUS, Warsaw, https://doi.org/10.1787/9788388718977-pl). Według podręcznika działalność badawczo- rozwojowa musi być: nowatorska, twórcza, nieprzewidywalna, metodyczna, możliwa do przeniesienia lub odtworzenia.

Działalność podejmowana przez Wnioskodawcę polega na tworzeniu oprogramowania komputerowego w odpowiedzi na zapotrzebowanie biznesowe klienta. Działania te stanowią prace rozwojowe w rozumieniu przedmiotowej ustaw. Polegają one bowiem na wykorzystaniu nowej i istniejącej wiedzy, tj. wiedzy i narzędzi programistycznych, języków programowania, znanych algorytmów, do zaprojektowania nowych i ulepszonych rozwiązań.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, opisane prace spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 5a pkt 38 w zw. z art. 5a pkt 39 i 40 u.p.d.o.f..

2.Zdaniem Wnioskodawcy, przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym.

Zgodnie z art. 30ca ust. 1 u.p.d.o.f., podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.

W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:

1.patent,

2.prawo ochronne na wzór użytkowy,

3.prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,

4.prawo z rejestracji topografii układu scalonego,

5.dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,

6.prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,

7.wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2018 r. poz. 432),

8.autorskie prawo do programu komputerowego

— podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.

Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym (art. 30ca ust. 3 u.p.d.o.f.).

Zgodnie natomiast z art. 30ca ust. 7 powołanej ustawy dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:

1.z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

2.ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

3.z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;

4.z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.

W orzecznictwie sądowo-administracyjnym, ugruntowała się jednolita linia interpretacyjna, w której wskazuje się, że kwalifikowane IP to prawo własności intelektualnej spełniające łącznie trzy warunki:

1)zostało wytworzone, rozwinięte lub ulepszone przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej;

2)należy do jednej z kategorii wymienionych w katalogu w art. 30ca ust. 2 u.p.d.o.f.);

3)podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.

W zakresie opisywanych ulepszeń, należy na szczególnym względzie mieć pogląd, że na równi traktowane jest dokonanie modyfikacji poprzez wprowadzenie elementów spełniających przesłanki uznania ich za utwór, jak i innego rodzaju modyfikacji.3

Na podstawie art. 30cb ust. 1 ustawy podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:

1.wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;

2.prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;

3.wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;

4.dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej - w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;

5.dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług - w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.

Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji (art. 30cb ust. 2 ustawy).

Według art. 30cb ust. 3 ustawy w przypadku, gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.

Jak wynika z powyższych regulacji podatnicy, którzy opodatkowują dochody z kwalifikowanych IP stawką 5%, mają obowiązek prowadzenia wyodrębnionej ewidencji dla wszystkich operacji finansowych związanych z uzyskiwaniem tych dochodów. Przepisy o IP Box nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box.

Biorąc pod uwagę, że prace opisane przez Wnioskodawcę, polegające na tworzeniu nowych lub ulepszonych produktów, technologii i rozwiązań, spełniają definicję prac badawczo-rozwojowych, to po spełnieniu wymienionych wyżej warunków może on tym samym używać stawki 5% od dochodu ze sprzedaży praw autorskich na oprogramowanie stworzone i rozwijane przez Wnioskodawcę.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest:

  • nieprawidłowe w części dotyczącej zastosowania stawki opodatkowania 5% za lata 2021-2023, gdy był Pan opodatkowany zryczałtowanym podatkiem dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne;
  • prawidłowe w pozostałej części.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:

jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

W myśl art. 5a pkt 6 tejże ustawy:

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza to działalność zarobkową:

a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ww. ustawy:

Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

a)odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;

b)są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;

c)wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

W związku z tym, że przepisy dotyczące IP Box odnoszą się do działalności badawczo-rozwojowej, należy także przytoczyć definicje, które wynikają w tym zakresie z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 742 ze zm.).

Zgodnie z art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

W myśl art. 5a pkt 39 ww. ustawy:

Ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych oznacza to:

a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2022 r. poz. 574, z późn. zm.),

b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że:

Ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych oznacza to: prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Na podstawie art. 4 ust. 2 tej ustawy:

Badania naukowe są działalnością obejmującą:

1)badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;

2)badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Natomiast zgodnie art. 4 ust. 3 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:

Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą, która dotyczy tworzenia, ulepszania i modyfikacji programów komputerowych lub ich części. Stworzył Pan nowe lub znacznie ulepszone produkty/procesy/usługi. Do ich grona należy zaliczyć programy komputerowe bądź ich części:

1.(...)

  • automatyzacja procesu reklamowania w ramach platformy (...);
  • trenowanie modeli sztucznej inteligencji, transformacja danych i przygotowanie w celach analizy, treningu i predykcji przez model, system hostowania modeli sztucznej inteligencji w chmurze, monitorowanie i analiza wyników reklam, monitorowanie działania i wydajności systemów sztucznej inteligencji, automatyczne dobieranie parametrów reklam, wybieranie przedmiotów, które mają być reklamowane;
  • Innowacyjność polega na pełnej automatyzacji procesu reklamowania przy wykorzystaniu modeli sztucznej inteligencji oraz stworzenie systemy pozwalającego na zarządzanie modelami i przetwarzaniem danych.

2.(...)

  • przypisywanie kategorii przedmiotom na podstawie ich tytułów
  • trenowanie modeli sztucznej inteligencji opartych na sieciach neuronowych, hostowanie modeli przy użyciu (...) i chmury, transformacja i zbieranie danych w celach treningu modeli;
  • Innnowacyjność zostaje zapewniona dzięki wykorzystaniu modeli sieci neuronowych do uzupełniania brakujących danych w tym przypadku kategorii oraz na stworzeniu rozwiązania dopasowanego do klienta dzięki, któremu modele mogą zostać wykorzystane w ramach istniejącego procesu.

3. (...)

  • wykorzystanie modeli sztucznej inteligencji LLM w celach optymalizacji przedmiotów sprzedawnych przez platformy eCommerce;
  • skracanie i optymalizacja tytułów w celu poprawienie wyników sprzedażowych z użyciem modeli LLM;
  • zastosowanie modeli LLM do automatyzacji procesu optymalizacji zamiast standardowych algorytmów.

Celem Pana prac jest wytworzenie innowacyjnego – nowego, ulepszonego i rozwiniętego – produktu (programu komputerowego lub jego części). Efekty Pana pracy nazywane oprogramowaniem komputerowym i jego częścią są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wskazał Pan, że pod pojęciem program komputerowy należy rozumieć utwór podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Utwór ten należy rozumieć jako wyrażony w każdej formie m.in. słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (analogicznie: kodami programowania, algorytmami, zmiennymi), przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze. Wszelkie oprogramowanie komputerowe (program komputerowy) lub jego części obejmujące nowe funkcjonalności, elementy, algorytmy, narzędzia – stanowią nowe i odrębne od tego oprogramowania programy komputerowe podlegające ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, które w głównym zamiarze zarówno Wnioskodawcy jak i jego Kontrahenta ma poprawę użyteczności i funkcjonalności tego oprogramowania.

Na wstępie trzeba podkreślić, że z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszenia istniejących produktów/usług. Wobec powyższego ocena czy prowadzone przez Pana prace programistyczne stanowią działalność badawczo-rozwojową dokonana zostanie w kontekście wskazanych przez Pana efektów tych prac (programów opisanych we wniosku).

Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.

W opisie sprawy przedstawionym we wniosku wskazał Pan, że realizuje prace w celu tworzenia nowych lub ulepszonych produktów, technologii i rozwiązań, które po zakończeniu prac będą mogły zostać wykorzystane w ramach działalności Kontrahenta. Obszar prowadzonych prac skoncentrowany jest na działalności związanej przede wszystkim z tworzeniem nowych bądź ulepszonych rozwiązań w zakresie oprogramowania komputerowego. Podejmowane czynności zmierzają bezpośrednio bądź pośrednio do poprawy użyteczności albo funkcjonalności programu. Działalność na rzecz Kontrahentów polega na tworzeniu nowych zastosowań, które wcześniej w ramach działalności prowadzonej przez nich nie miały miejsca. Oprogramowanie stworzone na rzecz Kontrahentów powoduje stworzenie zupełnie nowych funkcjonalności.

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że wytwarzanie, rozwijanie i ulepszanie programów komputerowych przez Pana stanowi przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze. Podatnik jako programista musi posiadać umiejętności programowania oraz wiedzę z zakresu technologii informatycznych, aby stworzyć oryginalne rozwiązania i wprowadzić innowacje. Tworzenie programów komputerowych wymaga wykorzystania kreatywności i zdolności do rozwiązywania problemów, co jest wyrazem indywidualnej twórczości intelektualnej. Podejmując się ulepszenia określonych programów komputerowych oraz ich części, każdorazowo podejmuje Pan następujące czynności: analiza oraz planowanie, projektowanie, implementacja, testowanie, wdrożenie i utrzymanie. Kroki te są powtarzane przez Pana w cyklach, zarówno w przypadków programów komputerowych jak i ich części, w tempie jak są rozwijane i ulepszane. Ponad powyższe wskazuje Pan, że czynności te wykonywał oraz wykonuje w sposób systematyczny, zaplanowany i metodyczny. Oryginalność tworzonych programów komputerowych polega na tym, że jest są one unikalne, dedykowane dla klienta oraz wytworzone w oparciu o najnowocześniejsze technologie. Podejmuje Pan indywidualne podejście do każdego projektu, co oznacza tworzenie nowych, niestandardowych rozwiązań, w oparciu o wcześniej już wymienione narzędzia. Wskazał Pan, że efekty Pana pracy nazywane oprogramowaniem komputerowym są produktami o charakterze oryginalnym, twórczym, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej – tworzone od zera. Produkty te nie są również efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych. Projekty tworzone przez Pana niewątpliwie mają charakter twórczy, ponieważ to do Pana należy urzeczywistnienie wizji tworzonego produktu. Wskazał Pan, że modyfikowanie oraz ulepszanie oznacza rozwijanie utworów, tj. rozwijanie oprogramowania, w wyniku którego powstaje nowe, niezależne oprogramowanie – program komputerowy, gdyż Pan zarówno tworzy, jak i rozwija oprogramowanie.

Zatem prowadzona przez Pana działalność w zakresie tworzenia i rozwijania wymienionych programów komputerowym ma twórczy charakter.

Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej, tj. prowadzenie działalności w sposób systematyczny, jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny.

Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN, słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.

Wskazał Pan, że w ramach działalności gospodarczej prowadzi Pan w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Podejmowane czynności zmierzają bezpośrednio bądź pośrednio do poprawy użyteczności albo funkcjonalności programu. Wyjaśnił Pan, że celem Pana prac jest wytworzenie innowacyjnego – nowego, ulepszonego i rozwiniętego – produktu (programu komputerowego lub jego części).

W uzupełnieniu wskazał Pan, że samodzielnie stworzył Pan program komputerowy, dysponując swoją wiedzą i doświadczeniem. W zakresie zasobów ludzkich, tworzenie programów komputerowych oraz ich części nie spowodowało zapotrzebowania kadrowego u Pana. Systematyczność polega na przyjęciu określonej metodologii do wyznaczania zadań oraz definiowania ich zakresu, estymacji czasu niezbędnego do realizacji tych zadań, a na podstawie tego – planowania, w którym momencie powinny zostać zrealizowane. Prowadzi Pan pracę według ścisłego harmonogramu. Począwszy od wymagań umownych dotyczących poprawnej dokumentacji swojej działalności to oprogramowanie wymaga wielu składowych, tworzonych w odpowiedniej kolejności i z należytą uwagą.

Zatem kolejne kryterium definicji działalności badawczo-rozwojowej, tj. prowadzenie działalności w sposób systematyczny, w odniesieniu do wskazanego przez Pana programu komputerowego jest spełnione.

Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu.

Z opisu sprawy wynika, że w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, na rzecz danego Kontrahenta opracowuje nowe i ulepsza Pan istniejące już funkcjonalności i czyni to z wykorzystaniem aktualnie posiadanej wiedzy i umiejętności, ale niekoniecznie tworzy innowacyjne rozwiązania w skali światowej – gdyż nie weryfikuje tego w takiej skali. W uzupełnieniu natomiast doprecyzował Pan, że przed rozpoczęciem realizacji poszczególnego programu komputerowego dysponował Pan wiedzą dotycząca wytwarzania oprogramowania i sztucznej inteligencji zdobytą na studiach inżynierskich i magisterskich na kierunku informatyka oraz doświadczeniem w zakresie projektowania i tworzenia oprogramowania.

Podejmuje Pan indywidualne podejście do każdego projektu, co oznacza tworzenie nowych, niestandardowych rozwiązań, w oparciu o wcześniej już wymienione narzędzia.

Zatem powyższe pozwala uznać, że wykorzystuje Pan istniejące zasoby wiedzy w celu tworzenia nowych zastosowań.

Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.:

  • badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz
  • prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.

Należy zwrócić uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 tej ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu działalności badawczo-rozwojowej tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.

Pojęcie działalności badawczo-rozwojowej obejmuje również prace rozwojowe w rozumieniu Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce.

Prace rozwojowe polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności – przy czym użyty przez ustawodawcę spójnik „i” wskazuje, że aby uznać działania za prace rozwojowe konieczne jest zaistnienie wszystkich tych czynności, tj.:

  • nabycia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
  • łączenia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
  • kształtowania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
  • wykorzystania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności.

Prace rozwojowe bazują zatem na dostępnej wiedzy – w zależności od celów, jakie przyjęto dla prowadzenia prac, będzie to wiedza z określonej dziedziny lub dziedzin. Prace te obejmują kolejno:

  • nabycie wiedzy i umiejętności, czyli pozyskanie wiedzy/umiejętności, zapoznanie się z wiedzą, zrozumienie jej;
  • łączenie wiedzy i umiejętności, czyli znalezienie takich zależności pomiędzy wiedzą z różnych zakresów, dziedzin lub wiedzy wynikającej z różnych badań naukowych oraz pomiędzy umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów badań rozwojowych;
  • kształtowanie wiedzy i umiejętności, czyli takie „ułożenie” efektów nabywania i łączenia wiedzy i umiejętności lub takie sformułowanie wniosków płynących z tych procesów, aby można je było wykorzystać dla realizacji postawionych celów prac rozwojowych;
  • wykorzystanie wiedzy i umiejętności, czyli ich użycie, posłużenie się nimi dla osiągnięcia celów prac rozwojowych.

Co istotne, całość ww. czynności służy:

  • planowaniu produkcji oraz
  • projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.

Chodzi przy tym o konkretne produkty, konkretne procesy lub konkretne usługi albo konkretne rodzaje produktów, procesów lub usług. Podmiot prowadzący prace rozwojowe organizuje je z uwzględnieniem specyfiki konkretnych produktów, procesów lub usług – od niej zależą potrzeby prowadzenia prac rozwojowych i ich zakres.

Jednocześnie ustawodawca wyłączył z definicji prac rozwojowych działalność obejmującą rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, procesów lub usług, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. O tym, jakie zmiany do produktów, procesów lub usług mają charakter rutynowy (wykonywany często i niemal automatycznie) i okresowy (powtarzający się, występujący co pewien czas) będzie każdorazowo decydował charakter konkretnych produktów, procesów bądź usług.

Jak wskazuje Pan w opisie sprawy, prowadzi Pan działalność obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Prowadzi Pan w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Pozostające w ścisłym związku ze stałym poszerzaniem dostępnych elementów wiedzy, przyswajaniem nowych możliwości oraz umiejętności, a których wykorzystanie w przyszłości może mieć bezpośredni wpływ na czynności, a w efekcie na wytworzony produkt. Podejmowane przez Pana czynności zmierzają bezpośrednio bądź pośrednio do poprawy użyteczności albo funkcjonalności programu. Pana działalność na rzecz Kontrahentów polega na tworzeniu nowych zastosowań, które wcześniej w ramach działalności prowadzonej przez nich nie miały miejsca. Oprogramowanie stworzone na rzecz Kontrahentów powoduje stworzenie zupełnie nowych funkcjonalności. Wytwarzanie, rozwijanie i ulepszanie programów komputerowych przez Pana stanowi przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze umiejętności programowania oraz wiedzę z zakresu technologii informatycznych, aby stworzyć oryginalne rozwiązania i wprowadzić innowacje. Tworzenie przez Pana programów komputerowych wymaga wykorzystania kreatywności i zdolności do rozwiązywania problemów, co jest wyrazem indywidualnej twórczości intelektualnej.

Zatem powyższe pozwala uznać, że opisana działalność w zakresie tworzenia i rozwijania wymienionych programów komputerowych spełnia warunki do uznania jej za prace rozwojowe.

Należy przy tym podkreślić, że działalnością badawczo-rozwojową nie jest całość usług świadczonych przez Pana ani też całość prowadzonej przez Pana działalności programistycznej, ale wyłącznie te działania, które ściśle dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowego produktu – takich jak te, które zostały wymienione we wniosku i jego uzupełnieniu i w warunkach działalności wynikające z wniosku i jego uzupełnienia.

W konsekwencji, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy, należy stwierdzić, że działalność prowadzona przez Pana polegająca na tworzeniu i rozwijaniu programów komputerowych spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym.

Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.

W myśl art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:

1)patent,

2)prawo ochronne na wzór użytkowy,

3)prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,

4)prawo z rejestracji topografii układu scalonego,

5)dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,

6)prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,

7)wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2021 r. poz. 213),

8)autorskie prawo do programu komputerowego

– podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.

Stosownie do art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym.

Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.

Zgodnie natomiast z ust. 4 art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:

(a + b) x 1,3

a + b + c + d

w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:

a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,

b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,

c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,

d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Na podstawie art. 30ca ust. 5 ww. ustawy:

Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.

Stosownie do treści art. 30ca ust. 7 przywołanej ustawy:

Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:

1)z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

2)ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

3)z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;

4)z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.

Na mocy art. 30ca ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatnicy korzystający z opodatkowania zgodnie z ust. 1 tego artykułu są obowiązani do wykazania dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w zeznaniu za rok podatkowy, w którym osiągnięto ten dochód (poniesiono stratę).

Zatem, podatnik, który osiągnął w ciągu roku dochód z kwalifikowanego IP i decyduje, że wobec tego dochodu będzie stosował 5% stawkę podatku, jest zobowiązany do wykazania tego dochodu w zeznaniu rocznym składanym za rok, w którym ten dochód został osiągnięty. Podatnik ma prawo stosować 5% stawkę podatkową do dochodu z tego konkretnego kwalifikowanego IP w okresie, w którym kwalifikowane IP posiada ochronę prawną.

Ponadto należy wskazać, że podatnik, który chce skorzystać z ww. preferencji jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.

Podkreślić należy, że w celu skorzystania z opodatkowania dochodów na podstawie art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma obowiązek na bieżąco prowadzić odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję, czyli od momentu poniesienia pierwszych kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ww. ustawy. Przepisy o IP BOX nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box.

Zgodnie bowiem z art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:

1)wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;

2)prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;

3)wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;

4)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;

5)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.

Stosownie do treści art. 30cb ust. 2 ww. ustawy:

Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.

Zgodnie z art. 30cb ust. 3 powołanej ustawy:

W przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.

Odrębna od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencja – zgodnie z art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – ma zatem na celu obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, a także monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych. Wskazana ewidencja jest bardzo ważna, ponieważ jej prowadzenie w sposób niezapewniający osiągnięcie ww. celów, spowoduje po stronie podatnika obowiązek zapłaty podatku dochodowego według skali bądź stawki liniowej.

Powyższe przepisy wprowadzają korzystne rozwiązania podatkowe dla przedsiębiorców, którzy uzyskują dochody z komercjalizacji wytworzonych lub rozwiniętych przez nich praw własności intelektualnej, tzw. Innovation Box.

W ramach tych rozwiązań podatnik może opodatkować preferencyjną 5% stawką podatkową swoje dochody z praw własności intelektualnej. Warunkiem jest, aby:

  • podatnik był właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem tych praw lub posiadał prawa do korzystania z nich na podstawie umowy licencyjnej i
  • prawa te były chronione na podstawie obowiązującego prawa krajowego lub międzynarodowego przez m.in. patent, dodatkowe prawo ochronne na wzór użytkowy czy prawo z rejestracji wzoru przemysłowego.

Prawa takie są zwane „kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej”.

Podatnik może również skorzystać z ulgi Innovation Box jeśli zakupi kwalifikowane prawa własności intelektualnej, o których mowa powyżej, a następnie poniesie koszty związane z rozwojem lub ulepszeniem nabytego prawa.

Dochodem kwalifikującym się do ulgi Innovation Box jest:

  • dochód uzyskany z tytułu należności/opłat licencyjnych lub innych należności związanych z wykorzystywaniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
  • dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jak również,
  • dochód z tego aktywa uwzględniony w cenie sprzedaży produktu lub usługi określany na zasadzie ceny rynkowej.

Warunkiem koniecznym dla skorzystania z omawianej preferencji jest prowadzenie przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio związanej z wytworzeniem, komercjalizacją, rozwojem lub ulepszeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Poziom dochodu kwalifikowanego do zastosowania preferencyjnej stawki opodatkowania jest wyliczany przy zastosowania formuły (wzoru) określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy.

Co istotne, podatnik ma obowiązek ustalenia odrębnych wskaźników nexus dla poszczególnych kwalifikowanych IP. Zaznaczenia przy tym wymaga, że w Pana sytuacji, opodatkowaniu 5% stawką będzie podlegała suma przemnożonych przez wskaźniki nexus dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej, tj. autorskich praw do programów komputerowych.

Istotnym jest, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są, lub ze swej natury nie mogą być bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Ustalając wskaźnik nexus, należy pamiętać, aby istniał związek między:

  • wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
  • kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz
  • dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ta szczególna metoda ujmowania kosztów we wskaźniku ma zastosowanie jedynie dla celu, jakim jest kalkulacja tego wskaźnika.

Należy również pamiętać, że wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym, należy ustalić odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem.

Przyjąć więc trzeba, że jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktycznie poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy podkreślić, że stosowanie ulgi (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) jest prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się jednak, dodatkowe obowiązki po stronie podatników – w szczególności obowiązek prowadzenia ewidencji, która pozwala na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.

Podatnicy nie prowadzący ksiąg rachunkowych mogą spełnić wymóg dotyczący takiej ewidencji przez sporządzanie kumulatywnego, comiesięcznego zestawienia dokumentów potwierdzających poniesione wydatki dotyczące projektu kwalifikowanego IP. Zestawienie powinno obejmować wydatki od początku działalności badawczo-rozwojowej prowadzącej do wytworzenia kwalifikowanego IP do końca danego miesiąca kalendarzowego. Zestawienie to powinno być sporządzane przez narastające ujęcie wydatków dotyczących poszczególnych zadań. Należy je sporządzać na podstawie zestawienia dokumentów, które potwierdzają poniesione wydatki.

Autorskie prawo do programu komputerowego objęte jest ochroną na mocy art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2509).

Zgodnie z art. 74 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.

W związku z tym, że w Polsce oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy, jeśli jego wytworzenie, rozwinięcie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.

Odnosząc powyższe przepisy podatkowe do przedstawionego opisu sprawy, należy wskazać, że:

  • na podstawie umowy o świadczenie usług ze Zleceniodawcą, tworzy Pan, ulepsza oraz rozwija oprogramowanie komputerowe w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, spełniającej definicje wskazane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych;
  • wszelkie oprogramowanie komputerowe (program komputerowy) lub jego część obejmujące nowe funkcjonalności, elementy, algorytmy, narzędzia nowe i odrębne od tego oprogramowania programy komputerowe podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych;
  • przenosi Pan autorskie prawa majątkowe do programów komputerowych;
  • w ewidencji dokonuje Pan wyodrębnienia kwalifikowanych praw własności intelektualnej;
  • prowadzi Pan na bieżąco od 1 stycznia 2024 r. odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów szczegółową ewidencję, o której mowa w art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając powyższe na uwadze, autorskie prawo do programu komputerowego, tworzone, ulepszane oraz rozwijane przez Pana jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do programu komputerowego stanowi dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym miejscu wskazać należy, że preferencja IP BOX jest zawarta w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz nie ma jej w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.). W konsekwencji, preferencją IP BOX nie są objęte osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą opodatkowaną w formie ryczałtu ewidencjonowanego.

Oznacza to, że z preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej IP BOX nie mogą skorzystać podatnicy opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Z informacji przedstawionych w wniosku i jego uzupełnieniu wynika, że wniosek dotyczy dochodów poczynając od 2021 roku, a także lat kolejnych, czyli roku 2022, 2023, 2024 oraz lat następnych, aż do momentu istotnej zmiany stanu faktycznego lub prawnego. Wskazał Pan, że w okresie od 2021 r. do 2023 r. wybrał Pan opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Z uwagi na to, że w okresie, którego dotyczy wniosek, tj. lat 2021, 2022, 2023 opodatkowywał Pan swoją działalność gospodarczą na zasadach wynikających z ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, opodatkowanie preferencyjną stawką podatku dochodowego określoną w art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest możliwe.

Tym samym, nie może Pan zastosować stawki opodatkowania 5% do kwalifikowanego dochodu ze sprzedaży praw autorskich na oprogramowanie za lata 2021 – 2023 r., gdy był Pan opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Będzie mógł Pan zastosować stawkę opodatkowania 5% do kwalifikowanego dochodu osiągniętego z kwalifikowanych praw własności intelektualnej za rok 2024 r. czyli od czasu kiedy jest Pan opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz za lata następne, o ile zmianie nie ulegnie przedstawiony stan faktyczny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

  • stanów faktycznych, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz
  • zdarzeń przyszłych, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Ponadto zaznaczam, że okoliczność wykazania wartości wynagrodzenia za przeniesienie prawa własności intelektualnej w umowie lub fakturze nie podlega ocenie w drodze interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanów faktycznych i zdarzeń przyszłych i zastosuje się Pan do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...) Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).