Skutki podatkowe odpłatnego zbycia nieruchomości.

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 lutego 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania sprzedaży nieruchomości. Uzupełniła go Pani pismem z 7 marca 2024 r. (data wpływu 11 marca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W 1993 r. zawarła Pani związek małżeński. Mąż był właścicielem działek nr A i B położonych w X (powierzchnia łączna (...) ha). Na działce A wybudowała Pani wraz z mężem budynek mieszkalny.

W 2022 r. mąż umową darowizny darował Pani ww. grunty wraz z budynkiem i od tego momentu były one objęte ustawową wspólnością majątkową małżeńską. Wartość przedmiotu umowy została określona na (...) zł. Na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn zostało zastosowane zwolnienie od podatku.

Aktem notarialnym z (...) 2023 r. została ustanowiona pomiędzy Panią a mężem rozdzielność majątkowa. Umowa o podziale majątku wspólnego miała miejsce (...) 2023 r. Na jej podstawie mąż otrzymał mieszkanie w Y, a Pani ww. działki w X wraz z budynkiem mieszkalnym.

(...) 2024 r. sprzedała Pani działki nr A i B wraz z budynkiem mieszkalnym położone w X, za kwotę (...) zł.

(...) 2024 r. zakupiła Pani mieszkanie położone oraz związane z nim udziały w działkach C i D ((...) części) oraz nr E i F ((...) części), za kwotę (...) zł.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Pani były mąż został właścicielem działek nr A (o powierzchni (...) ha) i nr B (o powierzchni (...) ha) położonych w X, gmina Q, na podstawie aktu darowizny z (...) 1994 r. Sprzedaż ww. działek nie nastąpiła w wykonaniu działalności gospodarczej. Przez cały okres ich posiadania wykorzystywała je Pani dla celów mieszkaniowych.

Zakupione przez Panią mieszkanie przy ul. V 1 w Y, wykorzystuje Pani dla własnych celów mieszkaniowych (to Pani miejsce stałego pobytu).

Pytanie

Po analizie treści wniosku, mając na względzie zakres kompetencji przyznanej tut. organowi i treść przepisu art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa przyjęto, że intencją Pani było uzyskanie odpowiedzi na pytanie:

Czy w związku ze sprzedażą działek nr A i B wraz z budynkiem mieszkalnym powinna Pani zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, nie powinna Pani płacić podatku dochodowego z tytułu sprzedaży działek nr A (o powierzchni (...) ha) i nr B (o powierzchni (...) ha) położonych w X.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pani przedstawiła we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

−jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c- przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na mocy art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

W niniejszej sprawie istotne jest zatem rozstrzygnięcie, kiedy doszło do nabycia (w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) przez Panią działek nr A i B sprzedanych w dniu (...) 2024 r.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego sprawy konieczne jest także powołanie przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809), normujących stosunki majątkowe między małżonkami.

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Do majątku osobistego każdego z małżonków, stosownie do art. 33 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy należą między innymi:

•przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej,

•przedmioty nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.

Jak stanowi art. 43 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zgodnie z art. 47 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809):

Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa.

Stosownie natomiast do art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740):

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Zgodnie z prawem cywilnym darowizna dochodzi do skutku w drodze umowy jednostronnie zobowiązującej, której treścią jest zarówno zobowiązanie darczyńcy do spełnienia świadczenia pod tytułem darmym na rzecz obdarowanego, czyli do dokonania rozporządzenia i wydania przedmiotu darowizny, jak i oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny. Jeżeli przedmiotem darowizny jest nieruchomość, to umowa darowizny pod rygorem nieważności powinna mieć formę aktu notarialnego.

Zgodnie z ukształtowaną linią orzeczniczą, w przypadku rozszerzenia wspólności majątkowej małżeńskiej poprzez włączenie do majątku wspólnego nieruchomości wchodzącej uprzednio w skład majątku osobistego jednego z małżonków, datą nabycia nieruchomości przez każdego z małżonków jest data nabycia nieruchomości przez tego małżonka, który nieruchomość włączył do majątku wspólnego. Konkluzja ta nie wynika z jednoznacznego brzmienia przepisów i w istocie dla celów prawnopodatkowych wprowadza fikcję prawną, bowiem oznacza, że małżonek nabywa nieruchomość wcześniej niż ta została włączona do majątku wspólnego, a więc w czasie, gdy stanowiła składnik majątku odrębnego.

Analogiczne stanowisko zaprezentował NSA w wyroku z dnia 12 lutego 2020 r. sygn. akt II FSK 933/18 dotyczącym darowizny nieruchomości z majątku osobistego jednego z małżonków do majątku objętego wspólnością ustawową. Zdaniem Sądu skoro z uwagi na wspólność majątkową nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie i przyjmuje się, że małżonkowie nabyli prawo majątkowe wspólnie w całości, to nie można liczyć terminu nabycia określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy PIT od daty czy to ustania ustawowej majątkowej wspólności małżeńskiej, czy też przeniesienia pojedynczego składnika z majątku osobistego jednego z nich do wspólnego majątku małżonków. Nie ma zatem podstaw prawnych, aby termin nabycia przez żonę nieruchomości liczyć od daty zawarcia umowy darowizny, a należy przyjąć jako datę nabycia przez nią nieruchomości datę jej nabycia przez męża, skoro została na mocy umowy darowizny objęta wspólnością małżeńską.

W ocenie Sądu jakkolwiek darowizna polegająca na przesunięciu składników majątkowych z majątku osobistego jednego z nich do majątku wspólnego obojga małżonków jest czynnością prawną rozporządzającą nieodpłatną, to jednak nie powoduje nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy PIT nieruchomości i innych praw majątkowych przez drugiego małżonka. Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy PIT nie powinien swoim zakresem obejmować takich zdarzeń jak darowizny dokonywane pomiędzy małżonkami, czy rozszerzenie wspólności majątkowej małżeńskiej, które w istocie nie stanowią obrotu nieruchomościami lub innymi przedmiotami majątkowymi, a mają tylko charakter organizacyjny, kształtujący i porządkujący małżeński ustrój majątkowy, podobnie jak ograniczenie wspólności ustawowej. W ocenie Sądu konsekwencje podatkowe darowizny z majątku odrębnego do majątku wspólnego winny być identyczne, jak w przypadku umownego rozszerzenia wspólności majątkowej małżeńskiej w trybie art. 48 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

W oparciu o powyższe stwierdzić należy, że zarówno darowizna do majątku wspólnego małżonków, jak i umowa rozszerzająca wspólność małżeńską majątkową wywołuje takie same skutki na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Włączenie do majątku wspólnego nieruchomości lub prawa majątkowego wchodzącej uprzednio w skład majątku osobistego małżonka nie stanowi nabycia tej nieruchomości lub prawa w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Datą nabycia nieruchomości lub prawa majątkowego przez każdego z małżonków jest data nabycia przez tego małżonka, który tę nieruchomość lub prawo włączył do majątku wspólnego.

Odnosząc powyższe wnioski do przedstawionego przez Panią stanu faktycznego uznać należy, że włączenie w 2022 r. do majątku wspólnego małżonków w drodze umowy darowizny nieruchomości obejmujących działki nr A i B, stanowiących uprzednio majątek osobisty Pani byłego męża, nie stanowiło nabycia tych nieruchomości przez Panią w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem upływ pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy liczyć dla Pani od końca roku kalendarzowego, w którym nieruchomość nabył były małżonek, tj. 1994 r.

W konsekwencji, sprzedaż (...) 2024 r. ww. nieruchomości, z uwagi na upływ terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 oraz art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie rodzi dla Pani skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych, zatem nie jest Pani zobowiązana do zapłaty podatku z tego tytułu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.