Możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej na małoletnią córkę, przy wykonywaniu władzy rodzicielskiej przez jednego rodzica po rozwodzie, w rozliczeniu za 2023 r. i lata następne.

Interpretacja indywidualna

  – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 stycznia 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwania – pismami z 2 lutego 2024 r. (data wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

(...) 2016 r. wyrokiem Sądu Okręgowego w X opatrzonym klauzulą wykonalności z (...) 2017 r. orzeczony został rozwód między Panią a Pani mężem. Ze związku małżeńskiego macie córkę, ur. (...) 2011 r. W wyroku rozwodowym Sąd powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej nad córką obojgu rodzicom, ustalając miejsce zamieszkania dziecka przy Pani. Sąd nie orzekł o sposobie kontaktowania się stron z dzieckiem. Ojciec dziecka od 2015 r. nie mieszkał z wami. Od momentu uzyskania wyroku rozwodowego nie został pozbawiony władzy rodzicielskiej, co pozwala twierdzić, że każdemu z was – rodziców przysługuje władza rodzicielska. Ojciec dziecka płaci alimenty.

W Pani ocenie, ma Pani prawo odliczenia całej przysługującej ulgi prorodzinnej, ponieważ z Pani wiedzy wynika, że ulga należy się temu rodzicowi, który faktycznie, a nie formalnie sprawuje władzę rodzicielską.

Między Panią a byłym mężem nie były zawierane porozumienia dotyczące utrzymywania kontaktów z córką. Ojciec dziecka mieszka aktualnie w X wraz ze swoją obecną partnerką. Według Pani wiedzy, nie posiada dzieci z innych związków. Mając na uwadze dobro dziecka nigdy nie uniemożliwiła Pani córce kontaktu z ojcem i zawsze ma za każdym razem na to Pani zgodę, kiedy tylko wyrazi taką chęć i kiedy jest to możliwe. Jednakże pomimo dostępnych możliwości, kontakty ojca z córką odbywają się bardzo sporadycznie; zazwyczaj podczas świąt, czasami weekendów, a miejscem tych spotkań jest zwykle dom rodziców ojca (dziadków), ponieważ to dziadkowie wychodzą z inicjatywą spotkań z wnuczką, następnie umawiają się z nią na konkretny dzień, wówczas po nią przyjeżdżają i zabierają ją do swojego miejsca zamieszkania. Zdarza się, że dopiero tam ojciec ją odwiedza (niejako przy okazji), aczkolwiek nie zawsze też korzysta z takiej możliwości. Nigdy spotkania ojca z córką nie odbyły się z jego inicjatywy. Nigdy nie zabiera jej na wakacje czy wycieczki.

W praktyce to wyłącznie Pani (bez udziału ojca dziecka) sprawuje pieczę nad jej wychowaniem: dba Pani o należyte realizowanie obowiązku szkolnego, pomaga odrabiać lekcje i wspiera w codziennych zadaniach, bierze udział w zebraniach szkolnych. Dba Pani o wolny czas, zawozi na zajęcia dodatkowe i dba o integrację z rówieśnikami. Opiekuje się Pani córką, gdy jest chora, chodzi Pani z nią na wizyty lekarskie. Przygotowuje Pani posiłki, robi wszelkie zakupy (ubrania, jedzenie, środki higieniczne). Jest Pani zawsze, gdy córka Panią potrzebuje; kiedy ma jakiś problem lub rozterki. Dba Pani o jej bezpieczeństwo. Organizuje Pani jej wakacje, zabiera ją na wycieczki, organizuje jej urodziny.

Podkreślić należy, że o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dziećmi. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnimi w sposób zapewniający ich prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodziców obowiązków w zakresie zaspokojenia i zabezpieczenia wszystkich potrzeb dzieci od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem, odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców. Ojciec dziecka samo posiadanie praw rodzicielskich utożsamia z prawem do ulgi.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

W 2023 r. podlegała Pani nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu oraz w latach następnych będzie Pani jemu podlegać.

W okresie będącym przedmiotem zapytania uzyskiwała Pani wyłącznie dochody z tytułu umowy o pracę.

Pani dziecko nie posiada orzeczenia o niepełnosprawności. Władzę rodzicielską wykonywała Pani, wykonuje i będzie wykonywała wyłącznie w stosunku do córki. Posiada Pani tylko jedno dziecko – córkę, która nie została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie.

W 2023 r. jak i w latach następnych nie miała Pani i nie będzie Pani miała na utrzymaniu pełnoletniego dziecka, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywało zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną.

W 2023 r. jak i w latach następnych nie miała Pani i nie będzie Pani miała na utrzymaniu pełnoletniego dziecka do ukończenia 25 roku życia uczącego się w szkołach. Posiada Pani tylko jedną córkę – małoletnią.

W 2023 r. i latach następnych była Pani i będzie Pani osobą niepozostającą w związku małżeńskim. W 2023 r. Pani dochody przekroczyły, a w latach następnych będą przekraczać kwotę 56 000 zł. W 2023 r. jak i latach następnych była Pani i będzie Pani osobą samotnie wychowującą małoletnie dziecko. Z tego tytułu Pani dochody nie przekroczyły i nie przekroczą kwoty 112 000 zł.

W okresie, którego dotyczy wniosek, w stosunku do Pani dziecka nie będą miały zastosowanie przepisy art. 30c ustawy oraz nie miały i nie będą miały zastosowania przepisy ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Pomiędzy Panią a ojcem dziecka nie doszło i nie dojdzie do porozumienia co do sposobu podziału ulgi prorodzinnej za 2023 r. i lata następne.

Pytanie

Czy w opisanym stanie faktycznym i przyszłym, w świetle obowiązujących przepisów prawa, za 2023 r. i lata następne przysługuje Pani i będzie Pani przysługiwało prawo do skorzystania z ulgi na dziecko w pełnej wysokości?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, przysługuje Pani prawo do odliczenia ulgi na dzieci w pełnym wymiarze (12 miesięcy).

W broszurach informacyjnych dotyczących ulgi prorodzinnej przygotowanych przez Ministerstwo Finansów zawarte są następujące informacje: „Podstawowym warunkiem do zastosowania tej ulgi jest wykonywanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem”.

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1.wykonywał władzę rodzicielską;

2.pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3.sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę (…).

Z przepisu art. 27f ust. 4 ww. ustawy wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Jednakże porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest jednak wymagane w przypadku, gdy tylko jeden rodzic spełnia warunki określone w art. 27f ust. 1 ustawy.

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”.

Jak bowiem wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2378/15, (...) dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, to jest posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Czym innym jest bowiem posiadanie władzy a czym innym jej wykonywanie, a to oznacza, że utożsamianie ich na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje uzasadnienia. W celu nabycia prawa do przedmiotowej ulgi podatnik powinien wykazać zatem, że w danym roku podatkowym wykonywał, a nie tylko posiadał władzę rodzicielską (...). Tym samym w przypadku rodzica małoletniego dziecka o prawie do ulgi decyduje faktyczne sprawowanie władzy rodzicielskiej. Samo posiadanie władzy rodzicielskiej (bez jej faktycznego wykonywania), podobnie jak utrzymywanie sporadycznych kontaktów z dzieckiem czy alimentacja nie wystarcza do zastosowania przedmiotowego odliczenia.

Pogląd taki podzielają sądy administracyjne w wydawanych orzeczeniach. Stanowisko takie potwierdza orzecznictwo sądów administracyjnych (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 1420/15, wyrok z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 447/16 i z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 661/16 oraz powołany powyżej wyrok z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2378/15.).

Zatem, o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywać pieczę (zgodnie z def. Wielkiego Słownika Języka Polskiego oraz słownika synonimów) to m.in. sprawować nad kimś lub czymś bezpośrednią, osobistą opiekę, troszczyć się, baczyć, czuwać, nadzorować).

Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.

W Pani ocenie, samo tylko uiszczanie alimentów na rzecz dziecka, czy też sporadyczne spotkania z dzieckiem nie wypełniają tak rozumianego określenia wykonywanie władzy rodzicielskiej. Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem, a jego kontakty z dzieckiem są sporadyczne znaczy to, iż nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.

W konsekwencji, wykonywanie obowiązku alimentacyjnego, czyli fakt płacenia alimentów na dzieci, nie powinien być rozstrzygający dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Obowiązek alimentacyjny jest bowiem niezależny od władzy rodzicielskiej, a co za tym idzie spoczywa także na rodzicach, którzy zostali pozbawieni tej władzy. Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności praw (art. 95 § 1 k.r.o.).

Jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji. Porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest jednak wymagane, w przypadku gdy tylko jeden rodzic spełnia warunki określone w art. 27f ust. 1 ustawy.

Biorąc pod uwagę powyższe uważa Pani, że odliczenia ulgi z tytułu wychowywania dziecka dokonuje ten z rodziców, który wykonuje w stosunku do niego władzę rodzicielską. W przypadku, gdy tylko jeden z rodziców wykonuje władzę rodzicielską w stosunku do dziecka, to rodzicowi temu przysługuje prawo do odliczenia ulgi w pełnej wysokości limitu określonego na to dziecko. W Pani ocenie tylko Pani spełnia ww. warunki.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1)wykonywał władzę rodzicielską;

2)pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3)sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Na podstawie art. 27f ust. 2 przywołanej ustawy:

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1)jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a)pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b)niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4c i 4g, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2)dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3)trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:

a)92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b)166,67 zł na trzecie dziecko,

c)225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

W myśl art. 27f ust. 2a cytowanej ustawy:

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a oraz art. 30c ust. 2 pkt 2.

Stosownie do art. 27f ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

Art. 27f ust. 2c wskazanej ustawy stanowi, że:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1)na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;

2)wstąpiło w związek małżeński.

Z art. 27f ust. 2d powołanej ustawy wynika, że:

Za podatnika pozostającego w związku małżeńskim, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a oraz ust. 10 i 11, nie uważa się:

1)osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów;

2)osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Na mocy art. 27f ust. 2e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Limity dochodów określone w ust. 2 pkt 1 nie dotyczą podatnika i jego małżonka, którzy wykonywali władzę, pełnili funkcję albo sprawowali opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do jednego dziecka, posiadającego orzeczenie albo decyzję, o których mowa w art. 26 ust. 7d.

Z art. 27f ust. 3 omawianej ustawy wynika, że:

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Na gruncie art. 27f ust. 4 ww. ustawy:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim – kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.

W świetle art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Art. 26 § 1 powołanego Kodeksu stanowi, że:

Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej.

Na mocy art. 26 § 2 komentowanego Kodeksu:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.

Z art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1)odpis aktu urodzenia dziecka;

2)zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3)odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4)zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Wedle art. 6 ust. 4c przywołanej ustawy:

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

-podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Zgodnie zaś z art. 6 ust. 4g cytowanej ustawy:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, ma zastosowanie również do osób, o których mowa w art. 3 ust. 2a, samotnie wychowujących w roku podatkowym dzieci określone w ust. 4c, z uwzględnieniem ust. 4e, jeżeli osoby te spełniają łącznie następujące warunki:

1)mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;

2)osiągnęły podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychody w wysokości stanowiącej co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego w danym roku podatkowym;

3)udokumentowały certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

Na podstawie zatem ogólnej zasady wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

W związku z tym wyjaśnienia wymaga, że stosownie do art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.):

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.

W myśl art. 95 § 1 wskazanego Kodeksu:

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

Art. 97 § 1 przytoczonego Kodeksu stanowi, że:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Idąc dalej, odliczenie o którym mowa w art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim – kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.

Podkreślić należy, że samo posiadanie władzy rodzicielskiej jest niewystarczające do zastosowania przedmiotowej preferencji. Dla nabycia prawa do ulgi konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie, czyli wykonywanie wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko wychowywane jest w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, w szczególności sprawowanie faktycznej pieczy nad dzieckiem i jego wychowywanie, troszczenie się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Wykonywać pieczę (zgodnie z definicją Wielkiego Słownika Języka Polskiego oraz słownika synonimów) – to m.in. sprawować nad kimś lub czymś bezpośrednią, osobistą opiekę, troszczyć się, baczyć, czuwać, nadzorować).

W konsekwencji, samo płacenie alimentów na dziecko oraz sporadyczne spotkania z małoletnim dzieckiem nie są rozstrzygające dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic.

Jednakże – w art. 27f ust. 2 pkt 1 lit. b omawianej ustawy – ustawodawca uzależnił możliwość skorzystania z przywołanej ulgi prorodzinnej w związku z wykonywaniem władzy rodzicielskiej w stosunku do jednego dziecka od wysokości dochodu uzyskanego przez rodzica w danym roku podatkowym. W przypadku, gdy dana osoba nie pozostaje w związku małżeńskim i wykonuje władzę rodzicielską w stosunku do jednego dziecka, ma prawo do odliczeń w ramach ww. ulgi tylko wówczas, gdy jej dochód w roku podatkowym nie przekroczył 56 000 zł, zaś gdy jest osobą samotnie wychowującą jedno dziecko – gdy jej dochód nie przekroczył w roku podatkowym 112 000 zł.

Wobec powyższego należy zgodzić się z Pani stanowiskiem, zgodnie z którym ulga nie powinna przysługiwać temu kto posiada prawa rodzicielskie, ale temu z kim dziecko mieszka i kto każdego dnia sprawuje faktyczną pieczę nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności aktywnie zapewnia stałą opiekę, z realnym wpływem na uzyskanie pełnego rozwoju osobowości dziecka.

Mając więc na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia, w szczególności fakt, że wykonywała w 2023 r., wykonuje i będzie wykonywała Pani władzę rodzicielską w stosunku do córki, a ponadto będąc osobą samotnie wychowującą jedno małoletnie dziecko, uzyskiwała Pani dochody z umowy o pracę, opodatkowane według skali podatkowej, określonej w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, których wysokość ustalona zgodnie ze wskazanymi wyżej zasadami, nie przekroczyła rocznego limitu 112 000 zł, wynikającego z art. 27f ust. 2 pkt 1 lit. b powołanej ustawy, to uznać należy, że spełnia Pani przesłanki umożliwiające zastosowanie odliczenia od podatku w ramach tzw. ulgi prorodzinnej, w myśl art. 27f omawianej ustawy. Uwzględniając dodatkowo, że wyłącznie Pani sprawuje pieczę nad wychowaniem córki, natomiast w 2023 r. mimo dostępnych możliwości kontakty ojca z córką – jak Pani twierdzi –odbywają się bardzo sporadycznie, zazwyczaj podczas świąt, czasami weekendów stwierdzić należy, że przysługuje Pani w rozliczeniu za 2023 r. ulga prorodzinna na małoletnią córkę, wynikająca z art. 27f ust. 1 ww. ustawy, w pełnej wysokości za każdy z 12 miesięcy tego roku.

Prawo do odliczenia ulgi na małoletnią córkę (do uzyskania pełnoletności) będzie przysługiwało Pani również w latach następnych pod warunkiem, że nie ulegną zmianie przepisy prawa będące podstawą niniejszego rozstrzygnięcia oraz stan faktyczny sprawy, w szczególności nadal wyłącznie będzie Pani wykonywała władzę rodzicielską.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

•stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz

•zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu zaś do przywołanych przez Panią wyroków wskazać należy, że wydane zostały one w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).