Możliwość opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatkową (opodatkowanie IP-BOX).

Interpretacja indywidualna

  – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 stycznia 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy preferencyjnego opodatkowania dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 22 lutego 2024 r. (data wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Od 2003 r. prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą zarejestrowaną w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej pod firmą A, której przeważającym przedmiotem jest działalność związana z oprogramowaniem komputerowym, (...). Podlega Pan nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i rozlicza się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów wg podatku liniowego.

Poczynając od roku 2021, w ramach swojej działalności i w ramach prac badawczo-rozwojowych tworzy i rozwija Pan autorski program komputerowy pod nazwą X, przeznaczony do (...) (dalej: „Aplikacja”). Aplikacja wspomaga i uzupełnia działanie systemów Y. Y to oprogramowanie (...) firmy V – (...). Z systemów Y korzysta (...). Aplikacja zwiększa efektywność i obniża koszty utrzymania Y przez (...). Aplikacja ma indywidualny i innowacyjny charakter. W wielu obszarach jest jedynym takim rozwiązaniem na rynku, przeznaczonym dla systemów Y. Aplikacja jest tworzona w języku (...). Prace badawcze i rozwój Aplikacji są prowadzone przez Pana osobiście i mają charakter kreatywny, stały i metodyczny. Prace te nie są czynnościami rutynowymi bądź okresowymi. Rozwój Aplikacji polega zarówno na ulepszaniu istniejących, jak i tworzeniu nowych funkcjonalności i opcji. Prace badawcze związane z Aplikacją koncentrują się w trzech obszarach:

‒poznanie potrzeb i sposobów korzystania z Aplikacji i systemu Y przez użytkowników końcowych,

‒poszerzanie wiedzy o działaniu systemu Y, który jest niezbędnym otoczeniem Aplikacji (np. nowe funkcje i wersje),

‒poszerzanie wiedzy o technikach komputerowych związanych z technicznym działaniem Aplikacji i jej środowiska.

Prace badawcze w pierwszym obszarze są realizowane przede wszystkim przez (...). Głównym rezultatem prac badawczych są zidentyfikowane potrzeby klientów i wstępne projekty ulepszeń, rozszerzeń i nowych funkcjonalności Aplikacji.

Komercjalizuje Pan wyniki prac badawczo-rozwojowych udzielając odpłatnej licencji (poprzez zawarcie umowy licencyjnej) na korzystanie z Aplikacji. Dopuszcza Pan obecnie dwie możliwości udzielenia licencji klientom końcowym na korzystanie z Aplikacji:

‒bezpośrednio klientowi końcowemu, lub

‒przez podmiot pośredniczący (dalej: „Dystrybutor”).

Każdorazowa sprzedaż licencji wiąże się z akceptacją przez klienta końcowego umowy licencyjnej i jest potwierdzona przez Pana fakturą VAT ze wskazaniem klienta końcowego oraz czasu trwania (okresu) udzielonej licencji. W oparciu o umowę z dnia (...) 2022 r. firma B prowadzi, bez wyłączności, działania marketingowe i obsługę procesów handlowych mających na celu sprzedaż licencji na używanie Aplikacji klientom końcowym jako Dystrybutor. Zgodnie z postanowieniami tej umowy, Dystrybutor jest uprawniony przez Pana do odsprzedaży klientowi końcowemu niewyłącznej, czasowej licencji (w tym zawarcia umowy licencyjnej) na korzystanie z Aplikacji oraz do wystawiania faktur VAT za te licencje. Każdorazowa sprzedaż licencji Aplikacji do klienta końcowego przez Dystrybutora, wymaga sprzedaży Dystrybutorowi odpowiedniej licencji przez Pana. Umowa licencyjna Aplikacji pomiędzy Panem a Dystrybutorem jest częścią wspomnianej umowy z Dystrybutorem. Dystrybutor pełni rolę pośrednika i ma prawo nałożyć własną marżę na sprzedaż licencji Aplikacji klientowi końcowemu. Nie przekazuje Pan Dystrybutorowi żadnych praw autorskich do Aplikacji.

W związku z prowadzonymi pracami badawczo-rozwojowymi Aplikacji poniósł Pan w roku 2023 następujące koszty udokumentowane fakturami VAT i rachunkami:

a)zakup domeny internetowej „(...)” na potrzeby (...);

b)opłaty za (...);

c)koszty usług telekomunikacyjnych (abonament telefoniczny) na potrzeby kontaktów z klientami, partnerami (...), konsultantami wdrożeń Y;

d)koszty użytkowania samochodu ze względu na konieczność dojazdu do klientów i partnerów biznesowych (samochód jest środkiem trwałym po okresie amortyzacji).

Powyższe wydatki były bezpośrednim kosztem koniecznym do projektowania i fizycznego rozwoju Aplikacji w roku 2023. W Pana ocenie, wszystkie powyższe koszty, tj. zakup domeny internetowej, opłata (...), koszty usług telekomunikacyjnych, koszty użytkowania samochodu powinny być kwalifikowane do litery „a” wskaźnika nexus. W Pana opinii, w ogólności do wskaźnika nexus należy zaliczyć jedynie taki procent poniesionych kosztów kwalifikowanych takich jak: koszty usług telekomunikacyjnych, koszty użytkowania samochodu, jaki będzie odpowiadał procentowi dochodu uzyskanego z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w całości dochodu uzyskiwanego w skali roku. Z uwagi na fakt, że w roku 2023 cały dochód z prowadzenia działalności gospodarczej pochodził ze sprzedaży licencji Aplikacji, tj. z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, wg Pana, możliwe jest włączenie całości kosztów kwalifikowanych z roku 2023 do wskaźnika nexus.

Oświadczył Pan, że od 1 stycznia 2023 r. posiada i prowadzi na bieżąco, odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów, zgodną z wymogami art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ewidencję, pozwalającą na ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz na wyodrębnienie kosztów co do typu i kwoty, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przypadających na wyżej wymienione prawo i zapewniającą określenie kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, a także na monitorowanie i śledzenie efektów prac rozwojowych.

Mając na uwadze obowiązujące od 1 stycznia 2019 r. regulacje IP Box, chciałby Pan skorzystać z przepisów art. 30ca i art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które umożliwiają zastosowanie 5% stawki opodatkowania odnośnie do kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, tj. w niniejszym przypadku, autorskiego prawa do programu komputerowego (art. 30ca ust. 1 i ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT). W konsekwencji, zamierza Pan w zeznaniu rocznym za rok 2023 (składanym w roku 2024) oraz w latach kolejnych rozliczyć dochód uzyskany z autorskiego prawa do Aplikacji z uwzględnieniem stawki podatku dochodowego wynoszącej 5%.

Uzupełnienie

Wskazał Pan, że wniosek dotyczy jedynie zaistniałego stanu faktycznego, tj. roku 2023. Deklarowana chęć rozliczenia dochodu w kolejnych latach z uwzględnieniem stawki 5% jest warunkowa, będzie zależeć od przyszłej oceny dalszego rozwoju Aplikacji i będzie ewentualnie wiązać się z odrębnym wnioskiem/wnioskami o wydanie interpretacji indywidualnej.

Potwierdził Pan, że opisywana we wniosku aplikacja jest programem komputerowym, utworem chronionym na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, którą osobiście Pan stworzył i rozwija (projektowanie i tworzenie kodu źródłowego). Jest Pan jedynym autorem tej aplikacji od momentu jej powstania.

W wyniku opisywanych we wniosku i prowadzonych przez Pana prac nad programem komputerowym powstały następujące nowe funkcjonalności, będące jego integralną częścią:

(...)

W roku 2023, całość prowadzonej przez Pana działalności była związana tylko i wyłącznie z rozwojem programu opisanego we wniosku oraz pracami badawczymi na potrzeby rozwoju tejże aplikacji. Prowadzona przez Pana działalność będąca przedmiotem wniosku stanowi więc katalog zamknięty.

Wyjaśniając, jakie konkretne narzędzia, nowe koncepcje, rozwiązania niewystępujące w praktyce gospodarczej zastosował Pan i co powoduje, że wytworzony, rozwinięty/zmodyfikowany program komputerowy w znacznym stopniu różni się od rozwiązań już funkcjonujących, wskazał Pan, że (...):

(...)

Podsumowując powyższe, w programie zastosował Pan koncepcję (...).

(...)

Wskazał Pan, że nowy, ulepszony charakter produktów nie jest wynikiem działalności obejmującej wprowadzanie rutynowych i okresowych zmian do tych produktów. Żadna z opisanych funkcjonalności produktu nie została opracowana w wyniku prac rutynowych ani nie jest zmianą okresową wymaganą przez sam program i system Y. Wszystkie funkcjonalności są wynikiem analizy i identyfikacji potrzeb użytkowników systemu Y oraz zaplanowanych działań zmierzających do zaprojektowania i wykonania oprogramowania zgodnie z projektem.

Twórczy charakter działalności opisanej we wniosku, w odniesieniu do programu komputerowego, którego dotyczy wniosek, przejawia się tym że jest ona wyrazem własnych przemyśleń, analiz i poszukiwania rozwiązań, w wyniku których powstaje dzieło (utwór) będące przedmiotem prawa autorskiego.

Opisując twórczy charakter prowadzonej działalności, wskazał Pan, że działania zmierzające do rozwijania programu komputerowego, którego dotyczy wniosek, sprowadzały się do organizacji prostego projektu. Określił Pan cel w postaci stworzenia programu odpowiadającego na zauważone problemy i niezaspokojone potrzeby użytkowników systemu Y a następnie jego sukcesywnego rozwijania i poszerzania dostarczanej funkcjonalności. Przed rozpoczęciem projektu przeprowadził Pan krótką analizę potrzebnych zasobów technicznych, czasochłonności, kosztów oraz możliwości współpracy z klientami oraz partnerami Y. Plan projektu jest inspirowany uproszczonymi metodykami agile. Rozwój programu zawsze jest dzielony na cykle, których finalnym rezultatem jest kolejna wersja programu. Każdy cykl ma zdefiniowany zakres (planowane rozszerzenia i nowe funkcjonalności), podział na etapy tworzenia i testów oraz termin wydania. Pomiędzy cyklami rozwoju programu następuje etap projektowania nowych funkcji i rozszerzeń wykorzystujący informacje od klientów i partnerów biznesowych.

Program komputerowy, którego dotyczy wniosek został stworzony i jest rozwijany w oparciu o następujące narzędzia i technologie firmy (...). Użyte języki programowania to (...).

Unikalność programu komputerowego, którego dotyczy wniosek, wynika wprost z dostarczenia funkcjonalności i rozwiązań niedostępnych na rynku dla firm użytkujących oprogramowanie Y (zarówno w Polsce, jak i na świecie).

Opisany we wniosku program jest pierwszym rozwiązaniem, które tworzy i rozwija Pan jako własne rozwiązanie autorskie. Pierwszy raz w tym rozwiązaniu stosuje Pan zestaw narzędzi i technologii opisany powyżej. Użyte technologie nie wyróżniają kolejnych wersji (modyfikacji) programu.

Opisując, jakie cele na wstępie Pan sobie postawił, by wytworzyć nowy, ulepszony i rozwinięty program komputerowy w poszczególnych latach, wskazał Pan, że projekt związany z tworzeniem i rozwijaniem programu, którego dotyczy wniosek jest prowadzony osobiście/jednoosobowo i nie jest zakrojony na szeroką skalę. Dlatego też cele były określane ramowo i bez ich szczegółowego rozbijania na poszczególne lata lub okresy. Jednocześnie prace dotyczące rozwoju programu oraz działania badawcze mają charakter stały i oparty o prostą metodykę opisaną powyżej.

Ogólnym celem projektu (...).

Szczegółowe cele nie były ustalane ani „rozliczane” w poszczególnych latach, jednak cel w postaci minimum dwóch kolejnych wersji (wydań) programu zawierających nowe i ulepszone funkcjonalności został osiągnięty w latach 2022 i 2023. Wszystkie funkcjonalności i rozwiązania składające się na produkt, w tym rozwiązania opracowane w okresie objętym wnioskiem, wykonywał Pan osobiście, z wykorzystaniem własnego sprzętu komputerowego (...) oraz (...). Do kontaktów z klientami i partnerami wykorzystywał Pan samochód i telefon. Prace te są finansowane były ze środków własnych.

Działalność, której dotyczy wniosek, była prowadzona w sposób uporządkowany, zaplanowany i metodyczny. W części wykonawczej stosował Pan uproszczoną metodykę agile. Cała działalność związana z wnioskiem była prowadzona w cyklach trwających od 2 do 4 miesięcy. Każdy cykl zaczyna się od części badawczej polegającej na zbieraniu informacji od klientów/partnerów i pracy koncepcyjnej, polegającej na analizie informacji o praktykach użytkowników, ich potrzebach i pomysłach. Wynikiem jest lista koncepcji/pomysłów, która jest bazą do zaprojektowania konkretnych rozwiązań/funkcji/opcji, które będą częścią zmodyfikowanego programu. Po zamknięciu etapu projektu projektowania, ustala Pan planowany termin (harmonogram) kolejnych kroków wykonawczych i udostępnienia nowej wersji. Etap wykonawczy, zgodnie z metodyką agile, składa się z kilku kroków, tzw. sprintów. Po każdym z nich następuje przegląd zrealizowanych założeń/celów technicznych i ewentualna modyfikacja planu kolejnych sprintów. Na koniec wykonywane są testy zbiorcze i publikacja programu.

W odpowiedzi na pytanie, jakie harmonogramy w związku z tym zostały opracowane w poszczególnych latach, a które z nich zostały faktycznie zrealizowane w stosunku do jakiego nowego, ulepszonego i rozwiniętego programu komputerowego wskazał Pan, że wszystkie opracowane harmonogramy odnosiły się do jednego programu, którego dotyczy wniosek. W latach 2022-2023 przygotowane zostały następujące harmonogramy wprowadzania głównych nowych funkcjonalności i ulepszeń, które zostały przedstawione klientom (z pominięciem szczegółów i opisów technicznych):

(...)

Opisując, jakimi zasobami wiedzy dysponował Pan przed rozpoczęciem realizacji poszczególnego programu komputerowego, stwierdził Pan, że dysponował rozległą wiedzą dotyczącą działania systemu Y, zarówno w obszarze (...), jak i technicznym. Miał Pan także wiedzę i umiejętności związane z ogólnie pojmowanym IT i programowaniem.

W okresie objętym wnioskiem, tj. w roku 2023, w ramach działalności wykorzystywał Pan wiedzę i umiejętności w dwóch obszarach:

a)(...) – (...),

b)technicznym – wiedza i umiejętności związane z projektowaniem i tworzeniem oprogramowania, programowania (...), (...), (...) .(...) oraz (...).

Szczególnemu rozwojowi podlegały wszystkie elementy wiedzy i umiejętności technicznych wymienionych powyżej oraz (...) dotycząca (...) przez klientów oraz ich potrzeb.

Opisując przy użyciu jakich „innowacyjnych technologii” powstają poszczególne innowacyjne rozwiązania, jakie nowe zastosowania, jakie usprawnienia odróżniają tworzone programy komputerowe od już istniejących, wskazał Pan, że do stworzenia i rozwijania opisanego we wniosku programu zostały użyte nowoczesne, ale nie „innowacyjne” technologie i narzędzia.(...).

Opisując na jakich rozwiązaniach wiedzowych, technicznych, technologicznych czy technologicznych oparte były tworzone, rozwijane/modyfikowane produkty, usługi, procesy, wskazał Pan, że opisywany we wniosku program został zaprojektowany jako (...) wykonana w technologii i narzędziach (...) ((...)). Użyte języki programowania to (...). Program współdziała z (...) Y, przez to wykorzystywana jest wiedza dotycząca (...).

Wszystkie prace związane z opisanym we wniosku programem miały charakter twórczy i prowadziły do powstania nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej. Efekty prac nie miały charakteru powtarzalnego i wymagającego jedynie umiejętności programistycznych.

Wszystkie prace programistyczne poprzedzał etap pracy koncepcyjnej sprowadzającej się do opracowania przydatnych funkcjonalności, wymyślenia sposobu ich implementacji a także ostatecznego działania i wyglądu. Żaden element prowadzonych prac opisanych we wniosku nie był realizacją zlecenia klienta lub partnera biznesowego.

Żadna z opisanych funkcjonalności programu będącego przedmiotem wniosku nie została wprowadzona w wyniku prac rutynowych ani nie jest zmianą okresową wymaganą przez sam program i system Y. Wszystkie funkcjonalności są wynikiem analizy i identyfikacji potrzeb użytkowników systemu Y i zaplanowanych działań zmierzających do zaprojektowania i wykonania oprogramowania zaspokajającego te potrzeby.

Przedmiotem wniosku jest jeden program komputerowy podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W wyniku Pana prac powstają nowe funkcjonalności oraz zostają ulepszone istniejące funkcjonalności, ale cały czas będące częścią tego samego programu/produktu.

Potwierdził Pan, że określenie „udzielenia” licencji do programu komputerowego oznacza we wniosku zawarcie umowy na korzystanie z programu i następuje zgodnie z wymogami przewidzianymi w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z zachowaniem art. 41 oraz art. 67 ww. ustawy.

W okresie będącym przedmiotem wniosku (rok 2023) nie poniósł Pan kosztów zakupu sprzętu komputerowego.

W ramach „(...)” ponoszone były opłaty za:

‒korzystanie z (...) – poszczególne składowe tej usługi to (...);

‒domenę internetową ((...)).

W ramach kosztu użytkowania samochodu ponoszone były opłaty za: paliwo, naprawy mechaniczne, wymianę i przechowywanie kół/opon, okresowy przeglądy techniczny, ubezpieczenie OC/AC, wymianę wycieraczek, serwis olejowy, zakup płynów eksploatacyjnych, parking.

Użytkowanie samochodu nie służyło działaniom handlowym ani pozyskiwaniu nowych klientów ale wynikało z potrzeby dojazdu do partnerów biznesowych i do posiadanych już kontrahentów.

Wszystkie wydatki ponoszone w ramach działalności gospodarczej, które są przedmiotem wniosku, poniósł Pan w roku 2023.

Pytania

1.Czy dochód uzyskany przez Pana w 2023 r. z tytułu uzyskiwania wynagrodzenia z odpłatnego udzielania licencji na używanie Aplikacji w sposób opisany w stanie faktycznym, kwalifikuje się jako dochód wskazany w art. 30ca ust. 2 pkt 8 i ust. 7 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

2.Czy wymienione we wniosku koszty poniesione w roku 2023, tj. zakup domeny internetowej, opłata za (...), koszty usług telekomunikacyjnych, koszty użytkowania samochodu, kwalifikują się jako koszty włączane do litery „a” wskaźnika nexus określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

3.Czy, zgodnie z opisem stanu faktycznego, może Pan w zeznaniu rocznym za rok 2023 (składanym w roku 2024) skorzystać z przepisów art. 30ca i art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które umożliwiają zastosowanie 5% stawki opodatkowania odnośnie do kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, tj. w niniejszym przypadku, autorskiego prawa do programu komputerowego (art. 30ca ust. 1 i ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT)?

Pana stanowisko w sprawie

Ad. 1

W Pana ocenie, Aplikacja jest rezultatem Pana twórczej oraz indywidualnej działalności intelektualnej. Ponadto, Aplikacja ma charakter innowacyjny i unikalny, co sprawia, że należy kwalifikować ją jako utwór, który jest chroniony na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1231), i tym samym, spełnia definicję art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istotny jest też fakt, że opisane we wniosku kwalifikowane prawo własności intelektualnej powstało i jest rozwijane w ramach działalności badawczo-rozwojowej, która ma charakter systematyczny (tj. metodyczny, zaplanowany i uporządkowany) i z wykorzystaniem pozyskiwanej w toku badań wiedzy o potrzebach użytkowników (...).

Uzyskuje Pan dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej z umów licencyjnych i powiązanych faktur VAT na użytkowanie Aplikacji, co jest zgodne z art. 30ca ust. 7 pkt 1 ustawy o PIT.

Ad. 2

Pana zdaniem, poniesione przez Pana w 2023 r. wydatki, takie jak zakup domeny internetowej, opłata (...), koszty usług telekomunikacyjnych oraz koszty użytkowania samochodu, stanowią koszty faktycznie poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, o których mowa w literze a wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Każdy z ponoszonych przez Pana wydatków w ramach prowadzonej działalności gospodarczej ma bowiem bezpośredni związek z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową, a ich ponoszenie jest niezbędne do prowadzenia działalności opisanej we wniosku. Wydatki te służą fizycznemu wytwarzaniu oprogramowania i prowadzeniu działalności gospodarczej przez Pana, jak również zdobywaniu czy pogłębianiu wiedzy przez niezbędnej do tworzenia nowych funkcjonalności.

Ad. 3

W Pana opinii, spełnione są wszystkie kryteria, zarówno dotyczące dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (zgodnie z opinią dot. pytania nr 1), jak i kwalifikowanych kosztów (zgodnie z opinią dot. pytania nr 2), pozwalające na skorzystanie z preferencyjnej stawki podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 5% w zeznaniu podatkowym za rok 2023 odnośnie do kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Spełnia Pan także wymagania art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, prowadząc ewidencję, pozwalającą na ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz na wyodrębnienie kosztów, co do typu i kwoty, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przypadających na wyżej wymienione prawo i zapewniającą określenie kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, a także na monitorowanie i śledzenie efektów prac rozwojowych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych  (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.) stanowi, że:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

W myśl art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:

a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

-prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ww. ustawy:

Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1)odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,

2)są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,

3)wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Zgodnie z art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

W myśl art. 5a pkt 39 ww. ustawy:

Ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych oznacza to:

a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2022 r. poz. 574, z późn. zm.),

b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że oznaczają one:

prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:

Badania naukowe są działalnością obejmującą:

1)badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;

2)badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Natomiast stosownie do art. 4 ust. 3 ww. ustawy:

Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że od 2003 r. prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą, której przeważającym przedmiotem jest działalność związana z oprogramowaniem komputerowym, zarówno jego projektowaniem i wytwarzaniem, jak i usługami wdrożeniowymi i doradczymi z zakresu IT. Poczynając od roku 2021, w ramach swojej działalności i w ramach prac badawczo-rozwojowych tworzy i rozwija Pan autorski program komputerowy pod nazwą X, przeznaczony do (...). W wyniku opisywanych we wniosku i prowadzonych przez Pana prac nad programem komputerowym powstały następujące nowe funkcjonalności, będące jego integralną częścią:

(...)

Opisywana we wniosku aplikacja jest programem komputerowym, utworem chronionym na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, którą osobiście Pan stworzył i rozwija (projektowanie i tworzenie kodu źródłowego). Jest Pan jedynym autorem tej aplikacji od momentu jej powstania. Aplikacja wspomaga i uzupełnia działanie systemów Y. Program komputerowy, którego dotyczy wniosek został stworzony i jest rozwijany w oparciu o następujące narzędzia i technologie firmy (...). Użyte języki programowania to (...).

Na wstępie trzeba podkreślić, że z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszenia istniejących produktów/usług. Wobec powyższego ocena czy prowadzone przez Pana prace programistyczne stanowią działalność badawczo-rozwojową dokonana zostanie w kontekście wskazanych przez Pana efektów tych prac (aplikacji opisanej we wniosku).

Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.

We wniosku wskazał Pan, że w ramach swojej działalności i w ramach prac badawczo-rozwojowych tworzy i rozwija autorski program komputerowy pod nazwą X. Aplikacja ma indywidualny i innowacyjny charakter. W wielu obszarach jest jedynym takim rozwiązaniem na rynku, przeznaczonym dla systemów Y. Innowacyjność oferowanego produktu wynika z niestosowanych wcześniej w tym obszarze (wspomaganie administracji systemami Y) rozwiązań takich jak: (...). Co ważne, te rozwiązania przynoszą dla klienta wymierne korzyści jakościowe i ilościowe związane z usprawnieniem pracy i zmniejszeniem czasochłonności dotychczasowych czynności. Prace badawcze i rozwój Aplikacji są prowadzone przez Pana osobiście i mają charakter kreatywny, stały i metodyczny. Twórczy charakter działalności opisanej we wniosku, w odniesieniu do programu komputerowego, którego dotyczy wniosek, przejawia się tym że jest ona wyrazem własnych przemyśleń, analiz i poszukiwania rozwiązań, w wyniku których powstaje dzieło (utwór) będące przedmiotem prawa autorskiego. Działania zmierzające do rozwijania programu komputerowego, którego dotyczy wniosek, sprowadzały się do organizacji prostego projektu. Określił Pan cel w postaci stworzenia programu odpowiadającego na zauważone problemy i niezaspokojone potrzeby użytkowników systemu Y a następnie jego sukcesywnego rozwijania i poszerzania dostarczanej funkcjonalności. Przed rozpoczęciem projektu przeprowadził Pan krótką analizę potrzebnych zasobów technicznych, czasochłonności, kosztów oraz możliwości współpracy z klientami oraz partnerami Y. Plan projektu jest inspirowany uproszczonymi metodykami agile. Rozwój programu zawsze jest dzielony na cykle, których finalnym rezultatem jest kolejna wersja programu. Każdy cykl ma zdefiniowany zakres (planowane rozszerzenia i nowe funkcjonalności), podział na etapy tworzenia i testów oraz termin wydania. Pomiędzy cyklami rozwoju programu następuje etap projektowania nowych funkcji i rozszerzeń wykorzystujący informacje od klientów i partnerów biznesowych.

Wskazał Pan również, że wszystkie prace związane z opisanym we wniosku programem miały charakter twórczy i prowadziły do powstania nieistniejącej wcześnie wartości niematerialnej. Efekty prac nie miały charakteru powtarzalnego i wymagającego jedynie umiejętności programistycznych. Wszystkie prace programistyczne poprzedzał etap pracy koncepcyjnej sprowadzającej się do opracowania przydatnych funkcjonalności, wymyślenia sposobu ich implementacji a także ostatecznego działania i wyglądu. Żaden element prowadzonych prac opisanych we wniosku nie był realizacją zlecenia klienta lub partnera biznesowego. Żadna z opisanych funkcjonalności programu będącego przedmiotem wniosku nie została wprowadzona w wyniku prac rutynowych ani nie jest zmianą okresową wymaganą przez sam program i system Y. Wszystkie funkcjonalności są wynikiem analizy i identyfikacji potrzeb użytkowników systemu Y i zaplanowanych działań zmierzających do zaprojektowania i wykonania oprogramowania zaspokajającego te potrzeby.

Zatem prowadzona przez Pana działalność w zakresie tworzenia wymienionego programu komputerowego ma twórczy charakter.

Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN, słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.

Wyjaśnił Pan, że prace badawcze i rozwój Aplikacji są prowadzone przez Pana osobiście i mają charakter kreatywny, stały i metodyczny. Działalność, której dotyczy wniosek, była prowadzona w sposób uporządkowany, zaplanowany i metodyczny. W części wykonawczej stosował Pan uproszczoną metodykę agile. Cała działalność związana z wnioskiem była prowadzona w cyklach trwających od 2 do 4 miesięcy. Każdy cykl zaczyna się od części badawczej polegającej na zbieraniu informacji od klientów/partnerów i pracy koncepcyjnej, polegającej na analizie informacji o praktykach użytkowników, ich potrzebach i pomysłach. Wynikiem jest lista koncepcji/pomysłów, która jest bazą do zaprojektowania konkretnych rozwiązań/funkcji/opcji, które będą częścią zmodyfikowanego programu. Po zamknięciu etapu projektu projektowania, ustala Pan planowany termin (harmonogram) kolejnych kroków wykonawczych i udostępnienia nowej wersji. Etap wykonawczy, zgodnie z metodyką agile, składa się z kilku kroków, tzw. sprintów. Po każdym z nich następuje przegląd zrealizowanych założeń/celów technicznych i ewentualna modyfikacja planu kolejnych sprintów. Na koniec wykonywane są testy zbiorcze i publikacja programu.

Ogólnym celem projektu było (...).

Wszystkie opracowane harmonogramy odnosiły się do jednego programu, którego dotyczy wniosek. W latach 2022-2023 przygotowane zostały następujące harmonogramy wprowadzania głównych nowych funkcjonalności i ulepszeń, które zostały przedstawione klientom (z pominięciem szczegółów i opisów technicznych):

(...)

Zatem kolejne kryterium definicji działalności badawczo-rozwojowej, tj. prowadzenie działalność w sposób systematyczny, w odniesieniu do wskazanego przez Pana programu komputerowego jest spełnione.

Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu.

Wskazał Pan, że poczynając od roku 2021, w ramach swojej działalności i w ramach prac badawczo-rozwojowych tworzy i rozwija Pan autorski program komputerowy pod nazwą X, przeznaczony do (...). Prace badawcze i rozwój Aplikacji są prowadzone przez Pana osobiście i mają charakter kreatywny, stały i metodyczny, a wszystkie prace związane z opisanym we wniosku programem miały charakter twórczy i prowadziły do powstania nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej. Prace te nie są czynnościami rutynowymi bądź okresowymi. Rozwój Aplikacji polega zarówno na ulepszaniu istniejących, jak i tworzeniu nowych funkcjonalności i opcji. Prace badawcze związane z Aplikacją koncentrują się w trzech obszarach:

-poznanie potrzeb i sposobów korzystania z Aplikacji i systemu Y przez użytkowników końcowych,

-poszerzanie wiedzy o działaniu systemu Y, który jest niezbędnym otoczeniem Aplikacji (np. nowe funkcje i wersje),

-poszerzanie wiedzy o technikach komputerowych związanych z technicznym działaniem Aplikacji i jej środowiska.

Prace badawcze w pierwszym obszarze są realizowane przede wszystkim przez kontakty bezpośrednie (wizyty w siedzibach, rozmowy telefoniczne i połączenia internetowe) z klientami końcowymi, partnerami (...), konsultantami i ekspertami wdrożeniowymi z obszaru wdrożeń Y i (...). Głównym rezultatem prac badawczych są zidentyfikowane potrzeby klientów i wstępne projekty ulepszeń, rozszerzeń i nowych funkcjonalności Aplikacji. Opisywana we wniosku aplikacja jest programem komputerowym, utworem chronionym na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, którą osobiście Pan stworzył i rozwija (projektowanie i tworzenie kodu źródłowego).

Opisując, jakimi zasobami wiedzy dysponował Pan przed rozpoczęciem realizacji poszczególnego programu komputerowego, stwierdził Pan, że dysponował rozległą wiedzą dotyczącą działania systemu Y, zarówno w obszarze (...), jak i technicznym. Miał Pan także wiedzę i umiejętności związane z ogólnie pojmowanym IT i programowaniem. W okresie objętym wnioskiem, tj. w roku 2023, w ramach działalności wykorzystywał Pan wiedzę i umiejętności w dwóch obszarach:

a)(...) – (...),

b)technicznym – wiedza i umiejętności związane z projektowaniem i tworzeniem oprogramowania, programowania (...), (...), (...) .(...) oraz (...).

Szczególnemu rozwojowi podlegały wszystkie elementy wiedzy i umiejętności technicznych wymienionych powyżej oraz (...) dotycząca (...) przez klientów oraz ich potrzeb.

Zatem powyższe pozwala uznać, że wykorzystuje Pan istniejące zasoby wiedzy w celu tworzenia nowych zastosowań.

Kluczowe jest również zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.:

‒badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz

‒prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.

Prace rozwojowe polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności – przy czym użyty przez ustawodawcę spójnik „i” wskazuje, że aby uznać działania za prace rozwojowe konieczne jest zaistnienie wszystkich tych czynności, tj.:

–nabycia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;

–łączenia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;

–kształtowania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;

–wykorzystania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności.

Prace rozwojowe bazują zatem na dostępnej wiedzy – w zależności od celów, jakie przyjęto dla prowadzenia prac, będzie to wiedza z określonej dziedziny lub dziedzin. Prace te obejmują kolejno:

–nabycie wiedzy i umiejętności, czyli pozyskanie wiedzy/umiejętności, zapoznanie się z wiedzą, zrozumienie jej;

–łączenie wiedzy i umiejętności, czyli znalezienie takich zależności pomiędzy wiedzą z różnych zakresów, dziedzin lub wiedzy wynikającej z różnych badań naukowych oraz pomiędzy umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów badan rozwojowych;

–kształtowanie wiedzy i umiejętności, czyli takie „ułożenie” efektów nabywania i łączenia wiedzy i umiejętności lub takie sformułowanie wniosków płynących z tych procesów, aby można je było wykorzystać dla realizacji postawionych celów prac rozwojowych;

–wykorzystanie wiedzy i umiejętności, czyli ich użycie, posłużenie się nimi dla osiągnięcia celów prac rozwojowych.

Co istotne, całość ww. czynności służy:

–planowaniu produkcji oraz

–projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.

Chodzi przy tym o konkretne produkty, konkretne procesy lub konkretne usługi albo konkretne rodzaje produktów, procesów lub usług. Podmiot prowadzący prace rozwojowe organizuje je z uwzględnieniem specyfiki konkretnych produktów, procesów lub usług – od niej zależą potrzeby prowadzenia prac rozwojowych i ich zakres.

Jednocześnie ustawodawca wyłączył z definicji prac rozwojowych działalność obejmującą rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, procesów lub usług, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. O tym, jakie zmiany do produktów, procesów lub usług mają charakter rutynowy (wykonywany często i niemal automatycznie) i okresowy (powtarzający się, występujący co pewien czas) będzie każdorazowo decydował charakter konkretnych produktów, procesów bądź usług.

W opisie sprawy wskazał Pan, że w ramach swojej działalności i w ramach prac badawczo-rozwojowych tworzy i rozwija Pan autorski program komputerowy pod nazwą X. Aplikacja ma indywidualny i innowacyjny charakter. Prace badawcze i rozwój Aplikacji są prowadzone przez Pana osobiście i mają charakter kreatywny, stały i metodyczny. Działalność, której dotyczy wniosek, była prowadzona w sposób uporządkowany, zaplanowany i metodyczny. Prace badawcze związane z Aplikacją koncentrują się w trzech obszarach: poznanie potrzeb i sposobów korzystania z Aplikacji i systemu Y przez użytkowników końcowych, poszerzanie wiedzy o działaniu systemu Y, który jest niezbędnym otoczeniem Aplikacji (np. nowe funkcje i wersje), poszerzanie wiedzy o technikach komputerowych związanych z technicznym działaniem Aplikacji i jej środowiska. Żadna z opisanych funkcjonalności programu będącego przedmiotem wniosku nie została prowadzona w wyniku prac rutynowych ani nie jest zmianą okresową wymaganą przez sam program i system Y. Wszystkie funkcjonalności są wynikiem analizy i identyfikacji potrzeb użytkowników systemu Y i zaplanowanych działań zmierzających do zaprojektowania i wykonania oprogramowania zaspokajającego te potrzeby. Innowacyjność oferowanego produktu wynika z niestosowanych wcześniej w tym obszarze (wspomaganie administracji systemami Y) rozwiązań takich jak: (...). Te rozwiązania przynoszą dla klienta wymierne korzyści jakościowe i ilościowe związane z usprawnieniem pracy i zmniejszeniem czasochłonności dotychczasowych czynności.

Wszystkie prace związane z opisanym we wniosku programem miały charakter twórczy i prowadziły do powstania nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej. Efekty prac nie miały charakteru powtarzalnego i wymagającego jedynie umiejętności programistycznych. W wyniku Pana prac powstają nowe funkcjonalności oraz zostają ulepszone istniejące funkcjonalności, ale cały czas będące częścią tego samego programu/produktu. Przedmiotem wniosku jest jeden program komputerowy podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Program komputerowy, którego dotyczy wniosek został stworzony i jest rozwijany w oparciu o następujące narzędzia i technologie firmy (...). Użyte języki programowania to (...).

Zatem powyższe pozwala uznać, że opisana działalność w zakresie tworzenia wymienionego programu spełnia warunki do uznania jej za prace rozwojowe.

W konsekwencji, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy, Pana działalność polegająca na tworzeniu programu komputerowego spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy przy tym podkreślić, że działalnością badawczo-rozwojową nie jest całość usług świadczonych przez Pana ani też całość prowadzonej przez Pana działalności programistycznej, ale wyłącznie te działania, które ściśle dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowego produktu – takich jak te, które zostały wymienione we wniosku i jego uzupełnieniu oraz w warunkach działalności opisanych we wniosku i jego uzupełnieniu.

Przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym.

Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.

W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy:

Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:

1)patent,

2)prawo ochronne na wzór użytkowy,

3)prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,

4)prawo z rejestracji topografii układu scalonego,

5)dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,

6)prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,

7)wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2021 r. poz. 213),

8)autorskie prawo do programu komputerowego

-podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.

Na mocy art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym.

Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.

Stosownie natomiast do art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:

(a + b) x 1,3

a + b + c + d

w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:

a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,

b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,

c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,

d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Na podstawie art. 30ca ust. 5 ww. ustawy:

Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.

Stosownie natomiast do treści art. 30ca ust. 7 powołanej ustawy:

Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:

1)z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

2)ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

3)z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;

4)z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.

Na mocy art. 30ca ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatnicy korzystający z opodatkowania zgodnie z ust. 1 tego artykułu są obowiązani do wykazania dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w zeznaniu za rok podatkowy, w których osiągnięto ten dochód (poniesiono stratę).

Na podstawie art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:

1)wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;

2)prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;

3)wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;

4)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;

5)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.

Stosownie do treści art. 30cb ust. 2 ww. ustawy:

Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.

Zgodnie z art. 30cb ust. 3 powołanej ustawy:

W przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.

Zatem, podatnik, który osiągnął w ciągu roku dochód z kwalifikowanego IP i decyduje, że wobec tego dochodu będzie stosował 5% stawkę podatku, jest zobowiązany do wykazania tego dochodu w zeznaniu rocznym składanym za rok, w którym ten dochód został osiągnięty. Podatnik ma prawo stosować 5% stawkę podatkową do kwalifikowanego dochodu z tego konkretnego kwalifikowanego IP w okresie, w którym kwalifikowane IP posiada ochronę prawną.

Ponadto należy wskazać, że podatnik, który ma zamiar skorzystać z ww. preferencji jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.

Podkreślić należy, że w celu skorzystania z opodatkowania dochodów na podstawie art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma obowiązek na bieżąco prowadzić odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję, czyli od momentu poniesienia pierwszych kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ww. ustawy. Przepisy o IP BOX nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box.

Jak wcześniej rozstrzygnięto, Pana działalność w zakresie tworzenia programów komputerowych spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W opisie sprawy wskazał Pan, że w ramach swojej działalności i w ramach prac badawczo-rozwojowych tworzy i rozwija Pan autorski program komputerowy. Przedmiotem wniosku jest jeden program komputerowy podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W wyniku Pana prac powstają nowe funkcjonalności oraz zostają ulepszone istniejące funkcjonalności, ale cały czas będące częścią tego samego programu/produktu. Komercjalizuje Pan wyniki prac badawczo-rozwojowych udzielając odpłatnej licencji (poprzez zawarcie umowy licencyjnej) na korzystanie z Aplikacji. Dopuszcza Pan obecnie dwie możliwości udzielenia licencji klientom końcowym na korzystanie z Aplikacji:

–bezpośrednio klientowi końcowemu, lub

–przez podmiot pośredniczący.

Każdorazowa sprzedaż licencji wiąże się z akceptacją przez klienta końcowego umowy licencyjnej i jest potwierdzona przez Pana fakturą VAT ze wskazaniem klienta końcowego oraz czasu trwania (okresu) udzielonej licencji. W oparciu o umowę z dnia (...) 2022 r. firma B Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością prowadzi, bez wyłączności, działania marketingowe i obsługę procesów handlowych mających na celu sprzedaż licencji na używanie Aplikacji klientom końcowym jako Dystrybutor. Zgodnie z postanowieniami tej umowy, Dystrybutor jest uprawniony przez Pana do odsprzedaży klientowi końcowemu niewyłącznej, czasowej licencji (w tym zawarcia umowy licencyjnej) na korzystanie z Aplikacji oraz do wystawiania faktur VAT za te licencje. Każdorazowa sprzedaż licencji Aplikacji do klienta końcowego przez Dystrybutora, wymaga sprzedaży Dystrybutorowi odpowiedniej licencji przez Pana. Umowa licencyjna Aplikacji pomiędzy Panem a Dystrybutorem jest częścią wspomnianej umowy z Dystrybutorem. Dystrybutor pełni rolę pośrednika i ma prawo nałożyć własną marżę na sprzedaż licencji Aplikacji klientowi końcowemu. Nie przekazuje Pan Dystrybutorowi żadnych praw autorskich do Aplikacji. Potwierdził Pan, że określenie „udzielenia” licencji do programu komputerowego oznacza we wniosku zawarcie umowy na korzystanie z programu i następuje zgodnie z wymogami przewidzianymi w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z zachowaniem art. 41 oraz art. 67 ww. ustawy.

Ponadto z treści wniosku wynika, że od 1 stycznia 2023 r. posiada i prowadzi na bieżąco, odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów, zgodną z wymogami art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ewidencję, pozwalającą na ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz na wyodrębnienie kosztów co do typu i kwoty, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przypadających na wyżej wymienione prawo i zapewniającą określenie kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, a także na monitorowanie i śledzenie efektów prac rozwojowych.

Mając na uwadze obowiązujące od 1 stycznia 2019 r. regulacje IP Box, chciałby Pan skorzystać z przepisów art. 30ca i art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które umożliwiają zastosowanie 5% stawki opodatkowania odnośnie do kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, tj. w niniejszym przypadku, autorskiego prawa do programu komputerowego (art. 30ca ust. 1 i ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT). W konsekwencji, zamierza Pan w zeznaniu rocznym za rok 2023 (składanym w roku 2024) rozliczyć dochód uzyskany z autorskiego prawa do Aplikacji z uwzględnieniem stawki podatku dochodowego wynoszącej 5%.

Należy także wskazać, że oprogramowanie – definiowane, jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2509; dalej: „ustawa o PAIPP”).

Stąd oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP, w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.

Zgodnie z art. 74 ust. 2 ustawy o PAIPP:

Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.

Mając powyższe na uwadze, autorskie prawo do programu komputerowego, wytwarzanego samodzielnie przez Pana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odpłatne udzielenie licencji do programu komputerowego stanowi dochód z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 1 ww. ustawy.

Tym samym, na podstawie art. 30ca ust. 1 ww. ustawy, może Pan zastosować stawkę opodatkowania 5% do kwalifikowanego dochodu osiągniętego z kwalifikowanych praw własności intelektualnej za rok podatkowy objęty wnioskiem, tj. za rok 2023.

Należy podkreślić, że wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn:

‒dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i

‒wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przechodząc do Pana wątpliwości dotyczących uznania ponoszonych przez Pana wydatków za koszty konieczne do wyliczenia wskaźnika, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy zauważyć, że istotne jest to, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ustalając wskaźnik nexus, należy pamiętać, aby istniał związek między:

‒wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,

‒kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz

‒dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ta szczególna metoda ujmowania kosztów we wskaźniku ma zastosowanie jedynie dla celu, jakim jest kalkulacja tego wskaźnika. Należy również pamiętać, że wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym powinien Pan również ustalić odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem.

Przyjąć należy zatem, że jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktycznie poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, wskazane w opisie sprawy wydatki mogą stanowić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uwzględnione przy wyliczaniu wskaźnika nexus dla poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej, w zakresie, w jakim służą prowadzeniu działalności badawczo-rozwojowej, której efektem jest powstanie kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Dodatkowo informujemy, że interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie sprawy będącej przedmiotem wniosku w kontekście sformułowanych pytań interpretacyjnych, natomiast nie rozstrzyga innych kwestii opisanych we wniosku.

Niniejszą interpretację wydano w oparciu o opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).