Możliwość rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Interpretacja indywidualna

  – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 lutego 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 31 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 8 marca 2024 r. (wpływ). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Prosi Pani o indywidulane rozpatrzenie jej sytuacji wg przepisu obowiązującego od (...) 2022 roku, który pozwala rozliczać się samotnej matce, która pozostaje w związku partnerskim.

Jest Pani osobą rozwiedzioną. Ma Pani z pierwszego związku dwoje dzieci, (...) - letnią córkę uczennicę szkoły średniej i (...) - letniego syna, który jest studentem.

Ma Pani partnera, z którym wychowuje Pani wspólnie jedno dziecko, które jest Pani trzecim dzieckiem.

Dzieci z pierwszego małżeństwa są pod Pani opieką. Ich ojciec od 3 lat przebywa w A i nie opiekuje się zupełnie Państwa dziećmi. Ma Pani zasądzone alimenty na każde dziecko po (...) zł. [Ojciec dzieci – dopisek organu] poza alimentami nie uczestniczy w ich wychowaniu, a od czasu przeprowadzenia się do innego miasta kontakt został całkowicie zerwany, poza kontaktem telefonicznym i kontaktem w święta.

Uzupełnienie okoliczności faktycznych sprawy:

Pani wniosek dotyczy rozliczenia za 2022 r. i 2023 r.

W okresie, którego dotyczy wniosek, podlegała Pani na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

W okresie, którego dotyczy wniosek uzyskiwała Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej z tytułu umowy o pracę.

Pani dzieci urodziły się (...) 2002 r., (...) 2005 r. i (...) 2014 r.

Pani pełnoletnie dzieci w okresie, którego dotyczy wniosek uczyły i uczą się na terenie RP.

Pani pełnoletnie dzieci w okresie, którego dotyczy wniosek nie otrzymywały zgodnie z odrębnymi przepisami zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego lub renty socjalnej.

Pani dzieci w okresie, którego dotyczy wniosek nie uzyskały:

a)dochodów podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (skala podatkowa) lub art. 30b (dochody ze zbycia papierów wartościowych, udziałów (akcji) lub pochodnych instrumentów finansowych) lub

b)przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 (ulga dla młodych) lub art. 21 ust. 1 pkt 152 (ulga na powrót),

w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 240 i 2476), z wyjątkiem renty rodzinnej.

Orzeczenie sądu o rozwodzie między Panią a Pani byłym mężem, który jest ojcem wskazanych we wniosku pełnoletnich dzieci uprawomocniło się (...) 2013 r.

Nie zawarła Pani ponownie związku małżeńskiego.

Sąd powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej nad dziećmi obojgu rodzicom.

Na pytanie, czy w okresie, którego dotyczy wniosek, wspólnie z drugim rodzicem – w powtarzających się okresach o porównywalnym wymiarze czasowym i jakościowym – sprawowali Państwo odrębnie wyłączną opiekę i wychowywali dzieci (zgodna współpraca rodziców we wszystkich aspektach wychowawczych), czy też w ww. okresie samotnie wychowywała Pani i sprawowała opiekę nad dziećmi odpowiedziała Pani, że wyłącznie Pani wychowywała i sprawowała opiekę na dziećmi.

W okresie, którego dotyczy wniosek samotnie wychowywała Pani i sprawowała opiekę nad dziećmi z pierwszego związku (obecnie pełnoletnimi).

Na pytanie, czy świadczenie wychowawcze (tzw. 500+) na niepełnoletnie dzieci zostało ustalone zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci obydwojgu rodzicom odpowiedziała Pani, że świadczenie wychowawcze zostało przyznane Pani ponieważ to Pani wychowywała i sprawowała opiekę nad dziećmi.

W okresie, którego dotyczy wniosek w stosunku do Pani i Pani dzieci, o których mowa we wniosku:

–nie miały zastosowania przepisy art. 30c (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

–nie miały zastosowanie przepisy z ustawy z 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Pytanie

Czy w tej sytuacji, ma Pani prawo rozliczać się jako samotna matka na dwoje dzieci, które faktycznie wychowuje Pani bez udziału ich ojca?

Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Pani zdaniem, może Pani skorzystać z możliwości rozliczenia jako rodzic samotnie wychowujący dzieci według przepisów zawartych w art. 6 ust. 4c ustawy o PIT, gdyż wyłącznie Pani sprawuje opiekę i utrzymuje Pani dzieci z pierwszego związku, ojciec dzieci od 3 lat mieszka w A i kontakt z dziećmi ma wyłącznie telefoniczny i w święta. Pani partner nie uczestniczy w wychowaniu i utrzymaniu Pani dzieci z poprzedniego związku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

–podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

W myśl art. 6 ust. 4d ww. ustawy:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Stosownie do art. 6 ust. 4f cytowanej ustawy:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2023 r. poz. 810 i 1565).

Art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi zaś, że:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

–w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Z powołanych przepisów wynika, że możliwość zastosowania preferencyjnego opodatkowania obwarowana jest szeregiem warunków wyraźnie w nich wskazanych. Przy czym przepisy te należy interpretować ściśle, co oznacza, że nie można dokonywać wykładni rozszerzającej ani też zawężającej. W konsekwencji, aby korzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów, na zasadach przewidzianych w art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy mieć ściśle określony stan cywilny oraz wychowywać samotnie dzieci.

W dodanym art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca zastrzegł, że ww. preferencyjne opodatkowanie nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Zatem osoba, która wspólnie z drugim rodzicem wychowuje co najmniej jedno dziecko, nie może skorzystać z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko za 2022 r. oraz 2023 r.

Mając zatem na uwadze zacytowane przepisy prawa i przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, że – w związku z wychowywaniem trzeciego dziecka z obecnym partnerem w 2022 r. i 2023 r. – nie spełnia Pani warunków, określonych w art. 6 ust. 4c w związku z art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji nie może zostać Pani uznana za osobę samotnie wychowującą dzieci z poprzedniego związku – za te lata.

Wobec powyższego, jako matka sprawująca opiekę nad dziećmi pełnoletnimi z poprzedniego związku, mimo że nie zawarła Pani związku małżeńskiego z obecnym partnerem, który nie przysposobił tych dzieci i nie włącza się w ich proces wychowawczy, nie może Pani rozliczyć swoich dochodów za 2022 r. i 2023 r., na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c i ust. 4d przywołanej ustawy.

Tym samym stanowisko Pani uznałem za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).