Interpretacja indywidualna z dnia 13 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.46.2024.1.AK
Temat interpretacji
Skutki podatkowe wynikające ze sprzedaży części mieszkania nabytego w spadku
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
12 stycznia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 12 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani pismem z 6 marca 2024 r. (wpływ 6 marca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Masę spadkową stanowi mieszkanie. Spadkodawca to: A., natomiast spadkobierca pierwszy to: R. - siostra A., z kolei spadkobierca drugi to: K., siostrzeniec A. Spadkobiercą po R. jest: M. - córka R.
Po śmierci swojej siostry A., będąc jednym ze spadkobierców, Pani mama R. rozpoczęła poszukiwania swojego siostrzeńca K., drugiego ze spadkobierców. Przeprowadzenie postępowania spadkowego u notariusza wymaga bowiem stawienia się wszystkich spadkobierców. Po 9 miesiącach od śmierci A., zmarła Pani mama R. Do chwili śmierci nie udało się jej odnaleźć siostrzeńca K.
Po śmierci Pani mamy R., zgłosiła się Pani do notariusza i otrzymała Pani akt poświadczenia dziedziczenia po mamie. Nie był w nim ujęty spadek mamy po siostrze A., ponieważ w dalszym ciągu nie odnaleziony został drugi ze spadkobierców i nie było możliwe uzyskanie aktu poświadczenia dziedziczenia.
Ze względu na przeciągające się i bezskuteczne poszukiwania K. postanowiła Pani po roku wnieść sprawę do sądu. Po miesiącu od wniesienia sprawy odnalazł się K. - drugi ze spadkobierców po A. i sprawa została z sądu wycofana.
Zgłosili się Państwo do notariusza i otrzymali stosowne akty poświadczenia dziedziczenia.
Na podstawie aktów i innych niezbędnych dokumentów mieszkanie wchodzące w skład masy spadkowej zostało sprzedane.
A. była właścicielką mieszkania od 2008 roku.
Wszystkie formalności skarbowe zostały załatwione. W urzędzie skarbowym, zgłosiła Pani w terminie 6 miesięcy 1/2 części mieszkania, które nabyła Pani w wyniku dziedziczenia.
W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że Pani mama R.B. zmarła (...) 2022 r. Pani ciocia A.P. zmarła (...) 2022 r.
Przysługujące Pani udziały, które nabyła Pani w spadku sprzedała Pani (...) 2023 r.
Pytanie (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
Czy w związku ze sprzedażą nabytych w spadku udziałów w mieszkaniu, wystąpi obowiązek uiszczenia przez Panią podatku dochodowego od osób fizycznych?
Pani stanowisko w sprawie (wynikające z wniosku i jego uzupełnienia)
W Pani ocenie, mieszkanie było własnością A. od 2008 roku i w wyniku kolejnych dziedziczeń, następujących bezpośrednio po sobie, przechodziło w ręce najbliższej rodziny.
Według Pani należałoby patrzeć na pierwotną datę nabycia nieruchomości czyli 2008 rok, gdyż Pani jako spadkobierca w ramach spadkobrania nabyła prawo w zakresie wliczenia okresu posiadania nieruchomości jako przysługujące Pani prawo. Przy takim rozumieniu przepisu podatek nie wystąpi, gdyż nieruchomość można by uznać za sprzedaną po 5-letnim okresie posiadania.
Dodatkowo za uznaniem dotrzymania terminu może przemawiać fakt, że Pani mama nie była właścicielem odziedziczonej części mieszkania w pełnym tego słowa znaczeniu, była właścicielem teoretycznym, bowiem bez aktu poświadczenia dziedziczenia nie mogła nią dysponować sprzedając lub nawet wynajmując, więc Pani dziedzicząc po niej nie przerywała okresu posiadania mieszkania od roku 2008.
Pani zdaniem nie powinna Pani zapłacić podatku, ponieważ mieszkanie otrzymała Pani w spadku.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226, ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy:
Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,
‒ jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Wobec tego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia.
Z analizy sprawy wynika, że Pani matka nabyła udziały w nieruchomości w spadku po swojej siostrze, która zmarła (...) 2022 r. Natomiast Pani matka zmarła (...) 2022 r., a przysługujące Jej udziały w nieruchomości odziedziczyła Pani. Mieszkanie, do którego udziały nabyła Pani w spadku po matce zostało sprzedane (...) 2023 r.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „nabycia”; należy zatem odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360), a w szczególności do art. 155 § 1, który stanowi, że:
Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.
Wątpliwość Pani budzi kwestia, czy w związku ze sprzedażą przysługujących Pani udziałów w nieruchomości - mieszkaniu, które nabyła Pani w drodze spadku po zmarłej matce będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.
W tym miejscu należy wskazać, że przejście majątku, a więc praw i obowiązków majątkowych zmarłego, na inne osoby fizyczne i prawne reguluje Księga IV Kodeksu Cywilnego.
Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.
Natomiast art. 925 Kodeksu cywilnego stanowi:
Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:
Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.
Podkreślić również należy, że ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) dodano art. 10 ust. 5, który stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.
Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Z ww. art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.
Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c w związku z art. 10 ust. 5 ww. ustawy (czyli nabytych w drodze spadku), decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia przez spadkodawcę.
Kwestia, czy w przedmiotowej sprawie sprzedaż przez Panią ww. udziałów w mieszkaniu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, uzależniona jest bowiem od faktu, czy odpłatne zbycie przez Panią przysługujących Pani udziałów nastąpiła przed czy po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tych udziałów przez spadkodawczynię, a więc Pani matkę.
Z wniosku wynika, że Pani matka otrzymała udziały w ww. mieszkaniu w drodze spadku po swojej siostrze A., która zmarła (...) 2022 roku. Zatem datą nabycia udziałów w ww. mieszkaniu przez Pani matkę jest – zgodnie z wyżej przywołanymi przepisami Kodeksu cywilnego – data śmierci spadkodawczyni (siostry Pani matki), czyli 2022 rok. W konsekwencji, za datę nabycia udziałów przez Pani matkę w tymże mieszkaniu należy uznać datę śmierci jej spadkodawczyni (A.P.), tj. (...) 2022 rok.
Z kolei Pani nabyła przedmiotowe udziały w spadku po zmarłej (...) 2022 r. Pani matce, zatem w odniesieniu do tych udziałów – zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – okres, o którym mowa w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, należy liczyć się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tych udziału w nieruchomości przez spadkodawczynię (tj. Pani matkę) w analizowanej sprawie jest to rok 2022.
Mając na uwadze przywołane wcześniej przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny oraz przepis art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie można zgodzić się z Pani stanowiskiem, że (…) należałoby patrzeć na pierwotną datę nabycia nieruchomości czyli 2008 rok, gdyż ja jako spadkobierca w ramach spadkobrania nabyłam prawo w zakresie wliczenia okresu posiadania nieruchomości jako przysługujące mi prawo.
Pani argumentację, że nie powinna zapłacić Pani podatku, ponieważ mieszkanie otrzymała Pani w spadku oraz stwierdzenie, że (…) Pani mama nie była właścicielem odziedziczonej części mieszkania w pełnym tego słowa znaczeniu, była właścicielem teoretycznym, bowiem bez aktu poświadczenia dziedziczenia nie mogła nią dysponować sprzedając lub nawet wynajmując, więc ja dziedzicząc po niej nie przerywałam okresu posiadania mieszkania od roku 2008, wobec tego co wskazała Pani w sprawie a także w odniesieniu do przewołanych przepisów prawa podatkowego należy uznać za niesłuszne.
Ponieważ Pani matka nabyła udziały w przedmiotowym mieszkaniu w 2022 r., tak więc pięcioletni okres liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie przez spadkodawcę upłynie 31 grudnia 2027 r. Czyli dopiero po tej dacie ewentualna sprzedaż przez Panią przysługujących Pani udziałów w nieruchomości nie stanowiłaby źródła przychodu wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.
Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy:
Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.
Zgodnie z art. 19 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
Art. 22 ust. 6d ww. ustawy stanowi, że:
Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na podatnika ciężary spadkowe, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika. Przez ciężary spadkowe, o których mowa w zdaniu drugim, rozumie się spłacone przez podatnika długi spadkowe, zaspokojone roszczenia o zachowek oraz wykonane zapisy zwykłe i polecenia, również w przypadku, gdy podatnik spłacił długi spadkowe, zaspokoił roszczenia o zachowek lub wykonał zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c.
Jak wynika z art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:
1)dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2)dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
Na podstawie art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym.
W myśl art. 45 ust. 1a pkt 3 ww. ustawy:
W terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30e.
Mając na uwadze powołane powyżej przepisy oraz przedstawiony we wniosku opis sprawy stwierdzić należy, że na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 oraz art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, sprzedaż przysługujących Pani udziałów w mieszkaniu, miała miejsce przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tych udziałów przez spadkodawcę (Pani matkę). Zatem, sprzedaż ta stanowi dla Pani źródło przychodu.
W konsekwencji jest Pani zobowiązana do zapłaty podatku od kwoty uzyskanej ze sprzedaży odziedziczonej części udziałów w ww. mieszkaniu.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
·stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia;
·zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).