Ulga mieszkaniowa (zakup gruntu i remont domu). - Interpretacja - 0113-KDIPT2-2.4011.981.2023.3.ACZ

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 20 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.981.2023.3.ACZ

Temat interpretacji

Ulga mieszkaniowa (zakup gruntu i remont domu).

Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

-    nieprawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku dochodu z odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości, w związku z wydatkowaniem przychodu z ww. tytułu na zakup niezabudowanej nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę nr A oraz udziału 1/22 w niezabudowanej nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę nr B,

-    nieprawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku dochodu z odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości, w związku z wydatkowaniem przychodu z ww. tytułu na remont budynku mieszkalnego obejmujący zakup pędzli i krzyżyków,

-    prawidłowe w pozostałym zakresie.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 grudnia 2023 r. złożyła Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwania – pismem z 12 lutego 2024 r. (wpływ 16 lutego 2024 r.) oraz pismem z 4 marca 2024 r. (wpływ 7 marca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

14 października 2019 r. nabyła Pani wraz z drugą osobą nieruchomość gruntową, (…), za kwotę 33 520 zł, czyli za kwotę 16 760 zł, plus koszty.

25 sierpnia 2020 r. sprzedała Pani wraz z drugą osobą nieruchomość w udziale 50/50, za kwotę 120 000 zł, czyli 60 000 zł, minus koszty.

19 kwietnia 2021 r. nabyła Pani samodzielnie inną nieruchomość, (…), oraz udział w drodze, (…).

Nieruchomość nabyła Pani w celu wybudowania domu całorocznego do zamieszkania na emeryturze. Na tym terenie nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, więc realizacja inwestycji odbywa się w oparciu o uzyskanie warunków zabudowy. W maju 2023 r. wystąpiła Pani z wnioskiem do MPWiK i (…) w ... o wydanie zapewnienia zaopatrzenia w wodę i prąd i takie zapewnienie otrzymała Pani 22 maja 2023 r.

29 czerwca 2023 r. złożyła Pani do Urzędu Burmistrza ... wniosek o wydanie warunków zabudowy na dom całoroczny wraz z planem. Już pod koniec sierpnia otrzymała Pani pierwszy szkic decyzji o warunkach zabudowy, lecz z powodu zmiany formy dachu, należało zmienić parametry do warunków. Na dzień dzisiejszy otrzymała Pani 29 listopada 2023 r. pismo o „końcowym zebraniu materiału dowodowego w sprawie ustalenia warunków zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie budynku mieszkalnego jednorodzinnego w zabudowie wolnostojącej wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi wraz z informacją o przesunięciu terminu końcowego załatwienia sprawy na dzień 15 stycznia 2024 r. W międzyczasie na przedmiotowej nieruchomości prowadziła Pani już prace ziemne, nawożąc na Pani nieruchomość około 40 ton ziemi niwelując teren. Prace te wykonała Pani w miesiącu maju 2023 r. i zapłaciła Pani za usługę 1 845 zł, na co otrzymała Pani fakturę VAT.

Jednocześnie, w obecnym budynku prowadziła Pani prace remontowe i przebudowy kominów. Uzyskane ze sprzedaży środki przeznaczyła Pani na zakup nieruchomości pod zabudowę całorocznego domu jednorodzinnego oraz remont i przebudowę w obecnym domu.

W uzupełnieniu wniosku złożonym 12 lutego 2024 r. wskazała Pani, że nabycie w 2019 r. w drodze zakupu udziału 1/2 w nieruchomości gruntowej nastąpiło do Pani majątku osobistego. Sprzedaży dokonała Pani jako osoba fizyczna.

Nabycie 19 kwietnia 2021 r. nieruchomości wraz z udziałem w drodze nastąpiło w formie aktu notarialnego „Umowa Sprzedaży” z 19 kwietnia 2021 r., Repertorium A Nr (…). Umową kupiła Pani działkę nr A (…) i udział w drodze – działkę nr B (…).

W dacie nabycia nieruchomości oraz nieruchomości stanowiącej udział w drodze nie było na nich zabudowań (nieruchomość jako działka niezabudowana).

Rodzaj użytków gruntowych według ewidencji gruntów jaki stanowią nabyta w 2021 r. nieruchomość oraz nieruchomość stanowiąca udział w drodze to: R – grunty orne, działka będąca drogą dojazdową do szeregu nieruchomości w KW nie jest opisana rodzajem gruntu.

Powierzchnia działki nr A to 0,0939 ha, natomiast w działce nr B stanowiącej drogę Pani udział to 1/22, a powierzchnia to 0,1763 ha.

Dom całoroczny ma zostać wybudowany na działce A.

W maju 2023 r. wystąpiła Pani do (…) w ... o wydanie zapewnienia na dostawę energii elektrycznej, takie zapewnienie otrzymała Pani 22 maja 2023 r.

W maju wystąpiła Pani do (…) Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji o zapewnienie zaopatrzenia w wodę i odbiór ścieków, które otrzymała Pani 22 maja 2023 r.

W maju 2023 r. złożyła Pani do Burmistrza ... wniosek o warunki zabudowy. Zawiadomieniem z 1 sierpnia 2023 r. i z uwagi na „konieczność przygotowania projektu decyzji, uzyskania stosownych uzgodnień i dokonania szeregu czynności administracyjnych”, został przesunięty termin załatwienia sprawy na dzień 30 września 2023 r. Następnie, ponownie po poprawkach architektonicznych związanych z koniecznością zmiany projektu dachu budynku, pismem z 29 listopada 2023 r. przeniesiono termin wydania warunków na dzień 15 stycznia 2024 r.

Ostateczna decyzja o ustaleniu warunków zabudowy, (…), została wydana 15 stycznia 2024 r. Decyzja dotyczy działki nr A, na której ma być wzniesiony budynek.

14 października 2019 r. zakupiła Pani 50% udziału w działce nr C. Wartość 100% to 33 520 zł, plus koszty notarialne – 1 289 zł 54 gr. Cena zakupu Pani 50% wyniosła 17 405 zł.

25 sierpnia 2020 r. sprzedała Pani 50% udziału w nieruchomości. Wartość 100% sprzedaży to 120 000 zł, Pani część wyniosła 60 000 zł. Różnica pomiędzy ceną sprzedaży a ceną zakupu to 42 595 zł.

19 kwietnia 2021 r. zakupiła Pani działkę nr A wraz z udziałem w drodze nr B, za kwotę 44 500 zł, plus koszty notarialne – 1 966 zł 50 gr. Łącznie koszt zakupu to 46 466 zł 50 gr.

W 2023 r. na zakupionej nieruchomości nr A, na którą uzyskała Pani warunki zabudowy, prowadziła Pani w 2023 r. prace ziemne związane z wyrównaniem terenu/niwelacją oraz nawiezieniem na niego kilkudziesięciu ton ziemi. Za prace zapłaciła Pani 1 845 zł, na co ma Pani fakturę imienną z 11 maja 2023 r.

Na nieruchomości, na której obecnie Pani mieszka w ..., prowadzone były remonty związane z naprawą komina, wierceniem komina, wymianą wkładów, wymianą kominka żeliwnego, gresową obudową do kominka, naprawą dachu, wymianą rynien, wymianą bramy garażowej, wymianą brodzika i zakupem kabiny prysznicowej, położeniem nowych podłóg gresem, wymianą drzwi itp.

Największe wartości faktur imiennych na Panią to: 3 500 zł za wiercenie systemu kominowego, 5 800 zł – brama garażowa, 3 954 zł – zakup wkładu kominkowego (…).

Łączny koszt zakupu materiałów oraz robocizny, w oparciu o faktury imienne wystawione na Panią na remont i modernizację budynku w latach: maj 2020 r. do listopada 2023 r., wyniósł według posiadanych dokumentów 46 086 zł.

Powyżej przedstawione zakresy wykonanych remontów i przebudów chce Pani odliczyć w ramach ulgi mieszkaniowej.

Remontowana nieruchomość nr .... jest jedynie Pani własnością od 15 września 1994 r. i nadal jest Pani jedyną właścicielką. W 1995 r. otrzymała Pani pozwolenie na budowę i w 1999 r. zgłoszony został odbiór końcowy budynku, (…).

Wszystkie wydatki, na które ma Pani faktury zostały poniesione w omawianym okresie czasu.

Przebudowa komina, przebudowa kompletna kominka, wstawienie nowej automatycznej bramy garażowej, nastąpiło na tej Pani nieruchomości. Był to pierwszy taki remont od czasu postawienia budynku.

W uzupełnieniu wniosku złożonym 7 marca 2024 r. wskazała Pani, że posiada Pani już warunki zabudowy na dom jednorodzinny wolnostojący. Zakup nieruchomości nastąpił 14 października 2019 r. w udziale 50%, Pani udział kosztowy – 16 760 zł. Sprzedaż powyższej nieruchomości 25 sierpnia 2020 r., Pani zysk z udziału 50% – 60 000 zł. Zakup Pani nieruchomości w całościowym udziale 46 466 zł 50 gr, zysk do rozliczenia – 13 593 zł 35 gr.

Zgodnie z przepisami prawa podatkowego – art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga ze sprzedaży nieruchomości w związku z poczynieniem zakupu innej nieruchomości całorocznej na cele mieszkaniowe oraz wydaniem środków na remont i przebudowę obecnego domu.

Dodatkowo, 29 stycznia 2020 r., sygn. akt FSK 663/18, NSA uznał, że z ulgi ze zbycia nieruchomości można również korzystać, gdy środki ze zbycia są przeznaczone na dwie lub więcej nieruchomości. I to było meritum sprawy.

Co do kosztów związanych z remontem i przebudową obecnego domu to jest dla Pani oczywiste, że koszty jakie poniosła Pani w tym zakresie i w oparciu o przytoczone przepisy może Pani odliczyć.

Odpowiada Pani na kolejne pytania zaznaczając, że w każdej odpowiedzi chodzi o zakup usługi lub materiału.

Zamierza Pani odliczyć usługi i materiały, a używając sformułowania itp. miała Pani na myśli standardowe elementy i materiały budowlane niezbędne do wykonania tych prac jak gwoździe, farby, kleje, cement, zaprawy, fugi i właśnie itp.:

·    związane z naprawą i wierceniem komina: usługa i materiały, rury, łączniki, kleje, zaprawy, bloczki do przedłużenia komina, bloczki do wymiany dolnej części komina w budynku oraz inne niezbędne materiały budowlane do zrealizowania tego celu wymienione w fakturach;

·    remont łazienki, zakup nowej kabiny łazienkowej, brodzika, zakup gresu na podłogę, kleju do gresu, krzyżyków do kładzenia, zakup płytek ceramicznych do niej, zapraw, klejów, farby, pędzli oraz inne niezbędne materiały budowlane do zrealizowania tego celu;

·    wymiany bramy garażowej – zakup bramy i usługa osadzenia, inne niezbędne materiały budowlane do zrealizowania tego celu, obróbki muru, położenia progu, katalog prac przy montażu bramy;

·    remont pokoju sypialnianego, farby, tynki oraz inne niezbędne materiały budowlane do zrealizowania tego celu.

Podaje Pani faktury zakupowe do materiałów i usług związanych z powyższymi remontami, wszystkie faktury zawarte w piśmie są imienne:

faktura (…)

1 287 zł 81 gr – rury do wkładu do komina

faktura (…)

1 193 zł 47 gr – ocynk do rur

faktura (…)

3 500 zł – konserwacja komina

faktura (…)

5 800 zł – montaż bramy

faktura (…)

330 zł 39 gr ­ rolety

faktura (…)

449 zł – brodzik

faktura (…)

257 zł 64 gr – akcesoria do zawieszeń rur

faktura (…)

189 zł – płyta wew. do kominka

faktura (…)

1 173 zł – kabina łazienkowa

faktura (…)

1 228 zł 80 gr – panele ocynkowane

faktura (…)

720 zł 14 gr – ogrzewacz wody

faktura (…)

1 596 zł – płyta K.

Ponadto, wskazała Pani numery faktur akcesoriów, farb, materiałów budowlanych do wykonania prac osadzania kominka, komina, remontu łazienki, remontu sypialni:

(…)

(…)

(…)

Wydatki z naprawą komina, wierceniem komina, wymianą wkładów – dotyczą budynku mieszkalnego.

Wskazany wydatek dotyczy i wymiany kominka i remontu komina, to dwie oddzielne realizacje – w tym samym budynku.

Na pytanie Organu o treści cyt.: „czy wymiana kominka żeliwnego i zakup wkładu kominkowego dotyczy kominka żeliwnego i wkładu kominkowego znajdującego się w budynku mieszkalnym? Czy wkład kominkowy służy do ogrzewania budynku mieszkalnego?”, wskazała Pani, że tak, dotyczy budynku, w którym Pani mieszka, budynku mieszkalnego i służy do ocieplania budynku. Jest rozprowadzenie do innych pomieszczeń.

Brama garażowa znajduje się w bryle budynku, a ponieważ jest w bryle budynku, to jest trwale z nim połączona i znajduje się na tej samej posesji.

Na wszystko posiada Pani wiarygodne, udokumentowane i rzetelne dowody, a powyżej przytoczyła Pani tylko te o większym nominale, nie przytaczając faktury za np. 1 sztukę rozpuszczalnika.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy poza kosztami poniesionymi w związku z remontami w budynku, w którym mieszka Pani obecnie i jest Pani jego jedyną właścicielką, może Pani również odliczyć koszt zakupu nowej nieruchomości, na której ma Pani zamiar postawić całoroczny dom mieszkalny?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, koszty związane z zakupem nowej nieruchomości pod budowę domu jednorodzinnego całorocznego powinny być uwzględnione do odliczenia od podatku dochodowego, podobnie jak poniesione już koszty na remont obecnej nieruchomości.

Wobec powyższych faktów, na które posiada Pani dokumenty sprzedaży, zakupu materiałów, zapłaty za usługi, jest Pani w końcowej fazie uzyskiwania warunków zabudowy, uważa Pani, że zgodnie z przytoczonymi wcześniej przepisami, może Pani odliczyć wydatki poniesione nie tylko na prace remontowe i rozbudowę, ale również na zakup nieruchomości, na której już są poczynione wyraźne prace ziemne, a otrzymanie warunków zabudowy wyznaczono na styczeń 2024 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Źródła przychodów

Z kolei, jak stanowi art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, jeżeli nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej, skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym, kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Nienastępująca w ramach działalności gospodarczej sprzedaż w 2020 r. udziału 1/2 w nieruchomości, nabytego przez Panią w 2019 r. w drodze zakupu, stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ została dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tego udziału w nieruchomości.

Odpłatne zbycie udziału w nieruchomości

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8  lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy:

Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Zgodnie z uregulowaniami zawartymi w art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Przychodem z odpłatnego zbycia jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, o ile odpowiada wartości rynkowej, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Można do takich kosztów zaliczyć np.: koszty wyceny sprzedawanej nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, koszty pośrednictwa w sprzedaży nieruchomości, wydatki związane ze sporządzeniem przez notariusza umowy cywilnoprawnej, koszty i opłaty sądowe, o ile były ponoszone przez zbywcę. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy.

Ustalenie kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia odbywa się natomiast zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zależności od tego, czy zbywaną nieruchomość lub prawo nabyto odpłatnie, czy nieodpłatnie.

W myśl art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Koszt nabycia, co do zasady, określa notarialna umowa sprzedaży, na podstawie której podatnik staje się właścicielem nieruchomości. Kosztem nabycia bez wątpienia jest cena, jaką zapłacił nabywca zbywcy za nieruchomość, niezależnie od tego, czy zakup ten był sfinansowany kredytem bankowym, czy też środki na jej zakup pochodzą z oszczędności nabywcy, koszty wytworzenia i koszty nakładów. Koszty nabycia nieruchomości obejmują nie tylko cenę zakupu, ale również inne wydatki związane z tym nabyciem, np. wynagrodzenie notariusza, podatek od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 22 ust. 6e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Stosownie do treści art. 30e ust. 4 ww. ustawy:

Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

1)dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

2)dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Z kolei, jak stanowi art. 30e ust. 5 ww. ustawy:

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.

W myśl natomiast art. 30e ust. 7 ww. ustawy:

W przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie.

Zwolnienie podatkowe

Dochód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)–c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy – może jednak zostać objęty zwolnieniem z opodatkowania przy spełnieniu warunków określonych w tym przepisie.

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Dochód zwolniony należy obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D × W/P

gdzie:

D – dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa,

W – wydatki poniesione na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

P – przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa.

Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmuje taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia. W sytuacji, gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Cele mieszkaniowe, których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania, wymienione zostały w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do treści art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się:

1)wydatki poniesione na:

a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

‒ położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Zgodnie z art. 21 ust. 25a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wydatki, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. a-c, uznaje się za wydatki poniesione na cele mieszkaniowe, jeżeli przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, nastąpiło nabycie własności rzeczy lub praw wymienionych w ust. 25 pkt 1 lit. a-c, w związku z którymi podatnik ponosił wydatki na nabycie.

W myśl art. 21 ust. 26 ww. ustawy:

Przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d i e, rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach. Przez własne budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d i e, rozumie się również niestanowiące własności lub współwłasności podatnika budynek, lokal lub pomieszczenie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, podatnik nabędzie ich własność lub współwłasność albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach, jeżeli uprzednio prawo takie mu nie przysługiwało.

Natomiast stosownie do art. 21 ust. 28 ww. ustawy:

Za wydatki, o których mowa w ust. 25, nie uważa się wydatków poniesionych na:

1)nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub

2)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części

- przeznaczonych na cele rekreacyjne.

Wskazać w tym miejscu należy, że ulgi i zwolnienia są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.) stanowiącego, że:

Każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie.

Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Tym samym podkreślenia wymaga fakt, że tylko określone zdarzenia prawne, bądź spełnienie określonych przesłanek, od których ustawodawca uzależnia prawo do zwolnienia z opodatkowania, skutkuje zwolnieniem dochodu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że w prawie podatkowym w stosunku do wszelkich ulg i zwolnień zabronione jest stosowanie rozszerzającej wykładni przepisów.

Z istoty rozwiązania zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że podstawową okolicznością decydującą o możliwości skorzystania z przedmiotowego zwolnienia jest przeznaczenie przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości i określonych praw majątkowych w terminie nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym została ona dokonana, na wskazane w art. 21 ust. 25 ww. ustawy własne cele mieszkaniowe. Zawarte w tym przepisie wyliczenie tzw. wydatków mieszkaniowych, których realizacja uprawnia do zastosowania ww. zwolnienia ma charakter enumeratywny (wyczerpujący).

Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne” świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy i dopisując ten przymiotnik, przesądził, że celem nadrzędnym jest możliwość uwzględnienia przy obliczaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania tylko takich wydatków, które poniesione zostały na zaspokojenie „własnych” potrzeb mieszkaniowych. Tak więc uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy zwolnienie od podatku dochodowego w zamierzeniach ustawodawcy realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika.

Zatem, przy zwolnieniu uwzględnić można tylko takie wydatki, które poniesione zostaną na „własne cele mieszkaniowe”. Przy czym „własne cele mieszkaniowe” należy rozumieć jednoznacznie zgodnie z wykładnią literalną. Podkreślenia wymaga bowiem, że ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wypływa daleko idąca konsekwencja zawarta w stwierdzeniu „własne cele mieszkaniowe”. U podstaw omawianego zwolnienia legło bowiem założenie, że nie powinny być opodatkowane środki wydane na realizację własnego celu mieszkaniowego zbywającego. Powyższy warunek wynika wprost z brzmienia przepisu normującego zwolnienie. Warunkiem zwolnienia podatkowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest wykazanie przez podatnika, że wydatek poniesiony został na zrealizowanie jego własnych celów mieszkaniowych. Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, według stanowiska prezentowanego w orzecznictwie i doktrynie, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. „dachu nad głową”. Ustawodawca wyraźnie wskazał, że nabycie musi być dokonane na własne cele mieszkaniowe, a te realizowane są w dłuższym okresie czasu.

Sądy administracyjne podkreślają, że zwolnienie z opodatkowania dochodów opisanych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma charakter mieszany, podmiotowo-przedmiotowy: wydatkowanie środków na określony przedmiot w połączeniu z funkcją, jaką ten przedmiot realizuje na rzecz nabywcy – zaspokojenie jego niezaspokojonych celów mieszkaniowych.

Co istotne, ustawodawca – regulując omawiane zwolnienie – nie ograniczył wydatkowania przychodu z tytułu zbycia nieruchomości lub praw tylko do podatników, którzy nie będą posiadać innych nieruchomości (lokali mieszkalnych/budynków mieszkalnych) niż nabyta lub wybudowana. Zatem, dla skorzystania z przedmiotowego zwolnienia nie będzie miało znaczenia dysponowanie przez podatnika prawem własności innego lokalu mieszkalnego (budynku mieszkalnego). Ustawa nie ogranicza prawa do zwolnienia co do liczby posiadanych lub nabywanych nieruchomości (lokali mieszkalnych/budynków mieszkalnych), jednakże wyraźnie wskazuje, że skorzystanie ze zwolnienia odnosi się tylko i wyłącznie do tych nieruchomości (lokali mieszkalnych/budynków mieszkalnych), które faktycznie służą zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika.

Zwolnienie podatkowe – zakup gruntu, w celu wybudowania na tym gruncie budynku mieszkalnego oraz udziału w drodze

W przypadku nabywania gruntu, w ramach realizacji własnych celów mieszkaniowych, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że musi to być określony grunt nabyty w określonym celu. O charakterze nabytego gruntu nie rozstrzyga jednak jedynie zamiar podatnika wybudowania na nim budynku mieszkalnego, ale charakter gruntu musi być oceniony w kontekście rzeczywistej i realnej możliwości jego zabudowy. Zgodnie z prezentowanym w orzecznictwie sądowym stanowiskiem nabywany grunt ma zostać przeznaczony na realizację budowy budynku mieszkalnego oraz w dacie nabycia lub najpóźniej w terminie o jakim mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma nadawać się do zabudowy budynkiem mieszkalnym. Zwolnienie dotyczy bowiem nabycia gruntu pod budowę budynku mieszkalnego, a nie jakiegokolwiek gruntu, w tym np. rekreacyjnego czy rolnego.

Ponadto, w przypadku nabycia gruntu ustawodawcy nie chodziło o to, aby ze zwolnienia korzystał podatnik, który środki inwestuje w nieruchomość (grunt), lecz o to, aby ze zwolnienia korzystał ten podatnik, dla którego zakup gruntu jest pierwszym krokiem do realizacji budowy budynku mieszkalnego, w którym podatnik ma zamiar realizować własne cele mieszkaniowe. Zatem, samo poniesienie wydatku na nabycie gruntu nie świadczy jeszcze o tym, że została spełniona przesłanka skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania.

Wskazać przy tym należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wyjaśnienia, co stanowi podstawę do określenia przeznaczenia gruntu, w związku z tym konieczne jest odniesienie się, w tym zakresie, do przepisów zawartych w ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 977 ze zm.).

Zgodnie z art. 2 pkt 12 ww. ustawy:

Ilekroć w ustawie jest mowa o „działce budowlanej” – należy przez to rozumieć nieruchomość gruntową lub działkę gruntu, której wielkość, cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej spełniają wymogi realizacji obiektów budowlanych wynikające z odrębnych przepisów i aktów prawa miejscowego.

W myśl art. 4 ust. 1 ww. ustawy:

Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Z kolei, zgodnie z art. 4 ust. 2 ww. ustawy:

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;

sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

Stosownie do art. 6 ust. 2 ww. ustawy:

Każdy ma prawo, w granicach określonych ustawą, do:

zagospodarowania terenu, do którego ma tytuł prawny, zgodnie z warunkami ustalonymi w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli nie narusza to chronionego prawem interesu publicznego oraz osób trzecich;

ochrony własnego interesu prawnego przy zagospodarowaniu terenów należących do innych osób lub jednostek organizacyjnych.

Charakter gruntu może zatem wynikać z przeznaczenia jakie zostało mu nadane w planie zagospodarowania przestrzennego lub w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, która w sytuacji, gdy dla danego terenu nie został uchwalony plan zagospodarowania przestrzennego określa sposób zagospodarowania i zabudowy terenu.

Należy także uznać, że ustawodawca nie uzależnił przedmiotowego zwolnienia od konieczności – w przypadku braku planu zagospodarowania przestrzennego – posiadania na moment nabycia gruntu decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, z której będzie wynikał sposób zmiany zagospodarowania terenu poprzez budowę budynku mieszkalnego – wystarczy, aby nie później niż w okresie trzech lat od sprzedaży nieruchomości (udziału w nieruchomości) stanowiącej źródło przychodu, taki warunek został spełniony. W takim przypadku zakup gruntu spełnia wymogi uprawniające do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia, określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zauważyć należy także, że w przypadku wydatkowania środków ze sprzedaży nieruchomości na nabycie gruntu (pod budowę budynku mieszkalnego) ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera warunku rozpoczęcia na tej działce w określonym czasie budowy budynku mieszkalnego, tzn. ustawodawca nie zastrzegł, że zakup działki budowlanej będzie wydatkowaniem na własne cele mieszkaniowe podatnika tylko wtedy, gdy podatnik w określonym czasie rozpocznie budowę budynku mieszkalnego. Ustawodawca wymaga wyłącznie by zakup był podyktowany potrzebą realizacji własnego celu mieszkaniowego.

W przypadku więc, gdy przychód ze sprzedaży nieruchomości (udziału w nieruchomości) zostanie przeznaczony w okresie trzech lat od końca roku, w którym nastąpiło jej zbycie, na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. na nabycie gruntu, który – w tym ustawowym terminie – będzie posiadał przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego, co potwierdzać będą plan zagospodarowania przestrzennego albo aktualne warunki zabudowy i zagospodarowania terenu – uzyskany z tego tytułu dochód będzie zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tymczasem, jak wynika z opisu sprawy, przychód ze sprzedaży w 2020 r. udziału w nieruchomości gruntowej wydatkowała Pani m.in. na zakup w 2021 r. nieruchomości stanowiącej działkę nr A oraz udziału w drodze stanowiącego działkę nr B. Rodzaj użytków gruntowych według ewidencji gruntów jaki stanowi działka nr A to: R – grunty orne.

Nieruchomość nabyła Pani w celu wybudowania domu całorocznego do zamieszkania na emeryturze. Na tym terenie nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, więc realizacja inwestycji odbywa się w oparciu o uzyskanie warunków zabudowy.

W maju 2023 r. złożyła Pani wniosek o warunki zabudowy. Zawiadomieniem  z 1 sierpnia 2023 r. i z uwagi na „konieczność przygotowania projektu decyzji, uzyskania stosownych uzgodnień i dokonania szeregu czynności administracyjnych”, został przesunięty termin załatwienia sprawy na dzień 30 września 2023 r. Następnie, ponownie po poprawkach architektonicznych związanych z koniecznością zmiany projektu dachu budynku, pismem z 29 listopada 2023 r. przeniesiono termin wydania warunków na dzień 15 stycznia 2024 r.

Ostateczna decyzja o ustaleniu warunków zabudowy, została wydana 15 stycznia 2024 r. Decyzja dotyczy działki nr A, na której ma być wzniesiony budynek.

W świetle powyższego, wskazać należy, że wydatkowanie przez Panią przychodu z odpłatnego zbycia w 2020 r. udziału w nieruchomości gruntowej, w części przeznaczonego na zakup w 2021 r. niezabudowanej nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę nr A, dla której, w okresie trzech lat od sprzedaży udziału w nieruchomości – tj. do końca 2023 r., nie został uchwalony plan zagospodarowania przestrzennego ani nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, z których wynikałby sposób zagospodarowania terenu poprzez budowę budynku mieszkalnego – nie stanowi wydatku na własne cele mieszkaniowe, o którym mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przedmiotowej sprawie ostateczna decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, została wydana 15 stycznia 2024 r., zatem po ustawowym terminie wynikającym z art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto, wydatkowanie przez Panią przychodu z odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości gruntowej, w części przeznaczonego na zakup w 2021 r. udziału 1/22 w niezabudowanej nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę nr B, przeznaczonego na drogę dojazdową, również nie stanowi wydatku poniesionego na własne cele mieszkaniowe, bowiem wydatek ten nie został wymieniony w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nabycie drogi dojazdowej nie stanowi nabycia gruntu na realizację własnych celów mieszkaniowych, lecz nabycie terenu umożliwiającego dojazd.

Zatem, w tej części Pani stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Zwolnienie podatkowe – remont budynku mieszkalnego

Rozpatrując z kolei możliwość skorzystania przez Panią ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w części dotyczącej wydatkowania przychodu z odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości gruntowej na remont budynku mieszkalnego, w którym obecnie Pani mieszka wskazać należy, aby w takiej sytuacji przychód z odpłatnego zbycia w tej części mógł skorzystać z powyższego zwolnienia, sprzedaż ta powinna nastąpić wcześniej lub co najmniej jednocześnie z poniesieniem wydatku na ten cel.

Ponadto, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „remont”.

Pojęcie remontu zostało zdefiniowane w art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.), zgodnie z którym:

Ilekroć w ustawie jest mowa o remoncie – należy przez to rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym.

Za „remont” uważa się w szczególności wykonanie robót budowlanych w istniejącym budynku mieszkalnym lub lokalu mieszkalnym wraz z wymianą dotychczas użytkowanych, zużytych składników wyposażenia technicznego budynku lub lokalu (np. dotychczasowej instalacji wodnej, kanalizacyjnej, centralnego ogrzewania, ciepłej wody, gazu przewodowego lub tylko określonych elementów tych instalacji). W ramach wydatków remontowych mogą być ujęte wydatki na zakup m.in. materiałów budowlanych oraz koszt wykonania usługi remontowej.

Podkreślenia wymaga również kwestia, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przez podatnika przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje ściśle określonego sposobu dokumentowania wydatku poniesionego na cele określone w art. 21 ust. 25 ww. ustawy. Niemniej jednak należy wyjaśnić, że przedmiotowe zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy jest regulacją, która nie ma na celu zwalniać każdego wydatkowania środków. Samo poniesienie przez podatnika wydatku nie świadczy jeszcze o tym, że została spełniona przesłanka skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania.

W art. 180 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.), ustanowiono, że:

Jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.

Niemniej w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, skoro zamierza Pan skorzystać ze zwolnienia winien liczyć się z koniecznością wykazania faktu wydatkowania środków ze sprzedaży nieruchomości na cele mieszkaniowe. Organ podatkowy dla celów podatkowych weryfikując możliwość skorzystania ze zwolnienia podatkowego uprawniony jest żądać od podatników udowodnienia poniesienia wydatków poprzez przedłożenie rzetelnych i wiarygodnych dowodów, z których w sposób niebudzący żadnych wątpliwości będzie wynikało kto, kiedy i jaki wydatek poniósł, tj. czy środki uzyskane ze sprzedaży nieruchomości faktycznie przeznaczone zostały przez podatnika na cele mieszkaniowe. Takimi dokumentami mogą być m.in. umowy, faktury VAT bądź też inne dokumenty, które ten fakt mogą potwierdzić. Takimi dokumentami mogą więc być również – umowa z wykonawcą na prace budowlane oraz potwierdzenie zapłaty za ich wykonanie – o ile z dokumentów tych jednoznacznie wynika kto, w jakim terminie, jakie wydatki i w jakiej kwocie poniósł. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają wymogu dokumentowania wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe wyłącznie fakturami VAT.

Mając na uwadze przedstawione powyżej uregulowania prawne, stwierdzić należy, że wydatki na remont budynku mieszkalnego, w którym obecnie Pani mieszka, poniesione przez Panią po lub w dniu zawarcia umowy sprzedaży udziału w nieruchomości gruntowej, obejmujące elementy i materiały budowlane niezbędne do wykonania prac, jak gwoździe, farby, kleje, cement, zaprawy, fugi:

·    związane z naprawą i wierceniem komina: usługa i materiały, rury, łączniki, kleje, zaprawy, bloczki do przedłużenia komina, bloczki do wymiany dolnej części komina w budynku;

·    remont łazienki – zakup nowej kabiny łazienkowej, brodzika, zakup gresu na podłogę, kleju do gresu, zakup płytek ceramicznych do niej, zapraw, klejów, farby;

·    wymianę bramy garażowej – zakup bramy i usługa osadzenia, obróbka muru, położenie progu;

·    remont pokoju sypialnianego – farby, tynki,

·    zgodnie z fakturami: ocynk do rur, konserwację komina, akcesoria do zawieszeń rur, a także rolety (o ile są na stałe zamontowane do okien), panele ocynkowane, ogrzewacz wody (o ile stanowi część instalacji elektrycznej bądź gazowej), płyty ...., płytę wewnętrzną do kominka,

na poniesienie których posiada Pani dokumenty (dowody poniesionych wydatków), z których w sposób niebudzący wątpliwości wynika jakiego rodzaju wydatków one dotyczą oraz w jakim okresie i w jakiej wysokości wydatki te zostały przez Panią poniesione, stanowią wydatki na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, w tej części Pani stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Do wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie może natomiast Pani zaliczyć wydatków na zakup krzyżyków do kładzenia oraz pędzli.

Zatem, w tej części Pani stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Reasumując, mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że nienastępujące w wykonaniu działalności gospodarczej odpłatne zbycie w 2020 r. udziału 1/2 w nieruchomości, przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tego udziału w nieruchomości, stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegające opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wydatkowanie tego przychodu, w części przeznaczonego na zakup w 2021 r. niezabudowanej nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę nr A, nie stanowi wydatku na własne cele mieszkaniowe, o którym mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega zwolnieniu z opodatkowania na warunkach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na fakt, że dla ww. gruntu w ustawowym terminie – tj. do końca 2023 r., nie został uchwalony plan zagospodarowania przestrzennego ani nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, z których wynikałby sposób zagospodarowania terenu poprzez budowę budynku mieszkalnego.

Również wydatkowanie tego przychodu, w części przeznaczonego na zakup w 2021 r. udziału 1/22 w niezabudowanej nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę nr B, przeznaczonego na drogę dojazdową, nie stanowi wydatku poniesionego na własne cele mieszkaniowe i nie podlega zwolnieniu z opodatkowania na warunkach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na brak wskazania takiego wydatku w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast, wydatkowanie tego przychodu, w części przeznaczonego na remont budynku mieszkalnego, w którym obecnie Pani mieszka, na przeprowadzenie którego, wydatki poniesione zostały przez Panią po lub w dniu zawarcia umowy sprzedaży udziału w nieruchomości gruntowej, obejmujące elementy i materiały budowlane niezbędne do wykonania prac, jak gwoździe, farby, kleje, cement, zaprawy, fugi:

·    związane z naprawą i wierceniem komina: usługa i materiały, rury, łączniki, kleje, zaprawy, bloczki do przedłużenia komina, bloczki do wymiany dolnej części komina w budynku;

·    remont łazienki – zakup nowej kabiny łazienkowej, brodzika, zakup gresu na podłogę, kleju do gresu, zakup płytek ceramicznych do niej, zapraw, klejów, farby;

·    wymianę bramy garażowej – zakup bramy i usługa osadzenia, obróbka muru, położenie progu;

·    remont pokoju sypialnianego – farby, tynki,

·    zgodnie z fakturami: ocynk do rur, konserwację komina, akcesoria do zawieszeń rur, a także rolety (o ile są na stałe zamontowane do okien), panele ocynkowane, ogrzewacz wody (o ile stanowi część instalacji elektrycznej bądź gazowej), płyty ....., płytę wewnętrzną do kominka,

na poniesienie których posiada Pani dokumenty (dowody poniesionych wydatków), z których w sposób niebudzący wątpliwości wynika jakiego rodzaju wydatków one dotyczą oraz w jakim okresie i w jakiej wysokości wydatki te zostały przez Panią poniesione, stanowią wydatki na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlegają zwolnieniu z opodatkowania na warunkach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przy czym, do wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe, o których mowa  w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uprawniających do zastosowania zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy, nie może Pani zaliczyć wydatków na zakup krzyżyków do kładzenia oraz pędzli jako że stanowią narzędzia budowlane.

W konsekwencji, dochód uzyskany przez Panią z odpłatnego zbycia udziału 1/2 w nieruchomości, w części odpowiadającej przychodowi wydatkowanemu na zakup w 2021 r. działki nr A oraz udziału 1/22 w działce nr B oraz na remont budynku mieszkalnego, w którym obecnie Pani mieszka – w części obejmujący zakup pędzli i krzyżyków, podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym, stosownie do art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zastrzec należy, że niniejsza interpretacja indywidualna w zakresie postawionego przez Panią pytania w części dotyczącego możliwości skorzystania ze zwolnienia od podatku dochodu z odpłatnego zbycia udziału 1/2 w nieruchomości w związku z wydatkowaniem przychodu na remont budynku mieszkalnego, w którym obecnie Pani mieszka, stanowi rozstrzygnięcie w zakresie wydatków na ww. remont ostatecznie wymienionych przez Panią w uzupełnieniu wniosku z 4 marca 2024 r. (wpływ do Organu 7 marca 2024 r.).

Podkreślić należy, że przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Istotą interpretacji indywidualnej jest rozstrzygnięcie, czy zainteresowany prawidłowo postrzega, jakie skutki prawne na gruncie określonych przepisów prawa podatkowego wywołuje przedstawiony we wniosku stan faktyczny albo zdarzenie przyszłe. Wobec powyższego przedstawione przez Panią we wniosku kwoty i wyliczenia nie podlegały analizie. Należy wskazać, że zgodnie z zasadą samoopodatkowania obowiązującą w polskim systemie podatkowym, to na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu – zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego. Prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez właściwy rzeczowo organ podatkowy, w toku stosownych postępowań weryfikacyjnych.

W odniesieniu do powołanego przez Panią wyroku sądu, wskazać należy, że niewątpliwie wyroki sądów kształtują pewną linię wykładni obowiązującego prawa, jednak dotyczą wyłącznie konkretnych spraw, w danym stanie prawnym. Należy stwierdzić, że rozstrzygnięcia w nich zawarte zapadły w indywidualnych sprawach i w świetle art. 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i tym samym nie mogą być wiążące dla Organu wydającego przedmiotową interpretację. Natomiast organy podatkowe, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa  podatkowego.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację indywidualną w trybie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Należy wskazać, że przy wydawaniu interpretacji Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Pani w zakresie przedstawionego stanu faktycznego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).